Francisco Candido Xavier
La Vivo en la Spirit a Mondo
Francisco Candido Xavier
(Mediumo)
En pli Granda Mondo
DIKTITA DE LA SPIRITO
ANDRE LUIZ
(ANDREO LUDOVIKO) *
Sd
Eldonfako de Brazila Spiritisma Federacio DEPARTAMENTO EDITORIAL E GRAFICO Rua Souza Valente, 17 - CEP 20941 - 040 Rio de Janeiro, RJ - BRAZILO
1a eldono en Esperanto
5000 ekzempleroj Kovrilo de CECCONI
El la portugala lingvo tradukis Esperanten:
Carlos de Almeida Wutke Laŭ la 5a eldono
53-AA; 001.5 - O; 10/1977
Copyrght 1976 by FEDERAQAO ESPIRITA Brasileira (Brazila Spiritisma Federacio) SGAN 603 - Conjunto f- Av. L2 Norte Brasilia - DF - Brasil - CEP 70.830-030
Kompostado, fotolitografio kaj ofset-preso de
Presejo de la Eldona Fako de FEB
Rua Souza Valente, 17 - CEP 20941 - 040
Rio de Janeiro - RJ - BRAZILO
C.G.C. n°33.644.857/0002 I.E. n°097.031.01
Presita en Brazilo Impresso no Brasil
TABELO DE LA ENHAVO
Antaŭparolo 11
Sur la evolua vojo 13
I. Inter du mondoj 17
La lekcio de Eŭzebio 27
La domo de la menso 37
Studado de la cerbo 47
Povo de la amo 59
Frateca subteno 71
Sava proceso 83
En la sanktejo de la animo 93
Mediumeco 105
Dolora Perdo 119
Sekso 131
Stranga malsano 143
Ama psikozo 153
Sava rimedo 163
XV. Kristana admono 169
Mensmalsanuloj 177
Ĉe la sojlo de la kavernoj 185
Malnova karulo 193
XIX. Realproksimiĝo 201
XX. En la Hejmo de Cipriana 209
Antaŭparolo
Atentu kinon, radiofonon, televizion kaj aliajn artojn, penante kleriĝi.
Legu tamen spiritisman libron, kiu instruas pridistingi.
Andreo Ludoviko
EN PLI GRANDA MONDO estas plia libro de la Spirito Andreo Ludoviko, mediume ricevita per Francisco Candido Xavier, kaj nun en Esperanta traduko.
En ĝi la leganto trovos mirindajn raportojn pri la laboro, kiun en la eksterteraj helpsferoj bonfaraj, saĝaj kaj amaj Spiritoj plenumas tute abnegacie, en la nomo de la Universa Frateco.
Per rakontoj teksitaj en lingvaĵo simpla, sed kun alta morala-filozofia karaktero, tiu libro ankaŭ malkaŝas al ni la sciencan flankon de la konceptoj rilate la cerbon, la nervan sistemon kaj la menson, rigardataj laŭ la vidpunkto de la Spiritoj specialigitaj pri tiu temo, kiuj donas al la leganto mirindajn instruojn, helpante lin pli facile kompreni la meĥanismon de kelkaj mensmalsanoj ankoraŭ troviĝantaj en la sfero de la hipotezoj formulitaj de la nuntempa materialisma psikiatrio.
El la ĉiutagaj mensaj konfliktoj plurfoje fontas gravaj kaj daŭraj obsedivaj procesoj strikte rezultantaj ne nur el la modifo de la elementoj, kiuj konsistigas nian somatan korpon, sed ankaŭ el ekstermateriaj faktoroj, kion Spiritismo penas klarigi kaj analizi, faciligante pli bonan komprenon pri la surtera ekzistado kaj ĝia intima rilato kun la realaĵo de la spirita ekzistado, sen kio la ŝanĝiĝo de la homa konduto neniel povas esti komprenata en sia tuta pleneco.
Libro renovigas la menson, plilarĝigante aŭ mallarĝigante la horizontojn de la penso.
Estas ja pro tio, ke ia nova libro, kvazaŭ ia gvidanto inter ideoj, venas transdoni al la nuna generacio novajn respondojn al malnovaj demandoj, proponante adekvatajn solvojn al la antikva problemo pri la homa feliĉo.
La krepusko de la civilizacio cedas lokon al la tagiĝo de nova jarmilo, kaj la surtera vojaĝanto bezonas, multe pli ol antaŭe, viglan klopodon por la vojo irota.
Simile al lumturo en ombra nokto, la spiritisma libro estas espero kaj konsolo, morala averto kaj beletra romano, interesa klarigo pri vivmaniero, karesa admono kaj frata renkontiĝo kun la realo, ĉar ĝi subtenas la noblan homan konduton kaj solvas ĉian moralan problemon.
Dum la nuntempa literaturo ordinare malhumaniĝas kaj vulgariĝas, fariĝante ilo de malnoblaj interesoj, la spiritisma libro, disdonante Amon kaj vastigante Bonecon, donas al la Universala Penso oportunan planiron je libereco por la Eterna Vivo plena de gloro, espero kaj senmorteco, ĉar, transdonante
elstaran kulturon, ĝi samtempe kaj trafe instruas pridistingi.
*
Mi ĝojas, ke la Brazila Spiritisma Federacio de preskaŭ unu jarcento disvastigas, pere de la libro, la plej sublimajn instruojn, celante la homan mensan ekvilibron, kaj en tiu periodo ĝi jam publikigis proksimume tricent verkojn, multaj el ili jam plurfoje reeldonitaj en la portugala lingvo kaj en Esperanto.
Same mi sincere dankas la laŭdindan helpon de la kompe- tentaj samideanoj Prof. Allan Kardec Afonso Costa kaj D-ro Benedicto Silva, kiuj per erudicia revizio kaj nepre necesaj sugestoj ebligis la definitivan pretigon de la traduko de ĉi tiu eminenta verko.
La Tradukinto
Uberlandia, la 14-an de Julio 1976.
Sur la evolua vojo
El la kvar anguloj de la Tero ĉiutage milope foriras homaj vojaĝantoj direkte la landon de la Morto. Ili ekiras el kleraj centroj de eŭropa kulturo, el tumultaj usonaj urbegoj, el malnovaj aziaj rondoj, el krudaj afrikaj klimatoj. Ili devenas de la metropoloj, vilaĝoj, kamparoj...
Malmultaj vivadis sur la montoj de sublimeco, ligitaj al la nobligaj devoj. La plimulto konsistas el senspertaj Spiritoj luktantaj por la konkero de titoloj, kiuj altigu ilian personon. Ili ne sukcesis esti kompletaj homoj. Trapasis la "mare magnum" de la homaro ĉe konstanta spertado. Multfoje ili alkonformiĝis al la ĉiaspecaj malvirtoj, restante memvole sur la vojoj de malsaĝo. Sed malgraŭ tio ili preskaŭ ĉiam arogis al si la nemerititan kondiĉon de "elektitoj de la Providen- co"; kaj kristaliĝintaj en tia supozo, ili aplikadis la justicon al la proksimulo, ne sciante siajn proprajn mankojn, atendante ian paradizon de graco por si mem kaj ian inferon de senfina turmento por la aliaj. Kiam perdiĝintaj sur la konfuzaj vojoj de la blinda materialismo, ili senprave kredis, ke en la tombo estingiĝus ilia memoro; kaj, kiam aliĝintaj al religiaj skoloj, krom malmulte da esceptoj, ili ventkapaj kaj senpripensaj fidis privilegion, por kies merito ili neniam ion faris.
Kie do gastigi tian strangan kaj senfinan karavanon? Kiel asigni la saman finan stacion al vojaĝantoj kun tiel diversaj kulturoj, situacioj kaj pakaĵo?
Antaŭ la Superega Justeco, madagaskarano kaj anglo ĝuas samajn rajtojn. Sed ili probable diferencas unu de la dua, laŭ individua konduto, ĉe la Dia Leĝo, kiu senerare distingas inter virto kaj malvirto, laboremo kaj mallaboremo, vero kaj hipo- kriteco, bonvolo kaj indiferenteco. Sed en la kontinua pilgrimado al la tombo partoprenas sanktuloj kaj maliculoj, diligentaj homoj kaj maldiligentaj homoj.
Ĉu estas prave taksi heterogenajn vazojn, kiel samvalorajn? Sed konsiderante nian komunan originon, ĉu ni ne estas infanoj de la sama Patro? Kial likvidi per nenuligebla kondamno la krimintojn, kiam la dia vortaro registras per fajroliteroj la vortojn "regeneriĝo", "amo" kaj "favorkoreco"? Ĉu la Sinjoro ordonus al la kreitoj la nepran kulturon de espero, se Li mem senesperus? Ĉu Li glorigus la bonvolon de la homoj kaj Li mem restus en la malluma karcero de neado? Ĉu sovaĝulo, kiu eliminis siajn similulojn per sagoj, ricevis en la mondo la samajn oportunajn okazojn lerni, kiuj feliĉigas la super- civilitan eŭropanon, kiu ekstermas sian similulojn per mitralo? Ĉu ambaŭ estis preparitaj por la definitiva eniro en la paradizon de senfina feliĉo sole nur pro la simbola bapto aŭ danke al la malfrua pento en sia lito de morto?
Logiko kaj komuna saĝo ne ĉiam akordiĝas kun la nesanĝeblaj teologiaj argumentoj. La vivo neniam interrompas siajn naturajn aktivecojn pro altrudo de dogmoj starigitaj de artifiko. Kaj, se ordinara verko de la homa arto, kies destino estas la ŝima kvieteco de la muzeoj, postulas jarojn da pacienco por esti entreprenata kaj efektivigata, kion diri pri la superbela faro por la perfektiĝado de animo, kiu estas destinita al nevelkemaj gloroj?
Pluraj samreligianoj miras pri la kunlaboro de Andreo Ludoviko, kiu teksas al ni informojn pri kelkaj aktivecoj en la sferoj plej proksimaj al la ordinaraj mortemuloj.
Iluziitaj antaŭ la teorio pri la malgranda klopodo, ne ekzistanta en la superaj rondoj, ili atendis personan superecon sen ia montro de servado kaj for de inda laboro en ĉielo de kontemplaj ĝuoj, troabunda je dolĉa komforto. Ili en beata stato preferus senzorgecon en galerioj, kie la dia grandeco limiĝus al mirindaj spektakloj, kies surprizajn programerojn ludus superaj Spiritoj aliigitaj en amuzistojn kun brila vesto.
Sed la misio de Andreo Ludoviko estas diskonigi la trezorojn, de kiuj ni estas feliĉaj heredantoj en la Eterneco, la nepereemajn riĉaĵojn, kies posedon ni atingos nur post akiro de Saĝo kaj Amo.
Por tio ni ne funkcias en miraklecaj laborejoj por improvizi- ta feliĉo, kie oni akiras dotojn por malaltaj prezoj kaj ordinarajn flugilojn el vakso. Ni estas progresantaj infanoj de Dio. Ĉu sur la kampo de la densigitaj fortoj, kiaj tiuj de la fizika lukto, ĉu en sferoj el subtilaj energioj, kiaj tiuj de la supera mondo, la influoj prezidantaj en niaj destinoj estas de evolua kategorio, pura kaj simpla, kun fatala justeco, proksime sekvanta nin, en la glora kaj kompatema heleco de la Dia Amo.
La morto donas al neniu senpagan pasporton por la ĉiela feliĉo. Ĉiu kreito transpasos tiun doganejon de la eterneco, kun la ekskluziva pakaĵo el tio, kion li estos seminta kaj li lernos, ke ordo kaj hierarkio, paco el edifa laboro estas neŝanĝeblaj karakterizaĵoj de la Leĝo en ĉiu loko.
Neniu post la tombo ĝuos ripozon, kiun li ne rajtas, ĉar "la Regno de la Sinjoro ne venas kun eksteraj aspektoj"(>).
En la homa provado la kunuloj komprenantaj la subliman ŝtuparon, kies ŝtupojn ili devas supreniri koste de ŝvito, kun profito de la ĉielaj benoj, ĉe la senĉesa praktikado de bono, ne surpriziĝos antaŭ la rakontoj de la sendito interesata servi pro amo. Ili scias, ke ili ricevis la donon je vivo ne por pasigi tempon, la donacon de fido ne por konfuzigi siajn similulojn, absorbite ja en la plenumado de la Diaj Planoj. Sed al kredantoj al protektismo, implikitaj en la reto de malnovaj iluzioj, eĉ kiam ili sin prezentas kun plej respektindaj titoloj, la asertoj de la frateca sendito kaŭzos malkontentecon kaj miregon.
Tamen estas memkompreneble: ĉiu terkulturisto spiras aeron de la kampo, kiun li elektis.
Sed por ĉiuj ni petegas la benon de la Eternulo: por ili kaj por ni.
EMMANUEL
Pedro Leopoldo, la 25-an de Marto 1947.
n Luko, 17:20. - La Trad.
I
INTER DU MONDOJ
La lunlumo brilas, kovrante la angulojn de la pejzaĝo per intensa lumo. Mirindaj kumulusoj ueste dissemitaj sur la horizonto similas kastelojn el lakteca ŝaŭmo, perdiĝintajn en la senmezura bluo; limigante sin kun tiu vastaĵo, la surtera scenejo kontrastas kun la dolĉa beleco de la supro, vidigante la vastan ebenaĵon ornamitan per tre mallume verda arbaro. Sude fantaziaj cirusoj pendas sur la Ĉielo super la Tero, sim- boligante ornamojn el flirtanta gazo; en tiu momento mi rememoris la junularon el la enkarniĝinta Homaro, demandante min mem, ĉu tiuj blankaj lokoj de la firmamento ne estas ĉielaj regionoj, protektantaj la ripozon de la surtera edukejo.
La impona soleco de la plenluno inspiradis al mi kvazaŭan teruron pro la melankolio de sia majesta kaj neesprimebla beleco.
La ideo pri Dio okupis mian penson, inspirante al mi notojn de respekto kaj danko, kiujn mi eĉ ne eldiris. Meze en la nokta domo, mi esprimis kulton de amo al la Eternulo, kiu kreis al ĝi la sublimajn fundamentojn de silento kaj paco por konsolo de la enkarniĝintaj animoj sur la Terkrusto.
La luma lundisko tiamaniere disradiis mirindaj n sugestojn. Sub ĝiaj rebriloj komenciĝis la surtera evoluo, kaj multnombr- aj civilizacioj modifis la marŝon de la homaj spertoj. Tiu sama pendanta lampo heligis la vojon de la primitivaj estuloj, kondukis la paŝojn de la konkerintoj, gvidis iradon de la sanktuloj. Muta atestanto, ĝi observis fondon de luksaj urboj, akompanante iliajn prosperon kaj dekadencon; rigardis la senĉesajn renovigojn de la politika geografio de la mondo; brilis super la kronita frunto de princoj kaj super la bastono de mizeregaj paŝtistoj; ĉiutage ĉeestis de multe da jarmiloj naskiĝon kaj morton de milionoj da estuloj. Ĝia majesta sereneco respegulis la dian pacon. Ĉi tie malsupre ni, elkarnuloj kaj enkarnuloj, povis fari eksperimentojn, ripari ŝoseojn, enŝuldiĝi aŭ konstrui virtojn, inter espero kaj zorgo, lernante kaj ĉiam relernante; sed la Luno, soleca kaj senmakule blanka, donis al ni ideon pri la neprenebla trankvileco de la Dia Leĝo.
- La regiono de la renkontiĝo estas proksima.
La parolo de la Asistanto Kalderaro interrompis mian meditadon. Tiu sciigo igis min senti mian laboron, mian res- pondecon; sed ĝi super ĉio atentigis min, ke mi ne estas sola.
Ni ambaŭ ne vojaĝadis sen celo.
Baldaŭ ni partoprenos en la laboroj de la Instruanto Eŭzebio, abnegacia predikanto de la kristana amo, servanta kunulojn, kiuj bezonas helpon.
De longe Eŭzebio sin donis al laboro de spirita helpo, kun multe da merito en nia mondo. Li rezignis elstarajn poziciojn kaj prokrastis noblajn realigojn, tute sin donante al bezonantaj lumon. Li administradis prestiĝohavan helpan organizaĵon sur intera regiono, elaŭdante studantojn relative spiritigitajn, ĉar ili ankoraŭ estis jungitaj al la karna rondo, kaj la disĉiplojn ĵus liberiĝintajn de la fizika kampo.
La grandega institucio, ĉe kiu lia direktado estis tre brila, superpleniĝis de animoj, rangantaj inter la malsuperaj kaj superaj sferoj, animoj kun multego da problemoj kaj da ĉiaj demandoj, kaj dezirantaj ricevi de li paciencon kaj saĝon; la senlaca misiulo tamen, malgraŭ la amaso da kompleksaj laboroj, ankoraŭ havis tempon por ĉiusemajne malsupreniri sur la Terkruston, kontentigante tujajn interesojn de lernantoj, kiuj kandidatis al disĉipleco, sen rimedoj por altiĝo renkonte de lia luma parolo, en la supera sidejo.
Mi lin ne konis persone. Sed Kalderaro ricevadis de li ins- truon laŭ la hierarkia kadro kaj aludis lin kun la entuziasmo de malsuperulo, ligita al sia estro, tenante amon super obeemo.
La Asistanto siavice realigis aktivan laboron sur la Terkrus- to mem, rekte helpante enkarniĝintajn fratojn. Li specialigis sin pri la scienco de spirita helpo, pri tiu, kiun inter la studemuloj en la mondo, oni povus nomi "prilumita psikiatrio", sektoro de laboroj, kiu de longe min altiris.
Disponante unu semajnon sen difinitaj devoj, el inter la komisioj min koncernantaj, mi petis eniron en la grupon de trejnado, de kiu Kalderaro fariĝis eminenta instruanto, kaj min akceptis li mem kun la ĝentileco karakterizanta la efektivajn misiistojn de la bono, volontante min ameme konduki. Mi troviĝis en okazo favora por miaj decidoj lerni, ĉar la trejngrupo, kiu ricevadis liajn instruojn, ekskursadis sur alia regiono, ĉe edifaj taskoj; tial li povis doni al mi tutan atenton, helpante min pri miaj deziroj.
La aferoj lin koncernantaj - li min ĝentile informis - ne prezentis substancan kontinuecon: ili disvolviĝis; ili estis improvizita verko, ili obeis la neatenditecon de la servodonoj aŭ de la situacioj. Sur aliaj kampoj de agado ia plano kun antaŭvido de kondiĉoj kaj cirkonstancoj fariĝas nepre necesaj. Sed en la kadro de respondecoj, kiuj koncernas lin, la normoj diferencas; estis grave akompani la problemojn, kiel neaten- ditajn manifestiĝojn de la vivo mem. Pro tiaj neatenditaĵoj li ne faris ĝustadire programojn pri apartaĵoj. Li plenumis siajn devojn, kie, kiel kaj kiam determinis la superaj ordonoj. La fundamenta celo de lia tasko limiĝis al tuja helpo al la malfeliĉuloj, kaj li evitigis al ili kiel eble frenezecon, memmort- igon kaj ekstremajn moralajn ruiniĝojn. Pro tio la aktiva misiulo estis devigita profunde koni la ludon de la psikaj fortoj, kun sia pura dediĉo al la bono de la proksimulo. En tiu rilato Kalderaro ne vidigis ian ajn dubon. Lia spontanea bonkoreco estis signo de virto, kaj lia nerompebla sereneco montris lian saĝecon.
Mi ne ĝuis lian ĉeeston de multe da tagoj. En la hieraŭo mi lin brakumis la unuan fojon; sufiĉis minuto da identeco de sentoj, por ke inter ni okazis sana kamaradeco. Kvankam mi rekonis lian sobran parolon, ni tamen de la momento de nia renkontiĝo, interŝanĝis impresojn, kvazaŭ malnovaj amikoj.
Ameme sekvante liajn paŝojn, kun animo edifita en frateco kaj konfido, mi vidis min en malgranda distanco de vasta parko, meze en la surtera naturo.
Ĉirkaŭe fortikaj arboj kun murmuranta foliaro enviciĝis, simile al gardostarantoj intence postenantaj por prizorgi nin pro la servoj.
La vento pasadis mallaŭte kantanta; en la medio prilumita de helaĵoj nevideblaj por la vidkapablo de la homa okulo amasiĝadis kelkaj centoj da estuloj nedaŭre apartigitaj for de la fizika korpo, de la liberiga forto de dormado.
Amikoj el nia sfero sindone akceptis nin, montrante ameman intereson, plezuron servi kaj sanktan paciencon. Mi rimarkis, ke multaj sin tenis starantaj; aliaj tamen komfortiĝis sur teraltaĵoj tapiŝitaj per mola herbo, gravaspekte kaj respekte konversaciantaj.
Preparante min por tiu horo de ekstrema spirita beleco, Kalderaro diris:
En la hodiaŭa kunveno la instruanto Eŭzebio akceptos el diversaj skoloj lernantojn pri spiritualismo, kiuj kandidatis por la servoj ĉe la fronto.
Ho! - mi scivole ekkriis - Ĉu ĝi ne estas kunveno el individuoj sendistinge aliĝintaj al la skoloj de fido?
La Asistanto tuj klarigis:
Tia kunveno ne estas konsilinda, konsidere la specialecon de nia rondo. La Instruanto sin donas al la helpado al la enkarniĝintaj kreitoj kaj aparte al la ĵus liberiĝintaj el la fizika mondo, bezonante plenigi la tempon per horoj da prediko, por la maksimuma profito. La diverseco de principoj en centoj da individuoj, ĉiu kun sia vidpunkto, devigus lin fari longajn temodekliniĝojn, kaŭzante malaprobindajn disperdojn de opor- tunaĵoj.
Li longe fiksis la rigardon sur la amason kaj daŭrigis:
Ĉi tie troviĝas ĉirkaŭ mil ducent personoj. Okdek procent- oj de tiu nombro konsistas el lernantoj en la templo de diversaj branĉoj de spiritualismo, ankoraŭ nekapablaj por la grandaj flugoj en la scio, kvankam ili sin nutras per fervoraj deziroj kunlabori por la Dia Plano. Ili estas kunuloj kun granda poten- cialo de virto. Ili donas ekzemplon de bonvolo, ekzercas sian internan lumon per laŭdinda klopodo; sed ili ankoraŭ ne kreis kernon de konfido por sia propra uzo. Ili tremas antaŭ la naturaj tempestoj sur la vojo kaj hezitas ĉe la provoj necesaj al riĉigo de sia animo, postulante de ni apartan zorgon, ĉar, per siaj atestoj de diligenteco en la spiritiga verko, ili estos la estontaj iloj por la servoj en la fronto. Malgraŭ la heleco de ilia programo, ili ankoraŭ spertas malharmoniojn kaj angorojn, kiuj minacas ilian komencantan ekvilibron. Sed al ili ne mankas la necesa helpo. Institucioj por restarigado de fortoj malfermas al ili invitemajn pordojn sur niaj kampoj de agado. Ilia liberiĝo per dormado estas la tuja rimedo por niaj manifestoj de frata subteno. Komence ili senkonscie ricevas nian influon; sed poste ili malrapide fortikigas sian menson, registrante nian helpon en sia memoro, prezentante ideojn, proponojn, sugestojn, opiniojn kaj bonfarajn kaj savantajn inspirojn per malklaraj rememoroj.
Li faris mallongan paŭzon kaj konkludis:
La ceteraj estas kunlaborantoj de nia mondo, en tasko de helpo.
La organizado de la laboroj estis inda je sincera admiro. Ni efektive estis sur surtera kampo. La atmosfero, sorbigita de aromoj, kiujn la vento disportis ĉirkaŭen, memorigis min pri mia hejmo sur la Tero, ĉirkaŭitan de ĝardeno, en varma nokto.
Kion mi estus farinta en la fizika mondo, se mi estus ricevinta en antaŭa tempo tiun benatan okazon de prilumo? Tiu amaso da mortintoj sub la radioj de la Luno ŝajnis al mi kunveno de privilegiitoj favorataj de ĉielaj genioj. Milionoj da viroj kaj virinoj, dormantaj en proksimaj urboj, katenitaj al siaj nunaj interesoj kaj avidantaj interŝanĝojn de plej malnoblaj sentoj, tute neniel suspektos la ekziston de tiu neordinara kolektiĝo da kandidatoj al la interna lumo, vokitaj al intensa preparo por pli longaj kaj efikaj penetroj en pli superan mondon. Ĉu ili havis konscion pri la sublima okazo, ilin plezuriganta? ĉu ili profitos tiun donon, kun sufiĉa kompreno de la eternaj valoroj? ĉu ili iros kuraĝe antaŭen aŭ haltos antaŭ la unuaj malhelpaĵoj, en sia propra priluma klopodo?
Kalderaro rimarkis miajn silentajn demandojn kaj diris
plu:
Nia kolektivo de laboro sin donas precipe al subtenado de ekvilibro. Vi scias, ke la modifon de la mensa sfero de la kreitoj neniam iu altrudas: ĝi estas frukto de tempo, de klopodo, de evoluo; kaj la konstruaĵo de la homa socio, en la nuna tempo de la mondo, jam estas skuata en siaj propraj bazoj, devigante grandegan nombron da personoj al neantaŭviditaj renoviĝoj. Certe vi ne surpriziĝos, se mi diros, ke, antaŭ la disvolviĝo de la moderna inteligento, kiu kaŭzas paralizon de sento, la racio pereas. La materia progreso konfuzas la animon de la sentema homo. De jarcentoj grandaj amasoj restas dis- tancaj de la spirita lumo. La civilizacio tute scienca estas kvazaŭ formanĝanta Saturno, kaj la nuna homaro estas antaŭ senkompataj postuloj de la rapida mensa kreskado. El tio venas la pligravigo de niaj devoj ĉe la helpa tasko. La bezonoj de preparo de la spirito pliiĝas laŭ miriga ritmo.
En tiu momento ni atingis la pacan amason.
Mia interparolanto ridetis kaj emfazis:
Hazardo ne kaŭzas miraklojn. Ĉian realigon ni devas plani, komenci, forfini. Ke la fizika homo ŝanĝiĝu en spiritan homon, estas miraklo postulanta fortan kunlaboron de nia flanko.
Li ĵetis sur min signifoplenan rigardon kaj konkludis:
La sublimaj flugiloj de la eterna animo ne disetendiĝas en la malvasta spaco de kovaparato. Ĝi devas labori, poluri, suferi.
Tiam iu alproksimiĝas, alparolante nin: tio estis ĝentila kamarado, kiu nin informis, ke Eŭzebio penetras la ejon. Efektive sur proksima altaĵo sin montris la misiulo akompanata de ses asistantoj, ĉiuj ĉirkaŭitaj de haloo el intensa lumo.
La abnegacia instruanto ne montris trajtojn de respektinda maljuneco, kiajn ni ĉiuj supozas esti karakterizaĵo de la diaj apostoloj; li sin prezentis al ni, kun la aspekto de la viglaj homoj, en sia plena spirita matureco; liaj nigraj kaj trankvilaj okuloj ŝajnis fontoj de grandega magneta forto. Li rigardadis nin, ridetante, kia ordinara kolego.
Lia ĉeesto tamen trudis al ni respektan silenton. Ĉesis ĉiuj konversacioj, kiuj ĉi tie kaj tie aŭdiĝis, kaj antaŭ la lumaj fadenoj, kiujn la laborantoj ĉirkaŭe teksis, izolante nin de la eventuala sieĝo de la malsuperaj fortoj, nur la milda vento aŭdiĝis sian voĉon, murmurante ion bela kaj mistera ĉe la foliaro.
Ni ĉiuj sidiĝis por aŭdi, dum la Instruanto sin tenis staranta; rigardante lin preskaŭ vidalvide, mi nun povis taksi lian majestan figuron, kiu inspiris sekurecon kaj belecon. Ĉe lia nekonsternebla vizaĝo bonkoreco kaj kompreno, toleremo kaj dolĉeco disradiis nesupereblan simpation. Lia malstrikta hel- verda tuniko elĵetadis smeraldkolorajn brilojn. Tiu vigla persono inspiradis respektegon kaj kareson, konfidon kaj pacon.
Kvietiginte la medion, li levis la dekstran manon al la Supro kaj preĝis per kortuŝa voĉo:
Sinjoro de la Vivo, Benu nian intencon Penetri la vojon al la Lumo!...
Ni estas viaj infanoj, Ankoraŭ sklavoj en malvastaj sferoj, Sed soifo je Senfino Disŝiras niajn homajn vualojn.
Heredantoj de senmorteco Ni iras al viaj eternaj fontoj, Esperante kun fido, je via favorkoreco.
Per ni mem, Sinjoro, ni nenion povas. Sen Vi, ni estus detranĉitaj frondoj, Kiujn la fajro de provo Torturus kaj transformus...
Sed unuigitaj al via Amo, Ni estas gloraj daŭrigantoj De via Senfina Kreado.
Ni estas kelkaj miloj
Sur ĉi tiu surtera kampo;
Kaj super ĉio
Ni laŭdas vian grandecon,
Kiu ne subpremas nian malgrandecon...
Pliigu nian scion antaŭ la vivo, Malfermu niajn okulojn Nebuligitajn de la dormo de iluzio, Ke ni vidu vian gloron sen fino!... Dolĉe vigligu nian aŭdadon, Ke ni ĝuu la himnon De via sublima eterneco. Benu la semojn de saĝeco, Kiujn viaj senditoj dissemis Sur la kampon de niaj animoj; Faru fekunda nian internan grundon, Ke la diaj ĝermoj ne pereu.
Ni scias, Patro,
Ke ŝvito pro laboro
Kaj la savanta larmo
Estas plej riĉa sterko
Por florado de niaj semejoj;
Tamen
Sen via beno,
Ŝvito forviŝiĝas
Kaj larmo malesperas...
Sen via kompatema mano
La vermoj de la pasioj
Kaj la tempestoj de niaj malvirtoj
Povas ruinigi nian komenciĝantan semejon...
Veku nin, Sinjoro de la Vivo,
Por la lumo de la nuna okazo;
Fortikigu niajn manojn,
Ke la frotoj de la lukto ne ilin senutiligu;
Gvidu niajn piedojn al la superega bono;
Envolvu nian koron
En vian patran serenecon,
Fortikigante nian rezistemon!
Ĉiopova Sinjoro,
Helpu nin en nia malforteco,
Korektu niajn erarojn,
Prilumu nian nescion,
Akceptu nin en vian sinon.
Plenumiĝu, Patro Amata, Viaj suverenaj voloj, Nun kaj ĉiam. Tiel estu.
Fininte la kortuŝan preĝon, la Instruanto mallevis la okulojn nebuligitajn de larmoj, kaj mi tiam vidis, ekposedite de ĝojego, ke de nesondebla alto faladis sur nin ia stranga heleco, laŭ kristalklaraj ŝprucoj.
Eretoj, similantaj eteriĝintan arĝenton, faladis sur nian medion, filtriĝante en la radikojn de la plej proksimaj arboj, tie ekstere.
Stranga raviteco ekposedis mian animon. Ĉe la kontakto kun la diaj fluidaĵoj, mi rimarkis, ke miaj fortoj grade sereniĝis laŭ mirinda akceptebleco. Ĉirkaŭe ŝvebis la samaj notoj de ĝojo kaj beleco, ĉar trankvilo kaj feliĉo travidiĝis tra ĉiuj ekstazantaj vizaĝoj, turnitaj al la Instruanto, ĉirkaŭ kiu pli intensaj estis la ondoj de ĉiela lumo.
Sublima feliĉo inundis mian tutan eston, dronigis min en nepriskribeblan banon de renovigaj energioj.
Miaj okuloj estis senpovaj por reteni la larmojn de feliĉo, kiujn la belegaj rebriloj gutigis el la kaŝitajn fontoj de mia spirito. Kaj antaŭ ol la nobla mentoro reprenis la parolon, mi silente dankis la respondon de la ĉielo, rekonante en la preĝo ankoraŭfoje ne nur la manifestadon de religia respektego, sed ankaŭ rimedon por eniro en la neelĉerpeblajn fortojn de la Dia Povo.
II
LA LEKCIO DE EŬZEBIO
Rekte staranta, kun torako prilumita de milda lumo, la Instruanto parolis per kortuŝanta tono:
Ni plezure turnas nin al vi, fratoj, kiuj ankoraŭ havas la okazon lerni en la benata karna lernejo.
"Tuŝitaj de bezono, soifantaj sciaron aŭ ĉe la zorgo de la amo, kiu transpasas abismojn, vi venkis pezajn vibrajn barojn kaj troviĝas ĉe la deirpunkto de la nova vojo, kiu sin prezentas al vi. Dum via fiziologia organismo ripozas aparte, lertiĝante por la morto, viaj preskaŭ liberiĝintaj animoj dividas kun ni fratecon kaj esperon, ekzercante kapablojn kaj sentojn por la vera vivo.
Pro nesufiĉa kapableco de via cerbo, ne povanta elteni samtempe la pezon de du vivoj, vi kompreneble ne povos konservi plenan rememoron pri ĉi tiu horo, post kiam vi reprenos vian karnan envolvaĵon; la rememmoro tamen restos plu en la fundo de via memo, gvidante viajn superajn inklinojn direkte al la kampo de altiĝo kaj malfermante vian intuician pordon, por ke nia frateca penso helpu vin".
La predikanto faris mallongan paŭzon, fiksante sur ni sian trankvilan kaj brilan rigardon, kaj sub delikata kaj senĉesa pluvo de arĝentaj radioj, daŭrigis:
"Teditaj de sinsekvaj sensacoj en la kruda sfero de la surtera ekzistado, vi provas koni aliajn regionojn. Vi serĉas novaĵojn, nekonatan komforton, solvon de torturantaj enigmoj; sed ne forgesu, ke la flamo de via propra koro ŝanĝita en sanktejon de dia heleco, estas la sola lampo kapabla klarigi al vi la spiritan misteron, dum nia irado sur la savanta kaj evolua vojo. Ĉe ĉiu viro kaj virino, en la mondo, la Volo de Dio restas viva, rilate la devojn, nepre plenumotajn de vi. Ĉiu havas antaŭ si la laboron, kiun li devas fari, same kiel ĉiu tago kunportas specialajn eblojn realigi bonon. La Universo harmo- nias kun la absoluta ordo. Liberaj birdoj en limigitaj ĉieloj, ni intervenas en la dian planon, kreante al ni katenojn kaj ligilojn, liberecon kaj riĉecon. Urĝas do, ke ni adaptiĝu al la dia ekvilibro, plenumante la apartan funkcion, kiu nin koncernas meze en la abelujo de la vivo.
De kiam ni faras kaj malfaras, finas kaj rekomencas, entreprenas la rebonigan vojaĝon kaj revenas perpleksaj por denove rekomenci? Sur la scenejo de la Planedokrusto ni estas la samaj aktoroj de la dramo de la evoluo. Ĉiu jarmilo estas mallonga akto, ĉiu jarcento rapida scenaro. Utiligante sanktajn korpojn, ni tamen, simile al senzorgaj infanoj, okupiĝintaj nur pri infanaj ludoj, perdas la sanktigan okazon de la ekzistado; tiamaniere ni fariĝas kondamnitoj de la suverenaj leĝoj, kiuj katenas nin al restaĵoj de la morto, kvazaŭ iajn piratajn ŝiprompiĝulojn por longa tempo neindajn reveni al la laboroj sur la maro. Dum milionoj da animoj ĝuas bonajn okazojn por korektiĝo kaj reĝustiĝo, ree sin donante al la regenera klopodo en la surteraj urboj, milionoj da aliaj priploras sian propran malvenkon, perdiĝintaj en la malluma izolejo de disreviĝo kaj doloro.
Ni ne parolas ĉi tie pri la heroaj misiistoj, kiuj, pro sia rezignacio kaj amo, solidareco kaj sinofero, elportas la sangajn vundojn kaŭzitajn de iliaj doloraj atestoj; ili estas lumoj provizore apartigitaj de la Dia Lumo, kiuj revenas al la ĉiela loĝejo, kiel la fidela laboristo, post kiam li finas sian ĉiutagan taskon.
Ni aludas al la nombraj amasoj da animoj katenitaj al nedankemo kaj dubo, al malforteco kaj disperdiĝo, animoj dotitaj per la lumo de racio, sed sklavigitaj al la tiraneco de la instinkto."
Kaj montrante kristanan humilecon, Eŭzebio daŭrigis:
- "Ni parolas pri ni ĉiuj, vojaĝantoj forvagantaj sur la dezerto de nia propra neado; pri ni, birdoj kun rompitaj flugiloj, provantaj flugi al la nesto de libereco kaj paco, kaj kiuj baraktas en la ŝlimejo de tre malsuperaj plezuroj. Kial ni ne baru la fluon de la detruantaj pasioj, kiuj vipas al ni la spiriton? kial ni ne bridu la bestecan impeton, en kiu ni plezuras, ekde la unuaj signoj de prudento? Ĉiam la terura dualismo el lumo kaj mallumo, el kompato kaj malico, el intelekto kaj besteca impulso. Ni studas la sciencon de la kon- solanta spiritaro, ekde la komenciĝanta racio, kaj tamen de la plej foraj tempoj ni nin donas al fieco kaj murdado.
Ni kantadis laŭdajn himnojn, kun Kriŝno, lernante la instruon pri la anima senmorteco, en la ombro de la altaj arboj, strebantaj al la supro de Himalajo, kaj tuj poste ni malsupren- iris al la valo de Gango, murdante kaj detruante por plezuri kaj posedi. Ni lernis la universan amon, kun Sidharto Gotamo, kaj persekutis niajn similulojn, aliancante al la cejlonaj kaj hindaj militistoj. Ni estis heredantoj de la Saĝeco, en la foraj temploj de la Sfinkso, kaj tamen de la respekto al la misteroj de inicado ni iris ĝis la sangosoifanta malamikeco ĉe la bordoj de Nilo. Akompanante la simbolan keston de la hebreoj, ni ofte legis la ordonojn de Javeo en la sanktaj rulaĵoj, kaj ni senatentaj ilin forgesadis ĉe la unua klarionsono de milito kontraŭ la filiŝtoj. Ni ploradis pro religia emocio en Ateno kaj murdis samlandanojn en Sparto. Ni admiris Pitagoron, la filozofon, kaj sekvis Aleksandron, la konkerinton. En Romo ni portis altvalorajn oferojn al la dioj, en la mirindaj sanktejoj, altigante la virton, por eltiri armilojn post kelkaj minutoj, en la atrio de la temploj, dissemante morton kaj surtronigante krimon; ni skribis belajn sentencojn pri respekto al la vivo, kun Marko-Aŭrelio, kaj ordonis murdadon de personoj sen kulpoj kaj utilaj al la socio. Kun Jesuo, la Dia Krucumito, nia konduto ne estis malsama ĝis hodiaŭ. Sur la kadavrojn de martiroj, buĉitaj en cirkoj, ni verŝis riverojn da sango por kruela venĝo, starigante ŝtiparojn pro religia sektismo. Ni elportis arbitrajn kaj malnoblajn administrantojn, de Nerono ĝis Deokleciano, ĉar ni havis soifon je povo, kaj kiam Kons- tanteno malfermis la pordojn al la politika superregado, ni ŝanĝis nin, ŝajne fidelajn servantojn de Evangelio, en krimajn arbitraciantojn de la mondo. Iom pos iom ni forgesis la blind- ulojn el Jeriĥo, la paralizulojn el Jerusalemo, la infanojn ĉe Tiberiado, la fiŝkaptistojn el Kapernaumo, por karesi la kronitajn fruntojn de la triumfintoj, kvankam ni sciis, ke la venkintoj sur la Tero ne povas eviti sian pilgrimon al la tombo. La ideo pri la Dia Regno fariĝis fantazio de naivuloj, ĉar ni ne foriĝis de la dekstra flanko de la princoj, soifante la monduman superregon. Ankoraŭ hodiaŭ, post kiam forpasis preskaŭ dudek jarcentoj super la kruco de la Savinto, ni benas bajonetojn kaj kanonojn, mitralojn kaj tankojn en la nomo de la Plejnobla Patro, kiu briligas la sunon de favorkoreco sur la justajn kaj maljustajn.
Jen kial niaj provizejoj de lumo restas malplenaj. La uragano de la homaj kaj popolaj mortigaj pasioj pasas ululantaj, de poluso al poluso, semante malbonajn aŭgurojn.
Ĝis kiam ni estos detruaj kaj malicaj genioj? Anstataŭ lojalaj servantoj de la Sinjoro de la Vivo, ni ĝis hodiaŭ estas soldatoj de la armeo de iluzio, postlasante en nia pasinteco milionojn da tomboj, malfermitaj sub inundoj de cindro kaj fumo. Vane la Kristo admonis nin serĉadi la manifestiĝojn de la Patro en nia propra interno. Ni nutras kaj semas nur egoismon kaj ambicion, vantecon kaj fantazion sur la la Terkrusto. Ni prenas sur nin pezajn ŝuldojn kaj sklavigas nin al la doloraj rezultatoj de niaj faroj, restante plu ĉe la rikolto de dornoj.
Tiel estis, ke ni atingis la modernan tempon, kiam frenezeco ĝeneraliĝas kaj la mensa harmonio de la homo estas tuj drononta. Kun evoluinta cerbo kaj nematura koro, nun ni plej zorge poluras nian arton detrui la spiritan progreson."
La noblega instruanto faris en sia parolado pli longan paŭzon, dum kiu mi observis la ĉirkaŭantajn kunulojn. Viroj kaj virinoj, el kiuj iuj forte prenis al si reciproke la manojn, montris ekstreman palecon sur la miranta vizaĝo. Iuj el ili certe tien venis la unuan fojon, kiel mi, kio evidentiĝis el la ekstaza mirego, stampita sur ilia vizaĝo.
Fiksante sur la ĉeestantaro penetrantan rigardon, la Instru- anto daŭrigis:
- "En la pasintaj jarcentoj la urboj florantaj en la mondo malaperis masakritaj per la glavo de la kruelaj konkerintoj aŭ stagnis sub ondo de mortiga pesto, nekonata kaj ne atakata. Hodiaŭ homaj kolektivoj ankoraŭ suferas la atakon de la hommortiga spado, kaj pluvo da bomboj ĵetiĝas kontraŭ sen- defendajn popolojn; sed la flava febro, ĥolero kaj variolo jam estas kuraceblaj; lepro, tuberkulozo kaj kancero ricevas kons- tantajn atakojn. Ekzistas tamen la nova minaco por la tera loĝejo: la profunda malekvilibro, la ĝenerala malharmonio, la malsanoj de la animo, subfosante vian stabilecon.
Viaj vojoj laŭŝajne ne estas irataj de konsciaj estaĵoj, sed similas strangajn mallarĝajn irejojn, sur kies longo piedbatas haluciantaj koboldoj. Kiel frukto de ombraj epokoj, karakterizit- aj de reciprokaj subpremo kaj malico, en kiuj ni ĝis hodiaŭ vivas, ni vidas la Teron ŝanĝita en kampon por preskaŭ senfinaj malamikaĵoj. Homoj kaj nacioj postkuras la miton de facila oro; sentemaj kreitoj sin donas al la turmentoj de pasioj; fortikaj cerboj perdas la internan vidon, blindigitaj de personaj trompoj kaj aŭtoritateco. Sindoninte al senfinaj disputoj, ĉe timigaj dueloj de opinio, kondukate de frenezecaj malsuperaj ambicioj, la teranoj venas al la randon de alia abismo, kiun ilia konfuzitaj okuloj ne vidas. Tiu oscedanta profundegaĵo, miaj fratoj, estas ja tiu, de la menskonfuziteco kiu ne nur disruinigas la ĉelajn konstruaĵojn de la fizika vivo, sed ankaŭ atingas la subtilan histon de nia animo, invadante la kernon de nia perispirita korpo. Preskaŭ ĉiuj kadroj de la moderna civilizacio estas kompromititaj ĉe sia fundamenta strukturo. Ni do devas mobilizi ĉiujn fortojn laŭ nia povo por servi al la homara bono, kiu estas nia propra bono.
La savanta laboro ne estas ekskluzivaĵo de religio: ĝi estas ĉies laboro, ĉar venos tempo, kiam la homo devos rekoni ĉie la Dian Ĉeeston. La realigo nin koncernanta ne estas privata afero: ĝi estas verko de la tuta kolektivo, klopodo de la honesta kaj sincera servanto, interesiĝanta pri ĉies bono.
Se vi nin vizitas, serĉante orientadon por la sublima laboro de la spirito, ne forgesu vian propran lumon. Ne kalkulu je aliulaj torĉoj por la irado. Sur mizeraj regionoj de regenera sufero, proksimaj al la karno, amare ploras milionoj da viroj kaj virinoj, kiuj misuzis la helpon de la bonuloj, sin ĵetante en mallumon, kiam ili perdis en la tombo siajn nedaŭrajn okulojn, per kiuj ili admiris la pejzaĝon de la vivo, en la lumo de la Suno. Senzorgaj kaj obstinaj ili evitis ĉiujn ŝancojn lumigi sian propran lampon. Ili abomenis la malglataĵojn de la lukto, ili elektis la karnan ĝuon, kiel superegan celon de siaj intencoj sur la Tero; kaj, kiam la morto fermis iliajn satigitajn palpebrojn, ili tiam ekkonis nokton pli longan kaj pli malluman, plenan de ĉagrenoj kaj teruroj."
En tiu momento, montrante ion nedifinitan ĉe sia rigardo, Eŭzebio silentis dum pli ol minuto, kvazaŭ rememorante kor- tuŝajn scenojn, kiujn elvokis la bildoj de lia parolo.
Mi rimarkis la senpaciencon, kun kiu la ĉeestantaro atendad- is la daŭrigon de lia parolo. Sinjoroj kortuŝitaj travidigis fortan impreson tra siaj transfiguritaj mienoj, kaj ni ĉiuj, antaŭ lia lojala kaj emocia elvolvado, tenis nin kvietaj kaj ravitaj.
Post longaj sekundoj la parolanto daŭrigis per energia kaj patriarkeca tono:
- "Vi serĉas ĉe ni la ĝustan instruon por la laboroj nun koncernantaj vin sur la Terkrusto. Altirite de la heleco de la Supera Sfero, ravite de la unuaj konoj pri la universa amo, vi deziras favoron de kunhelpo en la semejo de la estonteco. Vi petas flugilojn por altaj flugoj, celu do kunhelpi ĉe la klopodo de altiĝo.
Sendube via intenco ne povas esti pli nobla; sed estas nepre necese konsideri la bezonon plenumi vian ĉiutagan devon. Neeble progresi en la jarcento, ne plenumante la devojn de ĉiu horo. Estas nepre necese en la nuna tempo restarigi energiojn, reĝustigi aspirojn kaj sanktigi dezirojn.
Ne sufiĉas kredi je la senmorteco de la animo. Neprokrast- ebla estas la prilumo de ni mem, por ke ni fariĝu plejintensa heleco. Por la kuraĝa entrepreno de saviĝo ne sufiĉas la simpla ekscio pri la postvivado de la animo kaj pri la interrilatoj inter la du mondoj. Frivoluloj kaj maliculoj, nesciantoj kaj stultuloj ankaŭ povas korespondi inter si, de malproksime, de lando al lando. Antaŭ ĉio, gravas altigi la koron, rompi la miregojn, kiuj enfermas nin en ombro, forgesi posediluziojn, disŝiri la dikajn vualojn de vaneco, eviti la mortigan likvoron de la malnobliga sinmontrado, por ke la heloj sur la monto rebrilu en la fundo de la valoj, por ke la eterna suno de Dio disbatu la pasemajn homajn mallumojn.
Pioniroj de la vivanta fido, ĉar tio vi de nun deziras esti, malgraŭ la malhelpaĵoj frontantaj kontraŭ ni, oni postulas de vi plenan elmontron, ke vi estas certaj pri la dia spirita mondo.
La Supera Mondo ne interesiĝas pri piuloj avidantaj feliĉ- egan paradizon. Ĉu vi eble konsentus restadi sur la Plandedo- krusto, ne havante specialajn celojn? Se la mola herbo devas produkti laŭ superaj celoj, kion ni diru pri la mirinda inte- ligento de enkarniĝinto? Kion do ni atendu de la racio prilumita de la fido? Ĉu ni ja ricevus tiel sanktan provizon de edifa scio, por sinofero por nenio? Ĉu ni ricevus la roson de tiaj benoj por fortigi la egoisman intencon atingi la ĉielon sen preparaj stadioj, sen purigaj laboroj?
Nia celo, miaj amikoj, ne alkonformiĝas al la memadora ekskluzivismo. La Dia Pordo ne malfermiĝas al spiritoj, kiuj ne nobliĝis per la senĉesa laboro de kunhelpado al la Plejalta Patro. Kaj la grundo de la Planedo, al kiu vi provizore ligiĝis, estas la benata kunlaborejo, kiun la Sinjoro konfidas al vi. Gardu la ĉielan roson en la vazo de via koro, soifanta pacon; rigardu la stelojn, sin montrantaj de malproksime, kiel super- belajn verkojn de Dio; sed ne forgesu la kampon de la nunaj luktoj.
En la modernaj tempoj, la spiritualismo ne povas enfermi Dion inter kvar muroj de ia surtera templo, ĉar nia esenca misio estas aliigi la tutan Teron en la sanktan templon de Dio.
Por nia avangardo el decidaj kaj bravaj laborantoj forpasis la fazo de frivola eksperimentado, de senordaj esploroj, de supraĵaj rezonoj. Ni travivas la strukturadon de novaj sentoj, konstruante la kolonojn de la venonta mondo, kun lumanta lampo en nia interna kampo. Estas memkompreneble, ke la ĵusvenintaj lernantoj eksperimentu, ekzamenu, sondu, elvoku brilajn teoriojn, kie la hipotezoj intermiksiĝas kun elmontro de memamo: kompreneble kaj pravigeble. Ĉiu lernejo havas plurajn kursojn, kiuj firmigas al ĝi la fakojn kaj lernobjektojn. Sed ĉi tie ni ne turnas nin al tiuj, kiuj ankoraŭ revas enfermitaj en sia "memo", implikitaj en la retoj el mil obstakloj de sia fantazio, kristaligantaj ties impresojn. Ni parolas al vi aliaj, kiuj strebas al universalismo, sennomaj kunuloj de la homaro, penanta malmergiĝi el mallumo en lumon. Kiel vi akceptas stagnon, kiel principon, kaj eskluzivisman feliĉon, kiel celon?
Ni nutru renovigan esperon. Ne elvoju Jesuon por pravigi dezirojn je neinda ripozo. Li ne atingis la kulminon de Reviviĝo, antaŭ ol supreniri sur Kalvarion, kaj liaj lecionoj rilatas al la fido, kiu formovas montojn. ()
Ni do ne postulu eniron en feliĉajn mondojn, antaŭ ol plibonigi nian propran mondon. Forgesu la malnovan eraron, ke la korpa morto estas mirakla mergiĝo de la animo en sorĉan
n Jesuo ( Marko, 11:23 ). - La Trad.
riveron. Ni kultu la ĉiaman vivon, la perfektan justecon, kaj ni obeu la leĝon, kiu taksos ĉiam nian meriton, laŭ niaj propraj verkoj.
Nia tasko estas la klariga kaj la eterna servado.
La Universa Regado ne limigis niajn aktivecojn al gardo de pasemaj altaroj. Ni estas vokitaj ne por protekti apartan rondon de ekskluzivema interpreto, sed por kunlabori por liberigo de la enkarniĝinta spirito, malfermante pli helajn horizontojn al la homa racio, refarante la konstruaĵon de la savanta fido, kiun la laŭliteraj religioj forgesis.
Fortegaj blovoj de la evolua ondo balaas la surterajn mediojn. Ĉiutage disfalas konvenciaj principoj konsiderataj kiel netuŝeblaj dum jarcentoj. La homa menso, perpleksa, estas pelita al afliktaj transiĝoj. Inversigo de valoroj, socia provo, rapida procedo de selektado por kolektiva sufero konfuzas timemajn kaj malviglajn, kiuj formas ĉie absolutan plimulton... Kiel vi helpus tiujn milionojn da spiritaj bezonantoj, se vi ne akceptus la respondecon de frata prizorgo? Kiel vi kuracus komenciĝantan frenezecon, se vi ne aliiĝus en magneton, kiu tenas ekvilibron? Ni scias, ke la interna harmonio ne estas varo por oferto kaj mendo sur la surteraj merkatoj, sed spirita akiro nur ebla en la templo de la Spirito.
Necese do, ke ni stimulu la koron por la frata amo, ĉe la servado. Por niaj realigoj ne sufiĉas atendanta kredo; nepre necesa estas la amo, kiu konfidas kaj plenumas, transformas kaj altigas, kvazaŭ aŭtentika vazo da Dia Saĝo.
Ni prefere estu instrumentoj de bono ol atendantoj de favoro. La tasko postulas kuraĝon kaj superegan sindediĉon al Dio. Se ni ne fariĝos lumo en la rondo, kie ni estos, ni vane disbatos mallumon ĉe niaj propraj piedoj. Kaj, dum la agado nin koncernanta, ni ne forgesu, ke evangelizo de rilatoj inter la videbla kaj nevidebla mondoj estas devo tiel natura kaj neprokastebla, kiel la evangelizo de homoj.
Ne serĉu ion miraklecan: soifo je miraklo povas malvirtigi kaj pereigi vin.
Ligiĝu per preĝo kaj konstrua laboro al la superaj mondoj, kaj ĉi tiuj rilatigos vin kun la Diaj Provizejoj, kiuj donas al ĉiu el ni laŭ niaj ĝustaj bezonoj.
La disponoj jungantaj vin sur la tera scenejo, kiel eble plej krudaj kaj malagrablaj fontas el la Superega Volo.
Ne transsaltu malhelpaĵojn nek provu ĉirkaŭiri ilin pro antaŭdecidita evito: venku ilin, uzante volon kaj persistadon, kiuj donas al vi okazon pliigi viajn proprajn valorojn.
Ne iru sen la necesa prudento la vojon de la karno, sur kiuj vi multfoje imitas la malkvietan papilion. Plenumu la ĉiutagajn postulojn kaj ĝojegu, ke vi realigas viajn plej malgrandajn taskojn.
Ne lerninte marŝon, ne provu flugon.
Super ĉio ne demandu pri la probablaj rajtoj, kiuj estus al vi juĝitaj ĉe la dia bankedo, antaŭ plenumo de viaj homaj kompromisoj.
Neebla estas al vi la titolo anĝelo, antaŭ ol vi estu prudentaj homoj.
Suverenaj kaj nepereemaj leĝoj prezidas en niaj destinoj. Ni estas konataj kaj ekzamenataj ĉie.
La facilaĵojn donatajn al la sanktigitaj spiritoj, kiujn ni admiras, Dio ĉie malavaras al ni. Ilia profitado do estas afero nia. La surteraj maŝinoj povas levi vian fizikan korpon ĝis granda alteco, sed la spiritan flugon, per kiu vi liberiĝas de besteco, vi neniam entreprenos sen propraj flugiloj.
La konsolado kaj amikeco de la en- kaj elkarniĝintaj bonfarantoj riĉigos vin per trankvileco, kvazaŭ mildaj kaj benataj floroj de la animo; ili tamen velkos, kiel la unutagaj rozoj, se vi ne preparos la grundon de via koro per fido kaj kompreno, per nerompebla espero kaj senmorta amo, bonegaj sterkoj, kiuj favoras ilian disvolviĝon sur la kampo de via senĉesa klopodo.
Ne avidu ripozon al viaj manoj kaj piedoj; antaŭ ol nutri tian intencon, pensu realigi vian internan pacon per la superega trankvileco de via konscienco.
Forlasu iluzion, antaŭ ol iluzio vin forlasu.
Dum vi estras vian propran ekzistadon, plantu bonon ĉe la spuro de viaj paŝoj.
Nur tiuj servantoj, kiuj laboras, starigas en la tempo la markojn de evoluo; nur tiuj, kiuj sin banas per la ŝvito de respondeco sukcesas estigi novajn formojn de vivo kaj renoviga idealo. La ceteraj, sindonintaj al senfareco, kvankam ili nomu sin monarĥoj aŭ princoj, ministroj aŭ leĝofarantoj, sacerdotoj aŭ generaloj, ili tamen estas klasifikitaj en la grupon da parazitoj sur la Tero; ili eĉ ne signas sian nedaŭran restadon sur la Terkrusto; ili flugetas, kiel diverskoloraj insektoj, revenante al la polvo, de kiu ili sin levis dum kelke da minutoj.
Revenonte en vian karnan korpon, tiam helpu vin per la lumo por la necesaj edifoj.
Ni partoprenu en la glora Spirito de la Kristo.
Ni aliiĝu en savantan lumon.
La ĝenerala kaj kreskanta perturbo invadas la departa- mentojn de la homa menso. Furioze interbatalas nacioj kaj ideologioj, sistemoj kaj principoj. Post halto de la internaciaj bataloj ekestas la bedaŭrindaj civilaj militoj, armante fratojn kontraŭ fratoj. Maldisciplino instigas strikon, soifo je libereco konfuzas la domon de la popoloj. Sferoj de agado militas unu kontraŭ alia; enkarniĝintoj kaj elkarniĝintoj kun malsuperaj inklinoj kruele kolizias pomilione. Sennombraj hejmoj aliiĝas en mediojn de nekonformiĝo kaj malharmonio. La homo duelas kontraŭ si mem en la nuna proceso de rapida transiĝo.
Ekvilibro do en la necesa edifado, konvinkitaj, ke estas neeble konfuzi la Leĝon aŭ perfidi ĝiajn universajn artikolojn!"
Fininte Eŭzebio eldiris belan kaj emocian preĝon, petante la diajn benojn por la ĉeestantaro. Superbelaj manifestiĝoj de lumo tiam vidiĝis super ni.
Post la laboroj, la kunuloj ankoraŭ ligitaj al la karna rondo komencis foriri en respektoplena silento.
Kalderaro kondukis min al la Instruanto kaj min prezentis. La altranga direktanto afable akceptis min, kun abundo da stimulaj vortoj. Ni devas servi, li klarigis, reliefigante la ĉie amasigitajn bezonojn de spirita helpo, kiu postulas abnega- ciajn kaj fidelajn kunlaborantojn.
Kiam Kalderaro aludis al miaj planoj, Eŭzebio montris al mi patran rideton kaj, informante min pri la pluraj farotaj paŝoj, li rekomendis al ni ekrilati kun la helpa grupo, al kiu la Asistanto donadis aktivan kunlaboradon.
Tuj poste, forirante akompanata de la asesoroj, kiuj komplet- igis lian karavanon, la nobla mentoro bonkore konsolis min:
Estu feliĉa!
Direktante al Kalderaro espriman rigardon, li aldonis:
En oportuna okazo, konduku lin al la helpa servado ĉe la kavernoj.
Posedite de scivolo, mi emocie dankis kaj ekatendis.
III
LA DOMO DE LA MENSO
Ree akompanante Kalderaron en la hela mateno, mi estis absorbita de la intenco riĉigi min per konoj rilataj al la manifestado de la vivo proksima al la fizika sfero.
Enlasite en la spiritan kolonion, kiu kun ekstrema amemo min akceptis, mi intime konis kelkajn instruantojn kaj fidelajn bonfarantojn.
Vere ni ĉiuj vivis en intensa laboro, kun malmulte da horoj por distraj ekskursoj; krome, ni ĝuis feliĉan, gajan medion, favorantan al ni la evoluan marŝon. Niaj temploj estis per si mem benataj nukleoj de konsolo kaj revigligo. En niaj kulturaj kaj artismaj societoj ni trovis daŭrigon de la surtera ekzistado, sed riĉigita per multoblaj edukaj elementoj. Sur la socia kampo svarmis mirindaj okazoj por akiro de netakseblaj korinklinoj. La domoj, en kiuj ni plenumis la daŭran servon, staris inter ĉarmaj ĝardenoj, simile al varmetaj kaj feliĉaj nestoj sur parfumaj kaj kvietaj foliaroj.
Ne mankis al ni ordonoj kaj devoj, ordo kaj disciplino; sed sereneco estis nia klimato, kaj paco nia ĉiutaga dono.
La morto ĵetis nin al atmosfero nekonata, stranga por la fizika lukto. Nia unua sento estis ŝoko. Neatendaĵo altiris nian atenton. Ni vivis plu, nur sen la fiziologia maŝino, sed la novaj kondiĉoj de ekzistado ne signifis mankon de evoluokazo. La motivoj de bonefika konkuro, la eblaĵoj de spirita kresko estis senfinaj. Ni povis helpi nin per la superaj fortoj, teni edifajn interrilatojn, teksi esperojn kaj amrevojn, plani pli altajn spertojn sur la reenkarniĝa kampo, plibonigante nin ĉe laboro kaj studo kaj pliigante nian servokapablon.
Resume nia trairo tra la tombo kondukis nin al pli bona vivo; sed... kion ni diru pri tiuj milionoj da homoj, kiuj transpasis la mallarĝan sojlon de la morto, restante plu alkroĉitaj al la Terkrusto?
Tiaj nekalkuleblaj amasoj sin tenis en la rudimenta stadio de kono; ili nur posedis kelke da primaraj informoj pri la vivo; ili petegis subtenon de la Superaj Spiritoj, kiel la primitivaj triboj petas helpon de la civilizitaj homoj; ili devis disvolvi kapablojn, kiel la infanoj devas kreski; ili restis ligitaj, katenitaj al la karna sfero ne pro malico, sed longe restis, hezitantaj sur la Tero, kiel la etaj idoj de homoj sin premantaj al la patrina brusto; el sia ekzistado ili nur rememoris siajn sentojn, postulante preskaŭ tujan reenkarniĝon, kiam ne estis ebla al ili eniro en niajn edukejojn de komenca servado kaj lernado. Aliflanke efektivaj falangoj da krimuloj kaj deviintoj tumultis ne malproksime de ni, post kiam ili transiris la tombolimojn; iafoje ili pasigis multe da jaroj inter ribelo kaj malespero, kvazaŭ timegigaj genioj de ombro, kiel okazas, en la surteraj rondoj, al la obstinaj krimuloj apartigitaj de la sana societo; sed ili ĉiam finis sian frenezan kuron ĉe la mallumaj anguloj de konsciencoriproĉo kaj sufero, fine pentante pri siaj malicaĵoj. Pento tamen estas vojo al regenero kaj neniam rekta pasporto al al ĉielo, pro kio tiuj malfeliĉuloj formis vivajn bildojn de sufero kaj hororo.
Mi vidis ilin en pluraj okazoj, menskonfuzitaj kaj afliktitaj, prenantaj formojn malagrablajn al mia rigardo.
Ĉe la kazoj de obsedo ili ŝanĝis sin en reciprokajn turment- antojn aŭ en malvarmajn ekzekutistojn de la enkarniĝintaj viktimoj; kiam ili estis vagantaj aŭ lokitaj en la punovaloj, ili ĉiam teruregis pro la scenoj de senlimaj doloro kaj mizero.
Tamen estas grave rimarki, ke ili, la malfeliĉuloj, kaj ni, laborantaj plu laŭ ordinara ritmo, trapasis similajn pordojn. En multaj okazoj, ni eble forlasis nian materian envolvaĵon sieĝitan de similaj malsanoj. Pro ĉi tio kaj pro la deziro koni la Dian Leĝon, kiu favore ne liveras paradizojn nek starigas eternajn inferojn, la simpla rigardo al tiuj longaj vicoj da suferantoj min konsternadis.
Efektive mi vidis multaj n el ili en rebonigaj ĉambroj de pluraj helpaj institucioj; sed tiuj, troviĝantaj en la zono de frata helpo, prezentis favore al si mem simptomojn de pliboniĝo, rilate al rekono de siaj propraj mankoj kaj rilate al spiritaj meritoj, kiujn ili ĝuis, danke iajn intervenajn fortojn.
Sed la mizeruloj, al kiuj ni aludis, havis aliajn devenojn. Temis pri la nesciantoj, la ribelantoj, konfuzantoj kaj nepent- antoj kun animo fermita al edifaj admonoj, fieruloj kaj vantemuloj je plej variaj nuancoj, obstinaj en malbono, dis- perdantoj de anima energio, per kondutoj malicaj rilate la vivon.
Mia kontakto kun ili, en pluraj okazoj, estis simpla hazar- da renkontiĝo sen pli granda signifo por mia kleriĝo.
Kial ili tiel longe restis en la malluma hemisfero de nekom- preno? ĉu ili decide prokrastis la akcepton de la lumo? ĉu ne dolorigos ilin la stato de estuloj de si mem kondamnitaj al longaj punoj? ĉu ili ne sentis honton pro memvola tem- poperdo? Mi multfoje surpriziĝis rigardante ilin... La mienoj de multaj el tiuj malfeliĉuloj ŝajnis monstran desegnon, estigantan ironion kaj kompaton. Kia leĝo regis la stereotipadon de iliaj formoj? ĉu ilin forgesis la patrinonaturo, malavara je benoj en ĉiuj sferoj, aŭ ili prenis tiujn trajtojn de persona prezentado pro ia puno trudita de superaj planoj?
Tiaj demandoj bolantaj en mia cerbo trenadis min al la vivo, kiu sin montris ebla al mi.
En tiu manteno mi aliris Kalderaron, avida je scio. Mi malkaŝis al li miajn internajn demandojn, mi rakontis al liaj toleremaj oreloj mian malpaciencan kaj longe bridatan atendon; mi intencis koni tiujn, kiuj longe restis en malico, krimo kaj nekontenteco.
Mia amiko trankvile aŭdis min, bonvoleme ridetis kaj komencis klarigi:
Antaŭ ĉio, Andreo, ni modifu nian koncepton. Por transformi nin en efektivajn elementojn de helpo al la suferantaj Spiritoj elkarniĝintaj aŭ ne, estas al ni nepre necese kompreni malicon kiel frenezecon, ribelon kiel nescion, kaj malesperon kiel malsanon.
Antaŭ mia perplekseco, li fratece aldonis:
Ĉu vi komprenis? Tiuj difinoj vere ne estas miaj. Ni lernis ilin de la Kristo, en lia dia trakto kun nia malsupera pozicio sur la Terkrusto.
Mi opiniis, ke la Instruanto sin tenos en longa parola elmontro de la afero, prezentante altvalorajn konojn kaj komentariante personajn spertojn. Sed tio tute ne okazis; Kalderaro tute simple min informis:
La spirita blindeco estas frukto de la profunda nescio en siaj primaraj manifestiĝoj aŭ de la ombriĝo de la racio en la statoj de la homa malnobliĝo. Helpante la konfuzan menson, nia intereso estas esplori ĉi tiun lastan aspekton de la ombro, peze falanta sur la animojn; tiel, estas necese, ke vi konu ion pri la frenezo en la sfero de la civilizacio. Por tio estas grave, ke ni pli detale studu la cerbon de la enkarniĝinto kaj tiun de la elkarniĝinto en malekvilibra pozicio, ĉar ni konsideras ĝin, kiel organon de manifestiĝo de la spirita aktiveco.
Mi dezirus aŭdi plu liajn klarajn kaj konvinkajn eksplikojn fluantajn el liaj lipoj, sed Kalderaro eksilentis, por diri kelkajn momentojn poste:
Mi ne disponas je multe da tempo por konversacii pri afero ne koncernanta miajn servojn; sed ni duope agos, kon- vinkiĝintaj pri tio, ke, laborante ĉe la bonaj verkoj, ni ĉiam lernos la edifan sciencon.
Li frate ridetis kaj finis:
Paroloj uzitaj ĉe servoj de bono estas dia cemento por senmortaj faroj. Ni do konversacios, efektive servante niajn similulojn kaj nia profito ĉiam kreskos.
Mi eksilentis edifita.
Post kelkaj minutoj, lin akompanante, mi penetris en vastan hospitalon kaj ni ekhaltis antaŭ la lito de iu malsanulo, kiun la Asistanto devus helpi. Malvigla kaj pala, li sin tenis apud estulo el nia sfero en mizeraj kondiĉoj de malsupereco kaj sufero. La malsanulo, kvankam preskaŭ senmova, montris tamen fortan nervan tension, ne vidante per la fizikaj okuloj sian kunulon kun timiga aspekto. Estis tiel granda la kvanto da fadenoj ilin reciproke ligantaj, ke ili estis kvazaŭ jungitaj unu al la dua, aspektante al mi kiel du homoj malliberigitaj en vibra reto. Pensoj de unu certe vivis en la cerbo de la dua. Emocioj kaj sentoj eble estis interŝanĝataj kun matematika precizeco. Spirite ili eble estis konstante akordaj inter si. Mirplena mi observadis la abundegon de iliaj komunaj mensaj vibroj.
Kiam mi decidis komentarii la fenomenon, tiam Kalderaro aliris, rekomendante:
Ekzamenu la cerbon de nia enkarniĝinta frato.
Mi koncentris mian rigardadon sur la delikatan organon, centralizante mian tutan vidkapablon por ĝin interne analizi.
La krania envolvaĵo antaŭ miaj pliintensigitaj vidpovoj ne prezentis malhelpon. Kiel mi rimarkis aliajn fojojn, tie estis la komplika fako de la mensa produktado, simila al laboratorio el la plej kompleksaj kaj malplej alireblaj. La ĉirkaŭvolvoj apartigitaj inter si, kunigitaj per loboj, egale distancantaj unuj de la aliaj per incizuroj, donis al mi ideon pri elektra aparato preskaŭ nekonata al la homoj. Komprenante la du hemisferojn mi rememoris la signifon de la klasika terminologio kaj restis longajn minutojn rigardante la specialajn aranĝojn de la nervoj kaj la karakterizaĵojn de griza substanco.
Mia instruanto, kies voĉo rompis la silenton, neatendite
ekkriis:
Rimarku la signaladon.
Mirplena, mi rimarkis, la unuan fojon, ke la cerbaj disra- dioj havis esencajn diferencojn. Ĉiu motorocentro distingiĝis per diversaj propraĵoj, pro la radiantaj fortoj. Surprizite mi rimarkis, ke la tuta cerba regiono, laŭ la lumaj signaloj dividiĝis en tri malsamajn regionojn. Sur la fruntalaj loboj la regionoj de kuniĝo estis preskaŭ brilaj. De la motora kortekso, ĝis la ekstremaĵo de la spina medolo, la lumeco malpliiĝis kaj fariĝis ankoraŭ malpli intensa ĉe la bazaj ganglioj.
Mi jam konsumis kelke da minutoj en la rigardado de la nervaj ĉeloj, kiam la Asistanto min konsolis:
Vi ekzamenis la cerbon de kunulo ankoraŭ katenita al la densa korpo; nun rimarku la saman organon de la elkarn- iĝinta estulo lin rekte influanta.
La estulo, kiu ne rimarkis nian ĉeeston pro la krudaj vibroj, en kiuj li sin tenis, koncentris sian tutan atenton sur la malsanulon, memorigante al ni pri ruza feliso, gardanta sian predon.
Mi observis lian strangan vundon sur la toraka regiono kaj kiam mi pretiĝis esplori ĝian kaŭzon, ekzamenante la pulmojn, tiam Kalderaro senafekte min konsolis:
Ni pritraktos la vundon en la helpa laboro. Koncentru viajn vidpovojn sur la cerbon.
Post kelkaj momentoj mi konkludis, ke, krom la formoj de la pecoj kaj la vibra ritmo, ankaŭ kuŝas sub miaj rigardoj du cerboj preskaŭ egalaj. La mensa kampo de la elkarnniĝinto diferencis, montrante ian superecon rilate al la substanco, kiu en la perispirita korpo estis pli malpeza kaj malpli malhela. Mi havis la impreson, ke, se ni lavus interne la cerbon de la amiko kuŝanta sur lito, liberigante ĝin de pli pezaj korpuskloj, ĝi esence estus preskaŭ egala al tiu de la estulo ekzamenata de mi. Sed la lumaj dividoj estis tute egalaj. Pli da lumo sur la fruntalaj loboj, malpli da lumo sur la motora kortekso kaj preskaŭ neniom da lumo sur la spina medolo, kie la radioj fariĝis difuzitaj kaj opakaj.
Post zorga esplorado mi interrompis la komparan studon kaj mi kun silenta demando fikse rigardis Kalderaron.
La komplezema mentoro argumentis, ridetante:
Post la korpa morto, kio plej surprizigas nin, tio estas nia renkontiĝo kun la vivo. Ĉi tie ni lernas, ke la perispirita organismo, kiu alĝustigas nin al pli malpeza kaj pli plasta materio, post la tombo, estas ja frukto de evolua proceso. Ni ne estas miraklaj kreaĵoj por ornamo de kartona paradizo. Ni estas filoj de Dio kaj heredantoj de la jarcentoj, akirante konojn, de sperto al sperto, jarmilon post jarmilo. En la Univer- sa Templo de la Eternulo ne estas nepotismo kaj ĉiuj fortoj de la Kreitaĵaro perfektiĝas en la Senfino. La krizalido de konscienco, kiu kuŝas en la kristalo rulanta en la riverfluo, tie troviĝas en liberiĝa proceso; la arboj multfoje altiĝantaj dum centoj da jaroj, eltenantaj la rigorojn de la Vintro kaj ricevantaj la karesojn de la Printempo, konkeras memoron; tigrino, kiu lekas siajn ĵusnaskitajn idojn, lernas rudimentojn de amo; simio, kiu blekas, organizas parolkapablon. Vere Dio kreis la mondon, sed ni ankoraŭ restas for de la kom- pleta verko. La estuloj, kiuj loĝas en la Universo, dum multe da tempo verŝos ŝviton por ĝin plibonigi. Tiel ankaŭ la individuo. Ni estas kreitaĵoj de la Dia Aŭtoro kaj ni devas nin tute perfektigi. La Eterna Patro starigis kiel universan leĝon tion, ke la per- fektiĝo estu verko de kunlaborado inter Li kaj ni, liaj infanoj.
La mentoro silentis dum momentoj, en kiuj mankis al mi sufiĉa kuraĝo por aldoni ian ajn komentarion al liaj altaj pensoj.
Tuj poste li montris al mi la spinan medolon kaj daŭrigis:
Mi opinias senbezona ian aludon al la unuaj laboroj de nia longa dramo de evolua vivo. Ekde la amebo en la varmeta marakvo, ĝis la homo, ni luktas, lernante kaj senĉese selektante.
Por akiri movadon kaj muskolojn, kapablojn kaj rezonadon, ni provis la vivon kaj de ĝi ni estas provataj milojn da jaroj. La paĝoj de la hinda sciaro estas skribaĵoj de hieraŭ, kaj la Evangelio de Jesuo estas hodiaŭa lernobjekto, kompare kun la jarmiloj travivitaj de ni sur la vojo de progreso.
Farinte per la dekstra mano signifan geston, li diris plu:
La nerva sistemo estas la komenca cerbo, sidejo de la instinktaj movoj kaj de la subkonsciaj aktivecoj; ni figuru ĝin, kvazaŭ ĝi estus la kelo de la personeco, kie ni gardas ĉiujn spertojn kaj registras la plej malgrandajn okazintaĵojn de la vivo. En la regiono de la motora kortekso, kiu estas zono inter la fruntalaj loboj kaj la nervoj, ni vidas la disvolviĝintan cerbon, estigantan la motorajn energiojn, kiujn nia menso utiligas por la nepre necesaj manifestoj en la nuna evolua stato de nia memo. En la fruntalaj loboj, ankoraŭ mutaj pro la scienca esplorado de la mondo, kuŝas materialoj havantaj sublimajn karakterojn, materialoj, kiujn ni grade konkeros, en nia penado por altiĝo, kaj kiuj estas la plej nobla parto de nia dia evoluanta organismo.
Liaj simplaj kaj mirindaj klarigoj mirigis min. Kalderaro estis instruanto el la plej alta klaso. Li lernigis, ne lacigante, li sciis konduki la instruaton al profundaj konoj, ne kaŭzante ian penon al la lernanto.
Mi rimarkis lian noblecon, kiam li daŭrigis, post nelonga
paŭzo:
Ni ne povas aserti, ke ni havas tri cerbojn samtempe. Ni havas nur unu, kiu tamen sin dividas en tri apartajn regionojn. Ni konsideru ĝin, kvazaŭ kastelon el tri etaĝoj: en la unua estas la "sidejo de niaj aŭtomataj impulsoj", prezentanta la vivan resumon de la plenumitaj servoj; en la dua ni lokas la "loĝejon de la nunaj konkeroj", kie stariĝas kaj plifirmiĝas la noblaj kvalitoj, kiujn ni konstruas; en la tria estas la "domo de la superaj konoj", montranta la kulminojn, kiujn ni devas atingi. En unu el ili loĝas kutimo kaj aŭtomatismo; en la alia, klopodo kaj volo; kaj en la lasta, idealo kaj la supera atingota celo. Ni tiamaniere distribuas al tri etaĝoj la subkonscion, konscion kaj superkonscion. Kiel ni vidas, ni havas en ni mem la pasintecon, la estantecon kaj la estontecon.
Post pli longa paŭzo mi donis kuron al intimaj pripensadoj, laŭ malnova kutimo informiĝi.
La altvaloraj klarigoj, kiujn mi aŭdis, ne povus esti pli simplaj nek pli logikaj. Mi tamen demandis min mem: ĉu la cerbo de elkarniĝinto estus same malsaniĝema? Mi sciis, ke la griza substanco, en la karna mondo, povus esti atakita de tumoroj, de moliĝo, de hemoragio; sed en la nova sfero, en kiun la morto min kondukis, kiaj morbaj fenomenoj sieĝus la menson?
Kalderaro registris miajn demandojn kaj klarigis:
- Ni ĉi tie ne diskutu la ĝustadire materiajn malsanojn. Kiu de longe akompanas, kiel ni, la servadon de la psikiatroj, tute sindonintaj al la bono de sia proksimulo, tiu ĝissate scias, ke ĉiuj elmontroj de homa dankemo restas senesprimaj antaŭ la apostoleco de iu Paul Broca, kiu konstatis la malsanon de la parolcentro, aŭ de iu Wagner Jauregg, kiu sin dediĉis al la kurac- ado de la paralizo, persekutante la spiroketon de la sifiliso ĝis trovi ĝin en la interno de la griza materio, malordigantan la mo- torajn zonojn. Antaŭ tiaj fenomenoj estas komprenebla la rompo de la cerba harmonio, kaŭze de la deviga foriĝo de la principoj de la perispirita korpo for de la ĉelaj aglutiniĝoj de la fiziologia kampo; tiuj aglutinoj tiam restas malordigitaj ĉe siaj strukturoj kaj normalaj aktivecoj, same kiel okazas al violono nekapabla por perfekta ludado de ia melodia peco, kiam ĝi havas unu aŭ du kordojn malagordiĝintajn. Ni ne devas nek povas ignori la leĝojn regantajn la kampon de formo... El tio venas la neebleco de nia pretendo pri "ekvilibra psikologio" sen "harmonia fiziologio" en la sfero de la homa scienco: tio estas afero tute komprenebla. Ni parolos sole nur pri la spiritaj manifestiĝoj laŭ ilia esenco. Vi demandas, ĉu la elkarniĝinta menso povas malsaniĝi... Kia demando! ĉu vi pensas, ke la antaŭdecidita malico ne estas anima malsano? ke malamo ne estas terura morbo? ĉu vi eble opinias, ke ne ekzistas "mensaj vermoj" de malĝojo kaj nekonformiĝo? Kvankam ni havas la feliĉon agi en pli subtila kaj malpeza korpo, danke al la naturo de niaj pensoj kaj aspiroj, jam malproksime de la krudaj vivoregionoj, kiujn ni forlasis, ni tamen ankoraŭ ne posedas cerbon de anĝelo. La konservado de nia nuna formo, survoje al pli altaj konkeroj, estas nia senĉesa laboro; ni ne povas ripozi ĉe la lumigaj procedoj; ni devas ĉiam puriĝi, selekti inklinojn kaj kribri konceptojn, tiel ke la marŝo ne interromp- iĝu. Milionoj da estuloj vivas ĉi tie en la situacio, en kiu ni troviĝas, sed aliaj milionoj restas en la karno aŭ ĉe niaj malaltaj sferoj de evoluo, sub la fera ganto de kruela frenezo. Por tiuj ja ni devas studi la patologion de la spirito, helpante la plej malfeliĉajn, intervenante fratece kaj nerekte por solvo de la doloraj problemoj, en kies nigraj fadenoj ili enretiĝas. Ili estas senesperaj koboldoj, viktimoj de si mem, rikoltantaj dornojn kaj elreviĝojn. La homa perispirita korpo, vazo por niaj manifestiĝoj, estas almenaŭ nuntempe nia plej grava konkero sur la Tero, sur la kampo de la formoj. Por la klarmensaj animoj, jam prilumitaj de savanta lumo, ĝi estas ponto al la supera kampo de la eterna vivo, ankoraŭ ne atingita de ni mem; por la vulgaraj spiritoj ĝi estas ĉirkaŭlimo nepre necesa kaj justa; por la kulpaj konsciencoj ĝi estas neesprimebla malliberejo, ĉar, ĝi krome registras la faritajn erarojn, gardante ilin kun ĉiuj vivaj detaloj de la nigraj momentoj de la falo. La speco de vivo de ĉiu homo en la karna envolvaĵo kaŭzas la densecon de la perispirita organismo post la perdo de la materia korpo. Nu, la cerbo estas la instrumento de la menso, fonto de niaj pensoj. Per ĝi do ni unuiĝas al lumo aŭ al mal- lumo, al bono aŭ al malbono.
Rimarkante la atenton kun kiu mi sekvis liajn altvalorajn klarigojn, Kalderaro signife ridetis kaj demandis:
Ĉu vi komprenis?
Montrante la du suferantojn apud ni, li daŭrigis:
Ni ekzamenis ĉi tie du malsanulojn: unu en la karno; alia ekster ĝi. Ambaŭ portas la cerbojn toksikitaj, absolute harmoniante unu kun alia. Ili spirite defalis de la tria etaĝo, kie ni lokas la superajn konceptojn, kaj, sin donante al la malstreĉiĝo de la volo, ne estis akceptitaj en la duan etaĝon, - sidejon de la individua klopodo -, perdante altvaloran okazon restariĝi; ili enfalis do en la sferon de la instinktaj impulsoj, kie oni gardas ĉiujn spertojn de la antaŭa animaleco. Ambaŭ abomenas la vivon, sin reciproke malamas, malesperas, nutras ideojn pri turmento, aflikto kaj venĝo. Unuvorte, ili estas frenezaj, kvankam la mondo ne vidas ilian grandegan malekvilibron, efektiviĝantan interne de ilia perispirita orga- nismo.
Mi estis preta eldiri longan liston da demandoj pri la du studataj personoj, kiam la kunparolanto komencis la servon de rekta helpo, kaj, metante la desktran manon sur la mal- dekstran fruntalan lobon de la enkarniĝinta malsanulo, afable diris al mi:
- Silentu, mia amiko, pri viaj insistaj demandoj. Trankvil- iĝu. Dum niaj laboroj mi klarigos al vi, kio estos al mi eble.
STUDADO DE LA CERBO
Kun frateca mano malfermita super la frunto de la malsanulo, kvazaŭ fluigante sur lin viglajn fluidaĵojn de renoviganta vivo, Kalderaro klarigis al mi bonkore:
Antaŭ proksimume dudek jaroj ĉi tiu amiko metis finon al la materia vivo de sia nuna turmentanto per dolora sanga sceno. Mi komencis la helpan servadon al li nur antaŭ tri tagoj; mi tamen jam tute informiĝis pri lia kortuŝa historio.
Li turnis kompateman rigardon al la elkarniĝinta turment- anto kaj daŭrigis:
Ili kune laboris en granda urbo, sindonintaj al vendado de bagatelaĵoj. La murdinto estis dungito de la viktimo, ekde sia infaneco, kaj, atinginte sian plenaĝon, postulis de sia estro, fariĝinta lia kuratoro, pagon por pluraj jaroj da laboro. Lia estro kategorie rifuzis kontentigi lin, pretekstante lacigajn laborojn, kiujn li travivis por helpi la dungiton, dum ties infaneco kaj juneco. Li ebligus al la junulo profitan situacion sur la kampo de negocoj, donus al li grandajn interesojn, sed eĉ groŝon ne pagus por la pasinteco. Ĝis tiam li tenis lin, kvazaŭ filon, kiu postulas kontinuan helpadon. Diskuto ekestis. Krudaj vortoj, interŝanĝitaj meze en koleraj vibroj, ekflamigis la cerbon de la junulo, kiu, en la apogeo de malamo, posedita de sovaĝa furiozo, murdis sian estron. Sed antaŭ ol forkuri, la kriminto rapidis al la kaso, en kiu amasiĝis pakoj da monpaperoj, prenis grandan sumon, kiun li supoze rajtis, restigante multe da mono por trompi la policon en la sekvanta tago. Efektive, en la morgaŭo li mem venis al la komercejo, kie la mastro tranoktis, dum ties malgranda familio longe restis sur kamparo, kaj hipokritante zorgon antaŭ la fermitaj pordoj, invitis policiston lin akompani, ke ambaŭ rompu unu el la seruroj. Post kelkaj momentoj disvastiĝis sciigo pri la krimo; sed la homa justico, enretiĝinta en la ruzeco de la krimulo, ne sukcesis klarigi la problemon pri la mortorigino. La murdinto malavaris zorgojn por gardi la interesojn de la mortinto. Li ordonis sigeli ferŝrankojn kaj librojn. Li faris paŝojn por peniga inventaro. Li postulis subtenon de la laŭleĝaj aŭtoritatuloj por skrupula ekzameno de la situacio. Li estis efektiva advokato de la vidvino kaj de la du infanoj de la mortinta kuratoro, kiuj, danke lian sindediĉon, ricevis riĉan heredaĵon. Li priploris la okazaĵon, kvazaŭ la elkarniĝinto estus lia patro. Finiĝinte la afero kun la senutileco de la justico antaŭ la enigmo, li diskrete retiriĝis en grandan industrian centron, kie li aplikis la ekonomiajn rimedojn al profitodonaj aktivecoj.
Mia mentoro montris diferencan brilon sur siajn okuloj, faris mallongan paŭzon kaj aldiris:
- Li sukcesis trompi homojn, sed ne povis iluzii sin mem. Koncentrante sian menson al la ideo de venĝo, la elkarniĝinta estulo persiste sekvis lin. Li alkroĉiĝis al la psika organismo, kiel hedero al viskeca muro. La murdinto faris ĉion por malstreĉi la konstantan sieĝon de la malamiko. Li intensigis laborojn ĉe siaj materiaj entreprenoj, avidante forgeson de si mem, praktikante iniciativojn, kiuj valorigis liajn bankajn kambiojn. Sed rimarkante, ke la grandaj ekonomiaj kapitaloj ne malpliigis liajn nekonfeseblajn maltrankvilon kaj suferon, li rapidis edziĝi, sopirante kvietigi sian propran koron. Li edziĝis kun fraŭlino de animo ekstreme altiĝinta al la supera regiono de la homa vivo, kiu donis al li kvar ĉarmajn infanojn. En la spirita klimato de la elektita virino, li iel sukcesis ekvilibri, kvankam la viktimo neniam lin forlasis. Estis okazoj, dum kiuj li kaptiĝis de plej kruelaj nervaj deprimoj, atakite de strangaj inkuboj, antaŭ okuloj de familianoj; sed li ĉiam rezistis ĝis ioma grado, subtenate de amikoj, kiujn lia edzino posedis de longe, en nia mondo. Se la homaj leĝoj respondas al eraremo de enkarnuloj, la diaj leĝoj tamen neniam eraras. Konservante ĉiujn nigrajn fortojn akumulitajn en sia destino, ekde la nokto de murdo, nia malfeliĉa amiko, tenis enfermitaj, en la kelo de sia personeco, ĉiujn detruajn impresojn rikoltitajn en la momenta de sia falo. Naŭzis lin publika konfeso pri la krimo, kio iel mildigus lian angoron kaj forpelus pereigajn energiojn, kiujn li konservadis.
Ĉe tiu parto de la rakonto, Kalderaro eksilentis.
Li tuŝis la korteksan regionon kaj daŭrigis:
La krima menso sieĝita de la konstanta ĉeesto de sia viktimo, perturbanta ĝian memoron, fiksiĝis en la meza regiono de la cerbo, ĉar la doloro de la konsciencoriproĉo ne permesis al ĝi eniron en la superan sferon de la perispirita organismo, kie la plej noblaj principoj de estulo starigas la sanktejon de manifestado de la Dia Konscio. Vipas lin, terurita de siaj re- memoroj, neesprimebla timego antaŭ la konsciencaj juĝoj. Aliflanke, pli kaj pli interesiĝinta garantii la feliĉon de sia familio, sola oazo en la varmega dezerto de diaj doloraj rememoroj, la malfeliĉulo, tiam respektata pro la socia pozicio, kiun mono konstruis por li, sin donis al febra kaj seninterrompa aktiveco. Mense vivante en la meza regiono de la cerbo, preskaŭ ekskluzive, li nur ĝuis ian trankvilon, agante kaj laborante iel ajn, eĉ iele trapele. Li provis forkuri de si mem, per ĉiuj rimedoj, laŭ sia povo. Li enlitiĝadis malvigliĝinta, pro laciĝo de la korpo, kaj ellitiĝadis, en la sekvanta tago, malforta kaj laca dueli senutile kun sia nevidebla persekutanto dum la dormhoroj. Sekve, li naskis la malekvilibron de sia perispirita organismo kaj tio malordigis lian motorzonon, kaŭzante la organaran ĥaoson.
Li faris karakterizan movon kun la montrofingro kaj akcente diris:
Rimarku la korteksajn centrojn.
Mirante, mi rigardadis tiun admirindan mikroskopan mondon. La piramidoformaj ĉeloj, distingiĝantaj pro la grando, esprimis la gravecon de la funkcioj, kiujn ili devis plenumi en la laborejo de la nervaj energioj. Atente rimarkante la vidaĵon, ne ŝajnis, ke mi ekzamenadas la vivan histon de blanka-griza substanco: mi havis la impreson, ke la kortekso estas fortika funkcianta dinamo. Ĉu ni ne estus antaŭ ia aparato kun kompleksa strukturo? Malgraŭ tiuj impresoj, mi rimarkis, ke la cerba substanco kvazaŭ moliĝas.
Mi restis plu perpleksa, nesciante, kiel esprimi la konform- ajn komentariojn, kiam la Asistanto venis helpe al mi, klarigante:
- Ni estas antaŭ la perispirita organo de la homa estaĵo, alteniĝinta al sia fizika duoblaĵo tiel same, kiel ia parto de karna korpo havas intiman kontakton kun vestaĵo. La tuta perispirita kampo de la kreito estas reprezentaĵo de la fikikaj potencoj, malrapide konkeritaj de la estaĵo, jarmilojn post jarmiloj. Renaskiĝante inter la pereemaj formoj, nia subtila korpo, en nia malpli densa sfero, pro sia ekstrema malpezeco kaj eksterordinara plasteco, submetas sin sur la Terkrusto, al la leĝoj de relernado, heredo kaj fiziologia disvolviĝo, laŭ la merito aŭ senmerito, kiujn ni kunportas, kaj la necesaj misio aŭ lernado. La efektiva cerbo estas aparato el la plej kom- pleksaj, per kiu nia memo respegulas la vivon. Per ĝi ni sentas la eksterajn fenomenojn, laŭ nia komprenokapablo, kiun la sperto disvolvas; tial ĝi varias de kreito al kreito, pro la plureco de pozicioj en la evolua skalo. Eĉ la simioj aŭ la antropoidoj sur la vojo al simileco kun la homa genro ne prezentas cerbojn tute egalajn inter si. Ĉiu individuo montras ĝin laŭ la efektiva farita progreso. Sovaĝulo prezentas perispiritan cerbon kun vibroj tre diversaj ol tiuj de la pensorgano de la civilizita homo. Laŭ tiu vidpunkto la encefalo de sanktulo elĵetas ondojn distingiĝantajn de tiuj, kiujn elĵetas la mensa fonto de sciencisto. La akademia skolo sur la Terkrusto ligiĝas al la koncepto pri tuŝebla formo transiĝe al transformoj pro malsano, kadukeco aŭ morto. Sed ĉi tie ni ekzamenas la organismon, kiu modlas la manifestojn sur la fizika kampo, kaj ni rekonas, ke la tuta nerva aparato estas el superega kategorio. La nerva ĉelo estas ilo kun elektra naturo ĉiutage sin nutranta per adekvata brula materialo. Ekzistas sensaj, motoraj, peraj kaj refleksaj neŭronoj. Estas tiuj, kiuj ricevas la eksterajn sensojn kaj tiuj, kiuj ricevas impresojn de la konscienco. En la tuta ĉela kosmo funkcias malŝaltiloj kaj konduktiloj, elementoj por elsendo kaj ricevo. La menso estas orientanto de tiu mikroskopa universo, en kiu miliardoj da korpuskloj kaj plurformaj energioj sin donas al ĝia servado. El ĝi venas fluoj de volo, determinantaj vastan reton da stimuloj, reagantaj antaŭ la postuloj de la ekstera mondo aŭ kontentigantaj la sugestojn de la internaj zonoj. Lokita inter la objektiva kaj subjektiva mondoj, ĝi estas devigata de la Dia Leĝo lerni, observi, elekti, malakcepti, akcepti, ricevi, konservi, riĉiĝi, prilumiĝi, ĉiam progresi. El la objektiva ĝi spertas la batojn kaj influojn de la rekta lukto;
el la subjektiva sfero ĝi absorbas la pli aŭ malpli intensan inspiron de la elkarniĝintaj aŭ enkarniĝintaj inteligentoj al ĝi similaj, kaj la rezultatojn de la mensaj kreoj, kiuj estas pro- praj al ili. Kvankam ĝi ŝajnas senprogresa, la menso tamen iras sian vojon, sen retroiroj, sub la nepra influo de la videblaj aŭ nevideblaj fortoj.
Dum ordinara paŭzo de la klarigoj, okupis min nombraj kaj seninterrompaj asociadoj de ideoj.
Kiel mi komprenu ĉiujn instruojn de Kalderaro? Ĉu la ĉeloj el la fiziologia amaso ne havas proprajn karakterizaĵojn? Ĉu ili ne estas infinitezimaj personoj kunigitaj sub disciplino, en la organaj apartaĵoj, sed preskaŭ liberaj en siaj manifestadoj? ĉu ili eble estas duoblaĵoj de la spiritaj ĉeloj? kiel akordigi tian teorion kun liberigo de la mikroorganismoj tuj post la morto de la korpo? Se tiel estus, ĉu la memoro de enkarniĝinto ne devus liberiĝi de la provizora forgeso pri la pasinteco?
La instruanto kaptis miajn internajn demandojn, ĉar li trankvile daŭrigis, kvazaŭ al mi respondante:
- Mi konas viajn demandojn kaj iam ankaŭ mi ilin faris, kiam la novaĵon kaptis mia observo. Sed hodiaŭ mi povas diri al vi, ke, se ekzistas la fiziologia kemio, ankaŭ estas la spirita kemio, kiel ni posedas la organikan kaj neorganikan, kaj estas ekstreme malfacile difini iliajn punktojn de sendependa ago. Preskaŭ neeble difini iliajn limojn, ĉar plej saĝa spirito ne kuraĝus lokalizi per dogmaj asertoj la punkton, kie finiĝas materio kaj komenciĝas spirito. En la fizika korpo, la ĉeloj mirinde diferencas. Ili montras ian personecon ĉe hepato, alian ĉe renoj kaj ankoraŭ alian ĉe la sango. Ili sin modifas senfine, aperas kaj malaperas pomile, sur ĉiuj kampoj de la ĝustadire organika kemio. Sed en la cerbo komenciĝas la imperio de la spirita kemio. La ĉelaj elementoj tie estas malfacile ansta- taŭeblaj. La delikata kaj supera scenejo ĉiam estas sama, ĉar la animolaboro postulas fiksiĝon, profiton kaj kontinuecon. Stomako povas esti alambiko, en kiu la infinitezima mondo sin montras per tumulta animaleco, alproksimiĝante al la mal- supraj vivaj estaĵoj, ĉar stomako ne devige bezonas rememori, kian nutran substancon oni donis al ĝi por digesto en la antaŭtago. Sed la organo por mensa esprimo postulas kemiajn personecojn de superega tipo por nutri sin per spertoj, kiuj devas esti registrataj, gardataj kaj rememorataj ĉiam, kiam oportune kaj necese. Tiam la supera kemio intervenas, kaj dotas la cerbon per neanstataŭebla materialo en multaj apartaĵoj de ĝia interna laboratorio.
La Asistanto eksilentis kelkajn sekundojn, kvazaŭ donante al mi tempon por pripensi.
Poste li ĝentile daŭrigis:
Vere, ĉe tio ekzistas nenia mistero. Ni ree prenu la temon pri la evoluantaj spiritaj fortoj. La spirita principo venis en la varmetan sinon de la akvoj per la ĉelaj organismoj, kiuj sin tenis kaj multiĝis per simpla dupartiĝo. Dum miloj da jaroj ĝi longe vojaĝis en la spongo, ekregante memstarajn ĉelojn, al ties trudante obeemon kaj kolektivemon ĉe la primitiva muskola organizaĵo. Antaŭ ol provi la bazojn de la nerva aparato, ĝi pasigis longan tempon en meduzo, en vermo, en batrako, sin trenante por eliri el la malluma kaj kota fundo de la akvoj por komenci siajn unuajn spertojn en la tagmeza suno. Kiom da jarcentoj ĝi travivis, prenante monstrajn formojn, pliperfektiĝante ĉi tie kaj tie, helpate de la nerekta influo de la superaj inteligentoj? Neeble nuntempe respondi. Ĝi suĉis la abundan sinon de la Tero, senĉese progresante, tra miljaroj, ĝis konkero de pli alta regiono, kie ĝi sukcesis ellabori sian propran nutraĵon.
Kalderaro fiksis sur min signifan rigardon kaj demandis:
Ĉu vi sufiĉe komprenis?
Antaŭ la surprizo de la novaj ideoj, kiuj vipis mian imag- povon, malhelpante al mi la detalan ekzamenon de la afero, la mensklara kamarado ridetis kaj diris plu:
Kiom multe da klopodo ni faru por resumi la prezent- adon de tiu delikata temo, tiu antaŭa parolo pri ĝi ĉiam naskas perpleksecon. Mi volas diri, Andreo, ke la spirita principo, ekde la nekonata momento de sia kreado, iras senhalte antaŭen. Ĝi apartiĝis de la oceana interno, atingis la supraĵon de la protektantaj akvoj, moviĝis direkte al la marbordaj kotoj, baraktis en ŝlimejo, alvenis al la firma tero, spertis en arbaro abundan materialon da reprezentaj formoj, altiĝis de la grundo, vidis la ĉielon kaj, post multe da jarmiloj, dum kiuj ĝi lernis alpropriĝi, nutri sin, elekti, memori kaj senti, akiris inteligenton... Ĝi vojaĝis de la simpla impulso al eks- citeco, de eksciteco al senso, de senso al instinkto, de instinkto al racio. Dum tiu peniga pilgrimado, sennombraj jarmiloj forpasis super ni. Ni en ĉiuj tempoj forlasas malsuperajn sferojn, por ke ni iru en la superajn. Cerbo estas la sankta organo por manifestado de la menso, transirante de la primitiva animaleco al la homa spiriteco.
La orientanto eksilentis, tuŝetis min, kvazaŭ kunulo sperta ĉe studo, stimulanta humilan lernanton, kaj poste aldonis:
Unuvorte, la homo de la lastaj dekoj da jarcentoj reprezentas la venkantan homaron, elirantan el la primara bestostato. Tiun kondiĉon ni partoprenis, ni, elkarniĝintoj, pomilione da Spiritoj ankoraŭ pezaj, ĉar ĝis nun ni ne foiĵetis la enhavon de malsuperaj kvalitoj de nia perispirita organizaĵo; tia cirkonstanco nin pelas vivi, post la fizika morto, en similaj aroj, en efektive progresintaj societoj, sed similaj al la surteraj grupoj. Ni oscilas inter libero kaj reenkarniĝo, nin perfektigante, nin polurante, ĝis atingi per propra rafinado aliron al la sublimaj esprimoj de la Supera Vivo, kies kompreno ankoraŭ ne estas al ni permesata. Sur la du flankoj de la ekzistado, sur kiuj ni moviĝas kaj sur kiuj troviĝas naskiĝo kaj morto de la densa korpo, kiel pordoj por komuniko, la konstrua laboro estas nia beno, preparanta nin por la dia estonteco. La aktiveco en la sfero, kiun ni nun okupas, estas por tiuj, kvitaj al la Leĝo, pli riĉa de beleco kaj feliĉo, ĉar la materio estas pli maldensa kaj pli obeema al niaj postuloj de supera inklino. Sed, kiam ni renaskiĝas, surprizas nin la peza laboro de ripetado por la necesa lernado. Tie ni semos por ĉi tie rikolti, plibonigante, reĝustigante kaj beligante ĝis atingi perfektan rikolton, abundan ejon da nutraj granoj, por ke ni transiru kapablaj kaj venkaj en aliajn "mondojn en la ĉielo". Sed rilate la servojn de pago kaj elaĉeto ni ne devas kredi, ke la karna sfero estas la sola kapabla prezenti la benatan okazon por akra kaj savanta sufero. Ekster ĝi, en mallumaj regionoj, kiajn vi ne povas nescii, estas okazo de elaĉeta traktado por la pli malfeliĉaj ŝuldantoj, kiuj memvole faris pereigajn ŝuldojn antaŭ la Leĝo.
Estiĝis mallonga paŭzo, kiun mi ne interrompis, konsideran- te la nekonvenon de ia ajn demando miaflanke.
Kalderaro tamen afeble daŭrigis:
Vi demandas la motivon, kial enkarniĝinto ne konservas la tuton de siaj rememoroj pri fora pasinteco; kompreneble, pro la tiel granda supereco de la perispirita korpo kompare kun la fiziologia meĥanismo. Se la fizika formo evoluis kaj perfektiĝis, tiel same certe okazis al la perispirita organismo tra la aĝoj. Ni mem, en nia relativa spirita kondiĉo, ankoraŭ ne posedas la proceson de tuta rememoro pri la iritaj vojoj. Ni ne estas ankoraŭ kun sufiĉa lumo por profite malsupreniri al ĉiuj anguloj de la abismo pri la originoj; tian kapablon ni akiras nur poste, kiam nia animo estos senigita je ĉia ajn restaĵo de ombro. Sed komparante nian situacion kun la malpli klarmensa stato de niaj enkarniĝintaj fratoj, ni devas ne forgesi, ke la nerva sistemo, la motora kortekso kaj la fruntalaj loboj, kiujn ni nun ekzamenas, estas nur ordinaraj punktoj de kontakto inter la perispirita organizaĵo kaj la fizika aparato, nepre necesaj unu al alia, al laboro de riĉiĝo kaj kreskado de la eterna estulo. Laŭ pli simpla parolo ili estas spirejoj por la impulsoj, spertoj kaj altaj konoj de la efektiva persono, kiu ne estingiĝas en la tombo, kaj kiu ne eltenus ŝarĝon de duobla vivo. Tial, atentaj al la devoj truditaj al konscio pri viglado je la ĉiutagaj servoj, ili plenumas dampantan funkcion: ili estas lumoŝirmiloj bonefike agantaj, por ke la enkarniĝinta animo laboru kaj evoluu. Krom tio, naskiĝo kaj morto en la karna sfero, por ĉiuj homoj, estas biologiaj okazaĵoj, nepre necesaj al renoviĝo. Vere, sur la Terkrusto ne estas tuta forgeso, nek tuja restarigo de memoro en la regionoj de ekzistado, nature sekvantaj la kampon por fizika aktiveco. Ĉiuj homoj konservas inklinojn kaj kapablojn, kiuj estas preskaŭaj efektivaj rememoroj pri sia pasinteco; trairinte la tombon, ne ĉiuj tuj reakiras la tuton de siaj rememoroj. Kiu tro materiiĝas longe restante en malalta vibra pozicio, sur la kampo de densa materio, tiu ne povas subite relumigi la lampon de sia memoro. Li bezonos multe da tempo por liberiĝi de la pezaj envolvaĵoj, al kiuj li sin neatenteme alligis. Ankaŭ meze en la homa lukto estas nepre necese, ke la neŭronoj fariĝu gantoj, pli-malpli dikaj, ke la flukso da rememoroj ne malpliigu la edifan klopodon de la enkarniĝinta animo, sin doninta al noblaj celoj de evoluo aŭ elaĉeto, pliboniĝo aŭ sublima servado. Sed estas grave rekoni ke nia menso ĉi tie agas sur la perispiritan organismon, kun povoj multe pli grandaj, danke sian nevulgaran naturon kaj la elastecon de la materio, kiu nun nin formas. Tio tamen sur niaj agokampoj ne evitas al ni la krudajn manifestiĝojn, la bedaŭrindajn falojn, la komplikajn malsanojn, ĉar la menso, mastro de korpo, eĉ ĉi tie estas atingebla por malvirto, mal- fortiĝo kaj ruinigaj pasioj.
Ĉe tiu parto de la klarigo mi kuraĝis demandi dum la fariĝinta espontanea paŭzo:
Kiel tute simple kompreni la tri regionojn de la cerba vivo, pri kiuj vi parolis?
Mia kunulo tuj kontentigis min kaj respondis:
Nerva sistemo, motora zono kaj fruntalaj loboj, en la karna korpo, kiuj esprimas impulsiĝon, sperton kaj superajn konojn de la animo, konsistigas la kampojn de fiksiĝo de la en- aŭ elkarniĝinta menso. La troa restado sur unu el tiuj kampoj, kun ties koncernantaj agoj, okazigas la destinon de la individua kosmo. Homo, longe restanta sur la regiono de impulsoj, perdiĝas en labirinto de kaŭzoj kaj efikoj, kaj malŝparas tempon kaj energion; tiu, sin absolute donanta al maŝineca klopodo, sen konsulto al sia pasinteco kaj sen baza organizo por la estonteco, tiu aŭtomatigas sian ekzistadon, ĝin senigante je edifa lumo; kiu ekskluzive staras en la templo de la superaj nocioj, tiu troviĝas en danĝero de kontemplado sen verkoj, de meditado sen laboro, de rezigno sen profito. Por ke nia menso iru antaŭen, direkte al la supro, estas nepre necese, ke ĝi ekvilibru, helpante sin per la pasintaj akiroj, por gvidi la nunajn laborojn, kaj samtempe subtenante sin per la kristalklara kaj bela espero, fluanta el supera fonto de alta idealo; per tiu fonto ĝi povas kapti el la dia mondo la restarigantajn energiojn, kaj tiel konstrui sian sanktigan destinon. Kaj, ĉar ni estas nedisigeble ligitaj al tiu akord- iĝintaj kun ni, danke al fatalaj universaj planoj, kiam ni malekvilibras pro troa mensa fiksiĝo en unu el la cititaj regionoj, tiam ni ekrilatas kun la en- aŭ elkarniĝintaj inteligentoj en kondiĉoj analogaj al la niaj.
Kun frateca mieno la instruanto demandis:
Ĉu vi komprenis?
Mi jese respondis, posedita de sincera ĝojo, ĉar mi fine asimilis la lecionon.
Kalderaro fluis magnetajn emanaĵojn sur la kranion de la malsanulo, envolvante ĝin en bonefikajn fluidaĵojn, kaj diris al mi post longa paŭzo:
Jen ĉi tie du amikoj kun mensoj fiksitaj sur la regiono de primaraj instinktoj. Post ripetataj vibroj sur la pensokampo, tiu enkarniĝinta, kiu evitas rememoron kaj konsciencoriproĉon, ruinigis siajn motorocentrojn, ankaŭ malordigante la endokrinan sistemon kaj perturbante la vivajn organojn. Tiu elkarniĝinto aliigis ĉiujn energiojn en substancon por nutri venĝideon, enloĝinte en malamo, en kiu li troviĝas, ekster racio kaj karitato. La situacio de ambaŭ estus alia, se ili estus forgesintaj la falon, por restarigi sin per la konstrua laboro kaj per la frata kompreno, en la sanktejo de la efektiva pardono.
La Asistanto vidigis novan brilon en siaj penetrorigardaj okuloj kaj aldonis:
- Kiel ni konstatis, Jesuo Kristo estis tute prava, kiam li rekomendis al ni amon al niaj malamikoj kaj preĝon al tiuj, kiuj nin persekutas kaj kalumnias. Tio ne estas simpla virto, sed scienca principo de liberiĝo de la estulo, de progreso de la animo, de spirita vasteco: en la penso loĝas la kaŭzoj. Venos tempo, kiam amo, frateco kaj kompreno, signifantaj spirito- statoj, estos tiel gravaj por la enkarniĝinta menso, kiel pano, akvo kaj medikamento; tio dependas nur de tempo. Estas prave, ke oni ĉiam atendu bonon, kun dia optimismo. La homa menso ĝenerale supreniras al la supera kono, malgraŭ tio, ke iafoje okazas la malo.
Poste Kalderaro restis longajn minutojn en viglaj magnetaj disradiadoj, kiuj, envolvante la kapon kaj spinon de la mal- sanulo, ŝajnis al mi forte reanimantaj, ĉar baldaŭ la malsanulo, antaŭe torturata, sin donis al trankvila dormo, kvazaŭ li estus sorbinta tre mildan dormigilon. Post nelonge li troviĝis en nia rondo nedaŭre apartigita de sia densa korpo, posedita de teruro antaŭ la nefleksebla turmentanto, kiu sin tenis sidanta, nekortuŝebla, en unu el la anguloj de la lito.
Mi rimarkis, ke la malsanulo ne sentis nian ĉeeston, kaj ankaŭ tio okazis al la turmentanto en silenta atendo.
Mi estis konvinkita, ke la Asistanto faros al ili longajn predikojn; sed Kalderaro sin tenis en absoluta silento.
Mi ne detenis min: mi lin pridemandis. Kial oni ilin ne helpas per klarigaj vortoj? La malsanulo ŝajnis afliktita, dum nun la persekutanto fariĝas pli agresiva. Kial oni ne senmovigas la kruelan brakon, kiu minacas malfeliĉulon? Ĉu ne estus juste malhelpi tiun kolizion, kiu kuntrenus neatenditajn konsek- vencojn al la enhospitaligita kamarado?
La instruanto serene aŭdis min kaj respondis:
Ni vane parolus, Andreo, ĉar ni ankoraŭ ne scias ilin ami, kvazaŭ ili estus niaj fratoj aŭ niaj infanoj. Por ni ambaŭ, spiritoj kun iom pli evoluinta rezono, sed kun sentoj malpli superaj, ili estas du malfeliĉuloj, kaj nenio pli. Ni nun donas al ili, el tio, kion ni disponas, t.e. bonefikan helpon sur la kampo de ilia eksteraj suferoj, laŭ niaj akiroj de kono.
Li rigardis al granda proksima pordo kaj akcente diris:
Tiu helpo tamen ne estas forgesita. Fratino Cipriana, gvidantino de la helpaj servoj de la grupo, ĉe kiu mi kunlaboras, eble ne malfruiĝos.
Post kelkaj minutoj, dum kiuj persekutanto kaj vi- ktimo interŝanĝadis amarajn vortojn, la komplezema mentoro daŭrigis:
Ĉu vi memoras pri De Puysegur?
Jes, mi neprecize memoris pri li. En mia cerbo okazis libera asociiĝo de ideoj kaj mi rememoris studojn, kiujn mi faris pri iaj realigoj de Charcot. Sed mi ne povis mencii detalaĵojn, ĉar psikiatrio ne estis mia efektiva laborkampo en la medicino.
Kalderaro ĝentile daŭrigis:
De Puysegur estis unu el la unuaj magnetizistoj, kiu trovis la revelaciantan dormon, dum kiu estas eble konversacii kun paciento en konscienca stato alia ol la ordinara. De tiam tiu malkaŝo impresas la psikologojn; el ĝi venis nova tera- peŭtiko por kuracado de nervaj kaj mensaj malsanoj. Sed por ni, "en ĉi tiu flanko" de la vivo, la fenomeno estas tre ordinara: milionoj da personoj ĉiutage ekdormas sub la magneta influo de spiritoj-amikoj, por ke ili estu helpataj per neprokrasteblaj decidoj.
Kial ni nun ne provu doni parolan klarigon al tiuj niaj amikoj? - mi senpacience insistis, observante la suferantajn estulojn, kiuj interŝanĝis insultojn kaj akuzojn.
Ĉar, se kono ekstere helpas, nur amo interne helpas - trankvile daŭrigis la instruanto. Per nia kulturo ni kiel eble korektas efikojn, sed tiuj amantaj sukcesas atingi la profundajn kaŭzojn. Nu, niaj malfeliĉaj amikoj bezonas helpon en ilia interno, ke ili definitive ŝanĝu siajn mensajn sintenojn... Kaj ni ambaŭ nun konas, nesciante ami...
En tiu momento, iu ekaperis ĉe la enirpordo. Ho! Tio estis ĉarma plenaĝa virino; ŝiaj okuloj disradiis mildan kaj ameman brilon. Mi kliniĝis kortuŝita kaj respektema. Kalderaro tuŝetis mian ŝultron kaj murmuris en mian orelon:
- Tio estas fratino Cipriana, portanta la dian fratan amon, kiun ni ankoraŭ ne akiris.
POVO DE LA AMO
La senditino alproksimiĝis al ni kaj nin salutis. Kalderaro ĝentile prezentis min.
Ŝi fikse rigardis la bedaŭrindan scenon kaj parolis al la Asistanto:
Mi gratulas vin por la helpo, kiun vi ekde la lastaj tagoj donadas al la malfeliĉaj fratoj. Nun ni realigos la finan parton de la laboro, certaj pri la sukceso.
Mia klopodo - humile aldiris la interparolanto - estis preskaŭ nula, kaj konsistis el nuraj antaŭpreparoj.
Fratino Cipriana afable ridetis kaj demandis:
Kiel ni atingu la finon, ne irante de la komenco?
Ho fratino! kono iomete povas, se oni ĝin komparas kun multo, kiun amo ĉiam povas.
Stranga esprimo montriĝis sur la fizionomio de la senditi- no, kvazaŭ tiuj diroj profunde vundis ŝian naturan modestecon. Kaŝante siajn proprajn meritojn, ŝi parolis:
La Dia Sinjoro scias, ke mi ankoraŭ estas ne kapabla realigi tion, kion vi atribuas al mi. Mi estas malforta kaj neperfekta, kaj mi devas paŝi plu senfine por akiri la amon, kiu fortikigas kaj perfektigas.
Longe rigardante mian kunulon, ŝi diris plu:
Ni frate kunlaboras ĉe la verko, kiu apartenas al la Plejalta. Mi esperas, ke la amikoj restu laborantaj, efektivigante la pli grandan servoparton, ĉar miaflanke mi nur plenumos la simplajn devojn, kiujn patrina koro povas realigi.
Tiel dirinte, ŝi venis al ambaŭ malfeliĉuloj kaj restis en teniĝo de preĝanto.
Kion tiu virino kun eksterordinara esprimo estus petanta de la Superaj Fortoj? Ravite mi sentis ŝian profundan sin- cerecon, ŝian fidelan humilecon. Tiu preĝo, en kiu ŝi koncentriĝis dum kelkaj minutoj, saturiĝis per sublima povo, ĉar baldaŭ milda lumo venis de supro sur ŝian respektegindan frunton. Cipriana grade fariĝis pli bela. La diaj radioj fluantaj de la nevideblaj fontoj, envolvante ŝin, tute transfiguris ŝin. Mi havis la impreson, ke ŝia perispirita organaro sorbas la mirindan helecon, kiu akumuliĝis en ŝia interno.
Post kelke da sekundoj, brilega haloo ĉirkaŭis ŝin, kies sanktecon mi devis respekti. El ŝiaj okuloj, torako, manoj elfluis neintensa kaj milda lumo, kiu ne kaŭzis timon al mia surprizita retino. Ŝi estis bela, disradianta, kvazaŭ ŝi estis la materiiĝo de la madono de Murilo, danke al mirakla aperaĵo.
Antaŭ ŝia transfigurita persono, mi preskaŭ adorkliniĝis, ĉar forta estis mia emocio dum tiu neforgesebla minuto.
Ŝi direktis al ni nenian rigardon, eble pro humileco, dezir- ante kaŝi la altan pozicion, kiun ŝi ĝuis.
Ŝi etendis la manojn al la du malfeliĉuloj, ilin helpante per sia amema magnetismo, kaj mi ravite rimarkis, ke la povo de tiu supera virino modifis ilian vibran kampon. Ambaŭ sentis sin premitaj de la forto, ilin pelanta al kvietiĝo. Ili rigardis unu la alian kun neesprimebla miro, sentante respekton kaj timon, katenite de nedirebla kaj nekonata emocio... Iliaj okuloj respegulis en silento angoran demandon, kiam la senditino, alproksimiĝante, ilin delikate tuŝis sur la okulan regionon; mi miaflanke rimarkis, ke ili ambaŭ sentis pli fortan kaj videblan skuon.
Rekonante la dian povon, per kiu la senditino estis dotita, mi rimarkis, ke la malsanulo, parte liberiĝinta de sia korpo, kaj la senkompata persekutanto komencis vidi nin, kun ne- priskribebla mirego. Ili forte ekkriis, poseditaj de surprizo, kaj, ĉar ĉiu el ni juĝas la aferojn laŭ la akiritaj konoj, ili pensis, ke ili estas vizitataj de la sublima Patrino de Jesuo: ili difinis la medion laŭ la religiaj nocioj, kiujn la mondo instruis al ili.
La malsanulo subite adorkliniĝis, posedita de nebridebla emocio, kaj disfandiĝis en abundajn larmojn. Kvankam per- pleksa kaj konsternita, la alia sin tenis staranta, kvazaŭ la benata favoro en tiu horo estis nur por li mem.
- Ho Patrino de Ĉielo! - ekkriis la enhospitaligita kunulo, konvulsie ploranta - kial vi bonvolis viziti min, kiu estas krimulo? Mi hontas pri mi mem, mi estas nepardoninda pekulo, ruinigita de mia propra mizero... Via lumo montras, en ĝia tuta denseco, la mallumon, en kiu mi vivas! Kompatu min, Sinjorino!...
En tiuj vortoj de ĉagreno kaj pento estis senlima sincereco kune kun akra doloro. Sufokaj singultoj sinsekvis, interromp- ante lian kortuŝan petegon.
Cipriana proksimiĝis al li, kun brilaj kaj malsekaj okuloj. Ŝi provis starigi lin, kaj ŝi ne povis levi lin de lia genua pozicio.
La kompatema misiistino certe informiĝis pri ĉiuj detaloj necesaj al sukceso de sia misio en tiuj minutoj, ĉar, patrinece ĉirkaŭbrakante lin, ŝi vokis lin laŭ la nomo kaj klarigis:
Petro, mia filo, mi ne estas tiu, pri kiu vi pensas en la apogeo de viva konfido, vibriganta vian animon. Mi estas nur via fratino en la eterneco; sed mi ankaŭ estis patrino sur la Tero kaj scias, kiom vi suferas.
La alparolito levis la petegantajn okulojn, fikse rigardan- te ŝin, tra la dika vualo el larmoj. Kvankam videble kuraĝigita per la aŭditaj klarigoj, li tamen sin tenis en respekta kaj humila pozicio.
Mi murdis homon!... - li ekkriis, faciligante sian
koron.
La senditino karesis lian vizaĝon banitan de larmoj kaj
aldonis:
Mi tion scias.
Post kelke da tempo, dum kiu ŝi direktis sian ameman rigardon, jen al la interparolanto jen al la turmentanto, tenita de respekto en malgranda distanco, ŝi intence sin turnis al la malsanulo, tiel ke ŝi fariĝis aŭdata de la venĝanta kunulo:
Kial vi, Petro, detruis la vivon de via frato? kiel vi juĝis vin kun forto kaj rajto por rompi la dian harmonion?
Komprenigante, ke ŝi aŭdis liajn plej internajn pensojn, ŝi daŭrigis:
"Vi opiniis, ke vi faris justaĵon per viaj propraj manoj, kiam vi nur pliigis la detruantan koleron. Kial, mia filo, vi intencis ekvilibrigi la vivon, kaŭzante morton? kiel akordigi justecon kun krimo, kiam ni scias, ke la vera justulo estas tiu, kiu laboras kaj esperas al Dio, la Superega Donanto de Vivo? Antaŭ longe vi faris murdon, pensante likvidi ŝuldon per ŝprucoj de sango... Vi eliminis la korpon de amiko, fariĝinta nekomprenema kaj malhumana; sed ekde tiu tragedia momento, vi aŭdas la dian konsciencon, kiu ripetas la malnovan demand- on: "Kain, kie estas via frato Habel?" ( ) Vi de longe vivas senkonsila kaj malfeliĉa, kun animo katenita al via propra viktimo, lernante, ke malbono neniam konformiĝos al bono kaj ke la leĝo postulas de tiu, kiu kontraŭas ĝiajn saĝajn kaj suverenajn ordonojn, duoblajn tributojn. Vi detruis pacon de kunulo kaj perdis vian propran trankvilecon; vi ruinigis lian fizikan portilon, sed iradas katenita al la via, ĝin sentante, kvazaŭ pezan ŝarĝon... Vi pensis, ke vi instruas juron kaj tordis vian destinon, danĝere kurbigante vian vojon, kiu povus esti rekta kaj prilumita. Timante vin mem, ĉar ĉie vi sentis vin krimulo, vi serĉis rifuĝejon ĉe laboro senorda kaj aŭ- tomatiga; vi akiris monon, kiu neniam pacigis vian animon; vi atingis kulminan socian pozicion inter homoj, ĉe kiu tamen vi vin sentas pli kaj pli malĝoja kaj forlasita... Kial vi, Petro ne pensis pri la sanktiga preĝo? kiel vi ne pentis antaŭ la vivo, humiliĝante ĉe la piedoj de via viktimo, kun sincera kaj efektiva intenco regeneri? vi preferis la frenezan kuron serĉe de eksteraj sensacoj, la fuĝon de la regionon de materia gajno, la paseman altiĝon al pozicio de trompa regado... Terurita, vi provis forkuri de via interna tribunalo, kie la spirita povo riproĉis vian kondamnindan konduton!
Sed neniam estas malfrue por levi la koron kaj flegi la vunditan konsciencon. Multe suferante, vi vin donis al malsano kaj proksimiĝas al frenezo. Kun vundita animo kaj malorda korpo vi turnis vin al la Dia Providenco kaj tial jen ni estas ĉi tie. Sed, mia amiko, ni ne uzas nian voĉon por vipi vian spiriton, jam tiel punitan de vi mem kaj tiel malfeliĉan! Ni venas al via renkonto por kuraĝigi vin je la regeneriĝo. Kiu povos iun kondamni, post kiam li partoprenis en la karnaj sortovicoj? kiu sentas sin sufiĉe pura kaj sanktigita por ĵeti la unuan ŝtonon, eĉ post kiam li trapasis la cindran limon de tombo? kiu el ni eble trapasis senmakule la fluojn de la ŝlimejo? Ho, Petro, la fundamento de la dia verko estas la senmezura amo. Ni troviĝas ĉi tie, ĉar ni amas vin, kaj ni intencas altigi vian konsciencon ĝis la senfinaj kampoj de la eterna vivo. Vi preĝis kaj vokis nin. Vi malfermis vian menson
(*-1 Genezo, 4:9 - La Trad.
al la regenera forto, kaj ni estas viaj fratoj. En alia tempo multaj el ni ankaŭ penetris en la malluman groton de la valoj de hommortigo, de maljusteco kaj morto; sed ni haltis sur la vojo, abomenis krimon, lutis per larmoj la ringojn rompitajn de nia malprudento, kaj, kulturante pardonon kaj humilecon, ni lernis, ke nur amo savas kaj konstruas por ĉiam.
Memoru pri viaj propraj bezonoj, interrompu la marŝon de la aflikto, rekonsideru vian konduton kaj prenu alian kompromison antaŭ la Dia Justeco."
Post longa paŭzo, Cipriana malfermis la patrinajn brakojn kaj aldonis:
Stariĝu kaj venu al mi. Mi estas via spirita patrino en la nomo de Dio.
Kun brilaj kaj larmantaj okuloj la malsanulo stariĝis kvazaŭ infano kaj, nin kortuŝante, ekkriis:
Ĉu mi meritos tiel grandan gracon?
Kiel ne, mia filo? La Patro ne respondas niajn petegojn per kondamnaj paroloj. Ni venas al vi en la nomo de la Patro, nia Superega Sinjoro.
Tion dirinte, ŝi alpremis lin ĉe sia sino; sed estis tia amemo en tiu neatendita brakumo, ke aliaj ĉirkaŭstarantoj, krom mi, dirus, ke ili ĉeestas renkontiĝon de karesa patrino kun ŝia forestinta filo, post longa kaj dolora apartiĝo.
La malfeliĉulo klinis la kapon sur unu el ŝiaj ŝultroj, elmontrante senfinan konfidon kaj infane flustris:
Patrino de la Ĉielo, neniu sur la Tero iam tiel parolis
al mi...
Oni vidis lian ĝojon sur lia feliĉa mieno.
Cipriana bonkore kuraĝigis lin kaj klarigis:
Estas nepre necese, ke vi kvietigu vian ekscititan menson, deponante la malnovajn afliktiĝojn en la manoj de la Sinjoro.
Tiam mi direktis al Kalderaro mian emocian rigardon kaj rimarkis, ke larmoj fontis ne nur el miaj okuloj. Mia kunulo ankaŭ havis larmojn abunde fluantajn sur sia flegma vizaĝo.
Tuŝite de mia silenta demando, li parolis per voĉo apenaŭ perceptebla:
Plaĉu al Dio, Andreo, ke ni ankaŭ lernu ami por akiri la povon transformi korojn.
La senditino, kiu laŭŝajne ne rimarkis nin, aliris la tur- mentanton, subtenante Petro ĉe la brakoj, kvazaŭ li estis ia malsana infano. La persekutanto atendis ŝin, rektestaranta kaj fiera, montrante sin nesentebla por la paroloj, kiuj regis niajn korojn. La misiistino, anstataŭ timi, proksimiĝis al li, preskaŭ lin tuŝante kaj humile parolis:
Kion do vi faras, Kamilo, tute fermita por la kompato?
Montrante nekompreneblan malvarmecon, la turmentanto
kruele respondis:
Kion povas fari mi, la viktimo, krom senkompate
malami?
Malami? - ree demandis Cipriana, ne ŝanĝiĝante. Ĉu vi scias la signifon de tia konduto? La viktimoj ne inklinaj al pardono kaj kompreno ordinare superas per hardeco kaj malico la kondamnitojn, kaŭzante hororon kaj kompaton. Kiom da homoj uzas tiun titolon por manifesti la monstraĵojn amasiĝintajn en sia animo! kiom da aliaj profitas la momenton de senpripenso de nescianta aŭ malfeliĉa amiko por komenci multjarcentan persekuton en la infero de kolero! Viktima kondiĉo ne donas al vi sanktecon; vi uzas ĝin por semi sur via propra vojo ruinon kaj mizeron, mallumon kaj rubojn. Petro sendube vundis vin en momento da frenezo, perdita en la iluzio de tumultema junuleco; sed, estante familia patro, laŭŝajne pripensa kaj prudenta homo, vi ne trovis en via spirito plej malgrandan fasketon da frata kompato por lin senkulpigi. De dudek jaroj vi altiras ĉirkaŭ vi vipuran venenon, aspektante malsata ŝakalo. Povante akiri gloron de la venkintoj kun la Kristo, vi preferis la venĝan ponardon, egaligante vin al la malmolkoraj malbonfarantoj. Ĝis kie vi iros, mia filo, kun viaj malŝatindaj sentoj? al kia murego da doloro vi estos man- katenita de la Dia Justeco?
El la okuloj de Cipriana fluis dikaj larmoj.
Kamilo ŝanceliĝis inter nefleksebleco kaj kapitulaco. Eks- trema paleco kovris lian vizaĝon kaj, kiam laŭŝajne li estis trafe maltrafe respondonta, jen la misiistino direktiĝis al mia instruanto, humile petante:
Kalderaro, mia amiko, helpu min konduki ilin. Ni iru ĝis la hejmo de Petro, kie Kamilo kontentigos niajn petojn.
Mia kunulo ne hezitis. Turninte sin al mi, li diris:
Nia Fratino transportos Petron per siaj propraj rimedoj, sed la alia, terure sklavigita al siaj malsuperaj pensoj kaj al siaj krimaj intencoj, estas peza por transporto: ni ambaŭ lin konduku.
Donante al li niajn brakojn, Kalderaro dekstre kaj mi maldekstre, mi rimarkis, ke la paciento ne reagis; eble kom- prenante la vanecon de ia ajn ribelo, li konsentis esti forportata senproteste.
Tiel ni donis nin al rapida iro.
Post nemultaj minutoj ni penetris en komfortan loĝejon en kiu ia sinjorino, en la vizitoĉambro ion trikotis apud du malgrandaj infanoj.
La konversacio en la domo estis dolĉa, pura.
Panjo - diris la pli malgranda - kie estas Neneko?
Li revenis al laboro.
Kaj Celita?
En la kolegio.
Kaj Markoĉjo?
Ankaŭ.
Mi deziras, ke ili ĉiuj estu ĉi tie, hejme...
Por kio? - demandis la patrino, ridetante.
Ĉu vi ne scias, Panjo? Por ke ni preĝu por Paĉjo. Ĉu vi rimarkis hieraŭ vespere, kiel li aspektis afliktita kaj malvigliĝinta?
Ia ĉagreno montriĝis en la lumaj okuloj de la juna sinjorino, sed ŝi diris per firma voĉo:
Ni fidu Dion, mia infano. La kuracisto rekomendas al ni trankvilecon kaj mi estas konvinkiĝinta, ke la Providenco elaŭdos nin.
Ŝi ĵetis inteligentan rigardon sur la knabon kaj akcente
parolis:
Iru distriĝi, Vilhelmo; iru ludi.
La malgranda Vilhelmo tamen apogis la dekstran brakon sur elementa lernolibro por unuaj literoj, meditante, kvazaŭ li nerekte sentis nian ĉeeston, dum la sinjorino subite forlasis sian trikoton por plori en ĉambro, en la distanco.
Ni kortuŝitaj observis la scenon, kiam Cipriana sin turnis al Kamilo hontigita:
Ni daŭrigu. Nia amiko efektive detruis vian fizikan vivon, en alia tempo, kaj tiel li faris doloran ŝuldon; ĉu la voĉo de tiu knabo sindoninta al preĝo ne emocias vian mal- molkoran spiriton? ĉi tiu estas la hejmo, kiun la kriminta Petro starigis por varto de la renoviĝinta Petro... Li ĉi tie ĝislace laboras por rebonigi sin antaŭ la Leĝo. Kompreninte la teruran respondecon, kiun li prenis per la bato, kiu li senpripense donis al vi, li metis sin en senordan kaj senĉesan aktivecon, detruante siajn fikikajn centrojn. Antaŭ ol siaj kvindek jaroj en la surtera korpo, li jam montras evidentajn signojn de maljuneco. Se li faris gravan eraron, li tamen ĉion eblan faras por sin rebonigi en nobla kaj utila vivo. Li subtenis sindediĉan virinon en la edziĝa institucio, donis rifuĝejon al kvin infanetoj, penante ilin konduki al bono per honesta laboro kaj edifa studo. Petro sendube ricevis estimon de siaj amikoj, atingis riĉan materian pozicion; sed li nun scias el proprasperto, ke mono ne solvas fundamentajn problemojn de la destino kaj ke la alta reputacio, kiun ni povas ĝui ĉe aliaj ne ĉiam respondas al realo. Malgraŭ ĉiuj bonoj akiritaj sur la materia kampo, li jam de longe vivas malsana, malfeliĉa, afliktita... Malgraŭ tio, favoris lin lia laboro bonintence realigita, la danko de la edzino, kiu lin nobligas, kaj la preĝo de kvin dankemaj infanoj.
Kaj vi, kion vi faris? Dum precize dudek jaroj vi ne nutras alian deziron, krom ekstermi. La abomeninda venĝo jam de longe estas la ekskluziva celo de viaj detruantaj intencoj. Via sufero nun naskiĝas el la volupto de venĝo. Ĉu valoras la penon esti viktimo, ricevi la sanktigan palmon de doloro por tiom multe malsupreniri la ŝtuparon de la vivo?
La bonfarantino post mallonga paŭzo lin kompate rigardis kaj daŭrigis:
- Sed, Kamilo, nia energia parolo ne aŭdiĝas en ĉi tiu sanktejo, kvazaŭ definitiva juĝo. Vi super ĉio estas nia frato, meritanta nian amon, nian lojalan estimon. Vizitante, ni celas helpi. Eble vi rifuzos nian fratan helpon, sed ni fidas vian regeneriĝon. Ni ankaŭ en foraj tempoj restadis en la fatala interkrutejo, en kiun vi kondukis vin mem. Ni pasigis longan tempon, kvazaŭ venena serpento ĉirkaŭvolvita, atendanta okazon ekstermi aŭ vundi. Sed la Ĉiofavoranta Sinjoro al ni instruis, ke la vera libereco fontas el la perfekta obeo al Liaj sublimaj leĝoj kaj ke nur la amo havas sufiĉan povon por savi, altigi kaj elaĉeti. Ni ĉiuj estas fratoj, ankaŭ eraremaj, infanoj de la sama Patro... Ni parolas al vi ne kiel anĝeloj, sed kiel regenerintaj homoj, pilgrimantaj al la Pli Grandaj Rondoj!
Estis tiel karesa tono en tiuj mildaj kaj saĝaj konsideroj, ke la persekutanto antaŭe malvarma kaj senkompata, forte ekploris. Malgraŭ tia aliiĝo, li levis la montran fingron al Petro kaj ekkriis:
Mi deziras esti bona kaj tamen mi suferas! Turmentas min akraj suferoj. Se Dio estas bona, kial Li forlasas min?
Tiuj singultoj eksplodantaj el lia torturara animo, profun- de vundis mian koron. Kiel detenus de ploro ankaŭ mi, tie, antaŭ tiu simbola sceno? Ĉu Kamilo kaj Petro, interligitaj de la krimo kaj elaĉeto ne reprezentas nin ĉiujn, homajn erar- emajn estaĵojn? Ĉu Cipriana tolerema kaj patrineca ne estis personiĝo de la Dia Kompato, ĉiam inklina instrui per pardono kaj korekti per amo?
Aŭdinte la parolojn de la turmentanto, la misiistino ri- markigis:
Kiu el ni, mia amiko, povos kompreni la tutan signifon de sufero? Vi demandas la motivon, kial la Sinjoro permesis ke vi travivas tiel krudan provon... Ĉu ne same estus demandi argilaĵiston pri la motivoj, kiuj pelas lin baki delikatan vazon en arda varmo, aŭ demandi artiston pri la celoj devigantaj lin marteladi la krudan ŝtonon por la majstroverko de statuarto? Kamilo, doloro ampleksigas la vivon, sinofero ĝin liberigas. Martireco estas problemo el dia origino. Provante solvi ĝin, la spirito povas altiĝi ĝis brila kulmino aŭ sin ĵeti en malluman abismon; ĉar multaj elprenas el sufero la oleon de pacienco, per kiu ili faras lumon por venki sian propran mallumon, dum aliaj eltiras el ĝi ŝtonojn kaj dornojn de ribelo, kun kiuj ili sin ĵetas en ombron de profundegaĵo.
Rimarkante, ke la malfeliĉulo amare ploris, Cipriana daŭr- igis post mallonga silento:
Ekploru! Faciligu vian koron! Larmoj de pento havas miraklan povon sur la vunditan animon.
La senditino eksilentis dum minutoj. Ŝiaj tre lumaj okuloj nun ŝajnis vagantaj en malproksima pejzaĝo...
Ŝi preskaŭ aŭtomate prenis Kamilon en la brakojn, konservante la disputantojn alpremitaj al la brusto, kvazaŭ ŝi estis ilia komuna patrino.
Post kelka tempo ŝi turnis karesan rigardon al la tur- mentanto de Petro kaj daŭrigis:
Vi diskutas la malbonon, kiu vundis vin, al la Pro- videnco vi turnas vin kun malrespektaj esprimoj... Ho! Mia filo, silentigu la benon paroli, kiam vi ne povos servi bonon. Mi ankaŭ vivis sur la Tero kaj ne suferis, kiom mi devis, se oni konsideras la trezoron de prilumiĝo, kiun mi ricevis de la ĉielo per doloro. Mi perdis miajn revojn, hejmon, edzon, infanojn! La Sinjoro ilin donis al mi, la Sinjoro ilin reprenis. Miaj du knaboj estis murditaj en civila milito, en nomo de laŭleĝaj principoj; miaj du filinoj altiritaj de la allogo de plezuro kaj oro; ili mokis mian esperon kaj restadas en la malluma sfero, embarasate en danĝeraj iluzioj. Mia edzo estis mia sola amiko nun al mi restanta; sed kiam lepro atakis mian karnon, tiam li ankaŭ forlasis min, posedite de videbla teruro. Ĉiuj amatoj forlasis min, malaperis ĉiuj favoroj de la mondo; sed, dum miaj membroj malligiĝis de la putriĝanta korpo, kiam mi troviĝis tute forlasita de tiuj, kiuj estis al mi karaj, altiĝis interne de mi la kantiko de espero. Mia animo gloris la Sinjoron de la Vivo Triumfanta... Li iam donis al mi ĉiujn favorojn de la sano kaj juneco, poste reprenante tiujn bonojn, kiujn mi prunte konservis. Li senigis min je miaj amatoj, malfaris mian organisman ekvilibron, sendis al mi malsaton kaj doloron; sed kiam mia soleco fariĝis amara kaj kompleta, jen mia fido altiĝis pli klara kaj viva... Kion bezonis mi, mizera virino, krom suferi, por sanktigi mian esperon? kion mi ankoraŭ ne bezonos por atingi la superajn fontojn? Kiuj ni estas, krom fieraj vermoj kun malbone aplikita inteligento, al kiuj milmaniere manifestiĝas la Senfina Favorkoreco, sed vane?
Tiam siavice Kamilo genuiĝis.
El la torako de Cipriana brilis fasko da lumo, penetranta en lian koron, kvazaŭ lanco el klara lunlumo.
La malfeliĉulo, nun genuiĝinta, kisadis ŝian dekstran manon, en apogeo de emocia danko, malsekigante ĝin per larmoj.
Jes - li diris, ploranta - tiamaniere vi ne parolus al mi, se vi min ne amus! Ne viaj vortoj konvinkigas min..., sed estas ja via sento, kiu min aliigas!
Same kiel okazis al Petro, li ankaŭ ekkriis:
Patrino de Ĉielo, liberigu min el miaj propraj pasioj! Fortiru la mankatenojn, kiujn mi mem forĝis..., mi volas eviti miajn nigrajn rememoraĵojn..., mi volas foriri, forgesi, min doni al la regeneranta lukto, rekomenci laboron!
Cipriana konfidis al ni la malsanulon, kies densa korpo ripozis en proksima hospitalo, kaj ŝi kun triumfanta rideto de patrina amo prenis la ekspersekutanton, murmurante:
Benata estu vi, kiu aŭdis la peton de la savanta pardono. La Patro vin benu por ĉiam! Ni foriru! La Providenco destinas por ni ĉiuj regeneran laboron...
Ŝi brakumis la naŭzan figuron de la ekspersekutanto, alpremis lin al sia koro kaj venis al ni, ĝentile alparolante:
Fratoj, mi dankas vin pro via frata helpo. Nia suferanta amiko iros kune kun mi. Mi esperas loki lin sur kampo de regenera aktiveco.
Kaj antaŭ ol adiaŭi nin, ŝi diris al mia instruanto:
Frato Kalderaro, mi atendos vian kunlaboron hodiaŭ vespere, por helpo al Kandida, kiu devos definitive "apud ni" reveni morgaŭ. Ni devas savi ŝian filinon el tuta frenezo.
La senditino foriris, kondukante la devojiĝinton kvazaŭ li estus altpreza ŝarĝo, dum nova lumo prilumis mian spiriton.
La Asistanto tuŝis al mi la ŝultron kaj parolis:
La amanta koro estas ĉiam plena de renoviga povo. Foje diris Jesuo, ke ekzistas demonoj nur regenereblaj "per fasto kaj preĝo". Iafoje, Andreo, kiel en ĉi tiu okazo, kono ne sufiĉas: la homo devas esti animita de dia forto, kiu fluas de fasto per rezigno, kaj de la lumo de preĝo, kiu fontas de la universa amo.
Ni pretiĝis rekonduki la malsanulon en la malsanulejon, kiam la dommastrino en promenvesto eniris la ĉambron kaj parolis al la infanoj:
Pretiĝu. Ni vizitos vian paĉjon post nelonge.
Ni transportis Petron sur liton, kun plej eblaj zorgoj.
Li baldaŭ vekiĝis ridetante, plibonigita, preskaŭ feliĉa. Li vokis la flegistinon, montrante novan brilon en la okuloj. Li ne plu sentis la persistan doloron ĉe la brusto. Io - li pensis - forviŝis de lia kapo la nigraĵojn, same kiel la bonfara pluvo lavas kaj heligas plumban ĉielon.
Post horo lia edzino kaj la infanoj penetris en la ĉambron, partoprenante lian ĝojon.
Petro rakontis al ili, plorante de ĝojo, ke li havis lumigan sonĝon; li asertis, ke li vidis la Sanktegan Patrinon, kiu etendis al li siajn diajn manojn plenajn de lumo.
Lia edzino, aŭdante lin, verŝis abundajn larmoj n de ĝojo kaj danko. Vilhelmo, la knabo plena de viva fido, prenis la patran desktran manon kaj ĝin kisis kun fila amo kaj danko al Dio.
Mi emocie observis la intiman scenon, en kiu la familio renkontis pacon, kaj mi rememoris Cipriana kun ŝia mirakla savanta influo kaj komprenis, ke virino sanktigita de sinofero kaj sufero aliiĝas en portantino de la Dia Patrina Amo, kiu venas en la mondon por nobligi la senton de la homoj.
FRATECA SUBTENO
Estis malfrua nokto kaj ni troviĝis ĉe la pordo de modesta ĉambro en malriĉa kuracejo.
Ĝentila fratino el nia sfero nin atendis ĉe la enirejo kaj afable nin salutis.
Kalderaro antaŭenpaŝis, demandante:
Kaj Kandida? kiel ŝi fartas?
Tre bone. Ŝi definitive devas esti kun ni morgaŭ nokte. Fratino Cipriana komisiis min zorgi pri ŝi, ke ŝia elkarniĝo serene efektiviĝu. Mi opinias, ke nia sindona amikino jam devus esti veninta; sed laŭŝajne la filino, kiun ŝi postlasos sur la Terkrusto, postulas kelkajn antaŭzorgojn.
Ni eniris la ĉambron.
Sur lito, sinjorino antaŭtempe maljuniĝinta atendis morton. Sur ŝia vizaĝo la fenomenoj de estingiĝo de la vitala tonuso estis videblaj.
Kandida, tiu fratino meritanta de ni tiom multe da kareso, ankoraŭ kateniĝis al sia korpo per tre delikataj ligiloj. Laŭ la dolĉa lumo, aŭreolanta ŝian frunton, disradianta el ŝia propra menso, mi rimarkis la grandecon de ŝia animo, ŝian serenan heroecon.
Apud ŝi junulino kun pala vizaĝo kaj malfortiĝinta korpo karesis ŝian grizan hararon, iam kaj iam forviŝante siajn larmojn kontinue fluantajn.
La Asistanto montris ŝin al mi, informante:
Tio estas la filino, kiu adiaŭas. Ni aŭdu ilin.
Kandida malfacile kuraĝigante ŝin, diris emociite:
Julieta, mia infano, gardu vin. Vi eble scias, ke mi ne plu elitiĝos. Mi timas postlasi vin forlasita al batoj en la mondo, sen amikaj manoj...
La junulino estis gorĝpremita. La abundaj larmoj evident- igis ŝian eksterman doloron.
La patrino, apenaŭ bridante la emocion, ameme daŭrigis:
Miaj filoj forlasis nin. Ni estas solaj kaj devas pensi. Mi vidas vin maltrankvila kaj pli afliktita en ĉi tiuj lastaj tagoj. Mi havas la impreson, ke la mono ne estas sufiĉa por niaj elspezoj. Kio do okazas? Mi de longe estas peza al via juneco! Sed mi plu fidas Jesuon. Mi ĉiutage petas de la Sinjoro, ke Li ne ĉesu subteni nin. Mi timas, ke via destino devojiĝu de la rekta vojo pro mi... Mi timas, infano, ke en aliaj okazoj vi fine freneziĝu...
Kaj post mallonga paŭzo, dum kiu ŝi pli ameme premis la dekstran manon de la junulineto, kiu ŝajne aĝis ne pli ol dudek jarojn, la malsanulino daŭrigis:
Aŭdu, mi petas: Vi scias, ke en la lastaj monatoj la elspezoj estas grandegaj. La operacioj, kiujn mi spertis, estis delikataj kaj longaj. La kontoj estas gigantaj. Kaj la mono? Trankviligu min, kara!
La fraŭlino forviŝis la abundajn larmojn kaj informis:
Ne afliktiĝu, panjo. Ni havas tion necesan. Mi laboras.
Sed per kudrado vi tiel malmulte enspezas! - diris la malsanulino per senespera tono.
Ho! ne tiom ĉagreniĝu! Krom niaj ordinaraj rimedoj, ni ankaŭ havas malgrandan prunton. Post kelkaj monatoj ĉio reprenos sian normalan ritmon.
Dio tion konsentu.
Post pli longa paŭzo, la malsanulino demandis:
Kie estas Paŭleno?
La filino ruĝiĝis kaj honte respondis:
Mi ne scias, panjo.
Ĉu vi longe ne intervidiĝas?
Ne - timeme denove respondis la junulino.
Mi deziras vidi lin. Mi timas morti subite... kaj mi ne vidas personon, de kiu mi petu helpon por via juneco. Kio do estos al vi tute sola, vivanta laŭ plaĉo de la cirkonstancoj? La mondo estas plena de malicaj homoj, atendantaj okazojn krimi...
Tiam, el la lumaj okuloj de Kandida ekfluis kelkajn larmoj, kiuj dolorigis mian koron.
Se mi mortos, mia infano - ŝi daŭrigis per kortuŝa tono -, ne lasu vin esti trenata de tentoj. Serĉu vivrimedojn per nobla laboro, ne impresu vin la promesoj de la facila vivo. Vi scias, ke mia vidvineco estigis al ni terurajn malfacilaĵojn, via patro tamen postlasis al ni honestan malriĉecon plenan de benoj. Vere viaj fratoj, altiritaj de la materiala gajno, pelis nin al forlaso, al forgeso, sed mi neniam pentis pri miaj humileco kaj laboro... Frue mi perdis mian sanon kaj baldaŭ elreviĝoj dolorigis mian koron; sed sur ĉi tiu silenta kaj dolora litaĉo, paco estas beno de mia animo kaj mi rekonas, ke ne ekzistas pli granda bono, ol trankvila konscienco... La Sinjoro konas la motivojn de niaj suferoj kaj senhavaĵoj, kaj koncernas nin nur laŭdi Lin... El ĉio, kio suferigis min, mi kunportas trezoron, vian sindonemon, mia infano. Via amo riĉigas min. Mi mortos feliĉa, sciante, ke la filina koro memoros min sur la Tero per preĝoj de amo, kiu neniam mortas... Sed, Julieta, mi deziras, ke vi estu bona kaj dolĉa ne nur al mi; ankaŭ obeu Dion, dediĉu al Li amon kaj konfidon. Li estas nia Patro de Senfina Boneco kaj de ni Li petas nur simplan koron kaj puran vivon. Alkonformiĝu, infano, al la diaj planoj, en la kirlo da homaj provoj, kaj ne malkuraĝiĝu!
Ho panjo! ne daŭrigu! Ni ĉiam estos kune. Vi ne mortos. Ni vivos unu ĉe alia, ni neniam apartiĝos... Trankviliĝu! mi volas vidi vin ne afliktita... Ĉio forpasos. La doktoro promesis al mi komenci pli energian kuracadon. Ni fidu!
Kandida faris malgajan rideton, karesis la manojn de la junulino kaj diris:
Dankon, mia infano! mi estas trankvila kaj feliĉa...
Poste ŝi rigardis la montrilojn de la proksima horloĝo kaj diris plu:
Foriru trankvile! la horaro de nia interparolo finiĝis.
Emociite ili sin kisis. Kaj Julieta, post amema adiaŭo,
foriris.
Ni sekvu ŝin - atente diris Kalderaro; ni devas helpi ŝin per magnetismaj rimedoj. Pri tio mi ricevis instruojn de Cipriana.
Sur la vojo la instruanto rakontis al mi la historion de la agoniantino:
"Kandida vidviniĝis tre juna, kun tri infanoj: du knaboj kaj Julieta, kies edukado trudis al ŝi amaran rezignon pri la bonoj de la vivo. Ŝi rezignacie kaj kuraĝe luktis, laboris kaj suferis. La filoj, kiujn ribeligis la malriĉeco de la patrina hejmo, forlasis ŝin, irante al malproksimaj centroj por kon- tentigi la malpli edifajn impulsojn de sia juneco. En sia simpla ekzistado persistis la vidvino, sindoninta al la preparado de la estonteco de sia filino. Kandida lernigis al ŝi la kudrilajn laborojn, kaj la filino tuj fariĝis bonega kudristino, sed post nemultaj jaroj da pli krudaj provoj la kompatinda patrino falis malvigla sur liton. Enhospitaligita, ŝi spertis diversajn operaciojn sur sia organa kampo, sed sen kontentigaj rezul- tatoj. Tiel afliktanta fariĝis la situacio, ke ŝia internigo en hospitalo jam daŭris dek longajn monatojn. Komence Julieta per si mem sukcesis pagi la elspezojn. Sed kun la paso de la tempo la kompatindulino travivis teruran duelon inter neces- bezono kaj malvigliĝo. Elĉerpitaj la eblaĵoj, kiujn ŝi disponis, ŝi penis helpi sin per parencoj, kiuj singardaj ŝin evitis; ŝi petis pri helpoj amikojn, kiuj sin montris indiferentaj.
"La elspezoj tamen ĉiam kreskis senĉese. La kudrado ne donis al ŝi la necesan kompenson. Ŝi ĉiutage, en la krepusko vizitadis sian patrineton, informiĝante pri la situacio fariĝanta pli kaj pli grava. Pelita de doloro ŝi frapis ĉe ĉiuj pordoj kaj ĉiuj pordoj restis fermitaj. Nekapabla esplori tiun situacion, en ĝia tuta profundeco, kun sia patrino, kiu memkompreneble ne deziris ŝian sinoferon, Julieta cedis al insida invito. Ŝi ekuzis la vesperon por labori en amuzdomo ekskluzive celante ricevi pli da mono; ŝi kantos kaj dancos por pliigi la enspezon.
"De tiam ŝi ludis la rolon de ŝafino sieĝita de rabobestoj, kaj kvankam kiel eble plej multe ŝi rezistadis al voluptoj, ŝi tamen en ia cirkonstanco ne sukcesis eviti la altrudojn de la plezuroj de la sensoj. Allogite de proponoj de iu viro, tiu sama Paŭleno, kiun aludis ŝia patrino, ŝi ne havis forton por malcedi: akceptis lian antaŭtempan protekton. Ŝi forlasis sian kudro- maŝinon kaj transloĝiĝis de la modesta ĉambro, en kiu ŝi mizere vivis. Ŝi tiam ekloĝis en la centro de la noktaj amuzoj, kaj, kiam ŝi iris en aliajn lokojn, tiam ŝi tion faris, akompanate de li, interesata profiti el ŝiaj juneco kaj beleco, kiel vantema sinjoro, montranta juvelon.
"Julieta tamen kaŝis la realon for de la patrinaj okuloj. Ŝi modeste sin vestis por la ĉiutaga vizito, kaj kiam ŝi la unuan fojon estis akompanata de Paŭleno, en la hospitalo, ŝi prezentis lin al Kandida, kiel simplan amikon.
"Sed la sinsekvaj afliktiĝoj de la junulino difektis ŝian sanon. Ŝi estis malvigla, malsana. Rememorante la patrinajn ekzemplojn, ŝi spertis dolorajn konsciencajn maltrankvilojn. La malnoblaj plezuroj ne faciligis ŝian senteman kaj ameman koron. La abunda mono tute ne malpliigis ŝian ĉagreniĝon. Laŭmezure kiel ŝi konkeris la aliulan admiron al siaj fizikaj dotoj, ŝi ŝajne perdis la pacon de si mem. Katenite de neforigebla malvigliĝo, ŝi pasigis tagojn kaj noktojn sub energiaj riproĉoj de sia propra konscienco. Kial ŝi ne restis plu en sia modesta vivo ĝis la fino? kial ŝi ne konfesis ĉion al sia kara patrino por ricevi la necesan konsilon? Ŝi siaflanke sentis sin senkulpa: ŝi bezonis financan helpon de Paŭleno por subteni tiun, kiu donis al ŝi la vivon; ŝi iris al ĉiuj homoj, ŝajnintaj al ŝi honestaj kaj komprenemaj, sed ĉiuj manoj restis fermitaj antaŭ ŝiaj petoj... Ĉu ŝi ĝuste kondutis? Ŝi ne kuraĝis sin doni al preĝado, kiel en antaŭaj tempoj. Ŝia menso barak- tadis ĉagrenita inter la postuloj de la materia mondo kaj la superaj interesoj de la spirito.
Sed - ĝentile finis Kalderaro - la patrinaj preĝoj akompanis ŝin sur ŝia glata vojo. Kaj Kandida ne vane suferas. Fidela kunlaborantino ĉe multe da servoj, ŝi indas multe da benoj..."
Informiĝinte pri tiu dramo komuna al pluraj junulinoj en la nunaj tagoj, mi sekvis la instruanton ĝis la ĉambro, en kiu Julieta ricevos lian helpon al sia psika organismo en kon- fuziteco.
Rememorante la vortojn eldiritaj de la patrinaj lipoj, la junulino sidiĝis sur divano, en konvulsia ploro. Torturantaj pensoj kunpuŝiĝis en ŝia malsana cerbo. Pezaj vibroj, kiuj karakteriziĝis per malhela koloro, malsupreniris de la frunto kaj fiksiĝis en la spiraparato. Ili amasiĝis en la pleŭro, invadis la alveolojn kaj de tie iris en la koron, influante sur la sangajn ŝanĝojn, kiam la fluideca substanco de la mensaj emanaĵoj forviŝiĝis absorbita de la arterioj. Mi rimarkis, ke tiu materialo, devenenta de la konfuzita menso, penetrante en la fiziologian meĥanismon, estis asimilita de la sango, kiu siavice ĝin redonis al la fizika cerbo, amasiĝante sur ĉiuj ĝiaj regionoj plej proksimaj al la griza substanco.
Tial mi observadis la junulinon, ne nur ŝiajn ruĝajn kaj ŝvelintajn okulojn, sed ankaŭ la prodromojn de la plej gravaj organaj perturboj.
Konstatinte la manifestiĝantaj perturboj en la cerbo kaj en la rakia bulbo, mi ekrigardis mian instruanton kaj demandis:
Ĉu ni ne estas ĉi tie antaŭ la origino de la letargia encefalito?
Antaŭ multe pli ol tio - respondis Kalderaro, ridetante -; la konfuzita menso elĵetas detruantajn fortojn, kiuj povantaj atingi aliajn homojn, unue trafas la organismon de la elĵetanto. Elektinte specon de vivo, kaŭzanta fortojn kaj kontinuajn konfliktojn en sia menso, Julieta komencis elĵeti fatalajn energiojn kontraŭ si mem. Dotite de distingiĝa edukiteco, ĉerpita el kontakto kun sia patrino, kiu plibonigis ŝiajn konceptojn kaj nobligis ŝiajn sentojn, ŝi venis en konflikton kun ekzistado de pli malalta nivelo sur la Terkrusto: la preparado de spirito nevarie prilumas. Tial, posedante subliman internan lumon por la homa irado, ŝi memkompreneble ricevus pacon, ĝojon kaj edifon el la praktikado de siaj virinaj kapabloj, se nur oni donus al ŝi kampon de lukto, sur kiu ŝi sentus la sanan manifestiĝon de la povoj de sia animo. La digna edziniĝo estas la rekomendinda kampo por ŝia ekzemplo de virino nobligita de kono kaj virto. Cedante al la tentoj, de kiuj ŝi estas viktimo, ŝi sin intime sentas falinta sur ŝtuparon malsupren. Ŝi ĉiutage, en silento, estas devigita rememori la ekzempladon de sia patrino, rekonsideri sian propran konduton antaŭ la vivo kaj rekoni, ke ŝi estas for de la ĝusta vojo. En tiu senĉesa konflikto pligravigita de la malbonegaj fluidecaj elradioj el la medio, de kiu ŝi fariĝis ordinara vizitintino, ŝia menso malsupreniras en la regionon de la instinktaj impulsoj, sentante plej grandan malfacilon supreniri en la kastelon de superaj konoj, kie la lumo de konscienco faras al ŝi insistajn petojn, ke ŝi revenu al simpleco kaj harmonio. Tia situacio malebligas al ŝi fervoran, sanktigan kaj regeneran preĝon kaj el tio venas la ĥaoso, en kiu la kompatinda ŝanceliras. Ŝi estas sufiĉe edukita por rikolti ian ajn profiton el la medio, en kiun ŝi ventkape ĵetis sin, kaj regata de la konstanta ĉagreniĝo, ŝi faras troan premon al la griza materio, kaŭzante bedaŭr- indajn organajn malekvilibrojn.
Kalderaro dum kelke da sekundoj interrompis sian ins- truadon, kvazaŭ profesoro malfermanta vojon por pripensado de sia lernanto kaj serene diris plu:
Ŝi do ne estas minacata de letargia encefalito; ŝi najbar- iĝas al frenezo post stadioj en variaj perturboj, kaŭzitaj de ĉela misfunkcio. Ne nur tio. Julieta, en la cirkonstancoj, ĉe kiuj ni ŝin observas, povos esti atingita ĉe aliaj vivaj centroj. Ŝi estas trafebla por pleŭrito, antaŭĉambro de tuberkulozo. Ŝi facile estos viktimo de sangovenenadoj, kiuj karakteriziĝos per nedifineblaj malsanoj de vaskuloj aŭ de epidermo, ne inkluzivante la fatalajn malharmoniojn de hepato, eblaj port- antoj de ruino kaj morto al la densa korpo.
Post tiuj lastaj klarigoj la instruanto levis la okulojn kaj konsideris:
Sed... la dia justeco neniam malrekonas la kompaton. Nia neatendita falo iafoje estas nura parta akcidento, en kiun la malespero nin trenas. La Eterna Saĝo esploras la celon de niaj agoj kaj ĉiam, kiam eble nin tuj restarigas. Nur kiam ni enprofundiĝas en la tutan eklipson de amo kaj racio, intence evitante la procesojn de dia helpo, nin tenante en la nigraj mallumoj de malamo kaj neado, ni tiam renkontas absolutan malfacilecon ricevi savantajn influojn; ni tiam devas atendi la kruelajn korektojn de la tempo, kune kun la altrudaj fortoj de la universaj leĝoj. Se la junulino ne povas altiĝi al superaj regionoj, kvazaŭ birdo vundita de pafo de senkompata ĉasisto, ŝia patrineto restas plu en potencaj renovigantaj preĝoj. La filino malnobliĝis por helpi la patrinan korpon, sed Kandida altiĝis por savi ŝian animon. Pro tio, la ama povo de Cipriana agos en ĉi tiu nokto.
La interparolanto eksilentis, submetante la larmantan junulinon al la magneta helpo el nia mondo, senigante ŝin de ioma kvanto da malhela materialo sekreciita de ŝia propra menso kaj amasigita laŭlonge de ŝia cerbo, kion li efktivigis sen menciindaj malhelpoj. Sed, ĉar li restigis iom da tia substanco en la cerbujo, mi demandis lin pri la kaŭzo de tiu lia decido.
La amiko faris signifan fizionomian esprimon kaj klarigis:
Mi ricevis instruojn rilatajn al la afero. Julieta ne devas ricevi hodiaŭ nian tutan helpon. Ŝi devas esti plu korpe malsana por forresti for de la noktaj aktivecoj, kiujn ŝi ordinare praktikas. En nemultaj horoj ŝi estos konduktita kune kun Paŭleno, en spirito, al la ĉambro de Kandida, kie fratino Cipriana deziras sin turni al li, profitante liajn rapidajn horojn de nekompleta malligiĝo pro dormo.
Mi ĉion komprenis kaj ankoraŭfoje admiris la imanentan ordon en la sfero de la spirito.
Poste Kalderaro kondukis min al helpa servo al suferanta frato, kies problemo ni ekzamenos en la sekvanta ĉapitro, por ke ni ne apartiĝu de la proceso de helpo al Julieta.
Ĉirkaŭ la dua, meze en la frumateno, la instruanto revenis kun mi en la modestan ĉambron de Kandida; ĉi tiu ekster sia malgrasa materia envolvaĵo, ripozis sur la brakoj de Cipriana, kiu karesadis ŝian frunton, kun patrina amemo.
La malsanulino, en ekstrema klarmenso, for de sia fiziolo- gia kampo, respondis niajn salutojn, trankvila kaj feliĉa. Aliaj amikoj estis apud ŝi, ŝin konsolante por la definitiva transpaso.
Kiam ni plezure interŝanĝadis impresojn, jen du fratoj el nia mondo penetris en la ĉambron, kondukante Julietan kaj sinjoron, kiun mi intuicie identigis.
Kalderaro konfirmis, klarigante:
Tio estas Paŭleno, kiu venis nin aŭdi.
Antaŭ Cipriana tenanta la malsanulinon sur siaj brakoj, ili ambaŭ instinkte surgenuiĝis, kortuŝite plorante. Helpate de la magneta servo de la senditoj, kiuj ilin alportis al ni, ili rigardis nin ĉiujn, kun forta miro, sed rimarkinde estas, ke la lumo de nia bonfarantino-instruistino altiradis ilian pli grandan atenton. Ili sentis sin humiligitaj kaj afliktitaj. Ili tie rekonis ion de la ĉiela povo.
Ili sin tenis konfuzitaj kaj larmantaj, kiam Cipriana sin turnis speciale al la junulo:
Paŭleno, mi parolas al vi en la nomo de la Dia Justeco. La Sinjoro vin benu, ke vi aŭdu min per la aŭdopovoj de la racio! Aŭdu do! Ĉu vi ne opinias Julietan inda je via vigla kaj laborema brako por la surtera vojiro? Kion vi faras el via juneco? ĉu simplan aventuron de viaj sentumoj? ĉu vi ne komprenas la homan sperton, kiel preparan vojon por la eterneco? kian juĝon vi faras pri la vivo kaj ĝiaj sublimaj donoj? Ne partoprenu en la sendanka laboro de niaj malpli klarmensaj fratoj, kiuj intencas aliigi virinon en malfeliĉan kobajon por ĝuo de la sentumoj. Nobligu vian homan ekzist- adon, honorante la sanktan virinan mision. Vi renaskiĝis sur la Tero, protektata de virina sindono, vi kreskis sub la patrinaj zorgoj, kaj vi ankoraŭ trovos la virinon, kiel amatan vazon por viaj revoj de krea patreco. Kial vi persistas en la vantema regado super kompatinda infano pro nura impulso de egoismo kaj sinmontro? Ĉu vin ne kortuŝas rigardi la longan afliktiĝon de Kandida, turmentata de kruela doloro antaŭ la konsterna necerteco pri la estonteco de sia filino? Vekiĝu por viaj devoj de supera karaktero. Vi venis en la mondon ne tute simple por ĝuamo. La tera ekzistado, mia amiko, estas benata kolegio por renoviga prilumiĝo. Kiaj motivoj pelas vin al kondamninda konduto? Vi estas bonkora kaj utila, inteligenta kaj nobla. Kial vi evitas la sanktigan respondecon?
En tiu momento Paŭleno, kiu ploradis sub nebridebla emocio, ne respondis, sed elradiis pensojn fariĝintajn klaraj por ni.
Li ne hezitus koncerne edziĝon - li pripensis, rezonante; sed li trovis Julietan ekster ŝia doma sanktejo. Li konatiĝis kun ŝi en rondo da malpli respondecaj personoj, en klimato de sugesto ne invitantaj al la spirita altiĝo. Ĉu ne estus prudente sin defendi? ĉu ne estus devo organizi la hejmon sur pli firmaj bazoj? Li iris al la junulino en dumnokta klubo. Li trovis ŝin sen hejmo.
Fratino Ciprianan kaptis liajn konsiderojn, ĉar ŝi firme daŭrigis post mallonga paŭzo:
- Antaŭ via kriterio de nobla homo, la afliktiĝoj de Julieta faras ŝin inda je pli granda subteno. La kompatindulino ne iris al diboĉejo por malpli dignaj amuzoj, nutrante flankajn intencojn. Ĉu vi eble ne konas la absorbajn zorgojn de sindona filino? ĉu vi ne scias, ke ŝiaj piedoj serĉas laboron kaj apogon, protekton kaj monrimendon? Dum vi interesiĝis pri nura distro por via senfara menso, Julieta travivis humiligojn, provante perlabori por aĉeti la necesan medikamenton por sia malsana patrineto... Kiel vi povos senkulpigi vin mem kaj kondamni ŝin? kun kia rajto vi mokis la respektindecon de junulino strebanta al tiel sanktaj celoj? Ĉu ekzistas fieco en la Suno, kiam ĝiaj radioj incidas sur ŝlimejon? ĉu lilio kulpas pro tio, ke ĝi ornamas kadavron? Paŭleno, forskuu de via dormanta konscienco la homajn facilaĵojn! vi ankoraŭ ne suferis, kiom vi devas por sanktigi kaj ami la vivon. Ne malprofitu la oportunan okazon, kiu sin prezentas al vi! Kunlaboru por la rebonigo de juna virino, kiu ekaperis sur via vojo ne per nura hazardo. Amo kaj konfido ne estas verkoj de improvizo: ili naskiĝas sub dia beno, ili kreskas kun la lukto kaj firmiĝas en jarcentoj. Simpatio en la plimulto da okazoj estas konstruaĵo efektivigita dum jarmiloj. Vi ne irus al Julieta, kun tia altireco, se ŝi ne partoprenus en via spirita pasinteco. Donu vin al ŝi, savu ŝin de frenezo kaj senutileco. Donu al ŝi vian brakon de edzo, honorante la vivon, antaŭ ol la morto disrompu vian fizikan vazon per siaj nevideblaj manoj. Estas pli noble doni ol ricevi, pli bele ami ol esti amata, pli die sin oferi ol uzurpi aliulajn oferojn. Ne kaŭzu al vi ĉagreniĝon la monda kritiko. La homa socio estas respektinda sur siaj fundamentoj, sed maljusta, kiam ĝi ekstermas la ĝermojn de spirita regenero por la supera vivo, sub preteksto sin antaŭgardi. Venu al ni, Paŭleno! La Sinjoro benos vian indan konduton. Kandida morgaŭ travivos la lastajn horojn de sia nuna ekzistado. Donu al ŝi pacon, restarigante ŝian trankvilecon pro la multa afliktiĝo teni la filinon en respektinda pozicio. Ne permesu, ke la amo malvirtiĝu en via animo. Sanktigu ĝin per via respondeco, fortikigu ĝin per viaj naturaj dotoj, kaj la Provi- denco estos ĉe via flanko dum la tuta tempo.
La instruantino eksilentis, sed de ŝia koro eliĝis radioj de safirkolora lumo, envolvanta la tutan junulon.
La junulo levis la larmantajn okulojn, ŝin danke rigardan- te kaj diris:
Mi ricevas vian parolon, kvazaŭ ĝi venis el mia Ĉiela Patrino. Faru do el mi tion, kio al vi plaĉos. Mi estas preta...
Cipriana ameme metis Kandidan en la fizikan envolvaĵon kaj sin turnis al la juna paro kaj aldiris:
La Patro benu nin ĉiujn.
Julieta kaj Paŭleno estis rekondukitaj en la ĉambron, el kiu ili venis, kaj ni niaflanke plilongigis nian restadon en la ĉambro de la malsanulino por helpo ĉe la "elkarniĝa proceso".
Je la oka matene Cipriana senigis ŝin je pli granda parto da fortoj. Vokite de la postenanta flegistino, la kuracisto prognozis ŝian proksiman morton.
Ĉar estis petita la ĉeesto de ŝia filino, la junulino alvenis post tagmezo, kaj ŝin sekvis Paŭleno videble emociita.
Kiel ja bele estas observi la nerektan influon de la supera mondo sur la surterajn kunulojn!
Kiel ili kondutis dum la horoj da karna dormado, tiel ili ambaŭ, observante la respektinda sinjorino meze en agonio, surgenuiĝis larmantaj, preskaŭ en sama pozicio de antaŭ kelkaj horoj.
Kandida en peteganta sinteno fiksis la rigardon sur la junulo kaj malfacile parolis al li dum Cipriana tenadis ŝiajn energiojn, kun sia dekstra luma mano super ŝia kapo. La agoniantino emocie komentariis la angoron, kiu turmentis ŝian spiriton. Ŝi timis postlasi sian filinon en la mondo, sub la kaprico de la tentoj. Ŝi petis helpon de la nobleco de Paŭleno, kiu ne lasis al ŝi fini. Kun okuloj plenaj de larmo, li almetis la montran fingron al la lipoj de la respektinda mortantino, kaj li ŝin konsolis:
- Sinjorino Kandida - li ĝentile diris - ne parolu plu pri tio. Mi hodiaŭ vekiĝis kun neformovebla intenco: Julieta kaj mi geedziĝos post nemultaj tagoj. Ni morgaŭ mem komencos proceson fari laŭleĝa nian kompromison, antaŭ ol ia cirkonstanco intervenu por malhelpi niajn dezirojn. Restu do trankvila. De nun mi ankaŭ estas via filo.
La agoniantino, abunde plorante, faris signon.
Julieta alproksimiĝis al ŝi, dum Paŭleno alpremis la vizaĝ- on al ŝiaj haroj antaŭtempe blankiĝintaj. Tiam Kandida, subtenate de Cipriana, kunigis iliajn manojn, per simbola gesto kaj ilin tre kortuŝite kisis.
Tiu estis ŝia lasta movo en la lacega korpo. Post nemultaj minutoj la fizikaj palpebroj fermiĝis por ĉiam, dum ŝiaj spiritaj okuloj malfermiĝis inter ni, por rigardado de la lumantaj vojon en la Eterneco.
SAVA PROCESO
Forirante de la hospitalo en tiu nokto, kiu antaŭis la el- karniĝon de Kandida, la Asistanto diris:
Ni ne perdu tempon.
Efektive, la laboro de helpo al la estiminda malsanulino okupis nin dum kelkaj horoj.
Nia klopodo - diris plu la estiminda amiko - celas ĉefe malhelpi la efektiviĝon de la procesoj de frenezo. La centroj de spirita subteno por tiu afero estas preskaŭ sennombr- aj. La pozitiva elmontro de mensa konfuzo ĉiam estas fino de longa lukto. Vere ni ĉi tie ne citis la pure fiziologiajn kazojn, precipe tiujn de invadoj de sifiliso al la cerba materio; ni parolis pri la intimaj dramoj de introvertitoj katenitaj de malekvilibro, de fenomentoj de malevoluo, de pasiaj tragedioj, kiuj estas okazintaĵoj ĉiusemajne eksplodantaj pomile. En la sferoj, tuj sekvantaj tiun de lukto de la ordinara homo, en kiu ni nun troviĝas, estas sennombraj tiaspecaj helpaj orga- nizaĵoj. Estas nepre necese, ke ni subtenu la homan menson sur la terkrusto, ĉe ĝiaj naturaj delokiĝoj. La vasta surtera lernejo postulas senĉesan kaj kompleksan spiritan kunlaboron. La Dia Saĝo ne malzorgis la anticipan planon de servo en tiu rilato. Se ĝi komisiis la Sciencon gvidi la harmonian disvolviĝon de la fenomenoj rilataj al la fizika sfero, se ĝi ordonis al la Filozofio akompani tiun sciencon, pliriĝigante ĝiajn intelektajn valorojn, ĝi tamen konfidis al la Religio la taskon zorgi pri la progreso de la animo, favorante ĝin per benataj lumoj por la klopodo de altiĝo. La religia kredo tamen en la lastaj jaroj montriĝas nekapabla por tia misio: mankas al ĝi taŭga personaro. Dum la scienca konstruaĵo en la mondo prezentiĝas, kiel giganta arbo tenanta en siaj branĉoj plenaj de teorioj kaj rezonoj la enkarniĝintajn inteligentojn, la Religio dividita en sektojn donas la ni ideon pri mola herbo, velkanta sur grundo. La Dia Amo tamen scias pri la malhelpoj humiligantaj la rondojn de fido. Se al la esplorado de kono sufiĉas la intelekta voloro, la religia problemo postulas altajn kapablojn de sento. La unua postulas observadon kaj persiston, sed la dua neprigas tendencon al rezigno. Pro tio, kunhelpante kun la decidemaj laborantoj, sennombraj legioj nevideblaj por la homaj okuloj ĉie sindone laboregas, helpante la suferantojn, stimulante tiujn, kiuj firme esperas ĉe bono, ĉiam pliboniĝante. Nia klopodo do ĉe la enkarniĝinta menso estas ampleksa kaj kompleksa. Sed oni devas konsenti, ke, se la programo donas motivon por zorgoj, ĝi ankaŭ estas fonto de plezuro. Ni spertas ĝojon de pli aĝaj fratoj kapablaj doni helpon al tiuj pli junaj. Nedis- kuteble, ni, la homaro, formas unu nuran familion.
Post natura paŭzo post la klarigoj de Kalderaro, mi scivole demandis:
Kiel do okazas la apliko de tiaj helpoj? Ĉu hazarde?
Ne - klarigis la demandito -, ordemo kondukas nian aktivecon, en ĉiuj cirkonstancoj. Preskaŭ ĉiam estas ja la intervena forto, kiu kaŭzas la helpoprocesojn. Preĝo reprezent- ata de ne manifestiĝinta deziro, de internaj aspiroj aŭ de deklarataj petoj, venanta de supera regiono aŭ de profunda valo, kie agitiĝas la homaj pasioj, estas ĝustadire la ĉefa motivo de niaj agadoj.
Mi deziris formuli ian demandon ligitan al malnovaj kon- ceptoj pri religia aparteco, kiam Kalderaro, komprenante mian penson tuj esprimotan, trankvile aldonis:
Ni ĉi tie ne aludas la preĝojn aŭ aspirojn de iaj idealist- aj fluoj: nomo ne gravas. Ni kunlaboras kun la eterna spirito, supreniranta al la dia regiono, alportante novajn fortojn al bono, kie ajn ĝi troviĝas, sendepende de formuloj dogmaj aŭ ne, kun kiuj ĝi manifestiĝas en la homaj rondoj. Nia problemo estas ne pri nepotismo, sed pri supera spiriteco, rezulto de la unuiĝo de efektivaj valoroj, favore al pli bona vivo.
Post tiuj instruoj, kiujn mi ricevis en formo de mallonga konversacio, dum ni moviĝis por servado, ni atingis loĝejon kun simpla aspekto, kiun distingis zorge flegata ĝardeno, ĝin ĉirkaŭanta.
Ni vidas ĉi tie - diris la instruanto - nelacigeblan kunulon el aliaj tempoj, reenkarniĝintan en doloraj kondiĉoj. De kelkaj semajnoj mi helpas lian patrinon per revigligaj emanaĵoj. Pro la terura korpa strukturo de la filo, al ŝi ĉenita de multe da jarcentoj, la menso de la kompatindulino endan- ĝeriĝas; ili ligiĝas unu al la dua per katenoj de gravaj kompromisoj. Konsiderante ŝian noblan kutimon preĝi en antaŭdifinita horo, ni profitas tiujn okazojn por ŝin helpi.
Mirante la starigitan ordon por la laboroj en nia mondo, ordon, kiu vidiĝas ĉe la minimumaj aferoj, mi silente iris kun Kalderaro en la internon de la domo.
Post rapidaj minutoj ni troviĝis en malgranda ĉambro, kie maldika eta malsanulo kuŝis plorante. Ĉe li estis du estuloj tiel malfeliĉaj, kiel li mem, laŭ la aspekto, kiun ili prezentis. La malsana knabo kaŭzis kompaton.
Li estas denaska paralizulo, unuenaskito de laŭŝajne feliĉa paro, kaj havas la aĝon de ok jaroj, en sia nova ekzistado - informis Kalderaro, montrante lin -; li ne parolas, ne paŝas, eĉ ne sidiĝas, tre malbone vidas, preskaŭ ne aŭdas en la homa sfero; li psike havas vivon de sentema kondamnito, plenumanta rigoran punon, vere aplikatan de li mem. Antaŭ preskaŭ du jar- centoj li dekretis morton por multe da sampatrujanoj pro civila ribelo. Li profitis politika-administran malordon por venĝi al personaj malamikoj, dissemante malamon kaj ruinon. Apartig- ite de la karno, li travivis abomenindajn turmentegojn. Nombraj viktimoj jam pardonis al li la krimojn; sed multaj obstine lin sekvis jarojn post jaroj... La hordo, iam densa, iom post iom maldensiĝis ĝis kiam ĝi reduktiĝis al tiuj du malamikoj, hodiaŭ en fina proceso de transformiĝo. Pro la luktoj krude travivitaj de li en mallumaj kaj danteskaj kavernoj de sufero, la malfeliĉulo pretiĝis por ĉi tiu fina fazo de kulpelpago; tiel prosperis al li kompletigi sian efektivan resaniĝon, en kies proceso li troviĝas jam de multe da jaroj.
La scenejo estis malgaja kaj kortuŝa. La malsanulo kun maldikaj ostoj kaj preskaŭ travideblaj karnoj devus esti, laŭ sia aĝo, bela kaj feliĉa knabo; li tamen tie estis senmova, eligante kriojn kaj guturalajn sonojn proprajn al la subhoma sfero.
Kun la necesa respekto al la doloro kaj kun la observo donita de la scienco, mi rimarkis, ke la malgranda paralizulo prefere similis ian devenanton de pliperfektigitaj simioj.
Efektive, la spirito neniel malprogresas - klarigis Kalderaro -; sed la formoj de manifestiĝo povas sperti degenerojn, por faciligi la regenerajn procesojn. Ĉiu malbono kaj ĉiu bono praktikitaj en la vivo altrudas modifojn al nia organaro. Nia malfeliĉa amiko longe venenis la aktivajn centrojn de sia perispirita envolvaĵo. Ĉirkaŭite de turmentantoj kaj malamikoj, fruktoj de la krima agado, al kiu li memvole sin dediĉis, li restas plu preskaŭ senkonsciigita de la ombroj rezultantaj de liaj teruraj eraroj. Sur sia konscienca kampo, li ploras kaj baraktas sub la pikilo de torturantaj rememoroj, kiuj al li ŝajnas senfinaj; sed liaj sentumoj, eĉ tiuj de fizika naturo, sin tenas malekvilibrigitaj, sen direkto... La pensoj de ribelo kaj venĝo elsenditaj de ĉiuj, al kiuj li decide ofendis skurĝis lian perispiritan korpon dum pli ol cent sinsekvaj jaroj, kvazaŭ batoj por diserigi lian personecon, kaj la mal- feliĉulo malproksima de la enirejo al la plej alta regiono de sia propra memo, kie ni lokas "la kastelon de la superaj konoj", vane baraktis sur "la kampo de la nuna klopodo", t.e. ĉe la alto de la regiono, kie situas la motoraj energioj; liaj senkom- pataj malamikoj, alkroĉiĝante al li per rekta influo, devigis lin fiksi sian menson ĉe la aŭtomataj impulsoj en la regado de la instinktoj; la Leĝo tion permesis, memkompreneble ĉar la konduto de nia malfeliĉa frato estis egala al tiu de jaguaro, kiu uzas sian forton por regi kaj vundi. La misuzoj de racio kaj de aŭtoritato estas gravaj eraroj antaŭ la Eterna Reganto de niaj destinoj.
La estimata Asistanto rigardis min per siaj lumaj okuloj kaj demandis:
Ĉu vi komprenis?
Ĉar li deziris vidi min sufiĉe informitan, li aldone diris:
Ĉi tiu kompatinda malsanulo ne malprogresis spirite. Sed la evolua proceso, kiu estas servado de la dia spirito, dum jarmiloj, farata por lia glora destino, estis de li mem (la malsanulo) piedpremita, ridindigita kaj malfruigita. Li semis malbonon, kaj nun ĝin rikoltas. Li faris kuraĝan planon de ekstermado, helpante sin per aŭtoritato, kiun la Patro al li konsentis, li realigis la bedaŭrindan planon kaj li suferas ĝiajn naturajn konsekvencojn, por sin korekti. La pli malbona fazo jam forpasis. Li nune apartiĝis de la pli granda nombro da malamikoj, irinte al amema patrina koro, kiu helpas lin refariĝi ĉe la fino de lia longa regenera proceso.
Vidinte la strangan sintenon de la malfeliĉaj elkarniĝintoj lin sekvantaj, mi deziris demandi ion pri ili, kaj jen Kalderaro kontentigis miajn dezirojn, dirante plu:
- Tiuj mizeraj persekutantoj estas koboldoj de malamo kaj venĝo, kiel nia malsanulo estas restanto el krimuloj. Ili estas ŝiprompiĝuloj en sia lasta savofazo, post grandega hekatombo sur la maro de la vivo, kie ili dum multe da jaroj restis perditaj, nekapablaj uzi la kompason de pardono kaj bono. Sed ili proksimiĝas al la helpa haveno. Ili revenos en la sunon de la surtera ekzistado, pere de virina koro, kiu lernis el Jesuo la valoron de la sinofero. Andreo, laŭ la jam planita programo, ili baldaŭ naskiĝos en ĉi tiu hejmo, kiel fratoj de la malnova kontraŭulo. Kaj kiam ili interplektos siajn manojn sur li, konsumante energiojn por lin helpi, subtenate de la bonkoreco de la abnegacia patrino, amema kaj justa, tiam ili kisos kun grandega amo sian malnovan malamikon. La nigraj katenoj de malamo aliiĝos en brankbrilajn ligilojn de lumo, kiuj reflektos la eternan amon. Venonte tiu tempo, la forto de pardono redonos nian malsanulon el la libereco; kvazaŭ feliĉa birdo, li forlasos tiun fizikan kriplan korpon, sufokantan karceron por krimo kaj ĝiaj sekvoj, kie li baraktis dum pli ol du jarcentoj. Ĝis tiam gravas klopode zorgi pri la brava virino, kia ŝi ja estas, en ĉi tiu hejmo, nobla dommastrino, kies inklinon al martireco respektas la Diaj Fortoj pro tio, ke ŝi prilumas la vivon kaj riĉigas la verkon de Dio.
Apenaŭ Kalderaro finis siajn instruojn, jen unu el la turmentantoj ektuŝis per la dekstra mano la cerbon de la malsanuleto, kaj la Asistanto petis, ke mi ekzamenu la efikon de tiu kontakto.
Ekstrema paleco kaj grandega angoro travidiĝis sur la vizaĝo de la paralizulo. Mi rimarkis, ke la malfeliĉa estulo elsendis el siaj manoj nigrajn striojn el substanco simila al peĉo, kiuj atingis la encefalon de la etulo, pliigante liajn impresojn de timego.
Mi direktis al la Asistanto demandan rigardon kaj Kal- deraro informis:
Se amo elĵetas lumradiojn, malamo elĵetas stiletojn de mallumo. Per la fruntalaj loboj ni ricevas "stimulojn por la estonteco", en la kortekso ni konservas "sugestojn de la estanteco", kaj en la ĝustadire nerva sistemo ni gardas la "memorojn el nia pasinteco". Nia kompatinda amiko estas "bombardita" per detruaj energioj de malamo sur la regionon de la "estantaj servoj", t.e. sur siajn kapablojn de kresko, de realigo kaj de laboro, en la fluantaj tagoj. Tia situacio, rezultanta de la kulpo, pelas lin mense malsupreniri en la zonon de "rememoroj el lia pasinteco", kie lia konduto estas malsupera, ĝislimanta la duonsenkonscion de la primitivaj evoluaj statoj. Frakasanta plimulto da fenomenoj de psika malsano venas de malekvilibrigita menso. Bonvolu vidi lian organaron.
La malsanuleto pasis de la afliktiĝo, en kiu li dronis, al tordiĝoj, evidentigante ĉiujn karakterizaĵojn de la klasika idioteco. La organoj nun montris strangan delokiĝojn. La endokrina sistemo montris nedifineblajn perturbojn.
Kortuŝite, la instruanto kliniĝis super la malsanulo kaj
klarigis:
La detruantaj radioj atingas lian motoran zonon, kaŭzante paralizon de la centroj de parolo, de movoj, de aŭdado, de vidado, kaj de ĉiuj glandaj organoj. Vere, tia dolora situacio kronikiĝis pro ripetiĝo de tiu okazaĵo milojn da fojoj, en preskaŭ du centoj da jaroj.
Li faris signifan paŭzon kaj daŭrigis:
Ekzamenu la sintenon de la malsanulo. Post kiam li fiksis sian menson en la ekstrema "regiono de la aŭtomataj impulsoj", lia konduto fariĝis efektive subhoma. Li ree vivas primarajn stadiojn, el kiuj la personeco eliĝis antaŭ multe da jarcentoj. Ĉe aliaj malpli gravaj kazoj la medicino jam uzas ŝokon, same kiel eksperimentanto, kiu studas en mallumo, ekzamenante efikojn kaj ne konante la kaŭzojn. Ni devas tamen rekoni, ke la bela klopodo de la moderna psikiatrio indas la plej grandan atenton de niaj spiritaj aŭtoritatoj, kiuj helpas diligentajn kaj sindonajn kuracistojn, kaj gvidas ilin por la bono de ĉiuj, samtempe en pluraj kulturaj centroj; nun ili ne povas akcepti la veron, kiel dezirinde pro la neceso, ke la surtera medicino estu gardata sur konservativa kampo malpli malfermita al la aventuristoj; sed poste tiuj noblaj profesiuloj por la homa sano komprenos, ke la elektra ŝoko, aŭ la hipoglukozemio, kaŭzita de invado de insulino estas vivantaj alvokoj al la centroj de la perispirita organismo, invitante ilin al reĝustiĝo, pelante la neŭronojn al readaptiĝo por la servo de menso, en ties regenera proceso. Cetere estas notinde, ke tiu rimedo sin helpi per la profundaj provizoj de la psika kosmo tute ne estas nova. Iam la frenezuloj estis kondukitaj en putojn kun serpentoj, por ke la terura komocio faru la subitan transformiĝon de la malekvilibrigita menso; tiel estas, ĉar la homo ekde fora antikveco intuicie komprenas, ke la plimulto da kazoj de mensmalsano venas de la vola aŭ nevola foresto de animo for de la realo. Kaj, sur nia kampo de pli klara observado, ni povas aldone aserti, ke ĉiu malek- vilibro okazas pro disiĝo de la Leĝo.
Kalderaro eksilentis kelkajn momentojn kaj poste montris al la malgrandulo kaj akcente diris:
Sed en ĉi tiu kazo la ŝoko aplikata de homa scienco rezultigus nenian avantaĝon. Ni troviĝas antaŭ la tuta eklipso de la menso pro tuta foriĝo de la Leĝo, je kiu kondutis la interesato pri la helpo. La reĝustigo ĉi tie postulas tempon. La ŝlimaj akvoj de malbono longe retenataj en la koro ne facile elfluas. La mensa ujo de ĉiu el ni ne estas vazo de imaga enhavo: ĝi estas provizujo da vivaj fortoj, kia estas la fizika portilo de manifestado, kiu estas propra al ni, dum ni pilgrimas sur la Planeda Krusto.
Ĉu ni ne estas, science parolante - mi demandis -, antaŭ tipa kazo de mongolismo?
La Asistanto senĝene respondis:
Ni observas fenomenon de absoluta spirita malekvilibro. En maloftaj situacioj ni vidos tiaspecajn perturbojn kun esence fiziologiaj kaŭzoj. Estas neeble ne rekoni en la karna sfero tiun psika-fizikan paralelon. Kiu vivas sur la Terkrusto, tiu unue renkontas la pereeman formon. Tial ni ne povas ne konsideri la densan envolvaĵon en la patologio de la animo, nek malestimi la kunlaboron de la abnegaciaj fiziologoj, kiuj atente sin donas al la esplorado de la mikroskopa faŭno, de la reĝustigo de formoj, de la kadro de efikoj. Ni ne forgesu do, ke ni nun esploras la kampon de kaŭzoj...
La sincera amiko ŝajne estis preta daŭrigi, pliigante mi- ajn konojn pri la afero, kiam ni aŭdis paŝojn de iu alprok- simiĝanta. Sendube la dommastrino venis en la ĉambron de la knabo por helpi lin per preĝo.
Kalderaro rapide finis:
Niaj kunuloj de la homa medicino laŭplaĉe nomas la mensajn malsanojn, tenante sin ĉe supraĵaj aferoj, senatentaj je la fundamentaj problemoj de la spirito. Rilate la sciencajn aferojn, ni interparolos morgaŭ, kiam ni portos helpon al juna amiko.
En tiu momento, lia patrineto, kiu ankoraŭ ne estis tri- dekjara, venis al la malsanulo, tute ne sentante nian spiritan ĉeeston. Ŝi malgaja ekhaltis apud la infanolito kaj karesis lian frunton kovritan per ŝvito, ĉe la fino de liaj finaj konvulsioj. Ŝi forigis la puntan kovrilon, zorge lin levis kaj brakumis, envolvante lin en sia plej sankta amo.
La knabo kvietiĝis.
Tuj poste la patrino komencis preĝi, banata de larmoj, simile al cigno el la spirita regiono, aŭdinganta mirindan kanton.
Dum Kalderaro servadis, riparante ŝiajn nervajn fortojn per efektiva transigo de sanaj fluidaĵoj, kiuj la sindona kunlaboranto transdonis de si mem, mi miaflanke akompanis kun viva intereso la patrinan preĝadon.
La juna sinjorino intermetadis humanajn konsiderojn en sian koran petegon.
Kial la Sinjoro en la Altaj Ĉieloj ne aŭdis ŝin, permesante ian miraklon, kiu redonu la fileton al la tiel necesa ekvilibro? Ŝi edziniĝis antaŭ naŭ jaroj, revante hejmon plenan de feliĉaj infanoj; sed la unua el siaj aspiroj tie ironie estis kun horora vizaĝo de monstro kaj sufero... Kial - ŝi demandis petegante - naskiĝas infanoj sur la Tero, kun destino de tiel granda angoro? Kial martirlibro de etaj estaĵoj? Ŝi vane iris en kuracistajn kabinetojn kaj aŭdis specialistojn. Ĉiam la samaj elreviĝoj, la samaj seniluziiĝoj. Ŝia fileto ŝajnis neatingebla por ia ajn kuracilo. Ŝi sentis sin malforta kaj lackonsumita... kaj ŝi ploris, petegante la dian benon, ke energioj ne manku al ŝi dum la lukto.
Fininte sian taskon, Kalderaro venis al mi kaj demandis:
Ĉu vi deziras respondi tiun petegon en nomo de la Supera
Inspiro?
Ho ne! Mi dekliniĝis de tiu invito, pretekstante, ke tio estas al mi tute nepraktikebla post kiam mi aŭdis Fratino Cipriana renoviganta korojn per sia parolo flamanta de amo.
Kun ĝentila gesto la instruanto diris:
Ni ĉi tie ne parolos al malamantaj koroj, sed al turmen- tata patrina spirito, bezonanta fratan stimulon. Kono kaj bon- volo povas fari multon.
Li bonvoleme ridetis kaj aldonis:
Cetere estas necese ankaŭ diplomiĝi pri la scienco de amo. Por tio ni komencu esti fratoj unuj de aliaj kun sincereco kaj fidela preteco servi.
Mi dankis lian konsideron, sed mi ekskuzis min. Kalderaro mem instruu. Mia kondiĉo estis tiu de lernanto. Mi tie troviĝis por aŭdi la superbelajn lecionojn.
La abnegacia amiko metis la manojn sur ŝiajn fruntalajn lobojn, kvazaŭ altirante la patrinan menson al la plej alta regiono de la memo kaj disradiis kortuŝajn petojn, kvazaŭ sindona patro parolanta al ŝia koro. Treege emociita mi aŭdis liajn parolojn de kuraĝigo kaj konsolo, kiujn la amema patrino ricevis, kiel superajn ideojn kaj sugestojn.
Mi rimarkis, ke ŝia animo iom post iom gajnis novan forton. Mi ankaŭ rimarkis, ke sur ŝia pineala glando brilis milda fokuso de disradianta lumo kaj ke el ŝiaj okuloj ekŝprucis neordinaraj larmoj. La milda heleco sur ŝia cerbo malsupreniris ĝis ŝia torako, el kie tiam eliĝis delikataj fadenoj el lumo, kiuj ŝin ligis al la malfeliĉa fileto. Ŝi rigardadis la malgrandulon, nun trankvila, tra dika vualo da larmoj kaj mi aŭdis ŝiajn altajn pensojn.
Jes. Dio ne forlasos ŝin - ŝi pensis; Li donos al ŝi fortojn por realigi ĝis la fino la taskon, kiun ŝi prenis sur siajn ŝultrojn, en la heleco de sia unua revo kaj en la feliĉo de la unua horo. Ŝi subtenos la filon de sia karno, kvazaŭ li estus ia ĉiela trezoro. Ŝia amo kreskos kun la suferoj de sia tre amata fileto; ŝiaj sinoferoj estos pli dolĉaj ĉiufoje, kiam la doloro pli intense tuŝos lin. Ĉu li ne estas pli inda je ŝia sindediĉo kaj rezigno pro la aflikta kondiĉo, en kiu li naskiĝis? La infanoj de ŝiaj malnovaj kamaradinoj estis ĉarmaj kaj inteligentaj, kvazaŭ parfumitaj rozburĝonoj de la vivo, pro- mesantaj senfinajn ĝojojn en la ĝardeno de la estonteco; ankaŭ ŝia eta paralizulo estis bela, bezonante pli da kareso kaj subteno. Dio scias, kial li venis en la mondon, sen la kapablo de parolo kaj sen inteligentomanifestoj. Ĉu ne sufiĉas konfidi la Superegan Patron? Ŝi servos la Sinjoron, ne demandante; ŝi amos sian filon dum la tuta eterneco; se estus necese ŝi mortus, por ke li vivu.
En la apogeo de nedifinebla korinklino, la juna patrino kliniĝis kaj kisis la lipojn de la malsanuleto, kun ĝojego de tiu, kiu kisus ĉielan anĝelon. Surprizita mi vidis nombrajn lumajn fajrerojn depreniĝantajn pro la ama kontakto de ili ambaŭ kaj falantajn sur la malsuperajn estulojn; ĉi tiuj siaflanke ankaŭ kliniĝis, ŝajne malpli malfeliĉaj antaŭ tiu nobla virino, kiu poste servos al ili, kiel patrino.
Kalderaro tuŝetis mian ŝultron kaj informis:
Nia helpa laboro finiĝis. Ni foriru.
Kaj montrante al la patrino kaj filo kune, li fine diris:
Ekzamenante ĉi tiun suferantan knabon, kiel enigmon sen solvo, kelkaj malprudentaj kuracistoj sur la Tero eble pensos pri la "milda morto"; ili ne scias, ke inter la muroj de ĉi tiu modesta hejmo, la Dia Kuracisto, uzante ian nekurac- eblan korpon kaj la ĝisoferan amon de patrina koro, redonas la ekvilibron al eternaj spiritoj, por ke ili super la ruinoj de la pasinteco povu kunfratiĝi por gloraj destinoj.
VIII
EN LA SANKTEJO DE LA ANIMO
Nigra nokto. Kalderaro kaj mi penetris en komfortan kaj nobelecan domon, kie la instruanto laŭ sia promeso, donos al mi novajn klarigojn pri la malekvilibroj de la animo.
- Ĝi ne estas kazo tiel grava, kiel tiu de la paralizulo, kiun ni vizitis - diris la servema informanto; ĝi estas ĝustadire afero preskaŭ solvita. De longe mi helpas Marcelon per revigligaj fluidaĵoj kaj li nun ĝuas la situacion de tuta triumfo. Obeema al nia influo, li akiris per preĝo kaj per la spirita aktiveco provizon da energioj, kiun li bezonis. Hieraŭ ni vidis kazon de tuta malordiĝo de la perispiritaj elementoj kaj la sekvan perturbon de la nerva sistemo, en dolora sceno, kiun nur la tempo forviŝos. Sed ĉi tie la scenejo estas alia. La problemo de ĉefa perturbo jam estas solvita, la reĝustiĝo de la vivo fariĝis plena de novaj esperoj, la paco revenis en la organan korpon; sed ankoraŭ daŭras la rememoroj, la bildoj pri la travivitaj dramoj en la pasinteco, reaperantaj sub formo de epilepsiaj fenomenoj, la refleksaj agoj de la animo origin- antaj el la vasta komplikita tunelo de mallumo, kaj definitive revenantaj en la lumon. Se malbono postulas longan tempon por fiksiĝi, estas evidente, ke restarigo de bono ne povas esti subita. Same okazas al malsano kaj sano, al la devio kaj al la restarigo de ekvilibro.
Trairinte la portikon, ni kun plena permeso direktis nin al la dominterno, kie agrable surprizis min ĉarma sceno de hejma religiemo: sinjoro, sinjorino kaj knabo troviĝis dronintaj en la diaj vibroj de preĝo, ĉirkaŭitaj de granda nombro da amikoj el nia mondo.
Ni estis ame akceptitaj.
La gvidanto invitis min kunhelpi ĉe la fariĝantaj aktivecoj, ĉar per la valora kunlaboro de tiuj tri enkarniĝintaj kunuloj oni donis al ĵusliberiĝintoj de la Krusto efektivajn helpojn de variaj specoj.
Notinda estis la respektoplena beleco de tiu malgranda kunveno dediĉita al bono kaj al spirita prilumado.
Admirante la harmonion de tiuj tri koroj kunigitaj per la samaj noblaj pensoj kaj deziroj, kiujn mirindaj fadenoj de lumo interligis, la amika Asistanto oportune komentariis:
La familio estas spirita kuniĝo en la tempo, kaj tial la hejmo estas sanktejo. Plurfoje, precipe sur la Tero, pluraj el ĝiaj membroj apartiĝas de la sintonizo kun la plej altaj vivoceloj; sed, kiam du aŭ tri el ĝiaj membroj komprenas la grandecon de siaj eblecoj de altiĝo, intime kuniĝante por la realiĝoj de la eterna spirito, tiam oni atendas mirindajn edifojn.
Mi komprenis, ke la instruanto deziras doni al mi aliajn klarigojn kaj riĉigi la sanktigan koncepton pri familio; sed la urĝa laboro ne plu permesis pli longan konversacion.
La helpa laboro al suferantaj fratoj daŭris aktiva en "nia
flanko".
Post la kunveno de la familia trio, finiĝinta per esprima kaj kortuŝa preĝo, la kunuloj el nia sfero komencis foriri, dum la enkarniĝintaj amikoj tenis koran interparoladon.
Tiu sinjoro kun rideto de laboranto bone plenuminta sian devon, laŭte turnis sin al la ĉeestantoj:
Dank'al Dio, ĉio estas en ordo.
Rigardante la knabon, li kun grandega patra amo demandis:
Kaj vi, Marcelo, ĉu vi fartas bone plu?
Ho! sendube - ĝoje respondis la aldemandito; mi estas feliĉa pro la bonegaj rezultatoj, kiujn mi ricevas de niaj ĉiuĵaŭdaj kunsidoj.
Ĉu la noktaj atakoj ripetiĝas?
Ne. Laŭmezure kiel mi klopodas ĉe la diaj veraĵoj, kunhelpante per mia propra volo sur la kampo de la praktikaj aplikoj de la ricevitaj lecionoj, mi sentas, ke mi pli kaj pli bonfartas, ke mi interne plifortiĝas, rehavigante al mi la perditan sanon. Mi ankaŭ rekonas, ke, kiam mi seninteresiĝas pri mia spirita edifado, senatenta pri mia bezono altiĝi, tiam intense revenas la perturboj. En tiuj malutilaj tempoj mi vekiĝas tre malfrue en la nokto, kun lacaj kaj doloraj membroj, kaj alsaltas al mi evidentaj signoj de la konvulsioj, kaj faras min senkonscia dum longaj minutoj...
La knabo ridetis post ĉi tiu simpla fila konfeso kaj
daŭrigis:
Sed feliĉe nun, kiam mi zorge kaj akurate min donas al la sanktiga tasko, tiam mi rekonas, ke la emanaĵoj de mia patrino estas pli efikaj. Mi estas pli komprenema kaj rimarkas, ke bonvolo estas klara faktoro de mia trankvilo.
La aŭdantoj interrigardis kontentaj, kaj la intima konversa- cio daŭris plu edifa, plena de belaj sugestoj.
Preparante mian rezonon, la Asistanto informis:
Certe mi ne bezonas klarigi, ke Marcelo distras sin kun la gepatroj. Li posedas aliajn fratojn, kiuj ne alkonformiĝas al la sankta misio de la paro. Sed li estas portanto de altaj kaj noblaj sentoj. Kiel preskaŭ ni ĉiuj, li havas pasintecon plenan de pasioj kaj aŭtoritataj ekscesoj, intense travivitan. Iam li tenis grandegan povon, kiun li ne noble uzis. Posedante viglan inteligenton, li restadis sur altaj intelektaj niveloj, de kie li ne ĉiam malsupreniris por konsoli aŭ helpi. Havante variajn honorajn titolojn, li multfoje ilin forgesis, sin donante al la kapricoj komunaj al krimuloj. Li trudis sin pro sia absoluteco, kaj li pligrandigis sian semejon de dornoj, kiuj poste lin pikis. Veninte la rikolto de la abomenindaj fruktoj, li spertis akrajn suferojn. Sennombraj viktimoj lin atendis trans la tombo, kaj ili rapidis kontraŭ li. Se Marcelo faris kriantajn erarojn, li tamen en multaj okazoj deziris esti bona kaj kreis valorajn amikojn ĉirkaŭ sia nomo; sed tiaj sindonoj devis atendi okazon por lin helpi. Liaj malamikoj formis densan amason kaj furioze kriis, petante helpon de la vulgara justico; ili longe retenis lin en la malsuperaj regionoj, kontentigis malnovajn dezirojn de venĝo, turmentante lian perispiritan korpon. Mar- celo meze en la ombro de sia konscienco petegis, ploris kaj pentis plurajn jarojn. Kiom ajn li petegis kaj kiom ajn la interhelpaj elementoj insistis, la sopirata liberiĝo ankoraŭ tre longe malfruis, ĉar konsciencoriproĉo ĉiam estas la punkto de sintonizo inter kriminto kaj viktimo, kaj nia amiko portis konsciencon skurĝatan de kruelaj rimorsoj. La malekvilibroj de perispirito skurĝis lin, tuj kiam li transpasis la sojlon de tombo, kaj ili daŭris longajn jarojn...
Post nelonga paŭzo dum tiuj klarigoj mi scivoleme aldone
diris:
Tio signifas, ke la epilepsioforma fenomeno...
-... tre malofte okazas pro nuraj encefalaj ŝanĝoj, kiaj tiuj rezultantaj de frapoj sur kapon - klarigis la Asistanto, interrompante mian apenaŭ faritan rimarkon -, kaj ordinare estas animomalsano, sendependa de la fizika korpo, kiu en tiu okazo nur registras la refleksajn agojn. Fore estas la tempo, kiam racio akceptis paradizon aŭ purgatorion, kiel eksterajn regionojn: ĉielo kaj infero esence estas konsciencaj statoj; kaj, se iu malobeis la Leĝon, li estigos en si mem rebonigan proceson, kiu daŭros tiel longe, kiel necese. Sed antaŭ la realo ni estas pelitaj konstati, ke se ekzistas nombraj malsanoj por la malekvilibroj de la korpo, sennombraj aliaj ekzistas por la devioj de la animo.
La instruanto faris mallongan paŭzon, almontris la knabon kaj daŭrigis:
Sed reprenante la informojn pri Marcelo, mi devas diri al vi, ke iom post iom li elverŝis la plej pezajn substancojn el la fundo de sia kaliko da provoj. Longaj jaroj da malekvilibro, en kiu la viktimoj, fariĝintaj kvazaŭ ekzekutistoj, lin skuis per teruraj konvulsioj, neesprimeblaj ŝokoj kaj torturoj, heligis al li la internajn horizontojn, kaj nia frato fine interkonsentis kun servema kaj saĝa spirita instruanto, al kiu li estas ligita de fora pasinteco. Li estis helpata kaj subtenata. Li sopire demandis pri animoj al li karaj, kaj oni sciigis lin, ke liaj plej bonaj amatoj jam ree troviĝas en la karno, por dignigaj atestoj kaj laboroj. Li petegis pri reenkarniĝon, promesis akcepti devojn de spirita helpo sur la Krusto, por pagi grandegajn ŝuldojn, kunlaborante por la bono kaj evoluo de siaj iamaj malamikoj, kaj li ricevis tiun donacon, favorate de abnegacia mentoro, kiu lin estimas de multe da jarcentoj. Li revenis en la karnan sferon kaj rekomencis sian lernadon. Li lastatempe renaskiĝis protektata de karesemaj brakoj, al kiuj li estas ligita en la daŭro de pluraj ekzistadoj komune travivitaj. Nun sincere profitante la ricevitajn benojn, li de siaj fruaj jaroj zorgas pri reĝustiĝo de siaj altvaloraj moralaj kvalitoj: li karakteriziĝas de sia knabeco, per koreco kaj obeemo, naturaj mildeco kaj amemo. Li trankvile pasigis sian infanecon, kvankam spionata de siaj malnovaj nevideblaj persekutantoj. Li jam ne estis altirita de ili pro la regenera laboro, al kiu li submetiĝis; sed renkontante iun el siaj kontraŭuloj, en la minutoj de parta liberiĝo kaŭzata de la fizika dormo, li amare suferis pro la rememoroj. Ĉio pasis sen menciindaj novaĵoj. Sub la viglado de siaj gepatroj kaj kun subtenado de la nevideblaj bonfarantoj, la knabo sin preparadis por la estontaj laboroj. Sed apenaŭ plifirmiĝis lia fizika propraĵo, post siaj dek kvar jaroj, Marcelo kun sia perispirita organismo plene ligita al sia fiziologia envolvaĵo komencis rememori la travivitajn fenomenojn kaj al li aperis la tiel nomataj epilepsiaj konvulsioj kun iom da intenseco. Sed la knabo tuj trovis la necesajn antidotojn, rifuĝante en la "loĝejon de la noblaj principoj", t.e. en la plej altan regionon de persono, per la kutimo preĝi, per la frata kompreno, per la praktiko de bono kaj per la supera spiritaro. Tial li limigis la neŭro-psikan malharmonion kaj reduktis la ĉefan misfunkcion, reakirante tagon post tago sian ekvilibron, mobilizante la armilojn de volo. En tiu klopodo, en kiu li fariĝis ekstreme simpatia, li ricevis grandan kunlaboron de nia sfero, ĝin plene profitante ĉe la kriteria aliĝo al la konstrua klopodo de bono. Serene kaj pacience ricevante la lukton, li instalis en si mem altvalorajn ricevokvalitojn, kiuj favoris nian helpon kaj ĝuste tial malakceptis la terapeŭtikon de narkotaĵoj aŭ de ŝokoj, kiu, kaŭzante nenormalajn statojn de la perispirita organismo, preskaŭ ĉiam nenion sukcesas efektivigi, krom deloki la malsanojn, ne kontraŭbatalante ilin ĉe la originoj. Tial la afero pri Marcelo liveras altvalorajn karakterizaĵojn. Akceptante sugestojn de tiuj, kiuj lin helpas, alkonformiĝante al la realo, li de longe fariĝis sia propra kuracisto, sola recepto, per kiu malsanulo trovos sian propran resaniĝo.
En tiu momento la knabo respekte adiaŭis siajn gepratrojn kaj foriris en sian privatan ĉambron, kie li enlitiĝis, post kiam li lavis sian menson per pensojn de paco kaj danko ao Dio.
Post nemultaj minutoj li apartiĝis de la densa portilo kaj venis al ni, salutante Kalderaron, kun speciala koreco.
La Asistanto afable prezentis lin al mi.
La junulo montris profundan klarvidecon. Brakumante nin ambaŭ, kun evidentaj elmontroj de ĝojo, li parolis pri siaj esperoj en la estonteco. Li eksterigis sian ardan deziron labori por diskonigo de la evangelia Spiritismo, preta kunlabori en la edifa verko, kiun liaj gepatroj realigas. Kun mia miro li aludis niajn aktivecojn en la spirita kolonio, demandis pri miaj impresoj pri "Nia Hejmo" ( ), ravante min pro la oportuneco de konceptoj kaj pro la beleco de la inteligentaj kaj spontaneaj observoj.
La konversacio fluis, kiam du ombraj figuroj zorge alprok- simiĝis al ni. Kiaj ili estos, krom mizeraj elkarniĝintaj preterpasantoj? Tute distrita mi daŭrigis miajn humilajn komentariojn, sed la estimata interparolanto videble perdis sian flegmon. Kvazaŭ tuŝita de konfuzantaj fortoj en sia interno, Marcelo paliĝis, levis la dekstran manon al la brusto kaj faris senmezure grandajn okuloj n. Mi rimarkis, ke liaj ideoj tiel miksiĝas en la perispirita cerbo, ke li ne sukcesas aŭdi nin facile, kaj tuj malligiĝinte de niaj brakoj, li rapidis por repreni sian korpon.
Kortuŝite mi volis haltigi lin, ĉar li estis tute sintonizita kun ni; io pli forta ol nia kora konatiĝo ligis min al la nova amiko, kion mi komprenis de la unua kontakto; sed mi ne povis tion fari.
Kalderaro vigle retenis min kaj ekkriis:
Ne prenu lin, Andreo. Ni lin akompanu. Ni ne povas forgesi, ke Marcelo ne estas tute resanigita.
Almontrante la provokantajn estulojn, en malgranda distan- co, li klarigis plu:
La nura alproksimiĝo de liaj malamikoj el alia tempo ŝanĝas liajn mensajn kondiĉojn. Timema, afliktita li evitas revenon al la dolora situacio, en kiu li troviĝis antaŭ multaj jaroj, en la malsuperaj sferoj, kaj rapide iras al sia fizika korpo simile al iu, kiu helpas sin per la sola disponata rifuĝejo, antaŭ tuja tempesto.
La erarantaj spiritoj forkuris kaj ni ree venis en domin- ternon, kie ni trovis la junulon ekposeditan de konvulsioj.
Mi brakumis lin, kvazaŭ karan infanon.
La atako malintensiĝis, sed ne tute ĉesante. Mi levis la okulojn al la instruanto, kun muta demando. Kial tia perturbo?
(*-1 Aludo al la libro "Nia Hejmo". - ( Noto de la spirita aŭtoro.)
La ĉambro de Marcelo estis izolita, sen rekta kontakto kun la malsuperaj estuloj. Ni tri daŭrigis edifan konversacion. Kial okazis tium perturbon, se ni nin tenis en sana atmosfero el sanktigaj pensoj?
La instruanto bonkore rigardis min kaj petis:
Observu la organan kampon, kaj aparte ekzemenu la
cerbon.
Mi rimarkis, ke la endokrinaj centroj paliĝis, kaj nur la pineala glando restis plu, elsendante nenormalajn radiojn. En la encefalo la malekvilibro estis kompleta. El la plej altaj zonoj de la cerbo eliris radioj de mensa lumo, kiuj kvazaŭ bombadis la amason da ĉeloj de la kortekso. La pluraj motoraj centroj, inkluzive tiujn de la memoro kaj de la parolo kuŝis malordigitaj, senfunkciaj. Tiuj nenormalaj radioj penetris en la plej profund- ajn tavolojn de la cerebelo, konfuzante la vojojn de ekvilibro kaj malfortigante la muskolan tension; ili kaŭzis strangajn transformojn de la neŭronoj kaj eniĝis en la nervan grizan sistemon, malhelpante la aktivecon de la fibroj. La delikata encefala organo estis tute inhibiciita. La motoraj zonoj, skurĝataj de la mensaj fajreroj, perdis ordon, disciplinon, memregadon, kaj ili fine cedis mankaj de energioj. Dume, Marcelo-spirito tordiĝis de angoro, almetite al Marcelo-formo, enkarcerigite en la senkonscienca organismo, suferanta kon- vulsiojn, kiuj disŝiris mian koron.
Post zorga ekzameno mi demandis Kalderaron:
Kiel ni klarigu tiun okazaĵon? Cetere nia amiko ĉi tie ne troviĝas torturata de siaj persekutantoj, sed en nia eks- kluziva kompanio.
La instruanto, nun en reboniga magnetiza laboro, interhelp- is, restarigante la ekvilibron, kaj petis, ke mi atendu kelkajn minutojn. Post nelonge li superregis la malharmonion. Envolv- inte lian mensan kampon per balzamfluidecaj emanaĵoj, la akcidento ne efektiviĝis. Marcelo kvietiĝis. La cerba aktiveco refariĝis, kvazaŭ tumultanta placo, kiu tuj sereniĝas. La nervaj ĉeloj reprenis sian taskon, la trafiko-vojoj normaliĝis, la endokrina sistemo revenis en sian ordinarecon, la stimulaj retoj restarigis la laŭkutimajn servojn.
Marcelo, desapontita kaj malfortiĝinta, falis en profundan dormon, ĉar Kalderaro trovis konvene, ke li restu en pli longa ripozo, ne permesante al li foriri en lia perispirita korpo, en la unuaj minutoj da paco, sekvantaj la gravan krizon.
Observante la knabon kuŝantan sur la lito, la instruanto bonvole rigardis min kaj demandis:
Ĉu vi memoras pri la kondiĉitaj refleksoj de Pavlov? ()
Kial do ne? jes, mi rememoris la faman eksperimenton ĉe
hundoj aplikitan al aliaj fenomenoj.
Nu - bonkore daŭrigis Kalderaro -, la afero de Marcelo okazas laŭ la samaj principoj. En pasintaj ekzistadoj li multmaniere eraris, kaj la konsciencoriproĉo, potenca forto servanta laŭ la Dia Leĝo, gardis lian konsciencon, kvazaŭ vigla gardostaranto, transdonanta lin al liaj malamikoj sur la malsuperaj planoj kaj kondukanta lin al la rikolto da dornoj, kiujn li semis, tuj kiam li perdis sian fizikan vazon, en unu el siaj plej gravaj periodoj de spirita falo. Rezulte de tiaj devioj li erarvagis malekvilibrigita, kun malsana animo, elmetite al la regado de la malnovaj viktimoj. Li malordigis siajn peri- spiritajn centroj n, longe malsanigante ilin. Protektate de granda instruanto, kiu interhelpis por li, li renaskiĝis pli trankvila, por grava laboro de elaĉeto. Sed la altvalora ricevita kunlaboro ne povis tute transformi lian internan situacion. Li sin tenis preskaŭ libera de la senkompataj kontraŭuloj, kiujn li de nun devas helpi; lia perispirita organismo tamen konservis la tutan rememoron pri spertitaj konfliktoj for de la densa portilo. Tial la motoraj zonoj de Marcelo - emfazis la ĝentila ins- truanto - simbolantaj la loĝejon de la "konsciaj fortoj", en sia aktualeco de laboro, estas ia "resaniĝanta perispirita regiono", kiaj tiuj senteblaj cikatroj de la fizika korpo. Alproksimiĝante al malnovaj malamikoj, la knabo, kiu ankoraŭ ne firmigis sian intelektan ekvilibron, suferas fortajn psikajn ŝokojn, pro kiuj liaj emocioj lin frenezigas kaj apartigas de la necesa harmonio. La menso perturbata forlasas la direktilon de la perispirita organismo kaj de la fiziologia elementoj, prenas ekscentrajn kondiĉojn, malhavas energiojn proprajn al ĝi, en senordaj movoj; tiam tiuj energioj komencas konflikti kaj elsendi radiojn de malalta frekvenco preskaŭ sama, kiel
(*-1 La kondiĉita reflekso estis malkovrita de I. Pavlov en 1904. - La Trad.
tiu, incidinta sur lin el la freneza penso de liaj viktimoj. Tiuj detruantaj elsendoj invadas la delikatan materion de la encefala kortekso, mastras la korteksajn centrojn, perturbas la sidejojn de memoro, de parolo, aŭdo, de sento, de vido, kaj de sennombraj aliaj sidejoj de regado de variaj stimuloj; tial ni vidas tiun grandan malbonon, kun pompa simptomaro, kaŭzant- an la konvulsiojn, en kiuj la malvigliĝinta, venkita fizika korpo prefere similas ŝipon subite hazarde flosantan.
La instruoj de Kalderaro plenigis min per respekto al la moralaj fundamentoj de la vivo. Mi nun komprenis, ke estas neeble ia psikiatrio sen nocioj pri spirito. Mi rememoris la jarcentan lukton inter fiziologoj kaj psikologoj, disputantaj la regulon de helpo al la mensaj malsanuloj. Mesmer kaj Charcot, Pinel kaj Broca pasis unu post alia, en mia imagemo pliriĉigita de novaj konoj.
La interrompo de la temodeflankiĝoj de la Asistanto ne longe daŭris. Vere mi devas diri, ke, de la unua horo de nia konversacio, tiaj interrompoj fariĝis kutimaj, kaj ŝajnis al mi, ke Kalderaro intence donas al mi tempojn por primediti liajn konceptojn.
Respondante miajn internajn demandojn, li daŭrigis:
- Estas neeble kuraci frenezulojn per ekskluzive materiaj procedoj. Estas nepre necese penetri en la animon, esplori la kernon de persono, plibonigi la efikojn per la kaŭzoj; sekve ni ne restarigas malsanajn korpojn sen la rimedoj de la Dia Kuracisto de la animo, nome Jesuo Kristo. La fiziologoj faros multon, provante korekti la misfunkcion de la ĉeloj; sed estas necese interveni en la originojn de la perturboj. La afero de Marcelo estas nur unu el la multaj aspektoj de la "epilepsioforma fenomeno", laŭ la terminaro de la enkarniĝintaj kuracistoj. Tiu perispirita malekvilibro tamen fariĝis grade tro kompleksa. La aserto pri la kondiĉitaj refleksoj ne aplikiĝas al li ekskluzive. Ekzistas milionoj da incitiĝemaj personoj, kiuj, pro kutimo facile koleri, difektas la fundamentajn nervajn centrojn pro la ekscesoj de sia menso sen disciplino, turnante sin en portantojn de la "malgranda malbono", en antaŭtempajn mensmalsanulojn, en neŭrasteniulojn el diversaj tipoj aŭ en malsanuloj n kun epilepsia ŝajno, kiuj tiom submetiĝas al la insulina hipoglu- kozemio aŭ al "metrazolo" ( ); dum tio ilia mensa edukado por korekto de iliaj internaj sintenoj en la rutina vivo estus pli efika kaj adekvata, ĉar ĝi estas regenera kaj substanca kuracado. Citante tiajn veraĵojn, ni ne malestimas la servadon de la abnegaciaj psikiatroj, kiuj pasigas sian ekzistadon, sin dediĉante al la similuloj, nek kuraĝas diri, ke ĉiuj malsanuloj sen escepto povas rifuzi la helpon de la renovigaj ŝokoj, tiel necesaj al multaj homoj, kiel duŝoj al la "surpolvigitaj nervoj". Ni nur deziras emfazi, ke la homo per sia konduto povas vigl- igi sian propran animon aŭ ĝin lezi. Tiu altruisma karaktero, kiu lernis sinoferi pro ĉies bono, pligrandigas sian propran provizejon meze en la eterneco; murdanto, dissemanta morton kaj ombron sur sia ĉirkaŭaĵo, starigas la regadon de sufero kaj mallumo en sia interno mem. Renkontante niajn fratojn kun perispiritaj lezoj, vivaj konsekvencoj de iliaj agoj, registr- itaj de la Universa Justeco, estas nepre necese, por sukcese helpi ilin, ke oni serĉu la originon de la perturboj, kiuj ilin atakas; tio okazas ne per paroloj kaj paroloj de psikanalizo, sed ilin helpante per la forto de frateco kaj amo, ke ili akiru la nepre necesan komprenon por sin modifi, reĝustigante siajn proprajn fortojn...
En tiu momento, rimarkante, ke Marcelo restariĝas, la instruanto interrompis siajn klarigojn kaj invitis lin ree veni al ni. La knabo kortuŝite nin brakumis.
Tiam - li diris, humile rigardante Kalderaron - mi malfortiĝis kaj ekfalis...
Ho ne! - ekkriis la instruanto, lin karesante - ne sentu vin falanta. Vi ankoraŭ estas kuracata, kaj ni ne povas forgesi la realon. Via klopodo estas admirinda; sed vi devas atendi la kontribuon de la tempo.
Li ridetis kaj akcente diris:
En foraj tempoj vi perdis altvaloran okazon laŭiri la progresan vojon, forglitante, defalante... Nun estas nepre necese zorge refari la supreniron. Birdo kun malfortikaj flugiloj ne povas trouzi flugon.
(*) Metrazolo aŭ "cardiazol" (pentametilenotetrazol) uzata de psikiatrio, kiel konvulsioterapio kaj helpilo ĉe la flegado de kelkaj mensaj malsanoj. - La Trad.
La junulo ricevis novajn esperojn kaj, danke rigardante Kalderaron demandis:
Ĉu vi kredas, mia bonfaranto, ke mi devas preferi la uzon de hipnozdrogoj?
Ne. La hipnozdrogoj estas utilaj dum la malglata fazo de absoluta mensa nescio, kiam estas necese neniigi la nervajn ĉelojn antaŭ la eblaj suferoj de la perispirita organismo. Rilate vian aferon, Marcelo, por via konscienco jam vekiĝinta en la supera mondo, la plej efika kuracilo estas la pozitiva fido, la memkonfido, la inda laboro, la nobligaj pensoj. Restante sur la plej alta zono de la personeco, vi venkos la malekvilibrojn en la pli malaltaj apartaĵoj, kaj tial vi devas komenci la renovigan kaj subliman mision, kiun oni konfidis al vi por via propra prilumo kaj por la bono de via proksimulo. La medikamentaj elementoj povas doni despotan protekton al la organa kosmo ĉiam, kiam la menso ne pretiĝas ĝin kontroli kaj sin helpi per edukaj faktoroj.
La knabo ameme kisis liajn manojn, kaj Kalderaro, kaŝante la emocion, bonhumore parolis:
Ni ankoraŭ nenion faris por indi dankon de ia ajn kreito. Ni estas nenio alia ol neperfektaj laborantoj en servado, kaj servado estas la plej granda forto, kiu manifestas niajn proprajn neperfektaĵojn. Ni ĉiuj havas ian dian kreditoron - Jesuon -, kies senfinan bonecon ni ne povas forgesi.
Kaj, karesante liajn harojn, li firmtone diris:
Vi jam aŭdis lian ĉielan parolon, forlasante malbonon, "por ke io pli malbona ne okazu al vi" ( ). Tial vi nun estas feliĉa. Vere ni nun estas feliĉaj, ĉar nia hodiaŭa celo estas la realigo de la Regno de Dio en ni, kun la Kristo. Ni laboru kun Li, pro Li kaj por Li, kuracante niajn malbonojn por ĉiam.
La junulo nin brakumis, kvazaŭ filo, forte ĉe niaj koroj, kaj ni kune foriris por agrabla ekskurso de studoj, dum lia fizika korpo kviete dormadis.
(*-1 Johano, 5:14 - La Trad.
IX
MEDIUMECO
Tre interesiĝinta pri la esprima kazo de Marcelo, mi pre- zentis al Kalderaro, en la sekvanta tago, kelkajn demandojn, kiuj forte priokupis min.
Ĉu la kondiĉitaj refleksoj ne aplikiĝas ankaŭ al la pluraj mediumaj fenomenoj? ĉu ili ne klarigas la senkonsciajn mistifikojn, kiuj multefoje konfuzas la rondojn de enkarniĝintaj eksperimentoj?
Nemultaj studemuloj de Spiritismo, sindediĉaj kaj honestaj, rekonante la rifojn sur la kampo de mediumismo, kreis la hipotezon pri la anima fantomo de la mediumo mem, kiu agus anstataŭ la elkarniĝintaj estuloj. Ĉu tiu teorio estas adekvata al la pritraktata afero? Ĉu pro la rememoro pri iaj bildoj la penso de la mediumo ne submetiĝas al iaj asocioj, aŭtomate intervenantaj en la interŝanĝadon inter la homoj sur la Tero kaj la loĝantoj en la Transmondo? Tiaj intervenoj en multe da okazoj, povus kaŭzi fortajn malekvilibrojn. Pensante pri observ- oj aŭditaj en la lastaj tempoj, en pluraj centroj de spiritualisma kulturo, rilate la aferon, mi demandis min mem ĉu la problemo ne havas rilatojn kun la samaj principoj de Pavlov.
La instruanto pacience aŭdis min, ĝis la fino de miaj konsideroj kaj bonvole respondis:
- Via konsulto postulas pli grandan meditadon. La anim- isma tezo estas respektinda. Konsciaj kaj sinceraj esplorintoj ĝin kreis, kaj ĝi naskiĝis por malhelpi la eblajn trouzojn de imagpovo; ĝi tamen estas kruele defendata de la plimulto de niaj enkarniĝintaj kunlaborantoj, kiuj faras el ĝi ian altrudan ilon, anstataŭ ĝin profiti, kiel edukan elementon ĉe la frateca ago. Miloj da kamaradoj forlasas laboron timigite, malkuraĝiĝas antaŭ la malhelpoj ĉe la mediuma inicado, ĉar animismo fariĝis Cerbero. Seriozaj kaj edifaj asertoj, ŝanĝitaj en preman sistemon, baras pasadon de kandidatoj en la laboron pro la natura gradiĝo de lernado kaj praktikado. Oni postulas de ili absolutan precizecon, forgesante elementajn lecionojn de la naturo. En sia teoria kastelo, niaj sennombraj amikoj, kuniĝante por la nobla servo de interŝanĝo kun nia sfero, ordinare evitas la servantojn, kiuj devas kreski kaj perfektiĝi kun la tempo kaj kun la klopodo. Ili postulas aparatojn, kvazaŭ la spirita lumo brilus same kiel elektra lumo per ordinara lampo. Nenia arbo naskiĝas produktante, kaj ĉiu nobla kapablo petas poluron. Mediumeco do havas sian evoluon, sian kampon, sian vojon. Ne estas eble aprobi iun lernanton en supera kurso, se li ne havas sufiĉan konon pri preparaj kursoj, dum kelkaj jaroj da lukto, da klopodo, da disciplino. El tio, Andreo, venas nia prava zorgo antaŭ la animisma tezo, kiu intencas doni la tutan respondecon de la mediuma laboro al unu sola kapo, t.e. al tiu de la mediuma instrumento. Ni bezonas pli altajn instruojn, kiuj kuraĝigu la komencantajn kunlaborantojn, donante al ili pli grandajn konojn sur la vojo de ili mem irata, ke la sanktiga spiriteco penentru en la fenomenojn kaj studojn rilatajn al la Spirito.
Li faris malgrandan paŭzon, kiun mi ne kuraĝis interrompi, ravite de la alteco de la aŭditaj konceptoj, kaj li daŭrigis:
- Ni diskutu vian sugeston. La kondiĉitaj refleksoj efektive rilatas al la temo; sed ni devas esplori kampon por pli gravaj konsideroj. La bestoj de Pavlov montris memor- kapablon; ili memoris faktojn per mensaj spontaneaj asocioj. Ĉi tio esprimas, ke ili mobilizis subtilan materion sendependan de sia densa korpo; ke ili uzis mensajn fortojn en sia aparataro pro primitivaj impulsoj. Se la "fragmentaj konsciencoj" de la eksperimento estis kapablaj uzi tiun energion, kaŭzante ripet- iĝon de iaj fenomenoj en la ĉela kosmo, kiajn mirindaĵojn eble realigos la homa menso, obeante, ne al nuraj kondiĉitaj refleksoj, sed al elsendoj de alia menso en sintonizo kun tiu de li? Laŭ tiuj principoj estas necese, ke la peranto kreskigu sian propran valoron. Eksterordinaraj kaj nekonataj okazaĵoj plenigas la vivon en ĉiuj lokoj, sed evoluo kondiĉas, ke oni ĝin fervore serĉu. Neniu ricevos la benojn de rikolto sen la ŝvito de semado. Sed bedaŭrinde la plimulto de niaj amikoj laŭŝajne ne konas tiajn altrudojn de laboro kaj kunhelpo: ili postulas kompletajn kapablojn. La mediuma peranto aŭtomate estas elklasigita, en la okazo, ke li ne havas la feliĉon elmontri absolutan harmonion kun la elkarniĝintoj, sur la triopa kampo de la mensaj, perispiritaj kaj fiziologiaj fortoj. Ĉu vi komprenas la malfacilaĵojn?
Jes, mi komencis kompreni. La instruoj tamen estis tro altiraj, ke mi kuraĝus fari ian ajn rimarkon; tial mi aŭdis la daŭrigon de la difinoj, kiel humila lernanto.
La Asistanto rimarkis mian internan sintenon kaj diris
plu:
- Prenante pli simplan simbolon, ni prezentu al ni medium- on, kvazaŭ ponton inter du sferoj, inter kiuj okazis ŝajna rompo de la kontinueco, pro diferenco de materio sur la vibra kampo. Por esti relative ĝusta instrumento, estas nepre necese, ke li lernis obei, kaj ne ĉiuj metiistoj en la mediuma metiejo realigas en mallonga tempo tian akiron, kiu postulas sindediĉon al la feliĉo de la proksimulo, altan komprenon pri la ĝenerala bono, fortan emon al la frata helpo kaj serenan superecon ĉe la konfliktoj kun aliula opinio. Ke la mediumo atingu tian edifon, estas necese, ke li ofte rifuĝu en la "loĝejon de la superaj principoj". La menso de la servanto devas firmiĝi sur la plej altaj zonoj de la memo, kie li komprenos la valoron de sublimaj konceptoj, renoviĝante kaj perfektiĝante por fariĝi modela elemento al tiuj sekvantaj liajn paŝojn. La homo por helpi la estantecon estas devigata vivi en la estonteco de sia raso. Tiu antaŭeco trudas al li solecon kaj nekomprenon iafoje dolorajn; tiu situacio tamen estas artikolo de la Leĝo ordonanta akiri, ke ni povu doni. Neniu povas lernigi vojojn, kiujn li ankoraŭ ne iris. El tio venas, rilate la edifan mediumecon, la bezono fiksi la instrumentajn energiojn en la pli alta sanktejo de la persono. Fenomenoj - ne gravas ilia naturo -, estas necese rekoni, ĉie sieĝas la homon. La efektiva scienco estas la grada akiro de la fortoj kaj laboroj de la Naturo, kie ili kuŝis kaŝitaj for de nia malforta komprenpovo. Kaj ĉar ni estas idoj de la Revelacianta Dio, senfina je grandeco, ni esperas, ke ni ĉiam havu antaŭ ni senlimajn kampojn de observo, kies pordoj malfermiĝos laŭmezure kiel gradiĝos niaj meritaj titoloj. Tial, Andreo, ni pensas, ke la mediumeco pli stabila kaj bela komenciĝas, ĉe la homoj, sur la kampo de intuicio pura. Moseo plenumis sian taskon, pelite de fenomenaj esprimoj, kiuj lin ĉirkaŭis; li ricevis sub nebridebla emocio la sublimajn principojn de la Dekalogo, sentante sin alfronti materiiĝintajn figurojn kaj voĉojn el la spirita mondo; sed samtempe kiel li transdiras la ordonon "ne mortigu", li laŭŝajne ne estas inklina al la nerompebla respekto por la aliula vivo; lia doktrino, kvankam respekteginda, baziĝas sur ekskluzivismo kaj timo. Kun Jesuo la aspekto de la mediumeco estas alia. La Majstro sin tenas en konstanta rilato kun la Patro, per sia propra konscienco, per sia propra koro; li ne postulas justecon nek petas tujan komprenon, li amas la homojn kaj ilin servas, tenante sin unuiĝinta al Dio. Pro tio la Bona Novaĵo estas mesaĝo de konfido kaj de universa amo. Ekzistas do du tipoj de perantoj de la Ĉielo mem, treege diversaj, montrantaj la modelon preferindan. Sed en la ordinara mediumismo la kunlaboranto servos per la mensa materio propra al li, suferante ĝiajn malprecizaĵojn antaŭ la surteraj esploroj; kaj, adaptiĝinte al la plej noblaj imperativoj de la persona rezigno, li, ne improvize, sed koste de senĉesa laboro, konstruos la internan templon por servado, en kiu li rekonos la superecon de la dia programo rilate la homajn kapricojn. Efektiviginte tiun realigaĵon, li estos preta sintonizi sin kun pli granda nombro da elkarniĝintoj kaj enkarniĝintoj, donante al ili, kiel bonfara ponto, la opor- tunan okazon renkonti unu aliajn, en la evolua pozicio, en kiu ili troviĝas, por konstruaj interkonsentoj. Mi devas al vi diri, ke ĉi tie ni ne zorgas pri akcidentaj kapabloj aperantaj kaj malaperantaj inter la kandidatoj al servado, sen orda kaj disciplina inklino, efektivaj provbalonoj por flugoj en la estont- co; ni aludas la mediumecon akceptita de la servanto kaj uzebla en ĉia situacio por ĉies bono. Komentariante aktivecojn kaj taskojn, ni devas elstarigi la modelojn al ili rilatantaj, kaj tia estas la karakterizaĵo de la spirita instrumentaro en la superaj sferoj. Laŭ la logiko estas neeble tion atingi per unu fojo: ĉia verko havas komencon.