Chłopcy z Placu Broni - читать бесплатно онлайн полную версию книги автора Ференц Молнар (ч. notes)

Примечания

1

Czerwono — zielone barwy chłopców z Placu Broni nawiązywały do narodowych, czerwono — biało — zielonych kolorów, jakie przyjęły powstańcze wojska węgierskie Ludwika Kossutha w czasie Wiosny Ludów (1848–1849). Kolory te przetrwały upadek powstania i pozostały na trwałe barwami narodowymi (wszystkie przypisy tłumacza).

2

Giuseppe Garibaldi (1807–1882) — bojownik o wyzwolenie i zjednoczenie Włoch. Generał wojsk powstańczych i partyzantów, którzy wielokrotnie, w tym również w czasie Wiosny Ludów, walczyli z Austriakami i przyczynili się do powstania państwa włoskiego. Żołnierze Garibaldiego nosili rewolucyjne, czerwone koszule.

3

Pod koniec XIX w. na Węgrzech używano zapałek wynalezionych przez Janosa Irinyiego, które zapalały się po kapnięciu na fosforową główkę kropli specjalnego płynu. Dopiero później Szwedzi ulepszyli zapałki do stosowanej obecnie formy.

4

Pod koniec XIX wieku w węgierskiej części Królestwa i Cesarstwa Austro — Węgierskiego oprócz grajcarów i koron w obiegu znajdowały się forinty. Wartość jednego forinta wynosiła 2 korony, jednej korony — 100 grajcarów.

5

Słowa kończące każdą zwrotkę „Pieśni Narodowej” Sandora Petófiego, największego węgierskiego poety romantycznego, wygłoszonej przez niego w dniu wybuchu rewolucji Wiosny Ludów na Węgrzech 15 marca 1848 roku. Słowa te, które zna każde węgierskie dziecko, miały w latach panowania Austriaków na Węgrzech, a także później, w o — kresie wspólnej monarchii, a więc w czasie, kiedy działa się akcja „Chłopców z Placu Broni”, zdecydowanie antyaustriacki charakter. Pełny tekst tej przetłumaczonej przez Juliana Wołoszynowskiego frazy brzmi następująco: „Przysięgamy! Ty nad nami. Boże sam! Nigdy już niewolnikami nie być nam!”

6

Pod koniec XIX wieku w szkołach węgierskich na lekcji gimnastyki uczono zasad pojedynkowania się włóczniami, zbliżonych do stosowanej dziś szermierki na bagnety.

7

Janos Hunyadi (1385–1456) — wojewoda siedmiogrodzki, hetman koronny, zwycięzca wielu bitew z przeważającymi siłami Turków, jeden z najwybitniejszych wodzów w dziejach Węgier.

8

Największa klęska w historii Węgier poniesiona w 1526 roku pod Mohaczem, gdzie sułtan Sulejman II Wspaniały rozbił wojska węgierskie; w bitwie tej zginął król Węgier Ludwik II Jagiellończyk, od tego momentu rozpoczęło się 150 — letnie panowanie Turków na Węgrzech.