Ĉar mi montris per la okuloj la nebrideblan emocion, kiu ekposedis min antaŭ la aŭditaj instruoj, la Asistanto ŝanĝis sian voĉtonon kaj trankviligis min:
- Parolante ankoraŭ pri la Kristo, estas grave rekoni, ke la Majstro vivis izolita sur "la dia monto de la konscienco", malfermante vojon al la homaj valoj. Vere neniu el ni pretendas imiti Jesuon; sed liaj lecionoj devas inspiri nin. Ekzistas milionoj da homoj, enkarniĝintaj kaj elkarniĝintaj, kun menso fiksita en la malpli altaj regionoj de la malsuperaj impulsoj, absorbite de la instinktaj pasioj, de la malvirtoj de la malnobla pasinteco, katenite de la kondiĉitaj refleksoj rilataj al per- turbantaj emocioj, al kiuj tiuj homoj sin donis; multe da aliaj sin tenas ligitaj al la karno kaj ekster ĝi en senorda aktiveco, en amaj manifestoj sen celo, freneze alkroĉitaj al la pasinta formo aŭ situacio ne plu pravigebla; aliaj plie haltas ĉe la beata pozicio de la ekskluziva religia mistikismo, sen personaj realigaĵoj sur la kampo de sperto kaj merito, kiuj ilin rajtigu eniri en la kadron de vera altiĝo. Sen la fizika korpo la situacio restas plu senŝanĝa por la perispirita organismo, frukto de pacienca laboro kaj de longa evoluo. Tiu organismo, kvankam konsistigita per pli plastecaj kaj subtilaj elementoj, tamen ankoraŭ estas materiala konstruaĵo por reteno de la konscienco. Multe da homoj sur la Planedokrusto pensas, ke la Ĉielo vestas nin per anĝela tuniko, tuj kiam la korpo malleviĝas en tombon. Tio estas grava eraro. Memkompreneble ni ne aludas, en ĉi tiuj konsideroj, la Spiritoj n samkategoriajn kiel Francisko el Asizo, nek la kreitojn ekstreme malicaj, unuj kaj aliaj ne apartenantaj al nia kadro: zenito kaj nadiro de la surtera evoluado ne estas en niaj studoj; ni parolas pri vulgaraj homoj, kiaj ni mem, pli-malpli normale irantaj sur la progresa vojo, por konkludi, ke, kiel estas nia nutrata mensa stato, tiel la elkarniĝintaj aŭ enkarniĝintaj inteligentoj, kiujn ni altiras, kaj de kiuj ni nerekte fariĝas naturaj instrumentoj. Estas realaĵo, mia amiko, ke ni ĉiujn, nombrantaj centojn da milionoj, ne povas malhavi prilumitajn perantojn kapablajn komunikigi nin kun la fontoj de Supera Donado. Ni bezonas pli noblan helpon, kaj ankaŭ apogon de la bonfarantoj loĝantaj super niaj regionoj. Por tio oni devas organizi rimedojn por ricevado. Nia menso avidas lumon, same kiel la surtera organismo bezonas panon. Amo kaj scio estas diaj substancoj subtenantaj nian viglecon.
La instruanto faris nelongan paŭzon kaj diris plu:
- Ĉu vi nun komprenas la valoron de la mediumeco, t.e. de la nobleco de niaj ricevaj kapabloj por atingi la necesan sintonizon kun la fontoj de la supera vivo?
Jes, mi respondis, mi komprenis liajn rimarkojn kaj taksis ilian grandecon.
Ĝi ne estas servo, kiun ni povas organizi de ekstere internen - diris plu Kalderaro - sed de interne eksteren. La enkarniĝinta homo preskaŭ ĉiam regata de iluzio povos komenciĝi per fenomeno; sed laŭmezure kiel vekiĝas la pli profundaj energioj de la konscienco, li sentas bezonon reĝustiĝi kaj serĉos la kaŭzon por perfektigi la efikojn. Verko de konstruado, de tempo, de pacienco...
Post tiu parto de la konversacio la instruanto invitis min al laboro de helpo al sindona sinjorino, elvolviĝanta mediumino, kiu ricevadas de li helpon por daŭrigi sian taskon, kun la nepre necesaj kuraĝo kaj trankvileco.
Donante al mi tiun feliĉan oportunon, mia ĝentila instruan- to tiel finis:
Tiu kazo estas oportuna. Vi kune kun mi observos la barojn kreitajn de la animisma tezo.
La horloĝo ĝuste montris la okan vespere, kiam ni penetris en komfortan ĉambron. Pluraj estuloj el nia mondo tie moviĝadis flanke de dek unu kamaradoj kunsidantaj por privata seanco, dediĉata al servado de preĝo kaj al la psika disvolviĝo. Ĉe la enirejo akceptis nin ĝentila kolego, al kiu oni prezentis min kun sincera ĝojo.
Mi komence ricevis de li resumajn informojn, kiujn mi kontente notis. Li ankaŭ estis kuracisto. Li forlasis la fizikan ekzistadon antaŭ ol realigi malnovajn planojn pri frateca helpo al siaj sennombraj malriĉaj malsanuloj. Li ĝojis pri sia trankvila konscienco, li zorgis pri ĉies bono kiel eble plej multe; sed, vidan- te eblecon ion fari en la transmondo, li havis permeson kunhelpi kun tiu malgranda grupo el amikoj, celanta realigi ian planon de helpo al forlasitaj malsanuloj. La interŝanĝo kun la elkarniĝintoj ne povas transformi homojn en anĝelojn en nur unu tago, sed povas helpi ili fariĝi pli bonaj kreitoj. Estas neeble instali paradizon sur la Krusto de la mondo dum kelke da semajnoj; tamen estis juste kunlabori por la plibonigo de la surtera socio, kaj stimuli homojn praktiki bonon kaj vivi fratece. Por tiu celo, li tie restis, interesite kontribui por la protekto al la malpli feliĉaj malsanuloj.
Aŭdante kun miro liajn argumentojn, mi tenis min silenta, sed Kalderaro ĝentile demandis, post kiam li informiĝis pri la okazaĵoj:
Kiel disvolviĝas viaj altaj intencoj?
Malfacile - respondis la alparolito -; la komunikori- medoj, kiujn mi havas, ankoraŭ ne inspiras konfidon al la plimulto de la enkarniĝintaj kamaradoj. Vere mi ne interesiĝas veni ĉi tien kun pompa nomo el la klasika terminologio, nek kuraĝas prezenti novajn temojn, konkurante kun la kuracista rondo. Nun gvidas min nur la sana deziro praktiki bonon. Sed...
Ĉu ili ankoraŭ ne aŭdis viajn petojn pere de Eŭlalia? - demandis mian instruanto.
Ne; ankoraŭ ne. Ĉiam la sama suspekto pri animismo, pri senkonscia mistifiko.
La konversacio atingis la mezon, kiam la spirita direktoro de la seanco invitis sian kolegon fari eksperimenton. Venis la difinita minuto. Li povus proksimiĝi al la mediumino.
Ni iris al la grupo da amikoj sindonintaj al profunda enmemiĝo.
Dum la nova konato apudiĝis al distingiĝa sinjorino, certe provante dikti la mesaĝon, kiun li deziris transdoni al la karna rondo, Kalderaro min atentigis:
Vidu la tuton. Mi jam faris miajn rimarkojn. Eksceptinte tri personojn, la ok aliaj montras favoran sintenon. Ĉiuj troviĝas ĉe la mediuma pozicio pro sia pasiveco. Ekzamenu fratinon Eŭlalia kaj vi rekonos, ke ŝi posedas la plej progresintan ricevokapablon; el la ok probablaj kunhelpantoj ŝi estas tiu, kiu pli proksimiĝas al la necesa tipo. Nia kuracisto-amiko tamen ne trovas en ŝia psiko-fizika organismo kompletajn afinajn elementojn: nia kunlaborantino ne ligiĝas al li per ĉiuj siaj perispiritaj centroj; ŝi ne estas kapabla altiĝi ĝis la sama vibrofrekvenco, en kiu troviĝas la komunikiĝonto; ŝi ne posedas sufiĉan "internan spacon" por akcepti liajn ideojn kaj konojn; ŝi ne ensorbas lian tutan entuziasmon por la scienco, ĉar ŝi ne portas el aliaj ekzistadoj nek konstruis en la nuna la evoluajn klavojn, kiujn nur la dezirata kaj travivita laboro povas doni al ŝi. Sed Eŭlalia montras grandan povon - la kreantan bonan volon -, sen kiu estas neebla la komenco de altiĝo al la plej altaj regionoj de la vivo. Ĝi estas la plej grava pordo, per kiu ŝi interkompreniĝados kun la elkarniĝinta kuracisto. Ĉi tiu, siavice, por realigi la noblan deziron, kiu lin animas, estas devigita, pro la cirkonstancoj, flanken meti la profesian nomaron, la sciencan teknikon, la propraĵon da vortoj, la novajn difinojn, la famajn titolojn, kiuj altigas lian memoron ĉe la rondo de liaj konatoj kaj de liaj klientoj. Li povos identiĝi kun Eŭlalia por la necesa mesaĝo, ankaŭ uzante siavice la bonvolon; kaj, utiligante ĉi tiun rimedon de komunikado, li super ĉio helpos sin per la mensa komuneco, minimume reduktante la influon sur la neŭro-psikajn centrojn; rilate mediumismon, ekzistas egalaj tipoj de kapabloj, sed tre granda malegaleco pri gradoj de riceva kapablo, kiuj senfine varias, same kiel la personoj.
La instruanto silentis dum kelkaj momentoj kaj poste
daŭrigis:
Ni ne forgesu, ke ni nun estas aro da laborantoj eksperimente agantaj. La probabla komunikonto eĉ ne realigis la bazojn de sia projekto nek la mediumino atingis ankoraŭ sufiĉan mensklarecon kaj ricevokapablon por kunlabori kun li. Sur la kampo de difinitaj aktivecoj, en ĉi tiu rilato, ni volonte povus agi; ne ĉi tie: nia konduto devas esti de mensa neŭtraleco, ne de interveno. Komprenante do, ke ĉiuj rimedoj devas esti profitataj por la triumfo de la laŭdinda edifado, neniu el ni intervenos, konfuzante aŭ perdante tempon. Estas al ni permesate interŝanĝi ideojn, ekzameni la okazaĵon, sed kun absoluta senpartieco. La momento apartenas al la komu- nikonto, kiu ne disponas je pli perfekta aparato por la transsendo.
En tiu momento li almontris la kolegon, kiu, starante ĉe Eŭlalia, tenis sian menson prilumita por disrompi la naturan muregon inter nia sfero kaj la kampo el densa materio.
Rimarku la apartaĵojn de la servo - diris al mi Kalderaro kun signifa voĉtono -; ĉiuj kunuloj en riceva pozicio sorbadas la mensan elsendon de la komunikanto, ĉiu siamaniere. Flegme observu.
Mi ĉirkaŭiris la tablon kaj vidis, ke la radioj de pozitiva forto de la kuriero efektive trafis ok personojn. Mi rekonis, ke la ĉefa temo formulita de nia amiko, rilate la helpon al malsanuloj atingis la cerbon de tiuj, kiuj troviĝis ĉe pasiva sinteno; sur la animita ekrano de koncentriĝo de mensaj energioj, ĉiu frato ricevis la sugestian influon, kiu tuj kaŭzis al ili la liberan asocion de la psikanalizistoj.
Atente mi fikse rigardis la apartaĵojn.
Tuj kiam ili ricevis la elsendon de fortoj de laboranto por la bono, iu sinjoro rememoris kortuŝan scenejon de hospitalo; alia ricevis pensojn de simpatio al forlasitaj malsan- uloj; du sinjorinoj pensis pri la karitema misio de Vincento de Paŭlo; al iu kadukulino venis ideo viziti kelkajn surlitajn personojn de ŝi amataj; unu junulo silente rememoris notindajn paĝojn, kiujn li iam legis, pri frata kompato al ĉiuj similuloj apartiĝintaj de la fizika ekvilibro.
Mi ekzamenis ankaŭ la tri personojn, tenantaj sin indiferent- aj al la bonfara servo en tiu horo. Du el ili malĝojas, ke ili ne ĉeestis kinan prezentadon, kaj la alia, maljuna sinjorino, retenis sian menson ĉe rememoro pri la hejmaj laboroj, kiujn ŝi konsideris nepre necesaj kaj neprokrasteblaj eĉ tie, ĉe rondo de preĝo, kie ŝi devus ricevi la bonon de paco.
Nur Eŭlalia pli klare ricevis la alvokon de la komunikanto. Ŝi sentis lin apude; ŝi envolviĝis en liajn pensojn; ŝi posedis ne nur ricevemon, sed ankaŭ bonvolon por lin servi.
Post kelkaj minutoj da atendo kaj silenta preparo, la mano de la mediumino gvidata de la kuracisto kaj movigata helpe de la psika-fizikaj stimuloj de la perantino, komencis skribi per neregulaj skribkarakteroj, montrantaj la naturan konflikton de "du psikaj kosmoj" malsamaj, sed klopodantaj por nura celo - produkti superan verkon.
Mi interese akompanis la scenon.
Post kelkaj minutoj oni legis la malgrandan manskribitan
tekston.
La komunikaĵo estis redaktita en simpla formo, kia frateca
alvoko.
"Miaj fratoj - skribis la sendito -, Dio vin benu.
Altirite de la konstruo por la bono, ni laboru ĉe la helpado al malsanuloj, bezonantaj nian amon, meze en la suferoj de la surtera provado. La servo apartenas al bonvolo ligita al la vivanta fido. La semado postulas abnegaciajn laborantojn, kiuj ignoras lacecon, malĝojon kaj malkuraĝon.
Ni iru antaŭen.
Ĉiu eta montro de persona klopodo ĉe la realigoj de karitato ricevos de la Sinjoro da Dian Benon.
Ni do lernu helpi niajn amikajn malsanuloj n. Dum densaj noktoj da doloroj ili suferas kaj ploras iafoje en tuta forlasiteco.
Ĉu la rigardado de tia sceno ne ĉagrenas vin? Ni rememoru la Dian Kuraciston, kiu pasigis la tempon en la mondo, praktikante bonon. De Li ni ricevos la necesan forton por progresi. Li estos kun ni ĉe la granda kompata laboro por la suferantoj.
Ni fidas vin, vian sindonon al la afero de la evangelia
boneco.
La vojo eble estos malfacila kaj malglata; sed la Sinjoro restos ĉe ni.
Ni sentime antaŭeniru kaj Li benu nin nun kaj ĉiam."
La komunikanto subskribis per sia nomo kaj post kelke da minutoj finiĝis la spiritaj laboroj de tiu vespero.
La prezidanto de la kunsido kaj liaj kunuloj komencis la studon kaj diskuton de la mesaĝo. Oni konsentis, ke ĝi esence estas edifa, sed ĝi ne prezentas konkludigajn signojn pri persona identeco; ke ĝi eble ne venas de la konata profesiulo, kiu ĝin subskribis; mankis al ĝi la specialaj karakterizaĵoj, ĉar kuracisto uzus ĝustan terminaron, apartigante sin de la ordinara lingvaĵo.
Kaj la animisma tezo ekaperis kvazaŭ sava tabulo por ĉiuj. La konversacio transiris en la kompliktajn aludojn al la eŭropa mondo; oni multe parolis pri Richet kaj pri la tutmonda metapsikio; Pierre Janet, Charcot, De Rochas kaj Aksakof estis ofte citataj.
La komunikanto en nia mondo de agado, konsternita, sin turnis al mia instruanto kaj komentariis:
- Ba! mi neniam deziris veki tian polemikon en la do mo. Ni intencas aliaĵon. Sufiĉas al ni iom da amo al malsanuloj, neniom pli.
Kalderaro ridetis, ne dirante vorton, kaj vidigante zorgon pri pli grava objekto, venis al Eŭlalia malĝoja.
La mediumino aŭdis la altvalorajn difinojn kun intensa
amareco.
Ŝia menso nun konfuziĝis, kovrita per densaj vualoj da dubo. La fluanta argumentado nebuligis ŝian komprenon. Ŝiaj okuloj pleniĝis de larmoj, kiuj tamen ne falis.
Alproksimiĝante al ŝi, la instruanto bonkore parolis al mi:
Niaj enkarniĝintaj amikoj ne ĉiam esploras la situaciojn el vidpunkto de efektiva justeco. Eŭlalia estas valora kaj sincera kunlaborantino. Kvankam ŝi ankoraŭ ne kompletigis siajn kulturajn akirojn, ŝi tamen estas sufiĉe riĉa je amo por kontribui al la semado de lumo. Sed ŝi troviĝas senprotekta inter siaj neviglantaj kunuloj. Ŝi restas tute sola kaj, tiele sieĝita, ŝi povas fali. Ni helpu ŝin, ne perdante tempon.
La dekstra mano de la Asistanto, malfermita sur la kapo de nia respektinda fratino, elsendis brilajn radiojn, kiuj malsupreniris de ŝia encefalo ĝis torako, kiel renoviga fluo.
La mediumino, kiu antaŭe ŝajnis torturita, pene bridante la naturan reagon je la aŭditaj opinioj, revenis al trankvileco. Ŝia malkontenta mieno malaperis, disaeriĝis ŝia detrua malĝojo; ŝiaj perispiritaj centroj ree normaliĝis; la pineala glando disradiis mildan lumon. La nuboj da ĉagreno, kiuj formiĝis en ŝia menso, disfumiĝis, kvazaŭ per ŝorĉo. Unuvorte, subtenate de la rekta agado de mia instruanto, Eŭlalia sciis pri la ĝenoj de la laboro kaj grade enprofundiĝis en la mildan klimaton de kompreno.
Restariginte ŝian trankvilecon, la instruanto tuj poste tenis plu la manojn apogitajn sur ŝiaj fruntalaj loboj kaj agis sur ŝiajn inhibiciajn fibrojn. Mi tiam rimarkis novan ŝanĝon. La menso de la mediumino, kvazaŭ enmemiĝinta, seninteresiĝis pri la ĉirkaŭa konversacio kaj restis pli atentanta nian kampon de agado. La bonfara kontakto de la Asistanto, ne perceptebla al ŝi, rompis ŝian intereson pri la senprofitaj aludoj, kaj alvokis ŝin al pli intima interŝanĝo kun ni.
Kladeraro kun patra amemo, tenante la manojn ĉe la sama pozicio, kliniĝis al ŝiaj oreloj kaj afable parolis:
"Eŭlalia, ne senkuraĝiĝu! La fido estas forto subtenanta la spiriton en la fronta batalo por venko de la dia lumo kaj de la universa amo. Niaj amikoj ne akuzas vin nek vundas: ili sole nur dormas en la iluzio kaj revas apartigitaj de la vero; senkulpigu ilin pro la nuna frivoleco. Poste ili vekiĝos por la klopodo semi bonon... Ili esploras per la okuloj la supraĵon de la aferoj, sed per siaj oreloj ili ankoraŭ ne aŭdas la subliman savantan alvokon. Ni iru antaŭen. Ni estos kun vi ĉe la ĉiutaga tasko. Estas nepre necese, ke ni amu kaj ĉiam pardonu, forgesante la malluman tagon, ke ni atingu la lumajn jarmilojn. Ne senkuraĝiĝu! La Eterna Patro vin benos."
Mi rimarkis, ke Eŭlalia ne registris tiujn parolojn per la karnajn timpanoj. Ŝiaj fruntalaj loboj pleniĝis de intensa lumo. La kortuŝaj frazoj de la instruanto amasiĝis en ŝiaj cerbo kaj koro, kiel sublimaj pensoj al ŝi falantaj el la ĉielo, saturitaj per revivigla kaj benata varmo.
Jes - konsentis el la fundo de la animo la sindediĉa kunlaborantino, kvankam ŝiaj lipoj restis fermitaj en la nekom- prenata silento - ŝi laboros ĝis la fino, konsciante, ke la servo por la vero apartenas al la Sinjoro, ne al la homoj. Ŝi forgesos ĉiujn batojn. Ŝi ricevos la aliulajn malkonsentojn, kaj ŝanĝos ilin en helpojn. Ŝi aliigos la senkuraĝigajn opiniojn en motivojn de nova energio. Ŝi rapidos rekoni siajn proprajn erarojn ĉiam, kiam montritaj de ies sincereco, ĝojante pro la oportuna okazo kiel eble plej multe ilin korekti. Ŝi iros antaŭen. La mediumeco estos al ŝi kampo de laboro, kie ŝi perfektigos la sentojn, kiujn ŝi nutras, ne pensante pri la iloj por ĝin servi: ĉu gravas al ŝi efektive la psikografiaj malfacilaĵoj, kiam pulsadas en ŝi ia koro preta ami? Jes, super ĉio ŝi aŭdos la sugestojn de bono. Ŝi estos fidela al Dio kaj al si mem. Se la homaj kamaradoj ne povus ŝin kompreni, ĉu ne estus al ŝi konsolo esti komprenata de la amikoj el la spirita vivo? Ĉe la fino de ŝia surtera provo estos sufiĉa lumo por ĉiuj. Koncernis ŝin kredi, labori, ami kaj esperi al la Dia Sinjoro.
La Asistanto retiris la manojn, kaj lasis ŝin libera, kaj, alproksimiĝante al mi, li diris:
Nia fratino estis helpita kaj fartas bone, Dio estu
laŭdata!
Rimarkinte la fruntalajn lobojn de la mediumino, envolvitaj en lumo, mi sentigis al Kalderaro mian miron.
La amika instruanto, ne evitante pliajn klarigojn, informis:
Eŭlalia, en ĉi tiu momento, mense firmiĝas en la kiel eble plej alta regiono. Trankvila, ŝi revenas al sia plej interna sanktejo por kompreni kaj profite senkulpigi.
Montrante la cititan cerban regionon, li finis:
En la fruntalaj loboj, Andreo, fiziologia eksteraĵo de la perispiritaj gravaj centroj, kuŝas milionoj da ĉeloj, atendant- aj, por funkcio, la homan klopodon sur la kampo de spiriteco. Neniu homo, eĉ el tiuj plej kuraĝaj pensantoj, ekde la pasinteco ĝis la nunaj tagoj, iam sukcesis utiligi ilian dekonon. Ili estas fortoj de nekonata kampo, kiun la animo konkeros, ne nur dum evolua kontinuado, sed ankaŭ per penoj de memedukado, de morala pliboniĝo kaj de sublima altiĝo; tian servon, mia amiko, nur la vigla kaj revelacia fido povas komenci, kvazaŭ nepre necesa lampo por la individua progreso.
DOLORAPERDO
Meze en la nokto ni renkontis afliktitan patrinan koron. La Spirito, kiu alparolis nin, vekis kompaton pro la mieno de terura sufero.
Kalderaro! Kalderaro! - ŝi ekkriis konsternita - subtenu mian filinon, mian malfeliĉan filinon!
Ho! ĉu ŝia farto malboniĝis? - demandis la instruanto, montrante koni la situacion.
Multe! multe!... - veis la tremantaj lipoj de la afliktita patrino -; mi kredas, ke ŝi tute freneziĝis...
Ĉu ŝi perdis la gravan okazon?
Ankoraŭ ne - informis la interparolantino -, sed ŝi troviĝas ĉe la rando de profundegaĵo.
La instruanto promesis rapidi al la malsanulino post kelkaj minutoj, kaj ni revenis al nia intima konversacio.
Ĉar mi interesiĝis pri la afero, la ĝentila Asistanto resu- mis la okazintaĵon.
Temas pri bedaŭrinda okazaĵo - li afable diris la mi -, en kiu aperas frivoleco kaj malamo, kiel perversigaj elementoj. Tiu fratino ĵus foririnta postlasis filinon sur la Planedo-krusto antaŭ ok jaroj. Kreskinte dorlotita, la junulino disvolviĝis, ne konante laboron nek respondecon, kvankam apartenante al nobla socia kadro. Solfilino, sindoninta de frua aĝo al pereiga kaprico, apenaŭ troviĝis sen la patrina zorgo en la karna mondo, ŝi potencis guvernantojn, subaĉetis servistinojn, trompis la patran viglecon kaj ĉirkaŭita de materiaj facilaĵoj, sin ĵetis, estante dudekjara, en la monduman vivon. Tiele senprotekta antaŭ la cirkonstancoj, ŝi ne sufiĉe prepariĝis por kuraĝe solvi la problemojn de sia persona savo. Sen la spirita protekto propra al malriĉeco, sen la benataj stimuloj de la materiaj baroj, kaj posedante, kontraŭ siaj intimaj bezonoj, la profundan paseman belecon de sia vizaĝo, la kompatindulino renaskiĝis, sekvata de proksime ne ĝustadire de malamiko, sed de kunfarinto de gravaj eraroj, antaŭlonge elkarniĝinta, al kiu ŝi ligiĝis per terura malamo en proksima pasinteco. Tiel, trouzante sian liberecon en riproĉinda senfareco, ŝi akiris la devojn de patrino sen la protekto de edziniĝo. Nun vidante sin en ĉi tiu situacio, aĝante dudek kvin jarojn, fraŭlina, riĉa kaj prestiĝa pro sia familia nomo, ŝi malfrue bedaŭras novajn kompromisojn kaj malespere luktas por liberiĝi de la nematura infaneto, tiu sama kunkriminto el la pasinteco, kiun mi aludis; tiu malfeliĉulo, pro "aldono de la dia favorkoreco", tiamaniere penas profiti la eraron de sia ekskunulino por realigo de ia savanta servo, sub kontrolo de niaj Plejgrandaj.
Antaŭ la mirego, kiu neatendite min ekposedis, kvankam mi sciis, ke reenkarniĝo ĉiam estas beno efektiviĝanta per supera helpo, la Asistanto asertis, trankviligante min:
- Dio estas la amoplena kaj saĝa Patro, kiu ĉiam aliigas niajn proprajn mankojn en amarajn medikamentojn, kiuj nin kuracas kaj fortikigas. Tiel Cecilia, la mensmalsanulino, kiun ni baldaŭ vizitos, rikoltis pro sia ventanimeco mem la ekstreman rimedon kapablan korekti sian vivon... La malfeliĉulino tamen fortege reagas kontraŭ la dia helpo, per bedaŭrinda kaj perversa konduto. Mi kunlaboras en la laboroj de helpo al ŝi, ekde kelkaj semajnoj, pro la oftaj kaj kortuŝaj patrinaj interhelpoj ĉe niaj superuloj; sed mi nutras malfortan esperon je ia baldaŭa renobliĝo. La ligiloj inter patrino kaj supozata filo estas amaraj kaj malamaj, konsistigante malekvilibrigajn energiojn; tiaj ligiloj montras, ke virino devas ŝirmi sin en la sanktejo de rezigno kaj espero, se ŝi deziras venkon. Por tio, por glatigi savantajn vojojn kaj perfektigi sentojn, la Plejalta Sinjoro kreis la varmetan kaj velurecan neston de patrina amo; sed, kiam la virino ribelas, indiferenta al la sublimaj vibroj de la dia inspiro, estas malfacile, eĉ neeble, plenumi la planitan programon. La malfeliĉulino, kontentigante la kondamnindan deziron, penis helpi sin per kuracistoj, kiuj, subtenate de nia mondo, rifuzis plenumi ŝian kriman intencon; ŝi tiam utiligis venenajn drogojn, kiujn ŝi jam longe intense trouzas. Ŝia mensa situacio estas tiu de bedaŭrinda frenezulino.
Post tiu nelonga antaŭparolo, Kalderaro daŭrigis:
Sed ni ne havas minuton perdotan. Ni vizitu ŝin.
Post kelkaj momentoj ni penetris en komfortan kaj par- fumitan ĉambron.
Etendita sur lito, juna virino baraktis en teruraj konvul- sioj. Apud ŝi troviĝis la patrina estulo, nevidebla al la karnaj okuloj, kaj surtera flegistino, el tiuj, kiuj, multe ĉeestinte biologiajn katastrofojn kaj moralajn dramojn, fariĝis malpli senteblaj al la aliula doloro.
La patrino de la malsanulino antaŭiris kaj informis:
Ŝia situacio estas tre grava! ni helpu ŝin pro kompato! Mi ĉi tie estas por malhelpi eniron de konfuzantaj elementoj, kiuj senkompate daŭrigas sian nigran viziton.
La Asistanto flegme kaj atente kliniĝis super la malsanuli- no kaj rekomendis al mi kunlabori en la ekzameno de la fiziologia kadro.
La organisma kadro estis el tiuj plej kortuŝaj.
La frata kompato sendevigas nin fari la doloran rakonton pri la embrio tuj elpelota.
Ĉirkaŭlimigite al la tezo de kuracado al halucinitaj mensoj, ni nur devas diri, ke la situacio de la junulino estis impresa kaj bedaŭrinda.
Ĉiuj endokrinaj centroj estis senordaj, kaj la memstaraj organoj rapide laboris. Ŝia koro montris strangan aritmion kaj vane la ŝvitnaskaj glandoj klopodis elpeli la toksinojn, kiuj formis efektivan invadantan torenton. Sur la fruntalaj loboj la senlumeco estis kompleta; en la encefala kortekso la perturbo estis evidenta; nur en la bazaj ganglioj estis grand- ega koncentriĝo de mensaj energioj, kio komprenigis, ke la malfeliĉulino envenis sur la plej malsupran kampon de sia memo, regata de la impulsoj detruantaj ŝiajn proprajn sentojn deviintaj kaj krudaj. De la bazaj ganglioj, kie amasiĝis la plej fortaj radioj de la haluciniĝinta menso, malsupreniris malhelaj radioj, kiuj invadis la salpingojn kaj ovariojn, kaj penetris en la generan ĉambron, kvazaŭ maldikegaj lancoj falantaj sur la kvarmonatan embrian organismon.
La sceno estis terura.
Penante sintonizi sin kun la malsanulino, mi aŭdis ŝiajn asertojn sur la pensokampo:
Mi malamas!... mi malamas ĉi tiun trudiĝeman filon, kiun mi ne petis en la vivon!... Mi lin elpelos!... mi lin elpelos!...
La menso de la fileto en reenkarniĝa fazo, kvazaŭ vekita el milda dormo, petegis ploranta:
Savu min! Savu min! mi volas vekiĝi ĉe laboro! mi volas vivi kaj reĝustigi mian destinon... helpu min! mi pagos mian ŝuldon!... mi pagos vin per amo... , ne elpelu min! pro karitato!...
Neniam! neniam! estu malbenata! - mense diradis la malfeliĉulino -; mi preferas morti ol vin akcepti en la brakojn! vi venenas mian vivon, konfuzas mian vojon! mi vin malamas! vi mortu!...
Kaj la malhelaj radioj malsupreniris plu laŭ kontinua
fluo.
Kalderaro levis la respektegindan kapon, rigardis min kaj demandis:
Ĉu vi komprenas la gravecon de la tragedio?
Mi jese respondis kun neesprimebla impreso.
En tiu momento de nia dolora atendo, Cecilia decide sin turnis al la flegistino:
Mi estas laca, Liana, tre laca, sed mi postulas la operacion en ĉi tiu nokto!
Ho! sed tiel, en tia stato?! - diris la alia.
Jes, jes - ree parolis la malsanulino maltrakvila -; mi deziras ne prokrasti tiun intervenon. La kuracistoj rifuzis ĝin fari, sed mi fidas vian komplezemon. Mia patro ne devas informiĝi pri tio, kaj mi malamas tiun situacion, kiun mi tute ne konservos.
Kalderaro surmetis la dekstran manon sur la frunton de la respondeculino pri la flegservoj, evidente celante transdiri ian pacigan instruon, kaj la flegistino konsideris:
Ni penu ripozi, Cecilia. Vi eble ŝanĝos tiun planon.
Ne, ne -, kontraŭstaris la senzorga estonta patrino kun nekaŝebla malbonhumoro -; mia decido estas neskuebla. Mi postulas la intervenon en ĉi tiu nokto.
Malgraŭ la decidita rifuzo, ŝi englutis la kalikon da sedat- ivo, kiun ŝia kunulino proponis al ŝi, kontentigante nian nerektan influon.
Efektiviĝis la projekto, kiun nia instruanto deziris.
Kiam ŝi duone malligiĝis de la fizika korpo pro nerezist- ebla dormemo kaŭzita de la agado de la medikamento, tiam Kalderaro fluigis magnetajn emanaĵojn sur la fotimpreseblan diskon de ŝia vidaparato, kaj Cecilia komencis nin neperfekte vidi, tenante sin mirigita ĉe rigardado al sia patrino.
Sed mi rimarkis, ke, dum la patrineto verŝis abundajn larmojn de emocio, ŝia filino sin tenis flegma, malgraŭ la mirego, kiu montriĝis en ŝia rigardo.
La elkarniĝinta sinjorino antaŭenpaŝis, brakumis ŝin kaj afliktite petis:
Infano kara, mi venas al vi, ke vi ne plenumu la nigran aventuron, kiun vi projektis. Rekonsideru vian mensan sintenon kaj alkonformiĝu al la vivo. Ricevu miajn larmojn, kvazaŭ peton de la koro. Pro kompato, aŭdu min! ne ĵetu vin en mallumon, kiam la dia mano malfermas al vi pordojn al la lumo. Neniam estas malfrue por rekomenco, Cecilia, kaj Dio en sia senlima boneco transformas niajn erarojn en savoretojn.
La freneza menso de la aŭdantino neprecize rememoris la sociajn konvenciojn, kvazaŭ ŝi travivis minuton da nedifinebla inkubo.
Kaj la patrino daŭrigis:
Antaŭ ĉio aŭdu vian konsciencon! La antaŭjuĝo estas respektinda, la socio havas siajn justajn principojn; tamen, filino, iafoje venas momento en niaj destino kaj doloro, kiam ni devas resti ekskluzive kun Dio. Ne malestimu kuraĝon, fidon, bravecon... Patrineco prilumita de amo kaj sinofero ĉie estas feliĉa, eĉ kiam la mondo, nesciante la kaŭzon de niaj faloj, rifuzas al ni rimedojn por renobliĝo, transdonante nin al nova falo kaj senprotekto. Nun vi spertos tempeston da larmoj; uragano da nekomprenemo kaj netoleremo vipos vian vizaĝon... Sed bona vetero revenos. La vojo estas ŝtonoplena kaj seka, la dornoj disvundas, sed vi havos ĉe via brusto ameman infaneton, kiu montros al vi la estontecon! Vere, Cecilia, vi devus starigi vian neston de feliĉo sur la arbo de ekvilibro, pace glorante la ĉiutagan laboron kaj la ĉiunoktan benon; sed vi ne povis atendi... Vi cedis al batoj de senbrida pasio, vi forlasis vian idealon ĉe la unuaj impulsoj de viaj deziroj. Anstataŭ konstrui en trankvileco kaj konfido, sur firma bazo, vi elektis la danĝeran vojon de senprudento. Nun estas nepre necese, ke vi evitu la fatalan krutaĵon, ĉirkaŭiru la perfidan profundegaĵon, alkroĉante vin al savtabulo de la superega devo. Revenu do, infano, al via komenca sereneco, kaj rezignaciu antaŭ la nova ŝajno, kiun vi donis al via vojo, kaj akceptu la doloran patrinan servadon, oferante viajn belajn revojn. En silento kaj sennomeco, for de la socio, ni multfoje ĝuas la feliĉon koni nin mem. Se la publika malŝato ĵetas la pli malfortajn en la forgeson de si mem, ĝi altigas al Dio la pli fortajn, ĉi tiujn subtenante sur la nerimarkata vojo de la humilaj devoj, ĝis la monto de savo. Eble via patro malbenas vin, niaj plej amataj sur la Tero vin malestimas kaj provas vin malnobligi; sed kia martireco ne nobligos homon pretan pagi siajn ŝuldojn per sindediĉo al bono kaj sereneco ĉe doloro? Ĉu ne estas pli bone krono de dornoj sur frunto ol amaso da braĝoj en la konscienco? Malbono povas nin malfeliĉigi kaj deviigi; bono ĉiam korektas. Krom tio, se estas vero, ke honto vipos vian sentemon, la gloro de patrineco brilos sur via vojo... Viaj larmoj estos kvazaŭa roso sur kara kaj superbela floro, kiu estos via infano, karno el via karno, estaĵo el via estaĵo. Kion ne faros en la mondo la virino, kiu scias rezigni? Tempesto bruos, sed ĉiam for de via koro, ĉar tie, en ĝia interno, en la dia sanktejo de amo, vi trovos en vi mem la povon de paco ĝis la venko...
La malsanulino aŭdadis preskaŭ indiferenta, preta ne kapitulaci. Ŝi sen sintenŝanĝo aŭdis la patrinajn konsilojn. Ŝia patrineto tamen, sin helpante per ĉiuj eblaj rimedoj, daŭrigis, post pli longa paŭzo:
- Aŭdu Cecilia! ne restu en tia senfara sinteno. Ne apartigu la koron de la cerbo, ke via rezonado kune kun la sento bonfaru al vi, ke vi venku la krudan provon. Ne retenu vin en la supereco de via fizika formo, nek supozu, ke la spirita kaj eterna beleco starigas sian templon en la karna korpo, transiĝanta en polvon. La morto ja venos, kio estas realaĵo, konfuzanta iluzion. Ne restu plu post la vualo de mensogo. Humiligu vin ĉe la konstrua rezigno, prenu vian krucon kaj ekiru al la plej alta kompreno... Sur la kruco de via interna sufero vi aŭdos la emociajn voĉojn de ia benata filo... Se la mondo vin malestimos, li estos apud vi la dolĉa reprezentanto de Dio... Kio gravos al vi manko de fantaziaĵoj, se du malgrandetaj velurecaj brakoj karese kaj fidele ĉirkaŭprenos vin, kondukante vin al renoviĝo por la supera vivo?
Tiam Cecilia, mirigante min pro sia agresemo, pense kontraŭstaris:
Kial vi ne diris tion antaŭe? Sur la Tero vi ĉiam kontentigis miajn dezirojn. Vi neniam permesis al mi labori, vi subtenis mian senfarecon, vi kredigis al mi, ke mi estas en pozicio pli supera ol tiu de aliaj homoj, vi sugestis al mi la supozon, ke mi rajtas ĉiujn specialajn privilegiojn; vi fine ne preparis min! Mi estas tute sola kun aflikta problemo... Mi nun ne kuraĝas humiliĝi... Almozi pagatan laboron ne estas la idealo, kiun vi al mi donis, kaj alfronti honton kaj mizeron estas al mi pli malbone ol la morto. Ne, ne!... mi ne rezignos, eĉ aŭdante la voĉon de vi, kiun malgraŭ ĉio mi ankoraŭ amas... Estas neeble retropaŝi...
La kortuŝa sceno konsternis. Mi tie vidis la jarmilan konflikton de la patrina amo kun la reala vivo.
La respektinda sinjorino pli amare ploris, pli forte alprem- is sin al sia filino kaj petegis:
Pardonu min pri la malbono, kiun mi faris al vi, tro amante vin... Ho, kara filino, ne ĉiam la homa amo viglas! Iafoje blindeco pelas nin al kriantaj eraroj, kiujn nur mortobato tute forviŝas. Ĉu vi do ne vidas mian doloron? Mi rekonas mian nerektan partoprenon en via nuna malfeliĉo, sed nun komprenante la gravecon kaj delikatecon de la patrinaj devoj, mi ne deziras, ke vi venu rikolti dornojn en la sama loko, kie mi spertas la amarajn rezultatojn de mia neantaŭvidemo. Ĉar mi eraris pro eksceso de amo, ne deviu pro amaso da malamo kaj nekonformiĝo. Post tombo, tago da bono estas pli luma, kaj la nokto da malbono estas treege pli densa kaj aflikta. Akceptu humilecon, kiel benon, kaj doloron, kiel valoran oportunan okazon. Ĉiuj surteraj luktoj venas kaj pasas; kvankam ili daŭras, ili tamen ne eterniĝas. Ne kompliku do vian destinon. Mi submetiĝas al viaj riproĉoj. Ilin meritas tiuj, kiel mi, kiuj forgesis arbaron da realigoj por la eterneco, memvole tenante sin en la ĝardeno de facilaj kapricoj, kie la floroj ornamas ne pli longe ol rapida minuto. Mi forgesis, Cecilia, la bonfaran ŝpaton de la persona klopodo, per kiu mi devus plugi la grundon de mia vivo, dissemante donacojn de edifa laboro, kaj mi ankoraŭ ne sufiĉe ploris por elaĉeti min el tiel bedaŭrinda eraro. Sed mi fidas vin, kaj esperas, ke la samo ne okazu al vi sur la regenera vojo. Preferinde almozi pri pano, suferi la mokojn de la homa malico, tie, sur la Tero ol malatenti la oportunaĵojn de Dio, kaj konsenti, ke krueleco regu nian koron. Sufero de la venkitoj ĉe la homa batalo estas luma provizejo da sperto. La Dia Boneco ŝanĝas niajn vundojn en lumantajn lampojn por nia animo. Feliĉaj tiuj, kiuj alvenas al morto punktitaj de cikatroj, signoj de suferplena batalo. Por tiuj, ĉiama erao de paco brilos sur horizonto, ĉar la realo ne surprizos ilin, kiam la tomba malvarmo blovos ilian koron. La vero fariĝos al ili kuraĝiga amiko; espero kaj kompreno estos al ili fidelaj kunuloj! Reiru, mia filino, al vi mem; restarigu viajn kuraĝon kaj optimismon, spite de la nuboj ŝvebantaj super via deliranta menso... Ankoraŭ estas tempo!
Sed la malsanulino faris plej grandan klopodon por reveni en sian karnan envolvaĵon, eldirante krudajn vortojn de rifuzo, neatenditajn kaj sendankajn.
Forigante sin de la paciga influo de Kalderaro, ŝi grade reiris sur sian sensorian kampon, eligante raŭkajn kriojn.
La instruanto iris al la ploranta patrino kaj informis:
Bedaŭrinde, nia amikino, la proceso de frenezo pri ribelo plenumiĝis. Nun ni konfidu ŝin al la povo de la Superega Dia Protekto.
Dum la patrina estulo abunde ploris, la malsanulino kon- fuzita de la mensaj radioj, en kiuj ŝi plezuris, sin turnis al la flegistino, plendante:
Mi ne povas! mi ne plu povas! mi ne eltenas!... Mi nun volas la intervenon! mi ne deziras perdi minuton!
Fikse rigardante sian kunulinon dum kelkaj momentoj, ŝi kun teruriga esprimo diris plu:
Mi havis teruran inkubon... Mi sonĝis pri mia patrino revenanta de la morto kaj ŝi petis de mi paciencon kaj karitaton! Ne, ne!... Mi iros ĝis la fino! Mi decide preferos memmortigon!
Inspirite de mia instruanto, la flegistino ankoraŭ faris respektindajn konsiderojn.
Ĉu ne estus konsilinde atendi pli da tempo? Ĉu la sonĝo ne estus providenca averto? La malvigleco de Cecilia estis grandega. Ĉu ŝi ne sentis sin subtenata de spirita helpo? Ŝi tiel juĝis oportune prokrasti la decidon.
La malsanulino tamen restis plu malcedema. Kaj, antaŭ nia miro, antaŭ sia ploranta elkarniĝinta patrino, la operacio komenciĝis kun la nigraj prognozoj de ni, kiuj observis la scenon tre kortuŝitaj.
Mi neniam pensis, ke konfuzita menso povus tiel multe malbonfari al si mem.
La malordo de la fiziologia kosmo kreskis momenton post momento.
Dolore surprizite, mi daŭrigis la ekzamenon de la situacio, kun miro observante, ke la embrio reagis antaŭ la perforto, kvazaŭ senespere alkroĉiĝante al la placentaj membranoj.
La menso de la infano vekiĝis, laŭmezure kiel kreskis la klopodo por la embria ablacio. La malhelaj radioj nun ne fontis nur de la patrina encefalo, sed ankaŭ de la embria strukturo, estigante pli grandan malordon.
Post longa kaj pena laboro oni fine eltiris la estuleton...
Sed, mirigite, mi rimarkis, ke la improvizita ginekologino fortiris el la ina ujo nur malgrandan porcion da senviva karno, ĉar la reenkarniĝanta estulo, kvazaŭ al la patrina korpo daŭre altirite de viglaj kaj nedifineblaj fortoj, prezentis tre specialajn kondiĉojn, alligite al la ĉela kampo, ĝin elpelanta. Duon- vekiĝinta, en ia nigra sufera inkubo, ŝi montris ekstreman malesperon; ŝi lamentis per afliktaj krioj; ŝi ekspedis mort- igajn vibrojn; ŝi balbutis sensencajn frazojn.
Ĉu ni ne estus antaŭ du rabobestoj katenitaj unu al la dua? La infano, kiu ne povis naskiĝi, aliiĝis en turmentanton de la patrina spirito. Premante per nevolaj impulsoj la neston da vaskuloj en la utero, ĝuste en la regiono, kie okazas la interŝanĝo de patrina kaj feta sangoj, ĝi kaŭzis fortan kaj abundan hemoragion.
Mi rimarkis ion pli.
Maljuste delokite kaj tie tenite de nerezisteblaj fortoj, la perispirita organismo de la estulo, kiu eĉ ne renaskiĝis, atingis per memvolaj movoj la koran regionon. Envolvinte la nodojn de la dekstra aŭriklo, ĝi perturbis la vojojn de stimulo, okazigante terurajn ŝokojn ĉe la centra nerva sistemo.
Tia situacio pligravigis la hemoragian fluon, kiu neantaŭ- vidite intensiĝis, devigante la flegistinon peti tujan helpon, post kiam ŝi forviŝis kiel eble plej multe la signojn de sia eraro.
Mi lin malamas! mi lin malamas - ekkriis la freneza patrina menso, ankoraŭ sentante la ĉeeston de la filo en sia organismo. - Mi neniam lulus entrudulon, kiu kaŭzus al mi honton!
Ambaŭ, patrino kaj filo, nun ŝajnis ĝustadire sintonizitaj en la ondo de malamo, ĉar lia menso kun stranga formo antaŭ miaj okuloj respondis en la apogeo de kolero:
Mi venĝos min! Vi pagos centavon post centavo! mi ne pardonos vin... Vi malhelpis min repreni la surteran lukton, kie la doloro, kiu estus komuna al ni, instruus min senkulpigi vian kriman pasintecon kaj forgesi miajn akrajn ĉagreniĝojn... Vi rifuzis la provon, kiu kondukus nin sur la altaron de repaciĝo. Vi fermis al mi la pordoj n de la savanta oportuno; sed, la malica povo reganta vin, ankaŭ regas mian animon... Vi levis ĝis la supraĵo de mia racio la ŝlimon, kiu kuŝis en mi. Vi rifuzas al mi la rimedon de purigo, sed ni nun ree estas kune kaj mi trenos vin en la abismon... Vi kondamnis min al morto kaj tial mia verdikto estas sama. Vi ne donis al mi ripozon, vi baris mian revenon al la paco de konscienco, sed vi ne restos plu pli da tempo sur la Tero... Vi ne volis min por la servado de amo... Vi do denove apartenos al mi por la kontentigo de malamo. Mi venĝos min! Vi iros kun mi!
La mensaj detruantaj radioj interkruciĝis de spirito al spirito en terura sceno.
Dum mi observis la intensiĝon de la toksinoj laŭlonge de la tuta ĉela reto, Kalderaro en silento preĝadis, ŝajne elvokante la eksteran helpon. Efektive, post momento malgranda grupo da spiritaj laborantoj penetris en la ĉambron. La instruanto donis ordonojn. Ili devus helpi la malfeliĉan patrinon, kiu restos ĉe la malfeliĉa filino ĝis la fino de ŝia spertado.
Poste la Asistanto invitis min foriri, kaj aldonis:
Ŝia elkarniĝo okazos post kelkaj horoj. Malamo, Andreo, ĉiutage ekstermas homojn en la mondo, kun intenseco kaj efikeco pli detruantaj ol ĉiuj kanonoj kune pafantaj. Ĝi estas pli potenca inter la homoj, por kompliki problemojn kaj detrui pacon, ol ĉiuj militoj konataj de la Homaro en la pasado de la jarcentoj. Vi ne aŭdas de mi nuran teorion. Vi travivis kun ni, dum tiuj momentoj, hororan fakton, kiu ĉiutage okazas en la karna sfero. Post la regado de fortoj tiel malŝatindaj super tiuj du malekvilibraj animoj, kiujn la Providenco penis kunigi per la institucio de reenkarniĝo, estas necese ilin konfidi de nun al la tempo, por ke la doloro faru la nepre necesajn korektojn.
Ho! - mi afliktite ekkriis, rigardante la duelon de ambaŭ torturataj mensoj - kiel ili restos? ĉu ili restos plu interligitaj? kaj dum kiom da tempo?
Kalderaro fikse rigardis min kun la doloro de brava solda- to, provizore perdinta batalon, kaj informis:
Nun nenion valoras rekta interveno. Nun mi nur povas kunlabori per preĝo de frata amo kun la renoviga agado de ĉiutaga lukto. Al ambaŭ efektiviĝis dolora proceso de reciproka obsedo kun amaraj sekvoj en la spaco kaj tempo, kaj kies gravecon neniu el ni povas antaŭvidi.
SEKSO
Ankoraŭ sub la malagrabla impreso de la dramo de Cecilia, mi akompanis Kalderaron al kurioza centro de studoj, kie superaj mentoroj transdonis konojn al kunuloj sin dediĉintaj al helplaboro sur la Terkrusto.
Ĝi ne estas templo por profundaj revelacioj - informis la instruanto -, sed institucio de efika helpo al ideoj kaj entreprenoj de agantaj kunlaborantoj en la organizaĵoj por spirita subteno; katedro de amikeco kreita de disĉiploj, kiujn nobligas la konstanta klopodo.
Pro mia demando de lernanto li bonkore daŭriĝis:
Tiuj amikoj kunvenas unufoje ĉiusemajne, por aŭdi senditojn pri aferoj koncernantaj nian servadon al homoj. Mi estimas vian hodiaŭan ĉeeston, ĉar la delegito en la vespero komentarios problemojn pri la sekso. Ĉar vi en la fluantaj tagoj studas la enigmojn de frenezeco, kun nelonga tempo por realigo de rektaj eksperimentoj, lia parolado koincidas kun niaj deziroj.
Pli longa antaŭa konversacio ne estis ebla.
La Asistanto atentigis, ke la laboroj eble jam komenciĝis; tial ni tuj sekvis lin. Ni efektive trovis la kunsidon funkcianta. Pli ol du centoj da kunuloj el nia mondo aŭdis atente prilumitan instruanton de animoj.
Ni niavice respekte sidiĝis por lin aŭdi.
La portanto de saĝeco, envolvita per forta heleco, senafek- te paroladis. Kun parolo bontembre eldirata, penetranta en nian internon, danke sian sinceran voĉtonon, li humile esprimis:
Ekzamenante la kaŭzojn de frenezeco inter individuoj, ĉu enkarniĝintaj, ĉu ekster la karno, nescio rilate la seksan konduton estas unu el la plej gravaj faktoroj.
"La homa nekompreno rilate tiun aferon estas kvazaŭa silenta milito de ekstermado kaj konfuzo, multe superante la ekstermadojn de pesto citatajn en la historio de la Homaro. Vi scias, ke, en la VI jarcento de nia erao, nur la epidemio de bubona pesto, nomata "pesto de Justiniano", eliminis preskaŭ kvindek milionojn da personoj en Eŭropo kaj Azio... Sed tiu granda nombro estas bagatelaĵo se oni ĝin komparas kun la milionoj da animoj, kiujn la seksaj angoroj ĉiutage disŝiras. Tian preman problemon, kiu jam frenezigis multe da distingiĝaj cerboj, ni ne povas tuj solvi per nuraj vortoj de ekstere internen, similante supraĵajn kuracistojn, kiuj preskribas longajn kon- silojn al pacientoj, havante plejofte absolutan nescion pri la malsano.
Nun, kiam ni restas for de la plej fortaj altrudoj de la formo, sed ne liberiĝinte el la fundamentaj principoj de ĝiaj leĝoj, kiuj ankoraŭ subigas niajn manifestaĵojn, ni komprenas, ke la seksaj enigmoj ne reduktiĝas al nuraj fiziologiaj faktoroj. Ili ne rezultas el aŭtomateco sur la kampoj de la ĉela strukturo, kiel tiuj, karakterizantaj la generajn virajn kaj virinajn organojn, vere substance identaj, diferencantajn nur je la esprimo pri signoj. Pri la afero ni havas konceptojn pli modernajn. Se en tiuj organoj troviĝas la superaj kreaj fortoj, kontentigantaj la postulojn de la surtera naturo, reguligantaj la fizikan vivon, ni vidas ĉe la seksa malkvietigo fenomenon propran al nia psikismo, iranta al la superaj regionoj de la evoluado.
Sed estas dolore konstati la malharmonion, en kiun enprofundiĝas la homoj kun nigraj influoj sur la sferojn tuj post la karna lukto. Pluraj liberigaj movadoj ekaperis en la jarcentoj, avidantaj ian pli bonan vivon. Sangaj militoj de popolo kontraŭ popolo, civilaj revolucioj, dissemantaj terurajn suferojn, estas tenataj sur la Tero, en la kuro de la tempo, en nomo de regeneraj principoj, el kiuj venas novaj konkeroj de la monda juro; sed nescio sur la seksa kampo sklavigas plu milionojn da homoj.
Estas senutile pensi, ke la fizika morto prezentas pacan solvon al la spiritoj ĉe ekstrema malekvilibro, donantaj sian korpon al la senbridaj pasioj. La frenezeco en kiu ili baraktas, ne venas de nuraj cerbaj modifoj: ĝi venas de la disasociiĝo de la perispiritaj centroj, kio postulas longajn periodojn da riparado.
Nediskuteble, por la plimulto de la enkarniĝintoj, la juna fazo de la fiziologiaj fortoj estas delikata stadio de sensacoj, pro la kreantaj kaj konservantaj leĝoj, kiuj direktas la homan familion; tio tamen estas akcidento kaj ĝi ne difinas la esencan realon. La sidejo de la sekso ne troviĝas en la kruda korpo, sed en la animo, en ĝia sublima strukturo.
Sur la Terkrusto oni distingas inter viroj kaj virinoj, laŭ iliaj organaj specifaj signoj. Inter ni ankoraŭ superregas la amaso da rememoroj pri la surtera ekzistado, transiĝe, kiel ni estas, al regionoj pli altaj; sur ĉi tiuj ni scias, ke virineco kaj vireco estas kvalitoj de la animoj forte pasivaj aŭ malkaŝe aktivaj.
Tial ni komprenas, ke ĉe niaj variaj ekzistadoj ni grade akiras diajn ecojn, kiaj energio kaj amemo, forto kaj humileco, povo kaj ĝentileco, inteligento kaj sento, iniciativo kaj intuicio, saĝo kaj amo, ĝis ni atingos la superegan ekvilibron kun Dio.
Konvinkiĝintaj pri tiu universa realo, ni ne povas forgesi, ke nenia eksterigo de la seksa instinkto sur la Tero, kia ajn estu ĝia esprimforto, estos detruita, sed aliigita en staton de sublimeco. La manifestoj de la bestoj mem partoprenas en tiu evoluiga impulso. Ĉe la primitivaj popoloj, la seksa manifesto karakteriziĝis per la absoluta posedo. La tute aktiva personeco de la viro potencas la pasivan personecon de la virino.
La pacienca laboro de la jarmiloj tamen transformigis tiujn rilatojn. La virino-patrino kaj la viro-patro faris novajn paŝojn por renovigo de sia spirito. Surbaze de la seksaj spertoj la tribo aliiĝis en familion, la tabo transformiĝis en hejmon, la defendo per armilo cedis al la juro, praarbaro aliiĝis en pacan plantejon, la diverseco de impulsoj sur la grandegaj vastaĵoj de teritorio malfermis kampon al societo de idealistoj en la progresema patrujo, barbareco aliiĝis en civilizacion, la krudaj procedoj de allogo transiĝis en artismajn dezirojn kiuj dignigas la memon, krio altiĝis al kantiko; kaj, stimulita de la kreanta forto de sekso, la homa kolektivo antaŭeniras, kvankam malrapide, al la superega celo de la dia amo. De la spontanea animala manifestado de la malpli noblaj sentoj la animo iras al la glora inicado.
Deziro, posedo, simpatio, kareso, sindonemo, rezigno, sin- ofero estas aspektoj de tiu nobliganta vojo. Iafoje homo haltas jarojn, jarcentojn, diversajn ekzistadojn antaŭ ol pasi de unu al alia stadio. Nemultaj individuoj sukcesas sin teni sur posteno de simpatio, kun la nepre necesa ekvilibro. Tre malmultaj trairas la regionon de posedo sen kruelaj luktoj kontraŭ la monstroj de egoismo kaj de ĵaluzo, al kiuj ili freneze sin donas. Tre malmultaj iras la vojojn de kareso, longe kateniĝante al la gnomoj de ekskluzivismo. Kaj iafoje nur post jarmiloj da doloregaj kaj purigaj provoj, animo sukcesas atingi la luman zeniton de sinofero por la supera liberiĝo, direkte al novaj cikloj de unuiĝo kun Dio.
La ekstazo de sanktulo iam estis nura impulso, same kiel facetita diamanto - ĉiela guto elektita por reflekti la dian helecon - longe restis en aluvio tute ne rimarkita inter la krudaj silikoj. Estas vere, ke, kiel la diamanto sin submetas al la disko de facetisto, tiel ankaŭ la seksa instinkto, por sin kroni per la gloroj de ekstazo, devas cedi al la imperativoj de respondeco, al la postuloj de disciplino, al la ordonoj de rezigno.
Ĉi tiuj konkludoj tamen ne devas instigi nin al programoj de altruda sanktigo en la karna mondo. Neniu homo sukcesus nei la fazon de evoluo, en kiu li troviĝas. Ni ne povas postuli, ke la nescia hotentoto uzu la talaron de profesoro kaj ekinstruu sen lernado Romanan Juron. Estus ridinde do peti de la mezevolua homo konduton de sanktulo. La Naturo, reprezentanto de la Neelĉerpebla Bono, estas indulgema patrino, donanta laboron kaj helpon al ĉiuj filoj el la Kreitaĵaro. Ĝia determino nin subteni ĉiam estas des pli forta, ju pli firma estas nia intenco progresi direkte al la Superega Bono.
Ni tamen ne deziras prediki al la homoj rigorajn normojn de artefarita virto, nek favori ian ajn konduton de senkonsciaj rilatoj. Nia idealo estas, super ĉio, tiu pri la frata interkompreno. Ni laboru, por ke la lumo de kompreno estu inter niaj enkarniĝintaj amikoj, por ke la amaj angoroj ne ĵetu tiom da viktimoj en la abismon de morto, venenitaj per krimaj pasioj.
Pro la seksa blindeco nekalkuleblaj krimoj abundas sur la Tero, ĉie kaŭzante strangajn kaj danĝerajn procesojn de frenezo.
Iam kaj iam unu aŭ alia viktimo iras al hospitaloj por menskonfuzitoj, submetiĝas al flegado, kvazaŭ laboristo alport- anta al riparoficejo sian kaputan instrumenton; sed en la frenezulejoj ni trovas sole nur tiujn, ĉagrenitajn kaj venkitajn, kiuj malsupreniris ĝis la fundo de la abismo. Milionoj da fratoj sin konservas duonfrenezaj en hejmoj aŭ institucioj; ili estas niaj kunuloj nekapablaj por sindono kaj rezigno, iom post iom dronantaj en la nigra ŝlimejo de halucinoj... Kun freneza menso fiksita en la kavaĵo de subkonscio ili perdiĝas sur la kampo de malsupera aŭtomateco, obstinante konservi deprimajn psikajn statojn. Ĵaluzo, nekontentiĝo, malkonsento, malĉasteco kaj frivoleco dissemas terurajn fenomenojn de malekvilibro.
Malkvietigaj mensaj bildoj pentriĝas sur la Tero, nin pel- ante al laciga helpa servado por redukti la rondon da malfeliĉo kaj timo de tiuj, senprudente sin ĵetantaj en la kuraĝajn aventurojn de sia besteca sento.
Ni ne solvos tiel kompleksan homan problemon simple per medicina interveno, kvankam estas admirinda la kontribuo de la Scienco sur la kampo de efikoj, ne atinganta tamen la esencon de la kaŭzoj. Personeco ne estas verko de la interna uzino de glandoj, sed produkto de la mensa kemio.
Endokrinologio povos multon fari per injekto de hormonoj, kvazaŭ tuja helpo al la ĉelaj kolektivoj, sed ĝi ne kuracos lezojn de la penso. Hodiaŭ aŭ morgaŭ genetiko povos interveni en la kaŝitajn ĉambrojn de la homa vivo, konfuzante la harmonion de la kromosomoj, celante trudi sekson al la embrio; sed ĝi ne atingos la plej altan regionon de virina aŭ vira menso, kiu tenos plu proprajn karakterojn sendependajn de la ekstera formo aŭ de la starigitaj konvencioj. Medicino kreos mil manierojn helpi korpon atingitan en ĝia interna ekvilibro; pro tiu edifa tasko ĝi ĉiam indos sinceran admiron kaj ardan amon; tamen koncernas nin praktiki la animan medicinon, kiu helpu la spiriton embarasitan en la ombroj...
Estas necese fari ĉirkaŭ niaj fratoj, enkarniĝintaj sur la Tero, la lumon de frateca kompato, kiu montru difinitajn vojojn al la individua respondeco. Estu pli da amo antaŭ la valoj de la instinka frenezo kaj tiam la ruinoj cedos lokon al sanktigaj spertoj.
Kiel efikigi la benatan kuracistan servadon al viktimo de seksa angoro, se la familia kontraŭstaro ĝin forte malhelpas?
kiel savi animmalsanulojn, en ia helpa instituto, se tiu socia organizaĵo frakasas la malsanulojn per la tuta pezo de sia opinio kaj de sia aŭtoritato? Memkompreneble, estus eksceso de sentimentaleco peti de la sociologio la tuj an transformigon de ĝia kodo, aŭ trudi al la homa socio iajn regulojn de toleremo neakordigeblajn al ĝiaj defendobezonoj. Sed ni povas teni laŭdindan servon de pli granda kompreno, plibonigi la inklinojn de niaj amikoj enkarniĝintaj sur la Terkrusto kaj ilin nerapide veki por la solvo interesanta nin ĉiujn.
La spiritigita amo, frukto de la kristana rezigno, estas la ŝlosilo kapabla malfermi la pordojn de la abismo, kien ruliĝis kaj ĉiutage ruliĝas miloj da homoj.
Ni distribuu la benon de kompreno inter la homoj; ni etendu helpeman manon al ĉiuj spiritoj, troviĝantaj katenitaj de la malekvilibroj de siaj sentoj, ilin sciigante, ke la renovigaj laborejoj restas malfermitaj al ĉiuj idoj de Dio, perfektigante iliajn sentojn, nobligante iliajn impulsojn, vastigante ilian spiritan kapablon.
Ni rememorigu al la senesperaj koroj, ke por la amo la sekso estas tia, kia estas la okuloj por la vidado kaj la cerbo por la pensado: ili estas nenio alia ol aparatoj por eksterigo. Estas bedaŭrinda eraro supozi, ke nur perfekta seksa normaleco, laŭ la respektindaj homaj konvencioj, povas servi kiel templo por la amaj manifestoj. La kampo de amo estas senfina laŭ ĝia esenco kaj manifestado. Urĝas eviti deflankiĝojn kaj ekscesojn, estas nepre necese rekoni, ke ĉiuj estaĵoj en la Universo naskiĝis por ami kaj esti amataj. Iafoje, por multaj el ili, nedaŭre regas la imperativoj de la bonfara provo, la devoj de la elaĉeta statuto, la postuloj de la specialigita laboro, en kiuj lernantoj, ŝuldantoj kaj misiistoj travivas longajn fazojn de malsato kaj soifo de koro. Sed tio ne estas baro al la amo. Jesuo ne partoprenis la normalan edziĝon sur la Tero, kaj tamen la familio de lia koro kreskas kun ĉiu tago; liaj fortoj ne generis pasemajn formojn en la karnaj rondoj, kaj tamen liaj fekundigaj energioj renovigis la civilization, aliigante ties vojon, daŭrigante ĝis hodiaŭ la plibonigon de la mondo. Sublima simbolaro montriĝas en la konduto de la Majstro, kiu tiamaniere kliniĝis al la venkitoj laŭ la homa konvencio, al la soluloj kaj humiligitoj, ilin vidigante, ke estas eble kunlabori por disvastigo de la senfina Bono, amante kaj abnegaciante sen egoismo kaj sen la malsupera intenco esti amataj laŭ la propraj kapricoj.
La konstruado de feliĉo ne dependas de la kontentigita instinkto. Interŝanĝo de seksaj ĉeloj inter la enkarnuloj, garantiante la kontinuadon de la fizikaj formoj en evolua proceso, estas nur unu aspekto el la multformaj interŝanĝoj de amo. Estas grave rekoni, ke la interŝanĝo de simpatiaj fortoj, de kombinantaj fluidaĵoj, de sintonizantaj vibroj inter animoj sin amantaj, ŝvebas super kiu ajn tuŝebla eksteraĵo de amo, subtenante nepereemajn verkojn de vivo kaj lumo en la sennombraj sferoj en la Universo.
Ni disvolvu do aman helpon al la malesperantoj en la mondo, sin sentantaj en la pasema kondiĉo de forlasitoj. Ni instruu ilin liberigi sian menson el la reto de la instinkto, malfermante al ili vojon al la idealoj de sanktiga amo, atentigante ilin, ke tenado de penso ĉe la torturata sekso, kun malestimo al la ceteraj apartaĵoj de la spirita realigo per la organa kosmo, estas senutile haltadi sur la evolua vojo; estas sendefende nin doni al la influoj de la danĝeraj monstroj de imagpovo, kiaj estas malkontentiĝo kaj envio, malespero kaj amareco, kiuj malfermas danĝerajn vundojn en la animo, kaj kiuj pelas nin al ekskluziveco, kulpo, kiu povas pligraviĝi ĝis frenezeco kaj senkonscio. Ni invitu ilin streki pli foraj n horizontojn en la koro. Amo ĉiam renkontos novajn mondojn. Por ke tiaj malkaŝoj kroniĝu per dia lumo, sufiĉas, ke la homo sin donu al laboro, kiu per si mem kontraŭbatalos la abomenan nescion. Interne de ĉiu el ni firme brilas la liberiga heleco, kun la celo renovigi por ĉies bono, kiun ni devas kulturi kaj intensigi en ĉiuj tagoj de nia vivo.
Sklaviĝo al la turmentoj de sekso ne estas problemo solvota de literatoroj aŭ kuracistoj agantaj sur la ekstera kampo: ĝi estas afero de animo, postulanta individuan procedon de resaniĝo, kaj pri ĉi tiu nur la spirito decidos ĉe la tribunalo de sia propra konscienco. Estas neneigeble, ke ĉiu ekstera helpo estas altvalora kaj respektinda, sed ni devas rekoni, ke la sklavoj de la perturboj sur la sensoria kampo estos liberigitaj de si mem, t.e. per grandiĝo de la scio, per la komprenado pri la aliulaj suferoj kaj pri la propraj malfacilaĵoj; fine, per la aplikado de la ordono "amu unu alian" ( ), tiel en prediko, kiel interne de sia animo, kun plej bonaj energioj de la cerbo kaj kun plej bonaj sentoj de la koro".
Mi rimarkis, ke la prediko finiĝis meze en ĝenerala respekto.
La parolo de la sendito ravis min. Tiuj nocioj pri seksologio estis nekonataj de mi. Ili ne estis ripetoj el priskribaj libroj, ili ne estis fruktoj de malvarmaj observoj de scienculoj kaj verkistoj priokupitaj veki atenton per vanaj vortoj. Ili venis de la parolo varmigita de frata amo de ia instruanto sindoninta al bezonoj de siaj fratoj ankoraŭ malfortaj kaj malpli feliĉaj.
Ĉirkaŭ li fariĝis ia movado. Mi komprenis, ke la ĉeestantoj povis formuli demandojn pri la temo en tiu vespero, kaj efektive estis faritaj pluraj demandoj kun altvaloraj respondoj, ĉar ĉi tiuj estis klarigaj kaj edifaj.
La instrua enketo fluis profitiga, kiam kunulo diskutis aferon, kiu ekscitis mian scivolemon.
Respekteginda instruanto - li diris -, en la lastaj tempoj sur la Tero, la plejmultaj enkarniĝintoj-psikologoj sub- tenas freŭdajn principojn, kiel bazojn por esplorado al kon- fuziĝoj de la animoj. Por la eminenta aŭstra kuracisto preskaŭ ĉiuj psikaj perturboj venas de la seksa misuzo. Sed kelkaj el liaj disĉiploj iom modifis tiajn teoriojn. Korektante la tezon pri erotikaj halucinoj, kiun la psikanalizo treege aplikis al la infanoj mem, ĉe studado de sonĝoj kaj emocioj, eminentaj pensuloj aldonis la aserton, ke ĉiu viro kaj ĉiu virino portas denaskan deziron doni al si gravecon, kiu pelas ilin teni primitivajn impulsojn de posedo; aliaj eminentaj reprezentantoj de la intelekta kulturo siavice certigas, ke la homo estas deponejo de ĉiuj spertoj de sia raso, kaj portas en si vastan arsenaĵon da inklinoj por iaj branĉoj de la penso.
La konsultanto faris paŭzon antaŭ la ĝenerala silento, reganta ĉirkaŭ lia altvalora demando, kaj daŭrigis:
Hodiaŭ, for de la densa korpo de karno, ni scias, ke la vivo de spirito prezentas seniluziigajn surprizojn al la surtera scienco; sed, pro tio, ke ni doniĝis al la tasko helpi torturatajn kunulojn sur la Planedokrusto, ĉu ni ne povus ricevi ĝustajn klarigojn pri la afero por ilin transdiri?
(*-1 Johano, 15:17. - La Trad.
La saĝa instruanto tuj respondis:
- Mi jam scias, kion vi deziras. Vi parolas pri la movadoj de la analiza psikologio, gvidataj de Freŭdo kaj de du malsamaj fluoj de liaj kunlaborantoj. La eminenta sciencisto centris sian instruon en la seksa impulso, doninte al ĝi absolutan karakteron, dum la du fluoj da psikologoj, komence lin sekvantaj, diferenciĝis pro interpretado. La unua studas la denaskan deziron de la homo rilate la personan elstariĝon, dum la dua instruas, ke, krom la seksa kontentigo, kaj la individua graveco, ekzistas la impulso de supera vivo, kiu torturas la ŝajne plej feliĉan surteran homon. Al la studema rondo el esence freŭdaj lernemuloj, ĉiuj psikaj personfenomenoj konsistas en la seksa angoro; laŭ granda grupo de liaj kunlaborantoj, la kaŭzoj estas akiro de povo kaj ideo de supereco. Ni niavice asertas, ke la tri skoloj identiĝas, ili ĉiuj portas ian dozon da pravo, kaj ke mankas al ili tamen nur la baza kono pri reenkarnismo. Ili aspektas kiel belaj kaj altvaloraj domoj de sciencaj principoj, tamen sen tegmento de logiko. Ni ne povas aserti, ke ĉio en la karnaj rondoj konsistas en sekso, deziro de graveco kaj supera aspiro; sed, veninte al la nuna kompreno, ni povas certigi, ke ĉio en la vivo estas kreanta impulso. Ĉiuj estaĵoj, kiujn ni konas, de vermo ĝis anĝelo, estas depongardantoj de kreantaj kapabloj. Vegetalo instigata de heliotropismo aperas en la pejzaĝo, distribuante vivon kaj ĝin renovigante. Lampiro lumas en ombro, penante sin ĉiamigi. Batrako sentas aman kaj patrecan vibrojn en la fundo de la ŝlimejo. Etaj birdoj vojaĝas longajn distancojn por kolekti materialon, per kiu ili teksas sian neston. Rabobesto forgesas sian sovaĝan karakteron, dum ĝi ame lekas sian ĵusnaskitan idon. Kaj pli ol duono de la enkarniĝintaj spiritoj sur la Terkrusto, kun menso fiksita sur la regionoj de la instinktaj movoj, koncentras siajn kapabloj n sur la sekson, de kiu memkompreneble originas la plej vastaj kaj oftaj nervaj perturboj; ili estas densaj legioj, ĉe la primitiva pejzaĝo de la planeda evoluo, fratoj niaj en la infaneco de kono, kiuj ankoraŭ ne scias krei sentojn kaj vivon, krom mobilizante rimedojn de la seksa forto. Multe da homoj tamen post akiro de racio super instinkto, restas plu ĉe la malpru- dentaĵoj de superpovo, allogitaj de la aŭtoritateca kaprico, soifante evidentecon kaj distingiĝon, eĉ se ili estas multfoje alligitaj al profita laboro kaj noblaj pasioj... Malgranda gru- po el viroj kaj virinoj, fine, post kiam ili atingis seksan ekvilibron, rilate la homan instinkton, kaj post kiam ili akiris titolojn, kiujn la laboro donis al ili kaj per kiuj ili regas la vivon, gvidante siajn proprajn energiojn, en plena reĝimo de individua respondeco, ekfirmiĝas sur la sublima regiono, en sia superkonscio, ne renkontante plu tutan ĝojon ĉe kontentiĝo de la fizika korpo aŭ ĉe la persona evidenteco; ili penas atingi la pli altajn rondojn en la vivo, absorbitaj de supera idealismo; ili sentas sin ĉe la sojlo de la diaj sferoj, jam eĉ sur la nebula vojo de la karno, simile al vojaĝanto, kiu, venkinte la krudajn vojojn en la nokta mallumo, haltas malĝustigita, inter la lastaj noktaj ombroj kaj la nedefineblaj promesoj de la matenruĝo... Por tiuj homoj, sekso, individua graveco kaj surtera rekte-alcel- ismo estas sanktaj pro la okazoj favorantaj iliajn emojn fari la bonon; tamen, en la sanktejo de ilia animo, brilas nova lumo... La partikularisma racio aliiĝis en universalan interkomprenon. Iliaj noblaj sentoj kreskis direkte al la supera kampo. Ili antaŭsentas Dion kaj avidas identiĝi kun Li. Ili estas viroj kaj virinoj, kiuj, realiginte la plej altajn homajn instruojn, iras nun al anĝeleco...
Sed, ĉiamaniere, ĉio estas ĉiam la kreantaj kapabloj hered- itaj al Dio konstante ludantaj en la kadroj de la vivo. Ĉiu estulo estas pelita krei en la organizado, konservado kaj ampleksigo de la Universo!..."
La instruanto montris signifan fizionomian esprimon, faris longan paŭzon dum sia prediko kaj poste bonhumore aldonis:
- Multfoje homoj kreas malbonon, devojigas la naturan fluon de bonfaraj cirkonstancoj, venenas okazojn, haltante tre longan tempon ĉe rebonigaj, elaĉetaj taskoj; sed eĉ en tio ni devas vidi la senĉesan manifestadon de la kreanta povo en ni mem, eĉ en tiuj devojantaj... Vere ili ekfalas sur krutaĵo de krimo, ĵetas sin en la valojn de ombro, sed organizante kaj reorganizante siajn proprajn agojn, ili akiras la benatan kapitalon da spertoj; kaj per spertoj ili atingas lumon, pacon, saĝon kaj amon, per kiuj ili iras al Dio. Ni do konkludas, ke, se la analiza psikologio de Freŭdo kaj de liaj kunlaborantoj multe progresis sur la kampo de esplorado kaj kono, parte deĉifrante iajn enigmojn pri la homa psikismo, tamen mankas al ĝi la ŝlosilo de reenkarniĝo por tute solvi la demandojn pri la animo. Estas neeble definitive solvi aferon sen evoluaj nocioj, plibonigo, respondeco, riparo kaj eterneco. Ne gravas konstati kompleksojn kaj fiaskojn, rimarki psikajn lezojn kaj mensajn mankojn, ilin ne reparante... Unuvorte ne kontentigas la nura ekzameno de la ŝelo: estas nepre necese atingi la kernon kaj fari modifojn en la kaŭzoj. Por tio estas nepre necese konfesi, ke reenkarniĝo kaj senmorteco estas realaĵoj. Ĝis tiam ni helpu niajn surterajn amikojn konkeri konfidon pri si mem, penetri en la dian esperon, senĉese memplibonigi per la savanta laboro.
Ridetante, la sendito eksilentis.
Oni faris aliajn demandojn interesajn kaj oportunajn, kaj li, donis klarajn kaj edifajn respondojn kun efektiva profito por ĉiuj aŭdantoj.
Post la kunveno mi silente foriris apud Kalderaro, kiu ankaŭ enmemiĝis, kvazaŭ retenante la revelacian lumon de la aŭditaj instruoj. Mi ne scias, kion pensadis la pretema Asistanto en profunda meditato. Mi nur rekonis, ke je la unua fojo mi trovas novan kampon de kono sur la tereno de la seksologio. Ekde tiu momento aliaj nocioj de amo disvolviĝas en mia konscienco, prilumante mian eston.
XII
STRANGA MALSANO
Akompanante la abnegacian fraton de la suferantoj, mi penetris en komfortan loĝejon, kie Kalderaro tuj kondukis min al nobla ripozanta sinjoro.
Ni estis en eleganta ĉambro dekoraciita per orkolora farbo. Pompa tapiŝo kompletigis la aranĝon en la ĉambro, prezentante fantaziajn arabeskojn harmonie kun la desegnaĵoj sur la plafono.
Kuŝante sur divano, la malsanulo, kiun ni vizitis, dronis en profunda meditado. Apude humila estulo el nia sfero ŝajnis atendi nin.
Ŝi proksimiĝis kaj nin ĝentile salutis.
Ŝi komplezeme respondis la demandojn de la Asistanto:
Fabricio plibonigas; tamen la angoraj fenomenoj daŭras plu. Li estas malkvieta, afliktita...
La instruanto turnis al la malsanulo espriman rigardon kaj insistis:
Ĉu li ankoraŭ konservas memregadon? ĉu li ne tute sin donis al la detruantaj impresoj?
La interparolantino kun ĝojo respondis:
La Dia Favorkoreco ĉiam ĉeestas. La tuta malekvilibro ankoraŭ ne starigis sian regadon. En nomo de Jesuo nia kunlaboro daŭras plu.
Tiam Kalderaro frate demandis, turnante sin al mi:
Ĉu vi iafoje eĉ ekzamenis deklaritajn kazojn de skizofrenio?
Mi ne akiris specialajn konojn pri la afero; sed mi sciis, ke tiu morbo estas unu el la plej afliktaj demandoj en la moderna psikiatrio.
Ĉi tiu malfacila branĉo de la Scienco, studanta la animan patologion - diris la kunulo, komprenante mian nescion - de longe estas kampo de batalo inter fiziologoj kaj psikologoj; vere tia konflikto estas bedaŭrinda kaj frivola, ĉar ambaŭ fluoj posedas substancajn kialojn en la argumentoj, kiujn ili diskutas. Ni devas rekoni, ke psikologio okupas la plej bonan pozicion, ĉar ĝi studas la problemon proksime al la profundaj kaŭzoj, dum la fiziologio analizas la efikojn kaj penas ilin forigi sur la supraĵo.
Tuj poste la Asistanto rekomendis al mi ekzameni la mensan sferon de la vizitato.
Mi ekzamenis lian internon kaj perpleksiĝis pro la afliktoj, kiuj plenigis lian eston. Lia cerbo prezentis strangajn anomaliojn. Ĝia tuta malsupera flanko montris nigrajn ma- kulojn. La malordiĝoj de la sangocirkulado, de la movoj kaj de la sentumoj estis videblaj. Kalderaro prezentis al mi Fabricion, kaj deklaris lin skizofreniulo; sed ĉu ni ne estus tie antaŭ kazo de cerbokardia neŭrastenio?
La instruanto pacience aŭdis kaj atentigis min:
Trafa diagnozo, laŭ la aspekto, kiun nia amiko prezentas hodiaŭ. Sed la skizofrenio, originanta el subtilaj perturboj de la perispirita organismo, manifestiĝas en la fizika vazo per miriga grupo da variaj kaj nedifineblaj malsanoj. Nun ni estas antaŭ la malsano de Krishaber kun ĉiuj ĝiaj specialaj karakteroj.
Montrante gravan esprimon sur la mieno, li diris plu:
Sed rimarku trans la ŝanĝeblaj efikoj. Ekzamenu la menson kaj la regionojn de la sentoj.
Mi pli profunden ĵetis mian observosondilon sur la internajn bildojn de la malsanulo kaj mi rimarkis torturajn scenojn sur la ekrano de lia memoro.
Enmemiĝinta, Fabricio ne rimarkis tion, kio okazis ekster li. Kun senmovaj brakoj, fiksaj okuloj, li sin tenis for de la ĉirkaŭaj sugestoj; sed interne, lia mensa zono similis ardantan fornegon.
Lia superekscitita imagopovo sin tenis aŭdanta la pasint- econ... Li rememoris la figuron de agonianta profundaĝa maljunulo. Li aŭdis, en liaj lastaj horoj en la korpo, la parolojn de li, kiu rekomendis al lia zorgo tri junulojn ĉeestantajn tie, en la scenejo de liaj rememoroj. La mortanto eble estis la patro, kaj la junuloj fratoj. Ili konversaciis inter si larmantaj. Subite ŝanĝiĝis liaj rememoroj. La maljunulo kaj la junuloj ŝajnis ribelintaj kontraŭ li, lin akuzante. Ili nomis lin per senkaritataj vortoj.
La malsanulo aŭdis la internajn voĉojn, afliktite, ĉagrenite. Li deziris liberiĝi de la pasinteco, li pagus ian ajn prezon por la forgeso, li avidis forkuri de si mem, sed vane: ĉiam la samaj kruelaj rememoroj skurĝantaj lian konsciencon.
Mi rimarkis liajn organajn difektojn, rezultantajn de ofta uzo de analgeziko. Tiu homo eble de longe dueladis kun si mem.
Mi esploris la situacion, kiam grandaĝa sinjorino venis en la ĉambron, provante voki lin en la realon.
Nu, Fabricio! ĉu vi hodiaŭ ne nutras vin?
La aldemandito etendis sian rigardon tra la ĉambro, skuis la kapon por nea respondo sen paroloj kaj restis plu en sia sama pozicio.
La sinjorino afable insistis sed ne sukcesis ŝanĝi lian sintenon. Ĉar ŝi bonkore provis plu doni al li supon, la malsanulo subite ekstaris, kvazaŭ li tuj freneziĝis. Li kolere eldiris nekonvenajn kaj maldankajn esprimojn; li rifuzis ŝian proponon, ruĝa de kolero, mirigante min pro sia krizo de perturbitaj nervoj.
Lia edzino revenis en la dominternon, forviŝante larmojn, dum Kalderaro fortuŝite klarigis al mi:
Li estas tuj freneziĝonta kaj li ankoraŭ ne iris sur la kampon de mensmalsano, danke la sindediĉon de malnova parencino elkarniĝinta, kiu vigle lin helpas.
Tuj poste la Asistanto submetis lin al revivigaj magnetaj emanaĵoj, renovigante lian forton.
Antaŭ la neŭrasteniulo, nun pli trankvila, li serene ra-
kontis:
Nia frato-malsanulo havis la malfeliĉon maljuste al- proprigi al si grandan heredaĵon, post kiam li promesis al sia mortanta patro zorgi pri siaj pli junaj fratoj, en ĉeesto mem de ĉi tiuj; sed regante la situacion, li ĉesis subteni siajn fratojn kaj ilin forpelis en sia hejmo, helpante sin de bone pagitaj fiadvokatoj, el tiuj, kiuj senskrupule vivas malpurigant- aj la leĝajn tekstojn. Ju pli energiaj kaj konvinkigaj estis la pravaj plendoj, ju pli kortuŝaj estis la vokoj al frata amikeco, de pli firme li tenis sin en sia krianta surdeco, kiu ĵetis liajn fratojn en mizeron kaj ĉiaspecajn malfacilaĵojn. Du el ili mortis en sanatorio, sur mizeraj litaĉoj, trafitaj de ftizo, atinginta ilin en troaj noktaj taskoj; kaj la alia elkarniĝis en mizeraj kondiĉoj de malfeliĉego, en forlasiteco, antaŭ ol siaj tridek jaroj, pro profunda senvitaminozo, kaŭze de subnutrado, al kiu li estis pelita. Ĉi ĉion nia malfeliĉa amiko sukcesis realigi, evitante la surteran justicon; li tamen ne povis forĵeti el la anguloj de sia konscienco la rememoroj n pri la farita malbono; la rememoroj pri la krimo estas konservataj de lia mensa organo, kiel karboj fariĝas vivaj braĝoj ĉiam, kiam ekscitita de rememorblovoj. Tiu malbona filo kaj perversa frato, dum li mastris siajn rezistajn fortojn, kiujn la korpa vireco donis al li, sukcesis forkuri de si mem, sen grandaj malfacilaĵoj. Facila mono, forta sano, distroj kaj plezuroj, funkciis al li, kiel peza kurteno inter la aroganta egocentrismo kaj la viva realo. Sed la tempo lacigis lian fiziologian aparaton kaj forigis la plimulton de liaj iluzioj; iom post iom li renkontis sin mem; sed dum la revena vojaĝo al si mem li vidis sin sola kun la memoraĵoj, de kiuj li ne sukcesis liberiĝi. Li vane provis trovi bonhumoron kaj komforton: ĉi tiuj kuŝis kaŝitaj antaŭ li. Li ne povis koncentri sin sur sian eston mem, ne aŭdante siajn patron kaj fratojn, kiuj lin akuzis kaj riproĉis lian fiecon... Lia turmentata menso ne trovis konsolantan rifuĝejon. Se li rememoris la pasintecon, ĉi tiu postulis de li repagon; se li venis en la estantecon, li ne trovis trankvilecon por teni sin en nobla laboro, kaj kiam li provis leviĝi al supera plano, dezirante preĝi al la Plejalta eĉ tiam li estis surprizita per doloraj avertoj, ke li korektu la faritan eraron. En tiu spirita stato li malfrue interesiĝis pri la sorto de siaj fratoj. Laŭ informoj ricevitaj ne estis eble al li tuj repagi: ili ĉiuj estis foririntaj, antaŭirinte lin sur la granda vojo al la tombo. De tiam, rimarkante la neeblecon rapide rektigi sian kurboplenan destinon, la malfeliĉulo fiksiĝis en la plej malaltaj zonoj de sia memo. Li perdis siajn noblajn ambiciojn kaj siajn altajn ideal- ojn kaj komencis ignori la rimedojn de espero. La materiaj profitoj anstataŭ lin konsoli, nun kaŭzis al li teruran abomenon kaj neesprimeblan ĉagrenon. Kunkroĉite al la maŝino de financaj respondecoj, kreita de li mem sen emo posedi por doni en nomo de la Universa Bono, ne estis al li eble eviti la altrudojn de la socia vivo, al li, estanta alta komercisto ĝis tiam, kiam li ekfalis pro superega torporo. Vidante sin kriminto en la tribunalo de sia propra konscienco, li komencis vidi perse- kutantoj ĉie. Tiel li ekspertis bedaŭrindajn fobiojn. Laŭ li ĉiuj teleroj estas venenaj. Li suspektas preskaŭ ĉiujn familianojn kaj ne toleras siajn malnovajn amikojn. La eksceso de materiaj rimedoj faris lin malkredi je sincera amikeco, donis al li nocion pri privilegio, kiun li neniam meritis, pliigis lian de- truan sendependecon, estingis en lia koro la benatan lumon de la verbo "servi". Kiel ni vidas, lia situacio estas tute nefavora al la necesa restariĝo. La kondiĉo, kiun li trudis al si pro la malpli noblaj deziroj, kiujn li ĉiam nutris, estas apatia kaj sterileca...
Veninte al tiu parto de la rakonto, Kalderaro precipe montris al la malsana cerbo kaj klarigis:
La nerva sistemo, ligita al la encefalujo per procedoj nepriskribeblaj por la tekniko de la homa scienco, estas nenio alia, ol la reprezentado de grava sektoro de la perispirita organismo, kiun ni ĵus studis. La falinta menso de Fabricio, spertinte insistajn konsciencoriproĉojn, venenis tiujn vivo- centrojn per senĉesa produktado de koruptaj energioj. Logike okazis tio, kion en bona psikiatrio ni povus nomi "ĝeneraligita lezo de la nerva sistemo". Tia lezo unue atingis la sidejojn de la plej ĵusaj akiroj de la personeco, t.e. la ĉelojn kaj pli novajn stimulojn, kiuj sin lokas en fruntalaj loboj kaj en la motora kortekso, nedaŭre senutiligante nian amikon por alta meditado kaj nobla laboro, kaj lin devigante retiriĝi, sur la spirita kampo, internen de si mem. Kun menso nun haltigita meze en la instinkta regiono de la individueco, nia malsanulo ankoraŭ ne estas pozitive malekvilibrigita, danke la kontinuan helpon de nia mondo.
Kiam la Asistanto eksilentis, tiam mi kuraĝis demandi:
Ĉu ekzistas espero je baldaŭa ekvilibro?
Tute ne - respondis la aldemandito en signifa maniero -; ĉe lia kazo vane funkcias ĉiuj uzataj terapioj. La krima spirito povas ricevi la plej variajn specojn de kunlaboro, sed li nepre estos la kuracisto de si mem. Kvankam la homoj ne ĝin rimarkas en la meĥanismo de siaj ordinaraj rilatoj, la Dia Justeco tamen nevarie agas. La krimintoj longe povas eviti la punon de la juĝa organizaĵo en la mondo; sed pli aŭ malpli frue ili vagos antaŭ siaj homfratoj, sur malalta spirita kampo, kia estas la kadro de punaj afliktoj. Por familianoj kaj amikoj, Fabricio estas skizofreniulo nekapabla rezisti aplikojn de insulina ŝoko pro lia delikata kaj laca koro; sed por ni li estas kunulo falinta en malsupera ambicio, spertante amarajn rezultatojn de siaj intencoj egoisme regi la vivon.
Kiam la instruanto interrompis sian rakonton, mi formulis memkompreneblajn demandojn sur mia interna kampo.
Se la malsanulo ne prezentis perspektivon de substancaj pliboniĝoj, kia estas la celo de nia helpo? kial resti pli antaŭ nesolvebla problemo, kia estas tiu, pro neebleco de baldaŭa renkontiĝo de kriminto kaj liaj viktimoj?
Kalderaro ne lasis min sen respondo.
Ni ĉi tie estas - li afable informis - por ebligi al li dignan morton. Li ne atingos definitivan freneziĝon. Per nia frata helpo li elkarniĝos antaŭ ol la tuta eklipso de racio.
Kaj ĉar mi estis mirigita, la komplezema amiko aldonis:
Fabricio edziĝis kun virino, per multo da motivoj meritanta la ĉielan subtenon, kaj tiu virino preskaŭ sublima donis al li tri infanojn, al kiuj li noble sin donis, ilin preparante por alta laboro en socio. Nun ili estas du profesoroj kaj kuracisto, sin donintaj al la supera idealo servi al la ĝenerala bono. Fabricio ne rajtas maltrakviligi sian familion organizitan en la ombro de lia materia subteno, sed edukitan sen lia despota personeco. Por la servado al siaj edzino kaj filoj li ricevas de la Supro la nunan helpon ŝanĝi sian loĝejon, pro altrudo de la morto, preparite por la estonta reĝustiĝo. La preĝoj de lia kunulino kaj de liaj filoj certigas al li "bonan morton" proksima, por kiu ni organizas liajn energiojn kaj pari passu alkutimigas lian familion resti en aktiva misio ĉe la bono sen lia fizika ĉeesto.
La Asistanto eksilentis, pretigante sin fluigi magnetajn emanaĵojn sur la cirkulada aparato.
Longajn minutojn li fluigis fortojn ĉirkaŭ la plej gravaj vaskuloj kaj poste emanaĵojn laŭlonge de la korpo por kvietigi liajn nervojn.
Antaŭ mia natura miro, Kladeraro klarigis:
Ni preparas okazigon de trombozo per klaciigo de iaj vejnoj. La elkarniĝo milde venos post kelkaj tagoj, kiel kompata rimedo nepre necesa al la feliĉo de la malsanulo kaj de ĉiuj, kiuj proksime vidas lian suferegon.
La malsanulo nun pli trankvila laŭŝajne englutis miraklecan analgezikon. Li kvietiĝis, apogante sian kapon sur neĝblankaj kusenoj.
En la inter ni reganta silento mi scivoleme demandis:
Sed, konsiderante la morton post nemultaj tagoj, kiel disvolviĝos la proceso de elaĉeto de nia amiko?
Li jam komencis sian elaĉeton - serene respondis la instruanto.
Kiel?
Kalderaro faris espriman geston kaj atentigis:
Atendu.
En tiu sama momento la malsanulo funkciigis la sonorilon ĉe sia litkapo. Lia edzino rapide alvenis. Ŝi trovis lin pli bona kaj ridetis feliĉa.
La maljunulo pli trankvila petegis:
Agnesa, ĉu mi povas vidi Fabriĉjon?
Kial do ne? - ĝentile respondis lia kunulino - mi lin alkondukos.
Post kelkaj minutoj ŝi revenis, kondukante ĉirkaŭ okjaran knabon. La knabo kun ekstrema amemo sin ĵetis en liajn brakojn kaj demandis:
Ĉu vi pli bone fartas, avoĉjo?
La malsanulo kore lin rigardis kaj informis:
Mi pli bone fartas, mia infano... Kial vi ne venis matene?
Avinjo ne permesis.
Jes, vere; mi ne fartis bone...
La sinjorino foriris por rigardi la scenon de malantaŭ la kurteno.
Avo kaj nepo sentis sin pli hejme.
Tute transfiguriĝinta pro la ĉeesto de la knabo, nia preskaŭ freneza amiko petegis:
Frabriĉjo, mi deziras, ke vi preĝu por mi...
La knabo lin tuj kontentigis.
Li tie mem surgenuiĝis kaj respekte recitis la Sinjoran
Preĝon.
Post la preĝo la malsanulo kun malsekaj okuloj petis:
Mia infano, ne forgesu preĝi por mi post kiam mi
mortos.
La knabo nun staranta brakumis lian bruston kaj diris, diskrete plorante:
Vi ne mortos!...
Fabriĉjo, ĉu vi kredas, ke Dio pardonas pekintojn tiajn, kia mi ja estas?
La etulo larmanta kaj konfuza respondis:
Mi pensas, avoĉjo, ke Dio pardonas nin ĉiujn.
Malkaŝante afliktiĝojn, kiuj plenigis lian koron, li ree
demandis:
Eĉ homon, kiu perfidas la konfidon de sia patro kaj ŝtelas de siaj fratoj?
La nepeto hezitis nekapabla kompreni la tutan amplekson de tiu intenca demando; sed, dezirante kontentigi la malsanulo, li kun sia tuta infana simpleco iamaniere balbutis:
Mi opinias, ke Dio ĉiam pardonas...
Ĝi estas tio, kion mi deziris scii - asertis la malsanulo pli konsolita.
La konversacio inter ambaŭ daŭris plu amema kaj dolĉa.
Post skrupula ekzameno Kalderaro almontris la infanon kaj klarigis:
Ĉi tiu knabo estas la ekspatro de Fabricio, kiu rekunvivas kun sia krima filo, danke la benatan reenkarniĝon. Li estas la sola nepo de la malsanulo kaj poste prenos la administradon de la materiaj havaĵoj de la familio, havaĵoj, kiuj al li komence apartenis. La Leĝo ne mankas.
Mirigite pro la informo, mi formulis la demandojn, kiuj spontanee eliĝis:
Kiel la maljuna Fabricio siavice elaĉetos sin? Ĉu ankaŭ li estonte revenos en tiun saman hejmon? Ĉu post la morto de sia densa korpo, li spertos kompletan malekvilibron? Ĉu li longe restos en konsterniteco?
Kalderaro, deklarante finitaj niajn laborojn de helpo al tiu domo, ridetis al mi, pretiĝis por foriro kaj aldonis:
Nia malsana amiko, konservante en sia menso la restaĵojn de sia krima ago, tuj post forlaso de sia fiziologia domo, dum multe da tempo suferos la rezultatojn de sia falo ĝis kiam doloro forĵetos la malignajn elementojn, kiuj venenas lian animon. Kiam tiu elpuriga laboro estos kompleta, tiam...
Ĉu li revenos al siaj familianoj? - mi scivole demandis, antaŭ la interrompita frazo.
- Kiam la nuna samsanga grupo estos altiginta sian spiritan nivelon al lumaj kulminoj, li estos pelita intense klopodi por ĝin atingi. Li tamen neniam estos forlasita. Ni ĉiuj apartenas al la grandega familio, en kiu ni moviĝas ekde nia origino - la Homaro.
En tiu momento ni eliris el la luksa ĉambro.
Post nemultaj sekundoj ni revenis al la Naturo, kaj ĝuis la benon de tre pura ĉielo. Dum mia instruanto rifuĝis en si mem, atentante la respondecojn de la laboro, mi donis kuron al novaj pensoj pri la amplekso kaj grandeco de la reganta justeco.
XIII
AMA PSIKOZO
Sekvante Kalderaron meze en la nokto, ni iris helpi malfe- liĉan fratinon, preskaŭan memmortigintinon.
Ni penetris en la komfortan loĝejon, kvankam modesta, sentante la ĉeeston de pluraj malfeliĉaj estuloj.
La Asistanto ŝajnis al mi rapidema. Li ne haltis por ia ajn komentario.
Miavice mi akompanis lin ĝis humila ĉambro, kie ni trovis junan virinon konvulsie ploranta, regata de terura malespero. Ŝia menso vidigis ekstreman malekvilibron, kiu etendiĝis al ĉiuj vivaj centroj sur la fiziologia kampo.
Kompatinda! - emociite diris la instruanto - al ŝi ne mankos la Dia Boneco. Ŝi preparis ĉion por forkuri per memmortigo, en ĉi tiu nokto; sed la Diaj Fortoj helpos nin interveni...
Li surmetis la dekstran manon sur la frunton de la fratino larmanta kaj klarigis:
Tio estas Antonina, abnegacia kunulino de lukto. Senpatra orfino de tre frua aĝo, ŝi komencis perlabori la vivon en siaj ok jaroj por subteni siajn patrinon kaj fratineton. Ŝi pasigis siajn infanecon kaj adoleskon en grandegaj sinoferoj, ne konante la ĝojojn de la ridetantaj knabeco kaj juneco. Kiam ŝi aĝis dudek jarojn, ŝi perdis sian patrinon, tiam forportitan de la morto, kaj, malgraŭ siaj belaj virinaj idealoj, ŝi estis devigita oferi sin al sia fratino baldaŭ edziniĝonta. Post ŝia edziniĝo, Antonina penis foriri por prizorgi sian sanon; sed tre frue ŝi rimarkis, ke la edzo de ŝia fratino estas karakterizata de abomena malvirteco. Perdiĝinte en malsuperaj plezuroj, li ĉiutage sin donis al kutima ebriiĝo, revenante hejmen malfrue en la nokto, distribuante batojn, vomante insultojn. Emociita antaŭ la destino de sia kunulino, nia sindona amikino restis plu hejme, en silenta rezigno, mildigante ŝiajn ĉagrenojn kaj helpante ŝin bredi la nevojn kaj ilin prizorgi. Malgaje kaj malrapide kuris la jaroj, kiam Antonina konatiĝis kun junulo bezonanta subtenon, faranta pezan klopodon por teni sin ĉe la studoj. Ili afinis pri aĝo kaj komuneco de ideoj kaj sentoj. Sindonema kaj nobla, ŝi respondis al lia simpatio, fariĝante abnegacia fratino de la junulo. Lia societo iel ĵetis lumon en ŝian nokton de seninterrompaj soleco kaj sinofero. Dividante la tempon kaj siajn eblojn inter la fratino, kvar malgrandaj nevoj kaj la kunpartoprenanto de brilaj revoj, ŝi kuraĝa kaj feliĉa, ĉiutage sin donis al la sanktiga laboro, atendante la estonteco. Ŝi ankaŭ pensis ekhavi iun tagon la kronon de patrineco, en modesta kaj malriĉa domo, sed sufiĉa por enhavi la feliĉon de du koroj por ĉiam kunigitaj antaŭ Dio. Sed Gustavo, la junulo, kiu helpis sin per ŝia ama kunlaborado dum sep sinsekvaj jaroj, post la universitata kurso sentis sin tro altranga por ligi sian destinon al tiu de la modesta fraŭlino. Nun, sendependa kaj titolita, li komencis rimarki, ke Antonina fizike ne estis la kunulino, kiun liaj intencoj tiel deziris. Portante diplomon de kuracisto kaj sentante urĝan bezonon starigi hejmon kun grandioza programo en la socia vivo, li edziĝis kun junulino posedanta grandan riĉaĵon, malestimante la lojalan koron, kiu lin helpis en la malfacilaj momentoj. Profunde humiligita, la malfeliĉa fratino iris al li, sed ŝi estis malvarme akceptita. Gustavo kun abomena aroganteco krude informis al ŝi la novaĵojn: li bezonis meti en ordon la materiajn negocojn, kiuj lin koncernis, kaj tial li elektis la pli bonan partion. Krom tio, li deklaris, lia pozicio postulas edzinon, kiu ne devenu el medio kun humila aktiveco; li deziras iun, kiu ne estu laboristino ĉe laboratorio, kiu ne havu kalajn manojn, nek arĝentajn harojn sur la kapo. La fraŭlino ĉion aŭdis banata en larmoj, sen reago, kaj ŝi hieraŭ revenis en sian loĝejon, turmentante de la deziro morti, kiel ajn estus la sekvoj de tiu paŝo. Ŝi sentas, ke la esperoj forvelkas, frakasitaj de neatendita bato, ke ŝia ekzistado reduktiĝas al cindro kaj plovo, ke rezigno malfermas pordojn al ruino kaj morto. Ŝi sukcesis akiri ian dozon da veneno, kiun ŝi intencas engluti ankoraŭ hodiaŭ.
Post malgranda interrompo de la klarigoj, li petis:
Ekzamenu ŝin, dum mi donas al ŝi la unuajn helpojn.
Dum longaj minutoj mi faris detalan esploron.
El la okuloj de Antonina falis pezaj larmoj; el la kranio tamen eliris purpuraj radioj, kiuj invadis ŝian torakon kaj speciale ŝian koron. Torturaj pensoj konfuzis ŝian menson. Mi rimarkis ŝiajn kaŝitajn petojn, kaj tre kortuŝis min aŭdi ŝiajn kriojn de malespero kaj ŝiajn ardajn preĝojn.
Ĉu estas krimo - ŝi pensis - ami iun tiel ekscese? kie estas la Ĉiela Justeco, kiu ne premiis ŝin pro la sinoferoj de virino, sin dediĉanta al la doma paco? ŝi aspiras esti gaja kaj feliĉa, kiel la ĝojaj kunulinoj de ŝia infaneco; ŝi tre deziras indan edziniĝon, atendante akcepti kelke da infanoj donotaj de la Senfina Boneco de Dio! Ĉu estas kondamninda aspiro revi pri konstruo de modesta hejmo per protekto de simpla kaj bona kunulo, kiam la birdoj mem posedas siajn nestojn? Ĉu ŝi ne laboris ĉiam por feliĉo de aliaj? por kiaj nekonataj motivoj Gustavo forpelis ŝin al forlasiteco? Ĉu la kaloj de la manoj kaj la signoj sur la vizaĝo ne konfirmas ŝian sindediĉon al la honesta laboro? ĉu valoris la penon suferi tiom da jaroj por realigo, kiu nun ŝajnas al ŝi neebla? Ne! Ŝi ne volas resti plu en mondo, kie malvirto tiel facile triumfas, tretante sur virton! Malgraŭ la fido konsolanta ŝian koron, ŝi preferas morti, alfronti la nekonataĵon... Ŝi sentis sin nealĝustiĝinta, sen direkto, preskaŭ freneza. Ĉu ne estus pli racie - ŝi demandis sin mem - iri en la mallumon de tombo ol putriĝi sur litaĉo en frenezulejo?
Etendita sur lito la malfeliĉulino kaŝis sian vizaĝon en la manoj, singultante tute sola, vekante en ni kompaton.
Kalderaro interrompis la helpolaboron, rigardis min per signifa esprimo kaj informis:
Mi havas ordonojn trudi al ŝi pli profundan dormon, tuj post la noktomezo.
Kaj, rimarkante, ke la horloĝo montras, ke ne malfruas la antaŭdifinita momento, la Asistanto komencis fluigi eman- aĵojn laŭlonge de la simpata nerva sistemo.
La vasta reto de neŭronoj spertis anestezan influon. Antonina provis ellitiĝi, sed ŝi ne sukcesis fari tion. La interveno estis tro vigla, ke la malsanulino povu reagi.
La instruanto atente daŭrigis, flegme envolvante ŝin en trankviligajn fluidaĵojn. Post nelonge la fraulino venkite apogis sian dorson al la kusenoj, en stato, kiun ordinara magnetizanto nomus "profunda hipnoto".
Kalderaro konservis ŝin en kompleta ripozo dum pli ol duonhoro. Post tiu tempo du estuloj aŭreolitaj de intensa lumo eniris en la ĉambron. Ili brakumis mian instruanton, kiu kore prezentis min.
Estis nun ĉe ni Mariana, kiu estis sindona patrino de Antonina, kaj Marcio, prilumita spirito ligita al ŝi de foraj jarcentoj.
Emociitaj, ili dankis la helpadon de mia instruanto, kiu transdonis la malsanulinon al la patrina prizorgo.
La simpatia elkarniĝinta sinjorino klinis sin super sia filino kaj dolĉe vokis ŝin, kiel ŝi ĝin faris, kiam ŝi estis sur la Tero. Parte malligita el la kruda envolvaĵo, Antonina stariĝis en sia perispirita organismo, ravita, feliĉa...
Panjo! panjo! - ŝi ekkriis, faciligante sian koron, kaj ŝi rifuĝis inter la patrinaj brakoj.
Mariana akceptis ŝin ameme, premis ŝin kontraŭ sia brusto, eldirante karesajn vortojn.
Panjo, helpu min! mi ne volas vivi plu sur la Tero! Ne lasu min reveni en la pezan korpon... La destino forpelas min. Mi estas malfeliĉa! Ĉio estas kontraŭ mi... Fortiru min de ĉi tie... por ĉiam!
La nobla sinjorino malgaje rigardadis ŝin, kiam Marcio alproksimiĝis, kaj fariĝis vidata de la estimata malsanulino.
La fraŭlino larĝe malfermis la okuloj n kaj instinkte genuiĝis, subtenate de sia patrino. Ŝi laŭŝajne klopodis rememori iun, kiu restis en tre fora pasinteco... Oni rimarkis ŝian ekstreman malfacilecon precize rememori. Ŝi rigardadis la senditon, banate en ne ordinaraj larmoj: ŝi ne verŝis funebrajn larmojn, kiajn en antaŭaj minutoj; nun ŝi estis tuŝita de sublima konsolo, de mistika ĝojego, kiu neklarigeble fontis el la profundaĵoj de ŝia koro.
Marcio pli intime venis al ŝi, per sia dekstra luma mano tuŝis ŝian frunton kaj ameme parolis:
Antonina, kial vi malkuraĝas, kiam la savanta lukto apenaŭ komenciĝas? ĉu vi forgesis, ke ni ne estas orfoj? La
Senfina Boneco ŝvebas super ĉiuj malfacilaĵoj. Ĉu vi evitas la mallarĝan pordon, kiu al ni donos la feliĉan eblon al la renkontiĝo?
Eble pro tio, ke la interparolantino postuladis de si mem troan laboron, por rememori scenojn perditajn en la tempo, la sendito frate avertis:
Ne pligravigu vian situacion! trankviligu vin! ĉu ne sufiĉas al ni la estanteco plena de benata laboro kaj renoviga lumo? Iun tagon vi reakiros la benon de via tuta memoro; nun kontentigu vin per la limigitaj donoj. Profitu la minutojn por restarigi vian destinon, utiligu la horojn por rekonduki viajn aspirojn al superaj sferoj. Kiaj motivoj sugestas al vi tian krimon, kia ja estas kaŭzi morton? kiaj kialoj kondukas viajn paŝojn direkte al la malluma abismo? Via patrino kaj mi de malproksime vidis tiun danĝeron, kaj ĉi tie ni estas por vin helpi...
Li faris longan paŭzon, ŝin ame rigardante, kaj daŭrigis:
Ho, mia benata amikino, kiel vi tiamaniere malfermis vian koron al la monstra malespero? Diru al mi, ne tenu vin silenta... Mi ne estas via juĝanto, mi estas via amiko el eterneco. Ĉu mi do ne havos la konsolon aŭdi vin?
La malsanulino deziris paroli; sed la mildaj lumradioj, disradiataj de Marcio, ŝin tute ĉirkaŭis, sufokante ŝian voĉon, dum la ekstazo en tiuj neforgeseblaj minutoj.
Sed, dezirante evidente doni al ŝi okazon por pli granda faciligo de koro, li ŝin zorge levis, kaj insistis:
Parolu!...
Kuraĝigita, Antonina timeme parolis:
Mi estas lackonsumita...
Vi tamen neniam estis forgesata. Vi ricevis de la Providenco mil diversajn rimedojn nepre necesajn al la valora servo de savo. Ĉu la surtera korpo, la benoj de Suno, la okazoj de laboro, la mirindaĵoj de la Naturo, la amaj ligiloj kaj la doloroj mem en la homa spertado ne estas netakseblaj donoj de la Dia Provizado? Ĉu vi ne konas, kara, la feliĉon de sinofero, vi forrifuzas la eblecon ami?
Tiam mi ja vidis la juna virino kun pli da konfido rigardi lin. Sentante sin forta antaŭ tiu nesofismebla elmontro de kareso, ŝi kun frata sincereco deklaris:
Mi de longe revas pri posedo de hejmo..., mi deziras vivi por viro, kiu siavice helpu min porti la ekzistadon... , mi pensas ricevi de Dio kelke da infanoj, ke mi povu karesi! Ĉu estas peko, ĉiela sendito, aspiri tiajn aferojn? Ĉu estas krimanta la virino, kiu penas sanktigi la naturajn principojn de la vivo? Post multe labori sinsekvajn jarojn por la feliĉo de tiuj, kiujn mi amas, mi rimarkas, ke la destino mokas miajn esperojn. Ĉu estas virto vivi inter ĝojaj kaj feliĉaj homoj, kiam nia koro restas mortinta?
Marcio frate aŭdis ŝin, karesante ŝiajn manojn, kaj vidigan- te siajn altajn akirojn de vera amo, li pli komprenema kaj amema diris plu:
Abnegacia amikino, ne permesu, ke la ombro dum kelke da horoj eklipsu al vi la lumon dum venontaj jarcentoj. Ĉu estas eble, Antonina, ke vi sentu vin tute sola, kiam la Superega Sinjoro donis al vi la subliman hejmon de tuta mondo? La Homaro estas nia familio, la infanoj de doloro apartenas al ni. Mi rekonas, ke pasemaj humiligoj de sento disŝiras vian animon, ke vi deziras apogi vin al karesa brako de inda kaj fidela kunulo. Sed, kara, laŭ la Supera Volo vi devas ricevi ankoraŭ nun la profitojn, eble troviĝantajn en soleco. Se ekzistas periodoj de florado en la homaj valoj, en kiuj ni ebriiĝas meze en printempo de la Naturo, vivoj ja estas laŭŝajne izolitaj kaj malfeliĉaj sur la kulminoj de meditado kaj rezigno, sub kies lumo ni preparas nin por novaj sanktigaj vojiroj.
"Ne supozu, ke la fatala iro tra la tombo malfermas al ni pordojn al la libereco: la Leĝo sekvas nin ĉien, kaj la Superega Sinjoro, se Li praktikas la senfinan kompaton, ne malzorgas la nerompeblan justecon. La Eterna Saĝeco nevarie donas al ni lokon, kie ni povas esti pli utilaj kaj pli feliĉaj.
"Vi deklaras vin forlasita kaj malfeliĉa kaj tamen vi ankoraŭ ne taksis la multegajn eblaĵojn vin ĉirkaŭantaj. Vi diras, ke vi estas nekapabla brakumi la infanojn de Dio, sed kia estas la kaŭzo de tia ekskluziveco pri viaj samsanguloj? ĉu vi ĝis hodiaŭ ne vidis la forlasitajn infanoj n, neniam rigardis la infanetojn de mizero kaj necesbezono? Se vi ne povas esti patrino de floroj de via propra karno, kial do vi ne faras vin spirita zorgantino de la bezonantaj kaj suferantaj etuloj? Ĉu vi kredas, Antonina, ke ni povas esti nepre feliĉaj, aŭdante ĝemojn ĉe nia pordo? Ĉu estos tuta ĝojo en batanta koro flanke de ĥoro da larmantinoj? La mondo ne estas nia. Ni, la infanoj de la Plejalta, ja estas pelitaj kunlabori en la verkoj nin ĉirkaŭantaj. Estas efektiva malfeliĉo iu kredigi al si, ke li estas favorito de la Ĉielo, kvazaŭ la Kompatema kaj Saĝa Patro ne estus alia ol malforta kaj partiema diktatoro! Skuu vian dormantan konsciencon... Memoru, ke la Ĉiopova ne aliĝas al nia malvasta ekskluzivismo de eraremaj homoj, kaj ne forgesu, ke pezas sur ni, antaŭ Lia universeco, netransdoneblaj devoj de laboro, kaj ekzercu la altvalorajn rimedojn, kiujn Li donis al ni, ke ni iun tagon atingu la perfektecon de saĝo kaj amo.
"Vi suferas en via organaro turnita al egocentrismo, ĉar iu homo, kies karaktero afinis kun la via laŭ multaj aspektoj, kaj poste modifis sian vivdirekton, forpuŝis vin en forgeson. Vi ploras, ĉar vi esperis trovi ĉe lia societo ion de la Dia Ĉeesto, kiu portus serenecon al viaj doloraj esperoj de afabla kaj sentema virino... La seksaj malkvietigoj pliiĝis en la interno de via sanktejo, kaj vi spertas daŭran sieĝon de maltrankviloj. Sed... ĉu vi eble kredas, ke la sekso estas ekskluziva fonto de amo? Ĉu ankaŭ vi estas viktimo de tiu fatala trompo? Amo estas dia suno disradianta de ĉiuj noblaĵoj de animo.
"Ni iafoje estas senigitaj je sensacoj, malhelpataj uzi la energiojn, kiuj kreas la fizikajn formojn, por ke ni akiru pli valorajn kapitalojn por nia memo; eĉ tiel tiaj kontraŭaĵoj ne baras eksterigon de la dia sento; bari ĝin estus kvazaŭ estingi la Universon. Kio torturas la homan menson en tiaj okazoj, tio estas la klimato en la karcero organizita de ni mem; en nia sovaĝa egoismo ni ne scias perdi por kelke da tagoj, por ke ni gajnu en la eterneco, nek doni nedaŭrajn valorojn por konkeri la definitivajn donojn de la vivo."
Antaŭ la fraŭlino, kiu ravita lin rigardadis tra dika vualo da larmoj, la sendito diris plu:
- Efektive, se vi ne povas dividi la sperton de la elektita viro, pro la cirkonstancoj pelantaj vin al rezigno, kial vi ne donas al li la puran fratan amon, kiu ĉiam altigas? Ĉu al ni estas malpermesate transformi en fratojn la homojn, kiujn ni estimas? Vi plie ne devas forgesi, ke la perfida fianĉo, nune bela en sia fiziologia figuro, ankaŭ sin vestos poste per la eluzita kostumo de laceco kaj maljuneco, se baldaŭ li ne alĝustigos al la vizaĝo de maskon de malsano aŭ de morto.
Li konos la elreviĝon pri la karno kaj en silento estimos serĉon de la spirito. Se vi vere amas lin, kial vi volas lin torturi per sarkasmo de memmortigo, anstataŭ regajni fortojn por lin atendi ĉe la fino de mallonga korpa ekzistado? Se vi ne povas esti kruĉo de pura akvo por la vojaĝanto kara, kial do vi ne estas oazo, kiu atendos lin sur la dezerto de neeviteblaj seniluziiĝoj? Krom tio, kiel vi fine sentas tian kriantan forlason, se ankaŭ ni vin atendas, ĉi tie avidante viajn amon kaj kareson?
Antonina ridetis en ekstazo, malgraŭ siaj larmoj abunde
fluantaj.
Rimarkante la sanigan efikon de siaj kuraĝigaj paroloj, Marcio karesis ŝiajn harojn kaj murmuris:
Kial vi volas atendi la fruktojn de la karno por praktiki la veran amon? Jesuo ilin ne havis kaj tamen ni ĉiuj sentas nin zorgataj de Lia senfina abnegacio. Ĉu vi, Antonina, promesas modifi de nun viajn mensajn sintenojn? La digna kaj nobla virino, pura kaj kristana, forgesas malbonon kaj ĉiam amas...
Kortuŝite, ni vidis la interparolantinon denove genuiĝi kaj solene ekkrii:
Mi promesas modifi mian sintenon en nomo de Dio.
En tiu momento la sendito etendis malfermitajn manojn super la frunto de la malsanulino, kaj envolvis ŝin per lumaj radioj, kiuj tuŝis ne nur la perispiritan materion, sed ankaŭ iris transen, ĝis la densa korpo, por speciale fiksiĝi sur la regionoj de la encefalo, de la torako kaj de la inaj organoj. Tuj poste Antonina, ravita de la patrino kaj de la kunulo el supera mondo, foriris por agrabla kaj ripoziga ekskurso. Kalderaro prenis sur sin la devon helpi ŝin repreni la pezan portilon en la unuaj horoj de la hela mateno.
Edifite de la noktaj observoj, mi revenis kune kun li en la ĉambron de la fraŭlino preskaŭ sinmortigintino.
Inter la sesa kaj sepa horoj la elkarniĝinta patrino alportis sian filinon, kies fizionomio disradiis nekonatan kaj nekom- preneblan feliĉon.
La instruanto helpis ŝin repreni sian fiziologian envolvaĵon, fluigante anestezajn emanaĵojn ĉirkaŭ ŝia cerbo, ke ne estu permesate al ŝi ĝoje rememori ĉiujn detalojn de la nokta sperto; se ŝi konservus la tutan memoron, diris Kalderaro, ŝi eble mortus de ĝojego. Tial la ĝojoj, kiujn ŝi intense travivis, estos gardataj en ŝia organismo sub formo de novaj energioj, nekonataj stimuloj, kuraĝo kaj kontenteco de nekonata origino.
Efektive, post nemulte da minutoj Antonina vekiĝis, kvazaŭ ŝi estus alia homo; ŝi sentis sin neklarigeble reanimita, preskaŭ feliĉa.
Unu el ŝiaj malgrandaj nevoj penetris en la ĉambron, ŝin vokante. La bonkora onklino rigardis lin, emociite.
Ia mirakleca energio, kies kono ne estis al ŝi permesata, religis ŝin al la intereso pro la vivo. Ŝi sentis neesprimeblan feliĉon en la suno trapasanta la vitraĵon, benis la modestan ĉambron, kie ŝi luktadis por plenumi la planojn de Dio, kaj ŝi hontis pro tio, ke en la antaŭtago ŝi pensis senprave forkuri de la lernado en la mondo. Ĉu ŝi ja ne estis helpata de la Providenco per mirinda kvanto da benoj? Ŝi rigardis la ĉarman infanon malriĉe vestitan, kiu petis ŝian akompanon por malsu- preniri sur la malgrandan ĝardenon, kie novaj floroj ekburĝonis. Kio gravas la sensignifa fiasko de la koro antaŭ la noblaj laboroj, kiujn ŝi povus plenumi en sia pozicio de klera kaj juna fraŭlino? Ĉu la infanetoj de ŝia fratino ankaŭ ne apartenis al ŝi? ĉu ne estas pli noble vivi, ke ŝi estu utila, ĉiam fidante al la Neelĉerpebla Favorkoreco?
Onklino Antonina! Onklino Antonina, ni ekiru! Ni ekiru por vidi la novan rozujon! - kriis la gaja kvinjara knabeto, ĝoje defianta la vivon.
Rimarkante la restariĝon de ŝiaj fortoj, ni sincere ĝojaj vidis ŝin stariĝi kaj respondi ridetante:
Atendu! mi iros tuj, mia infano!
SAVA RIMEDO
Kiam ni finis aktivan kunlaboron ĉe ia nobla rondo sin doninta al preĝo, tiam certa kunulo venis al ni, kaj petis de la Asistanto servon al ia privata afero.
Certe Kalderaro konis la detalojn de la situacio, ĉar inter ambaŭ tuj ekestis kurioza dialogo.
Malfeliĉe - diris la informanto - nia Antidio ne regas la situacion; li restas plu en preskaŭ tuta ruiniĝo. Li ree ligiĝis al danĝeraj elementoj de ombro, kaj revenis al la noktaj eraroj, kun grava malprofito por nia helpa laboro.
Ĉu ne helpis la pliboniĝoj en la pasinta duonmonato? - frate demandis la instruanto.
Li ilin profitis por tuj reveni al sia malsaĝeco - klarigis la interparolanto kun ĉagrena voĉtono.
Estas notinde tamen, ke li troviĝis preskaŭ tute freneza.
Jes, sed li sukcesis refoje ĝui enviindan organan staton, dank' al via lasta interveno; sed tuj kiam li vidis sin forta, tiam li malsobre sindonis al alkoholaĵoj. La arda soifo kaŭzita de lia propra malzorgo kaj de la instigo de vampiroj, kiuj svarmas ĉirkaŭ li, renversis lian nervan sistemon. La perispirita organismo duonlibera de la densa korpo pro la malutilaj procesoj de ebrieco, plenigas lian menson per aliaj inkuboj pligravigitaj de la agado de la malicaj estuloj lin sekvantaj paŝon post paŝo.
Ĉu li nun estas hejme? - demandis Kalderaro kun
intereso.
Ne - respondis la alia malkuraĝigite -, mi lasis lin ankoraŭ nun en malpli digna loko, kie la situacio de nia malsanulo reprenis bedaŭrindajn karakterojn.
La instruanto dum kelke da momentoj esploris la aferon
kaj diris:
Ni helpu lin; sed, se en la lasta okazo la helpo celis lin redoni al la ebla fizika ekvilibro, nun vi devas agi kontraŭe. Estas grave, ke vi apliku al lia korpo provizoran kaj pli fortan malekvilibron. Ĉe ĉi tiu kazo, kiel ĉe aliaj malfacilaj, malsano ĉiam korektas.
Kaj, rigardante la bonfaranto de la distanca malvirtulo, li demandis:
Konsentite?
Jes - li senhezite respondis -; vi, mia amiko, estas sperta pri helpo, kaj mi aprobas viajn determinojn. Kio ja interesas min, tio estas la efektiva sano de la malfeliĉa frato, kiu sendefende sin donis la ebrieco.
Ni direktiĝis al la loko, kie ni devos helpi la devojintan
amikon.
Ni penetris en la domon kun larĝaj fenestroj intense pri-
lumitan.
La aero sufokis. Malagrablaj emanaĵoj fariĝis pli kaj pli densaj, laŭmezure kiel ni antaŭeniris.
En la ĉefa salono de la domo, kie strangaj ornamoj abundis, kelkaj dekoj da paroj dancis kun siaj mensoj absorbitaj de malaltaj vibroj, kiujn la medio vigle inspiris.
Nedifinebla kaj disŝiranta impreso regis mian memon. Ĝi ne venis de la strangeco, kiun la indiferenteco de la viroj kaj frivoleco de la virinoj kaŭzis al mi: kio terurigis min, tio estis la scenon, kiun ili ne vidis. La amaso da estuloj konfuzaj kaj malvirtaj, kiuj tie moviĝis, estis grandega. La gedancantoj ne dancis solaj, sed ili senkonscie imitis ĉe la rapida ritmo de malsupera muziko la ridindajn gestojn de la nerespondecaj kunuloj, kiuj al ili estis nevideblaj. Tiaj sintenoj vidiĝis tie kaj tie, kaj iam kaj iam histeriaj krioj vibris en la aero.
Kalderaro ne detenis sin. Li montriĝis alkutimiĝinta al la sceno; sed ne sukcesante bridi la miregon, kiu min ekposedis, mi petis de li permeson kaj demandi:
Mia amiko, kion ni vidas? ĉu gajajn homojn ĉirkaŭitajn de tiel senkonsciaj kaj perversaj estuloj? ĉu do danci estas krimo? ĉu gajeco estas grava eraro?
La instruanto pacience aŭdis la naivajn demandojn, kiujn miaj lipoj eldiris, diktitaj de la miro, kiu min ekposedis, kaj klarigis:
Kiaj demandoj, Andreo! Dancado povas esti tiel sanktigita, kiel preĝado, ĉar la efektiva ĝojo estas sublima heredo de Dio. Ĉi tie la bildo estas malsama. Dancado kaj plezuro en ĉi tiu domo estas evidenta retroiro al la primitivaj statoj de la estulo, kun nekonfuzeblaj pligravigoj de la difektiĝoj de la sentumoj. Ni vidas en ĉi tiu domo virojn kaj virinojn kun alta rezonado, sed kun sintenoj, pri kiuj eble hontus multaj simioj. Sed for de ni ia ajn riproĉo: ni ilin kompatu. Ili estas transfuĝintoj de la socio, kaj plejparte ribelintoj kontraŭ la disciplino starigita de la Superaj Planoj por iliaj surteraj vojoj. Multaj el ili estas profunde malfeliĉaj, bezonantaj niajn helpojn kaj kompaton. Ili penas dronigi en vinon aŭ plezurojn iajn nociojn pri respondeco, kiujn ili ne sukcesas forgesi. Malfortaj antaŭ la lukto, sed indaj je kompato pro la konsciencoriproĉoj kaj maltrakviligoj ilin konsumantaj, ili meritas esti frate helpataj.
Kaj rapide rigardante la amason da konfuzantaj Spiritoj, kiuj tie sin donis al vampirismo kaj sarkasmo, li modeste daŭrigis:
Koncerne ĉi tiujn malfeliĉulojn, kion ankaŭ ni faru, krom rekomendi ilin al la Dia Povo? Ili same provas la neeblan forkuron de si mem. Haluciniitaj, ili nur prokrastas la teruran minuton de memrekono, kiu ĉiam alvenas, per mil procedoj de doloro, kiam ili tute ne atendas, post elĉerpiĝo de ĉiuj rimedoj de la dia amo, kiun la Supera Patro donas al ni ĉiuj. Ilia menso ankaŭ estas ligita al la primitivaj instinktoj, kaj ili, malfortaj kaj hezitemaj, timas la respondecon pri la renoviga laboro.
Vidante min gapanta kaj soifanta novajn instruojn, la Asistanto konsilis al mi:
Nu! ni lasu ilin amuziĝi. Danco en ĉi domo estas al ili, en lasta okazo, ia bono. Niaj enkarniĝintaj kaj elkarniĝintaj kunuloj, ĉi tie estantaj, atingis tiel abomenindan nivelon, ke, sen ia dubo, se ne estus la dancado, li estus tie ekstere praktikantaj ekstreme kondamnindajn agojn, tia estas la pretemo, en kiu ili troviĝas pro la krimo. La Patro kompatu nin ĉiujn.
Ni rapide iris en la internon.
En sufoka ĉambreto supozeble kvardekjara sinjoro kuŝis tremanta. Li ne sukcesis teni sin staranta.
Kalderaro detale ekzamenis lin kaj demandis la nova amikon, kiu nin akompanis:
Ĉu li ree trinkas alkoholaĵojn de multe da tagoj?
De unu semajno, precize.
Kiel vidate, li rapide mafortiĝis.
La instruanto, dum li komencis fluigon de magnetaj emanaĵoj, konsilis min rimarki la karakterizaĵojn de la danteska sceno antaŭ niaj okuloj.
Antidio, malsana kaj malfeliĉa, malgraŭ sia malfacila situacio, petis glaseton da drinkaĵo, ĉiam plian glaseton, kiun juna servisto obeeme alportadis. Liaj membroj tremis, montrante malviglecon. Malvarma ŝvito fluis sur lia frunto, kaj iam kaj iam, li aŭdigis kriojn de sovaĝa teruro. Ĉirkaŭ li kvar brutiĝintaj estuloj subigis lin al siaj deziroj. Ili alterne regis lian fiziologian organismon, anstataŭante unu alian por absorbi la alkoholajn emanaĵojn, ĉe kiuj ili sentis neordinaran plezuron. Ili speciale ekposedis la "stomakan vojon" enspirante la drinkaĵon vapor- iĝanta de kardjo ĝis piloro.
La sceno kaŭzis angoron kaj teruron.
Ĉu ni estis antaŭ ebriulo aŭ ia viva kaliko, kies enhavon drinkis la satanaj genioj de malvirto? La malfeliĉa Antidio portis stomakon plena de likvaĵo kaj kapon kovrita per vaporoj.
Duonmalligite el la densa organismo pro anesteza agado de tokso, li pli intime komencis indetiĝi kun la estuloj lin turmentantaj.
La kvar elkarniĝintaj malfeliĉuloj siavice tenis sian menson invaditan de terurigaj vizioj el tombo, kiun ili trapasis, kiel dipsomaniuloj. Soifantaj kaj afliktitaj ili kunportis fantomajn bildojn pri vipuroj kaj vespertoj el la mallumaj lokoj, kie ili restadis.
Magnete sintonizante kun la malekvilibrigita psikismo de la vampiroj, la ebriulo komencis tondre petegi:
Savu min! savu min pro Dio!
Kaj montrante al la proksimaj muroj, li kriegis sub la impreso de neesprimebla teruro:
Ho! jen la verpertoj!... la vespertoj! forpelu ilin, re- tenu ilin!... kompaton! kiu liberigos min? Helpon! Helpon!...
Du sinjoroj, ankaŭ ebriaj de vino, mirigite alproksimiĝis. Sed unu el ili trankviligis la duan, dirante:
Ni povas fari nenion. Tio estas Antidio denove. La atakoj revenis. Ni lasu lin pace.
Dum la malfeliĉa ebriulo daŭrigis kriante:
Ve! ve! iu vipuro... ĝi min ĉirkaŭpremas, sufokas... Kio do estos al mi? Helpon!
La konfuzantaj estuloj pliigis siajn sarkasmajn aktivecojn; ili infere ridegis. La malfeliĉulo aŭdis la ridegojn resonantajn en fundo de sia memo, kaj ekkriis, provante ataki, kvankam ŝancelirante, la nevideblajn turmentantojn:
Kiu mokas min? kiu?!
Pugnigante la manojn, li diris plu:
Malbenataj! estu malbenataj!
La dolora sceno daŭris, kiam Kalderaro venis al mi, kaj
klarigis:
Li estas bedaŭrinda patro de familio, kiu, nekapabla reagi kontraŭ la altiroj de malvirto, sin senreziste donas al la influo de elkarniĝintaj malbonfarantoj, afinantaj kun lia malekvilibrigita pozicio. Plenumante la petojn de la edzino kaj de du amindaj infanoj, kiuj lin sekvas, ni helpas lin per ĉiuj rimedoj laŭ niaj eblecoj; la senzorga frato tamen ne respondas al nia klopodo. Post ĉiu provo li sin prezentas pli kaj pli inklina al perversigo de siaj sentumoj; li super ĉio penas forkuri de si mem; li malŝatas respondecon kaj ne kuraĝiĝas koni la valoron de la laboro. Malfortigante lian nebrideblan deziregon sorbi alkoholaĵoj, ni esperas, ke li reedukiĝu. Por tio ni nun uzu drastan rimedon, ĉar nia malfeliĉulo sin montras kontraŭa al ĉiuj niaj procedoj de helpo.
Fiksante sur mi espriman rigardon, li finis:
Antidio, dum kelke da tempo, ekde hodiaŭ, estos subtenata de la malsano. Li konos malliberigon sur lito, dum kelkaj monatoj, ke lia korpo ne putriĝu en frenezulejo, kio komenciĝos post nemultaj tagoj, pelante noblan edzinon kaj du infanojn en akran necertecon pri la estonteco.
Dirante tion, Kalderaro komencis komplikan fluigon de emanaĵoj laŭlonge de lia spino.
La malsanulo kvietiĝis iom post iom sur la malnova brakseĝo, sur kiu li sidis.
La Asistanto komencis fluigi lumajn emanaĵojn sur lian koron dum pluraj minutoj. Mi rimarkis, ke tiuj emanaĵoj grade koncentriĝis en la centra organo, kiu en ia momento subite haltis.
Antidio ŝajnis tuj elkarniĝonta, kiam nia instruanto al li redonis energiojn per rapidaj movoj. Pro la cirkulada fenomeno, kiu kaŭzis al li teruran ŝokon, la malfeliĉa amiko komencis peti helpon per laŭtaj krioj. Estis tiel granda doloresprimo en lia plendanta voĉo, ke granda nombro da personoj kompate alproksimiĝis.
Iu kompatema sinjoro prenis lian pulson, rimarkis la malordon de lia koro kaj preteme venigis ambulancon de la publika servo. Post nemultaj minutoj Antidio estis transportita per brankardo en hospitalon por urĝa helpo, sekvate de proksime de pretema spirita bonfaranto.
Forirante en mia kompanio, Kalderaro malgaje diris plu:
Nia malfeliĉa amiko havos kardineŭrozon dum du-tri monatoj. Li vane uzos valerianon kaj aliajn medikamentajn substancojn, li vane sin helpos per anesteziloj kaj kontraŭtoksoj. Dum kelkaj semajnoj li konos neesprimeblan malbonstaton por restarigo de la harmonio de lia psika kosmo. Li spertos nedireblan angoron, submetiĝos al kuracadoj kaj dietoj, kiuj malpliigos lian inklinon forgesi la sanktajn devojn de la momento kaj malrapide vekos liajn sentojn por la nobleco de vivado.
Rimarkinte mian surpriziĝon, la Asistanto finis:
Kion do fari, mia amiko? La samaj Diaj Fontoj donantaj al la homo la karesantan venteton, trudas al li la detruantan uraganon... Unu kaj dua tamen estas nepre necesaj elementoj al la gloro de la vivo.
XV
KRISTANA ADMONO
Miaj ebloj de studo en kompanio de Kalderaro estis baldaŭ finiĝontaj, kiam, en la antaŭtago de la promesita vizito al la kavernoj de sufero, la estimata Asistanto invitis min aŭdi la parolon de la Instruanto Eŭzebio, kiu en tiu nokto predikos al kelkaj dekoj da kunuloj romkatolikoj kaj protestantoj de la reformaciaj Eklezioj, ankoraŭ troviĝantaj ĉe la servoj en la karna sfero.
Ili estas fratoj malpli dogmaj kaj pli liberalaj, kiuj dum dormo fariĝas kapablaj ricevi niajn pli rektajn influojn. Pro siaj virtoj ili fariĝas indaj je la programoj de la pli altaj sferoj.
Mi ne kaŝis la surprizon, kiu subite ekposedis min antaŭ tiu informo, sed Kalderaro tuj daŭrigis:
Estas grave kompreni, ke la Dia Protekto ne konas privilegiojn. La ĉiela graco estas kiel la frukto ĉiam aperanta sur la frondaro de la surtera klopodo: kie estas inda kunlaboro, tie troviĝas la helpo de Dio. Ne la religia konfeso nin funda- mente interesas, sed la malkaŝo de vivanta fido, la pozitiva sinteno de la animo sur la vojo al altiĝo. Estas vero, ke la skoloj de kredo varias, ĉiu el ili situas en malsama rondo. Ju pli rudimenta estas la kurso de religia kompreno, des pli granda estas la malsupera diskutado, kiu starigas malfeliĉajn limojn de opinio kaj incitas bedaŭrindajn malpacojn, kvazaŭ Dio estus nenio alia ol diktatoro sin malfacile tenanta sur trono. Ĉar la evangelia Spiritismo estas potenca nukleo de superbela kompreno, estas logike, ke oni ĝin konsideru kiel altan kaj riĉan kristanan lernejon. Posedante tiom da benoj de kono kaj amo, ĝi devas ilin disdoni al ĉiuj kunuloj, eĉ kiam tiuj kunuloj sin montras ribelaj kaj sendankaj sekve de la nescio, de kiu ili ankoraŭ ne sukcesis apartiĝi. La kompaton de Jesuo povus mezuri la evolustato de tiuj, kiuj sekvas lin de proksime. Antaŭ la enkarcerigita menso en la vanta intelekteco de multaj gravaj personoj de lia tempo, ni Lin vidas flamanta de dia energio; kontraŭe, en Jerusalemo, en lia lasta tago, antaŭ la ekzaltita kaj nescia popolaĉo - kvankam enradikiĝinta en la principoj de fido -, ni trovas Lin silenta kaj humila, petanta pardonon al ĉiuj lin vundintaj.
Donante pli karesan voĉtonon al sia parolo, li bonkore
aldonis:
Ni ne forgesu, ke ni super ĉio klopodas ĉe eduka verko. Savi aŭ helpi iun ne signifas senigi inteseraton je okazo de lukto, de altiĝo aŭ de edifado. Ĝi estas frata subteno, ke li vekiĝu kaj stariĝu, reprenante ekvilibron, karakterizaĵon de tiu, kiu lin helpis. La Superega Sinjoro ne plezuras ĉe tio, ke Li posedas mizerajn kaj malfeliĉajn infanojn en la Kreitaĵaro; Li plenmane disdonas benojn kaj donacojn, eternajn riĉaĵojn kaj facilaĵojn, nur atendante, ke ĉiu el ni pretiĝu saĝe regi la propran posedaĵon. Kiel vidate, ĉiuj spiritaj laborsektoroj bezonas la dian helpon.
Antaŭ pliaj klarigoj pri la afero, ni atingis la serenan kampon, kie la nobla sendito estis aŭdata.
Mi tuj rimarkis, ke nun la kunveno ne karakteriziĝas per granda nombro da enkarniĝintaj kolegoj, kiuj tie estis nur nemultaj centoj, subtenataj de konsiderinda kvanto da kunlabor- antoj el nia agosfero.
La lunlumo dolĉe kovris la parfumajn arbojn, kiuj sin klinis ĉe la blovo de la milda orientvento.
Impona pro la superbela heleco, kiu aŭreolis lian respektegan figuron, Eŭzebio laŭŝajne antaŭ longe komencis sian predikon. Ekstazantaj, la kunvenintoj aŭdis lian parolon tuŝitan de ĉiela lumo, kun nekaŝebla miro aliiganta iliajn vizaĝojn. Grandnombre konfuzitaj kaj genuiĝintaj sur la freŝa herbo, ili subite sin sentis transportitaj al la paradizo...
La Instruanto envolvita en safiraj rebriloj, parolis kun nerezistebla altirpovo:
Se la havaĵo de religia fido estas la nediskutebla faktoro de mensa ekvilibro en la mondo, kion do vi faras el via trezoro, ne ĝin utiligante en tempo, kiam la nefirmeco kaj necerteco minacas ĉiujn viajn instituciojn de ordo kaj laboro, de kompreno kaj edifo? Ĉu eble ne timigas vin, vekante vian konsciencon, la renoviga movado, kiu refandas principojn kaj naciojn? Ĉu vi opinias, ke estas ebla ia epoko de ekstera paco sen la interna preparo de la homo por observi kaj apliki la Diajn Leĝojn? Pro akcepto de tia eraro la maŝino, frukto de via inteligento, nuligas vian eblecon pli alten iri en la regno de la Eterna Spirito.
"Iam, esti kristano simbolis elekton de la pli nobla sperto kun devo doni ekzemplon de la kondutomodelo konsekrita de la Dia Majstro. Ĝi estis seninterrompa kontraŭbatalo al malbono, per la armiloj de bono, aktiva manifesto de amo kontraŭ malbono, garantio de venko de la lumo kontraŭ mallumo, nekonstestebla triumfo de la konstruanta paco super la ruiniga malpaco.
Antaŭ la moloko Roma Ŝtato aliiĝinta en imperialismon kaj koruptaĵon, la sekvantoj de Evangelio ne elmetis sin al vundantaj polemikoj, ne embarasiĝis en la retoj de la apartig- anta egocentrimo, ne detruis altvalorajn eblaĵojn, starigante dogmajn limojn... Ili reciproke amis sin en nomo de la Sinjoro kaj oferis sian propran vivon pro danko al Tiu, kiu ne hezitis iri al la kurco pro amo al ni ĉiuj. Ili starigis siajn plej respektindajn sanktejojn en komuneco de sanktigaj principoj, kiuj ilin identigis kun la Savanto de la Mondo. Ili povis perdi pasemajn profitojn por akiri la nepereemajn ĉielajn trezorojn. Ili sin oferis unuj al aliaj per viva elmontro de frata sindonemo. Ili dividis la suferojn kaj multobligis la ĝojegojn inter si. Ili mortis ĉe doloraj atestoj por atingi la eternan vivon. Ili militis kontraŭ la malekvilibro de sia epoko kaj de siaj samtempuloj ne per batoj de malbeno, nek per lameno de glavo, sed per praktiko de rezisto, submetante sin al serveraj disciplinoj kaj montrante per paroloj, per pensoj kaj per agoj la subliman mesaĝon de la Majstro, kiu renovigis iliajn korojn.
Sed vi, kiuj estas heredantoj de tiuj sennomaj herooj, kiuj iris inter la afliktoj, kun spirito edifita de la promesoj de la Kristo, kion vi faris el la transforma espero, el la senhezita konfido? kien vi metis la vivantan fidon, kiun viaj patriarkoj akiris koste de sango kaj larmoj? kie estas la frateco, kiu signis la lernantojn de la Bona-Novaĵo? Riĉigite per favoroj el la Ĉielo, vi iom post iom ŝanĝis la pordojn de Dia Revelacio por la homaj komfortaĵoj.
Vi konstruis inter vi mem malfacile transsalteblajn barojn.
Dogmaro venenas vin, secesio koruptas vin. Ne ĝustaj interpretoj pri la dia mondo malheligas viajn mensajn hori- zontojn.
Vi starigas malkaŝan malamikecon en nomo de la Regno de Dio, kiu signifas universan amon kaj eternan unuiĝon.
Vi malpurigas la fonton de benoj, malbenante unuj aliajn, alvokante por tio la Princon de Paco, kiu, por nin helpi, ne hezitis antaŭ la abomeninda morto.
Al kia deliro vi venis, konkurante unuj kontraŭ aliaj por la imaga akiro de diaj privilegioj!
Iam la kunuloj de la Kristo pridisputis okazon servi; sed vi nune serĉas la minimumajn okazojn esti servataj.
Vi altigas ĉe la Sinjoro la Lumon de la Jarcentoj, kaj vi vin tenas en la mallumo de la abomeninda egoismo.
Vi atribuas al Li la gloron de paco, kaj tamen vi stimulas la fratmurdan militon, ĉe kiu homoj kaj institucioj sin reciproke masakras.
Vi turnas vin al la Dia Majstro, konsiderante lian senfinan bonecon, kiel la neelĉerpeblan fonton de amo; sed vi kulturas la malpacon en la interno de via memo.
Pro kiaj strangaj konvinkoj vi pensas konkeri la paradizon per voĉaj asertoj?
Ĉu vi forgesis, ke la Vorto, dia sur siaj fundamentoj, estas ĉiam kreanta? kiel konsenti, ke la savo okazas koste de simplaj vortoj, al kiuj tute ne respondas viaj sintenoj?
Sed ni nepre rekonas la superbelan karakteron de via tasko en la mondo.
Jesuo fondis la religion de Universa Amo, kiun la sacerdotoj dividis en plurajn skolojn gvidatajn de la nepravigebla sektismo. Malgraŭ tiu bedaŭrinda eraro de la homoj la esenco de viaj principoj estas tiu sama, kiu subtenis la kuraĝon kaj la noblecon de la laborantoj, sin oferintaj en la unuaj tagoj de Kristanismo.
Ĉar kelke da misiistoj de la religiaj veraĵoj forgesis la Dian Patrecon kaj permesis al si misuzojn de aŭtoritato, preferante subpremon kaj tiranecon, vi nun ne estas malpli respondajn pri la sanktaj deponoj, kiujn Jesuo al ni konfidis, destinitaj al la servoj de homa altigo kaj de sanktigo de la Tero.
La Evangelio sur siaj bazoj konservas la belecon de sia unua tago. Nenia sofismo sukcesis kovri la brilon de "kiel mi amis vin, tiel vi ankaŭ amu unu alian"... (>)
Antaŭ la stimuloj de la Ĉielo, ĉu vi eble kredas servi Dion, enkarcerigante la servojn de fido en la luksajn templojn? La pompo de la ekstera kulto nur elstarigas la malesperon de danĝeraj iluzioj pri la spirita vivo.
La dia misio de la Majstro estus senfrukta, se la Bona-Novaĵo restus limigitaj al la sektaj tranĉeoj, kie vi vanteme rifuĝas, celante flamigi la abomenindan ŝtiparon de malamikaĵoj hipokrite afablaj.
Ĉu vi ne trovis alian manieron elmontri vian fidon ekster la malpli digna konkurenco?
Vi vane starigas kastelojn de opinio por parolismo sen verkoj, ĉar, se morto surprizas la ribelan materialiston, vidigante la realecon de la vivo, la tombo ankaŭ malfermas la tribunalon de la rekta justeco al ĉiuj utiligintaj la religon por pli bone maski la indiferenteco, kiu loĝas en ilia interna mondo.
Ne opiniu, ke la fido estas konsekrita al la malpli granda
klopodo.
Kiel okazas al la scienco, tiel la religio plenumas specifan laboron en la mondo. Forto ekvilibriganta la penson, ĝiaj servantoj estas vokitaj kunlabori por la harmonio de la homa menso.
Ĉe la pozitiva fidagado estas la forto reguliganta la pasiojn, la nerezisteblajn impulsojn de besteco, el kiu ni venas, la evoluan proceson prezidantan en nia ekzistado.
Tial Jesuo ne konfidis siajn instruojn al malgranda rondo en ŝtonaj temploj. Li vere respektis la monumentojn, kiuj rememorigis la "sanktajn preĝlokojn" konsekritajn al la superaj manifestoj de la spirito; sed li ne kristaliĝis ĉe adoraj sintenoj: Li vivis, konkerante amikojn por la Regno de la Ĉielo.
Li ne altrudis al siaj sekvantoj severajn regulojn de agado: Li petis de ili amon kaj komprenon, sinceran fidon kaj bonhumoron por la edifaj laboroj.
Alproksimiĝinte al Magdalena, Li ne tenis sin en frivola konversacio: Li interesis ŝin je la sublima renoviga apostoleco.
n Johano, 13:34. - La Trad.
Vizitinte Zakĥeon, Li benis lian noblan kaj konstruan klopodon. Direktinte sin al virino el Samario, Li ne okupiĝis pri senutilaj disputoj: Li impresas ŝin pro la kontakto de sia dia animo, farante ŝin forlasi la malnovan kruĉon de fantazio por la eternaj fontoj. Kunvivinte kun blinduloj kaj lepruloj, frenezuloj kaj malsanuloj el ĉiuj specoj, Li tenis sian socian vivon bazita sur la plej pura frateco kaj plej altaj stimuloj al sanktigo. Fine la du lastaj amikoj, de Li murditaj sur kruco, estis deklaritaj ŝtelistoj, al kiuj Li ne rifuzis sian fratan parolon flamantan de amo.
Kiel oni elvoku lian nomon por pravigi la frenezaĵojn de apartigo kaŭze de fido? kiel oni apogu sin al la Amiko de ĉiuj por estigi interkontraŭajn opiniojn, ekbruligante ŝtiparojn de malamo malprofite por la komuna solidareco, pri kiu li donis ekzemplon ĝis sia superega sinofero? Ĉu ne estus nigrigi lian memoron, dissemi malpacon en lia nomo?
Mi rimarkis, ke la paroloj de la instruanto kaŭzis profundan impreson. La plimulto de la aŭdantoj ploris de nebridebla emocio, tuŝite de la Ĉiela Juĝo.
Eŭzebio, altiranta la ĝeneralan atenton, kuraĝe daŭrigis:
"Oni ne postulas, ke vi transforigu la spiritan deponaĵon de via respektinda kredo. Sur ĉiuj sektoroj, kie la semado de la Kristo burĝonas, estas eble honori la Dian Leĝon kaj asimili ĝiajn sublimajn paragrafojn en la koron. Kion oni petas de via kredemo, tio estas la profito de la ĉielaj benoj verŝitaj sur vin per abundaj fluoj de lumo.
Ne limigu vin al elmontrado de konfido al la Plejalta, ĉe la ceremonioj de la ekstera kulto. Forbalau la indiferentecon glaciigantan viajn luksajn bazilikojn. Ni ŝanĝu nin en efektivajn fratojn unuj de aliaj. Ni aliigu preĝejon en dolĉan hejmon de la kristana familio, kiaj ajn estas niaj interpretoj. Ni forgesu la falsan aserton, ke la apostolaj tempoj forpasis por ĉiam. Ĉiu lernanto de la Evangelio konservas en sia propra vivo enfermejon destinitan al la viva kulto por la Dia Majstro, vivo, preter kiu fluas amaso da senhavuloj ĉiutage...
Amante kaj helpante, kredante kaj agante, Jesuo subtenis la malekvilibrigitan menson de la grekromana mondo, inspirante al ĝi novan vivon, favore por ia Homaro pli feliĉa. Tiel same ĉiu disĉiplo de la savanta fido povas kaj devas kunlabori por la restarigo de siaj malfortaj kaj hezitantaj fratoj.
Evitu la fariseismon de la modernaj tempoj, kiu rifuzas fratan helpon, en nomo de la satana genio de la dogma skismo. Jesuo neniam estis predikanto de malpaco, Li neniam defendis la malmodestan vantemon de tiuj, kiuj per la lipoj deklaras sin puraj, tenante la koron metitan en la haladza ŝlimo de la fatalaj fiero kaj egoismo!
Ni intensigu nian konfidon al la Ĉiokompatema, etendante lian benatan regnon de savo.
Atendi la Ĉielon, malŝatante la Teron, estas malprudentaĵo.
Neniu el ni subaĉetos la Dian Justecon, kvankam vi multfoje kultivos plu la ideon pri ridinta komerco kun Dio.
Se terkulturisto neniam staras sen rektaj devoj antaŭ sovaĝa verdaĵo aŭ danĝera ŝlimejo, kiel do ni restu sen tujaj devoj sur la scenejoj de krimo kaj mallumo, de maltrankvilo kaj sufero?...
Falinta frato estas nia altpreza ŝarĝo, malfacilaĵo estas nia sankta stimulo, doloro - nia puriganta lernejo.
Ni brakumu unu alian en nomo de la Dia Ŝafido, kiu renovigis nian menson, altigante nin al superaj planoj en la glora supreniro, per sinofero.
Nur tiel, miaj amikoj, estas eble plenumi la destinon, kiu nin koncernas.
Antaŭ la endanĝera mondo, halucinita de malaltaj ambicioj kaj regata de malamo kaj mizero, sekvoj de senĉesaj kaj detruantaj militoj, ni harmoniu kun Jesuo Kristo, ke ni ekvilibrigu la karnan sferon.
Konfuzantaj ombroj vagas ĉirkaŭ viaj paŝoj kaj viaj institucioj, kiel pereiga rondo.
Evitu la renverson de spiritaj valoroj, fortimigu la ombrojn, kiuj minacas viajn politika-religiajn organizojn. Evitu la fanfaronantan sciencon sen saĝeco, liberigu vin de rezonado kalkulanta sen amo, revigligu vian fidon, ke viaj impulsoj ne malordiĝu manke de edifo.
La Terkrusto nun estas kampo de pli kruda, pli dolora
batalo...
Veku vian dormantan konsciencon kaj klinu vin al la Dia Leĝo, forgesante la multejarcentan iluzian sklavecon.
Savo estas kontinua laboro por renoviĝo kaj pliboniĝo.
Ni anoncu al la turmentata mondo nian fidon je Jesuo, por ĉiam!..."
Finante, Eŭzebio estis aŭreolita per mirindega lumo.
La ravita ĉeestantaro montris palajn vizaĝojn pro granda
miro.
Grandega grupo da kunlaborantoj el nia mondo altigis sian voĉon por harmonioj, farante emocian kanton de gloro al la Superega Sinjoro.
La melodiaj notoj de la himno perdiĝis fore, en la malproks- ima arbaro, forportataj de milda zefiro...
Post la laboroj de la kunveno mi rimarkis, ke la enkarn- iĝintaj amikoj subtenataj de kolegoj de niaj helpaj aktivecoj foriĝis ne animitaj kaj optimismaj, ĉar, multaj el ili, kompren- ante eble pli klare, ekster la densa portilo de la fizika spertado, la erarojn de la devojiĝinta kredo, foriris malĝojaj, singult- ante...
XVI
MENSMALSANULOJ
Antaŭ ol ni vizitis la kavernojn de sufero, Kalderaro insistis ĉe mi, ke mi kune kun li rapide vizitu grandan institucion konsekritan al akcepto de mensmalsanuloj sur la Terkrusto.
- Tiam vi komprenos pli ĝuste - li ĝentile klarigis, sin turnante al mi kun sia ordinara afableco - la tragedion de la elkarniĝintaj homoj kun sensacoj tute malekvilibrigitaj. Esceptinte la tute organajn kazojn, frenezulo estas iu, kiu provis perforte liberiĝi de la surtera lernado per maldisciplino kaj nescio. Sur tiu kampo ni vidas ian specon de memmortiginto lerte maskita, la memneniigon de la mensa harmonio pro nekonformiĝo de la animo al la kadroj de lukto, kiujn prezentas la homa ekzistado. Antaŭ la doloro, malhelpaĵo aŭ morto, miloj da personoj kapitulacas, sin senhezite donantaj al la detrua konfuziteco, kiu al ili malfermas la tombopordojn. Ili komence estas nur malkontentaj kaj malesperaj, eĉ ne rimark- ataj de tiuj ilin de proksime akompanantaj. Ili tamen iom post iom transformiĝas en mensmalsanulojn kun variaj gradiĝoj de resanigo preskaŭ neebla, pro tio, ke ili ja estas portantoj de konfuzaj kaj malplaĉaj problemoj. Nevideblaj fruktoj de malobeo, ili ekruinigas la fiziologian korpon al ili konfiditajn sur la Terkrusto kaj fine fariĝas malriĉiĝintaj kaj malfeliĉaj. Afliktitaj kaj duonmortaj, ili estas viroj kaj virinoj suferantaj ekde la surteraj rondoj, enkavigitaj en inferaj abismoj, ĉar ili ribelis kontaŭ la diaj planoj, ne atentante ilin en la bonfara lernejo de savanta lukto, pro malprudentaj kapricoj.
Karese konservante lian instruon, mi lin akompanis en la matena ekskurso al granda malsanulejo, kie la frenezuloj grandnombre troviĝis.
Sur la unua korto, kien ni venis, troviĝis densa amaso da malekvilibrigitaj virinoj konversaciantaj.
Iu blankhara virino, montranta akran sovaĝecon en sia rigardo, portis uniformon de la domo, kvazaŭ ŝi trenus reĝinan veston, kaj ŝi diris al du apatiaj kunulinoj:
Kiel markizino, mi ne toleras enmiksiĝon de senkonsciaj kuracistoj. Mi pensas, ke mi estas malliberigita pro kaŝitaj motivoj de familio, kiujn mi penos malkaŝi en la unua okazo. Mi havas potencajn malamikoj n en la kortego; sed miaj amikoj estas pli prestiĝaj kaj fidelaj.
Ŝi mallaŭtigis la voĉon, kvazaŭ timante kaŝitajn spionojn, kaj parolis en la orelon de iu el siaj kunulinoj de sufero:
La Imperiestro interesiĝas pri mia afero kaj punos la kulpajn. Oni izolis min pro abomeninda mona afero.
Laŭtigante la voĉon, ŝi neatendite ekkriis:
Ĉiuj pagos! Ĉiuj pagos!
Kaj ŝi klarigis plu kun gestoj de altranga sinjorino.
Kortuŝis min rimarki la miksecon de la enkarniĝintaj malsanulinoj kaj malfeliĉaj estuloj, tie kunpuŝantaj unu alian. Katenite ankoraŭ al mia malnova riproĉinda scivolemo, mi provis halti por aŭdi la malsanulinon ĝis la fino, sed la Asistanto rapidis averti min:
Ni ne haltu. Malfeliĉe ni trapasas longan galerion de elaĉeta sufero, kie niaj helpaj rimedoj ne donas tujajn profitojn. Ĉi tie preskaŭ ĉiuj mensmalsanuloj estas homoj, rezignintaj la realecon, altenante sin al cirkonstancoj el pasinteco sen plua pravo de ekzisto. Ĉi tiu malfeliĉa fratino jam posedis nobelecajn titolojn en antaŭa ekzistado; ŝi faris kriantajn erarojn pliigante la blindigajn energiojn de fiero kaj vantamo. Renaskiĝinte en humila lernado por la nepre necesa reĝustiĝo, ŝi maltrankviliĝis antaŭ la unuaj pli krudaj provoj de bonfara korekto, ŝi reagis kontraŭ la rezultato de sia propra semado, transdonis sian fizikan korpon al la fluo de pereigaj okazaĵoj, kaj fine sin mense lokis en plej malaltaj zonoj de sia persono kaj en penso komencis loĝi en sia pasinteco de altiraj mensogoj. Ŝi senespere alkroĉiĝis al siaj rememoroj pri la vantema markizino en salonoj, kiuj jam malaperis, kaj ŝi vagadas en la valoj de frenezo en bedaŭrindaj kondiĉoj.
Ni faris ne multe da paŝoj kaj ni trovis alian amason, ĉe kiu vidiĝis kurioza sinjorino ekstreme nerva.
Dio liberigu min de ĉiuj, Dio liberigu min de ĉiuj! - ŝi malkviete kriis. - Mi ne revenos! neniam, neniam!...
Pacienca, la flegistino alproksimiĝas kaj petas:
Sinjorino, estu pli flegma! Tio estas via edzo, kiu venas por vizito. Ni iru al la vestoŝranko.
Kaj ridetante:
Ĉu vi ne sentas vin feliĉa?
Neniam! - ekkriis la frenezulino kun miriga mieno de doloro. - Mi ne volas vidi lin! mi lin malamas, mi malamas lin kun ĉio al li apartenanta!
Redirante esprimojn de malŝato, ŝi rigidiĝis kaj falis en bedaŭrindan krizon de nervoj, motivo, kial la helpistino ĉe flegado petis urĝan helpon.
Mi deziris halti por esplori la situacion, sed la Asistanto ne tion permesis al mi, klarigante:
Ne perdu tempon. Vi ne evitigos al ŝi la malbonon. Nia preterpaso ĉi tie estas rapida. Mi nur rekomendas al vi observi la rifuĝejon de ĉiuj forgesantaj la nunajn taskojn, dezirantaj eviti la devojn de la edukanta realo.
Li modifis sian voĉtonon kaj diris plu:
Ni ne certigas, ke ĉiuj kazoj en malsanulejo ekskluzive rilatas al tiu faktoro. Multaj homoj trairas tiun timigan tunelon, pelite de postuloj de la korektanta provo; sed estas nepre necese rekoni, ke la plimulto komencis la afliktantan dramon en si mem. Ili estas niaj fratoj ribelantaj kontraŭ la superaj planoj, kiuj ilin kondukis relerni malfacilajn instruojn, tiajn, kia tiu pri realproksimiĝo de malnovaj malamikoj per la samsangaj ligiloj aŭ pri alfronto de ŝajne netranssalteblaj baroj.
"Ke okazu la evolua vojirado de la spirito, estas nepre necese deloki la menson, revolvi la ideojn, renovigi konceptojn kaj nevarie modifi por la pli granda bono la internan manieron de ekzisto tiel, kiel ni faras al la grundo por reviviglo de la produkta kultivejo aŭ al ĉia homa institucio por ĉies progreso. Sed se la animo rifuzas ricevi la dian helpon per la procesoj de senĉesa transformo al si donitaj, por sia propra bono, per la diversaj situacioj, el kiuj konsistas la tagoj en la karna lernado, ĝi restos sur la vojflanko, kreante maltrankviligajn bildojn kun nepravigeblaj deziroj.
Ni preskaŭ povas aserti, ke naŭdek el cento da frenezuloj, esceptinte tiujn, kiuj originas el mikroba enpenetro en la grizan materion, komenciĝas ĉe la rezultatoj de la gravaj eraroj, kiujn ni praktikas per senpacienco aŭ per malĝojo, t.e. per la mensaj sintenoj, kiuj altrudas plorindajn devojiĝojn al tiuj, ilin akceptantaj kaj nutrantaj. Kiam tiuj malekvilibrigaj fortoj instaliĝas sur la interna kampo, tiam komenciĝas la malkom- poniĝo de la mensa harmonio; ĉi tiu iafoje daŭras ne nur dum ekzistado, sed dum pluraj el ili, ĝis interesato fidele pretiĝu uzi la diajn benojn, kiuj lin kovras kvazaŭ per roso, por restarigi liajn trankvilecon kaj kapablon de renoviĝo, kiuj estas propraj al individuo en benata kaj evolua laboro. pro ribelemo, la responda animo povas sin direkti al multaj krimoj, al kies fatalaj rezultatoj ĝi senfine ligiĝas; kaj pro malkuraĝo ĝi inkliniĝas ekfali en la krutejojn de inercio, kun fatala malfruiĝo de la edifoj, kiuj koncernas ĝin realigi."
Post tiuj klarigoj, ni penetris en ampleksan verandon de la vira pavilono kaj ni tuj renkontis viron, kiu sin klasis inter la absolutaj skizofreniuloj. Kelkaj estuloj je nigra aspekto ĉirkaŭis lin. La malsanulo similis efektivan aŭtomaton sub fera ganto de tiuj kunuloj. Li faris maŝinecajn gestojn kaj al la zorge alproksimiĝanta gardisto, li klarigis per serioza voĉtono:
Bonvolu veni, sinjoro Johano. Ne timu. Mi hieraŭ estis "leono", sed ĉu vi hodiaŭ scias, kiu do mi estas?
Antaŭ la flegisto hezitanta, li finis:
Hodiaŭ mi estas "bananarbo".
Mi sen ia dubo trovus en tiu kazo bonegan okazon riĉigi spertojn, ĉar mi tuj rekonis kompletan ligitecon inter la viktimo kaj la obsedantoj al ĝi nevideblaj. La malfeliĉulo estis ma- rioneto en la manoj tute malicaj.
Kalderaro ne permesis al mi interrompi la marŝon.
La malekvilibra proceso kompletiĝis - li informis min -, kaj vi ne trovos eblecon refari per rapida laboro liajn mensajn energiojn centritajn en lia malsupera regiono. La malfeliĉulo de longe fariĝas paciento de hipnotizaj agoj fare de kruelaj persekutantoj; li estas elmetita al la elsendoj de kontinuaj fortoj, kiuj lin premas kaj frenezigas.
Ho ĉielo! - mi ekkriis konsternite - kiel do mi lin
helpu?
Tio estas viro - diris plu la instruanto -, kiu en antaŭaj enkarniĝoj misuzis sian personan magnetismon.
Mi ne povis ne eldiri demandon, kiu spontanee naskiĝis:
Kiel do? la magnetismaj scioj estas novaj...
Kalderaro, vidigante en la rigardo sian karakterizan cedemon, demandis:
Ĉu vi kredas, ke ili komenciĝis de Mesmer?
Kaj ridetande, li daŭrigis:
Se ni konsideros la tekston, laŭ ĝia litera senco, la misuzo de magnetismo eble komenciĝis de Eva en la paradizo...
Li montris al la malsanulo kaj diris plu:
En tre fora pasinteco nia neantaŭzorga amiko trouzis sian allogan potencialon, turnante ĝin al malpli indaj aventuroj. Pluraj virinoj, kiuj suferis lian detruan agon, pafis kontraŭ lin senĉesajn eksplodojn de malsaniga kaj korupta malamo, korelverŝojn, kiujn la kompatinda amiko meritis pro la kondamninda aktiveco, al kiu li sin donis dum multaj jaroj. Mafortiĝinte de konstanta reago, lia kapitalo da forto mal- pliiĝis; tial li fariĝis ludilo de detruaj fortoj, al kiuj ĝustadire li aliiĝis, kiam li entuziasme adoptis la deklaritan praktikon de malbono. Ne estas eble antaŭvidi ĝis kiam li restos en tia konduto. Ĝenerale, kiam ni krimas, ni povas difini la ĝustan momenton de nia eniro en la malharmonion; sed ni tute ne scias, kiam venos la tempo ĝin forlasi. Dum nia reveno al la rekta vojo, sur kotejoj, ĉe kiuj ni malpuriĝas pro indiferenteco aŭ malbona fido, ni ne povas antaŭdifini datojn por la reveno: ni implikiĝas en cirkonstancaj aferoj, de kiuj ni liberiĝas nur post dolora reĝustiĝo...
Rimarkante mian miron antaŭ la hipnotisma laboro, kiun la malvarmaj turmentantoj realigis, la Asistanto diris:
Ne timu! La fizika morto subite ne modifas la inteligentojn, kiuj sin donis al malbono, kaj la duelo de la lumo kontraŭ la mallumo ne limiĝas al la mallarĝaj karnaj rondoj.
Tuj poste ni surpriziĝis antaŭ du stultiĝintaj grandaĝuloj eldirantaj senrilatajn frazojn.
La tempo - klarigis la instruanto, montrante al ili - iam fine denuncas nian efektivan konduton. Kiam homo ne praktikis en sia ekzistado konstruan servadon, kiu nin koncernas sur la Tero, la senilaj fenomenoj de la korpo estas pli malĝojigaj al animo, ĉar en ĉi tiu okazo, la individuo jam ne regas la konvenaĵojn forĝitajn de la homa rekte-alcelismo, kaj evidentiĝas lia mensofiksado al la malsuperaj impulsoj.
Milionoj da fratoj restas sinsekvajn jarcentojn en la infana fazo de kompreno, pro tio, ke ili ne kuraĝas klopodi por sia pliboniĝo. Dum ili tenas la kunlaboron de la fizika sano, de la surteraj konvencioj, de la financaj ebloj kaj de la variaj pasemaj impresoj, kiuj la ekzistado sur la Terkrusto donas al tiuj, kiuj sin vestas per karno, ili apogas sin al la titoloj de civitanoj, kiujn la socio aljuĝas al ili; tuj kiam ilin vizitas morbo, manko de rimedoj aŭ maljuneco, tiam ili montras la spiritan infanecon, en kiu ili kuŝas: ili ree fariĝas infanoj, malgraŭ ilia grandaĝo manifestita de la osta portilo, ĉar tro longe ili restis sur la supraĵaj regionoj de la vivo.
Lia klarigado ne povis esti pli logika; sed ekzamenante tiun vastan frenezulejon, kie tiom multe da malsanuloj el ambaŭ seksoj stagnis distancaj de la realeco de la mondo, sen ia perspektivo de baldaŭa elkarniĝo, mi pensis pri la homoj, kiuj jam renaskiĝas neperfektaj kaj menskonfuzitaj; pri la malpro- gresintaj infanoj kaj pri la malgrandaĝuloj luktantaj kontraŭ la juna demenco; pri la sennombraj fobioj, afliktantaj res- pektindajn kaj komplezemajn personojn, mi tiam petis de la instruanto klarigojn pri la scenoj de tia speca sufero, kiu neatendite atakas la plej distingiĝajn familiajn instituciojn.
La Asistanto ne surpriziĝis kaj informis:
- Ĉi tie, Andreo, ni studas la rikolton pri la semadoj tiel en la nuno, kiel en la pasinteco. Ni taksas ne nur la lernadon en unu pasema ekzistado, sed ankaŭ la pilgrimon de la animo sur la senfinaj vojoj de la vivo, de la nepereema vivo, kiu ĉiam antaŭeniras, venkante altrudojn kaj devigojn de la formo, sin purigante kaj sanktigante ĉiutage. Vi vidos kun ni afliktan scenon de spiritaj suferoj, kaj eble vi lernos en homa frenezulejo ion pri la malekvilibroj perturbantan la menson devojiĝintan de la Universaj Leĝoj. Vere, de alieneco komenciĝas "la anima malsupreniro al la malsuperaj regionoj de la morto". En frenezulejo estas eble kompreni iamaniere la mensmalsanon de la viroj kaj virinoj, kiuj, ŝajne ekvilibrigitaj sur la socia kampo de la Terkrusto, kie ili interŝanĝas la eternajn diajn valorojn por tujaj iluziaj kontentigoj, estas pelitaj post la tombo en abomenindan malesperon de la sento. Rilate la perturbojn, kiuj akompanas la animon dum renaskiĝo aŭ infaneco de korpo, dum juneco aŭ senileco, estas necese rekoni, ke la malekvilibro komenciĝas de malobeo al la Leĝo, same kiel elaĉeto komenciĝas ĉe la krimo. Adoptinte konduton malakorde kun la realo, la spirito nevarie, en ĉiuj rondoj, kie li vidos sin, renkontas la efikojn de sia propra ago. Ĉu en la meĥanismo de la fiziologia heredeco, ĉu ekster ĝia influo, la menso enkarniĝinta aŭ elkarn- iĝinta sin montras per la rikolto de tio, kion ĝis semis sur la evolua kampo de la komuna klopodo, sur la monto de altiĝo per praktiko de la maksimuma bono, aŭ en la elaĉeta valo per la praktiko de malbono.
Pretiĝante foriri, la Asistanto longe rigardis min kaj finis:
- Se oni konsideras ne nur la estantecon, sed ankaŭ la foran pasintecon, ĝenerale frenezulo estas iu, kiun tedis la benoj de la homa sperto, kaj kiu preferis izoli sin en siaj mensaj kapriĉoj; kaj la spirita estulo turmentata post la morto ĉiam estas iu, kiu memvole evitis la realaĵojn de la Vivo kaj de la Universo, kaj kreis purgatoriajn regionojn por si mem. Ĉu vi komprenis?
Mi danke fiksis la intruanton.
Jes, mi komprenis. Kaj, konsiderante la matenan lecionon, mi sekvis la instruanton, kiu silente foriris de la observokampo por poste iri renkonte al la bonfarantoj, kiuj vizitos la kavernojn por tasko de amo kaj paco.
XVII
ĈE LA SOJLO DE LA KAVERNOJ
Nun, kiam ni estis kuniĝintaj, Kalderaro kaj mi, kun la helpa laborkomisiono, kiu servos en la kavernoj de sufero, mi surpriziĝis ĉe la demando de Fratino Cipriana, kiu estris tiaspecajn aktivecojn.
La grupo konsistis el malgranda nombro da kunuloj: ne pli ol sep.
Vidante min apud la Asistanto, Cipriana senafekte demandis min post la kutimaj salutoj:
Ĉu frato Andreo deziras iri en nia akompano?
La abnegacia amiko respondis, ke la Instruanto Eŭzebio mem opiniis pri la konveneco de mia vizito al la purgatoriaj abismoj; li klarigis, ke mi interesiĝas kolekti informojn pri la vivo en la malsuperaj sferoj por rakonti ilin al niaj enkarn- iĝintaj kunuloj, helpante ilin ĉe la necesa preparado por la scienco bone vivi.
La direktorino ĝentile aŭdis kaj parolis:
Jes, la sugesto de Eŭzebio estas altvalora, kiam temas pri komencaj observoj en la Malsupra Ombrejo. Sed, car mi rekte respondas pri la servoj de la ekspedicio, mi ankoraŭ ne povas lin akcepti en ĉiujn apartaĵojn.
Ŝi fiksis sur mi sian luman kaj mildan rigardon, kvazaŭ bedaŭrante la neeblecon kaj diris plu:
Nia estimata Andreo ne posedas la kurson de helpo al suferantoj en la densa mallumo.
Ŝi min karesetis per sia dekstra mano kaj parolis:
Se al ni estas necese ekhavi malfacilajn preparajn realigojn, ke ni rikoltu la profiton de la Grandaj Lumoj, nepre necese estas al ni la inicado, ke ni distribuu tiun saman profiton al la "grandaj mallumoj".
Antaŭ mia nekaŝebla desapontiĝo, la respektinda bonfar- antino daŭrigis:
- Ni tamen konsentu, ke nia frato ne troviĝas ĉe ni, sen substancaj solvotaj problemoj. Ĉiu situacio, al kiu ni estas kondukataj, enhavas kaŝitajn instruojn por nia bono. La superaj planoj neniam proponas al ni aferojn, kiujn ni ne bezonas, sur la areno de la cirkonstancoj. Se Eŭzebio sugestis ĉi tiun oportunaĵon, estas tial, ĉar Andreo Ludoviko devas fari sur ĉi tiuj lokoj urĝan laboron. Sed, konsiderante miajn respondec- ojn, mi ne povas ordoni, ke li sekvu nin al ĉiuj promenadoj; mi tamen invitas Fraton Kalderaro resti en kompanio de la komplezema lernanto ĉe la sojlo de la kavernoj, ne malsupren- irante kun ni; eĉ tie, ĉar li estas lernema, li trovos neelĉerp- eblan materialon por observo, ne bezonante meti sin en emba- rasajn situaciojn, por kiuj li ne sufiĉe prepariĝis...
Antaŭ la prezentita solvo, ĝenerala ĝojo ree nin konsolis. Mi kontente dankis. Kalderaro ankaŭ manifestiĝis danka. Kaj meze en la gajeco de la laborantoj, kiuj ĝojas ĉe la okazo senĉese lerni por la bono, ni ekiris direkte al la timege malluma regiono.
Ha! mi jam vidis terurajn profundegaĵojn, kie kulpaj estuloj alparolis unuj la aliajn en bedaŭrindajn sintenoj; mi vidis pluvon da flamantaj fajreroj, falantan sur la valojn de ribelo; mi trovis sennombrajn estulojn poseditajn de strangajn halucinoj en rebonigaj ĉambroj; sed tie...
Ĉu ni estus atingantaj la "malluman arbaron", kiun aludis Alighieri en sia senmorta poemo?
Ŝiris mian koron la lamentaj disaj voĉoj flugantaj al la fuma ĉielo! Ne, ne estis nur lamentoj; proporcie kiel ni antaŭeniris, malsuprenirante, la kriado aliiĝis; ni ankaŭ aŭdis ridegojn, malbenojn.
Ni haltis sur grandega ŝlimeca ebenaĵo, kie nombraj grupoj da elkarniĝintaj homoj sin sekvis ĝis nevidebleco, en mirega malordo, simile al miloj da frenezuloj, apartigitaj unuj de aliaj multope, laŭ la speco de malekvilibro, propra al ili.
Ne estis al mi eble taksi la amplekson de la grandega ebenaĵo, kaj, eĉ se estus topografiaj markoj por tiu takso, la nebulo estis tro densa, ke oni povus mezuri la distancojn.
Ni iris kelke da kilometroj sur horizontala plano, kaj, kiam la tereno denove kliniĝis, malfermante aliajn abismajn perspektivojn, Fratino Cipriana kaj ŝiaj kolegoj plezure adiaŭis nin, postlasante nin - la Asistanton kaj min -, kun sciigo, ke ili revenos al ni post ses horoj.
Brakumante min, la direktorino ĝentile diris:
Mi deziras al vi, mia amiko, feliĉan sukceson ĉe viaj studoj. Certe, revenonte, ni ricevos viajn konsolajn impresojn.
Mi ĝojege ridetis pri tiel granda montro de estimo.
Tuj poste Kalderaro kaj mi troviĝis solaj sur la malluma vastaĵo loĝata de strangaj estuloj.
La konversacioj ĉirkaŭ ni estis sennombraj kaj kompleksaj.
Tiu elkarniĝinta popolo laŭŝajne ne konsciis pri sia propra situacio, laŭ tio, kion komence estis al mi eble juĝi.
Dum densaj torturataj animamasoj baraktis en viskeca substanco sur la grundo, kie ni iris, grupoj da frenezaj Spiritoj svarmis ne malproksime, ĉe senfinaj disputoj pri bagatelaj aferoj.
La pejzaĝo estis tute impresa pro la inferaj karakterizaĵoj, nin ĉirkaŭantaj. Rimarkinte la indiferentecon de multaj el tiuj malfeliĉaj fratoj, mi ne evitis la pensojn, kiuj venis al mi.
La grupoj da malfeliĉuloj tie agadis, ne konante la suferojn unuj de aliaj. Iaj grupoj flugis je malgranda alteco, kvazaŭ bandoj da nigraj korvoj, pli nigraj ol la ombro mem, nin envolvanta, dum aregoj da malfeliĉuloj kuŝis katenitaj, ligitaj al la tero, kvazaŭ malfeliĉaj birdoj kun rompitaj flugiloj... Kiel ni klarigu ĉion tion?
Mi komencis mian demandadon, turnante min al la instruanto.
Ĉu tiuj mizeraj kondamnitoj nin vidas?
Jes, kelkaj el ili ne atribuas al ni pli grandan gravecon: ili estas tre okupitaj pri si mem; ili gardas en sia koro malsuperajn sentojn, kaj malfruos ilin liberigi.
Sed ĉu tiu animamaso restas forlasita, doninta al si
mem?
Ne - respondis Kalderaro pacience -; ĉi tie funkcias sennombraj helpdomoj kaj variaj lernejoj, en kiuj multe da estuloj praktikas abnegacion. La pacientoj kaj la torturitaj estuloj estas helpataj laŭ ebleco de profito, kiun ili montras.
Li stampis sur sian vizaĝon komplezeman esprimon kaj
diris:
La inferaj regionoj neniam estos sen flegistoj kaj instruantoj, ĉar unu el la plej grandaj ĝojoj en la ĉieloj estas malplenigi la inferojn.
Vidante bandojn da estuloj moviĝantaj en la aero preskaŭ sur ni, mi rememoris, ke en nia kolonio ( ) la flugkapabloj ne estis ordinare praktikataj por ne ĉagreni tiujn, kiuj ne posedis ilin elvolviĝintaj; sed... tie? Estuloj el malaltaj klasoj movis sin en la aero, kvankam je malmulte da metroj super la grundo.
Sed Kalderaro ekkriis:
Ne miru. Flugado ĉefe dependas de la mensa forto provizita de intelekto; sed estas grave konsideri, ke la altegaj flugoj de la animo nur fariĝas eblaj, kiam al la alta intelekteco aliĝas la sublima amo. Ekzistas perversaj Spiritoj kun vigla flugkapablo, malgraŭ tio, ke ili estas limigitaj al malaltaj forflugoj. Ili posedas grandegan rezonpovon kaj volonte uzas la naturfortojn, sed sen noblaj sentoj, kio malhelpas al ili altajn flugojn. Sed rilate la estulojn akceptitajn en nian spiritan kolonion, ankoraŭ nekapablaj laŭnombre uzi tian rimedon, la fenomeno estas komprenebla. Estas pli facile akcepti estulojn kun pli granda kapitalo da amo kaj malmulta inteligento, en ordinara evolua proceso, ol enlasi alte intelektajn sen amo al similulojn; ĉe tiuj lastaj, la komuna vivo en konstrua laboro estas preskaŭ neebla. Sed, rilate flugadon, estas necese, ke ni konsideru la mensajn gradiĝojn, rimarkante en la propra Naturo, ke la korvoj malalte flugas serĉe de putraĵoj, dum hirundoj ŝvebas en la supro, renkonte de printempo.
Post kiu klarigo, rememorante la surterajn necesaĵojn, mi demandis:
Sed... kaj la bezonaĵoj por ekzistado?
La instruanto tuj kontentigis min, informante:
Nenio mankas al ili rilate la esencajn postulojn de helpo kaj necesbezono, same kiel okazas en hospitalo sur la Tero.
La Asistanto faris mallongan paŭzon kaj daŭrigis:
Aludante frenezulejon, mi nun klarigas, ke mia intenco, vizitante hospitalon en via kompanio, estas ĝuste prepari vin por la ekskurso, kiun ni nun efektivigas. Ni ĉi tie vidas, en ĉi tiuj amasoj da nekompreno kaj doloro, senfinajn vicojn da frenezuloj, kiuj memvole apartiĝis de la realaĵoj de la vivo. Ili firmigis la menson en la pli malaltaj zonoj de sia memo, kaj, forgesante la sanktan havaĵon de racio, faris gravajn erarojn, kaj tial ili respondas por pli pezaj ŝuldoj.
Vi jam vidis en nia spirita organizaĵo por kolektiva vivo, suferantajn fratojn konvene subtenataj; kelkaj el ili ankoraŭ suferas strangajn halucinajn perturbojn, aliaj estas gardataj, simile al perispiritaj mumioj, en profunda letargio, kies vekiĝon oni atendas; aliaj kuŝas en vastaj malsanulaj ĉambroj por iom post iom restariĝi spirite... Ĉi tie tamen kolektiĝas efektivaj triboj da krimuloj kaj erarintoj, altiriaj unuj de aliaj, laŭ la kulpoj ilin identigantaj. Multe da ili estas inteligentaj kaj laŭintelekte mensklaraj, sed sen fasketo da amo, kiu altigu ilian koron, erarvagas de obstaklo al obstaklo, de inkubo al inkubo... La elkarniĝa ŝoko al ili, ankoraŭ nerebonigeblaj por la sanktiga helpo, pro la hardeco de ilia sento, ŝajnas reanimi ilin ĉe la mensa pozicio, en kiu ili troviĝis en la momento de ilia transiĝo inter la du sferoj, kaj tiamaniere ne estas facile ilin eltiri el la malekvilibro, al kiu ili neprudente sin ĵetis. Iafoje tiel ili restas sinsekvaj jaroj en la eraroj, al kiuj ili alkutimiĝis, kaj vigligante malsuperajn impulsojn per senĉesa interŝanĝo de energioj unuj kun aliaj, ili ĉiuj komencas travivi ne nur sian propran konfuzitecon, sed ankaŭ la malekvilibron de siaj ceteraj kunuloj de malfeliĉo.
Antaŭ tiu pandemonio la instruanto daŭriĝis:
Erebo, laŭ antikva koncepto, krepitante en eternaj flamoj de dia venĝo, estas pereiga iluzio; sed la purgatoriaj lokoj de krimaj intencoj kaj agoj, atendantaj la animoj n makulitajn de la frenezaĵoj, estas logikaj realaĵoj en la spiritaj zonoj de la mondo. Ĉi tie la avaruloj, la murdintoj, la ambiciuloj kaj malvirtuloj el ĉiuj nuancoj kolektiĝas pro bedaŭrinda interna blindeco. Ili formas densaj n kordonojn, kliniĝantajn pli kaj pli al profundegaĵoj. Ĉiu havas teruran romanon el doloraj okazaĵoj. Malliberigitoj en si mem, ili fermas sian komprenon al revelacioj de la vivo kaj limigas siajn mensajn horizontojn, moviĝante en sia propra interno, en ekskluziva ago, en primaraj impulsoj, kulturante la pasintecon, kiun ili devas forviŝi. Plibonigante, ili estas helpataj de aktivaj abnegaciaj societoj ĉi tie funkciantaj. Pli altrangaj aŭtoritatoj el nia sfero, plenumante superajn devojn, improvizas tribunalojn kun edukaj funkcioj, kies verdiktoj, montrantaj amon kaj saĝec- on, ĉiam fine determinas regeneran laboron ĉe reenkarniĝo sur la Terkrusto aŭ ĉe pezaj taskoj meze en la Naturo, kiam estas sufiĉa kompreno kaj pento de la interesatoj, kiuj mal- respektis la Leĝon, ofendante sin mem.
De ĉi tiu vastega arsenalo de mensmalsano ombrata de kulpoj, eliras la plej granda nombro da doloraj reenkarniĝoj, irantaj en la karnajn rondojn. De ĉi tie, kiel de analogaj zonoj, iras sur la fizikan kampon, pli densan, milionoj da fratoj en akraj provoj, ke ili sin liberigu de ŝuldoj kaj reharmoniigu sian konsternitan internon. Malmulte da homoj sukcesas profiti la surterajn okazojn por restarigi siajn proprajn energiojn. Estas ĉiam facile deflankiĝi de la rekta vojo; sed la reveno estas tre malfacila...
En tiu momento venis al ni grandega kaj brua abelaro da suferantoj. Ĝi estis nigra grupo da fratoj pozitive frenezaj. Ili parolis trafe maltrafe kaj komentariis hommortigojn; ili rememoris per kruelaj vortoj neesprimeblajn scenojn de doloro kaj malico.
Neniu el ili rimarkis nian ĉeeston.
Kalderaro tre trankvila, konante mian malnovan scivolon, informis:
- Ĉi tiuj malfeliĉuloj restas jungitaj unu al alia pro preskaŭ perfekta sameco kaj estas retenataj nur de la vibraj leĝoj ilin regantaj. Se vi tamen deziras ekkoni la historion de iuj el ili, sondu la individuan menson de la tipo, kiu altiras de vi pli grandan atenton.
Profitante momenton, kiam la disputo sereniĝis, mi iris al malfeliĉa frato, kiu impresis pro sia maldika "facies"
(*-1 Latine, vizaĝo. - La Trad.
Mi konformiĝis al la mensa ondo al li propra, sed la sceno, kiun mi vidis, ne ebligis al mi longan esploron.
Mi rimarkis la motivon, kial lia malsano kulminis per frenezeco: li murdis sian edzinon en teruraj cirkonstancoj. Sed la kompatinda ne montris penton; li nutris deziron revidi sian viktimon por ĝin turmentegi, kiom da fojoj estus al li eble.
Kia tragedio estis kaŝita tie, en tiaj tempestaj rememoroj?
Terurita, mi levis la okulojn al la Asistanto, en muta demando, sed preter nia frunto flugis peza grupo da monstraj estuloj, farantaj surdigajn bruojn, kaj mi tuj forgesis la edzinmurdinton, kiu altiris mian atenton. Kalderaro, vidante mian perpleksecon, klarigis:
Ĉi tiu bando da mizeraj Spiritoj, moviĝantaj kiel eble estas al ili, konsistas el malnovaj surteraj negocintoj, kies ekskluziva deziro estis amasigi monon, ke ili kontentigu sian avidecon, helpante neniun. La oro, nedaŭre apartenanta al ili, neniam utilis por semi dankon eĉ sur nur unu kunulon de homa ekzistado. Avidaj pri facila riĉaĵo, ili elpensis mil rimedojn por monopoligi grandajn kaj malgrandajn profitojn, neniom interesiĝante pri la paco de sia proksimulo. Ili estis homoj kun vigla penso, povis mense flugi je grandaj distancoj, certigante absolutan triumfon al la materiaj entreprenoj, kiujn ili realigis kun absoluta egoisma celo. La sufero de iliaj najbaroj ne ĝenis ilin, ili ignoris la aliulajn malfacilaĵojn, ili malzorgis pri la valoro de la tempo. Ili volis nur amasigi financajn rimedojn, kaj nenion pli. Apartigite for de la karitato, de la kompreno kaj de la dia lumo, ili kreis por si mem la malvarman kaj rigidan miton de oro, kaj fandis kun ĝi siajn viglan menson kaj avaran koron... Nun, sklavigitaj al la fiksa ideo ĉiam gajni, ili ĉi tien peze flugas mensmalsanaj kaj konfuzitaj, serĉe de mono- poloj kaj profitoj, kiujn ili ne trovos plu.
Mi ilin kompatis. Mi volis haltigi kelkajn, frate konversacii kun ili por ilin prilumi; sed la instruanto paralizis miajn brakojn, kaj flustris:
Kion vi faras? ĝi estus senutila. Estas neeble reĝustigi en momento, per nuraj paroloj, tiom da mensoj en kruela malekvilibro.
Kaj, pelante min antaŭen, li finis:
Ni ekiru: Vi konsumus multe da semajnoj por ekkoni la scenejon de doloro, etendiĝanta antaŭ ni, kaj ni disponas nur kelke da horoj.
XVIII
MALNOVA KARULO
Ni iris ne grandan distancon, kiam stranga grupo da maljunuloj venis al nia flanko.
Ili ĉiuj havis mienojn je abomeninda aspekto. Ĉifone vestitaj, skeletaj, ili tenis la manojn plenaj de ŝlimeca subs- tanco, kiujn ili iam kaj iam senpacience afliktite levis al la brusto. Ĉe bloveto de vento ili alkroĉiĝis al la substancoj el koto, ilin premante al sia brusto pro senfina timo ilin perdi. Terurite, ili interrigardis, kvazaŭ timante tujan akcidenton. Ili frustris inter si malicaj kaj suspektemaj. Iafoje ili provis ekkuri, sed ekhaltis sur la sama loko, inter timo kaj suspekto.
Unu el ili diris per raŭka voĉo:
Ni bezonas ian elirejon. Ni ne povas resti plu. Kaj niaj negocoj? niaj domoj? La riĉaĵo, kiun ni eltrovis, estas nekalkulebla...
Kaj ili montris kun ĝojo la ŝlimajn substancojn elfluant- ajn el siaj kurbaj manoj.
Sed... - li maltrankvile daŭrigis - ĉi tiu tuta oro, kiun ni kunportas, restas laŭ arbitro de ŝtelistoj sur ĉi tiu senkultura tero. Estas nepre necese, ke ni trovu la vojon por reveno. Ĉi tiu loko timigus iun ajn.
Aŭdinte tiun strangan personon, mi direktis demandan rigardon al Kalderaro, kiu al mi atente klarigis:
Ili estas elkarniĝintaj procentegistoj de antaŭ longe. Ili venis al tiel malalta grado de alkroĉiĝo al la pasema materia riĉaĵo, ke ili fariĝis nekapablaj por ekvilibro en la mensa zono de inda laboro, ĉar ne akcepteblaj en sia interna sanktejo de superaj aspiroj. Sur la Terkrusto ili ne trovis rimedojn por teni sin en modera kaj nobla ambicio, nek atentis la metodojn, kiujn ili uzis por atingi siajn egoismajn objektojn. Ili malŝatis aliulajn rajtojn kaj mokis la afliktitecon de la aliaj. Ili starigis efektivajn kaptilojn kontraŭ nezorgaj kunuloj, celante elsuĉi iliajn ekonomiojn, riĉiĝante koste de naiveco kaj blinda konfido. Tiom da suferoj ili dissemis per siaj malprudentaj agoj, ke la mensa materio de la viktimoj, turnita en malicajn elsendojn de venĝo kaj malbeno, kreis al ili bronzan barilon ĉirkaŭ la kampo de iliaj ideoj; tiel ĉi tiuj konfuzaj fiksiĝis ĉe la krimoj de pasinteco, aliigante ilin en aŭtentikajn fantomojn de avareco, torturataj de la oraj miraĝoj en ĉi tiu dezerto de sufero. Ni ne povas antaŭdiri, kiam ili vekiĝos pro la situacio, en kiu ili troviĝas.
Mi sincere ilin bedaŭris kaj Kalderaro diris:
Ili freneziĝis de la pasio posedi, fine fariĝante, post la nigra aventuro, sklavoj de mensaj monstroj de neesprimebla formo.
Mi pretiĝis demandi, kiam unu el la maljunuloj laŭtigis sian voĉon en la stranga koncerto, ekkriante:
Amikoj, ĉu ni ne estas viktimoj de inkubo? iafoje mi pensas, ke ni estas eraraj. Kiom longe ni vagas for de nia hejmo? kie ni estas? ĉu ni ne freneziĝis?!...
Ho, tia voĉo! kiam mi ĝin aŭdis, terura dubo ekposedis min. Kiu estas freneza? mi nun demandis min mem. Tiu maljunulo aŭ mi?
Mi fikse rigardis liajn trajtojn. Ho! ĉu eble? Tiu malfeliĉa spirito memorigis min pri mia patroflanka avo Klaŭdio. Li korkliniĝis al mi de miaj plej fruaj jaroj. Malvarme traktante kun aliaj, li plurfoje min dorlotis, karesante mian infanan hararon per siaj manoj, kiujn la jaroj ŝrumpigis. Liaj okuloj lumis, kiam li rigardis la miajn, kaj mia patrino ĉiam asertis, ke nur en mia kompanio sereniĝis la nervaj krizoj, kiuj antaŭis lian finon. Mi ne memoris lian historion kun specialaj detaloj; sed mi sciis, ke li akiris grandan riĉaĵon pro skandalaj aĝioj, suferante doloran maljunecon pro troa amo al mono. Li mens- konfuziĝis en la lastaj tempoj de sia korpo, kaj vidis ĉie denuncantojn kaj ŝtelistojn. Afliktita, mia patro translokigis lin en nian hejmon, kie mia patrino helpis lin venki la lastaj n suferojn. En momento venis al mia memoro lia morto. Oni venigis min de la kolegio, kie mi faris la duan gradan kurson, por kisi liajn malvarmajn manojn je la lasta fojo. Mi neniam forgesis lian impresan kadavrecan maskon. Liaj kurbaj manoj sur la brusto laŭŝajne zorge gardis ian kaŝitan trezoron, kaj sur liaj vitrecaj okuloj, kiujn kompatemaj manoj ne sukcesis fermi, ŝvebis timegon pri la nekonataĵo, kvazaŭ lin terurigis tragikaj vizioj en la Transmondo, kien kontraŭvole li estis portita.
En la daŭro de la tempo mi eksciis, ke mia avo postlasis tro valoran financan kapitalon, kiun ni, liaj parencoj, malŝparis en nababecaj fantazioj... Revenante al pasinteco, mi rekonis, ke vigla ligilo min ligis al tiu malfeliĉulo, kiu suferis la inkubon de surtera oro, kunportante ŝlimajn tavolojn, kiujn li ameme premis kontraŭ la koro.
Dum miaj rememoroj plenigis tiun momenton, malfeliĉa kunulo al li ekkriis:
Ĉu inkubo? neniam, neniam! Ho Klaŭdio, ne tiom kortuŝiĝu!...
Ha! oni eldiris lian nomon. Tiu konfirmo miregigis min; mi provis ekkrii, sed mi ne povis. Komprenante ĉion, kio okazis en mia interno, la komplezema Kalderaro min subtenis, dirante:
Andreo, mi scias ĉion. Mi nun komprenas la kialon de via veno al ĉi tiuj lokoj: Fratino Cipriana estis prava. Ni ne perdu tempon. La maljunulo montras sin akceptema. Li komencas kompreni, ke li eble eraris, ke li eble spertas kruelan inkubon. Ni helpu lin. Urĝas helpi lian vidkapablon, ke li vidu nin.
Afliktita, mi observis mian instruanton, kiu komencis fluigi emanaĵojn sur la senbrilajn okulojn de mia malfeliĉa prapatro. La estulo kun la providenca alfluo de forto, reakiris nedaŭran klarmenson, kaj fine nin vidis.
Ho! - li ekkriis antaŭ la mirigitaj kolegoj - kia malsama lumo!
Kaj frotante siajn okulojn, li aldonis, parolante al ni:
De kie vi venis? ĉu vi do estas pastroj?
Li certe aludis la tre blankajn tunikojn, kiujn ni survestis.
Mi tuj antaŭeniris kaj demandis:
Mia amiko, ĉu vi estas Klaŭdio M..., malnova bienpo- sedanto en la ĉirkaŭaĵoj de V...?
Jes, ĉu vi min konas? kiu vi estas?
Kun facila koro li aldonis per emocia voĉo:
Delonge mi estas katenita sur ĉi tiu mistera regiono, plena de danĝeroj kaj monstroj, sed abunda je oro, je multe da oro... Via parolo min reanimas... Ho! kompatu min! helpu min eliri... Mi volas reveni...
Kaj nun surgenue, kun malfermitaj brakoj al mi, li rediris:
Reveni..., reveni al la miaj, denove vidi min hejme!
Mi kortuŝite brakumis lin, kaj ne dezirante ĉagreni lin per neoportunaj informoj, mi klarigis:
Klaŭdio M..., vi estas viktimo de bedaŭrinda trompo. Via malnova domo fermiĝis al viaj fizikaj okuloj, kiuj jam malaperis! Vi enkarcerigis vian spiriton en vana revo pri malveraj riĉaĵoj. La morto forprenis vian animon for de la karna korpo, jam de pli ol kvardek jaroj.
La maljunulo malfermegis siajn dolorajn okulojn. Li ne sin tenis. Li eligis larmojn en konvulsia ploro, ŝirante miajn plej internajn fibrojn.
Mi bone ĝin sentas! - li flustris, inspirante kompaton. - Mi havas kapon varma, ne kapabla rezoni; sed... kaj la oro, la oro, kiun mi amasigis kun tiom da ŝvito?
Rimarku viajn manojn, nun kiam dia heleco prilumas vian spiriton! La kapitalo amasigita koste de aliulaj suferoj ŝanĝiĝis al ŝlimaj substancoj. Rimarku!
Mia avo ekrigardis la amasojn da koto, kiujn li prenis, kaj terurite ekkriis. Poste, rigardante min per larmaj okuloj, li konsideris:
Ĉu ĝi estas do puno? Mia krimo kontraŭ Ismenia postulis punon...
Ĉar la singultoj lin sufokis, mi demandis:
Kiun do vi aludas?
Mian fratinon, kies rajton mi piedpremis.
Intense emociante nin, li daŭrigis:
Vi estas senditoj de Dio, kaj aŭdas mian konfeson. Mortante, mia patro konfidis al mi fratinon, kiu ne estis laŭleĝa infano de nia domo. Mia patrino, sindona kaj sankta, kun la sama senfina zorgo al mi mem, vartis ŝin. Sed kiam mi vidis min sola, mi ŝin forpelis de nia domo. Mi pruvis, ke mi ne dividis kun ŝi samsangajn ligilojn por pli bone alproprigi la riĉaĵon, kiun mia patro al ni heredigis. La kompatinda ploris kaj suferis; mi tamen pelis ŝin al mizera destino, estante zorga pri la firma financa bazo, kiun mi sukcesis ekhavi. Mi fariĝis riĉa, mi multigis kapitalojn, mi ĉiam gajnis...
Kaj fikse rigardante la makulitajn manojn, li amare
daŭrigis:
Kaj nun?
Mi estis lin konsolonta, malfermonta al li mian kortuŝitan koron; sed Kalderaro faris al mi malpermesan geston, reko- mendante silenton.
Mia malgaja avo diris plu, malkaŝante al mi novajn kampojn
de sento:
Kie vivas miaj geparencoj, kies estonteco zorgigis min? kie ruliĝas la mono, kiun mi pene amasigis, forgesante mian animon mem? kie spiras mia fratino, de kiu mi forrabis ĉiujn rimedojn? kial oni ne instruis min, ke la vivo daŭras plu post la tombo? ĉu mi efektive estas "mortinta" por la mondo aŭ freneza kaj blinda? Ha! mi mizera! kiu min helpos?
Etendante siajn sekajn brakojn, li petegis:
Kompatu min! Miajn gepatrojn oni portis al tombo antaŭ multe da jaroj kaj miaj infanoj certe min forgesis... Mi estas forlasita, sen iu ajn. Helpu min, senditoj de la Eternulo! ne forlasu maljunulon perfiditan de siaj ambicioj kaj intencoj! nun, kiam mi min rekonas, mi timas, mi tre timas.
Rigardante min per okuloj, kiujn ombris dika kurteno da larmoj, li informis:
Miaj familianoj forgesis mian sindonon. Nur unu persono en la mondo eble memoros pri mi kaj etendus al mi protektantajn manojn, se li scius pri mia restadejo...
Li stampis ameman esprimon sur sian doloran maskon kaj
klarigis:
Mia nepo Andreo Ludoviko estis la lumo de miaj okuloj. Multfoje liaj karesoj mildigis mian turmentatan penson. En multaj okazoj mi hejme manifestis deziron, ke li sin donu al Medicino. Mi tiucele destinis por li rimedon. Mi deziris vidi lin praktiki bonon, kiun mi, neklera homo, ne sciis fari. Ofte atakis min konsciencoriproĉon pro uzurpo, kiun mi turdis al mia fratino; sed konsolis min la penso, ke la nepo de mia koro iel elspezos la monon, kiun mi senrajte metis en monŝrankon, sin instruante kiel konvene por bono de ĉiuj... Li estos bonfaranto al malriĉuloj kaj malsanuloj, li disĵetos bonajn semojn, kie mia senutila ekzistado dissemis ŝtonojn kaj dornojn de malprudento. Mia nepo estos bela, amata, respektata...
Forviŝante abundajn larmojn, li demandis per peteganta voĉo, kun atento streĉe turnita al miaj gestoj:
Ĉu eble vi, sendito de Dio, povos porti al mia nepo la teruran sciigon, ke suferoj min konsumas? Mi ne indas eliron el ĉi tiu kelkarcero, kie mi freneziĝis, sed estos al mi konsolo ekscii, ke Andreo havas informojn pri miaj suferoj!
Ha! ne plu helpis gestoj de Kalderaro, ke mi silentu ankoraŭ plu. El mia brusto kvazaŭ elrompiĝis torento da ne- bareblaj larmoj. Tie mi ne troviĝis antaŭ superaj grupoj, kies elsendoj de energioj min subtenus ĝis fino de la eduka batalo por memdisciplino, sed antaŭ bedaŭrindaj restaĵoj de surteraj pasioj. Mi memoris pri mia avo karesanta miajn harojn; pri tio, ke mia patro ĉiam aludis la dezirojn de la maljunulo, rilatajn al mia akademia studo... Mi pensis pri la longaj jaroj, kiujn la kompatinda eble konsumis tie alkroĉita al la ideoj pri financa posedo; mi komprenis kiel granda estas mia ŝuldo al li, rilate la kuracistan diplomon, kiun mi ne sciis honori en la mondo... Mi direktis petegantan rigardon al Kalderaro, sopirante pardonon...
La Asistanto ridetis kaj ĉion komprenis.
Kiu ja perdis la tutan infanan esprimon, se la Kristo mem, Superega Gvidanto de la Tero, iam malfermis siajn malfortajn brakojn en la lulilo en la stalo?
Mense revenante al la scenejo de mia fora infaneco, mi sentis min denove infano; mi venkis per salto la spacon nin apartigintan kaj genuiĝis ĉe la piedoj de mia malfeliĉa bonfaranto, kiun mi nun vidis tremanta kaj timanta. Mi kisis kaj kisis liajn manojn kaj, levante al li la larmantajn okulojn, mi demandis:
Avoĉjo Klaŭdio, ĉu vi do ne plu konas min?
Neeble priskribi tion, kio okazis.
Mi momente forgesis la studojn, kiujn mi intencis fari; la scenojn en tiu medio, kiuj kaŭzis scivolon kaj timon. Mia spirito sentis la sinceran dankon kaj la puran amon; kaj, dum la mizeraj estuloj kriegis enfermitaj en uzuro, unuj ribelintaj, dum aliaj kaŝe ridis nekapablaj kompreni la improvizan scenon, mi, subtenata de Kalderaro, kiu ankaŭ diskrete forviŝis larmojn, antaŭ la emocio min posedanta, levis mian avon en la brakoj, kaj kvazaŭ freneza de ĝojo kunportis la altprezan ŝarĝon, kiu estis dolĉa kaj malpeza por mia koro.
REALPROKSIMIĜO
Kiam Cipriana revenis en kompanio de siaj ceteraj amikoj, ŝi renkontis min banata de larmoj, kaj aŭdis la strangan rakonton de mia duonmensklara avo. Ŝi faris konsentan geston kaj afable diris:
Mi sciis, Andreo, ke vi venos por ia rezultato.
Dum rapidaj minutoj mi priskribis al ŝi la okazintaĵoj, kaj donis al ŝi ĉiujn informojn pri la pasinteco.
La direktantino serene pesis mian rememoradon pri la pasinteco kaj diris:
Ni disponas mallongan tempon; kaj, ĉar ne estas eblo por la malsanulo nin akompani, ni devas internigi lin tuj en ia rifuĝejo ĉi tie mem.
Mia avo, malgraŭ la ĝojego, ke li min rekonis, ne havis sufiĉan ekvilibron: li eldiradis senrilatajn frazojn, en kiuj la nomo Ismenia ofte estis redirata.
Ni ne povas forgesi - akcente diris la instruantino -, ke la frato Klaŭdio bezonas flegadon kaj zorgon. Estas neeble antaŭdiri, kiam li troviĝos en kondiĉoj spiri pli altan atmosferon.
Tiel dirinte, ŝi ĝentile kaj ameme aŭskultis la duonfrenezan maljunulon, patrinece ekzamenante lin.
Post kelkaj momentoj, ŝi informis:
Andreo, nia malsanulo devas reveni al la karna provado por pli rapide kaj efike pliboniĝi.
Nu, en ĉi tiu okazo - mi humile diris - ni povos meriti vian helpon, Fratino?
Kiel do ne? ĉar la reenkarniĝo okazos por nuraj korektaj aktivecoj, sen influo sur la kolektivajn interesojn, en pli amplek- sa maniero, nia persona helpo povas esti pli decida kaj tuja. Ĉi tie ekzistas granda nombro da bonfarantoj, zorgantaj pri multenombraj reenkarniĝoj en la regeneraj rondoj. Ni vidu, kiel ni studos la estontan situation de ĉi tiu frato.
Ŝi submetis la maljunulon al ama demandado.
La kadukulo emociite rakontis, ke lia patro, edziniĝante, kondukis el sia malkvieta juneco en sian hejmon filinon, kiun lia patrino akceptis kun amo. Poste tiu fratino fariĝis al li sindediĉa vartistino, meritante de li justan dankon. Sed, blindigite de la malsupera intenco senmezure posedi monon, li senigis ŝin de la havaĵoj, kiujn ŝi ekrajtis pro la morto de liaj gepatroj, kiuj atakite de maligna febro, forlasis lin en la antaŭtagoj de lia edziĝo. Senposedigita, post ploro kaj vana plendo, Ismenia estis pelita rifuĝi en domo de riĉa familio, kiu, pro kompato, donis al ŝi okupon de kelnerino kun malŝat- inda salajro. Mi sciis, ke ŝi, premita de ĉiaspecaj malfacilaĵoj, edziniĝis kun analfabeto, kruda kaj kruela homo, kiu ŝin torturis kaj donis al ŝi kelkajn filinojn en doloraj kondiĉoj de mizero. Priskribinte sian plej grandan devion en sia vojo, li komencis komentarii la neindajn idealojn, kiujn li nutris sur la kampo de avareco, skuante niajn korojn.
Cipriana, montrante sin alkutimiĝinta al tiaspecaj pro- blemoj, klarigis al mi:
- Ni jam konas du esencajn aferojn por la servoj koncernantaj lin: la bezonon de realproksimiĝo al Ismenia, kiu, reenkarniĝinta aŭ ne, troviĝas en loko, kiun ni ne konas, kaj la altrudon de ekstrema malriĉeco kun intensa laboro, ke li reeduku siajn proprajn aspirojn.
Posedante la probablan adreson de la idoj de la fratino iam humiligita, Cipriana rekomendis, ke du el niaj kunuloj faru rapidan esploron sur la Terkrusto, ke ni orientu nin rilate la vojojn irotajn en la neatendita okazaĵo.
La senditoj ne konsumis pli ol naŭdek minutojn.
Ili alportis bonajn novaĵojn, kiuj min konsolis.
Ili lokalizis la familion, kiun aludis la malfeliĉa maljunulo per siaj amaraj rememoroj, kaj alportis la sensacian informon. Amikoj el nia sfero klarigis al ni, rilate Ismenian, ke ŝi reenkarniĝis kaj travivas la junaj fazon de siaj fizikaj fortoj. Ŝi enkorpiĝis ĉe la sama familia trunko, kun kiu ŝi kunlaboris en la tempo, kiam mia avo ŝin forpelis el sia domo.
Kortuŝite Cipriana ĉion aŭdis kaj, interesiĝante pri ni, sugestis, ke ni organizu la bazojn de la estonta provado, konkerante sen perdo de tempo la simpation de la junulino.
En tiu tempo ni jam troviĝis interne de helpa institucio, kiu akceptis la peton de nia direktorino favore por la malsanulo, kun bonega volo nin servi.
Donante ĉiujn atentojn al mia antikva kreditoro, la estimata bonfarantino diris, direktante al mi:
Nia amiko, dum ĉirkaŭ du jaroj, ne povos foresti for de nia frata helpo. Li ankoraŭ restas profunde konformiĝinta kun la atmosfero de ĉi tiuj lokoj. Ni ofte vizitos lin, subtenante lin per niaj rimedoj, ĝis li ree povos spiri la aeron de la Terkrusto. Estas notinde, ke lia menso ne facile liberiĝos de la maŝaro de nekompreno, kaj en tiu stato li ne sukcese revenos al la karna edukejo.
Mi sekvis la konsilon, akompanante la sinsekvon de disponoj por la afero.
Cipriana kompateme rigardis la mensmalsanan estulon kaj bonkore daŭrigis:
Nun, Andreo, kiam ni finas niajn laborojn en la semajno, ni provu konduki Ismenian ĉi tien, por la preparaj laboroj de realproksimiĝo. Ĉar ŝi nune troviĝas en la surtera juneco, eble ŝi helpos nin en la preciza momento, akceptante la menskonfuzitan fraton en sian propran hejman institucion. Sed antaŭ ol ĉio ni bezonas ŝian simpation por nia laboro de renobligo.
Se Ismenia akordiĝos, se ŝi konsentos... - mi hezite
aldonis.
Ni respondos pri la cetero - decide promesis la interparolantino -; la reveno de Klaŭdio sur la fizikan sferon havos karakterojn tre personajn, sen influoj, de pli granda graveco sur la kolektivan spiriton, motivo, kial ni mem povos fari preskaŭ ĉiujn paŝojn.
Konfidinte la malsanulon al la bonfarantaj kunuloj, kiuj servis en la domo de kristana amo, en kiu ni gastis, ni ekiris en Rio-de-Ĵaneiron, kie Ismenia estos renkontata de ni, en modesta hejmo de kvartalo Bangu.
Post noktomezo ni respekteme eniris humilan loĝejon.
La fratino de mia avo nun estis la sesa filino de tiu sinjorino, kiu, en la fizika sfero estis konata kiel nepino de la maljuna Ismenia, kies personeco por la surtera familio perdiĝis en la tempo, kaj kiu ne estis alia ol la knabino-junulino, sub niaj zorgoj, reveninta al la perfektigantaj taskoj de la karna lukto.
Tie ĉio montris dignan malriĉecon kaj adorindan simplecon. Antaŭenirante, Cipriana metis la dekstran manon sur la frunton de la dormanta junulino, kvazaŭ vokante ŝin al ni. Efektive, post kelke da momentoj, ŝi venis al ni, kaj vidante, ke nia instruanto envolvita en intensan lumon faris al ŝi geston de beno, ŝi surgenuiĝis for de la materio, ekkriante kun larmoj de ĝojo:
Ĉiela Patrino, kiu estas mi por ricevi la gracon de via vizito? Mi estas neinda servantino...
Ŝi kovris la vizaĝon per la manoj, eble sentante sin blindig- ita de la sublima heleco, kaj pene retenante la emocion bolantan en sia brusto; sed nia respektinda bonfarantino alproksimiĝis, apogante la karesajn manojn sur ŝia abunda nigra hararo kaj kompate parolis:
Karulino, mi estas simple via fratino, via amikino... Aŭdu do! Kiaj estas viaj intencoj en la vivo?
Ĉar la junulino levis al ŝi la larmantajn okuloj n, la nobla senditino aldonis:
Ni bezonas vian kunlaboron kaj ni deziras ne esti neutilaj amikoj. Per kio ni povos servi al vi?
Afliktaj momentoj da atendo forpasis.
Parolu! - komplezeme aldonis Cipriana -; diru sen
timoj...
Per voĉo rompata de emocio, ŝi rememoris kun infana
naiveco:
Patrino, se mi povas ion peti, mi deziras vian helpon al Nikanoro. Ni estas gefianĉoj de preskaŭ du jaroj, sed ni estas malriĉaj. Mi laboras ĉe teksa industrio, kun malalta salajro, por helpi la subtenadon de nia domo, kaj Nikanoro estas masonisto... Ni jam longe revas pri organizo de malgran- da kaj modesta hejmo, sub protekto de la Dia Providenco. Ĉu ni povos atendi la aprobon de Dio?
Cipriana stampis sur la vizaĝon superegan patrinan amon
kaj diris:
Kiel do ne? Viaj deziroj estas justaj kaj sanktigaj. Nikanoro ricevos nian helpon, kaj viaj esperoj nian vivan kontribuon. Sed ni atendas ion el via kunlaboro...
Ha! per kio mi povos helpi vin, mi mizera servantivo?
La direktorino ne longigis la konversacion, kaj sole nur
petis:
Venu kun ni!
Poste, forte surprizante min, Cipriana kovris ŝian vizaĝon per mallarĝa vualo el substanco simila al gazo, ke ŝi ne vidu la impresajn pejzaĝojn, kiujn ni trapasos.
Subtenate de ni, post ne longe la junulino scivola kaj emocia surgenuiĝis antaŭ mia avo, kiu, vidante ŝin, elrompiĝis per ekkrioj montrantaj afliktiĝon:
Ismenia! Ismenia! mia fratino, pardonu min!... Karesante ŝiajn manojn, li torturata rigardadis ŝian hu-
milan mienon:
Ho! tio estas ŝi mem - li diris posedita de evidenta miro - kun la sama malĝojo en la tago, kiam mi ŝin for- pelis!... Sed kion do ŝi faris por esti nun pli juna kaj bela?
Ĉar la vizitantino silentis konfuzite, li afliktita ekkriis:
Diru, diru, ke vi min pardonas, ke vi forgesos la malbonon, kiun mi al vi faris!
Ĉe tiu punkto de la neatendita intervjuo, Cipriana intervenis kaj turnis sin al ŝi, demandante:
Ĉu vi neniam aŭdis, en la familio, ke via praavino havis
fraton...
Antaŭ ol ŝi finis, la junulino siavice demandis: -... kiu forpelis ŝin el la domo?
Jes.
Mia patrino jam aludis tiun foran pasintecon - ŝi malgaje aldonis.
Ĉu vi do ne rekonas lin? - afable demandis la bonfarantino. - Ĉu vi ne rememoras lin?
En tiu momento la maljunulo intervenis, vekante ŝian memoron:
Ismenia, Ismenia! mi estas Klaŭdio, via malfeliĉa
frato...
La junulino ne sciis interpreti tiujn parolojn, sed la direktorino ĉirkaŭvolvante ŝiajn fruntalajn lobojn per la manoj, fluigante sur ŝin magnetajn emanaĵojn, afable insistis, provante dronigi ŝian memoron en la plej gravaj perispiritaj centroj:
Revidu la pasintecon, mia amikino, ke ni pli bone servu la Dian Verkon.
Mirante, mi rimarkis ke io neordinara okazis en la menso de la junulino, ĉar ŝiaj okuloj, antaŭe dolĉaj kaj trankvilaj, fariĝis grandaj kaj malkvietaj. Ŝi provis retropaŝi antaŭ la peteganta esprimo de mia avo, sed la severeco de Cipriana ŝin haltigis, evitante la eksplodon de ŝiaj komencaj impulsoj de timo kaj ribelo.
Nun, jes! Mi memoras... - ŝi veis timigite.
Nia instruistino tiam liberigis ŝian frunton kaj, almontrante la malsanulon, ekkriis per emocia voĉo:
Kaj vi ne eksentas kompaton?
Kelkaj sekundoj da atendo peze forpasis; sed la amo, ĉiam dia en virino je noblaj aspiroj, triumfis en la kompatema rigardo de Ismenia, kiu tute aliiĝinta brakumis la malsanulon, ekkriante:
Ĝi estas vi, Klaŭdio? kio do okazis al vi?
La kadukulo faris longan komentarion pri siaj suferoj, aludis siajn pasintajn erarojn, kaj pli klarmensa kaj kontenta parolis al ŝi pri la konsolo, kiun donis al li la realproksimiĝo.
Ŝi longe konservis lin ĉe sia brusto, sentigante al li sian grandan amemon, sian sindediĉon kaj sian senliman kompren- emon.
Kiam ili estis laŭŝajne repacigitaj, tiam Cipriana alproksim- iĝis al ŝi kaj diris:
Mia amikino, ni ĝojos aŭdi vian promeson helpi nian fraton Klaŭdio en proksima estonteco. Ĉu vi kunlaboros kun ni favore por li, akceptante lin en viajn abnegaciajn brakojn de patrino, se la Dia Leĝo konsentos vian edziniĝon?
Respekteme, konigante al ni la trezorojn de simpla kaj humila ekzistado sur la Tero, la vizitantino ekkriis:
Se la Ĉielo donos al mi la feliĉon kontribui por la bono de Klaŭdio, tiu bono estos farata al mi mem; kaj, se iun tagon mi havos la feliĉon edziniĝi, li estos nia unua kaj adorata infano. Anticipe mi scias, ke Nikanoro ĝojegos pro mia ŝuldiĝo.
Ravite, rigardante la malfeliĉan kaptiton de la ombroj, ŝi promesis:
Vi dividos kun ni la malriĉan kaj honestan vivon, konos la ĝojon por la pano, frukto de ŝvito kun la Dia Protekto, kaj, en nia kompanio, vi forgesos la iluziojn, kiuj nin apartigis dum longa tempo...
Evidentigante belan simplecon de koro, ŝi ekstaze pro-
jektis:
Li estos feliĉa masonisto, kiel Nikanoro! li laŭdos la dignan lukton, kiun ni nun benas!...
Ĉar ŝi kortuŝite ploris, ĉirkaŭbrakis ŝin Cipriana, ankaŭ kortuŝita, kiu certigis kun larmantaj okuloj:
Kara infano, feliĉa estu vi, kiu komprenas kun ni la ĉielan servadon de nobla virino, ĉiam preta por la sublima patrineco.
Ankoraŭ pli kelkaj minutoj da karaj interkomprenoj forpasis, kaj, kiam la Suno ornamis la horizontojn per diamantaj koloroj, tiam ni denove troviĝis en la modesta ĉambro de Ismenia, helpante ŝin repreni la fiziologian aparaton kaj forgesi la okazintaĵon, kiun ŝi travivis ĉe ni, en la sfero de la Spirito.
Ŝi vekiĝis en la peza portilo, spertante nekonatan ĝojegon. Ŝi konservis sian menson refreŝigita per feliĉaj ideoj. Ŝi havis klaran impreson, ke ŝi revenas de mirinda pilgrimo, kies detalojn ŝi ne sukcesis rememori. Ne sciante la kialon, en tiu momento ŝi havis absolutan certecon, ke ŝi edziniĝos kaj ke Dio destinis al ŝi feliĉan estontecon.
Kiu povus vortigi nian dankon kaj miron en tiu horo? Miaj kunuloj benis ŝin kaj mi, ŝin emocie adiaŭinte, kisis ŝian etan dekstran manon, per silenta kiso de profunda amikeco kaj neesprimebla danko.
XX
EN LA HEJMO DE CIPRIANA
Fininte la semajnon de studoj, kiujn mi faris, kaj tenante novajn valorojn en la spirito, mi akompanis Kalderaron, meze en krepusko, al la laŭdinda fondaĵo en la malsuperaj regionoj, kiun la Asistanto nomis "Hejmo de Cipriana".
Ekstreme perpleksa antaŭ la problemo, kiu postulis mian atenton, kia estis la renkontiĝo kun mia avo, mi nun ne havis motivojn por longaj filozofiaj-sciencaj esploroj ĉe la privilegia kulturo de la instruanto baldaŭ adiaŭonta.
Esplorado cedis lokon al meditado, rezono al sento. Mi rikoltis multe da materialo rilata al la menso, eltirante valorajn konkludojn por difini la animajn malekvilibrojn; mi ekzamenis diversajn malsanulojn, kun kiuj mi interrilatis; mi rimarkis malsanojn, kies kaŭzoj ligiĝis al plej profundaj kaj malpli konataj radikoj de la spirito; sed inter la novaĵoj mi renkontis malsanulon, kiu delokis min de intelekta scivolo al zorgaj konsideroj pri la destino kaj pri la esto.
Mi nun rekonis, ke, por akiro de profita saĝo, estas nepre necese ekhavi amon.
En tiuj momentoj, la nekvietaj demandoj silentis en mia esto, bridite de dolora koro.
Vere mi povus esti multe progresinta sur la kampo de novaj scioj, konkerinta prestiĝajn simpatiojn, renovigante miajn konceptojn pri la vivo kaj la Universo, ilin plibonigante; sed por kio utilos tiaj venkoj, se ne estus al mi eble helpi bonfaranton ĉe malfacilaĵo?
Kun firma penso pri la surpriza afero de tiu horo, mi alvenis kun Kalderaro al grandega institucio, en kiu Cipriana distribuis la konstantan bonon de sia frata sindonemo.
Miaopinie ĝi estis helpa domo malsama ol tiuj, kiujn ni konis; ĝi ĝustadire ŝajnis granda labora centro.
La plimulto de la kunuloj tie moviĝantaj ne posedis luman esprimon, ili estis tipaj personoj en regenera proceso. Eksceptin- te Ciprianan kaj la asistantojn, kiuj kompletigis ŝian sekvant- aron, la komunumo ne malgranda konsistis el evidente malsu- peraj estuloj: viroj kaj virinoj similaj, laŭ la aspekto, al tiuj de la enkarnaj rondoj.
Kiel ordinare okazis, Kalderaro helpis min, klarigante:
- Fratino Cipriana planis ĉi tiun adorindan reduton por spirita restarigo kaj realigis ĝin, uzante la suferantajn kaj menskonfuzitajn fratojn mem, kiuj erarvagas sur la najbaraj regionoj.
Ŝi kompreneble ne loĝas ĉi tie; sed en ĉi tiu edukejo ŝi pasigas grandan parton de sia tempo, kiun ŝi dediĉas al la sanktiga servado en la malaltaj sferoj de evoluo. Vere la organizaĵo funkcias sub gardado de siaj propraj kunuloj, kiuj resaniĝadas. Ĝi estas do grava lernejo por anima reĝustiĝo, por memrekono kaj por preparo de bonvolaj individuoj. Nia meritplena amikino komencis la verkon, de kiu ŝi fariĝis fidelega estrino. Sed la institucio estas propra al malsupera regiono, por estuloj, kiuj deziras plibonigi siajn kondiĉojn de ekzistado. Transiĝa edukejo, sub rekta agado de tiuj, kiuj ricevas de ĝi profiton, ĝi fariĝis valora nukleo de instruo kaj helpo. Estuloj liberaj de la karno, en malfacilaj internaj kondiĉoj sur la kampo de kono, ĉi tie ricevas altvaloran helpon, ke ili konvene readaptiĝu al la vivo.
Diversaj grupoj de meza situacio sin direktis al ia konstru- aĵo en la centro de la grandega organizaĵo kaj mi divenis, ke tio estas la templo destinita la preĝo.
Multe da kunuloj rapide marŝis, konversaciante flanke de ni. Tie estis tiom da estuloj ĝojaj kaj tiom da estuloj maltrankvilaj, kiom en ia ajn strato de granda urbo en la densa mondo; mi havis la impreson, ke ni vizitas grandegan universitaton, situantan en malluma klimato.
Kvankam, laŭ la aspekto, ili estis distingiĝaj inter si, tiel la malgrandaj, kiel la nombraj fratkolektiĝoj, kiuj tie moviĝis, ili tamen estis identaj unuj al aliaj per la vivanta espero lumanta en ĉies rigardo. Ĉiuj, kiujn ni renkontis, montris neduban sintenon de laboro kaj renoviĝo; eĉ la kripluloj kaj malsanuloj, kiuj tie grandnombre haltis, montris tempera- mentojn de transformiga optimismo.
La respekteginda instruistino - bonvole daŭrigis la Asistanto - instalis ĉi tie efektivan laborejon por spirita restarigo. Malnovaj prezentantoj de fiero, kiuj, inter la homoj, atingis la grimpojn de vanteco kaj krimo, kiam, post longaj jaroj da elpuriĝo, elmontras reedifantajn dezirojn, tiam estas akceptataj en ĉi tiun domon, kie ili organizas sentojn kaj konojn por la Vojo al la estonteco. El ĉi tie kaj el aliaj samaj institucioj, lokitaj meze en elaĉetaj regionoj, eliras sennombraj korektigaj reenkarniĝoj. La fundamenta programo de Cipriana estas forgeso de malbono kaj la konstanta altigo de bono en la lumo de espero je Dio. La organizaĵo kostis al ŝi multe da sinoferoj rilataj al tempo kaj rajto, kiujn ŝi havis pro personaj meritoj; sed en la daŭro de la jaroj, elementoj de ŝi mem preparitaj komencis administri la verkon kaj ĝin subteni.
Mi pesis la bonkorecon kaj la saĝecon de tiu brava misiulino, preta je ĉia servo de supera kunlaboro, rememorante mian propran aferon ĉe mia mensmalsana avo implikita en la ombroj, kiam mi penetris en la sanktejon, kie ŝia voĉo estos aŭdata per preĝo. Diversaj estuloj de ŝi konataj ĉirkaŭis ŝin.
Unu sinjoro videblekonsolita pie diris la ŝi:
Plenuminte viajn konsilojn, Fratino, mi ne plu spertis inkubojn. Mi renovigis mian konduton pri miaj familianoj: mi komencis kunlabori, anstataŭ kontraŭstari.
Brave! - kontente ekkriis Cipriana - daŭra bono estas frukto de la frata kunlaboro. Vi vidos, kiel granda diferenco, por via feliĉo, estos konstatata ĉirkaŭ viaj paŝoj.
Fratino - diris al ŝi simpatia sinjorino -, mia situacio estas alia. Nun mi rimarkas, ke la mondo ne estis konstruita por mi, kaj ke estas mia devo labori favore por la mondo.
La respektinda interparolantino faris belan fizionomian esprimon kaj diris:
Via progreso estas videbla. Forgeso pri niaj personaj kapricoj pligrandigas nian komprenon.
Tremanta maljunulo kun ĉiuj karakteroj de ĵuselkarniĝinto iris al ŝi, kun la okuloj plenaj de larmoj.
Fratino - li malĝoje flustris -, mi ankoraŭ suferas la malnovajn kutimajn malsanetojn. Estas momentoj, kiam mi falas, perdante konscion pri mi mem, por poste vekiĝi afliktite...
La instruantino diskrete lin karesis kaj konsolis:
Estas memkompreneble. Estu konvinkita, ke via situacio pliboniĝos. Iafoje, dum jaroj ni gardas impresojn, kiuj tute nature ne disfumiĝas en kelke da tagoj.
Pliaj kunuloj, kun evidenta intenco ŝin aŭdi, iris al ŝi, sed, rimarkante nian ĉeeston, ridetante, ŝi venis al ni por kompleze informi:
Andreo, la problemo de nia malsanulo jam estis studata je ĉiuj ĝiaj tujaj solveblaj partoj. Klaŭdio restos plu en la rifuĝejo tiel longe ĝis li sin prezentos en kondiĉoj esti trans- lokita en nian regeneran institucion. Ĉi tie lin sin preparos por la reveno en la karnajn rondojn. Ĉio okazos laŭ la dezirata harmonio. Krom tio, niaj kunlaborantoj estas instruitaj rilate la helpon, kiun ni ŝuldas al Ismenia por realigo de ŝiaj idealoj.
Mi ĝojis konfuzite kaj kortuŝite, kaj dankis Dion. Nia interparolado ne daŭris plu. La signalo por la preĝo vokis nin al la ĝoja kaj dolĉa devo.
Cipriana faronte la preĝon, estis akompanata de siaj pro- ksimaj kunlaborantoj, kiuj en la momento ŝin sekvis.
Kun surgenuiĝinta animo mi vidis ŝin kun okuloj levitaj supren, de kie elŝprucis intensa lumo sur ŝian frunton... El ŝiaj torako, cerbo kaj manoj fontis radiantaj elsendaĵoj je dia forto, de kiuj ŝi fariĝis perantino por ni ĉiuj.
Atingite de la lumaj radioj, kiuj fluis el supera sfero pere de ŝia noblega persono, ni nin sentis lulataj de neesprimebla mildeco...
Harmoniplena ĥoro el centoj da voĉoj bone agorditaj kantis neforgeseblan himnon de laŭdo al la Superega Patro, kiu venigis al mi abundajn larmojn.
Tuj poste la emocia parolo de la instruantino vibris en la templo, petegante protekton de la Kristo:
Sinjoro Jesuo,
Ĉiama inspiro sur niaj vojoj,
Malfermu al ni, pro favorkoreco,
Kiel ĉiam,
La noblegajn pordojn
De via senmezura providenco...
Vivodonanto,
Veku nian konsciencon,
Ke ni semu reviviĝon
En la mallumaj valoj de la morto;
Distribuanto de la Superega Bono, Helpu nin kontraŭbatali malbonon Per spiritaj armiloj;
Princo de Paco, Ne forlasu nin indiferentaj Por la malpaco, Kiu skurĝas la koron De niaj suferantaj kunuloj;
Majstro pri Saĝeco, Forpelu malproksimen de ni La senton de laceco Ĉe servoj, Kiujn ni devas fari Al niaj nesciaj gefratoj;
Sendito de la Dia Amo,
Ne donu al ni pacon,
Dum ni ne venkas
La monstrojn de milito kaj malamo,
Kunlaborante kun Vi,
En via sankta surtera verko;
Paŝtisto de la Senmorta Lumo, Kuraĝigu nin, Ke neniam ni timiĝu
Antaŭ suferoj kaj malespero de la mallumo;
Distribuanto de la Senfina Riĉeco,
Provizu niajn manojn per viaj senlimaj rimedoj,
Ke ni estu utilaj
Al ĉiuj survojaj estaĵoj,
Kiuj ankoraŭ sentas sin bezonantaj
Viajn senmortajn donojn;
Anĝela Ambasadoro, Ne forlasu nin ĉe la deziro Senrajte ripozi, Kaj faru nin Viaj humilaj servantoj, Kie ajn ni troviĝos;
Anoncanto de la Bona Novaĵo, Ne pernesu, Ke niaj oreloj dormu Ĉe la ĥoro de singultoj De tiuj, kiuj petegas helpon En la rondoj de sufero;
Kunulo de Eterneco, Benu niajn respondecojn kaj devojn; Ne forlasu nin en neperfekteco, Kiun ankoraŭ ni estas portantaj!
Donu al ni, Amata Jesuo, la favoron servi al Vi, Kaj la Superrega Sinjoro de la Universo gloru vin Por ĉiam. Tiel estu!...
La interno de la templo fariĝis brilega. Tiam mi vidis tra dika vualo da larmoj, kiuj venis en miajn okulojn, ke mirinda krono el disaeriĝantaj briliantoj dum momentoj trembrilis sur la respekteginda kapo de tiu misiulino de bono, kvazaŭ ĝi tuj estus tien metita de nevideblaj manoj...
Post la kunveno Cipriana kun mirinda simpleco venis adiaŭi min.
Kial mi ne diru? Mi havis la okulojn vualitaj de larmoj, mi deziris ŝin sekvi, kvazaŭ filo danka por ĉiam, tiaj estis la saĝeco kaj amo elbordiĝantaj el ŝia glorata spirito.
Kalderaro brakumis min la unua, kun bondeziroj por feliĉa vojaĝo, kiujn mi ne povis reciproki, sufokite de intensa emocio. La ceteraj kunuloj kortuŝite salutis min kaj fine Cipriana premis min al sia brusto, patrinece kisis min kaj diris kun malsekaj okuloj:
La Patro vin benu. Neniam forgesu korecon ĉe plenumo de ia ajn devo.
Kaj eble pro tio, ke ŝi vidis min profunde emociita, ŝi
aldonis:
Ni estos kuniĝintaj laŭ spirito.
Mi apartiĝis de ŝiaj brakoj, kun resopiroj de filo, en kies interna sanktejo la flamo de danko neniam estingiĝas.
Nun, sola kaj emociita, revenante al la laboroj, kiuj min atendis, mi enspiris la parfumojn de la hela nokto, kiu pleniĝis de miregindaj trembrilantaj astroj...
Favorkora Sinjoro - mi mense petegis -, volontu beni la vermon, kiu mi estas!...
Mi havis la impreson, ke la koro batis ŝvelinta en mia brusto. Antaŭ miaj okuloj la konstelacioj brilis, montrante glorajn destinojn en la senfina estonteco...
Kaj silente meditante pri la grandeco de Dio, mi verŝis abundajn larmojn de ĝojego, spertante neesprimeblajn sen- sacojn, kiuj invadis mian animon ekstazantan kaj feliĉan sub nova espero!
l-*-1 Latina esprimo, kiun oni povas tradiki per la vortoj "kun egala paŝo" aŭ "samtempe". - La Trad.
I-*-1 La Aŭtoro aludas la urbon "Nia Hejmo" en Supera Sfero. "Nia Hejmo" estas ankaŭ nomo de alia verko de Andreo Ludoviko, jam esperantigita de L.C. Porto Carreiro Neto kaj eldonita de la Brazila Spiritisma Federacio. - La Trad.