La dekkvar-karata aŭtomobilo

tradukis: László Balázs

1

Ivan Gorĉev, la maristo de la kargoŝipo Rangoon ankoraŭ ne havis dudek unu jarojn, kiam li gajnis la fizikan Nobel-premion. Estas senekzemple granda plenumaĵo estas akiri tiel gravan premion en tiu poezie juna aĝo, malgraŭ tio, se antaŭ iuj ĝi ŝajnos makulo de beleco, ke Ivan Gorĉev gajnis la fizikan Nobel-premion per kartludado makao de profesoro Noah Bertinus, al kiu la sveda reĝo transdonis tiun distingon en Stokholmo antaŭ kelkaj tagoj, sed fine ja ne kalkuliĝas tiuj, kiuj serĉas tuberon sur junko; gravas tio: ke Ivan Gorĉev gajnis la Nobel-premion en sia dudek unua jaro.

Profesoro Bertinus distingita per la Nobel-premio surŝipiĝis en Göteborg, en sia aktujo kun la Nobel-premio, kaj antaŭ ol lia vaporŝipo ekveturis, aperis sur la ferdeko la mebroj de la Sveda Asocio Franklin, kiuj transdonis al li la grandan, oran medalon por la sukcesa esplorado de la nuklea fendiĝo. Poste la ŝipo ekveturis, kaj la respektata profesoro jam tre atendis alveni en Bordeuax-on, kie li havis kelkajn arpentojn da vinberejon, kiel ĝenerale la malpli junaj, francaj ŝtatoficistoj, de la helpisto de la ekzekutisto ĝis la direktoro de muzeo.

Gorĉev Ivan surŝipiĝis ĉe Southampton por transveturi la kanalon eĉ por si mem tute nekonata afero. Estas vere, ke oni maldungis lin sur la kargoŝipo Rangoon, ĉar li batis la stiriston per kvar kvarpinta hokstango, sed kial transveturis iu la kanalon, se li batis la stiriston, kaj oni maldungis lin sur la kargoŝipo, ĝi estas tute nekomprenebla, kiel tiom da aliaj agoj de nia stranga roman-heroo.

Eĉ tio estas malklara, kiel konatiĝis tiu duone adoleska, malserioza junulo kun la mondfama scienculo, kaj precipe tio estus klarigenda, kiel li persvadis la altaĝan, enfermiĝeman profesoron, ke li ludu kun li malpermesitan hazardludon makao, riskante nur tre malmulte da mono. Tiuj detaloj eble neniam klariĝos. Onidire ĝi komenciĝis tiel, ke la profesoro suferis pro marmalsano sur la ferdeko, kaj Gorĉev proponis al li trinki agrablan gustan, li mem miksitan citronan, konjakan, natrian hidrogenan karbonaton trinkaĵon, pro kio la profesoro fartis pli bone, kaj li demandis la kanabon, kiu li estas, de kie li venis?

— Mi nomiĝas Ivan Gorĉev, laŭprofesie mi havas dudek unu jarojn, kaj mi estas la filo de la pli juna frato de la cara ĉambelano, barono Gorĉev el urbo Nasja Gorjodin. Mia patro estis kapitano en la gvardio, kaj mia onklo defendis Odesaon kontraŭ la ribelintaj militfloto kiel milit-komandato de la gubernio Justvest Verstkov.

Nenio estis vera el ĉio ĉi. Sed la kredemo de tute junaj knabinoj kaj maljunaj scienculoj estas senlima. La profesoro surmetis sian nazumon.

— Ĉu vi do estas elmigranto?

— Jes, oĉjo profersoroviĉ — li respondis ĝemante. — Mia patro donacis dek mil rublojn al la cara baleto pro sia bona humoro… Kaj or-blazona trojko veturigis lin al Carskoje Selo… Hej kontusovka! Hej Volgo, se mia ankoraŭfoje povus esti tie…

— Vi ja ne povas memori Rusion, se vi havas dudek unu jarojn.

— Des pli ĝena estas tio, oĉjo profesovska, ĉar mi neniam vidis tiun admirindan, negkovritan teron, kiu tiel neforgeseble vivas en mia memoro…

— Kien vi veturas nun sinjoro Gorĉev?

— Mi veturas pro politika afero, maskite kiel maristo

Se ni atentis nian heroon ĝis nun, ni povis ekkonis lian strangan proprecon: li neniam diris veron, tamen li ne mensogis. Li nur senhezite eldiris ĉion, kio venis en lian kapon, kaj tio kaŭzis al li multajn, absurdajn implikaĵojn dum lia vivo. Malofte estis logiko en liaj vortoj kaj agoj.

— Bedaŭrinde kun malmulte da mono, ĉar fripono senigis min je ĉiu havaĵo.

— Kiel ĝi povis okazi?

— Mi estis sensuspekta kaj stulta. Oni konatiĝas kun ĉiuspecaj, dubindaj homoj, sen pensi pri la konsekvencoj. Tiel ĝi okazis, ke fripono en Londono instruis min ludi makao-n, kaj li gajnis mian monon.

— Ne koleru, sed ĝi vere ne estis tre saĝa faro. Kia ludo estas makao?

Gorĉev ĝemis denove kaj elprenis paketon da ludkartoj el sia poŝo.

— Nu do… ni subtrahas dek el la valoro de la koncernaj ludkartoj, tiel ĉiuokaze estas naŭ la atingebla maksimumo…

La profesoro provis sian ŝancon, riskante kvin centimojn kiel bazan enmetaĵon, kaj li gajnis dek frankojn. Baldaŭ, kiam li jam perdis du mil frankojn, ili altiis la bazan enmataĵon. Poste ili plurfoje altigis ĝin, kaj atingonte Bordeux, Ivan Gorĉev gajnis de la profesoro la tutan monsumon de la Nobel-premio ĝis la lasta centimo, kaj eblas, se la profesoro ekzemple vojaĝus ĝis Nico per la ŝipo, tiel la ambicia junulo estus gajninta la grandan, oran medalon de la Sveda Asocio Franklin, kiun ricevis kelkaj distingitoj rekone, sukcese esplorantaj sur la tereno de la nuklea fendiĝo.

Ĝi estintus senekzempla plenumaĵo de nia dudek unu jara heroo, sed bedaŭrinde la profesoro elŝipiĝis ĉe Bordeaux kun la granda, ora medalo de la Sveda Asocio Franklin kaj kun kelkaj, malgajaj meditadoj, rilate la pedagogian sistemon de la francaj altlernejoj, kiu preskaŭ tute neglektas la instruadon de la malpermesita hazardludo makao el la studprogramo. Gorĉev staris kortuŝite ĉe la balustrado de la ŝipo kaj longe mansvingis post lin per tuko.

2

Kion faras homo, se li estas dudek unu jara, kaj la seriozeco tute ne troviĝas en lia animo, kaj li subite ekhavas tiel nekredeble multan monon? Gorĉev demandis tion de si mem. Kaj li mem tuj respondis tion:

Li elŝipiĝos en Nico. Unue li vagados en la haveno kaj serĉos ian kamaradon, ĉar hunda vivo estas la riĉeco, se ne estas iu, kun kiu li povos disipi la monon.

Sed kiu estu la elektito? Li ĉirkaŭrigardis en la haveno.

Homo kun pakaĵportista eksteraĵo altiris lian atenton sur la bordo. La homo, havanta pakaĵportistan eksteraĵon staradis sur la kolektiĝejo de la havenlaboristoj en bruna jako kaj en nigra bankostumo, de kie jam oni venigis ĉiun atendanton por labori ie, nur lin ne. Tio faris lin stranga, ke li portis nazumon, kaj li anstataŭigis sian ĉemizon tiel, ke li portis flavan, tiel nomatan frototukon sur siaj ŝultroj, kaj li premis ties du disfibriĝintajn ekstremaĵojn en sian bankalsonon. Li kontraŭpezis la surhavon de la nekutime trampa bankostumo per tio, ke li metis relative bonan pajloĉapelon sur sian kapon, sed eble ĝi estis duon numeron malpli granda, ol tio estus bezonata, sed ĝi havis peskaŭ sendifektan randon. Ĉirkaŭ lia larĝa, nigra, angla liphararo kuntiriĝis malestimaj kaj malgajaj faltoj en grimaco. Tiu homo estis tiel malbonhumora, ke li preskaŭ ploris kaj dume li piketis siajn dentojn. Eble tial, ĉar verŝajne li anstataŭigis la manĝadon per tiu reala iluzio. Jam ŝajnis tiel, ke li ne dungiĝos hodiaŭ, sed laborestro poste tamen alparolis lin.

— Alo! Venu al la baseno numero kvin, tie vi devas meti lignokestojn unu sur la alian.

— Ĉu tiuj lignokestoj estas pezaj?

La okuloj de la laborestro rigidiĝis, kvazaŭ tiuj ŝtoniĝintus. Havenlaboristo ankoraŭ ne demanis tiaĵon!

— Nu bone — klarigis iom nervoze kaj malpacience la sinjoro kun bruna jako — , mi devas scii tion, ĉar antaŭ kvin jaroj mi havis hernion.

La ĉefo diris, ke „idioto” kaj iris plu.

— Fajna homo li estas, mi povas aserti… — li murmuris poste kun malestimego. Gorĉev, kiu aŭdis la konversacion en la proksimo, tiuj eksentis, ke tiu persono estas lia homo kaj alpaŝis lin:

— Diru! Ĉu vi volas labori?

— Mi tute ne estas nenifarulo!

— Domaĝe, sed estas egale. Se vi volas, laboru. Kion vi ŝatus fari plej volonte?

La demandito okulmezuris sin, siajn maldikajn krurojn, komikan bankalsonon, kaj sian brunan jakon kun rodforma baskulrando, poste li eklevis sian ŝultron:

— Kiel vi povas demandi tion? Mi ŝatus estis sekretario.

— Estas bonŝance, ke mi venis ĉi tien. Mi dungas vin! Vi estos sekretario ĉe mi. Vi ricevos du mil frankan salajron. Kiel vi nomiĝas?

— Vanek.

— Bona nomo. Jen prenu vian unu monatan salajron, kiu estas tri mil frankoj.

— Vi diris, ke du mil.

— Mi korektas tion, ĉar dum mallonga tempo vi atestis surprizan avancon. Jen prenu…

— Kompreneble — diris sinjoro Vanek, dume li iom nervoze, kvazaŭ oni ĝenus lin per stultaĵoj, li premis la monon en sian cigarpoŝon — mi devas scii, kion mi laboros.

— Vi havos tre multe da laboro. Kion, mi ankoraŭ ne scias tion. Sed ĝi ne gravas. Timu nenion, vi faris vian bonŝancon, oldulo mia…

— Kiel mi jam menciis tion, mia nomo estas Vanek — li respondis kun malvarmkonduta emfazo, rifuzante ĉiun konfidencon.

— Pardonon, do: sinjoro Vanek. Vi estas bonega akiraĵo — li aldonis kontente, ĉar li preferis la memkonsciajn homojn, kiuj ne forgesas pri tio pro momentaj avantaĝoj, per kio ili ŝuldas al si mem.

— Se interesas vin, mi povas rakonti, kiel mi subiĝis ĉi tien…

— Tio ne intersas min, sed rekontu. Se vi tamen ne farus tion, vi devontigus min.

— Bonvolu kredi… Mi ne trodiĝas. Nun kion mi faru?

— Mi ankoraŭ ne scias tion, ni elpensos ion. Nun mi ĉirkaŭrigardos en Nico, kaj se mi bezonos vin, mi informos vin, kara amiko mia…

— Mia nomo estas Vanek.

— Sinjoro Vanek… Pardonu min. Plaĉas al ni, ke vi havas senteman karakteron. Cetere mi ne ŝatas la normalajn homojn, Ni do rekontiĝos post nelonge ĉi tie!

— Ĉu mi staru ĉi tie!

— Se vi volas, foriru!

— Sed tiam vi ne trovos min!

— Ne gravas. Bonan tagon! — Kaj li forapidis gaje.

Li tre ĝojis, ke li povis doni al sinjoro Vanek multe da mono, kvanakm certe li forisos kun la trimil frankoj ien, ĉar li timas, ke aperos la flegistoj de Gorĉev, kaj ili persistos, ke li redonu la senpripensan donacon de la cerbmalsanulo. Girĉev iris rekte al la admirinda marborda promenejo de Nico, kiun oni nomas plaĝo, kaj apud la belegaj palmoj viciĝas la plej elegantaj hoteloj de la Riviero sur la marbordo. Tie li sidis en la restoracion de la distingita, aristokrata hotelo Mediteraneo. La enue sunbaniĝantaj gastoj preskaŭ timiĝinte rigardas la adolesk-vizaĝan junulon, kiu portas dube blankan, tolan pantalonon, bluan matros-bluzon kaj pro ia nekomprenebla kaŭzo la blankan, rondforman ĉapon, faritan por la angla mararmeo.

Virino en ruĝa robo ekridas. La junulo eklevas sian ĉapon, faritan por la angla mararmeo kun amikema rideto, poste li batas kelfoje sur la tablon laŭte:

— Garcon! Mi petas bieron!

La kelnero rapidas tien pale:

— Ĉu vi scias, ke ĝi ne estas drinkejo por matrosoj?!

— Interese… Mi estus ĵurinta, ke ĝi estas la restoracio Ek, Gajaj Embuskmurditoj, kie kunvenas la sinjora publiko por kvina-hora interbatado per tranĉiloj… Sed nun jam estas egale. Mi restos ĉi tie. Portu al mi kruĉon da biero.

— Ni ne kredencas spilitan bieron!

— Nu do alportu duon kilogamon da kaviaro, botelon da franca ĉampano kaj cent francajn rozojn!

La kelnero faris tiun eraron, ke urĝante la gaston por foriri, li ektuŝis la brakon de Gorĉev.

Li ne devintus fari tion…

Ĉio mallumiĝis antaŭ la klenero post la momento de la ektuŝo, kaj li rekonsciiĝis nur post longa tempo, ke pluraj homoj provas helpi lin, kaj iu viŝas lian vizaĝon per trempita turko. Kvankam li ricevis nur unu vagofrapon. Kaj la fremdulo ofendiĝinte ekstaris, eklevis sian ĉapon, faritan por la angal mararmeo, poste diablo scias, de kie, li elprenis monoklon kun nigra kadro, li meti ĝin elegante antaŭ sian okulon, pro kiu li ŝajnis kompleta idioto, kaj dum la personaro serĉis la forruliĝintan kelneron sub la malproksimaj tabloj, li foriris. La virino en ruĝa vestaĵo denove ekridis, kaj Gorĉev returniĝis konsterniĝinte por momento. Hu, kiel bela ŝi estas!..

Li rapidis rekte al sinjoro Vanek en la havenon, kvankam li ne fidis tion, ke li trovos lin. Sed je lia plej granda surprizo lia sekretario eĉ nun staris sur la sama loko, en tiu sama pozo, eĉ portante tiun saman bankalsonon, nur la dentopikilo estis alia en lia buŝo. De tiam li foruzis ĉirkaŭ la kvinan.

— Sinjoro Vanek! Mi ĝojas, ke mi trovis vin ĉi tie! Alvenis ankaŭ via horo!

— Ĉu vi aŭskultos min, kiel mi subiĝis tiel profunden? — li demandis tuj kaj avide.

— Tiel ankoraŭ ne alvenis via horo. La afero ĉiuokaze estas interesa, kaj eventuale vi informos min pri tio.

— Sinjoro! Mi estis korespondanto en iu unuaranga…

— Mi estis klarvida pri tio je la unua ekrigardo. Nun vi ekagos. Vi devas iri ien por kunporti pakaĵon…

— Tio ne apartenas strikte al la taskoj de sekretaro.

— Ankaŭ Napoleono komencis malalte…

— Sed ne ĉe vi. Sed estas egale, sed mi devas scii, kiom peza estas la pakaĵo. Mi pensas, ke mi jam menciis, ke antaŭlonge mi havis hernion…

— Mi scias pri tio. La pakaĵo ne estas peza.

— Kaj ne estas proponinde al mi iri sub la suno. Mi havas altan tension.

— Nek de tio vi devas dekutimiĝi. Aĉetu pluvombrelon ie, kaj disetedu ĝin super via kapo!

— Sinjoro, mi ne povas aĉeti pluvombrelon el trimil franka salajro.

— Mi pagos la koston de la pluvombrelo. Krome aĉetu pantalonon, mi pagos ankaŭ ĝin. Tiu bankalsono, spite al la frototuko kaj pajloĉapelo ne konvenas al la aspetko de memkonscia, serioza sekretario. Do ek, oldulo mia!

— Mi havas la nomon Vanek, se vi ne prenas tion ofendo…

— Nu do, ek, sinjoro Vanek!

3

…La gastoj de la hotelo Mediteraneo jam longe forgesis la aferon de la fola matroso, kiam aperis homo, simila al pakaĵportisto en tute nova loden-pantalono, kiu estis eksterordinare verda, kiel insekticido, uzata en la dommastrumoj, kaj ĝi finiĝis ĉe liaj genuoj kun butonebla tubo. La inventisto de la kuloto, inspirita de ne komprenebla ideo, certe sonĝis ne tia la idealan virtipon de la portanto de tiu vesto, kia sinjoro Vanek estis kun ŝajne mildaj, ondliniaj siluetoj de liaj maldikaj kruroj. Li tuj rapidis al la ĉefkelnero kaj kun severa, enigma vizaĝo, kvazaŭ li informus lin pri sekreta, truriga novaĵo, li diris:

— Lia ekscelenco, duko Ĉervonec sendis min…

— Kion vi deziras?

— Mi devas mendi manĝaĵojn, kaj mi tuj kunportos ilin.

— Kion deziras lia ekscelenco?

— Malvarman lunĉon, pakite, kankron, truton, ananason, kaj du botelojn da ĉampano, krome trufopasteĉon kaj rostitan kokinon.

— Jes ja!

— Rapide!

Sinjoro Vanek elvenis el la hotelo kun siaj pakaĵoj kaj haltis ĉe benko antaŭ la teraso. Neatendite Gorĉev alpaŝis lin de ie.

— Dankon, oldulo mia.

— Mia nomo estas Vanek.

— Mi dankas, sinjoro Vanek.

Li elprenis el sia poŝo nekredeble grandan, faskon da mil frankaj banbiletoj, li trandonis el tiuj du al la homo, kiu havis apekton de pakaĵportisto, li donis ankoraŭ kelkajn komisiojn kaj eksidisĝuste vid-al-vide al la hotelo Mediteraneo sur benkon.

La homo, havanta pakaĵportistan aspekton foriris, kaj la matroso metis la kaviaron, rostitan kokinon, ĉampanon, torton, la diversajn gelatenigitajn fiŝojn antaŭ sin kaj komencis manĝi bonapetite. Li simple batis la kolon de la ĉampanbotelo al la rando de la benko, ke longa, ŝaŭmblanka trinkaĵo disŝpruciĝis el ĝi.

Li trinkis la tuton je unu tiro. Li jene ekparolis al la publiko de la teraso ridetante:

— Je via sano.

La virino en ruĝa vestaĵo ekridis laŭte. Gorĉev dankeme sciiĝis pri la aklamo, kaj liaj okuloj denove haltis sur la virino por momeno.

— Hu! Kiel belal ŝi estas!..

Baldaŭ Vanek aperis denove, kunportante sepdek francajn rozojn de ie. Tiam jam staris kelk-cent scivolemaj spektantoj ĉirkaŭ la junulo, gajninta Nobel-premion.

— Ne estis pli multe — li diris spiregante kaj transprenis la alian mil frankan bankbileton, poste li aldonis — vi pagas bone, sed mi devas labori.

Li forrapidis denove.

La sekretario de la hotelo, tremanta pro la ekscitiĝo, riproĉis la konvaleskantan kelneron kun subpremita voĉo, kies maldekstra okulo preskaŭ malaperis senspure en al violblua ŝvelaĵo.

— Kompatinda ulaĉo! Vi ne rekonas la turistojn, vojaĝantaj inkongnite. Kelnero devas havi okulojn!

– Ĉu por ke iu elbatu ĝin? — li diris ĝemetante. — Ĉu mi devintus scii, ke la gasto estas freneza?

— Kiam vi divenos fine, ke oni ne povas bazi mondfamajn banlokon je sanmensaj turistoj!

La deĵoranta policisto, ŝajnas, sciis tion, ĉar li haltis tre ĝentile antaŭ Gorĉev. Li eĉ mansalutis.

— Bonan tagon, sinjoro.

— Miaflanke la feliĉo. Ĉu vi deziras manĝi kokinon?

— Dankon, mi ne petas.

— Ĉu frukton, konjakon?

— Ne, ne…

— Almenaŭ akceptu tiujn kelkajn rozojn!..

— Vi estas tra afable, sed estas malpermesite iri anstataŭ gumbastono kun rozo dum deĵoro.

— Ba! Vi rajtas trinki nek ruĝan vinon, tamen vi elvenis el tiu drinkejo, estanta sur la transa flanko de la strato…

Mi interesiĝas obeeme, kial vi bonvolas manĝi vian bongustan lunĉon, farante liberaeran prezentadon?

Ivan Gorĉef surpenrigardis. Ŝajnas, ke li estas malcerta pri io.

— Bonvolu diri, ĉu tiu urbo apartenas al la franca respubliko?

— Jes.

— Nu bone — li diras kaj komencas manĝi la kokinon. — Ĉar ie mi aŭdis tion, ke oni deklaris certajn homajn rajtojn okaze de revolucio.

Kaj li glutis duonon da kokin-femuron. La policisto ekgratis sian kapon. Venis en lian kapon, ke antaŭ du jaroj sveda korko-grand-industriisto vestis sin kaŭbojo kaj vendis bombonojn sur la Angla Promenejo. La policiston, kiu iom draste riproĉis la grandindustriiston, baldaŭ oni postenigis lin al la lumturo de la fiŝista haveno por gardostari. De tiam li ne servis en la interna parto de la urbo.

— Ĉu ne estus pli agrable interne?

— Oni elĵetis min.

La aŭtoj ĉie hupis, ĉar dume la nombro de la scivolemuloj altiĝis je preskaŭ mil kapoj. Sed la pakaĵportisto traboris sin inter ili. Sed li revenis kun fungoforma, flava, ĝardena ombrelo, kiun li fiksis lerte apud la benko.

– Ĝi estis tre malfacila — li diris spiregante.

— Dankon, sinjoro Vanek — respondis la nenormala fremdulo, kaj li transdonis al li alian milfrankan papermonon kun leĝera movo.

— Kredu min, ke mi meritas tion. Pene porti ĝin en tiel granda varmo — lamentis la pakaĵportisto, ĉar la suno arde brilis, li disetendis sian ombrelon, pro kio la spektaklo el komia fariĝis timiga.

— Mi estas Marvieux… La sekretario de la hotelo — flustris malkuraĝa voĉo apud ili.

— Oni ne anoncis vin ĉe mi — diris Gorĉev leĝere kaj surmetis sian monoklon, kiu efektive estis nur kadro. — Cetere mi matenmanĝas…

La sekretari turnis sin al sinjoro Vanek, kiu ĵus elkraĉis pentopikilon.

— Bonvolu anonci min.

— Kiel vi nomiĝas, kaj pro kiu afero vi volas viziti la benkon? — demandis sinjoro Vanek lakone, kvazaŭ li havus tro multe da laboro.

Dume Gorĉev manĝis kaj ridardis alien.

— Diru al li, ke mi estas Marvieux, la sekretario.

— Vi eraras. Mi estas la sekretario. Nu egalas, vi ne havas taŭgan vestaĵon por la aŭdienco, sed mi provas, kvankam la sinjoro ĉefdirektoro alte taksas la signifon de la etiketo.

Li iris al Gorĉev kaj ekprenis lian ŝultron.

— Aŭskultu min. Ia Marvieux estas ĉi tie.

— Li venu!

Dume la nombro de la sepktantoj atingis mil kapojn, kaj la policisto vice starigis ilin, por ke la aŭtoj povu trafiki.

— Kion vi deziras, kara Marvieux?

— Mi petas pardonon en la nomo de la hotelo, mi proponas al vi kun estimo, bonvolu okupi lokon inter la gastoj…

— Nu akceptas tion — kaj li ekstaris. — Sinjoro Vanek, vi venos kun ni.

— Bone — li diris mangestante, kvazaŭ li devus fari grandan oferon, li ekiris en siaj multkoloraj vestoj, tenante sian pluvombrelon alten, kiel malbonhumora, negra reĝino. La sekretario iom konsteniĝis pro tio.

— Sinjoro Vanek estas mia persona sekretario kaj mia nevo… — diris Gorĉev — , ĉu eble vi havas ion kontraŭ li?

— Ho, ne, tute ne…

Kaj li iris sur la terason. Gorĉev alridetis la virinon en ruĝa vestaĵo kaj salutis ŝin, sed ŝi deturnis sin.

Ili eksidis apud la plej granda tablo, kaj venis la kelnero.

— Kio okazis al via okulo? — demandis sinjoro Vanek, kaj ankaŭ Gorĉev turnis sin al li kun kompato, sed poste li mendis fiere:

— Mi petas brieron! Kion vi trinkas, sinjoro Vanek?

— Prefere mi manĝus ion en tiu ĉi semajno, se jam mi havas kvin mil frankojn.

Gorĉev kapjesis, kaj sinjoro Vanek mendis longe.

Baldaŭ oni alportis la brunan bieron, li trinkis, kaj komenciĝis la surtabligo de la manĝaĵoj, en timige longa vico. Vanek, la improvizita sekretario kaj vera, interna, sekreta nevo, unue li ligis la buŝtukon ĉirkaŭ sian kolon, laŭ la kutimo de familiajn sentojn havantaj burĝoj, ke apud lia nuko, kiel pinta krom-oreloj elstaris la blankaj angul-pintoj, poste li kontrolis la alvicigitajn manĝaĵojn, kiel militestro.

— Pro kia afero vi estas en Nico? — demandis Gorĉev

— Mi ne scias.

— Ŝajnas, ni havas la saman aferon. Mi konfesas, ke vi plaĉas al mi, ĉar malgraŭ via malriĉeco vi gardas vian burĝan dignon.

— Sinjoro — diris sinjoro Vanek kaj ĉirkaŭrigardis malgaje sur la aristokrataj gastoj de la teraso de la hotelo de Nico. — Vi certe ne komprenas, kiel mi povis subiĝi al tiu ĉi stato.

— Sed, bedaŭrinde, mi ne povas inviti vin en pli elegantan hotelon…

Sinjoro Vanek ne plu ekparolis. Li manĝis kelkajn rostitajn anserojn, unu-du tortojn, poste li senkonsciiĝis.

— Personaro! — kriis Gorĉev.

Alvenis la kelneroj. Avane la sekretario.

— Ĉu vi deziras ion?

— Ĉu en tiu ĉi hotelo estas tiel nomata reĝa apartamento?

— Kompreneble. Apartamento kun dek du ĉambroj.

— Loku sinjoron Vanek tuj en ĉiuj dek du ĉambroj. Se li resaniĝos, li venu post min.

— Kie li trovos Vin?

— Mi ne scias.

Kaj li foriris.

— Jen vidu — diris la sekretario al la kelnero kun difektita okulo. — La mondfamajn banlokojn oni povas bazi ja tiaj gastoj, ĝis la onklo ne intervenos. La onkloj venigas la plej bonajn banlok-gastojn en frenezulejon.

Li rapidis rekte al la bulvardo Viktoria, bonhumore, fajfante. Li interbatadis kun kelkaj ŝoforoj ĉe la stratangulo, poste li iris al barbiro, kie li dormis iomete, dum oni kombis kaj razis lin, sed antaŭe li sendis kelkajn skatolon da bombonoj al la kelnerino de la vida-al-vida drinkejo.

Li estis freneza homo, rabiiĝinta ĉevalido, ankaŭ blindulo povis vidi tion.

Poste li vizitis la magazenon Lafayette por fari siajn plej urĝajn aĉetojn. Unuavice li aĉetis multajn lud-musojn, kelkajn tenispilkojn kaj dek duojn da fontoplumoj, krome kvar tabuletojn da ĉokolado. Poste li vestis sin de la kapo ĝis la piedoj. Smokingo, amelita ĉemizo, brila brustobutono, silka naztuko, blanka krizantemo en la butontruo, kiel la maljunaj ĵurnalistoj kaj intime informitaj vizitantoj de operdomo iras. Poste li aĉetas boteleton da parfumo, metas pajloĉapelon sur sian kapon kaj surprenas tiajn gantojn, kies koloro memorigas la vizaĝkoloron de ĉinaj kulioj, moritintaj pro flava febro. Nun jam li bezonas nur babuan bastonon sub sian akselon, en la okulon tiun bonegan, terure nigrakadran monoklon, kaj fine li surmetas sian ŝikan pajloĉapelon, iom oblikve, poste li rigardas en la spegulon tromemfide.

La tuta personaro de la magazeno, kaj parto de la aĉetantoj ĉirkaŭstaras lin kun plezuro, kaj kiam la junulo kaptas per sia buŝo suprenĵetitan cigaredon, ili aplaŭdas entuziasme. Baldaŭ Gorĉev disdonas fontoplumojn kaj tenispilkojn al la respektinda publiko kun dankema rideto kaj foriras.

Post kvin minutoj li revenas kaj afable alparolas iun komiuo:

— Mia ĉiu mono restis en mia alia vestaĵo, kiun mi ĵus demetis.

— Jes, tuj!

La revenanta servisto kunportas grandan faskon da milfrankaj bankbiletoj muroblanke kaj kun tremanta mano.

— Mi sciis, ke vi trovos ĝin. Mono malbona ne perdiĝas! — krias Gorĉev kaj donas milfrankan monbileton al la servisto. La aliajn li premas en siajn diversajn poŝojn. La lastan gum-rubanditan milfrankan cilindron, ĉar ĝi jam nenie havas lokon, li metas ĝin sub sian ĉapelon, kaj nun jam li foriras difinitive. Antŭ la magazeno li saltas sur la lignotabulon de preterveturanta taksio.

— Vi ne devas bremsi. Veturigu min al iu bako! La aŭto kuregas plu. Li eltiras kelkajn ĉifitajn milfrankan papermonon kaj transdonas tiujn al la ŝoforo.

— Ŝanĝu ilin, oldulo mia, je centfrankaj monbiletoj. Ĝi estas ĉirkaŭ okmil frankoj. Eblas ke ĝi estas pli multa aŭ malpli multa…

Pro tio la ŝoforo stiras iom zigzage kaj fine li bremsas antaŭ banko kun sia pasaĝero.

Se ne venintus en la kapon de Gorĉev ŝanĝi monon aŭ veturigi sin aliloken, ĉio okazintus alie. Sed Gorĉev venis ĉi tien al la banko, sed tiel li jam ascendis la eksterordinaran eksprestrajnon de la sorto, ke ĝi ekveturu per rapideco de raketo al strangaj, timigaj kaj nekredeblaj aventuroj.

— Mi atendos vin en la aŭto. Rapidu — li diris al la taksiisto.

La fremdulo restis sur la stirejo. La ŝoforo eniris en la bankon. Li kalkulis la monon antaŭ la kaso.

— Dudek ok mil frankoj!

Ĉu la pasaĝero estas ebria aŭ freneza? Neniu scias. Eble ambaŭ. Kiam li denove estis antaŭ la banko, li vidis surprizita, ke la nekonato malaperis kun la aŭto.

Li staris senkonsile, en la mano kun la amaso da mono.

Okazis nur tio, ke Gorĉev ekvidis apud la direktilrado de sport-aŭto tiun virinon en ruĝa vestaĵo, kiu alridetis lin sur la teraso de la hotelo.

Ankaŭ nun ŝi ridetas, proksime preterveturante al la haveno, kaj ŝi malaperas malantaŭ facila polvovualo.

Haho!

Aŭdiginte sovaĝan batalkrion, Gorĉev ekpremas la gaspedalon, kaj li ekimpetas post la sport-aŭton per feneza rapideco…

1

Sur la landvojo, kondukanta al Montekarlo la speciala favoro de la sorto gardis tiun tagon la veturilojn de taksio, ŝajne furioziĝinta. Ivan Gorĉev stiris la aŭton per kvinmil kilometra, vivdanĝera rapideco.

Sed certaj homoj jam naskiĝas kun tiu sorto, ke ili saviĝas el ĉiuspecaj danĝeroj sendifekte. Al tiuj apartenis la facilanima, senpripensa heroo de nia romano.

Dume la knabino turnas sin kaj rimarkas la amokan taksion, kiu malglate skuiĝante, jorante sekvas ŝin per rapideco de duonfrenezulo. Ŝi tuj allasas gason, kaj la nigra sport-aŭto preskaŭ saltante ekimpetas sur la vojo. La kompresoro ekhurlas kun elefantsimila muĝo, la veturilo oblikviĝas kun harstariga angulo sur la rando de la turniĝejo, kaj kiel la punta tuko de fabela giganto, grize eliĝanta, grandega benzin-nubo ŝvebas moke al la taksio, tie, kie ĵus estis videbla la aŭto de la knabino en ruĝa vestaĵo…

Ili alvenis tiel en Monaco-n. Sur la stratoj de la urbo vekis viglan sensacion la taksiŝoforo en smokingo, kiu havis kadran monoklon, kaj ŝikan pajloĉapelon. Sed ankaŭ la trafik-policistoj de Monaco scias bone tion, ke oni malofte bazas la trafikon de mondfamaj banlokoj je vizito de sanmensaj turistoj, ili do lasis la taksion veturegi.

Sed pli kuraĝe kaj malpli bone ol Gorĉeva ankoraŭ malmultaj homoj direktis aŭton en la mondo. Tamen li evitas la katastrofon. Ne miskomprenu: ne li evitas la katastrofon. Ne, kredu tion, li enveturas ĝin ĉiumaniere! La katastrofo evitas lin. Tio estas la situacio. Nun ekzemple li traveturegas sub la trafiklampo, kiu lumas ruĝe!

Bremsoj grincas apud li.

Ŝoforoj blasfemas.

Ĉambristino ŝrikas ĉe la fenestrokornico kaj kovras siajn okulojn per la senpolviga ĉifono…

Kaj la taksio veturegas plu!

Haho!

Tiu homo estas fortunido… Ili jam kuregas sur tiu serpentuma vojo, kiu kondukas al la kazino de Montekarlo, kaj la junulo ridante svingas per la pajloĉapelo.

La aŭto de la virino en ruĝa vestaĵo haltas antaŭ la hotelo Parizo. La taksio post kaprica turniĝo traveturinte belegan, anglan ĝardenon, ornamanta la mezon de la placo, kun iom da miskalkulo, sed kun proksimume preciza bremsado ĝi haltas.

…Nur parto de la varmoforigilo penetras sub la enirejon de la hotelo, sed tio povas okazis al kiu ajn.

La frenezulo elaŭtiĝas trankvile kaj transdonas milfrankan monbileton al la timiĝinta pordisto. Ŝajnas, ke li ne uzas malpli grandan denominacion. La pordisto kliniĝadas kaj ordonas retroirigi la taksion apud la trotuaron.

Gorĉev rapidas al la time staranta knabino kun triumfa rideto. Sed nun ĉi foje li ne evitas la karambolon.

De ie aperas larĝŝultra, elegante vestita, blonda giganto kun severa vizaĝo. Li ekvidas Gorĉev-on kaj okulmezuras lin kun malvarmkonduta rigardo.

— Ĉu vi konas tiun virinon, Anette? — li demandas la knabinon.

— Ne! Kaj ĵus mi volis ŝanĝi tiun neelteneblan situacion — respondas gaje la matroso, havanta Nobel-premion.

— Ĝi estas altrudiĝo.

— Sinjoro, ŝajnas, ke vi ne estas sperta pri la modo de la sinjoroj. Hodiaŭ jam neniu havas maldecajn manierojn, portante tiel belan, dubutonvican jakon.

— Ĉu vi inklinas doni kontentigon pro tiu ofendo?

— Kompreneble — instigas lin Gorĉev bonhumore — , sed mi ne havas tempon por longa procedo. Se vi persistas serioze ĉe via batalema ideo, ni povas interbatadi, sed nur eksprese rekomendite.

— Sciu! Mi estas barono Lingeströmt.

La alia hezitis iomete.

— Miaflanke mi estas princo Cervonec — li respondis poste — , ĉefleŭtenanto ĉe la gvardio, cara elmigrinto kaj tiaĵo… Kie estos la batalo, frategĉjo?

La knabino staris paraliziĝinte.

— En la kazino por oficiroj de Monako, mi opinias, ke eĉ nekonate la sinjoroj estos je nia dispono. Mi atendos vin tie — diris Lingeström kaj sidis en la atendantan taksion.

Je lia plej granda surprizo princo Ĉervonec okupis lokon sur la stirejo kaj mallevis la flagon de la taksimetro.

— Mi tre bedaŭras, kara Duel-oviĉ baronĉjo — li diris malantaŭen, poste li ekfunkciigis la motoron, kaj la taksio forveturis kun ties duonfreneza stiristo, krome kun la kosternita Lingeström.

2

Anette Laboux staris antaŭ la hotelo malgaje. La konstante ridetanto ja estas nekontesteble impertinenta iomete, sed li estas ŝercema homo kun kara vizaĝo. Lingeström, tiu koloso, kiu vivas nu por la sporto, kaj certe li estas ankaŭ skerm-ĉampiono, ĉu li distranĉos la ventkapan, konfuzan, sed afablan frenezulon? Fine ja kiarajte batalos tiu Lingeström por ŝi? — ŝi demandis sin kun posta indigno. Li ne estas ŝia fianĉo!

Ŝi tute ne amas la baronon. Absolute, kiu estas la barono? Duonjaron, ke li aperis subite en ilia domo, kaj li multe traktadis kun ŝia patro, sed ĉiam nur inter kvar okuloj. De tiam li tre klopodas, ke la knabino trovu lin simpatia. Lia klopodo ĝis nun ne havis sukceson.

Ŝi eksidis ĉe iu lunĉotablo kaj trinkis frambosiropon kun sodakvo tre malgaje…

Post pli ol unu kaj duono da horo alvenis aŭto kun skuiĝantaРbruo. Tiu veturilo estis taksio, kaj la ĉe la direktilrado sidis la freneza fremdulo, portanta pajloĉapelon kaj monoklon!

La aŭto nun haltis sufiĉe lerte, apud la trotuaro. Ĝi apenaŭ tuŝi kun iom la bufron de iu tie staranta veurilo kun iom da frakasbruo.

Sed la fremdulo ne zorgas pri tiaj bagateloj, kiel kurbiĝinta bufro. Resume li haltis tute bone manovrinte. Li rapidis rekte al la knabino kaj eksidis.

— Mi esperas, ke vi ne enuis?

— Vi… — balbutaĉas Anette… — iris kun barono Lingeström. Kio estas al la barono?

La junulo mallevis siajn okulojn kaj turnadis sian pajloĉapelon embarasite.

— Respondu!

— Mi detranĉis lian iun orelon — li konfesis honteme. — Ĉu mi faris ion malbonan?

3

— Ĉu Lingeström vudniĝis??!

— Nu… li ricevis iom da memoraĵo, sed fine je tia afero pri orelo… precipe, se oni rekudras ĝin…

— Ĉu li… vundiĝis je la orelo?

— Kaj… je la kapo…

— Ĉu ankaŭ je la kapo?…

Ĝorĉev kapjesis penteme.

— Ĝi ne estas granda tranĉo, nur dek du centimetroj, se mi ne troigas… ĝi estas nur iomete profunda. Tio ne estas mia kulpo. Kiam mi tranĉis lian vizaĝon kaj bruston, la kuracisto proponis ĉesigi la duelon. Sed Lingeström estas diligenta homo, kaj li volis skermi plu ĉiumaniere, kvankam li jam estis gluplastrita trae-tratrae, kaj li estis tia, kiel kolera afiŝkolono.

— Oni devus meti vin en la frenezulejon! Ĉu vi ne hontas, kiel princo, kion vi faris?

— Kiu diris, ke mi estas princo?

— Vi.

— Tute ne temas pri tio! Mia nomo estas Gorĉev, kaj mi ne estas princo.

— Tamen kial vi diris tion?! Ĉu vi kutimas mensogi?

— Tre malofte, kaj ekskluzive nur en vivogravaj aferoj…

— Kial vi diris, ke vi estas princo?

— Mi hontis, ke mi ne estas tio. Rusa elmigrinto, kiu ne estas princo, tiu malaperu de sur la tersurfaco.

— Vi denove babilas stultaĵojn.

— Vi ne komprenas tion!.. Terura tragedio: mi estas Gorĉev, ruso kaj nek princo, nek oficiro en la gvardio — li ĝemis. — Ĉiu ruso estas suspektata en Eŭropo, se li ne estas princo. Miaj gepatroj transloĝiĝis en Parizon antaŭ la mondmilito. Mi jam naskiĝis tie. Mia facilanima patro dum sia junaĝo ne serĉis kontaktojn kun la gvardio, simpledire li vivis en mizero kaj elmigris.

Li diris ĝin kun tiel plorinda vizaĝo, ke Anette ridis denove.

— Ĉu vi ridas pri tio? Ĉu vi scias, kiel amara sorto ĝi estas, kiam iu ne estas princo kaj havas nenian komunan al la gvardio? — Li diris ĝin tiel, kvzaŭ li tuj ekplorus. Rusa domposedanto, sen titolo kaj rango, estas malpli en Parizo, ol fiŝvendistino, ĉar en la rondo de la foiro oni konas grafon Nazostin, kiu ludas balalajkon. Kiel opinii pri mi, kies patro estis domposedanto, sed li havis nenian komunan al la gvardio, kaj li mortigis nek Rasputin-on? Mi petas vin ne disvastigi ĝin, ĉar mi tre hontas tion…

— Vi estas profana homo! Vi faras ŝercon el ĉio — respondis Anette, sed ŝi ridis

— Ĉu vere? Sciu do, ke mi konas la rusan lingvon! Ĉu vi komprenas tiun tragedion? Miaj gepatroj parolis ĉiam france por bone alproprigi la lingvon. Mia unua amantino forlasis min poreterne, kiam ŝi petis min en varieteo traduki la Volgo-kanton de la kozaka popolkantisto, kaj tradukinte ĝin, evidentiĝis, ke la koncernulo estas greka filmaktoro, kiu kantis partojn el la opereto Gaja Vidvino… Ne ridu pri la tragedio, kiu postulas venĝegon kontaŭ la infektado de la usona filmproduktado kaj la franca filmliteraturo. Mi scias ruse nur tiom, ke paĉjo, frategĉjo kaj fraĉjo. Eble onjo. Ĝi estas ĉio.

Poste nek la knabino mem sciis kiel, sed ŝi promenis kun la junulo sur tiu mallarĝa, dekliva paŝejo, kiu kondukis de la kezino al la stacidomo, kaj ankaŭ malgranda kabano kaŝiĝis inter la arboj. Ili eniris en tiun kabanon.

— Sinjoro — diris Anette — , se mia patro eksciios, ke vi faris skandalon ĉirkaŭ mia persono, li respondecigos vin.

— Tiuokaze mi tuj petus vian manon!.. Ĝi ne estas malbona ideo. Ĉu vi volas edziniĝi al mi?!

Anette time rigardis la knabon. Bedaŭrinde Gorĉev tre plaĉis al ŝi. Sed li ja estas freneza, vane!..

— Ĉu vi pensis nun, ke mi estas freneza? Vi eraras! Eblas, ke post mia serizeco restas multo farenda, sed freneza mi ne estas. Vi povas diri trankvile „jes”!

— Sed mi tute ne konas vin!

— Ĝuste tial!

— Bonvolu diri… Ne prenu mian demandon scivolemo: kion vi faris ĝis nun?

— Multe da aferoj. Mi naskiĝis en Parizo, kaj mia facilanima patro, kiun mi jam menciis, kiu preterlasis kontaktiĝis kun la gvardio, aŭ almenaŭ mortigi Rasputin-on, pro tiu neglektemo li devis labori en Parizo, kiel etkomercisto.

— Kia etkomercisto?

— Li estis tia etkomercisto, kiu povis porti la varojn piedirante, pendigitajn en sian kolon. Li vendis dolĉaĵojn sur la strato. Ankaŭ mi rapide fariĝis lukranto. Oni dungis min en sportlernejo, kiel helptrejniston, kiam mi havis dek ses jarojn.

— Ĉu pro tio vi skermas tiel bone?

— Jes. Sed mi estas sperta pri ĉio. Mi estis fortepianisto, matroso, tenistrejnisto, mi bonege stiras aŭton, kaj mi havas sukcesojn en la burso…

Li sentis tiel, ke li aspektas pli aŭtentike, se li dume surmetas sian monoklon. Li prenis ĝin ofendo, kiam la knabino priridis lin pro tio.

… Poste vesperiĝis. Ili priparolis multe da aferoj kaj promenis sur la granda teraso, malantaŭ la kazino. Mi pensas tiel, ke dume ili eĉ interkisiĝis, sed tio ne estas certa. Ĉiuokaze estas sendube, ke granda amo fariĝis el la afero.

Tiaĵo ofte okazas inter du gejunuloj. Eĉ ĉe la marbordo.

4

Adiaŭinte la knabinon, Gorĉev rapidis en la lud-kazinon. Li decidis likvidi la instituton: li rompos la bankon. Pro nekomprenebla kaŭzo nek li elektis la multfoje elprovitan manieron de la bank-rompo: ekrasit- aŭ dinamitbombon, sed pere de la hazardludo ruleto li provis figure rompi la bankon.

Li gajnis ducent mil frankojn dum unu horo.

Post paso de alia horo li staris en la kazino tiel, kiel li ĉesis labori sur la kargoŝipo Rangoon: sen unu centimo. Li fajradis mallaŭte.

Kio estos nun? Bedaŭrinde li vere amas Anette-n. Kiel edziĝi al la knabino sen unu centimo? Anstataŭ meblaro kaj konvena vivmaniero li ne povas proponi al ŝi la multfoje elprovitan, anstataŭigan efikon de la romantiko…

Li promenis sur la terason, kie, neniu scias, kial, oni metis buston de famaj komponistoj kaj klasikuloj, kvazaŭ ili havus ian rilaton al la hazardludo. La fantomeska homo proksimiĝis en malnova, vasta frako, li portis blankan bantkravaton, kaj lia pantalono falis humile sur liajn ŝuojn, kiel tro longa pantalono ĝenerale faras tiaĵon.

La frak-jako estis tute vasta, ties du baskoj frapiĝadis malantaŭe la kalkanojn de la fantomo. En la komenco de la filmado la diplomatoj portis tian vesperfestan vestaĵon, rolantaj sur la kinoekrano.

Sankta Dio! Li estas Vanek!

— Alo! Kio okazis al vi!

— Bonan tagon! — diris la sekretario kolere. — Bela afero ĝi estas. Mi provis mian fortunon.

— Kaj?

— Mi perdis ĉion. Bonvolu doni al mi mil frankojn.

— Mi ne havas eĉ unu centimon, oldulo mia.

— Mi estas Vanek.

— Ni do: senmoniĝis, sinjoro Vanek.

— Vi ja estas milionulo

— Ba! Ĝuste milionulo lasos vin satmanĝi. Mi liberigos vin el sub la servo.

— Kiel vi imagas tion? Mi ricevis mian unumonatan salajron.

— Sed almozulo ne povas dungi sekretarion.

— Se vi pagos ties servojn.

Ili iris sur la placon antaŭ la kazinon. Sinjoro Vanek arde riproĉas Gorĉev-on.

— Vi estas facilanima homo!

— Sed sinjoro Vanek!

— Silentu! Vi ne rajtis forludi mian venontmonatan salajron. Vi povas esti facilanima, rilate vian futuron, sinjoro, sed rilate alies salajron ne!

— Vi pravas. Nun diru tion al mi, kie vi aĉetis tiun frakon?

— Se vi volas scii tion, mi pruntepetis ĝin de boatestro. Li geedziĝis en tiu antaŭ dek ok jaroj, kaj de tiam li tre domaĝas ĝin…

— Tio ne estas videbla sur la vestaĵo…

Ili alvenis al la hotelo Parizo, kie Gorĉev lasis la taksion. Je lia plej granda surprizo la ŝoforo sidis ĉe la direktilrado de la aŭto, kiu iris en la bankon por minuto por ŝanĝi monon. Nun li dormis paciĝinte, dolĉege apud la stirilo de la retorviĝinta veturilo.

Li vekiĝis pro ia mirinda telepatio, kiam Gorĉev venis pli proksimen, kaj li kriis laŭte:

— Sinjoro!

— Kial vi kriegas?

— Vi ŝuldas al mi per tuttaga mono por la ludo de mia taksio. Krome vi ŝuldas al mi kotŝirmilon.

— Kial vi bezonas kotŝirmilon? — demandis Vanek riproĉe.

— Mi ne forportis la kotŝirmilon. Ĝi enkaviĝis.

— Entute ĝi estas kvarcent frankoj — daŭrigis la ŝoforo. — Jen prenu dudek sepmil sescent frankoj, kaj koncerne la futuron mi petas vin ne uzi mian taksion arbitre.

Kaj li transdoni al Gorĉev multe da mil- kaj centfrankaj monbiletoj. Ĝi estis tiu sumo, kiun li ŝanĝis en la banko antaŭtagmeze.

Ĉu vi jam aŭdis pri tiaJo? Ili staris tie, kvazaŭ batitaj je la kapo. Sinjoro Vanek komencis singulti. Dume la groba ŝoforo ekfunkciigis la motoron.

— Jen estas mil frankoj — diris Gorĉev fine. — Ĝi estas via premio.

— Dankon — respondis la ŝoforo kaj ekvketuris per la aŭto. Sinjoro Vanek indige turnis sin al la junulo:

— Eĉ nun vi disdonas la milfrankajn monbiletojn? Hontu! Vi devintus lerni el la okazaĵoj!

Kaj li riproĉis Gorĉevon malbele…

— Sed sinjoro Vanek, honesta trovinto meritas tiom da premio?

— En la futuro detenu vin de tiuj donacoj, eĉ en okazo, se ĝi estas motiva, ĝis vi ne havos sufiĉe da mon-rezervo.

— En ordo. Sed mi ŝatintus, se vi permesus, ke mi pagu vian dumonatan salajron al vi, ĉar mi volis garantii vian valoran servon; sed se vi pensas tiel, ke mi ne elĵetadu la monon…

— Kiel?… — sinjoro Vanek turnadis sian kapon nervoze, poste li mansvingis cedeme. — Nu bone. Esceptokaze mi akceptas tion.

— Dankon — respondis Gorĉev dankeme kaj transdonis okmil frankojn al li.

— Faras nenion — li diris moroze kaj enpoŝigis la monon. — Mi esperas, ke en la futuro vi ne pentos, ke vi dungis min. Kaj nun ni iru vespermanĝi…

— Ĉu vi jam resaniĝis post la tagmeza menuo?

— Ba! Mi havis nenian problemon! — li diris supereme kaj malsupren tiris sian blankan veŝton de sia gorĝo. La insida, amelita ĉemizbrustumo, ŝajnas, nur atendis tion, ĉar ĝi tuj supreniĝis kaj gluiĝis al lia vizaĝo, kvazaŭ la kapo de sinjoro Vanek estus kesto, sur kiun oni remetis la fermoplaton. La frako kaj ties aksecoraĵoj iafoje kondutis tiel, kiel senbridaj bestioj, kiam ili atakas sian dresiston. Post longa, sed ekscita proksimbatalo sinjoro Vanek aranĝis sian furioziĝintajn vestojn, escepte malbonvolan, sangavidan brustobutonon, kiu tenace turmentis lin, ĉar, ŝajnas, ke ĝi decidis atingi ĝis noktomezo de la brustoosto ĝis la skapolo, kie ĝi falos de sur la dorso de la sekretario.

Gorĉev ĉiam pli bone ĝojis pro tio, ke li akiris sinjoron Vagner. Li rigardis kun granda ĝuo, kiel li staras tie, en sia malgaja frako, kiel la proprietulo de somera restoracio en la urboparto Malnova Buda, por kiu mendis tablon vespere la kimra princo kaj lia akompanantaro. Liaj manumoj estis pli grand-kalibraj, ol bazonate, tial la manikojn oni fiksis en rondforma stato, simila al fornotubo, kaj lia bantkravato atingis la orelbazon sur ĝia mallonga, vaganta vojo, kie nun ĝi ekripozis. La pinto de la sekiĝintaj lakŝuoj duoncirkle kurbiĝis supren, liaj grizaj, maldensaj, sed longaj haroj estis hirtaj pro la multe da ekscitiĝo. Lia plata, larĝa nazo, la stranga liphararo, la nazumo kaj lia acerba mieno perfekte harmoniis al lia vestaĵo. Tamen ŝajnis tiel, ke li ĝojas pro la solena aspekto, ĉar li rigardis sin kontente:

— Ĉu iu asertus pri mi, ke hodiaŭ matene mi ankoraŭ estis ŝarĝoportisto?

— Kiu vidas vin tiel, tiu ĵurus, ke vi diboĉema gardisto de panoptikumo, kiu nokte amuziĝas en la frako de viaskopiaĵo de Bismarck, kaj aŭrore vi vestas denove la grandan ŝtatestron.

— La frako estas bona — la sekretario mansigne silentigis lin mallonge kaj ablombe. — Via opinio ne gravas, rilate la modon de la sinjoroj. Ni iru vespermanĝi!

— Rezervu tablon. Mi venos tuj.

Ankaŭ en la restoracio oni rigardis la panoptikuman frakon kun distingita atento, precipe tiam, kiam sinjoro Vanek elprenis siajn okulvitrojn el sia supra poŝo por studi la menukarton kun sufiĉe da enprofundiĝo. Li estis pedanta homo. De la antaŭmanĝaĵo ĝis la pasto, de la vino ĝis la mineralakvo li priparolis ĉion.

— Antaŭe portu al mi glason da akvo, en ĝi estu la suko de du vringritaj citronoj, ĉar mi suferas de acidomanko.

— En ordo.

— Ĝi ne estas en ordo, sed mi ne povis kuracigi min ĉi tie.

Antaŭ ol surtabligi la vespermanĝon, Gorĉev revenis.

— Mi tuj fartas alie, se mi havas centmil frankojn — li diris. — Ĝi stimulas la bonan farton.

— De kie vi prenis tiom da mono?

— Mi pensis, dum vi mendas, mi iros ludi ruleton, kaj mi riskos mian havaĵon, vetante la ruĝan koloron. Hazarde mi gajnis. Mi pensis tion bona antaŭsigno, tiel do mi lasis mian tutan monon sur ĝi.

— Facilanima homo! Ĉu mi vane predikas al vi?!

— Mi koncedas, ke mi agis malbone, kaj mi faros tion neniam plu. Tamen nun mi ĝojas pro la mono, ĉar nun jam mi povos certigi viajn servojn, ĉirkaŭ ĝis oktobro.

— Nek tio senkulpigas vian facilanimecon

Dume oni komencis surtabligi la manĝaĵojn, kaj sinoro Vanek mutiĝis por longa tempo.

Gorĉv trinkis kelkajn botelojn da biero. Lia kutima bonhumoro, spite al la gajno, kvazaŭ ĝi nun estus forlasinta lin.

Tre plaĉis al li la kara, infane ridetanta vizaĝo de Anette Laboux, ŝiaj longaj, arkaj brovoj.

Li estis amanta. Kaj tre profunde.

Sed sinjoro Vanek manĝis. Se eblas nomi tion manĝo, kiam iu tute neglektante siajn dentojn glutas la nutaĵon, kiel unu manĝopecon. Nun li komencas manĝi tutan meleagro, kun rezoluta ĝemo, kiel iam Davido denove ĵetis sin en la batalon, per ununura makzelo de azeno, kontraŭ la restintaj filiŝtoj. La sekretario ja devis uzi sian propran makzelon en tiu lukto, sed li brave eltenis.

— Kion fari, sinjoro Vanek, se vi tuj svenos? — demandis Gorĉev singarde.

La sekretario unu glutis la duonon de la meleagro, poste li diris mallonge la plej urĝajn farendaĵojn:

— Malbutonumi ĉemizon, kolumon, kuŝigi min sub liberan aeron por kelkaj minutoj, eble apliki artefaritan spiradon kaj doni dek ses gutojn da kafeino aŭ kamforo.

Gorĉev notis la uz-instrukcion kaj trinkis plu. Kiam sinjoro Vanek falis sub la tablon, li nur transdonis la slipon al la kelnero:

— Faru al li ĉion ĉi, poste veturigu lin al Nico, en la hotelon Mediteraneo.

Li pagis kaj foriris.

1

Kien?… Serĉi Anette-n! Li luis aŭton kaj ekveturis al Nico. Nek li mem sciis, kion li volas, kial li kuradas efektive.

Jam pasis noktomezo, kiam fine li ekvidis ŝin… De malproksime. El iu restoracio de hotelo elvenis alta, blankhara, maldika homo kun sunbruligita vizaĝo, kaj apdu li estis Anette! La tria, kiu venis kun ili, estis generalo. Ili sidis en grandegan, blue lakitan aŭton Alfa-Romeo. Negra ŝoforo direktis ĝin

Li ankoraŭ neniam vidis tiel belelgan landiran aŭton, kiel la Alfa-Romeo estis. Ĝi ne apartenis al la serie produktitaj aŭtoj. Ĝi estis speciala modelo de la fabriko, farita por la grandsinjoroj, preferantaj la lukson. La grandega landira aŭto, malgraŭ ties mezuroj, ĝi estis preskaŭ gracie bela. La blue emajlita karoserio, havanta stangan brilon, kun sia dignoplen larĝo, kun la senmakule glata brilo, kun la grandega motorujo ĝi efikis tiel, kvazaŭ la planisto de tiu moderna maŝinmonstro estus konstruinta en ĝin ankaŭ la orgojlon de la reĝo de la aŭtoj.

La majstra risortiĝo, harmoniante kun la motoro, enkonstruita per perfekta tekniko, preskaŭ senbrue, glate forruliĝis la orgojla aŭto. Tiu ekiro memorigis pri tiu decida, tamen mola irmanireo, kiel tre delikataj magnatoj, vivantaj retiriĝinte, paŝadas sur siaj pezaj tapiŝoj de siaj malnovaj kasteloj, dum siaj solecaj noktoj.

Ĉu Gorĉev eksentis instinkte, ke tiu aŭto, kiu ludos fatalan rolon en la vivo de tiom da homoj kaj eĉ en tiu de malganda lando, ĝi direktos ankaŭ lian futuron, timige kaj senindulge, kvazaŭ la Satano mem sidus apud la direktilrado?

Eblas. Ĉar iom konstenite li postrigardis la malproksimiĝantan, belegan Alfa-Romeon.

— Kiu estis tiuj du sinjoroj kun la virino? — li demandis la pordiston, kiam tuj post la Alfa-Romeo li ruliĝis per sia aŭto antaŭ la hotelon, donante multe da mono en la manon de la uniforma cerbero, havanta barbon, similan al tiu de Sankta Nikolao.

— La blankhara, maldika viro estas Gustavo Laboux, rajtigita ministro, la virino estas lia filino, kaj la nomo de la geneŲalo estas Aŭgusto de Bertin.

Gorĉev denove serĉadis banknoton.

— Bulvardo Victor Hugo, numero 72 — diris la pordisto, havanta barbo, similan al tiu de Sankta Nikolao kaj transprenis la monon. La junulo mire rigardis lin.

— Sciu! Vi vere ne estas stulta homo.

— Mia profesio bezonas tri gravajn aferojn, saĝon, psikologion kaj bone flegitan barbon. Sed ankoraŭ estas bezonate…

…Krom la diritaj ankoraŭ kio estas bezonata al la profesio de la pordisto, Gorĉev neniam eksciis tion. Kvankam eblas, ke tio interesus lin. Sed Anette plie interesis lin, li do simple forveturegis por atingi la bulvardon Victor Hugo, stirante kiel vivdanĝera diletanto.

Sed eble li agus pli bone, se li paroladu plu kun la blankhara pordisto, kaj ne estas ekskludite, ke li estus farinta tion, se li antaŭvidus tion, kio okazos dum tiu ĉi nokto.

Sed kie vivis en tiu ĉi terglobo tia dudek unu jara dando, kiu estus vidinta kion ajn el sia futuro, enamiĝinte? Se la junuloj havus tian prudenton, kio okazus al la socio? Kiel altiĝus la nombro de tiuj, kiuj subite eksigus sian gefianĉiĝon aŭ geedzecon?

Dank’ al la saĝa ordo de la naturo, la homoj ne povas antaŭvidi la futuron pro siaj limigataj kapabloj, kaj Gorĉev ekveturis per sia aŭto al la fatala vojo, pro tiu ŝajne evidenta supozo, ke estas pli bone postrapidi belan, junan virinon, ol aŭskulti la eksplikojn de tiu blankbarba, maljuna pordisto.

Sed ĝi tute ne estas tiel!

2

La junulo staris en la obro de la arboj kaj rigardis la vilaon. Kial li kaŝrigardadas? Kial li strradas tie? Nek li mem sciis tion…

Eble li stris duonhoron tie, tre malgaje, narvoze, kiam du viroj proksimiĝis. Li povis vidi ilin por momento en la lumo de la stratangula lampo, dum ili preteriris ties haloon. Iu el ili estis vagabond-aspekta homo kun malsimpatia vizaĝo, la alia dikstatura, malpli neprizorgite vestita viro.

Ili haltis proksime al Gorĉev, nekonjektante, ke iu staras malantaŭ la arbo.

— Mi simple eniros kaj parolos kun Laboux.

— Tute ne, tiam vi vanigos la negocon.

— Diable, ĉu li rekonos min aŭ mi puŝos mian tranĉilon inter liajn ripojn. Nom du nom!

— Pst!

La ĝardena pordo malfermiĝis. La generalo, ŝajnas, li nur akompanis Anette-on kaj ŝian patron, kaj nun li estas reveninta.

La lumo de la proksimaj lampoj ne penteris tra inter la sensaj folioj de la apudvojaj arboj. La vagabond-aspekta homo subite staris antaŭ la generalon.

— Ne rapidu, de Bertin! Ĉu vi ankoraŭ rekonas min? Mi estas Portenif.

— Kion vi volas?

— Sinjoro generalo — ekparolis raspa voĉo, evidente la dikstarua — difinu lokon, kie vi deziras trakti kun ni.

— Mi havas nenion pritraktindan kun vi, kaj…

Portinef batis per io. La generalo retrosaltis kaj eltiris sian glavon, sed la dikulo kaptis lian pojnon, kaj la alia bato de Portenif trafis.

Sed tiam subite intervenis Gorĉev.

La du banditoj tute ne konjektis, ke iu estas en la proksimo. La kontraŭatako estis neatendita.

Energia pugnobato trafis Portenif-on je la buŝo de ie, ke sango ekkovris lin kaj falis sur la vojon, la dikulo flugis al la barilo pro insida piedbato…

— Helpon! — krias virina voĉo el la vilao, certe Anette.

— Policisto! — krias la generalo, ŝanceliĝante al la muro de la vilao…

— Fripono… — stertoris la dikulo kaj denove batis per io al la atakanto, sed tiel granda vangofrapo antaŭis tion fare de la koncernulo, ke la ĉio mallumiĝis antaŭ li.

La paŝoj de policisto klakis sur la asfalto. La dikulo kaj Portenif forŝteliĝis. Ili ne vidis Gorĉev-on eĉ por sekundo en la mallumo.

— Ĉu vi perdis vian konscion? — demandis la generalon agrabla voĉo de viro.

— Jes… Sed sango fluas en miajn okulojn…

Longa ombro aperis en la pordego de la vilao. En la mano kun pistolo. Laboux estis tiu.

— Kio okazis?

— Oni atakis sinjoron generalon, ĝuste tiam, kiam mi alvenis ĉi tien.

— Mi estas de Bertin. Mi dankas tiun efikan intervenon — diris la generalo al Gorĉev. Poste li parolis al la policisto, ankaŭ kiu alvenis tien.

— Ĉiuokaze mi akompanos hejmen sinjoron generalon…

Kiam de Bertin foriris, Laboux turnis sin al Gorĉev:

— Vi estas bonega homo! Vi rapidis helpi al la gernalo kontraŭ du atakantoj…

— Ĉu du homoj? Ĝi ne estas granda nombro. Iam mi insultis dek du ŝoforojn sur la placo Vi-Sung en Ŝanghajo.

— Ĉu vi foriris sur viaj propraj piedoj?

— Jes mi devis foriri proprapiede, ĉar veturigkapabla ŝoforo ne restis en la ĉirkaŭaĵo.

Laboux ridis bonguste kaj stertore.

— Vi estas tute unuaranga figuro! Mi invitus vin en mian domon, se ne estus tiel malfrua nokto… Mi esperas, ke iun tagon mi havos la feliĉon…

— Certe jam morgaŭ. Ĉar mi planas peti la manon de via kara filino.

Laboux faris grandajn okulojn.

— Kiel? Kion vi diras?…

— Posttagmenez ni promenadis…

— Ĉu vi estas tiu, kiu plurfoje vundis per glavo Lingeström-on? — kriis la patro. — Vidu, junulo, antaŭ kelkaj minutoj vi kondukis tiel, ke mi povas diri nenion alian: foriru!

— Sed…

— Nun mi devus doni al vi bonan instruon, ĉar vi kompromitis mian filinon. Sed bedaŭrinde mi povas fari nenion al vi, ĉar vi defendis mian iun gaston, kaj per tio vi devontigis min.

Post mallonga meditado Gorĉev malgaje ekparolis jene:

— Diru, sinjoro… mi havus peton: se mi supozas, ke iu amas vian filinon, kaj tiu homo cetere estus bona edzo, ĉu vi rifuzus vian patra benon nur tial, ĉar la fianĉo iam batis vin? Kompreneble mi pensas pri drasta bato.

Laboux staris tute proksime al li kaj ridis stertore.

— Ĉu vi komprenas ĝin tiel, ke vi batus min, sed mi esperas, ke vi ne faros tion?… Nu aŭskultu min! Vi ja neniam estos mia bofilo, ĉar vi estas frivola, dubinda homo…

— Ni revenos al tiu temo…

— Ho jes, certe — Laboux lasis al li tion kun brilantaj okuloj, kaj esprimo de stranga, febra ĝojo sidis sur lia vizaĝo. — Sed por trankviligi vin mi diras, se mi tamen akceptus vin, kiel mian bofilon, estus avantaĝa por vi la menciita aferaĉo!

Tiuokaze ni eble interbatados. Ĉu bone? — proponis la junulo, kaj ankaŭ liaj okuloj brilis.

— Mi avertas vin — diris Laboux kaj lekis siajn lipojn, kvazaŭ li estus akirinta delonge deziratan manĝopecon. — Estos pli bone, se vi forportos vin de ĉi tie!

— Ĉu vi volas konversacii, aŭ interbatadi?

— Interbatadi! — diris la sunbrunigita, blankhara sinjoro entuziasme.

— Bone. Ĉu mi komencu?

— Atendu, ne ĉi tie… Mi havus la honoron en mian vilaon. Bonvolu.

La du homoj estis tute ridetemaj kaj ĝentilaj. хnpaŝinte en la ĝardenon de la vilao, io venis en la kapon de Laboux!

— Momenton mi iros en la domon por trankviligi mian filinon, ĝis tiam bonvolu sidiĝi en la ĝardeno.

Estis vere admirinde bela kaj bonodora riviera nokto. Ňorĉev eksidis inter la pompaj floroj sur ŝtonan benkon, kaj cigaredante revadis, parte pri Anette, kiun li amis, aliparte pri Laboux, kiun li batos, se li revenos.

Li ne devis atendi longe. Post nelonge venis la dommastro. Li kunportis batelon da brando kun du glasoj kaj plenigis tiujn.

— Je via sano!

Ili fintrinkis ĝin kaj ridetis unu al la alia, kiel malnovaj, bonaj amikoj.

— Ĉu ni povas komenci?

— Atendu — diris Gorĉev. Li demetis sian jakon kaj pendigis ĝin sur arbon, poste lozigis siajn kravaton kaj kolumon.

— Kion vi faras?! — maltrankvilis Laboux. — Ĉu vi venis ĉi tien interbatadi aŭ bani vin?

— Fru-aŭrore estas malfacile rekompletigi la ŝiriĝintajn vestoj — li respondis, kaj Laboux devis akcepti tiun argumenton.

— Ne miru, ke mi estas malpecienca — li ekskuzis sin — , sed mi ne interbatadis ekde dek kvin jaroj — li diris kun reveme emociiĝo, kiel maljuna virino, kiu rememoras sian neforgeseblan nuptovojaĝon en Venecio.

— Ĉu ne estus pli bone, se anticipe vi ekzercus vin iomete? Dek kvin jaroj estas longa tempo.

— Se vi ne volas demetis viajn ŝuojn, ni komencu tion! — kriegis la patro bataleme.

— Bonvolu, kaj…

— Gorĉev ne povis daŭrigi, ĉar Laboux interrompis lian parolon. Sed laŭ la strikta senco de la vorto kaj tiel forte, ke la junulo falis en la basenon de la fontano post pitoreske arka flugo. Li elmergiĝis miregante kaj vertiĝante, kiel ia furioza Neptuno sur antikva pentraĵo.

Tiu vagofrapo estis klasika entute. Li miris kun zumanta cerbo kaj skuis sian kapon kelkfoje.

Nu?! — kriegis Labux malpacience. — Ĉu vi volas konstante baniĝi?

Gorĉev grimpis el la akvo. Tiam li ricevis la duan vangofrapon, ke li refalis kaj mergis por iom da tempo, kiel subakviĝisto, kiam li malsupreniĝas sur la fundon de la oceno kun plenblovita pulmo.

Antaŭ ol la tria vangofrapo estus trafinta lin, li saltis el la baseno. La luno aperis kaj prilumis la du virojn. Gorĉev rikanis.

— Mi gratulas. Vi batas tute bone. Sed ĝi do ankoraŭ ne estas vera.

— Kiel vi opinias ekzemple pri tio?

…Iu el la mirinde rapidaj batoj ekiris, sed ĝi ne atingis sian celon. Gorĉev kaptis lian pojnon kaj tordis tion facilmove tiel, ke la kompleza dommastro faris valso-similan turniĝon ĉirkaŭ la akso de sia ŝultro, poste li falis fontanon pro la plena trafo de maldekstramana, rekta bato. Gorĉev ellevis lin de tie, sed nur tial, ke li vangofrapu lin dufoje, kaj fininte tion, li denove repremis la patron en la akvon. Li ripetis tiun procedon kelkfoje, kiel la vilaĝaninoj lavas la tolaĵojn, ĝenerale post du vangofrapoj unu repremo, ĝis anstataŭ la mergita Laboux bravure longa gambo leviĝis el la akvo pland-antaŭe, kaj preciza piedbato trafis la vizaĝon de la surprizita Gorĉev, ke li renversis plektitan meblo-garnituron. Post mallonga proksimbatalo ili ruliĝadis sur la tero luktante, inter la ruinoj de kelkaj ĝardenaj mebloj.

André, la lakeo, kiu aspektis kun siaj vangbarboj kaj konduto, kiel fama aktoro en kabinet-rolo, vekiĝis je la bruo kaj decidis rapid en la ĝardenon. Li rapide vestis sin, ĉar nenia evento povis devigi lin aperi nekomplete vestite ekster sia ĉambro.

La interbatado furiozis en la plena mallumo de la nokta ĝardeno. Intertempe granda nubo kovris la lunon. Ambaŭ luktantoj konstatis, ke trafis pugno pugnon. Ili ruliĝis kaptinte la gorĝon unu de la alia, kaj la derompiĝintaj, francaj rozoj kvazaŭ konjektantaj la proksimiĝantan finon, superŝuris ili per siaj petaloj.

Gorĉev prenis la gorĝon de Laboux per sia iu mano, per la alia li direktis baton parte inter liajn nazon kaj buŝon, al la mentono, parte al la maldekstra okulo. La tria bato devintus trafi la orelradikon, sed Laboux nun subite suprenlevis siajn genuojn, kaj pro tio Gorĉev flugis inter la lotusojn de artefarita lageto, sinkinte ĝiskole en la akvoherbaĉo…

Sed li jam saltis el la baseno kaj piedbatis ĝuste je la stomako la omboron, rapidantan al li sur la gazono, kiam tiu ekkriante antaŭenkliniĝis, li pugne batis demalsupre, ke lia adversulo falis senvorte inter grupon da pitoreske belaj harlem-aj tulipoj…

— Tio ne estis korekta faro de vi — ekparolis Laboux apud li — ke vi sendanĝerigis mian lakeon.

— Diablo forportu ĝin!

André, kiu alvenis en netaŭga tempo al la okazejo de la interbatado, kuŝis svene inter la harlem-aj tulipoj. Li ekmoviĝis malrapide, sed ŝajnis, ke pezaj estas liaj ĉiuj membroj.

— Mi pensas, ke estis sufiĉe — diris Gorĉev.

Ili rigardis unu la alian spiregante. Tagiĝis. La ŝvito ruliĝis de sur ili per lantaj, grandaj gutoj.

Gorĉev surmetis siajn jakon, pajloĉapelon kaj la monoklun kun nigra krado. Nun li aspektis tiel, kvazaŭ li havus okulvitrojn, ĉar ankaŭ lia alia okulo estis ŝveliĝinta, nigraranda pro la pugnobato de Laboux.

— Estas vere vivdanĝere interbatadi kun vi.

— Se mi estus via bofilo, ni povus interbatadi tiom, kiom vi volas — li petadis la patron, batitan ĝis tiu fariĝis kvazaŭ trampo.

— Mi tute ne deziras edzinigi mian filinon al ia rezolta flavbekulo.

— En mia aĝo nek vi povis havi pli multe da jaroj.

— Se mi finis la akademion de la vivo… Mi herois en la legio, ne en la Riviero.

— Ĉu vi pensas, ke ĝi estas tiel granda afero?

— Ĉu vi scias, kion fari? — diris Laboux irinie — dungiĝu al la franca fremdula legio, kaj eksiĝinte vi havos nenian malhelpon edziĝi al mia filino.

Gorĉev staris mute sekundon.

— Nu, ĝuste! — diris Laboux ironie. — Ĉu ĝi estis iom pli forta?

— Mi miras — diris Gorĉev — , ke vi deziras nur tion. Ĝi estas absolute neniaĵo, mi dungiĝos eĉ hodiaŭ.

— Nur provu tion! Vi estas fanfaronulo.

— Vi estas aroga ulaĉo — diris Gorĉev kaj ekiris al la pordego kolere.

Ĉe la vojkurbo, en la blinda mallumo li stumblis pro kalko-sitelo, kio tute ekscitis lin.

— Fanfaronulo! — postkriis lin la kolera Laboux.

— Kion vi diris?

— Ĝaskonanta stultulaĉo!

Gorĉev kaptis kolere la kalkpenikon, elstarantan el la sitelo, kaj kiel li povis en la mallumo, li kuregis reen sur la zigzaga vojo. Kiam li ekvidiѳ la ombron de la alia viro, senhezite li premis la grandean penikon en lian vizaĝon, ke ties tuta kapo malaperis en la kalko, poste li ekbatis lin per ĝia ligna parto:

— Ĉu mi estas stultulo?… He?… — La peniko klakante batisĠel dekstra kaj maldekstra direkto, kaj la lasta, grandega frapo puŝegis lian kontraŭulon en la fontanon, sed ankoraŭ tie li kelkfoje batis lin je la kapo, kiam tiu elmergiĝis stertore. — Ĉu mi estas stultulaĉo?… Respondu!.. Kiu mi estas… he? Ĉu stultulaĉo?

— Ne demandadu lin plu — diris Laboux apud li. — La lakeo ne scias, kiu vi estas.

André pendis svene sur la teron kurbiĝinta, de sur la rando de la fontano, kiel vaksa figuro de pupteatro en la paŭzo de la prezentado.

— Li alvenas ĉiam malĝustatempe — murmuris Gorĉev.

— Nun jam iru hejmen, amiko mia, ĉar la domanoj baldaŭ vekiĝos.

— Mi ne iros hejmen! Mi dungiĝos al la legio.

— Kial vi blufas? Ĉu vi pensas, ke tiaĵo efikas min? Dungiĝu al la legio, se vi volas!

Li facilmove ĵetis André-on sur sian ŝultron kaj lasis la junulon tie.

Gorĉev foriris kolere kaj rapide kiel ventego.

Nun li iros kaj tuj dungiĝos al la legio!

3

Li veturegis kiel frenezulo al la plej unua kazerno per sia aŭto. Li haltis antaŭ la pordego kaj renversis lignobudon, poste jorante reen, la kotŝirmilo puŝetiĝis al la gardostaranto. Jam preskaŭ estis tiel, ke oni blovsignalos alarmon, ĉar la gardistaro kredis tion, ke motorizita civilo atakis la kazernon, tiam la aŭto fine haltis malfacile.

Gorĉev tute malseka, en smokingo, tuj anonciĝis en la varbejo de la kazerno. Li estis kondukita al la dormema, deĵoranta oficiro.

— Kiel vi nomiĝas? — demandis la deĵoranto.

— Ivan Gorĉev.

— Ĉu vi volas dungiĝi al la legio?

— Jes.

— Ĉu vi havas valoraĵon?

— Proksimume cent mil frankoj estas en mia poŝo. Ĝi iomete malsekiĝis hodiaŭ dum nokta korpekzercado.

La leŭtenanto atente pririgardis la batitan, ĉifonan, sed eĉ tiel belvizaĝan junulon.

— Kial vi deziras dungiĝi al la legio, havante cent mil frankojn?

— Pro amo.

La oficiro kapjesis signifoplene. La tradicioj de Francio gardas la patoson kaj aŭtoritaton de tiu vorto kontraŭ la mokado, moda en nia epoko.

Subskribinte la kontrakton, oni prenis ĉiun dokumenton de li, kaj la oficiro transdonis asignon al li.

— Ĝi estas via fervoja vojaĝbileto kaj same via persona legitimilo, per kiu vi devas anonciĝi en Marseljo. Nun jam vi estas soldato, laŭ la ordono vi devas veturi per la unua trajno al Marseljo, kie vi devas anonciĝi en la fortikaĵo St. Jean. Oni eldonos tutlandan reserĉigon por trovi vin, kaj arestinte oni punos vin grave, se vi ne alvenos ĝis posttagmezo en Marseljon. Antaŭ la ekveturo oni kontrolos vin, vi do devas montri tiun asignon ĉe la stacidomo. Ĉu vi komprenis?

— Mi komprenas, sinjoro leŭtenanto.

— Subskribinte tiun kontrakton, vi fariĝis senranga soldato de la franca, kolonea armeo. Jure la milita tribunalo respondecigos vin, kiu rajtas eĉ mortkondamni vin. Vi servos la legianan flagon, mondfaman pri la gloro. Faru tion inde al viro. Mi deziras multe da feliĉo, amiko mia.

La oficiro etendis sian manon, kaj post du minutoj Gorĉev denove estis antaŭ la pordego, kie li manovris por turniĝi per la aŭto. Li turnis la direktilradon flanken kaj allasis gason, sed li forgesis, ke retroveturo estas kluĉita, tiel do li renversis la reklamtabulojn. Kiam li sukcesis kluĉi antaŭeniron, li surveturis la kontraŭan trotuaron kun alta rivolunombro, de kie li fine startis, kuregante per granda rapideco al la marbordo…

1

Tre estimata Sinjoro!

Juĝinte vin laŭ via hokbato, vi estas ĝentlemano, kion mi tute ne dubis. Hieraŭ vi promesis, fininte nian noktan interŝanĝon de opinioj, se mi dungiĝos al la legio kaj mi revenos, tiel post la ekssoldatiĝo vi ne rifuzos edzinigi vian filinon al mi.

Mi havas la feliĉon sciigi al vi, ke hodiaŭ mi dungiĝis al la legio, ĝin pruvas la asigno, kiu havas la registran numeron A.1172/27 1936, kiam vi ricevos mian leteron, mi jam anonciĝis en la fortikaĵo St. Jean de Marseljo por soldatservi.

Ĉar ne nur viaj hokbatoj, sed ankaŭ la dekstramanaj svingobatoj plurfoje konvinkis min pri tio, ke vi estas ĝentilulo, laŭ mi, vi ne plu estas en tiu situacio, ke vi edzinigu vian filonon al aliulo, ĝis mi ne anonciĝos kiel eksmilitisto, aŭ okaze de mia morto (kiun mi povas fidi nur kun malmulte da ŝanco) ĝi ne absolvos vin el sub via promeso.

Bonvolu diri nian konsenton kun via filino Anette, kaj esperante, ke via lakeo André baldaŭ saniĝos, mi finas mian leteron.

Via vera estimanto:

Ivan Gorĉev

Ankoraŭ la nigra bandaĝo estis sur la frunto de la generlo. Li finaŭskultis Laboux-on kun zorgoplena vizaĝo, kiu laŭtlegis la leteron. Ĉio ĉi okazis en la vilao de Laboux, la matenon post la aventurplena nokto.

— Ĉu vi vere diris tion al li, ke vi edzinigos Anette-on al li, se li dungiĝos al la legio? — li demandis la generalon.

— Ĉu se mi diris tion? Ĉu vi ne imagas, ke mi konsideras Anette-n la fianĉino de tia ajnhejmana ĉarlatano, ĉar li miskomprenis la ŝercon?!

— Kio estas via plej grava obĵeto kontraŭ la junulo? Kion vi diris, tio apenaŭ ŝarĝas lin.

— Ĉu vi… defendas lin?

— Ĝis nun nur li defendis min. Kontraŭ du vagabondoj.

La generalo iradis tien-reen en la ĉambro mediteme. Li diris nenion. Tiu silento nervozigis Laboux-on.

— Eldiru sincere, mi petas vin, kiel vi opinias pri la afero?

— Gustavo! Ni estas bonaj amikoj ekde dudek jaroj… Mi ŝatus, se vi ne dezirus, ke mi esprimu mian opinion…

— Mi postulas, ke vi parolu sincere!

— Nu bone. Do: junulo, kiu estas gajega, sana kaj tute ne malriĉa, li dungiĝis hodiaŭ nokte al la legio. Pro vi.

— Ĉu mi sciis, ke tiu homo estas freneza?

— Vi sciis, kio estas la legio!

— Eh — kriis Laboux pale, ŝajnigante indiferentecon, — vi parolas pri la afero tute sentimentale! — li sonorigis kaj diris nervoze al la enveninta lakeo:

— André! Alportu konjakon!

Violkolora ekimozo estis sub la okulo de la lakeo, kaj liaj lipoj ŝveliĝis. Li aspektis nun tiel, kiel sukcesa kabinet-figuro de fama aktoro en la teatraĵo La turogardisto de Notre Dame.

Li verŝis la konjakon en la glasojn, poste li foriris kun tiu karakteriza mieno de vera lakeo, en kiu ĉiam estas iom da malestimo, iagrada ofendita memrespekto kaj malmulte da drameca orgojlo, rilate sian mastron.

— Je via sano — diris Laboux, sed la generalo ne tintigis per sia glaso.

— Mi devas koni vian vidpunkton,ĠGustavo. Mi timas, ke niaj opinioj en tiu ĉi afero tre diferencas, rilate la donitan vorton.

Laboux salte leviĝis.

— He! André! Parker venu per la aŭto.

— Kion vi volas?

— Ni serĉos tiun homon. Ankaŭ vi venos kun mi. Eble ankoraŭ ne estas malfrue!

— Sinjoro atendas en la halo — raportis André.

— Mi akceptas neniun… Mi tute ne estas hejme… Venu! Ni malsupreniros sur la flanka ŝtuparo.

Kaj li forrapidis kun la generalo por serĉi Gorĉev-on. Eĉ se el sub la tero!

André revenis en la halon, kie la gasto atendis.

— Sinjoro Laboux ne estas hejme — li raportis al la vizitanto. — Kion mi diru al li, kiam li revenos, kiu serĉis lin?

— Mi estas Ivan Gorĉev.

2

— Sinjoro Laboux certe bedaŭros, ke li ne restadis hejme.

— Kara frategĉjo André — respondis Gorĉev, — oni ne restadas en sia hejmo, sed loĝas.

— Sinjoro Laboux havas nenian pretekston kontraŭ mia parolmaniero.

— Jes. Sed li nur ne diris tion al vi. Nun anoncu min al fraŭlino Laboux — li diris leĝere, poste li demordis la finon de cigaro kaj kraĉis tion preter la kapo de André tiel, ke la lakeo ektremetis.

— La fraŭlino nun akceptas neniun — li respondis konsternite.

— Atentu min, André! Mi ne ŝatas atendi, mi ne konas kontraŭdiron, iru, paĉjo, kaj faru tion, kion mi diras, ĉar se vi kolerigos min, mi vangofrapados vin.

— Vi ne povas persvadi min pri neglekto de devo!

Tiam li simple flankenŝovis la lakeon kaj supreniris sur la ŝtuparo.

Atinginte la etaĝon, li fermis la pordon de la ĉambroj. Li spertis kelkjan surpirzojn. Ekzemple en la banĉambro, kie la instruistino pri fortepiano restadis momente en la bankuvo, krome ĉe malpli granda niĉo, de kie elkuregis hundo hurlante, konvaleskanta pro vakcino. Ĝi poste mordis la histerie kuradantan instruistinon pri fortepiano, kaj oni vakcinis ankaŭ ŝin kontraŭ rabiiĝo.

Sed fine en iu ĉambro, ĝi estis proksimume la dudeka, li aŭskultis la voĉon de Anette:

— Bonvolu diri, mi petas, al tiu sinjoro, ke li povas fidi min, mi estos tie.

La knabino parolis kun iu.

— Via intereso estas, fraŭlino, ke vi venu — respondis raŭka, vingusta voĉo. — Mi trankviligas vin, ke neniu volas ĝeni vin.

Gorĉev sufiĉe ne kondamneble kaŝrigardis tra la serurtruo. Kaj kion li vidis, li preskaŭ falis surdorsen.

En la ĉambro vid-al-vide al Anette staris la vagabondo, kiu atakis la generalon! Kiu nomiĝas Portenif.

— Ĉu vi ne forgesos, fraŭlino? Toulon, restoracio Texas. Cetere mi atendos vin ĉe la unua benzistacio de la urbo, por ke vi ne devu interesiĝi.

La posedanto de la vingusta voĉo iris al la fenestro, kaj kvazaŭ ĝi estus la plej komprenebla maniero de la foriro, li salutis, paŝis sur la kornicon kaj malaperis.

Estis sendube, ke la vizitanto de Anette estis indenta kun iu atakanto de la generalo. La interbatado ja okazi en blinda mallumo, sed antaŭe Gorĉev lidis la du homojn el malantaŭ la arbo, kiam ili preteriris la stratangulan lanternon. Ĉiuokaze ĝi signifis tiom da avantaĝo nun, ke la du banditoj ne rekonos lin, se ili renkontiĝos, sed li encerbisgis iliajn trajtojn bone. Li decidis, ke li ne estos senmandata advokato en la afero de la knabino, kaj li ne mencios la subaŭskultadon, se nur Anette konfesos la aferon propravole.

Iu ektuŝis lian ŝultron. André staris malantaŭ li kun fulmaj okuloj.

— Sinjoro! Tiu maniero via…

Batfaliginte la lakeon, li rapide ŝovis lin sub la divanon kaj frapetis sur la pordo.

— Kiu estas tiu?

— Ivan Gorĉev.

La knabino malfermis la pordon mirante

— Kiel vi venis ĝis ĉi tie?…

— Sur la ŝtuparo… Karulino.

— Kie estas André?

— Provinca parenco alvenis al la kara, maljuna lakeo por viziti lin, kaj nun li montras la urbon al li…

— Kion vi volas?

— Nokte mi petis vian manon.

— Vi ŝercas…

— Ĝi estas la sola afero, pri kiu mi neniam ŝercas. Mi petis vian manon, kaj via patro konsentis nian geedziĝon.

— Ĉu tio… estas vera? — demanis Anette, kaj ŝiaj okuloj ekbrilis.

— Ĝi estas tiel vera, ke mi kisos vin.

Li subite altiris la knabinon kaj kisis ŝin plurfoje. Anette kontraŭstaris.

— Korme mi venis adiaŭi, ĉar la kondiĉo de via patro al la konsento estis tio, ke mi dungiĝu al la legio.

— Kiel?… Ĝi tute ne eblas!

— Ba! Tia bagatelo ne povas vanigi nian aferon! Kompreneble mi tuj anonciĝis en la kazerno.

— Vi freneziĝis! Vi ne dungiĝos al la legio… — ŝi kriis timiĝinte.

— Ĝi jam okazis…

— Mi veturigos vin tra la landlimo ĉe Ventimiglia!

— Ne klopodu Anette. — Li frapetis la vizaĝon de la virino ridante. — Mi estas la plej obstina homo en la mondo. Kaj mi opinias, ke via patro pravis. Estus bone, se mi serioziĝus iomete. La tuta historio estas tiel freneza kaj tiel bela, ke ne eblas malbonigi ĝin. Mi soldatservos por vi, Anette.

— Mi petas vin… Pripensu tion… Ĝi estas frenezaĵo!

— La vivo nur tiam estas bela, se ĝi estas iomete freneza…

— Se okazos al vi io malbona, Ivan… sciu: mi ne edziniĝos al alia homo.

— Mi tre petas vin, ne diru tiaĵon. Nur tute idiotaj viroj ŝatas, se la elektita virino malesperiĝas pro korĉagreno. Se mi ne revenus pro mia moroto, tiel mi deziras al vi el mia tuta koro, ke vi trovu iun alian, kun kiu vi ridos bone, kaj vi vivos bonegan geedzan vivon… Adiaŭ, Anette…!

Lasta kiso, kaj li forrapidis. Li devas vojaĝi per la posttagmeza trajno al Marseljo!

André paŝis antaŭ lin en la halo kun orgojla, severa, iom ŝveliĝinta vizaĝo.

— Eĉ unu paŝon ne! Mi venigis policiston, kaj…

Gorĉev batfaligis lin haste kaj ŝovis la lakeon sub la fortepianon. Poste li foriris.

3

Dume Laboux kaj la generalo komencis la ĉaspelon por trovi Gorĉev-on. Unuavice ili interesiĝis en la hotelo Mediteraneo. Oni ne konis lin ĉe la akceptejo, sed kvazaŭ ili estus aŭdintaj pri idiota ruso. Lastfoje ili aŭdis pri li en la reĝa apatamento, en formo de revolverpafoj, ĉar li estingis per precizaj trafoj la ses ampolojn de la murkandelabroj. Poste ili parolis kun sinjoro Vanek, en la vestaoŝranko. Ĉar la sekretario suferis de agorafobio, kaj li ne povis toleri la multe da vastaj, elegantaj ĉambroj. Tiu enkonstruita, grandega ŝranko, en kiu troviĝis nur la rezervaj pakaĵon de la eminenta sinjoro, cilindra ĉapelo, bankalsono kaj pluvombrelo, ĝi estis eĉ tiel duoble granda, ol lia lasta trankotejo, de kie oni elloĝigis antaŭ kelkaj monatoj.

La sekretario vekiĝis el sia sonĝo, tiel do li akckeptis la interesiĝantojn iom moroze.

— Ni serĉas sinjoron! — diris Laboux.

— Nu kaj? Nur demandu! Ĉu mi ĝenas vin?

— Ĉu vi scias, kie li estas nun?

— Kiu?

— Ivan Gorĉev.

— Ĉu tiu duon-idiota ruso? Mi vere ne scias tion — li diris cerbumante.

Laboux ekĝemis kaj rigardis al la generalo.

— Ĉu li kutimas viziti Montekarlon?

— Hieraŭ mi estis tie.

— Mi interesiĝas pri Gorĉev, sinjoro!

— Li certe vizitas la kazinojn — urĝis la respondon de Bertin.

— Karaj sinjoroj — respondis sinjoro Vanek reveme. — Se vi jam honoris min per via altestimata vizito, diru al mi: kiu estas Gorĉev?

— Vi ja estas lia sekretario?!

— Ĝi ne ekskludas, ke mi sciu ion pri li. Sinceredire, tiu homo estas suspektinda por mi. Mi ŝatas lin, sed li estas suspektinda. Vi vidos, ke io ankoraŭ evidentiĝos, okaze de eksterlanda esplorkontrolo.

La generalo movis siajn fingrojn antaŭ sia frunto por montri vulgere la malgajan, psikiatrian diagnozon, kaj li diris al Laboux: — Venu, Gustavo.

Labous komencis rekoni, ke li faris stultaĵon. Ili traserĉis tutan Nicon, ties ĉirkaŭaĵon, vane: Gorĉev estis nenie. Je la naŭa horo vespere ili alvenis hejmen morte lacaj. André akceptis ilin en la halo. La lakeo aspektis sufiĉe turmentita. Ekzemple iu lia liprando krevis dume pro io.

— André! Mi serĉas homon, kies nomo estas Ivan Gorĉev. Iru al la policejo…

— Mi jam vizitis la policejon en la afero de sinjoro Gorĉev, sed li dume foriris.

— Kiel?!.. Kiam li foriris?

— Mi ne vidis tion.

— Kie vi estis dume?!

— Sub la fortepiano.

— Kie vi estis anticipe?!

— Sub la divano… Ĉar sinjoro Gorĉev en la matenaj homoj okupis la loĝejon per surprizatako, poste li penetris en la ĉambron de la fraŭlino, kaj li plurfoje igis min sendanĝera. Tiam li uzis tiun manieron, ke li ŝovis min sub meblon, kiam mi estis en sveninta stato.

Li kaj la generalo suprenkuris sur la ŝtuparo, saltante eĉ kvin ŝtupojn. Li trovis Anette-n en sia ĉambro, kiu ploris amare.

— Mi aŭdis, Anette — komencis la patro malkuraĝe — , ke Gorĉev estis ĉi tie…

— Antaŭ unu horo… li forvojaĝis — ploregis la knabino. — Vi sendis lin en la dezerton! Sciu, ke mi estas lia fianĉino, kaj se li mortos, ankaŭ mi pereos.

— Anette… ne parolu tiel… Mi jam pentis tion… Sed kion mi faru… Eble li havas prudenton, kaj li tamen fuĝos…

— Li ne havas prudenton, kaj li ne fuĝos! — ploris Anette.

La du viroj staris silente, kaj la larmoj falis dense, en grandaj gutoj, kontinue… Tre malespeigis ŝin la elekto de la profesio de la junulo.

André envenis kaj raportis:

— Mi opinias, ke iu portis sciigon pri sinjoro Gorĉev!

Lingeström paŝis en la ĉambron, kun apogligita brako kaj bandaĝita kapo, kun vizaĝo, bunta je plastroj…

1

Post mallong, ĝena paŭzo Labux ekparolis malaplombe:

— Mi estis tre malgaja… kiam Anette diris, ke tiu freneza junulo…

— Neniu kuraĝu diri tion! — kriis la knabino kun fulmaj okuloj. — Ivan Gorĉev plenumis defion, kiel ĝentlemano!

— La konflikto okazis pro la gardo de fraŭlino Anette — rimarkis la barono.

— Mi ne petis vian defendon! Laŭ mia sciio nia kontakto devigas min al nenio!

— Tial mi vizitis vin, Anette. Ĉar… Mi petas! Kial vi ridas?

— Pardonon… haha…

Kaj ŝi elkuris. La generalo kaj Laboux kunrigardis. Tiu knabino estas freneza. Se eble ili ankoraŭ estus vidintaj, ke ŝin eksidas en la alia ĉambro sur la tapiŝon kaj daŭrigas la ridadon. Ĉar veni en ŝian kapon Gorĉev, kiel li turnis sian ĉapelon embarasite kaj diris kun mallevitaj okuloj: „Mi detranĉis lian orelon… ĉu mi faris malbonon?”… Haha!

Poste sen ĉiu transiro ŝi ploregis. Li nun jam estas en la legio…Tiu kara… kara frenezulo. Li jam alvenis tien. Estas la sesa horo…

Sankta Dio! Estas la sesa horo!.. Ŝi devas veturi en Toulon-on!.. Oni atendas ŝin ĉe la benzinstacio!

Ŝi haste surprenis mantelon, ĉapelon kaj forkuregis…

… Ŝi lasis la sinjoroj en la salono, kiuj havis iom frostan humoron. Unue barono Lingeström ekparolis:

— Mi rimarkis tion el la konduto de Anette, ke mi ne havas kaŭzon esti optimisma, rilate miajn esperojn.

— Ankaŭ mi samopinias… — respondis Laboux sincere — kion mi faru? Tiu freneza junulo renversis niaj kalkulojn.

— Ĉu vi scias — demandis Lingeström de Bertin-on — , ke Portenif estas en Nivo?

— Mi jam renkontis lin — respondi la generalo, kaj li ĝustigis la nigran tukon sur sia frunto, kvazaŭ pruvante lian aserton.

— Ĉu eble vi jam kontaktiĝis kun tiu ulaĉo? — demandis la dommastro.

La barono hezitis.

— De kiam mi vidis, ke miaj sentoj, rilate Anette-n estas nereciprokataj, de tiam nur unu vidpunkto restis por mi en mia afero, elekti la plej avantaĝan solvon.

— Mi komprenas. La mano de Anette estintus la maniero de tio, ke sinjoro barono senhezite apartenu al ni.

— Kaj se ĝi estas tiel?

Laboux verŝis konjakon en akvoglason, li eltrinkis ĝin kaj rigardis sur baronon Lingestrom ridante.

– Ĉu mi estu sincera?

— Bonvolu…

— Mi kore ĝojas, ke mia filino elektis ne vin, kiel edzon, sinjoro barono.

— Kiel vi komprenas tion?!

— Mi estis ĝentlemano ĉiam, de antaŭ ol mi fariĝis milionulo, mi soldtservis kelkajn jarojn en la infero de Saharo… De tiam, nom du nom! mi preferas en la seriozaj minutoj de la vivo la legianan simplecon anstataŭ la troornama lingvaĵo de la salonoj…

— Mi scias, ke vi estis en la legio. Kaj vi menciis ankaŭ tion, ke vi preferas la simpligitajn procedojn…

— Damne… Ĝu ĝi volis esti ia literatur-gusta malico?! Sciu, ne superemu al mi, ĉar mi lernis pli multe en mia vivo, ol vi. Sed korm la poemoj de Shelley mi alproprigis ankaŭ la klasikan hokbaton…

— Gustavo — interrompis la generalo

— Nur lasu lin paroli, sinjoro generalo. Min interesas la veraj, provincaj diraĵoj de la dommastro…

— Vi vundiĝis, kaj vi estas ankaŭ mia gasto. Se mi petas pardonon, mi faras ĝin nur tial — diris Laboux, kaj li trinkis alian glason da forta alkoholaĵo, kvazaŭ ĝi estus akvo. — Komprenu, ke estis strange, kiam vi kunligis vian am-malvenkon kun alia afero, kiu ne koncernas Anette-n!

— La apero de sinjoro Gorĉev iom malfirmigis la fidon inter ni…

— Aŭskultu min! — draste alkriis lin. — Pli firma bazo, ol mia vorto ne estas bezonata al firma kontakto! Bonvolu noti tion bone… Koncerne sinjoron Gorĉev, tiu homo estas tute idiota, kaj oni devus mortpafi lin tuj, ĉar cetere Dio scias, kion li ankoraŭ faros, sed li estas vera viro, kaj li havas tiajn sving-batojn, ke mi devas eklevi mian ĉapelon antaŭ li. Ĉar cetere ĝi forflugus. Kaj… hm… Li scipovas ankaŭ skermi, kiel mi vidas — li aldonis. La bandaĝita barono fariĝis ruĝa, kiel meleagro.

— Kiel mi eksciis intertempe, Gorĉev estas provokisto!.. — li kriis.

— Ĉu vi povas pruvi tion?

— Li estis sport-trejnisto, kiam li havis de ses jarojn, li do estas profesia skermisto!

— Mi estis boks-trejnisto en la militistaro — interrompis Laboux — , kaj mi ricevis krom-soldon por la lernohoroj, tial, mi esperas, ke vi pensas min ĝentelmano!

Li fariĝis maristo, kiam li havis dek sep jarojn — daŭrigis Lingeström siajn indikojn. — En Tokio li estis malliberigita unu jaron pro senrajta fiŝado. Oni malpermesi al li la restadon en la grekaj havenoj pro interbatado per tranĉilo, poste li estis harmonikisto en la fifama drinkejo Bob la Velisto de Port-Suez…

— Li ja estas bonega homo! — kriis Laboux ekscitite — kaj mi jam ne hontas, ke li elrompis iun mian denton.

— Nun jam mi ne miras, kiel vi ne vidas en mi konvenan familianon — respondis Lingestörm kun flama vizaĝo kaj ekstaris.

La sinjoroj adiaŭis unu la alian kun mallongaj, malvarmkondutaj kapbalancoj

— Ĉu vi pensas, ke Lingeström de nun estos kontraŭ ni? — demandis Laboux, kiam ili restis en duopo.

— Kial vi pensus, ke ĝis nun li estis kun ni? — respondis de Bertin trankvile. — Ĉu vi rakontis la aferon de la aŭto al li?

Laboux palpebrumis embaresite.

— Parolu! Ĉu vi diris ion pri la ora aŭto?!

— Nu… Efektive ne, nur… mi menciis tion ŝerceme, ke mia blua Alfa-Romeo nun valoras minimume dek mil pundojn…

— Frenezulo!

— Kial vi timas tiel. La aŭto staras antaŭ la domo, kaj la negra Parker gardas ĝin nokte en la graĝo… Mi konfesas, ke mi tro frue fidis Lingestrom-on, sed lia patro estis tiel honesta homo…

— Ankaŭ via patro estis honesta homo — furiozis de Bertin.

— Prave — respondis Laboux malgaje kaj sonorigis.

Venis André… Iu lia okulo ne estis pli granda ol avelo.

— Venigu la ŝoforon.

— Parker ne estas en tia stato, ke li povu anonciĝi.

— Kie li estas?

— Li sidas en la ŝtuparejo kaj ploras, ĉar iu ŝtelis la aŭton de la sinjoro.

2

Kiam Anette lasis la tranĉvunditan Lingeström-on kaj siajn patron tie, la aŭto ankoraŭ staris antaŭ la pordego. La knabino vane serĉis Parker-on. Kion fari?… Ŝi sidis en la veturilon kaj startigis ĝin… Kvankam ŝi sciis bone, ke ŝi devintus peti permeson de sia patro. Laboux atribuis grandan signifon al la devigaj reguloj de la bona edukiteco.

Eh! La oldulo estas tre pedanta, rilate la aŭton, sed fine ja li certe permesus, ke ŝi faru mallongan veturon per la belega Alfa-Romeo…

Ŝi senbrue stiris inter la fabelaj palmoj kaj florbedoj sur la neĝe blanka, glata ŝoseo. Ŝi sidis ĉe la diretkilrado, narkotite por la milde fiŝodoraj, tepidaj, densaj plantaĵ-vaporoj de Cote de’Azur, amante, malfeliĉe kaj tamen kun la impregnita, nepereigebla kredo de la junularo: Gorĉev tutcerte revenos!..

Du turniĝantaj reflektoroj prilumas la surfacon de la nekredeble glata maro de sur la supro de lumturoj. La blankaj kaj ruĝaj lumfaskoj alterne frapiĝas al la malhela dorso de la akvo per la mallarĝaj lum-lumskurĝoj.

Gorĉev…

Ŝiaj okuloj pleniĝas de larmoj, kaj la domo, landvojo, palmo diskonturiĝas antaŭ la knabino, ke ŝi devas bremsi.

Kio ĝi estas? La stirista instinkto de la virino sentas, ke la cetere bonega oleobremso kvazaŭ estus malforta al la aŭto… Ĝi ne funkcias efike. Egalas… Antaŭen! Oni volas klarigi aferon, kiu rilatas ŝian patron… Tiu trampa homo montris ankaŭ ian leteron, en kiu Laboux estas kalumniita…

Po sesdek kilometroj… Po sepdek kilometoj hore… La montrilo de la rapidometro pulsante moviĝas sur la skalo… Ankaŭ komencanta stiristo povas trankvile veturegi per elano de konkuristo sur la larĝa landvojo…

Kio ĝi estas? Ŝi ne povas veturi pli rapide ol po okdek kilometrojn hore! Kio okazis al tiu aŭto? Poste ankoraŭ kelkaj surprizoj: la oleo kaj la benzino, kiel la mezurilo montras, konsumiĝas plie, ol tio estus bezonata ĉe tiu aŭto kaj laŭ la veturitaj kilometroj…

Ŝi ne havas tempon pensadi pri la strangaĵoj de la landvoja aŭto. Aperas Toulon, kaj ŝi devas rapidi, cetere ŝi malfruiĝos. Per sia tuta korpopezo premante la gaspedalon, ŝi eĉ allasas gason, sed ŝi ne povas veturi pli rapide ol po okdek kilometrojn hore… Kvazaŭ ĝi estus la kutima malbona sonĝo: oni vola fuĝi, kaj anstataŭ la refleksa kuro, liaj piedoj paŝas peze, malrapide. Ŝi sentas tion, kiam ŝi konstante allasas gason, sed kion ajn ŝi faras, la aŭto ne veturas pli rapide ol po okdek kilometorojn hore. Kiu ajn malgranda Fiat aŭ Topolino povus facile antaŭi la reĝon de la landiraj aŭtoj.

Toulon!!.. Tie estas la benzinstacio. Ŝi haltas!

La bonega bremso malgraŭ ŝia ordono la aŭto ankoraŭ glitas proksimume dudek metrojn ŝrikante, kiel ia kaduka, maljuna aŭto Ford, kies bremso triviĝis… Nekompreneble!

La trampa homo malfermas la pordon, saltas apud ŝin kaj diras mallaŭte:

— Rapide antaŭen! Ĉe la dua strato dekstren!

La knabino obeas instinkte, ŝi startas, kaj la aŭto kuregas…

— Ĉu ni devas veturi malproksimen?

— Unu minuton… Tie ĉe la placo stiru dekstren. Ĉu iu scias, ke vi forlasis la domon?

— Mi promesis, neniu do scias tion. Kies letero estas tiu, kiun vi montris al mi?

— Vi ekkonos lin. Bransu antaŭ la blua-ruĝa lampo antaŭ la stratangulo.

Aŭdiĝis sono de citro kaj harmoniko. Virino kantis al tio kun voĉo, raspa pro la brando. Ili estis antaŭ drinkejo. Tabulo pendis super la ejo:

R E S T O R A C I O T E X A S

— Ni eniros ĝin el la direkto de la korto… — diris Portenif.

Anette sekvis lin senvorte. Ili trairis la malluman areon. Ĉe la transa flanko de la domo la gvidanto malfermis pordon, li lasis iri Anette-n antaŭen, sed li ne sekvis ŝin, sed li fermis la pordon malantaŭ ŝi.

La knabino staris en malplena ĉambro, kaj vid-al-vide du viroj. Iu estis malalta dikulo, la alia larĝŝultra, alta, bankhara homo.

— Bonvolu veni pli proksimen — diris la larĝŝultrulo. Li havis inteligentan vizaĝon kaj altan frunton, sed Anette ektremetis pro lia timiga trankvilo kaj aplombo.

— Tial mi venis ĉi tien, ĉar oni montris al mi leteron, en kiu certe estas eraro aŭ intenca mensogo. Mi kredas nenian malbonon pri mia patro.

— Se ĝi estas tiel, kial vi venis ĉi tien? — demandis la dikulo per raŭka, ironia voĉo, kiu faris kompleta sian suburban elegantecon per siaj falsaj juveloj kaj akrakolora kravato.

— Tial mi venis, ĉar mi volas forigi eĉ la plej malgarandan ŝajnon de la suspekto…

Ŝi aŭdis bruon… Kvazaŭ iu klopodus ekfunkciigi motoron ie!

— Mi lasis mian aŭton negardita… Antaŭ ol ŝi povintus paŝi al la pordo, la blankhara homo staris antaŭ ŝin.

— Vi restos ĉi tie!

Ŝi ne rimarkis, ke la dikulo iris malantaŭ ŝin. Subite apotekodora tuko falis sur ŝian kapon, en tiu mutiĝis ŝia ŝriko… Ŝi ankoraŭ sentis, ke oni kaptas lin, poste ŝi narkotiĝis…

Ŝi rekonsciiĝis en la policejo. Estis vespero… La la grand-liphara serĝento de la policestro sidis ĉe la tablo kaj trinkis teon. Kiam Anette side leviĝis, li turniĝis:

— Ĉu vi fartas pli bone?

— Jes… Nur mia kapo doloras kaj zumas… Telefonu al Nico…

La serĝento faris grandajn okulojn: — vi ja estas tie!

Mil sonoriloj sonoris en la cerbo de la knabino. Ŝajnas, ke ŝi nun sentas la postefikon de la narkotaĵo.

— Mi ŝatus… iri hejmen… — ŝi diris inerte — venigu taksion…

— Oni ĉesigis la trafikon — respondis la policisto, kiam li vidis, ke la knabino rigardas al li nekompreneme, li aldonis: — ia treege grava, blua, grandega aŭto Alfa-Romeo malaperis. Ĝia identiga numero estas 126–513 DK. Hej! Kio okazis? Fraŭlino?!.. Akvon!..

Anette falis sur la plankon svene.

3

Ankaŭ Gorĉev ekveturis al Toulon proksimume samtempe kun Anette. La enigma aŭto komencis sian ludon kun la sensuspektaj viktimoj. Matinte André-on sub la fortepianon, Gorĉev rapidis sidi en la pruntitan, malgrandan aŭton, antaŭ la vilao de Laboux, por ke li atingu Marseljon per la trajno, ekironta je la kvina horo, ĉar ordono estas ordono.

Nu kaj la reserĉigo estas reserĉigo.

La aŭto estis iom trouzita. Precipe la manko de iu pordo estis okulfrapa. Ĝi verŝajne malfermiĝis en Monako, kiam li veturis per sia aŭto inter la oksojn, atendantaj ĉe la buĉejo. Tramo frot-derompis la lignotabulon de la ŝtupo en truniĝejo, ĝi estas en ordo, ĉar li memoris tion. Sed kie en la infero enkaviĝis la motorujo tiom, kaj kie malaperis la ŝosea reflektoro? Nu, estas egale…

Unue ek, triniki aperitivon!

Li lerte kaj singarde haltis antaŭ rapidserva bufedo. Nun fine ĝi sukcesis senprobleme! Li bremis belege, kaj li ne puŝuĝis al alia, staranta veturilo.

Parte tial, ĉar Gorĉev havis iom da sperto, rilate la stiradon, sed parte tial, ĉar eĉ unu vaturilo ne staris antaŭ la rapidserva bufedo. Nome estis malpermesate halti per aŭtomobilo tie, escepte la aŭtobuson. Sur tablo, fiksita la stango estis videbla la internacia signalo: en ruĝa rondo, sur blanka fono trastrekita litero „P”. Parkado estas malpermesita!

Sed Gorĉev neniam okupiĝis pri signaloj, li ĝojis, ke li haltis bone, se ne tute ĝuste antaŭ la rapidserva bufedo, sed iomete pli supre, ĉe kinejo…

— Mi petas absinton, kara frategĉjo direktoro — haste mendis Gorĉev interne kaj ĵetis moneron sur la tablon.

Sed la trinkaĵo preskaŭ haltis al li en la gorĝo.

En kaŝita loĝie, en la fono de la rapidserva bufedo li ekvidis la atakanton de la generalo, en la societo de la multloke bandaĝita Lingeström.

La du eminentaj homoj intertraktis enprofundiĝinte. Gorĉev tiriĝis al la muro, por ke li restu malantaŭ la kurteno de la loĝio. Tiel Lingeström ne povis vidi lin. Li ne timis Portenif-on, ĉar tiu ne konas lin.

— Estu afablaj al la knabino, Portenif. Gravas la aŭto! Kiam vi parolos kun la Majstro.

— Pasos pli ol unu kaj duono da horoj, kiam mi alvenos en Toulon-on. Mi renkontiĝos kun ili en la restoracio Texas

— Vi do ne devas timigi la knabinon. Gravas, ke vi ŝtelu la aŭton. Mi atendos vin apud Cannes, ĉe la vojo, kondukanta al la paroko, por ke vi kunportu ĝin… Mi volas pagi!

Hoho!.. Li do ruze planaĉas tiaĵon! Du grandaj paŝoj, kaj Gorĉev jam estis ekstere antaŭ la rapidserva bufedo.

Granda tumulto akceptis lin tie. Oni blokis la trafikon de la strato, ĉar la aŭtobusoj povis veturi nur tiel, ke ili evitis la aŭton de Gorĉev en la transa flanko de la strato.

Kelkaj policitoj iris en la kinejon por trovi la posedanton de la aŭto, kaj oni devis interrompi la prezentadon. La trafiko, direktita al la flankstrato, ŝtopiĝis senperspektive. Nun minimume dent veturiloj kornis, hupis amase-kaose, kaj alvenis la policaj aŭtomobiloj por zorgi pri la ordo.

Gorĉev ne sciis kio okazis, sed li rapidis, ĉar la afero ne interesis la junulon, li do sidis en sian aŭton.

Tuj proksimume dudek policistoj alparolis lin:

— Ĉu ĝi estas via aŭto?

— Ĉu vi ne vidas la trafikŝildon?!

— Kiel vi kuraĝis halti ĉi tie?!

Gorĉev agaĉis per la startigilo kaj allasis gason.

— Nur du plotonoj da policistoj parolu samtempe — li diris tute ne suprenrigardinte. — Kio okazis?

— Vi haltis malbone.

— Ĉu nun? Kion vi estus dirinta, se vi estus vidinta min antaŭtagmeze en la sukeraĵejo?

— La trastrekita litero „P” sur la trafikŝildo signifas tion, ke estas malpermesite halti ĉi tie!

— Sed sinjoro, mi povas nur stiri, mi ne komprenas la rebusojn! Oni skribu, kion ili volas.

La policisto diris, ke la afero kostas ducent frankojn, se li deziras, ke polica juĝisito ne tempofiksu debaton. Ĉar Gorĉev deziris tion, li transdonis la punmonon kaj ekveturis. Li nur renversis la plakaton de la kinejo, kiu falis sur la breton de la sukeraĵvendisto, kiu kostis por li entute okdek frankojn. Ĝi estis favorpreza aĉeto!

Li veturis senprobleme ĝis la hotelo, kaj fine koste de sepdek franka triciklo li bremsis bonŝance. La scivolemaj piedirantoj tuj ĉirkaŭstaris lian aŭton, ĉar ĉiu pensis tion, ke alvenis la greka konkursanto per sia aŭtomobilo, kiu ekveturis de Ateno por partoprenis la stel-konkurson de Montekarlo, tra valoj kaj montoj, en neĝo kaj koto, sur senvojaj vojoj senhalte.

Sed ĝi estas videbla sur la aŭto!

Gorĉev tuj vizitis la reĝan apartamenton, kaj li rapidis rekte en la ŝrankon. Sinjoro Vanek ĵus finis razi sin.

— Bonan tagon — li salutis sian mastron — , du sinjoroj serĉis vin.

— Kij ili estis?

— Mi ne scias.

— Kion ili volis?

— Mi ne scias.

— Ĉu vi dirisal ili, kiu mi estas?

— Ĉu mi scias tion?

— Almenaŭ priskribu ilian aspekton.

— Iu estis altranga soldato, la alia maldika, blankhara, brunvizaĝa civilulo kun bluaj okuloj.

— Ĉu Laboux?

— Eblas, sed tio ne estis videbla sur li.

— Kia malbonŝanco… Eh, estas egale… — Gorĉev eksidis en fotelon. — Aŭskultu min, oldulo mia…

— Mi nomiĝas Vanek…

— Sinjoro Vanek… nun fine vi povas pruvi, kion vi scipovas. Mi fidas vin tiom, ke vi anstataŭigos min persone en la proksima futuro!

— Vi povas esti trankvila, sinjoro…

— Se vi entreprenas la anstataŭigon por unu tago, tiam vi ricevos mil frankojn da ekstra premio!

— Ordonu pri mi!

— Mi dungiĝis al la legio!

— Mi komprenas. Vi povas esti trankvila, kiam vi soldatservos, dume mi perfekte plenumos vian agosferon.

— Inverse. Vi devas hodiaŭ vespere anonciĝi en la fortikaĵo St. Jean por anstataŭigi min ĉe la militistaro!

Sinjoro Vanek salte leviĝis kaj diris kun mireganta rikano:

— Sinjoro! Tiam estos kapute al la legio.

— Mi ne volas, ke vi soldatservu. Vesper mi havas gravan aferon. Sed mi ne sciis tion antaŭe, kiam mi dungiĝis al la legio. Sed se mi ne anonciĝos, tiel ne pli ol dudek kvar horoj oni serĉos min en la tuta lando.

— Kion do mi devus fari? — demandis sinjoro Vanek kaj eltiris kvarat-keston, estantan en la flanko de la ŝranko, poste ŝuo-keston.

— Kion vi serĉas?

— Mi metis intermanĝaĵon ien… Aha!

El la sinkita fako de la vestaĵaro, je unu premo de butono, aperis kombilo, vestobroso, spegulo por razado kaj taso da teo kun kelkaj toastoj, dudek dekagramoj da salamo en societo de du ŝustreĉiloj. — Do?

— Vi do ekveturos hodiaŭ vespere al Marseljo kun mia vojaĝbileto, valida je mia nomo, vi anonciĝos en la fortikaĵo, vi anstataŭigos min ĝis morgaŭ, ke oni ne reserĉigu min pro mia foresto, kaj posttagmeze mi deŝanĝos vin.

— Kio okazos, se vi ne povos veni sen via propra kulpo?

– Ĉar vi ne havas kontrakton kun la legio, oni ne rajtas restigi vin tie.

— Sed oni ne akceptos senvorte, ke mi trompis ilin.

— Vi estas civilulo, kaj neniu povas malhelpi tion, ke vi staru antaŭ kompetantan juĝejon, do miliitista instanco ne rajtas oficiale respondecigi vin.

— Mi entreprenas tion.

— Jen estas la bileto, valida je mia nomo kaj du mil frankoj antaŭpago, ĉar mi konas vin, kiel ĝentlemanon.

— Mi ja tute ne konas vin, malgraŭ tio mi akceptas la monon, ĉar mi sentas tiel, ke mi ne trompiĝos.

— Mi dankas vian fidon. Vi ne devas timi, ke mi estos distrita, kaj mi forgesos vin tie.

— Mi tre prijuĝas la distrecon, ĉar ĝi estas la plej malbela kaj plej malestimenda inter ĉiuj homaj eraroj — diris sinjoro Vanek, kaj li kirladis elegante sian teon per ŝubutonumilo. Eble, se li konjektus, kia malfeliĉo trafos lin pro tiu komisio, tiam li forfuĝus panike… Sed li eĉ ne konjektis tion…

4

Se ni volas kompreni la animstaton de Laboux kaj de Bertin, kial ili iradis tien-reen en la ĉambro post la malapero de la aŭto, unue ni devas scii sekreton:

La du trionoj de la Alfa-Romeo de sinjoro Laboux konsistis el dekkvar karata oro. La nikelitaj reflektoroj, la rapidumilo, la bufroj, la framo de la ĉasio, la cindrujoj kaj klinkoj estis farita el pura oro. Oni enkonstruis la plej bonegan motoron, sed eĉ tiel la bremso purviĝis alforta pro la granda pezo, ĝi povis veturi nur per reduktita rapideco.

Iu nun ŝtelis tiun fantastan trezoron.

Kiam André raportis la malaperon de la aŭto, la generalo, kvazaŭ tiu informo efikus lin mildige, li trankviliĝis.

— Kiam vi vidis la aŭton lastfoje?

— Ne pli ol duonhoro, sinjoro.

De Bertin telefonis.

— Mi petas la centran deĵoron… Mi estas de Bertin. Nekonata farinto ŝtelis la blue emeѪlofarbita, landiranРaŭton de André Laboux, kies tipo estas Alfa-Romeo, ĝi havas la identigan numeron 126–513 DK. La trovinto aŭ la informanto ricevos 50 000 frankojn de premio. Dissendu la reserĉigon pere de radio al ĉiu polic- kaj ĝendarmejo. GŲavaj militistaj dokumentoj estas en la aŭto…

Post duonhoro la polico perseskutis la aŭton, kies identiga numero estas 126–513 DK sur ĉiu ŝoseo de Sud-Francio per aŭtomobilo, motociklo kaj piedirante. Raportoj alvenis konstante en la vilaon de Laboux.

La 7-a horo vespere: oni vidis bluan Alfa-Romeo-n posttagmeze sur la landvojo al Cannes, la identiga numero estas nekonata… La 8-a verspere. Oni konstatis, ke la aŭto kun la indentiga numero 126–513 DK prenis benzinon antaŭ Toulon, precize je la 7-a horo.

Oni tuj blokis la disbranĉiĝantajn aŭtovojojn, kondukantajn el Toulon. Cent kaj cent policistoj traserĉis la stratojn kaj garaĝojn de la urbo.

Laboux kaj la generalo interŝanĝis nur kelkajn vortojn. Evitante unu la alian ili iradis tra-trae kaj tien-reen senĉese.

La 9-a horo vespere. La blua Alfa-Romeo, kun la reserĉigata identiga numero, jam je la 8-a horo veturegis reen el Toulon. Ĝi prenis benzinon ĉe Cannes.

Oni blokis la disbranĉiĝantajn vojojn, kondukantajn el Cannes.

La sensacio alvenis je la naŭa kaj duono!

Postenanta policito raportas: li nur malfrue eksciis la informon pri la reserĉigo, ĉar dum la radioelsendo li ekvidis suspektindulon en restoracio, kaj li stradis tre longe apud la verŝ-stablo por kaŝatenti la koncernulon. Ŝajne li trinkis ruĝan vinon, sed efektive li konstante atentis tiun suspektindan personon. Poste li konstatis, ke tiu homo ne estas identa kun la suspektiato de la ŝtelrompo, li paŝis sur la straton kaj ekvidis la serĉatan Alfa-Romeo-n, sur la bulvardo Victoire, kiel ĝi veturis sur la trotuaro per rapideco sesdek kilometroj po horo. Pli supre, sur la avenuo Magenta ĝi renversis terpom-fritejon, sed ĝi kuregis plu senhalte, kaj fine traveturante la ornamĝardenon de la promenejo de Anglaises, ĝi turniĝis al la plaĝo. Okulfrapa rekonilo: sur la varmoforigilo estas videbla ripozlito, de sur kiu pendas silka kimono. (Kun orkoloraj, orientaj figuroj sur nigra ŝtofo.)

La rigardo de Bertin hazarde falis sur la straton antaŭ la pordego de la vilao. Poste li sentis por sekundo, ke li freneziĝis:

La Alfa-Romeo kun la identiga numero 126–513 DK staris antaŭ la pordego! Sur ĝia varmoforigilo estas la ripozlito kaj la silka kimono. (Orkoloraj, orientaj figuroj sur nigra ŝtofo).

1

Je la kvara horo kaj kvardek kvin minutoj Gorĉev ekveturis al Toulon per maksimala rapideco. Je la kvara kaj kvardek ses li haltis pro karambolo. Li veturis precize dekses metrojn sur la landvojo Nico-Toulon. Li konsentis pagi kvardek frankojn al la ŝoforo de la vaporlavejo kaj forveturegis per rapideco de vento. Je la kvar horo kaj kvardek naŭ minutoj li rimarkis, ke ne estas benzino en la aŭto. Li tuj stiris al benzinstacio, sed li formovis ĝin de sur ties loko proksimume ok metrojn, tiel tute ne temis pri la plenigo de la benzinujo ĉi tie. Li pagis tricent sesdek frankojn anstataŭ kvarcent, ĉar ili dekakulis iun raflektoron kaj la man-hupon por kvindek frankoj.

Tamen akirinte benzinon, li ekveturis denove, kaj nun jam li atingis la landvojon senprobleme. Tie Gorĝev stiris sovaĝe. La aŭto kuregis per cent kilometra rapideco por horo, kvankam la tempesta vetero malfaciligis la stiradon, ĉar la vento kroĉiĝis al la unuaj radoj, poste ĝi ĉesis, por ke ĝi premu tiujn denove en la kontraŭan direkton. Ĝi turniĝis de iu flanko al la alia.

La stratpurigisto faris krucosignon, vidinta la zigzage kuregantan aŭton. Tamen ne okazintus problemo, se la antaŭa dekstra rando ne estus difektiĝinta. Knalo, simila al fusilpafo… la bremso grincas akre, Gorĉev turnas la direktilradon sovaĝe, sed vane… la aŭto, peziĝanta sur la radferaĵon, puŝiĝas al arbo, reversiĝas, dufoje turniĝas sur ĝiaj flankoj, kaj post timiga tintado, frakasbruo, krakado la aŭto kaj ties ŝovoro falas en la apudvojan fosaĵon… Kapute!.. Neniu moviĝas plu. Kriantaj homoj alvenas kurante!

— Telefonu por venigi la abulancon! — ordonas kapitalisto

— Atentu… Levu lin singarde — komandas Margo, la direktorino.

— Oni devas organizi la savon!.. — diris rondbarba sinjoro, kiu estis instruisto de manlaboro en la liceo por fraŭlinoj, kaj apud li ordonis mondfama verkisto en piĵamo.

Tiam aperis piedo el malantaŭ la sidejo de la ŝoforo, poste la alia. Fine kapaltere, el la fenestro de la renversiĝinta aŭto malrapide elgrimpas la akcidenton suferinta stiristo, kaj en tiu pozicio li svingadis per siaj piedoj, certe tial, por ke oni eltiru lin de tie.

— Miaopini ni ne rajtas tuŝi lin, nur se la kuracisto alvenos — diris la instruisto pri manlaboro. Tiam la piedoj svingadis kolere. Ili ne kuraĝis liberigi la ŝoforon, kiu estis videbla nur ĝistrunke, kaj lia supra korpo estis en la interno de la vrako.

Kiam li denove svingis per siaj piedoj, lia pantalono komencis iom diskudriĝi, kaj oni devis timi, ke la streĉiĝo de la ŝtofo kaŭzos pluan seriozan komplikaĵon. Matroso kaj la mondfama verkisto tial iris en la fosaĵon por forigi la proksimiĝantan katastrofon.

La kapitalisto proponis, ke ili kovru la koncernulon per surtuto, ĝis la amblulanco alvenos, sed li ne proponis sian intersezonan surtuton por publikintereso, do la mondfama verkisto kaj matroso ellevis la ŝoforon el lia danĝera pozicio, kiu estis videla ĝistrunke.

Li elvenis el la fosaĵo lamante, ĉifone, sango-, ole- kaj polvokovrite. La kuracisto ekzamenis kaj palpadis lin.

— Sinjoro! Al vi okazis miraklo!

— Tio estas komprenebla ĉe mi — respondis la ĉifona ŝoforo. — Kie mi povas lui aŭton?

— Ĉu vi volas veturi plu per aŭto!? La ambulanco alvenos tuj! Eble vi havas internan sangadon.

— Se ĝi ĝenas min nur tiel, mi ne zorgos pri tio… Ĉu vi havas liberan aŭton en via garaĝo? — li kriis al iu proksima benzinstaciisto.

— Vi ne rajtas lui aŭton en tia sanstato! Vi estas tia, kiel la kadavro.

— Pripensu, kion vi parolas, frategĉjo! — ekgrumblis la ruso.

La pli maljuna benzinstaciisto iris tien.

— Aŭskultu mi, sinjoro! Ĉu eble vi volas timigi min?

Kaj li kaptis la brakon de Gorĉev. La viktimo de la katastrofo tuj vagofrapis lin, ke tiu flugis en la fosaĵon kaj falis inter la varkojn de la aŭto sveninte.

— Tamen li ne havas internan sangadon — diris al kuracisto al domposedanto.

Tiam alvenis la ambulanco, ili kuregis en la fosaĵon, kaj kompreneble ili ekflegis la svenintan benzinstaciiston. Oni diris nenion, ĉar la sanstato de la koncernulo ĉiumanire bezonis la unuan helpon.

Dume Gorĉev sidis en solelasitan aŭton, starantan apud arbo, kaj li ekimpetis sur la landvojo, kiel eblis de li. La ambulancanoj bandaĝis la flelgiton, kaj ili ĵus metis lin sur la brankardon, kiam timiĝinta virin, la edzino de la benzinstaciisto alvenis al la okazejo.

— Mia edzo! — ŝi kriis malesperiĝinte. — Kio okazis al mia edzo?!

— Estu forta sinjorino — respondis la ambulanckuracisto kun drama simpleco — , vi ne devas timi tujan danĝeron.

Ili metis la benzinstaciiston, kuŝantan sur la brankardo en la savaŭton, kaj ĝi ekveturis sirenante….

2

En Cannes Gorĉev elaŭtiĝis kaj aĉetis matros-vestaĵon. Iel li tuj fartis pli bone. Poste, ĉar li ŝatis iri la vojon de honestuloj, li luis malnovegan aŭton Chrysler kaj ekveturis al Toulon. Post dek minutoj rajpis lia rapidumŝanĝilo. Damne! Je la kvina horo kaj 55 minutoj li jam veturiegis per belega Mercedes, kaj precize je la sesa horo li alvenis per la akvuma kamiono de la stratpurigad-oficejo, identiga numero T. 106/91, en la legomĝardenon de la orfejo de Toulon.

Nun jam post nelonga tempo li atingis la havenon, kio estis facila tasko, li ja iris piede. Por iom gardi la sinjoran ŝajnon, li surmetis sian nigran monoklon kun tenilo, pri kiu li konstatis bedaŭrante, ke la celuloido defalis de ĝi sur lenton granda parto, kaj la nuda dratkadro videbliĝas tie.

Li alvenis al ekstera kargejo de la haveno, kie suspektindaj homoj aperis ofte. Li ekvidis moviĝantan ombron en la fundo de arkado. Li alpaŝis lin:

— Mi havas la feliĉon, kara oldulo mia! Ĉu vi ne dirus, kie mi trovos la restoracion Texas?

— Ne

— Kiel?

— Akceptu mian konsilon, kaj iru al la restoracio Prunblua Paradizo. Ankaŭ ĝi estas drinkejaĉo…

— Sed…

— Sinjoro, akcepotu mian koncilon, kaj diru nenion.

— Sed mi devas iri en la restoracion Texas!

— Ne parolu multe, la restoracio Prunblua Paradizo estas dekstre de la kabrokargejo, iri tien kaj fino!

Kaj li lasis lin tie.

— Idioto! — postkriis lin Gorĉev. La alia homo revenis. Vesperiĝis. Du ombroj staris vid-al-vide en la malluma haveno, iu alta kaj la alia malalta.

— Ĉu vi diris ion? — demandis la altulo.

— Mi nur menciis tion, ke vi estas idioto.

— Patu pardonon!

— Mi ne povas fari tion — respondis la malalta ombro. — Dum nia mallonga parolado tiu impreso fariĝis konvinkiĝo — kaj kvazaŭ pardonpete li aldonis: — Idioto, frategĉjo mia, kion mi faru? Ĝi estas ne mia kulpo…

— Nun mi vangofrapos vin, ĝis vi nigriĝos.

— Ne diru! Ĉu vi kolereas tiom?

— Jes… jen vidu… Auuu!

Lian svingiĝantan brakon por bati la monokla junulo kaptis, tordis kaj intense piedbatis la koleretan, suspektindan pideiranton. Tiu falis kapantaŭen en baseneton da oleofarbo, per kiu oni tiutage farbis sur la fumtubon de la plej rapida motorboato de Toulon la „interurban bluan rubandon”.

Gorĉev rapidis plu, kaj pli supre, de la doganejo li alparolis bubo-similan, angaln mariston.

— Hallo, boy!

— What can I do for you?! — respondis gaje la lentuga junulo.

— Fraĉjo, diru al mi, kie estas la restoracio Texas?

— Go in the hell! — respondis la knabo kolere kaj lasis lin tie.

… Ĝi estas bela. Ŝajnas, ke la restoracio Texas estas ia fifama loko ĉi-loke. Tamen li devas trovi ĝin, urĝe.

Li haltigis strangulon, kiu manĝis kukurbo-kernon el sia ĉapo, li portis senmanikan, strian veston kaj apogiĝis al la lampo ĉe la stratangulo. Liaj larĝaj, grandaj ostoj atestis, ke li estas muskola homo. Lia enorma, antaŭenstaranta, anasa nazo moviĝis strange, dum li maĉis la kukurbo-kernon, kaj li elkraĉis ties ŝelon tiel rutine, ke ili trafis kelkfoje eĉ la tre malproksimajn piedirantojn.

— Mi havas la feliĉon — salutis lin Gorĉev, kaj li flankenigis sian kapon de antaŭ preterfluganta kukurbo-kerno-pafaĵo.

La homo en senmanika trikotaĵo tute ne resalutis, anstataŭe li ekparolis jene per sia krakanta, baritona voĉo.

— Kion vi volas, sultulaĉo? Eldiru tion, aŭ iru en la inferon.

— Vidu, kolombeto mia… Hopla! — Li denove evitis kukurbo-kerno-pafaĵon. — Hodiaŭ mi venis per ŝipo el Islando, kaj mi malbone orientiĝas ĉi tie. Ni ne ŝatus veni en la restoracion Texas, ĉar iu garde avertis min…

— Ne estas proponinde al tiel malfortikulo viziti la restoracion Texas.

— Hopla! Ĝi estis golo… Ĉar mi petas… — Li viŝpurigis siajn okulojn. — Miaj konatoj rekomendis al mi la restoracion Prunblua Paradizo. Tial mi deziras scii, kie troviĝas la restoracio Texas, ĉar mi ne ŝatus eniri tien eĉ pro hazardo. Hop!

— Vi havas bonŝancon. Eĉ pro hazardo vi ne vizitos ĝin, ĉar mi iros ĝuste al la restoracio Prunblua Paradizo, kaj mi gvidos vin al tiu loko, se vi jam estas tiel senhalpa.

Diablo forportu lin! Li tuj ekiris kun li! Kia idiotaĵo ĝi estas!

— Kie estas la restoracio Texas, ke mi tutcerte evitu ĝin? — ĝemas Gorĉev denove.

— Timu nenion kaj venu. La restoracio Prunoblua Paradizo troviĝas ĉe la stratangulo. Ĝi estas modesta, burĝa loko.

Kiam ili atingis la menciitan lokon, vekiĝis en li iom da respekto al la restoracio Texas, kompare kun ĝi, ĉi tiu estas modesta, eĉ „burĝa” loko. Ĉar antaŭ la restoracio Prunblua Paradizo staris policaŭtomobilo, aŭdiĝis frakasbruo de vitro, bruego kaj pluraj pafoj, poste kelnero, duonmorte batita elkuregis sur la straton kriegante:

— Ambulancanoj! Bigeur mortis, kaj du la aliaj homoj…

Kio okazis al la du aliaj homoj, tio jam ne evidentiĝis, ĉar oni ĵetis benkon post la kelneron, kiu trafis lin je la kapo, ke li svenis. Dume la policistoj forkondukis katenitan personon, kiu havis okulfrape homan formon.

— Ĉu vi ŝatas la ŝafviandon, rostitan kun ajlo? — demandis la anser-nazulo — ĉar oni bone faras ĝin ĉi tie.

— Por mi estas egale, kion mi manĝas.

— Nu… Por mi ne. Mi ŝatas la rostitan viandon kun ajlo.

Li diris tion superflue, ĉar Gorĉev komence de ilia parolado estis klarvida pri la tre intima, familiara kontakto inter la fremdulo kaj la rostita viando kun ajlo.

Dume la kelnero rekonsciiĝis, li surŝultrigis la benkon kaj reiris en la ejon, kie laŭ li Bigeur mortis, kaj ankaŭ la du aliaj homoj okazis io.

— Nu, venu! Tiutempe la vespermanĝaĵo jam estas preta. Ĉar vi estas tiel flavbekulo, mi pagos. Se vi volas, vi povas dormi ĉe mi.

— Kie vi loĝas?

— Mi estas senhejmulo

— Tiam vi tranoktu plie ĉe mi. Nek mi havas loĝejon.

— Vi estas idioto — kriis kolere la anas-nazulo. — Mi estas Aleksio la Privata! Mi konas la plej komfortajn vagonojn de la haveno, kaj mi scias pri unuarangaj, sekretaj lignokestoj.

Aleksio la Privata, la konanto de la vagonoj kaj sekretaj lignokestoj iris antaŭen, kaj Gorĉev sekvis lin.

Okulvitra, maldika homo venis al ili. Li premis trempitan, trasangitan tukon al sia kapo kaj akceptis la gastojn kun modera entuziasmo:

— Bonvolu sidiĝi! — li diris grobe kaj montris al Gorĉev kun abomeno: — Kiu estas tiu homo?

— Mi nomiĝas Ĉervonec.

— Diru do!.. Mi estas Bigeur. Ĉu okazis io?

— Ĉu vi estas tiu, kiu mortis?!

— Idiotaĵo! — li draste alkriis la knabon. — La spilisto havas neŭrastenion, kaj kiomfoje oni rompas mian kapon, li kuras sur la straton por venigi la ambulancon! Ĉiutage ripetiĝas tiu sceno.

— Sendu al ni ajlitan ŝafviandon — diris Aleksio la Privata, la bonega konanto de vagonoj kaj sekretaj lignokestoj. — Alportu kuiritajn fazeolojn kun oleo, vinagron, kaj botelon da ruĝa vino al ĝi!

Bigeur notis la mendon:

— Kial vi rakontas ĉiam tiun romanon? Ni jam scias ĉi tie, kian viandon manĝas tiuloj — respondis Bigeur kaj kriis en la kuriejon. — Mi petas du porciojn, kiun kutimas manĝi Aleksio la Privata.

— Diru, ĉu vi jam estis en la retoracio Texas? — li demandis sian protektanton, kiam ili denove estis en duopo.

— Jes, kompreneble. Mi sufiĉe ofte vizitas tien. Sed ĝi estas alia afero! La nomo de Aleksio la Privata estas nocio ĉi tie. Kien ajn li povas iri trankvile

Dume oni surtabligis, kaj Gorĉev, spite al lia malpacienco, fine li povis manĝi bonguste fazeol-salaton, faritan laŭ havena maniero: kun multe da pipro kaj kun ringoforme tranĉita cepo, krome ŝafviandon kaj ruĝan vinon al ĝi.

— Kiel vi nomiĝas? — li demandis dum vespermanĝo sian najbaron, la legendan konanton de vagonoj kaj sekretaj lignokestoj. — Mi ne povas kredi, ke vi estas Aleksio la Privata. Certe vi havas ankaŭ homan nomon.

— Kian komunan vi havas al tio? Ĉu vi venis prezentiĝi aŭ vespermanĝi?!

— Mi nur pensis tion… se ni jam interamikiĝis…

— Diablo amikiĝu kun vi!

Tiu homo ĉiam pli plaĉis al Gorĉev. Kvankam li brulis pro senpacienco rilate Anette-n, tamen li ŝatintus ekscii pli multe pri la spertulo de la vagonoj kaj sekretaj lignokestoj.

— Kian profesion vi havas?

— Mi estas rabisto — respondis Aleksio la Privata. — Kial vi ne trinkas el tiu vino?

— Kiel?

— Ĉu eble vi estas surda? Kun kelkaj miaj amikoj mi faras komisiitan vojrabadon. Ĝi estas tute bona profesio.

Aleksio la Privata, la komisiita rabisto (akcesore bona konanto de vagonoj kaj sekretaj lignokestoj) ŝmaci laŭte, li elprenis sian poŝotranĉilon, kubutumis sur la tablon kaj komencis piketi siajn dentojn post la manĝado per la pinto de sia tranĉilo.

— La komisiita vojrabado ne estas danĝera, kiel profesio, sed ĝi ne donas altajn enspezojn. Ekzistas veraj rabistoj, kiuj komisias nin per malpli gravaj laboroj. Ekzemple, se ili prirabas deponejon, ni liveros la varojn al ili per ŝarĝaŭto. Mi batfaligas kiun ajn kaj liveros lin ĝisdomen, poste mi lavas miajn manojn.

— Hm… Vi jam longe havis tian komision — diris Ivan Gorĉev kaj rigardis la manojn de Aleksio la Privata.

— Ĝuste hodiaŭ! Ni rabos kanajlon kaj estingos lian kandelon.

— Ĉu li estas ia riĉa herediganto? — li demandis kaj verŝis vinon por si.

— Al mil diabloj! Li estas fripono kaj nomiĝas Ivan Gorĉev… Nu! Ĉu vi sufokiĝas pro iom da vino?! Eltusu ĝin!

3

— Kiu estas tiu… Gorĉev, se mi komprenis tion bone? — li demandis, kiam li povis ekparoli.

— Kanajlo! Li spionas al ia negra reĝo sur la Riviero.

— Ĉu vere?… — Tio surprizas min. — Ĉu la negraj reĝoj preparasРsin por fari surprizatakon kontaŭ Montekarlo?

— Tute alia afero estas en la fono. Sed ĝi ne gravas. Li defiis kelkajn rezolutajn homojn, li estas ruza temerarulo.

— Kiel li aspektas?

— Ne tiel, kiel vi!

— Tio certas.

— Sed nun jam estas sufiĉe el tio. Plie diru al mi, kion vi serĉas ĉi tie?

— Mi estas helpservisto sur ŝipo.

— Kiel vi fariĝis tio?

— Mi lernis la metion de tajloro de virinaj vestoj, sed mi mistajlis belan, printempan kostumon, kaj oni elĵetis min — li diris tion kun serioza vizaĝo. Kiel mi jam menciis, Gorĉev havis malbelan kutimon, ke li eldiris ĉiuspecajn frenezaĵon sen hezito, tuj, se iu demandis lin. — Unue mi volis estis kelnero — li klarigis leĝere — , sed mi estas malkuraĝa, kaj mi havas obtuzan penskapablon, tiel mi pensis, ke estos pli bone vivi en la haveno.

— Idioto! — kriegis la anas-nazulo kaj frapis sur la tablon tiel forte, ke viando, tranĉita je kvar pecoj falis en lian sinon. — Ĉu eble la haveno estas por la malkuraĝaj kaj stultaj homoj?

— Nu… ĉiuokaze ĝi estas alia, ol la restoracio, kie povas okazi, ke ia ebriulo batas la kelneron.

– Ĉu en la haveno ne estas ebriulo?

– Ĉu estas? — li demandis timeme. — Tiam mi vivas en eraro!.. Mi ne pensis pri tio…

— Vi estas freneza! Vi ja estas perdiĝinta homo kun via knabina vizaĝo kaj malkuraĝo! Kion vi faras, se iu vangofrapas vin?

— Ne timu, mi povas defendi min.

— Kiel?! Ĉu?!

— Mi tuj denuncos la koncernulon!

— Tuj iru en la inferon — sed kiam Gorĉev salte leviĝis, li postkriis la junulon. — Atendu, frenezulo…

Sed la ruso kuris tiel, kiel li povis, feliĉe kaj nervoze, ĉar li ĝojis pro la fuĝebleco, kaj li timis, ke okazos io malbona al Anette!

Aleksio la Privata tre bedaŭris, ke li fortimigis la senpovan, timeman knabon. Li estas tute kara, sincer-vizaĝa bubo, kaj estas neniu, kiu defendus lin. Li ja postkuris lin, sed la ruso kuris tiel rapide, kiel frenezulo.

— Haltu, idioto! Mi ne volas bati vin!.. Haltu, ĉar mi rompos viajn ostojn…

Sed vane li logadis lin, Gorĉev kuris, kiel li povis.

4

Nun kion fari?… Jam estis vespero. Kie estas la restoracio Texas? Hopla!

Unuaranga ideo!

Li iris rapide en la telefonbudon kaj telefonis al la fajrobrigado. La sirenado helpos al li trovi la restoracion, ĉar ĝi estas ie en la proksimo, tio certas.

— Fajrobrigado — anonciĝis voĉo.

— Tuj venu! Brulas la restoracio Texas!

— Dank al’ Dio.

— Kiel? Ĉu vi freneziĝis? Ĉi tie parolas la proprietulo.

— Ĉu vi estas tiu, Raoul?… Kial oni ekbruligis denove la drinkejon? Neniu kredos, ke la mortinto estas la viktimo de la fajro.

— Sed nun tio veras. La gasforno eksplodis apud li.

— Sed tie estas bakforno!

— Sed… ni transformigis ĝin gasa kaj… ĉu vi venos?

— Bone, bone… ni do ekiros. Kiel fartas Emanuel?

— Nu do… li jam resaniĝis…

— Ĉu li estis malsana?!

— Nu… ne tute… la fumado… — balbutaĉis Gorĉev.

— Kiel? Ĉu Emanuel fumas?!

— Ne… tute ne… Li ekfumis pro ŝeco ĉigaron…

— Ĉu la mulo?!

Nun li koleriĝis.

— Jes! La mulo! Ĝi pipfumas kaj legas romanojn, eĉ ĝi parolas!

— Alo!! Kion vi diras?!

— Pendumu vin!

Li remetis la aŭdilon. Hu, kiel malagrable

— Vi estas trovite, fripono! — Policisto kaptis lian gorĝon. — Vi do kutimas telefoni al la fajrobrigado de ĉi tie!

— Mi protestas.

— Silentu! Mi atentas ĉiun telefonbudon ekde unu semajno. Vi venigis la akuŝistinon al la gefianĉiĝa festo de sinjoro konsilisto Lusson, urĝe!

— Mi konfesas, ke la fajrobrigadon jes, sed la akuŝistinon ne mi, kaj…

— Venu! Nun jam estas pruvaĵo!

— Sed la restoracio Texas brulas vere!

— Mi traktos vin draste! — kriegis la policisto. — Kie bluas la restoracio, ĉu?!

Kaj li montris al la najbara domo.

Granda, lumigita tabulo pendis super la enirejo de restoracio.

R E S T O R A C I O T E X A S

La grobaj gastoj

pagas elir-kotizon

Kaj antaŭ la restoracio nun haltis Alfa-Romeo. Anette kaj Portenif elaŭtiĝis, poste ili malaperis rapide en la pordego de la najbara domo, kiu malfermiĝis al malplena areo.

1

— Ni iru! — diris la policisto, kaptinte la brakon de Gorĉev, kaj ili ekiris.

— Mi ĵuras, ke la afero pri la akuŝistino estas malinda akuzo. Mi konfesas la fajrobrigadon, kaj…

Li aŭdis bruon de motoro… Li rerigardis rapide. Venas la Alfa-Romeo!

Sekvan tagon la policisto rapotis la aferon tiel, ke li glitis en marĉlageto, kaj la arestito fuĝis tiam. La vero estis tio, ke Gorĉev stumbligis lin lerte, poste li saltis sur la pakaĵejon de la preterveturanta Alfa-Romeo.

Ili forlasis Toulon-on. Portenif stiris bone… Li alvenis en urbon Cannes! „Ĉi tie estos ie tiu parko”- pensis Gorĉev. La aŭto bremis proksime al maldensa arbareto… Poste ĝi haltis. Vere ili estis ĉe parko, sed barono Lingeström ne estis tie. Portenif en ŝofora jako elaŭtiĝis, frapfermis la pordon kaj ĉirkaŭrigardis. Tiam iu vangofrapis lin en la mallumo, ke li svenis…

Kompreneble Gorĉev estis tiu.

Li tuj sidis al la direktilrado kaj ekveturis per la Alfa-Romeo. Li absolute ne konjektis, ke la tuta lando persekutas lin jam duonhoron, kaj li veturegis per sia kutima elano al Nico. Ne tro interesis lin tiaj infanaĵoj, kiel avertaj pafoj, mansvingado, kaj kiam policisto saltis antaŭ lin kun disetenditaj brakoj, li murmuris en si mem ionie: „Hej, amiko mia, se mi povus bremis en tia distanco, tiam mi estus gajninta la mondĉampionecon.”

La policisto saltis flanken de antaŭ la veturilo laŭ la principo, ke „saĝulo cedas”, apenaŭ savinte tiel sian vivon. Li vidis mirante, ke la ŝtelisto, serĉata en la tuta lando elkliniĝas tra la fenestro de la aŭto kaj skuas sian montrofingron miance al li, kriante drastajn blasfemojn…

Ĉu vi komprenas tion? La serĉata homo minacas la policiston.

Antaŭ Nico li lerte mallongigis iun vojkurbon tra la virina sunbaniĝ-tereno de la strando de la hotelo Eŭropo, li trapenetris la barilon kun granda bruego, kaj inter la virinoj, ŝrikantaj en la rava paniko li kuntrenis la ripozliton, al kiu poste li akiris de sur la vesto-sekigejo de la lavejo Perriér nigran, silkan kimonon kun orkoloraj figuroj. Kaj li veturegis, ĉar hodiaŭ posttagmeze lia sekrtario dungiĝos al la legio, kiel certa komplezema sinjoro en la dramverko de Schiller, kiu anstataŭigas sian amikon por kelkaj tagoj en la ekzekutatendejo, dum la kondamnito partoprenas la gefianĉiĝan feston de sia fratineto.

Ivan Gorĉev rapidis al Nico. Li ja volis estis aŭrore en Marseljo, kio piedirante ne estas longa vojo, sed Gorĉev bedaŭrinde trafikis per aŭto…

Mirinde, sed ĝi okazis tiel: la aŭto, kiun oni trovis nenie, atingis sian celon. Dum oni serĉis ĝin en Toulon, tiam ĝi estis sur la ŝoseo. Oni ricevis informon nur tiam, kiam ĝi jam alvenis antaŭ la vilaon de Laboux. Tie do neniu serĉis ĝin. Estis kompreneble. Al kiu ekideus, ke la ŝtelisto de aŭto parkadas antaŭ la vilao de la damaĝito?

Gorĉev unuavice rapidis al la magazeno Lafayette por aĉeti.

— Sendu kelkajn varojn por mi en la reĝan apartamenton de la hotelo Mediteraneo — li diris al la vendistino. — Unuavice du-tri leĝerajn, senmanikajn trikotaĵojn, ĉiuspecajn varojn, kiujn bezonas kolonia soldato, kaj tian maristan vestaĵon, kia estis ĉi tiu, kiam ĝi estis nova.

— Pardonon — interrompis la komizo — sed mi ne povas konstati pri tiu vestaĵo, kia ĝi estis, kiam tiu estis nova. Kelkaj jaroj estas longa tempo.

— Mi aĉetis ĝin hieraŭ tute novan! La vestaĵo cetere estas blanka.

— Hm… Eble tio estas videbla sur ĝi malpleje.

„Alo… Alo!..” — krakis megafono.

— Kio ĝi estas? — demandis Gorĉev, sed tuj eksonis la voĉo de la parolisto, kaj ĉiu aĉetanto aŭskultis ekscitite.

La tutlande serĉata ŝtelinto de la blua Alfa-Romeo, kies identiga numero estas 126–513 DK, provos fuĝi sensukcese el la urbinterno de Nico… Lia aresto estas senduba! La trovinto aŭ la informisto eĉ nun ricevos 50 000 frankojn da premio…”

2

— Kio ĝi estis? — demandis Gorĉev la komizon.

— Mi dormis posttagmeze, mi scias nenion.

— Malaperis aŭto kun gravaj militistaj dokumentoj. Oni febre serĉas ĝin en la tuta lando, kaj la polico persekutas la farinton, kiu laŭdire ekstermis sian familion en Lyon, kaj li estas multfoje rabmurdinta.

— Ne diru!

— Iu nia aĉetanto vidis eĉ tion, kiam li stiris sur la plaĝon, li havas ruĝan, grandan barbon, kaj li similas al giganto.

— Ĉu tion vidis ŝia sinjorina moŝto? — miregis Gorĉev.

— Jes. La plimulto de la krimuloj povas danki sian areston al tiuj observantoj.

— Jes, kiom multe li povas danki al tiuloj!

Li pagis la fakturon kaj iris. Jen… kiel senhoma estas la strato. Oni blokis la trafikon. Ĉu ili estas idiotoj? La aŭto ja retroviĝis. Aŭ ĝuste tie oni ne serĉas ĝin, kie li lasis tion?

Li ekvidis grandan tumulton ĉe iu statangulo.

— Kio okazis tie? — li demandis kurierkanbon.

— Oni kaptis la farinton kaj linĉas lin! Li rabis ankaŭ la bebon de Lindbergh. Li estas kaŭbojo en pseŭdovesto, kiu estis la komplico de Al Capone.

Gorĉev ekmemoris ĝeneralan aksiomon: la plimulto de la homaro naskiĝis, kiel verkisto de scenarlibreto de filmoj!

La tumulto haltigis aŭton Bugatti, kiu havis identigan numeron709-846 CsU, en kiu sidis bestkuracisto kun sia edzino kaj fileto, alvenintaj el Beromünster.

— Li estas tiu!

— Li trafarbis la aŭton! Ĝi ankoraŭ estas humida!

— Kie vi rabis la infanon?!

Sian propran filon! La virino ŝrikis, la infano ploregis, la bestkuracisto kriĉis, kaj iu debatis lian ĉapelon. Plotono da policistoj ĉesigis la minacan etoson, kiuj repremis la tumulton kaj diris al la homoj, ke la aŭto retroviĝis. Dume gumbastonoj batis ilin.

La vizaĝ-neŭralgio reaperis ĉe la bestkuracisto el Baromünster pro la multe da ekscitiĝo, ĉar oni jam foje lasis lin hejmeniri el Lourdes, kiel resaniĝinton, nun li iris anstataŭ la Montekarlo en la urbon de mirakloj por repostuli sian monon helpe de la tribunalo!

Gorĉev piediris al la hotelo Mediteraneo. Li trairis la luksan halon fajfante, en sia polvokovrita, ĉivona vestaĵo.

La hotel-pordisto postkriis lin?

— Kien vi iras?…

— Sur la unuan etaĝon. Kiam forvojaĝis sinjoro Vanek?

La pordisto eklevis sian ŝultron.

— Mi sciis nek tion, ke li alvenis.

— Li luis la reĝan apartamenton.

— Tie abolute ne loĝas Vanek. Ia freneza portugalo luas ĝin, kiu nomiĝas Gorĉev.

— Tiu portugala sinjoro sendis min — diris Gorĉev — por aranĝi lian konton, kaj li permesis, ke mi alivestiĝu ĉe li.

— Diru, infano mia — demandis la pordisto konfidence — ĉu tiu Gorĉev estas ia fabrikisto?

— Jes, kompreneble. Li havas petenton pri terenkolora vizaĝofarbo por virinoj, sed li faras precipe galanteriojn el alfenido. Li transloĝiĝos en la vilaon D’Łragon.

— Ĉu vi estas hejtisto tie?

— Ne. Mi estas legomĝardenisto. La domo apartenas al la eksedzino de sinjoro Gorĉev. La fabrikisto hidiaŭ repaciĝis kun ŝia sinjorina moŝto, kaj ili revenos en Portugalion por dediĉi sian vivon al la produktado de alfenido…

Li supreniris en la apartamenton kaj alivestis sin rapide, surpreninte la puran matrosan uniformon, kiun kaj ceterajn varojn oni sendi al li el la magazeno en flava valizo. Li preferis la puran matrosvestaĵon kun la ronforma ĉapo, kaj kiuj bone konvenis al li, ĉar li havis afablan vizaĝon, kaj ritmajn, facilajn paŝojn, kiel certaj dancistoj, kiujn estas nomataj sur la scenejo boy. Se ili tamen ekparolas, minimume kvin knaboj parolas samtempe.

Li volis ankoraŭ razi sin. Li ne dungiĝu al la legio kiel ajn. Li metis viŝtukon ĉirkaŭ sian kolon kaj malfermis la komforte ekipitan vestoŝrankon.

Sed tiam sinjoro Vanek falis sur la plankon de sur la malsupra breto, je lia plej granda miro.

1

— Sinjoro! Kial vi ne frapetas sur la pordo antaŭ ol malfermi ĝin?!

— Mi luas tiun apartamenton!

— Sed la ŝranko estas mia privata loĝejo! My house is my castel!

— Sinjoro Vanek! Mi falis el la ĉielo.

— Tamen mi batiĝis!

— Vi devintus anonciĝi en Marseljo, ĉe la legio! Vi transprenis mil frankojn, kaj malgraŭ tio vi estas ĉi tie. Vi trompis min!

— Vi mensogas!

La majesta orgojlo de la memkonscia burĝo, kredanta la veron, donis esterordinaran forton al sinjoro Vanek.

Sed Gorĉev ne povis rigardi sur la nazuman vizaĝon, la densan, nigran liphararon de sinjoro Vaner sen tio, ke li ne devintus ridi.

Sed la afero estis grava, kaj Gorĉev, kolektinte ĉiun sian forton, klopodis resti serioza, eĉ minaca.

— Vi certe estas klarvida pri tio — li diris responde al la fulmino de sinjoro Vanek — , ke nun mi batfaligos vin.

— Eĉ momenton mi ne dubis tion… Sed nun mi staras ĉi tie, kiel Galilei. Ekbatu min! Frakasu min! Bruligu min!.. Tamen la tero moviĝas!

— Vi ne rajtas kompari vin kun honestaj astronomoj, ĉar vi trompis min.

— Tio estas fia kalumnio.

— Se vi ne klarigos tiuj la aferon, mi enpremos vin inter la ŝustreĉilojn, kaj mi puŝos la grandan kverkotablon antaŭ la ŝrankon, ke vi restu interne!

— Galilei estus tolerinta tian procedon kun levita kapo

— Mi postulas klarigon!

— Vi petis min anstatŭigi vin dum unu tago en la legio, kaj vi donis mil frankojn al mi. Ĉu okazis tiel?

— Jes.

— Tial mi aranĝis alimaniere la anstataŭigon, ke vi ne restu sen sekretario — kaj li frapis sur sian bruston. — Ĉar ele mi povas aserti malmodeste, ke mi faris min preskaŭ nemalhavebla. Mi do staris antaŭ la kazernon kaj alparolis la unuan malgajan aspekton havantan sinjoron, kiu videble volis rekturiĝi al la legio. Mi persvadis lin facile, ke li entreprenu vian anstataŭigon, kaj mi donis al li kvincent frankojn. Tiel li povas ĉirkaŭrigardi en la legio sen danĝero, kaj pripensinte sin, morgaŭ li povas eksiĝi, kiam vi deŝanĝos li, sinjroro Goliczer.

Gorĉev ne korektis lin.

— Nun kio estas la situacio, sinjoro Vanek?

— Ke vi havas anstataŭiganton en la legio, vi perdis nek vian sekretarion, kaj restis kvincent frankoj al mi. Aŭ, vi perdis vian sekretarion, ĉar vi ofendis min, kaj senprokraste mi foriros, sed — li finis kun levita kapo — la tero tamen moviĝas! Notu tion bone, sinjoro!

Kaj li eltiris la ŝrankokeston por kunporti sian malnovan jakon, bankostumon, pluvombrelon kaj pompan bovidbruston kun iom da salato el kukumoj.

— Mi ŝatus rebonigi, se mi ofendis vin — diris Gorĉev penteme.

„Eble ĝi ankoraŭ ne estas malfrue”- meditis sinjoro Vanek, kaj li rapide remetis la salaton, ĉar ties suko verŝetiĝis sur lian ŝuon.

— Mi petas pardonon!

— Nu bone. Ankoraŭ ĉi-foje mi restos. Sed notu bone: mi ankoraŭ neniam mensogis.

— Kaj la tero tamen ne moviĝas — diris Gorĉev malgaje — , ĉar nun ĝi krevus sub viaj piedoj!

2

Sekvkan tagon antaŭtagmeze:

— Sinjoro Petroviĉ!

Gorĉev vekiĝis. Lia sekretario staris apud lia lito, ĝisplande en litkovrilo.

Li portis ĝin anstataŭ piĵamo nokte en la ŝranko, kiam li kovris sin per tio de la dekstra flanko ĝis la maldekstra ŝultro, li aspektis tiel, kiel la enpersoniganto de Julius Caesar en usona burleskaĵo.

— Ellitiĝu — li ripetis pacience. — Vi devas anonciĝi en la legio anstataŭ Cortot! Ek!

— Vi estas hirudo…

— Mi estas sinjoro Vanek…

— Diru, Vanek, sinjoro hirudo, kial vi okupiĝas pri mi?

— Mi ne ŝatus, se nia malnova, familiara amikeco finiĝus tiel, ke mi trompiĝos pri vi, sinjoro Zwillinger!

Gorĉev salte leviĝis el la lito, kvazaŭ ĝi estus bruliĝinta sub li.

— Homo! Mi komprenas ĉion, sed tuj klarigu al mi, de kie vi prenis la nomon Zwillinger, ĉar trafos min nervoatako.

— Ne pri tio temas! Mi mem garantiis sinjoron Cortot, rilate vian personon, kiu anstataŭigas vin.

— En ordo. Sed de kie vi prenis la nomon Zwillinger?

— Ĝi estis ŝerco, mi scias bone, ke esence vi nomiĝas Petroviĉ.

— Kaj kiu estas Cortot? Kial li dungiĝis al la legio?

— Por amo al la patrujo. Oni ekzilis lin poreterne el Francio pro krimfaro. Nun li kaŝe revenis kaj dungiĝis al la legio.

— Ĝi estas impona!

Gorĉev rapide vestis sin. Ili ankoraŭ atingis la trajnon, kaj antaŭ la tagmeza sonoriligado ili estis en Marseljo.

Gorĉev etendis sian manon al sinjoro Vanek sur la vojo, kondukanta al la fortikaĵo St. Jean.

— Mi dankas ĉion, kion vi faris por mi.

— Nedankinde. Mi plenumis nur mian devon, sinjoro Petroviĉ. Sendepende de tio, diru al mi viajn komisiojn.

— Mi ne pensas, ke la reglamento de la legio permesus nur unu sekretarion por la senrangaj soldatoj.

— Sed mi estas civilulo, kiun ne koncernas la reglamento.

— Vere kortuŝas min via fideleco. Nun venis en mian kapon, ke mi tamen petus ion de vi, sinjoro Vanek!

— Ordonu pri mi.

— Petu interurban telefonadon al Marseljo.

— Mi povas fari tion — li respondis kaj ekiris.

— Sinjoro Vanek! Haltu! Vi ja nek scias, kion vi devas fari!

— Mi petos interurban teledonadon al Marseljo. Ĉu vi ne tion petis?

— Sed kial vi telefonos al Marseljo,

— Bona sekretario ne interesiĝas pri la privataj aferoj de sia mastro.

— Telefonu en Marseljo al la loĝejo de Laboux… Mi petegas, ne ekiru… Demandu, ĉu fraŭlino Anette estas hejme, se jes, informu min pri tio iel. Anette Laboux.

— Kian rilaton vi havas al la fraŭlino?

— Ĝi estas privata afero, sinjoro Vanek.

— Aha! — kaj li palpebrumadis. — Certe ŝi estas aktorino! Vi devas esti singarda, rilate la aktorinojn, ĉar la amo…

— Ĝis revido!

Gorĉev iris rekte al la fortikaĵo. La gardisto senvorte lasis lin iri plu. Nur elveni estas malfacile de tie ĉi. Li iris tra la koridoro al la kontoro de la regimento. La soldatoj svarmis ĉie. Kie troviĝas lia anstataŭiganto Cortot, kiu ne povas vivi sen Francio? Li trovi lin post unuhora serĉado. Li estis malaltfrunta, malbelvizaĝa, iom zorgoplena persono. Li jam estis en uniformo.

— Ĉu vi estas tiu homo, tiu Gorĉev? — li demandis per la raŭka, trenata voĉo de stultuloj.

— Mi estas tiu, paĉjo. Mi tre dankas vian komplezon, kaj nun ni ŝanĝu rolon!

— Ni ne ŝanĝos tion! Hodiaŭ posttagmeze mi veturos al Afriko.

— Kiel? Mi estas Ivan Gorĉev, kaj redonu mian personan identecon!

— Atendu! Mi renkontis serĝenton ĉi tie, kun kiu mi laboris en Parizo ĉe la uzino Peugeot dum la pli bonaj tempoj. Li nomiĝas Hector Potiou. Hazarde mi estas postenigita al li… Se nun ni ŝanĝus rolon, kaj mi devus anonciĝi denove, neniu scias, al kies taĉmento mi estus sendita… Nun la serĝento estas mia kamarado. Ĝi estas grava afero! Komprenu tion!

— Sed mi volas soldatservi.

— Dungiĝu vi nun denove. Oni tute ne zorgas pri tio, kiom da Gorĉev servas samtempe? — diris Cortot, la knabinkomercisto, kiu cetere apenaŭ povis staris sur siaj piedoj, ĉar li estis tiel ebria.

— Hm… Ĉu vi uzos la nomon Gorĉev?

— Ne timu, mi ne foruzos ĝin.

— Nu bone, oldulo mia… Nun mi dungiĝos al la legio, kaj vi povas foriri kun via serĝento.

Post alia horo Gorĉev eksidas sur benkon trankvile, turnas sian vizaĝon al la suno, kaj kiom eblas ĉi-loke, li faras improvizitan sun-terapion. Sed la eventoj nun jam ne lasis al li tempon fari trankvilajn aferojn.

Baldaŭ li vidis Cortot denove. Li ŝanceliĝadis tre ebrie en la societo de serĝento, kiu havis ruĝajn lipharojn. Li estas Hector Potiou. Poste oni ordonis alviciĝon, kaj sekvis ĝin la lego de la nomlisto. Ĉiu rekruto el la taĉmento de Hector Potiou staris tien kun sia sak-pako. Cortot gardis sian havaĵon en mezgranda cigar-skatolo, ligita per ŝnuro. Li skribis sur ĝin per infane grandaj literoj: Ivan Gorĉev. Li pensis, ke ne estas malutile noti sian nomon ien, eble li fogesos tion.

Li metis la skatolon singarde apud sin.

Poste aŭdiĝis trumpetado, la malgranda taĉmento ekmarŝis tra la pordego de la fortikaĵo por surŝipiĝi en la haveno. Anstataŭ ili alia suboficiro aperas en la mezo de la korto, nome serĝento Verdier, kaj li laŭte krias:

— Kiuj dungiĝis hodiaŭ antaŭtagmeze, tiuj alviciĝu antaŭ la dekstra pordego de la konstruaĵo.

Tio koncernis ankaŭ Gorĉev-on. La senrangaj soldatoj nomis serĝento Verdier Leono, ĉar la faltoj ĉirkaŭ liaj buŝo kaj nazo, la stranga kuntiro de siaj okuloj memorigis tiun rabobeston. Sed lia kriego multe superis la timigan bestion. Li konstante kuntiris iomete sian dekstran okulon, kiu esprimis ĉiaman suspekton, onidire liaj okuloj estis du centimetrojn longaj. Eblas, ke ĝi estas troigo, sed tio certas, ke tiel granda, kvadratforma dentaro ankoraŭ ne ekzistis en la makzelo de vivanta homo.

Momente li provis veki la impreson de bonanima, afabla suboficiro. Sed lia protekta kaj bonvola mieno kunigis la trajtojn de ekzekutisto, trankviliganta viktimon kaj tiujn de cerbmalsanulo, revanta pri volupra vizio, en ia diabola sereno.

— Vi dungiĝis al la legio — li diris al la rekrutoj. — Ĝi estas granda feliĉo kaj honoro, pri kio vi devas estis konsciaj konstante. Nur tial mi petegas al vi. Se ĝi estos tiel, vi certigos vian sinjoran vivon. Vi venis en komfortan, senzorgan lokon. Ĉar mi estas la plej bona homo en la mondo. Samtempe oni nomis min la patro de la soldataro. Nur tion mi ne ŝatas, se iu provokas min. Kiu provadas tiaĵon, tiu pentos ĝin poste. Bedaŭrinde mi ne povas pruvi mian aserton kun atestantoj, ĉar hodiaŭ jam neniu vivas el la menciitoj. Nur notu bone tion, la ceteraj apartenas al mi. Vi ne forgesos tion. Sed kiu ne provokos min, tiu povas vivi ĉe la regimento tiel, kiel Aliza en la fabelregno, ĉar mi estas la plej bona homo en la mondo. Marŝ’, porkoj, mi ne volas eĉ vidi vin. Bando! Bando!

Li diris ĝi tiel, senakcente kaj rapide, kiel oficiala fianĉamiko la parkerigitan toston, poste li foriris tintegante, kun minaca, muzika ilistraĵo de siaj glavo, ordenoj kaj kalkanumferoj. Poste paŝis antaŭ ilin kaporalo kun dormema voĉo, kun abomena vizaĝo, nome Gent, kiu suferis pro „civilulfobio”. La nomon de la malsano elpensis bohema regimentkuracisto ĉi tie, en la fortikaĵo. La ĉefaj simptomoj de la nekuracebla malsano: akuta naŭzo, krome turmenta, furioza paroksismo en la proksimo de civiluloj.

Li staris antaŭ ili kun malbonhumora naŭzo, ŝajnanta mila dormemo, kroĉinte siajn dikfingrojn al la rimenzono, li disigis sianjn gambojn kaj kraĉis.

Sankta Dio! Kiom da civiluloj! Kiom da ŝanceliĝantaj supraj korpoj kaj malcerta kapoteno. Vi maĉas viajn ungojn, rigardas viajn ŝuojn, stataĉas ĉi tie enue, kaj la frontlinio estas tiel kurba, kiel ia kliniĝinta ŝnuro.

Kaj ili devos stari dum ordinara alviciĝo al la matenmanĝo en Saharo tiel, kvazaŭ ili partoprenus militistan paradon!

— Mi estas kaporalo Gent — li komencas melodie, preskaŭ milde. — Vi estas la fiaj „bleu”-oj. — Tiu nomo devenas de tie, ke sub la regado de Napoleono la alkudrita kolumpasamento premis la kolon de la rekrutoj, pro kio ilia lango elpendis kaj ili bluiĝis. De tiam oni nomas ĉiun idiotan gregon „les bleus”. — Sekvu min, sed viciĝu iel, min ne interesa kiel, ĉar plorspasmo kaptos min, se mi rigardas sur vin.

Ili sekvis la kaporalon.

— Fratinjo, ĝi estas iom liberstila loko — diris Gorĉev al timemvizaĝa, bazedov-okula, kolosa buĉisto, kiu estis viktimo de sia distreco. Li volis fari asekuran trompon, tial do li ekbruligis sian domon, kiam li ŝlosis ĉiun pordon zorgeme. Li ekmemoris nur post la incendio, ke li forgesis pri sia edzino, kiu dormis interne en la dormĉambro, kaj li forgesis atentigi ŝin. Tial li fuĝis en la legion. La malbeno de la distreco ne la unuan fojon kaŭzis problemon.

— Mi estas Boisson — respondis la buĉisto al Gorĉev. — Kiel vi nomiĝas?

Gorĉev ne ŝatis tiajn demandojn.

— Mia nomo estas Tintoretto — li respondis laŭ sia kutimo tuj kaj stulte.

— Hm… kvazaŭ mi jam estus aŭdita pri vi.

— Mi estas pentristo.

— Jes, mi memoras! Kie vi naskiĝis?

— En Cinquecento.

— Ĉu ĝi estas ie en Savoia?

— Ĝi estas vilaĝeto. Inter Avignon kaj Toulon.

— Mi scias… mi scias… mia parenco loĝis tie… aŭ en ties proksimo… Tie troviĝas simila urbo, ĉu ne?

— Nu jes. Quatrocento.

— Jes, tiaĵo. Ĝi havas ranĝostacion. Tie vivas mia parenco, kiu estas maldika homo, li estis skribisto.

— Aha! Mi konas lin!! Ĉu li estas Petrarca?

— Lia nomo komenciĝas per litero b-o…

— Botticelli.

— Mi pensas…

— Jes! Sandro Botticelli! Kion faras nun la oldulo?

— Sepiolitpipojn…

— Li estas tiu! Li estas mia bona amiko!

— Fermu vian buŝaĉon!

La kaporalo diris tion apud ili, langvore pro la „civilulfobio”. Dume ili atingis la ĉambregon por la soldatoj. Komenciĝis granda tumultado, kriegado, interpuŝiĝado en la duonluma ejo por akiri bretojn, litojn… Kaporalo Gent levis cigarskatolon de sur la tablo, kiun trovis rekruto en la korto. La ebria Cortot perdis ĝin.

— Ivan Gorĉev — kriis kaporalo Gent la nomon, skribitan sur la skatolon al la bruanta, interpuŝiĝanta grupo.

Gorĉev kriis el ie de malantaŭe:

— Jen mi estas fratinjo!

— Fratinjo estas via batopatrino — respondis la kaporalo, kaj li ŝatintus vidi la insolentulon inter la homoj, moviĝantaj en la fora, malluma angulo. Sed li nur aŭdis lin:

— Tio estas eraro, kaporalo Gent! Laŭ la reguloj de la ekzlezio mia fratineto ne povas esti mia batropatrino. Sed nek fizike ĝi estas verŝajna, ĉar en normalaj familioj la fratineto naskiĝas malpli frue, ol la pli aĝa frato.

— Ni priparolos tion eventuale, kara Gorĉev! — kriis la kaporalo kun minaca instigo, kaj li ŝatintus vidi la koncernulon, sed tiu porkidaro tumultas tiel, ke li narkotiĝas. — Se vi finos tiun brutan sinodon, tiam iru al la denonejo n-ro du, kiu troviĝas apud la ĉefpordo de la stab-konstruaĵo, tie vi ricevos uniformon. Alivestu vin.

Kaj li foriris.

Gorĉev iris al la tablo kaj rigardis la ŝnurligitan lignoskatolon. Ĝi kompreneble apartenas al Cortot. Li devas ekscii, kien oni komandis tiun krimintan patrioton.

Li postsendos ĝin. Li metis la havaĵon de sia similulo sur la breton. Lia propra bone ekipita, flava valizo jam estis tie. La buĉisto elektis sian kuŝejon ĝuste apud li.

— Ĉi tie estos bone, kara sinjoro Tintoretto… ni estos proksime al la fenestro. Kian personan nomon vi havas?

— Kazimiro.

— Ĝi estas bela nomo. Kazimiro Tintoretto. Kian profesion vi havas?

— Mi estas simbolisto.

— Ĉu vere? Ĉu vi muzikas? Bedaŭrinde mi ludas sur nenia muzikinstrumento.

— Vi povas bedaŭri tion. La simbolismo estas vere delikata muziko.

— Ĉu vi kunportis… vian simbolilon?

— Ĝi estas en la skatoleto… Ĝi estas longa muzikilo. Mi kunmetas tion el tri partoj.

— Kial estas skribite sur tiun ĉi skatolon, ke Gorĉev?

— Ĝi estas mia pseŭdonomo… Nek via nevo naskiĝis kiel Botticelli.

— Ne. Mi pensas tiel, li nomiĝis Braĵik. Li migris suden el Alzaco.

— Mi scias. Li multe rakontis pri tio. Li menciis eĉ tion, ke iam vi estis infanoj.

— Ĉu? Interese, vere okazis tiel.

Ĉefkaporalo kun ruĝaj lipharoj eltiris sian bajoneton kaj alpaŝis ilin: — Se vi ne ĉesos tiun paroladon, mi mortpikos iun el vi.

— Gorĉev!! — oni kriis en la pordo, dum aliaj homoj torentis en la grandegan ejon.

La junulo elrapidis.

Fine nun Würfli la danc- kaj etiketinstruisto povis ekstari de sur sia lito, kiun bankrotiigis la oficialigo de la kvina-horaj tekunvenoj kun multaj proprituloj de danclernejoj, kaj la majstro pro ĉagreno komencis drinki. Lastatempe lia edzino, kiu estis malata, dika, malbela kaj straba, forlasis lin pro la malriĉeco. La vanteco de danc- kaj etiketinstruisto ne pocis elteni tiun humiligon. Tiel li venis en la legion, atinginte la finon de la morala deklivo. Nun li turnis sin al la buĉisto:

— Diru, estimata sinjoro, ĵus mi ne povis interveni en vian konversacion, ĉar kelkaj homoj sidis sur mi. Kiu estis tiu… Tintoretto, kun kiu vi parolis?

— Senranga soldato, kiu havas pseŭdonomon Gorĉev, li estas muzikisto kaj murfarbisto. Li estas mia parenco, kiun mi ne konas, li konas bone… Kion vi notas?

— Mi skribas taglibron pri la legio. Tiel mi volas riĉiĝi. Kian muzikilon vi gardas en tiu lignoskatolo?

— Simbolon. Ĝi estas tia muzikilo, kiel la bombardo, ĝi nur estas mallgarĝa kaj longa. Kiel vi nomiĝas?

— Egon Würfli. La iama proprietulo de la fama Würfli-Ballhaŭs el Zuriko.

Sinjoro Würfli notis ĉion, kiel decas al diligenta taglib-skribanto. La buĉisto plie interesiĝis pri la valizo de Gorĉev… Ankaŭ sur ĝi pendaĉis slipo. „Gorĉev” Kiel bone estas al li. Li dungiĝis al la legio ne tiel, kiel li, sen ununura ĉemizo, sen peco da sapo kaj kombilo…

Gemante li iris sur la korton. Sed li tuj haltis mirante.

Jen vidu! Tintoreto paroladas kun generalo.

3

Ĉar generalo de Bertin atendis Goeĉev-on, kiam li elpaŝis. Kaj apud li estis Laboux. Ili venis per aŭto kaj dumvoje diskutis arde.

— Gorĉev anonciĝis en la fortikaĵo, vi povas esti tutcerta pri tio. Mi interesiĝis telefone — asertis de Bertin.

— Mi diras tion, ke li manipulis la aŭton. Tian malbelegan, nigra-kadran monoklon havas neniu alia…

— Li hieraŭ vespere anonciĝis en Marseljo, tiam do li ne povis esti samtempe en Toulon.

La nigra-kadra monoklo estis en la mano de Laboux. Sur kies iu flanko estis videbla breĉeto, kie deiĝis la celuloido.

La generalo per mangesto antaŭis la trumpetadon, signalanta lian alvenon kaj venigis Gorĉev-on, kiu tuj aperis.

— Vi estas freneza! — kriis tuj Laboux — vi estas freneza!

— Tre bone — diris Gorĉev kaj malbutonumis sian kamizolon. — Apud la deponejo troviĝas malplena keleto, tie ni povas interbatadi.

La okuloj de Laboux ekbrilis, kaj li jam volis demeti sian jakon, sed laРgeneralo retiris lin.

— Unuvice, junulo, mi serĉis vin por danki vian antaŭ nelonge okazintan virecan, kuraĝan intervenon.

— Tute ne dankinde. Mi ŝatas interbatadi.

— Tamen kial vi ne lernis ĝin? — interrѯmpis Laboux ironiť.

— Gustavo! — diris la genralo.

— Vi pravas. Ni prokrastu la interbatadon! Unue ni paroladu!

— Ĉu ne estus pli bone fari tion inverse? Kial ne interbatadi anticipe?

De Bertin diris malpacience al la iama rajtigita ministro:

— Ba, silentu… Aŭskultu min, Gorĉev: ĉu vi estis ekster la fortikaĵo hieraŭ vespere?

— Ĉu mi?… Mi tute ne sciis, ke tio estas permesata. Hodiaŭ mi eliros.

— Atendu — interrompis Laboux. — Kie vi perdis tiun monoklon?

— Ĉu ĝin? Homo kun aŭtoŝtelista aspekto petis ĝin, kiel donacon. — Kaj li repetis tion. Sed ni ne donos ĝin al vi.

De Bertin etendis sian manon al Gorĉev:

— Ankoraŭfoje mi dankas vin, amiko mia, kaj nun mi ordonas, kiel generalo al senranga soldato, havi nenian aferaĉon kun sinjoro Laboux.!

De Bertin forrapidis.

Gorĉev okulumis al Laboux kun gaja instigo, kiam ili restis solaj:

— Dank’ al Dio, mi ankoraŭ ne estas ĵurinta. Mi ne devas obei. Venu en la deponejon!

— Atendu, Gorĉev! Mi ŝatus paroli kun vi… Hodiaŭ vespere je la 9-a horo aŭto atendos vin en Vieux Port, ĉe la angulo de Cannabiére

— Mi ne povas eliri de tie ĉi.

Suboficiro alvenos kun ordono, kaj li veturigos vin en la urbon. Matene la aŭto estos en Génua.

— Ĉu Anette stiros la aŭton, en ŝia poŝo kun la gepatra aprobo?

— Vi estas freneza!

— Mi respondos tion nur en la deponejo.

— Komprenu…

Kriego fendis la aeron, kiu transiris al ŝriko.

— Pardonon, sed la serĝento flustris alviciĝon — diris Gorĉev kaj forrapidis.

La rekrutoj kuris el ĉiu direkto La Leono haltis antaŭ la vico.

— Homoj! Kiu sentas tiel nun jam, ke li ne servus volonte, tiu havas ankoraŭ unu ŝancon por pripensi la aferon. Elpaŝu tiuloj.

Proksimume dek personoj elpaŝis. Inter ili ankaŭ la buĉisto, kiu estis la viktimo de sia distreco.

— Ĉu vi do irus hejmen volonte? Venu pli proksimen dikulo kaj respondu. Ĉiu povas pripensi la aferon dum dudek kvar horoj en la legio.

— Jes, mi volonte refarus tion — diris la buĉisto sincere.

La Leono turnis sin al la ĉefkaporalo.

— Nu!.. Notu do ilin per po unu stelo en la nomlisto. Ili ne estas fidindaj. Ili marŝos en la Saharan Agadiron kun la morgaŭa transporto… La aliaj ekiros hodiaŭ vespere al Oran!

La buĉisto kaptadis aeron.

— Kio estas al vi, dikulo?! Kial vi hapas? Ĉu eble io ne estas en ordo?!

— Sinjoro serĝento diris… tion, ke dum dudek kvar horoj… ĉiu povas pripensi sin…

— Nu kaj? Ĉu eble mi nuligos tion? Ĉu vi scias kion fari: eĉ morgaŭ vi povas pripensi vin. Sed retiriĝi neeblas. Tio certas! Rompez, bandaĉo!

Gorĉev komencis skribi ion rapide sur paperon kaj donis tion al iu junulo, poste li reiris al Laboux, kiu atendis lin pacience.

— Mi nur ŝercis, kiam mi promesis la manon al vi — asertis la patro persiste.

— Se vi kuraĝos diri tion, kiam mi revenos post kelk-jara militservo, mi mortpafos vin, kiel hundon, kaj la trubunalo prijuĝos tion tre kompreneme, se mi rakontos la antaŭaĵojn. La honesta sinjora socio absolvos min, kaj vi povos esti membro de neniu transmonda kazino!

— Freneza laktobuŝulo!

— Nu bone! Ni iru en la deponejon! Vi atingos nenion ĉe mi.

— Ni iru!

Multe da civiluloj estis en la deponejo, tiel do al neniu estis okulfrapa, kiam ili ŝtelumis en la najbaran, malplenan ejon…

…Post dek minutoj Gorĉev revenis denove, sur sia brako li portis la svenintan Laboux-on, kiu interteme perdis ie la duonon de sia jako.

— Kio okazis? — demandis la subkaporalo.

— Tiu homo falis subite surdorsen.

— Kie li suferis batvundon?

— Ĉe la orelradiko. Sed mi trafis ĝuste lian mentonon.

La generalo, ŝajnas, konis Laboux-on bone, ĉar li diris nenion, kiam la iama ekscelenco sidis en la aŭton apud li kun bluaj okulkavoj, portante duonon da jako.

— Malmolnukulo — diris Laboux dum ili veturegis al Nico.

— Jen rigardu… Jus iu ĵetis ĝin tra la barilo per ŝtono — diris de Bertin kaj transdonis leteron al li.

Sinjoro Generalo! Mi obeema raportas, ke danĝera persono, nome Laboux, mia estonta bopatro, instigis min fuĝi el la legio. Ankaŭ suboficiro rolis en liaj planoj, kiu venus vespere por mi kun ordono. Mi konkludas el tio, ke ankaŭ alia altranga persono partoprenas la komploton. Bonvolu tuj esplori mian raporton, ke la puna mano de la jurisdikcio trafu la kulpulojn.

Fidele al sinjoro Generalo:

Ivan Gorĉev

senranga soldato

— Ĝi estas senekzempla impertinenteco! — furiozis lageneralo.

Laboux ridetis malgraŭ tio, ke liaj lipoj ŝveliĝis.

— Tamen… se mi estus koninta lin pli frue… Diablo scias…

— Ĉu nun vi pensus lin pli bona bofilo, ol komence?

— Jes, ni interbatadus ĉiam!

1

Ivan Gorĉev ĵus decidis iri en la kantionon por trinki bieron, kiam iu kriis lian nomon.

Serĝento staris en la mezo de la korto kun siluraj lipharoj.

La junulo rapidis al li: — Ordonu pri mi!

— Ĉe mi servas samnoma senrangulo, kiu hodiaŭ formarŝis ebrie kun sia poltono, kaj ili surŝipiĝis.

„Li povas estis nur Cortot” — pensis Gorĉev.

— Ĉu sinjoro serĝento estas Hector Potiou?

— Kiel?… Hm… jes. Ĉu eble parolis ion tiu homo?! Li certe mensogis.

— Tio povas okazi facile.

— Kion li diris?

— Tion, ke sinjoro serĝentos estas tre saĝa kaj tre firmkaraktera homo.

— Nu… kelkfoje li tamen ne mensogas… Mi scias tiel, ke oni transdonis al vi lian havaĵon pro eraro, kiun li forgesis kunporti.

— Jes. Ĝi estas super mia lito. Malgranda lignoskatolo ŝnurligita. Kien mi sendu ĝin?

— Nenien. Mi ekveturos nur morgaŭ matene, ĉar mi ne apartenas al la akompanataj oficiroj. Kaj mi kunportos ĝin al li… Nu lasu tion super via lito!

Hector Potiou foriris. Gorĉev rapidis en la kantinon, kien oni povis iri tra volba, mallumo koridoro de akcesora konstruaĵo. La tien-reen irantaj legianoj, interpuŝadis unu la alian kaj kriadis.

— For el mia vojo — diris iu al Gorĉev, kiu iom flankenpuŝis lin.

— Ne puŝiĝadu, he! — Li forte batis la koncernulon kaj volis rapidi plu, sed la alia kaptis lin ridegante.

— Insolenta fi…

Li ne povis daŭrigi, ĉar ankaŭ Gorĉev kaptis lian kolon.

— Nun mi strangolos vin cikado!

Kial li diris ĝuste la vorton cikado, ĝi estas iu el liaj enigmaj manifestiĝoj, kiuj instinkte aperas subite. La tien-reen irantaj senranguloj laŭte ridaĉis, ĉar la vorto plaĉis al ili, kaj la homo, nomita cikado ne povis respondi, ĉar al tio estus bezonta iom da aero en la laringo, kaj la forta mano de Gorĉev momente elpremis tion. Antaŭ ol li estus sofokiĝinta, la senrangulo lasis lian kolon libera. La agonianto subite vigliĝis: — Kiu vi estas?

— Mi estas rekruto, vi, cikado!

— Senrangulo! Nomu vin! — stridis la homo, kiun Gorĉev nomis cikado, kaj la volbo tremis pro lia basa voĉo, kvazaŭ Samsono estus skuinta iun kolonon en la mallumo…

La sango glaciiĝis en ĉies vejnoj!

Serĝento Verdier, la Leono estis tiu, kiun la junulo insultis! La kompatindulo nomis lin cikado… Sed estis blinda mallumo… De kie li estus sciinta tion?

— Ivan Gorĉev! Je via servo!

— Tial vi respondecos!

— Dum mi ne estas ĵurinta, mi ne povas fari militistan delikton. Cetere mi ne sciis, ke mi renkontis sinjoron serĝenton en la mallumo…

— Nom du nom!.. Vi do estas militista kriminalisto… Nu bone!.. Vi lernos, kio estas la diferenco inter la Leono kaj cikado… Post via militista ĵuro.

Kaj li forrapidis.

„Hm. Tio komenciĝis bone…” — pensis Gorĉev. Kaporalo Gent iluminos la aferon inter „fratinjo” kaj baptopatrino, kaj la serĝento atentigos lin pri la diferenco inter cikado kaj Leono…

Nu, estas egale… Baldaŭ estos iel. Sur la korto, je lia plej granda surprizo, li ekvidis sinjoron Vanek, kiel li en la ombro de disetendita pluvombrelo enprofundiĝis en sian ĵurnalon kaj dormis.

Gorĉev skue vekas lin.

— Alo! Sinjoro Vanek!

— Kie vi estis? Mi serĉas vin jam dek minutojn. Mi sukcesis atingi, ke mi vizitu vin, ĉar bedaŭrinde, ke mi estas sekretario, oni ne permesis al mi enveni. Eĉ.

— Nun rakntu la rezulton de via telefonado!

— Ĝi estas kontentiga.

— Nome?

— Mi konstatis tutcerte, ke vi ne scias bone la nomon de la artistino. Inter la telefonabonantoj de Marseljo ne troviĝas eĉ unu Lolette Anjou!

— Kiel?

— Mi trovis Pauline Aragones-on, kiu apartenas al fonduso, sed ŝi ne konas vin, krome ŝi havas sepdek jarojn, kaj ŝi ne estas filmaktorino. Krome mi telefonis al Mimi Albouxrier-on, nek ŝi konas vin, sed ŝi diris, ke ŝi deziras konatiĝi kun vi, vespere ŝi estos en Clichy. Poste restis nur uno nomo verŝajna: mi telefonis al Lola Zwillinger, ĉar mi pensis, ke la nomo Anjou estis nur langostumblo. Sed nek tiu virino konas vin, aŭ ŝi nun jam neas tion, kaj bedaŭrinde ŝi laboris nur en cirko sur trapezo, sed tio okazis antaŭ ok jaroj. Mi pensas, ke mi faris bonegan laboron.

— Jes — respondis Gorĉev kaj estis tre malgaja.

— Estas malbone — daŭrigis sinjoro Vanek — , ke via memorkapablo ne estas bona.

— Ĉu vi estas certa pri ĝi, ke ne vi forgesis tion, kion mi diris?

— Sinjoro — li respondis mangeste — , se mi encerbigas ion, tio estas tutcerta! La nomo restas konstante antaŭ mi tiel, kvazaŭ ĝi estus stampita sur mian cerbon, kiel vi vidas tiun nomon sur la unua paĝo de la ĵurnalo: „Anette Laboux.”

…Li tiu kaptis la ĵurnalon el la manoj de sinjoro Vanek kaj legi konsternite sur la titolpaĝo!

HODIAŭ TAGMEZE ONI RABIS EL IU VILAO DE NICO ANETTE LABOUX-ON.

2

Kiam la generalo kaj Laboux alvenis hejmen el Marseljo, la domo ŝajne estis tia, kiel alifoje. Parker, la negra ŝoforo malfermis la ĝardenan pordon antaŭ ili, kaj la hundo de Anette, la granda, blanka vertrago, saltadis sur la alvenintojn.

Kiel ĝi bleketas!

Sed ili ne rimarkis tion. Atinginte la salonon, ili ĵus komencis paroladi, kiam ili aŭdis mallaŭtan ĝemadon el la direkto de la glasoŝranko. Laboux tute ne surpriziĝis, kiam li ekvidis André-on en iu larĝa tirkesto, ŝnurligitan.

— Tie mi ankoraŭ ne estis — diris la lakeo ĝemante, kiam li liberiĝis.

— Kio estas?! Kio okazis?

— Iu batfaligis min — li diris spiregante.

— Ĉu vi fartas malbone?

— Iomete. Mi iom post iom alkutimiĝas al tio…

Ili jam sciis ĉion post kelkaj minutoj. Letero estis en la ĉambro de Anette.

Ni rabis vian filinon. Se la aŭto ne estos vespere en tiel sama stato sur la ŝoseo inter Nico kaj Cannes, kie ĝis disbranĉiĝas norden ĉe parko, tiam mi mortigos vian filinon. En ĉies nomo, kiujn vi prirabis, mi ŝuldas al vi per tiu venĝo. Ĉu vi kredas tion, ĉu ne, ĝi ne gravas.

B. L.

Laboux fiksrigardis antaŭ sin serioze:

— Nun kio okazos?…

— Ni informos la policon.

— Ĉu vi pensas, ke tiaj homoj, kiel Portenif kaj liaj kunuloj ne plenumos ilian minacon, se ni denuncos ilin?

— Sed… kion vi volas?…

— La oron… ni donos al ili…

— Ĝis nun ili nur kredas, ke ni rabis tion, sed se vi transdonos la oron, tiam la akuzo estos vera.

— Sed Anette — flustris la ĉiam tranvila, sekstatura, malmola homo, nun ĉi-foje kun tremantaj lipoj. — Ni transdonos la oron, Aŭgusto.

— Ĝi ne estas la nia.

— Malgraŭ tio. Kion mi havas, per tio mi sendamaĝigos la reĝon de Ifiriz, kaj ankaŭ la ceterajn mi repagos iom post iom… Se necese, eĉ ĝis la fino de mia vivo mi suferos pro la ŝuldo…

Kiam ili venis en la ĝardenon, taĉmento da policistoj desaltis de sue la alarmaŭto.

— Kiu vokis vin?

— Iu telefonis, ke oni rabis la fraŭlinon.

— Vi ne devas scii pri tio. Bonvolu — diris la generalo — , rekomandi viajn homojn…

Laboux rapidis en la domon.

— André! Kiu telefonis de ĉi tie?

— Mi… Mi aŭdis, ke la fraŭlino…

— Mi batfaligos vin!

— En ordo. Sed se povas peti vin, sinjoro, metu min en la internon aŭ sub neniun meblon. Laŭ mia opinio ĝi estas nekomprenebla ago.

— Okso.

Laboux forrapdis kun la generalo. Ili sidis en la bluan Alfa-Romeo, sed ne Parker stiris ĝin.

…Je la naŭa horo vespere Anette estis hejme, kaj la aŭton, kiu konsistis preskaŭ tute el oro, posedis Lingeström kaj liaj kunuloj.

3

La knabino pasigis kelkajn horojn en la societo de la friponoj. Ŝi ne devis plendi pro la trakt-maniero. Oni pene portis ŝin en vilaon, proksime al Cannes. Lingeström atendis ŝin tie, kaj ankoraŭ kelkaj homoj. La barono estis malvarmkoduta, sed ĝentila.

Kara Anette — li diris laŭ sia kutima diplomata maniero. — Se vi estus reciprokinta miajn sentojn, tiam ne okazintus, ke mi tiel perforte eldevigu mian justan heredaĵon.

— Ba — respondis Anette kolere — , vi estas ĉantaĝisto! Krimulo!

— Mi petas mian rajtan heredaĵon de via patro!

— Mia patro neniam faris maljustaĵon kontraŭ iu!

— Jen rigardu — diris Lingeström kaj metis leteron antaŭ ŝin:

Subskribintoj kunportas oron, kies valoro estas dek milionoj da pundoj. Ni interkonsentis, se iu mortos el ni, la aliaj kamaradoj heredos lian parton

192… oazo Abudir. Ifriz.

Barono Lingestrom, legianoj Portenif, Laboux, Latourette, Van Diren kaj Hurine.

Ŝi rekonis la skribon de sia patro. Sendube, ke ĝi estas aŭtentika!

— Ĝi pruvas nenion.

— Kiel?

Li metis ĉifonan, flaviĝintan leteron antaŭ la knabinon. Ĝi estis primitiva skribo kun tremanta mano:

Filo mia!

Baldaŭ mi mortos…Oni terure malbone traktas la malliberulojn ĉi tie, kaj mi ĉiam pli malfortiĝas. Mi sendas tiun ĉi dokumenton. Mi batalis kun Gustavo Laboux, kiel legianoj, en Ifriz. La reĝo mortis, kaj la legianoj kun la infana tronheredanto kaj kun kelkaj indiĝenaj estroj fuĝis. Ni kunportis ankaŭ la trezorojn de la reĝo, la fiskon. Laboux vundiĝis. Ni portis lin sur brankardo. Kruela kaj sovaĝa afero estas la vivo sude. Kial beligi? Ni decidis murdi la indiĝenajn estrojn kaj ŝteli la monon. Ni estis en la ĝangalo. Ĉio okazis laŭplane. Ni akiris la oron. Ni kunportis la vunditan Laboux-on, kaj ni fuĝis bonŝance. Tiu Laboux, kiam ni kaŝis la oron, kaj ni atingis la oazon Kufra, koluziis kun kapitano, kiu nomiĝis de Bertin. La soldatoj de Bertin kaptis nin, kaj antaŭ niaj okuloj, li kaj Laboux, ili du, elfosis la havaĵon de la reĝo…Laboux sciis, kion li faras. Ĉar, se ni parolas al iu pri la oro, tiam oni pendigus min pro la murditaj indiĝenoj. Li fuĝis tiun tagon. Oni arestis kaj kondamnis nin, kiel dizertintojn…De tiam Laboux kaj de Bertin faris karieron, kaj mi agonias en Columb-Béchar, kaj mi pensas, ankaŭ Potenif vivas ankoraŭ ie. Venĝu, infano mia, provu reakiri tion, kio koncernas vin…

Barono Kurt Lingeström

Columb-Béchar, Compagnie Discipline

Anette rigardis la leteron paraliziĝinte.

— Kie estas la mono laŭ vi? — ŝi demandis la baronon.

— La Alfa-Romeo konsista preskaŭ el pura oro, dekkvar karata…

Ŝi nun komprenis… Kial ne funkciis la bremso bone… Kial ĝi ne veturas pli rapide, kial ĝi konsumis pli multe da benzino: la aŭto estas peza pro la multe da oro.

Vespere Anette Laboux estis en sia hejmo. Kaj la dekkvar karata aŭto apartenis al Lingestrom kaj liaj kunuloj.

4

Fine la patro ekparolis.

— Mi opinias, oldulo mia, ke anaŭ via militista honoro postulas rakonti ĉion al Anette.

— Jes… — kapjesis de Bertin. — Anette scios, ke ŝi devas silenti.

— Vidu, filino mia, ankaŭ tiuj estas dokumentoj…

Li iris al la ferŝranko kaj serĉis malnovan ledan aktujon. Li elprenis kelkajn paperojn el ĝi kaj transdonis tiujn al Anette.

Hodiaŭ ni sendos Gustavo Laboux-on en Oran-on por anonciĝi ĉe la divizio D de la ĉefstabo.

Alia ordono:

Hodiaŭ ni sendis Gustavo Laboux-on kun ordono al Oran. Li anonciĝu kiel dizertinto ĉe Mala Padan, kiu estas la reĝo de Ifiriz, kaj li proponu siajn servojn kontraŭ la ribeluloj. Li tenu sekretan kontakton kun stab-kapitano de Bertin, kiu depotas en Abudir, kiu peros ĝis plua instrukcio. Dato ktp…

Anette komencis plori pro ĝojo. Poste li kisadis sian patron.

— Kiel feliĉa mi estas… Mi… mi jam pensis tion, ke vi… tamen faris ion…

— Pro tiu ŝtelo oni distinigis min per la rajtigita ministra pozicio — diris Laboux. — Mi devis entrepreni eĉ la malhonoran ŝajnon de la rabo, ĉar Francio neniel povis miksiĝi en la aferon.

— En kian aferon…

— Portugalo, nomata Dizard ekscitis ribelon kontraŭ Mala Padan, la reĝo de Ifiriz, kiu simpatiis kun la francoj. Estintus la rompo de la antaŭaj koloniaj statoj, se iu grandpotenco rekte intervenus. Sed Mala Padana estis negra reĝo, simpatianta kun la francoj. Ĝi estas la ŝlosilo de la enigma afero!

— Diru al Anette ankaŭ la ceterajn — interrompis de Bertin — , se jam ŝi scias tiom.

Laboux, kiun la okazintaĵoj iom suferigis, trinkis glason da konjako.

— Atentu do, Anette. Oni nomumis min diplomatia konsilisto apud Mala Padan-on, kiel oficiston de la ministrejo pri eksteraj aferoj. Kiam la ribelo komenciĝis en Ifiriz, mi ricevis tiun konfidencan ordonon, ke mi varbu volontulojn por la armeo de Ifiriz sen la scio de la oficialaj, francaj instancoj. Tiam mi dungiĝis al la legio, kaj mi servis, kiel senranga soldato. — Liaj okuloj komencis brili. — Tiuj estis malfacilaj monatoj, sed mi neniam forgesos ĝin!..

La vizaĝo de Anette malsereniĝis. Tiu sama penso ekregis ilin por sekundo.

Gorĉev jam dum horoj estas survoje al Afriko, sur la maro.

— Longe — daŭrigis Laboux ĝemante — mi vizitis la garnizonoj unu post la alia, kaj mi logis la dizertintojn en la oazon Abudir per mono, fabeloj. Abudir estas ĉe la landlimo, kaj la soldatoj povis facile trapasi la limon pro la ne tro atentemaj, francaj limgardistoj. Ankaŭ mi trapasis ĝin kun la lasta grupo. Inter ili estis la demoraliĝinta barono Lingestrom, la patro de tiu fiulo. La revolucio de Dizard venkis pro perfidulo. Oni mortigis Mala Padan-on, sed Abe Padan, la dek kvin jara tronheredanto, kaj kelkaj fidelaj tribestroj fuĝis kun malgranda trupo da legianoj. Ili kunportis la ortrezorojn de la lando, kaj ankaŭ mi estis kun ili, grave vundita. La ceterajn vi jam scias, Lingeström kaj liaj kunuloj, inter ili ankaŭ Portenif, mortigis la tribestron. Iu ĉefo fuĝis kun la dek kvin jara troheredanto Abe Padan. Kion mi povis fari vundite, senpove? Ŝajne mi apartenis al ili. En Abudir, kie de Bertin kunlaboris kun mi sekrete, oni kaptis ilin ĉiun. Poste ni faris tiel, kvazaŭ mi kaj de Bertin estus ŝtelintaj la oron. Ĉar se ni transdonus ĝin, tiel la Franca Respubliko devus redoni ĝn al la nova ŝtatestro, al Dizard. Oni repostenigis min al la diplomatia servo, kaj la afero forgesiĝis. La oro kaj la tronheredanto malaperis. Dume Abe Padan fariĝis dudek jara… Li vivis kaŝe en Maroko kaj ricevis tre bonan edukadon. Alvenis la tempo venĝi Dizard-on, la uzurpanton de la trono. Al tio estus bezonta la oro, kiun ni ambaŭgardis…

— Kiel… vi enkonstruis la oronon… en la aŭton? — demandis Anette.

— Sekrete transporti oron en tiel granda kvanto estas tre komplika. Malfacila tasko estas liveri ĝin de tie ĉi en Afrikon, tra la limo en Ifiriz-on. Tiel ekideis al ni: forĝi la oron en la konsistpartojn de la aŭto. Milit-teknika inĝeniero, kapitano Goulain persone faris la laboron kun siaj du oficiroj.

— Ĉio estus sukcesinta bonege — diris de Bertin — , se Lingestrom ne intervenus.

— Diablo sendis lin! — kapjesis Laboux kolere kaj trinkis glason da drinkaĵo. — Lia patro skribis tiun malbenitan leteron… Kaj iun tagon vizitis min tiu ulaĉo. Li aspektis bona homo. Mi ne povis rakonti la veron, kaj la skandalo, precipe nun, estintus malbona… Mi do promesis al li, ke mi rekompencos lin el la ŝtelita oro. Mi donis al li iom el la mia, kaj…

— Kaj vi babilaĉis antaŭ li! — kriis de Bertin.

Laboux ruĝiĝis ĝis la oreloj.

— Eh! Do ĝentlemano estas tiel malfacile toleri la ŝajnon, ke li estas ŝtelisto!

— Kaj… — diris Anette — la aŭton… Vi donis al ili… Pro mi…

Ili silentis.

— Nu — ekparolis fine Laboux. — En la proksimo de la francaj kolonioj estos unu amikan, negran landon malpli. La oro de la dekkvar karata aŭto estintus bezonata, por ke Abe Padan armu la tribojn, fidelajn al la reĝo…

Denove regis silento. Fine Anette rimarkis malkuraĝe:

— Kaj… kio estas al Gorĉev?

De Bertin unue rigardis al Laboux.

— Mi parolis kun kapitano — li diris poste — , li momiĝas Pierre Bousier, li estas referanto en la ministrejo pri militaj aferoj… — Li rigardis la registran karton. — Gorĉev anonciĝis nokte en Nico, kaj ankoraŭ hieraŭ li ekiris al Oran.

Laboux ne diris eĉ unu vorton da kontaŭa argumento… Li ankoraŭ nun rigardis nur la tapiŝon. Li ne havis kaŭzon kritiki la agadsinsekvon de Bertin. Ĉar li donis du mil frankojn al adjutanto Dauville, kiu veturis, kiel ekzerc-oficro kun Hector Potiou al Oran por doni informoj de tempo al tempo pri la sorto de Gorĉev.

— Dio mia — diris Anette — , nun ŝarĝas mian konscion, ke ni ne havas la aŭton…

De Bertin respondis kun trudita gajeco.

— Eh! Eble la alta diplomatio trovos alian solvon kontraŭ Dizard! Karuloj! Ni eliru, ĉar niaj nervoj ne povas elteni ĝin!

— Mi iros nenien! Nek Gorĉev povas iri… — ŝi diris obstine

— Silentu! Dum mi estas ĉi tie, vi povas esti trankvila! Pierre Boussier promeis, ke li zorgos pri Gorĉev dum la Afrika restado. Kapitano Boussier vojaĝadas en Afriko, kiel referento de la ministrejo pri la militaj aferoj, kaj li estos en Oran post du semajnoj. Mi diris al li pri Gorĉev, ke li estas mia proksimulo. Se vi venos tuj en Negresco-n kun ni, mi skribos eĉ poŝtkarton al li.

— Mi venas, mi venas…

Laboux eĉ nun ne ekparolis. La tragika stultaĵo de Gorĉev relative grave pezis lian konsciencon.

— Hej, André! — kriis la generalo kaj aplaŭdis. — Sufiĉas la malgajeco, karuloj!

André envenis. La ŝvelaĵoj sur liaj okuloj riĉiĝis per du opalaj kaj lapis-lazuraj tonoj, sed la okuloj mem fariĝis tiel mallarĝaj, kiel trio per krajono. Laboux ordoni laŭkutime:

— Venu la aŭto… — Li glutis la frazfinon. La auto! Kie ĝi estas jam. Li ĝemis.

— Telefonu — diris la generalo — por venigi taksion!

— Jes. — Li returnis sin sur la sojlo. — Ĉu Parker engaraĝigu la aŭton?

— Eh! Komprenu — ekadmonis lin Laboux. — Mi vendis la Alfa-Romeo-n. Ĝi estas ĉe la nova posedanto…

— Sinjoro! Monsieur Gorĉev estis sufiĉe indulgema aŭ distrita, kiam li batfaligis min, ĉar li ne blindigis min tute, tiel mi povas aserti tutcerte, ke la aŭto staras antaŭ la pordego. Mi vidis tion per mia unu okulo…

Ili kuregis malsupren…

La generalo trapasis la pordegon la unua, kaj li retropuŝiĝis. Anette ekŝrikis. Laboux faris grandajn okulojn… — Kio ĝi estas??!

La aŭto staris apud la trotuaro sendifekte, nur ties varmoforigilo enkaviĝis iomete, kaj la sangaj plumoj de surveturita anaso gluiĝis al la motorujo.

…Ie sur la guma planko kuŝis nigra monoklo. La celuloido foriĝis de sur ĝia malgranda parto.

1

— Sinjoro Vanek — diris Gorĉev, kaj li demetis la ĵurnalon, kiu informis la homojn pri la forrabo de Anette. — Nun vi paŝos sur la piedestalon de via sekretaria tasko.

— Ĉu ĝis nun mi ne estus starinta tie? — li demandis kun malvarmkonduta miro.

— Mi esprimis min malbone. Ĝis nun vi agadis en alteco de nuboj. Sed nun vi devas iri en la stratosferon!

— Mi iros volonte, sed mi devas scii pli precizan adreson, ĉar mi orentiĝas malbone en Marseljo. Mi pensas, ke tiu magazeno estas proksime al la stacidomo, ĉu ne?

— Vi divenis tion!

— Kion mi kunportu?

— Nenion. Mi mem aranĝos ĉion. Ĉar mi scias la solvon de la krimafero, publikitan en la ĵurnalo, mi scias, kie estas Anette Laboux!

— Ŝia nomo ne estas en la telebonlibro. La sola filmaktorino estas Zwillinger. Ĉu ne eblas, ke tamen vi havis aventuron kun ŝi, kaj la virino nun ne volas scii pri vi?

— Eblas — li konsentis entuziasme, ĉar li decidis neniam plu diskuti kun sia sekretario. — Mi do nun foriros kun via forpermesilo, sed vi atendu min ĉi tie. Ankoraŭ neniu konas min en la legio, nur buĉisto…

— Ĉu buĉisto?! Mi konas lin! Ĉu lia nomo ne estas Krompach?

— Li nomiĝas Zagorosky.

Ĝi iris jam kvazaŭ oleite! Li sciis, kion fari, se li volas liberiĝis de sinjoro Vanek rapide.

— Vi ricevos kvarcent frankojn, sinjoro Vanek, se vi anstataŭigos min ĝis la unua horo nokte. Gravas, ke vi anonciĝu dum la lego de la nomliso. Mi revenos antaŭ la ekiro por deŝanĝi vin.

— Tre volonte, ĉar ili ne rajtas puni civilulon. Sed mi kunportis nenian havaĵon.

— Mi havas ĉion sur la breto, super mia lito, kio estas necesa en la legio.

— Mi bezonas nur paciencon dum tiu mallonga tempo.

Se li estus antaŭvidinta la futuron, li certe ne estus dirinta tion. Sed ĉar mi jam menciis ĝin en alia parto de mia romano: la homo estas kreita laŭ sia propra intereso tiel, ke li ne antaŭvidu la futuron.

…Post dek minutoj Gorĉev forlasis la fortikaĵon St. Jean en tia civila vestaĵo, kiu estus komforta loko eĉ por pluraj personoj.

Tiun vestaĵon porti lia sekretario antaŭ nelonge.

Sinjoro Vanek aperis en studente mallonga militista pantalono post la alivestiĝo, la ĉapo estis sur la pinto de lia verto, kaj la manikoj de la kamizolo kovris nur liajn kubutojn. Sed la butonoj defalis. Unuavice li alparolis kolonelon, kiu ĵus iris tra la korto, kaj li eklevis sian ĉapon ĝentile por saluti lin.

— Bonan tagon, mi estas Petroviĉ. Bonvolu diri, sinjoro ĉefleŭtenanto, kie troviĝas la dormejo por la soldatoj?

La kolonelo pensis tion dum momentoj, ke la garnizono ribelis, kaj ili tuj masakros ĉiun.

— Ĉar — daŭrigis sinjoro Vanek gaje kaj rigardadis iun ordenon de la kolonelo, preninte ĝin inter siajn fingrojn — mi ne konas la vojon, kondukantan tien. Pardonon… — Tial li aldonis tion, ĉar hazarde li deŝiris la Aglo-ordenon por la unuarangaj soldatoj.

— Kiu vi estas? — demandis la kolonelo, eĉ nun konsternita.

— Mi estas nova dungito ĉe la patrujdefenda aremo. Mi nomiĝas Van… Mi havas la nomon: Petroviĉ.

La kolonelo subite komencis ridi tiel, ke sinjoro Vanek retropaŝis pro timo.

— Kara infano mia — ekparolis fine la blankhara soldato kun kompato — , diru, pro la amo de Dio, kiel vi povis fariĝi soldato?

— Nun ne pri tio temas, mi petas…

— Kolektu vian ĉiun voloforton tre rapide, ĉar cetere vi havos teruran vivon. Grava afero estas ĉi tie paroli kun superulo. Staru iom soldatece.

— Ĉion ĉi mi scias el la filmkronikoj, sed nun ne estas ekzercado, ĉu ne? Kial agi ĉi tie kiel infanoj?… Ĉu vi ne havas alumeton, sinjoro ĉefleŭtenanto?

La kolonelo denove ekridis. Poste li skuis sian kapon malgaje.

— Disijnoro! — diris la kolonelo. — Kiel venas en la kapon de tia homo surpreni uniformon… Mi elkore bedaŭras vin! Ĉu vi scias, se vi estos soldato dum du tagoj, pro tio vi ricevos striktan katenon, kaj vi devas gardostari dudek kvar horojn?

Li balancis la kapon malgaje kaj iris plu. Sinjoro Vanek postrigardis lin kolere.

— Ĉu el tio mi sciu, kie troviĝas la dormejo… Nu estas egale… Alo! Sinjoro kaporalo!!

Li alkriis la serĝenton. Al Verdier. La Leono turniĝis fulmorapide.

— Kiu vi estas?

— Petroviĉ.

— Mensoga insolentulo! Oni ankoraŭ ne donis al la rekrutoj, kies nomo komenciĝas per la litero P. Nu sed sufiĉas al mi via numero: 27…

— Mi petas vin, ne pri tio temas — malpaciencis sinjoro Vagner — , kial fari tion konstante?!..

La Leono trovis en la listo la nomon apud la numero 27, kaj tiuokaze li aŭdigis sian plej brilan kriegon en sia vivo.

— Helpu! — kriis sinjoro Vanek timiĝinte.

— Gorĉev! Vi estas Gorĉev!!

— Nu kaj? Ĉu mi ne diris tion?…

La Leono ridetis. — Mi estas la cikado — li diris signifoplene.

— Mi ĝojas, mi estas Vanek. Diru sinjoro Cikonio, kie troviĝas la dormejo, kaj kiel mi povus ekcigaredi?

La Leono ne mortigis lin. Eĉ! Li komplezeme elprenis sian aŭtomatan fajrilon kaj ekbrulis lian cigaredon, poste li brakumis Vanek-on.

— Mi mem akompanos vin al la dormejo. Bonvolu veni! Mi devas trakti vin ĝentile! Vi ja ankoraŭ ne ĵuris soldate. Ĉu ne?

— Tio ne urĝas se vi nun ne havas tempon… Ĝi tute ne ekbruligis miajn fingrojn.

— Sed mi tre atendas tion… Bonvolu eniri… — li montris sur la pordon. — Mi iros nur post vin.

Malnova legiano kovris sian vizaĝon en la proksimo pro la timiga vidaĵo.

— Vi estas tre kara suboficiro — babilis Vanek. — Sciu, ke la romanverkistoj disvastigas tiom da idiotaĵo pri la legio, ke mi povas aserti: mi trompiĝis agrable.

La buĉisto ĵus transloĝiĝis. Oni komandis lin al la nefidinduloj de tie ĉi. Li kunporis grandan, flvan valizon kaj puŝiĝis al sinjoro Vanek. La sekretario tute ne konjektis, ke tiu valizo apartenis al Gorĉev

Sinjoro Vanek kuŝiĝis sur lito kaj ekdormis. Li tre nerviziĝis, kiam variolcikatra bretonano ĵetis lin sur la plankon senvorte. Vesperiĝis. Iom li ŝatiuntus, ke Gorĉev venu jam.

Poste eksonis la trumpeto

Alviciĝo!

Ili rapidis sur la korton. Sinjoro iris kun ili. Lego de la nomlisto…

Kaporalo Gent diris la nomojn el paperfolio. Dume serĝento Vardier venis tien. La nomoj estas legataj unu post la alia. Subite sinjoro Vanek elpaŝas kaj kaptas la brakon de la kaporalo:

— Pardonon, ke mi interrompas vin, ĉu ĵus neniu serĉis min?

Morta silento. Sed antaŭ ol Gent povintus mortigi lin, la Leono turnis sin al la rekruto kun afabla rideto.

— Ne… kara Gorĉev, neniu serĉis vin. Kion ni faru, se iu serĉos vin?

— Gorĉev! — Gent vane cerbumadis ĝis nun, kiel nomiĝas tiu, kiu klarigis al li pri sia „fratinjo” kaj baptoparino: tio ne venis en lian kapon. Trovite!

— Jes! Li estas Gorĉev — ridetis la Leono —, kaj parolu kun li bele, Gent, ĉar li ankoraŭ ne ĵuris soldate, do laŭ la militistaj leĝoj, la reglamento ne koncernas lin…

La kaporalo kapjesis kompreneme, poste li legis la nomojn plu. Sed sinjoro Vanek denove kaptis lian brakon:

— Pardonon, se eble oni tamen serĉos min…

— Silentu!

Leŭtenanto diris tion, kiu ĵus alpaŝis ilin.

— Sinjoro poltonestro…

— Rekruto! Vi estas idioto! Kia impertinenteco ĝi estas? Se vi ankoraŭ ne estis soldato, eble vi havis infanĉambron!

Li murmuris ion, sed li restis silenta. Post la lego de la nomlisto li diris al la serĝento:

— Kiuj apartenas al la nefidinduloj, tiuj iru al la kvara domo de la kazerno! La aliaj prepariĝu, ĉar ili ekiros je la dekunua horo. Vi povas foriri!

Sinjoro Vanek rapidis al la pordego kaj li elŝovis ian kapon inter la kradoj.

— Foriru de tie ĉi — diris la deĵoranta kaporalo.

— Bone, bone. Mi ne tramordos la pordegon. Ĉiu estas nervoza konstante ĉi tie.

— Forportu vin!

— Mi aŭdis! Mi ne estas surda. Ĉu vi estas la deĵoranta pordisto ĉi tie?… Se iu serĉus vin, mi estas Petroviĉ…

— Forportu vin, ĉar mi katenigos vin!

— Ĉu oni eĉ batas la soldatojn?… Bela ordo estas ĉi tie, mi povas diri.

Kaj li iris al sia dormoloko. La buĉisto jam forportis sian havaĵon al la neidinduloj, kaj tiu postenigo kiel konvena estis, tion pruvas plej bone, ke li simple ŝtelis la belegan kaj bone ekipitan valizon de Gorĉev. Sed li lasis tie la lignokeston, sur kiun Gorĉev skribis, ke Ivan Gorĉev, kaj li ligis ĝin per ŝnuro.

Sed sinjoro Vanek, kiu sciis nur tiom, ke estas pakaĵo, ekipita por la legianoj super la lito, li surpriziĝis iomete, ke troviĝis nur cigarskatolo kun surskribo tie. Ĉu en ĝi estus ĉio, kion bezonas legiano? Ĉu ne eraris denove tiu Petroviĉ?

Iu ekparolis apud li.

— Mi ankoraŭ ne povis prezenti min: mia nomo estas Fedor Würfli, danc- kaj etiketinsruisto.

— Mi ĝojas. Van… estas iu ĉi tie, kiu havas la nomon Fedor. Mi nomiĝas Petroviĉ.

— Ĉu ne Gorĉev estas via pseŭdonomo?

— Ne. Mia pseŭdonomo estas Petroviĉ. Gorĉev estas mia vera nomo.

— Ĉu Tintoretto?…

— Kion vi deziras?

— Mi diras, ke Tintoretto.

Sinjoro palpebrumis senkonsile dum mallonga tempo.

— Ĉu vi estas italo?

— Mi estas sviso.

— Bedaŭrinde mi ne parolas svise… — Li deprenis la cigarskatolon. — Estas interesa tiu malgranda pakaĵo — li diris.

Sinjoro Würfli ridetis pardoneme.

— Ni ne tuŝadu ofte tiun temon…

— Mi ne faros tion. Mi nur tranĉos la ŝnuron, tio sufiĉas, tiel… hm. Bondolu diri, ĉu ĝi estas kompleta ekipaĵo de legiano?

Kaj li rigardis la enhavon de la skatolo: du uzita piedtukoj, peco de ŝnuro, kelkaj ŝtelŝlosiloj, krome korkotirilo kaj tre multe da cigarstumpoj.

— Eblas — diris Würfli. — Mi ankoraŭ ne ricevis mian ekipaĵon.

— Kiel estas grava korotirilo en la dezerto? — meditis sinjoro Vanek. — Kaj kial oni provizas la soldatojn ŝtelŝlosiloj kaj cigarstumpoj?

— Eble oni uzas la dekoktaĵon de la tabako, kiel medikamenton. Ĉar ĉiuj Afrikaj soldatoj malsaniĝas je skorbuto.

Sinjoro Vanek skue malplenigis la skatolon nervoze.

— Mi ne ricevis ĝin. Aŭ se jes, tiam iu ŝtelis mian skorbuton de tie ĉi.

Sinjoro Würfli etendadis sian kolon scivoleme.

— Ĉu la simbolo estas en ĝi?

— Kion mi faru? — demandis sinjoro Vanek konsternite.

— Kunmetu la tri pecojn…

— Kiaj pecojn…

— Kiuj vi tenas en la skatolo.

— Ĉu la cigarstumpojn?

— Mi petas vin ne ŝerci. Kunŝraŭbu la tri pecojn kaj muziku ion!

— Bone — instigis lin sinjoro Vanek kun afabla rideto de neŭrologo, — mi kunŝraŭbos la ŝnuron kun la piedtuko kaj mi muzikos per tiuj… Kial mi ne havas aŭtomatan rezilon? Alo! Superulo!

Kaporalo Gent envenis, li kriis al la suboficiro, kiu ekbolis de kolero:

— Aŭskultu min, ĉevalo… Morgaŭ vi vidos tian miraklon!

— Kial? Kio okazos morgaŭ?

— Morgaŭ oni ĵurigos vin! — kriis la kaporalo.

— Sed mi jam estas edziĝinta!

Tiam eksonis la trumpeto.

— Alviciĝu! — kriis Gent kaj elrapidis sur la korton. Sinjoro Vanek iris kun ili kun la lignoskatolo. Li ĉirkaŭrigardis maltrankvile. Gorĉev estas nenie!

— Interese — diris Würfli. — Ĉiu artisto havas muŝon en la kapo.

— Eblas.

— Ankaŭ la muzikistoj kaj la pentristoj.

— Ankaŭ la balet-dancistoj kaj la ŝtonskulptistoj. Diru, ĉu vi ne havas alian problemon?

Li rigardadis ĉien nervoze… Li ne estas ĉi tie. Sekvis denove lego de la nomlisto, poste oni gvidis ilin en la havenon al ŝipo. Gorĉev ankoraŭ nun ne venis. Jam estis malfrua nokto. La vaporŝipo sirenis. Oni rulis ponton antaŭ ilin de sur la ŝipo.

— Ni ekveturos — diris la leŭtenanto al Verdier.

— Ĉ ni ne povas atendi ankoraŭ kelkajn minutojn? — demandis la sekretario.

— For, ĉar mi veturigos vin en la frenezulejon.

— Interese — li diris nervoze, kiam ili ekveturis — , oni faras grandan aferon el ĉio… Kvazaŭ Saharo forkurus, se ili ne rapidus tiel…

Sed li estis sur la ŝipo… Li staris ĉe la balustrado. Kaj li ankoraŭ esperis, kvankam jam aŭroris. Li vigle moviĝadis. Kio estos el tio? Ebli li venos, sed Gorĉev ne venis, kaj la ŝipo ekveturis. Tiam matroso alpaŝis sinjoron Vanek:

— Iu sendis tion antaŭ duonhoro, ke mi transdonu ĝin al la legiano n-ro 27!

Gorĉev skribis tion al sia anstataŭiganto:

Estimata sinjoro Vanek!

Bedaŭrinde mi ne povis veni sen mia propra kulpo. Mi deŝanĝos vin en Oran, dum tiu tempo vi ricevos salajron, ducent frankojn po tago, kiun ekde morgaŭ mi metos en iun bankon laŭ via nomo, kaj mi transdonos la kvitancon al vi. Mi petas iom da pacienco.

Via dankema ĉefo,

Petroviĉ

…Kaj la vaporŝipo liveris sinjoron Vanek al Afriko.

2

Gorĉev rapidis malsupren el la fortikaĵo en la stranga vestaĵo de sinjoro Vanek en la malnovan havenon, li sidis senhezite en la unuan sole lasitan aŭton, kaj laŭkutime li komencis iun el siaj bonegaj veturoj, kiuj memorigis pri invado de antikvaj, barbaraj hordoj, laŭ la postlasitaj signoj de nia heroo.

Li devis rapidi por plenumi sian promeson, kaj deŝaĝu sinjoron Vanek, kiu restis tie anstataŭ li, kiel certa sinjoro en la heroa poemo de Schiller, ĉar li plenumis la inviton de sia amiko por partopreni lian geedziĝon antaŭ la ekzekuto. Li veturis per plena rapideco, kaj kun relativa bonŝanco, ĉar por tiel diri, la bona, malgranda aŭto Citroen eltenis ĝis Ciota, kiu distanco estas preskaŭ dek ses kilometroj de Marseljo. Sed en la fiŝista haveno ne estis luksa aŭto, nur kamionoj kun la matena fiŝkaptaĵo.

Post nelonge Gorĉev estis survoje al Toulon kun kamoiono da fiŝoj. La forta, granda ŝarĝaŭto eĉ en Crenoble bone eltenis, nur ties varmoforigilo enkaviĝis pro rompo de lanterno, kaj li superŝutis la lernantinojn de la edukulinejo per mortintaj fiŝoj, sed cetere ne okazis intermezo ĝis Toulon, kie Gorĉev entiris la manbremson kontente, kaj li elaŭtiĝis en la montrofenestro de kortbird-komercejo.

Sed kiu povas ekzaktege kalkuli tiaĵon? Cetere tiu ĵetu la unuan ŝtonon sur Gorĉev-on, kiu atingas lin. Ĉar li forkuris tuj. Post duonhora kurado la granda parto de la homamaso postrestis, nur ok-dek amatoraj, longdistancaj kuristoj eltenis, atendinte tiujn, li batis ilin kaj rapidis al policisto, kiu deĵoris en iu malproksima strato:

— Unu respondu tion, kie vi ŝtelis tiun vestaĵon?

La vestaĵo de Gorĉev estis okulfrapa por multaj homoj, kaj ili ĉirkaŭstaris lin.

— Venu kun mi en la policejon… Bela birdo vi estas!

— Mi serĉas la restoracion Texas…

Aŭdinte tiun defendon, oni preskaŭ linĉis lin.

La policisto akompanis lin, kaj Gorĉev pensis maltrankvile pri Anette, eĉ ne parolante pri sinjoro Vanek, kiu atendas lin kiel hostaĝo, kvazaŭ en la dramverko de Schiller, kaj li certe faras idiotaĵojn.

Bonŝance ili alvenis al la ŝtuparo de viadukto, kaj li puŝis la policiston de tie sur tri pavimistojn, tel do li ne povis iri plu. Gorĉev kuris per belega stilo, rapide kiel sago, kun antaŭenkliniĝinta supra korpo. Tiu lia individua kur-stilo ĉiam trovis multajn sekvantojn, sed ili ne atingis lin. Post nelonge Gorĉev alvenis al la kajo, kaj ĉiuj persekutantoj en granda distanco restis malantaŭ li.

— Disinjoro mia! Ĉu li jam neniam ekscios, kie estas la restoracio Texas?

Proksimume ses homoj paroladis en grupo. Eble se li genuiĝos inter ili, aŭ li direktos revelveron al ili, fine li ekscios, ke troviĝas la restoracio Texas.

— Alo! Li ja estas mia juna marista amiko… Kial vi estas vestita tiel?

Li estis Aleksio la Pivata!

— Bonan tagon, sinjoro. Mi ĝojas vidi vin — li respondis timeme.

— Kiu estas tiu bubo? — demandis homo, kiu havis okulfrape rabistan aspetkon.

— Flavbekulo, kiu kuregas en sian pereon. Mi ekprotektis lin, ĉar oni faras tiel multe da malbono, ke iafoje estas bone dekalkuli ion sur la konto. Kien vi fuĝis antaŭ nelonge, nazmukulo?

— Mi timis vin, sinjoro — respondis Gorĉev kun infana modesto.

Ili bone ridis pri tio, plaĉis al li la malkuraĝa knabo kun afabla vizaĝo, kaj la silentema bandito, nome Drugiĉ amikeme frapetis lian ŝultron, ke la horloĝo de Gorĉev falis el la poŝo.

Ili tuj trovis lin simpatia, kaj tio estis lia fato.

— Nun jam restu trankvile kun mi. Mi ne volas bati vin, malkuraĝulo — trankviligis lin Aleksio la Privata. — Decas tiel, ke ankaŭ ni faru ian bonon, ke ni defendu kaj protektu malfortulon, ĉar oni tamen konsideros tion inter la faktoj antaŭ nia proceso en la transa mondo.

— Kio fariĝus sola tia bubo en la haveno — diris bonanime bicikoŝtelisto, nomata Jasmeno, kaj la silentema Drugiĉ frapetis la ŝultron de la knabo, instige, ke duon-dekduo da fontoplumoj kaj kelkaj konsistigaj partoj de aŭto falis el lia poŝo.

— Mi dungiĝis al la legio — li diris por liberiĝi de ili. — Mi devas anonciĝi vespere.

— Aleksio la Privata ekstertoris:

— Kion vi parolas? Ĉu vi freneziĝis?!

— Vi ne anonciĝos! Kompatinda knabo!

— Li estas tute freneza!.. Ĝi ja estas la infero — ili ĉiuj kriis.

— Lasu min foriri, karaj sinjoroj!.. Mi petegas… Mi devas anonciĝi. — Li volis kuri, iu stumbligis lin, kaj Drugiĉ, la malparolema bandito batis lin je la kapo per eskalo, ke li svenis.

3

Rekonsciiĝinte, li sidis sur seĝo, en malgranda, mucida ejo, apud li staris Aleksio la Privata kun la silentema Drugiĉ kaj Jasmeno.