Снег ідзе, пакідаючы ў меншасці свет...

Плыве ў журбоце беспрычыннай

паміж цаглянага надсаду

караблік зыркай аблачынай

ад Аляксандраўскага саду,

начны ліхтарык нечуваны,

як ружа жоўтая, прыгожы,

над галавой сваіх каханых,

ля ног прахожых.

Плыве ў журбоце беспрычыннай

пчаліны хор прапойцаў смешных.

Глядзіць маркотнымі вачыма

й фатаграфуецца замежнік,

і выязджае на Ардынку

таксоўка, хворая вякамі,

і сталі мёртвыя ў абдымку

з асабнякамі.

Плыве ў журбоце беспрычыннай

спявак маркотны па бульвары,

ля крамкі з газаю айчыннай –

маркотны дворнік круглатвары,

плыве з паненкаю кісейнай

стары каханак-малайчына.

Картэж апоўначы вясельны

плыве ў журбоце беспрычыннай.

Плыве ў імгле замаскварэцкай

плыўца ў няшчасце цяжкі подых,

гучыць гаворкаю габрэйскай

на жоўтых, на маркотных сходах,

і, плывучы ў журбу з мілосці,

каляднаю, нядзельнай госцяй

сумуе пекная дзяўчына

без дай прычыны.

Плыве ўваччу халодны вечар,

дрыжаць сняжынкі на вагоне,

марозны вецер, бледны вецер

апёк чырвоныя далоні;

ў агнёх мядовых далягляды

і пахне смачнаю халвою,

начны пірог нясуць Каляды

над галавою.

Твой Новы год на хвалі сіняй

за плыняй шуму гарадскога

плыве ў журбоце беспрычыннай,

нібы жыццё пачнем нанова,

і будуць зноў святло і слава,

удалы дзень і ўдосталь хлеба,

нібы жыццё хіснула ўправа,

хіснуўшы ўлева.

У Раство, хоць не ўзносім хвалы,

ўсе мы трохі біблійныя магі:

дзеля каўнай бляшанкі халвы

у аблозе трымае прадмагі

плоймай скруткаў нагружаны люд –

кожны сам сабе цар і вярблюд.

Сумкі, торбы, авоські, кулькі,

і гамонка не знае ўгамону;

водар елкі, гарэлкі, траскі,

мандарынаў, хурмы, цынамону;

ды шукаць паміж трактаў дарма

Віфлеемскі, і зоркі няма.

І нашэннікаў сціплых дароў

перапоўнены транспарт хістае

і выплёўвае ў зеўрах двароў,

хоць вядома: пячора пустая –

ні жывёлы, ні ясляў, ні Той,

што ў кароне святла залатой.

Пустата. Ды ўспамін пра яе –

як святло, што ліецца знікуды.

Знаў бы Ірад: чым больш ён злуе,

тым няўхільней калядныя цуды.

Непарыўнасць пасеву й жніва –

падставовая схема Раства.

Цуд бліжэе і ўсюды жыве,

і яднае ў святое застолле

ўсе сталы. Не патрэба ў Растве

хай яшчэ, але добрая воля

ў чалавеках відаць праз грахі.

І не спяць ля агню пастухі.

Валіць снег. Аж расце да гаўбцоў.

Трубы-коміны трубяць дачасна.

Ірад п’е. Бабы туляць мальцоў.

Хто прыйсціме – нікому не ясна.

Мы не ведаем часу й прыкмет.

Ці ж паверыць у прыхадня свет?

Ды калі на дзвярным скавышы

яна выйдзе з туману густога,

у хусціне, нібыта на мшы, –

і Дзіцяці, і Духу Святога

пазнаеш у сабе хараство.

Бачыш зорку і кажаш: Раство.

Халоднай парою ў мясцовасці, звыклай хутчэй да пары

спякотнае, схільнай да плоскасці болей, чым да гары,

Дзіця ў свет прыйшло, Збаўца свету ад ночы самой;

мяло, як толькі ў пустэльні можа месці зімой.

Яму ўсё было велізарным: грудзі матчыны, жоўты шар

каганца, тры цары – Мельхіёр, Бальтазар, Каспар;

дарункі іх, дбайна ўцягнутыя ў стойла вала.

Ён быў адно толькі кропкай. І кропкаю зорка была.

Уважліва, не міргаючы, цераз густую сінь

на Таго, хто ляжаў у яслях, з найвышэйшых вышынь,

з іншага краю Сусвету, з другога яго канца,

зорка глядзела ў пячору. І гэта быў позірк Айца.

Сцюдзёнай парою ў месцах, знаёмых хутчэй з парой

гарачаю, з роўнай паверхняю болей, чым з гарой,

Дзіця, што выбавіць свет, у пячоры на свет прыйшло;

мяло, як толькі зімою ў пустыні месці магло.

Было Яму ўсё завялікае: валы, іх дыханне; твар

і грудзі матулі; цары – Мельхіёр, Бальтазар, Каспар –

і іх падарункі, падцягнутыя да святла.

Ён быў усяго толькі кропкай. І зорка кропкай была.

Уважліва й неадрыўна з-за рэдкіх аблок

на яслі і немаўлятка, што ў іх ляжала, здалёк,

з глыбіняў Сусвету, з іншай мяжы быцця,

зорка гладзела ў пячору. Бацька глядзеў на Дзіця.

У лёху (які-ніякі, а дах!

Вярнейшы за гмах а простых кутах!)

У лёху ўтульна траім было.

Саломаю, зрэб’ем пахла цяпло.

Агонь унутры быў, а звонку – змрок.

У змроку завея малола пясок.

І, згадваючы пра яе памол,

храплі знепакоена мул і вол.

Марыя шаптала, агонь гудзеў,

Язэп задуменна ў агонь глядзеў.

Дзіця, замалое для іншых спраў,

драмала і сніла, як вол араў.

Яшчэ адзін дзень прамінуў і знік,

забраўшы трывогі і страхі, зык

раз’ятранай Ірадавай арды, –

і цэлым стагоддзем бліжэй гады.

Спакойна было ў тую ноч траім.

Праз дзверы ў прахон выпараўся дым,

каб іх не трывожыць, і толькі мул

у сне (або вол) сам сабе ўздыхнуў.

Глядзела зорка цераз парог.

Адзіным з траіх, хто напраўду мог

ведаць, што позірк той азначаў,

быў Немаўлёнак. Ды ён маўчаў.

Снег ідзе, пакідаючы ў меншасці свет.

Пінкертонам да ранку раздолле,

і сябе выкрываеш, бо знойдзены след –

непадробны і твой, як ніколі.

Цішыня, але светла над кожным жытлом,

і ты бачыш сваімі вачамі

кожны зорны аскепачак, поўны святлом,

нібы лодачка – уцекачамі.

Не аслепні, глядзі! Ты і сам уцякач,

сучын сын, парушальнік закону,

прайдзісвет. За душой – ні халеры, прабач.

Пара з рота, бы профіль дракона.

Памаліся, як Той, з Назарэту, пра шлях

валацугаў далёкіх і блізкіх,

аб калядных дарах, самазваных царах

і пра ўсіх немаўлят у калысках.