Рыгор Остэр Бязглуздыя парады


Нядаўна навукоўцы вынайшлі,

што на сьвеце ёсьць неслухмяныя дзеці.

Яны ўсё робяць наадварот.

Ім кажуць:

«Трэба мыцца» -

яны ня мыюцца.

Іх вучаць:

«Трэба вітацца» -

яны адразу ж пачынаюць не вітацца.

Навукоўцы прыдумалі, што такім дзецям

трэба даваць ня добрыя,

а бязглуздыя парады.

Яны ўсё зробяць наадварот,

і атрымаецца якраз правільна.


Гэтая кніжка для неслухаў.

Добрым дзецям чытаць забараняецца!


* * *

Калі раптам ты згубіўся,

Помні, дружа, што цябе

Адвядуць дамоў адразу,

Калі адрас назавеш.

Будзь хітрэйшы й разумнейшы,

Ўсім кажы: «Мой родны дом

Каля пальмы зь дзікай малпай

На Гавайскіх астравах».

Памятай: калі згубіўся

Ўсіх старайся надурыць,

Каб не змарнаваць магчымасьць

За мяжою пабываць.


* * *

Нічога і ніколі ты

Рукамі не чапай.

Ня ўблытвайся абы-куды

І ні ўва што ня лезь.

Убок ціхенька адыдзі,

Стань моўчкі у кутку

І гэтак нерухома стой

Да старасьці сваёй.


* * *

Хто ня скочыў аніразу

З парасонам праз вакно,

Той парашутыстам спрытным

Ў нас ня лічыцца пакуль.

Над натоўпам ўсхваляваным

Яму птушкай не лунаць,

І з нагой забінтаванай

У бальніцы не ляжаць.


* * *

Калі ўсёй сям'ёй купацца

Вы на возера пайшлі,

Не чапай мамулю з татам -

Хай на сонейку ляжаць.

Не крычы: «Дапамажыце!»,

Хай хвілінку адпачнуць.

Не турбуючы нікога,

Пастарайся патануць.


* * *

Лепшага няма занятку

Як у носе калупаць,

Бо надзвычай ўсім цікава,

Што там ёсьцека ў наздры.

А каму глядзець агідна,

Той няхай і не глядзіць -

Да яго мы ў нос ня лезем,

Не чапляецца няхай!


* * *

Калі мама вас засьпела

За ўлюбёнай вашай справай,

Ну хаця б за маляваньнем

Ў калідоры на шпалерах,

Растлумачце ёй, што гэта -

Ваш сюрпрыз на Дзень жаночы.

Называецца карціна:

«Мілай мамачкі партрэт».


* * *

Не чапай чужыя рэчы

Калі побач ёсьць чужыя.

Хай яны заплюшчаць вочы

Ці сыйдуць на пяць хвілін.

А сваіх чаго баяцца!

Пра сваіх свае ня скажуць.

Хай глядзяць. Хапай чужое -

Да сваіх яго цягні!


* * *

Ты пытаньнямі дурнымі

Галавы не забівай,

Бо тады яшчэ дурнейшы

Знойдзецца на іх адказ.

А калі дурных пытаньняў

Назьбіралася зашмат,

Лепш зьвяртайся да дарослых -

Ў іх няхай мазгі трашчаць.


* * *

Рэгулярна хадзіце

Ў тэатральны буфет.

Там пірозівы з крэмам,

Газіроўка-вада.

На талерках, як дровы,

Шакалядкі ляжаць,

І праз трубачку можна

Піць малочны кактэль.

Вы квіткоў не купляйце

На балкон ці ў партэр,

Папрасіце квіточак

Ў тэатральны буфет.

І прыйшоўшы дадому,

Прынясеце з сабой

Вы пад сэрцам дрыготкім

Ў жываце бутэрброд.


* * *

Калі дзяўчынка ты - трывай

Падножкі ды штуршкі.

І коскі падстаўляй усім,

Хто хоча таргануць.

Затое ты праз колькі год

Пакажаш дулю ім

І скажаш: «Фігушкі, за вас

Я замуж не пайду!»


* * *

Калі ты зь сябрамі разам

Выйшаў падурэць на двор,

Апрануўшы зранку новы

І прыгожы палітон,

То ня варта поўзаць ў брудзе

І качацца па зямлі,

Лазіць цераз агароджу

І чапляцца за цьвікі.

Каб ня бэсьціць і ня брудзіць

Свой прыгожы палітон,

Трэба, каб ён стаў старэнькім.

Гэта робіцца вось так:

Добра выпэцкайся ў брудзе,

Пакачайся па зямлі,

Пералезь праз агароджу,

Зачапіўшыся за цьвік.

Зробіцца старым і брудным

Твой прыгожы палітон,

І цяпер зусім спакойна

Можаш на дварэ дурэць:

Сьмела боўтайся у брудзе

І качайся па зямлі

Пералазь праз агароджу

І чапляйся за цьвікі.


* * *

Калі вырашыў па хаце

Ты на ровары пагойсаць,

А табе насустрач з ванны

Выйшаў тата пагуляць.

Ў кухню ты не паварочвай -

Ў кухні цьвердая лядоўня.

Тармазі у тату сьмела.

Ён даруе. Мяккі ён.


* * *

Ты гісторыю краіны

Сваёй роднай не вучы.

Ну каму, скажы, цікава,

Што даўным-даўно было?

Бо гісторыю самому

Можна лёгка прыдумляць

І расказваць потым байкі

Невукам такім, як сам:

«Жыў-быў ў Піцеры Скарына

І газэты друкаваў».


* * *

У жыцьці галоўнай справай

Можа стаць любая дробязь,

Трэба толькі цьвёрда верыць,

Што важнейшых спраў няма.

І тады не перашкодзяць

Вам ні холад, ні сьпякота,

У вялікім захапленьні

Розную рабіць лухту.


* * *

Біце палкай жабянятаў -

Гэта вельмі захапляльна.

Адрывайце крылы мухам,

Хай гуляюць пехатой.

Трэніруйцеся штодзённа,

І шчасьлівы дзень настане -

Вам ў якімсьці каралеўстве

Прапануюць катам стаць.


* * *

Дзяўчат ніколі і нідзе

Ня трэба заўважаць.

Ім кроку не даваць ступіць

Ніколі і нідзе.

Часьцей падножкі падстаўляць,

Зьнянацку іх пужаць,

Каб ясна зразумелі ўсе -

Ня трэба вам яны.

Сустрэў дзяўчынку, дык хутчэй

Паказвай ёй язык,

Каб не падумала яна,

Што закахаўся ты.


* * *

Калі раптам ты з бацькамі

Вырашыў пачаць вайну,

Пастарайся здацца маме, -

Тата не бярэ ў палон.

І, дарэчы, не забудзься

Ты мамулі нагадаць,

Біць палонных па азадку

Не дае Чырвоны Крыж.


* * *

Калі вырасьцеш вялікім,

Станавіся прэзідэнтам.

Бо файнейшае работы

Ў цэлым сьвеце не знайсьці:

Ў абавязкі прэзідэнта

Уваходзіць бег на лыжах,

Тэніс, на каньках катаньне

І гульня ў футбол-хакей.


* * *

Не пагаджайся ні за што

Ніколі і ні зь кім,

А хто пагодзіцца з табой -

Таго баякам кліч.

За гэта ўсе цябе пачнуць

Любіць і паважаць.

І будзе у цябе паўсюль

Сяброў сапраўдных шмат.


* * *

Калі ў кухні тараканы

Маршыруюць па стале,

Ну а мышы на падлозе

Зладзілі вучэбны бой,

Значыць, трэба на часінку

Кінуць барацьбу за мір

І распачынаць заўзята

Барацьбу за чысьціню.


* * *

Калі вырашыў ты зь сябрам

Па душах пагаварыць,

Сябра не хапай за гузік -

Вырвецца яшчэ, зьбяжыць,

І на памяць застанецца

Толькі гузік у цябе.

Сябру трэба даць падножку,

На падлогу заваліць,

Зьверху сесьці і тады ўжо

Па душах пагаварыць.


* * *

Калі ты прыйшоў у госьці,

Не здароўкайся ні зь кім,

Словаў «дзякуй», «калі ласка»

Анікому не кажы,

На пытаньні не адказвай,

Адвярніся ад усіх,

І тады цябе ня будуць

Называць балбатуном.


* * *

Калі здарылася нешта

Й вінаватых не знайшлі,

Не хадзі туды, іначай

Вінаватым будзеш ты.

Лепш схавайся у куточку,

А пасьля ідзі дамоў

І пра тое, што убачыў,

Ты нікому не кажы.


* * *

Не купілі вам бацькі марозіва?

Не ўзялі ў кіно з сабою ўвечары?

Трэба на бацькоў тады пакрыўдзіцца

І сыйсьці бяз шапкі ў ноч халодную.

Ды ня проста так блукаць па вуліцах,

А ў дрымучы, цёмны лес адправіцца.

Стрэць ваўка там шэрага, галоднага,

Ў пашчу да яго патрапіць, ведама ж.

А бацькі, калі пра тое ўведаюць,

Закрычаць, заплачуць ды забегаюць,

Кінуцца адразу па марозіва,

Возьмуць у кіно з сабою ўвечары.


* * *

Паглядзі, што ў кожным доме

Адбываецца ўначы:

Павярнуўшыся да сьценкі,

Тата з мамаю ляжаць.

Вуснамі яны варушаць

У цямнюткай цемнаце,

І, заплюшчваючы вочы,

Пяткай торгаюць у сьне.

Ўвечары ісьці у ложак

Не згаджайся ні за што.

І не дазваляй нікому

Нават коўдру падтыкаць.

Ну няўжо табе ахвота

Лепшыя свае гады

Змарнаваць пад цёплай коўдрай,

На падушцы, без штаноў?


* * *

Калі хочаш ты спадабацца дарослым,

Дык зранку пачні хітраваць і дурэць,

Брыкацца, кусацца, туды-сюды гойсаць

І кленчыць сабе падарункі ва ўсіх.

Гарлай, бі талеркі і сьмецьце раськідвай,

А потым гадзінку вазьмі адпачні, -

Адразу расчулена мама і тата

Зь усьмешкай ласкавай пагладзяць цябе

І скажуць, што ты - залатое дзіцятка,

З табою гуляцца адна любата.


* * *

Калі ты прыйшоў на Елку,

Патрабуй свой падарунак.

Падлічы усе цукеркі,

Ці ня зьеў іх Дзед Мароз.

І яшчэ - ні ў якім разе

Не нясі дамоў прысмакаў.

Як наскочуць мама з татам -

Дык палову адбяруць.


* * *

Калі хочуць пакараць вас,

Бо паводзіліся кепска,

Ну, да прыкладу, у ваньне

Спрабавалі вымыць котку,

Не спытаўшыся дазволу

Ні у коткі, ні у мамы,

Прапаную дзейсны спосаб,

Як пазьбегнуць пакараньня.

Біцеся ілбом у сьцены,

Біце ў грудзі кулакамі,

Плачце, голасна крычыце:

«Ах, нашто ж я мучыў котку?!

Варты я сьмяротнай кары!

Ганьба! Ганьба мне і сорам!»

Роўненька праз паўхвіліны

Ўсе заплачуць разам з вамі,

Вас прабачаць і у краму

Пабягуць па шакалядку.

Вось тады спакойна котку

Вы за хвост цягніце ў ванну,

Бо нікому і ніколі

Не пажаліцца яна.


* * *

Скажам, у цябе ў кішэні -

Жменя смачных ледзяшоў,

А насустрач па дарозе

Верныя ідуць сябры.

Не пужайся, не хавайся

І ня кідайся ўцякаць,

Не запіхвай ўсе цукеркі,

Не разгортваючы, ў рот.

Падыйдзі да іх спакойна

І бязь лішняй балбатні

Хуценька дастань зь кішэні...

І падай сябрам руку.

Паздароўкайся зь сябрамі,

Трошачкі паразмаўляй.

Разьвітайся і пасьля ўжо

Як хутчэй бяжы дамоў

Каб цукеркі ўдома зьесьці,

Пад канапу, брат, залазь.

Пад канапаю дакладна

Не сустрэнецца ніхто.


* * *

Вазьмі густы вішнёвы сок

І белы мамін плашч.

Лі асьцярожна сок на плашч -

І будзе пляма там.

Цяпер, каб плямы не было

На маміным плашчы,

Плашч трэба цалкам абмакнуць

Ў густы вішнёвы сок.

Вазьмі вішнёвы мамін плашч

І кубак малака.

Лі асьцярожна малако,

І будзе пляма там.

Цяпер, каб плямы не было

На маміным плашчы,

Плашч трэба цалкам абмакнуць

У рондаль з малаком.

Вазьмі густы вішнёвы сок

І белы мамін плашч,

Лі асьцярожна...


* * *

Калі вы вакно пабілі,

Не сьпяшайцеся прызнацца.

Пачакайце, - раптам грымне

Грамадзянская вайна.

Артылерыя ўдарыць,

Шыбы выляцяць усюды,

І ніхто крычаць ня будзе

З-за пабітага вакна.


* * *

Бі сяброў безь перапынку

Кожны дзень па паўгадзіны,

І твая мускулятура

Будзе цьвердай, як камень.

А магутнымі рукамі,

Калі прыйдзе грозны вораг,

Зможаш ў цяжкую хвіліну

Ты сяброў абараніць.


* * *

Ты ня мый ніколі рукі,

Шыю, вушы, альбо твар.

Бо занятак гэта марны,

Бессэнсоўны і дурны.

Зноў забрудзяцца па часе

Рукі, шыя, вушы, твар.

Дык нашто тады старацца,

Час і сілы марнаваць?!

Стрыгчыся, хадзіць ў цырульню

Абсалютна непатрэбна -

І бяз гэтага пад старасьць

Аблысее галава.


* * *

Ты не дазваляй ніколі

Ставіць градусьнік сабе,

Не глытай ні ў якім разе

Ні пілюль, ні парашкоў.

Хай баляць жывот і зубы,

Горла, вушы, галава,

Лекаў не прымай ніякіх,

І ня слухай дактароў.

Сэрца спыніцца заўчасна,

Ды затое аніхто

Ні гарчычнік не прылепіць

І ня зробіць страшны ўкол.

Калі ў больніцу патрапіў

І ня хочаш там валяцца,

Пачакай, пакуль ў палату

Дзядзя доктар зазірне.

Укусі яго - і тут жа

Скончацца твае пакуты,

Выпішуць цябе адразу,

І паедзеш ты дамоў.


* * *

Калі мама вам у краме

Набыла адну машынку

І астатняе ня хоча,

Ўсё, што бачыць, набываць,

Станьце проста, пяткі разам,

Рукі у бакі растаўце,

Адкрывайце рот шырока,

Голасна крычыце: «А!»

І калі з гандлёвай залі

З крыкам «Людцы, памажыце!»

Прадаўшчыцы разьбягуцца

І усе пакупнікі,

Вось тады дырэктар крамы

Падпаўзе і скажа маме:

«Забірайце ўсё бясплатна,

Толькі хай ён замаўчыць!»


* * *

Матуля родная вядзе

Да лекараў зубных?

Ня трэба літасьці чакаць,

Дарэмна сьлёзы ліць.

Маўчы, нібыта партызан,

І сьцісьні зубы так,

Каб не змаглі расьціснуць іх

Сто лекараў зубных.


* * *

Калі ты застаўся дома

Без бацькоў, зусім адзін,

Прапаную пагуляцца

У цікавую гульню,

Што завецца «Сьмелы кухар»

Ці «Адважны кулінар».

Сэнс гульні у гатаваньні

Самай рознай смакаты.

Прапаную для пачатку

Гэткі просьценькі рэцэпт:

Трэба ў новенькія туфлі

Выліць маміны духі,

Потым густа іх намазаць

Файным крэмам дарагім.

І, папырскаўшы алеем

З чорнай тушшу напалам,

Кінуць ў суп, каторы мама

Згатавала на абед.

Паварыць у рондлі з супам

Роўна семдзесят хвілін.

Вынікі гульні пабачыш,

Як дарослыя прыйдуць.


* * *

Калі сябар твой найлепшы

Пасьлізнуўся і упаў,

Пакажы на сябра пальцам

Ды хапайся за жывот.

Хай ён з лужыны пабачыць -

Не сумуеш ты зусім,

Бо сапраўдны друг ня будзе

Засмучаць сваіх сяброў.


* * *

Калі ты яшчэ ня цьверда

Выбраў у жыцьці дарогу,

І ня ведаеш, як лепей

Свой працоўны шлях пачаць.

Трушчы лямпачкі ў пад'ездах -

І табе ўсе скажуць «дзякуй».

Дапаможаш ты народу

Электрычнасьць зьберагчы.


* * *

Каб павыганяць з кватэры

Розных мух ды камароў,

Ты сьцягні з вакна фіранку

І круці над галавой.

Ўніз пападаюць карціны,

Тэлевізар, тэлефон,

Паляцяць вазоны долу,

Люстра бразьне аб паркет.

І ад грукату такога

Разьлятуцца камары,

Ну а мухі, ашалеўшы,

Кінуцца у вырай ўсе.


* * *

Калі вырашыў ты зранку

Без заўвагаў дзень пражыць,

Хуценька залазь у шафу

І хавайся ў цемнату.

Там няма матулі з татам,

Толькі татавы штаны.

Там ніхто крычаць ня будзе:

«Нельга! Перастань! Ня руш!»

Там ня будзеш назаляцца

І ня будзеш замінаць,

Безь ніводнае заўвагі

Зможаш цэлы дзень пражыць.


* * *

Пабіцца вырашыў, тады

Слабейшых выбірай.

Мацнейшы можа здачы даць -

Нашто табе яна?

Чым меншы той, каго ты б'еш,

Тым весялей глядзець,

Як уцякае, плача ён

І «мамачка!» крычыць.

Калі ж старэйшыя прыдуць

Малечу бараніць,

Сам уцякай і горка плач

І «мамачка!» крычы.


* * *

Калі хочаш, каб татуля

Назаўсёды звар'яцеў,

Раскажы яму праўдзіва,

Што учора ты рабіў.

Калі ён пры гэтым зможа

Утрымацца на нагах,

Дык пра заўтрашнія пляны

Ты яму распавядзі.

Калі з выглядам вар'яцкім

Тата песьні запяе,

Тут жа ў хуткую зьвяртайся.

Тэлефон 103. (адзін-нуль-тры)


* * *

Калі ты гуляў у шапцы,

І кудысьці шапка зьнікла,

Не хвалюйся, маме ўдома

Можна нешта нахлусіць.

Ды маніць прыгожа трэба,

Каб ў вялікім захапленьні,

Сьцішыўшы дыханьне, мама

Доўга слухала хлусьню.

Наманіўшы-нахлусіўшы

Пра загубленую шапку,

Што яе ў няроўнай бойцы

Злосны адабраў шпіён,

Пастарайся, каб мамуля

Не хадзіла абурацца

У замежную выведку -

Там яе «не зразумейт».


* * *

«Трэба зь меншымі дзяліцца!

Трэба ім дапамагаць!»

Гэта правіла заўсёды

Помніце, сябры мае.

Вы яго сястры старэйшай

Ціха-ціха паўтарайце,

Каб малодшы брат пра гэта

Анічога не пачуў.


* * *

Калі рукі за абедам

Вы запэцкалі салатай

І стыдаецеся пальцы

Аб настольнік[1] выціраць,

Апусьціце непрыкметна

Іх пад стол і там спакойна

Вашы рукі выцірайце

Аб суседскія штаны.


* * *

Калі ты ў сваёй кішэні

Ні капейкі не знайшоў,

Лезь ў кішэню да суседа -

Відавочна, грошы там.


* * *

Калі твой сусед па парце

Моцна кашляе і чхае,

Абдымі яго - і ў школку

Ты ня прыйдзеш тыдні два.


* * *

Каб кароткіх замыканьняў

Ў родным доме не было,

Ты, выходзячы з кватэры,

Захапі з сабою прас,

Пыласос, электраплітку,

Тэлевізар і таршэр.

Лямпачкі вазьмі таксама,

Занясі ў суседні двор.

Але больш надзейна будзе

Перарэзаць правады,

Каб ва ўсім мікрараёне

Тут жа вырубіць сьвятло.

І з упэўненасьцю, горда

Можаш ўсім тады сказаць:

«Ад кароткіх замыканьняў

Я зьбярог свой родны дом!»


* * *

Калі сумна ў хаце стала,

Дык запалкі даставай.

Татаў гальштук, мамін пашпарт -

Вось і вогнішча ужо.

Калі тапачкі падкінуць

Ці сякі-такі дзяркач[2],

Столак[3] можна будзе смажыць,

Юшку ў тумбачцы варыць.

А калі бацькі схавалі

Ўсе запалкі ад цябе,

Патлумач ім, што запалкі

Трэба, каб зрабіць пажар.


* * *

Калі, мыючы сыночка,

Зразумее раптам мама,

Што яна заместа сына

Мые нечую дачку...

То ня трэба нервавацца,

Ну хіба так гэта важна -

Ўсе аднолькавыя дзеці,

Калі брудныя яны.


* * *

Як састарэеш, то хадзі

Заўсёды пехатой.

Ў трамвай ня пніся - ўсё адно

Там сесьці не дадуць.

І зараз мала ёсьць дурных,

Каб месца саступаць,

А покуль станеш ты стары -

Ня будзе іх зусім.


* * *

Калі блізка ля дарогі

Вы гуляеце ў футбол

І, паслаўшы мяч ў вароты,

Раптам чуеце сьвісток,

Не крычыце: «Гол!», магчыма,

Гэта міліцыянер

Засьвісьцеў, бо мяч патрапіў

Не ў вароты, а ў яго.


* * *

Пераходзячы дарогу,

Не сьпяшайся пад трамвай.

Пачакай на сьветлафоры,

Ці ня зьявіцца адкуль

«Газік» хуткай дапамогі -

Езьдзяць лекары на ім.

Хай саб'юць цябе, а потым

Самі будуць лекаваць.


* * *

Калі ворагаў ты хочаш

Пабароць адным ударам,

Ні ракеты, ні патроны

Не патрэбныя табе.

Ськінь да іх на парашуце

(заканчэньне сам прыдумай)

Ворагі цераз гадзіну

Самі рынуцца ў палон.

А калі пусты радочак

Ты ня хочаш сам запоўніць,

Прапаную варыянты,

Выбірай сабе любы.

Ськінь да іх на парашуце:

Меншую сваю сястрычку,

Тату, маму і бабулю,

Дырэктрысу роднай школы,

Педсавет у поўным складзе,

Рухавік ад «Запарожца»,

Стаматолагаў дзясятак,

Капрызуліка Арцёма

Альбо Яначку Папову,

Сок са школьнага буфета

Ці «Бязглуздыя парады»...

Ворагі цераз гадзіну

Самі рынуцца ў палон.


* * *

Калі мама есьці кліча,

Пад канапаю хавайся.

Сьцішся там, каб не адразу

Тата з мамаю знайшлі.

А калі за ногі будуць

З-пад канапы валачы,

Выдзірайся і кусайся,

Усчынай сапраўдны бой.

Калі сілаю дастануць

І пасадзяць ўсё ж за стол,

З кубка выверні гарбату,

Вылі на падлогу суп.

Рот далонямі зацісьні

І са столка падай ўніз.

Падкідай уверх катлеты,

Хай да столі прыстаюць.

І з павагаю празь месяц

Людзі скажуць пра цябе:

«З выгляду худы і дохлы,

А характар - быццам сталь!»


* * *

Калі вырашылі першым

Стаць у шэрагах народу,

Ні за што не даганяйце

Тых, хто сьпераду ідзе.

Бо празь пяць хвілінаў з крыкам

Рынуцца назад ўсе бегчы,

Вы тады натоўп ўзначальце

І бяжыце як хутчэй.


* * *

Да бацькоў тваіх у госьці

Цёця нейкая прыйшла

І дарослыя размовы

Вельмі важныя вядзе?

Трэба ззаду непрыкметна

Падыйсьці да цёці, потым

Гучна крыкнуць проста ў вуха:

«Стой! Здавайся! Хэнде хох!»

І калі са стула цёця

Зь перапуду загрыміць

І гарбату ці какаву

На сукенку разалье,

То, напэўна, вельмі гучна

Будзе мама рагатаць,

Ну а тата ў захапленьні

Сам пацісьне вам руку.

Потым возьме вас за плечы

І кудысьці павядзе.

Там, напэўна, вельмі доўга

Тата будзе вас хваліць.


* * *

Ты у спэцыяльным сшытку

Падрабязна пазначай,

Хто каго на перапынку

Як далёка пасылаў.

Зь кім настаўнік фізкультуры

Піў кефір ў спартовай залі

І што тата ноччу маме

Ціхім голасам шаптаў.


* * *

Калі гострыя прадметы

Вам патрапілі на вочы,

Пастарайцеся ў сябе іх

Як мага глыбей ўтыкнуць.

Так на прыкладзе уласным

Зможаце пераканацца

Ў тым, што гострыя прадметы

Трэба ад дзяцей хаваць.


* * *

Да адказу патрабуюць?

Што ж, умей трымаць адказ.

Не дрыжы, ня хныч, ня мямлі

І вачэй не апускай.

Скажам, запытала мама:

«Хто тут цацкі раськідаў?»

Адкажы, што гэта тата

З тузінам сваіх сяброў.

Ты пабіўся зь меншым братам?

Ўсім кажы: «Ён сам пачаў,

Біў мяне нагой па шыі,

Лаяўся, як той бандыт».

Запытаюць, хто на кухні

Ўсе катлеты пакусаў -

Адкажы, што кот суседскі,

А, магчыма, сам сусед.

Як бы ты ні нагарэзіў,

Падрыхтуй на ўсё адказ.

За свае правіны кожны

Мусіць тлумачэньне даць.


* * *

Калі вырашылі цьверда

Самалёт сагнаць на Захад,

Ды ня можаце прыдумаць,

Чым пілотаў напужаць,

Вы са сьвежае газэты

Ім урыўкі пачытайце,

І яны куды заўгодна

Разам з вамі паляцяць.


* * *

Дражніцца лепш за ўсё з вакна,

Зь вялікай вышыні.

Няблага з танка падражніць

Альбо з браневіка.

Калі ж давесьці хочаш ты

Людзей да горкіх сьлёз,

То файна будзе іх тады

Па радыё дражніць.


* * *

Госьць кубак з кавай упусьціў?

Ня біце госьця ў лоб.

Наліце новы кубак, хай

Спакойна каву п'е.

Калі яшчэ раз кубак госьць

Упусьціць са стала,

Дастаньце шклянку і туды

Наліце каву зноў.

Калі ж ў гасподзе вашай госьць

Ўвесь посуд пераб'е,

Дык давядзецца за каўнер

Гарачай кавы ўліць.


* * *

Калі вас па тэлефоне

Нехта дурнем абазваў

І, адказу не счакаўшы,

Кінуў слухаўку хутчэй,

Набярыце тут жа нумар

З выпадковых іншых лічбаў

І таму, хто вам адкажа,

Так скажыце: «Сам дурны!»


* * *

Ты адрэсу роднай школы,

Дзе пашэньціла вучыцца,

Быццам множаньня табліцу,

Добра-добра завучы.

І калі ты выпадкова

Раптам стрэнеш дыверсанта,

Дык яму адрэсу школы

Неадкладна назаві.


* * *

Не сумуйце, калі ў школку

Выклікаюць раптам маму

Альбо тату. Без сумневаў

Клічце ўсю сваю сям'ю.

Хай прыходзяць дзядзькі, цёткі,

А яшчэ - стрыечны брацік,

Калі ёсьць у вас сабака,

То прыводзьце і яго.


* * *

Калі вырашыў сястрычку

Толькі жартам напужаць,

А гаротная па сьценцы

Уцякае басанож,

Значыць, жартачкі такія

Не даходзяць да яе,

І таму ня варта класьці

Ў тапці ёй жывых мышэй.


* * *

Калі з хлопцамі сястрычку

Ты застукаў на двары,

Не сьпяшайся маме з татам

Ўсё пра гэта расказаць.

Вось калі бацькі сястрычку

Будуць замуж аддаваць,

Жаніху шапнеш на вуха

Ўсё, што знаеш пра яе.


* * *

Калі раптам за табою

Злосны гоніцца натоўп.

Распытайся падрабязна,

Хто пакрыўдзіў іх і чым,

Пастарайся ўсіх суцешыць,

Кожнаму параду даць,

Толькі бег не запавольвай -

Небясьпечна для жыцьця.


* * *

Вы не крыўдуйце на таго,

Хто вас рукамі б'е.

І не лянуйцеся яму

Падзячыць кожны раз

За тое, што з апошніх сіл

Ён б'е рукамі вас,

Хаця у рукі мог бы ўзяць

Цагліну ці дубец.


* * *

Сябар твой на нарадзіны

Цябе ў госьці запрасіў?

Пакідай прэзенты ўдома,

Бо спатрэбяцца пазьней.

Лепш сядай бліжэй да торта

І ні зь кім не размаўляй,

Бо пакуль паразмаўляеш,

Ўсе цукеркі паядуць.

Дробныя бяры кавалкі,

Каб лягчэй было глытаць.

Не хапай салату жменяй -

Ў лыжку ўлезе значна больш.

А гарэшкі і цукеркі

У кішэню, брат, хавай.

Толькі сочыва ня трэба -

Цяжка будзе даставаць.

Загрузка...