Jes…
La ŝipo Nu Kio nova Sinjoro Wagner finis sian surteran karieron, aŭ la surmaran karieron aŭ pli ĝuste sian malrapid-iradon. Ĉar la kaduk,a vaporŝipo, kiel laca, maljunulo malrapidiris sur la oceano, aŭ promenetis, kaj se eblas diri: ĝi trafikis pland-ŝove. Certagrade ĝi eĉ spiregante, anhelante, kiel apatiaj poŝtistoj dum enmanigo de leteroj, sed estantaj jam antaŭ emeritigo.
La trouzitan, kadukan korpon de tiu vaporŝipo, sensignifa nek en sia vivo, ĝiajn krevetintajn fumtubojn preskaŭ oscedante kaj marasme klinis por dormi sur la fajnan ŝlimon, troviĝanta en la profundo de la oceano, kiel koro de patrino. Kompatinda, bona, astma helico, krome Fred la Malpura, la Kapitano kaj lia suspektinda personaro dronis. Ankaŭ la vigla sensacio, farbita per grandegaj literoj, ripozas tie kun ili: “Nu Kio Nova, Sinjoro Wagner.”
“Nenio grava”, respondas la ondoj, kaj tiuj certe pravas pri ĝi.
Estas la 5-a horo aŭrore. La ŝipo Stanlej Up To Date veturas plenvapore al la scenejo de la katastrofo. Jam eĉ postesigno ne estas videla de la finiĝinta tragedio sur la oceano, baniĝanta en la matena sunbrilo. Sed tamen… Ĝuste apud ili, ĉe la flanko de la ŝipo albatiĝas kelkaj vrakeroj el la riparo… krome barelo…
– Li eksentis… – murmuris Tendenulo la Fervora.
Lordo Hamilton demetis sian ĉaplelon. Ili ĉiuj staris tie kun kapo nekovrita. Ili rigardis mute la lignopecojn, la multajn etajn rubaĵojn, dancantajn sur la akvo kaj ĉion, kio tiam dum mallonga tempo ankoraŭ montras sur la senlima oceano, ke antaŭ nelonge ŝipo rapidis ien kun homoj kaj ambicioj, proksimume antaŭ kelkaj horoj la hejtisto enpoŝigis pecon da ŝinko inter du pantranĉaĵojn, kaj la stiristo eble decidis, ke sekvonttage li tamen skribos al sia familio, ĉar dudek jaroj estas longa tempo; povas okazi, ke iu faldetis paĝon de libro, kaj nun tiu ĉi ironia rubaĵ-amaso, kio restis el la tuto, dum mallonga tempo, kiel ĝi balanciĝante, pigre kuŝas sur la akvo, baniĝanta en sunbrilo, kiel la fina resumo de la granda kaoso: tiu malgranda, senpove naĝanta, paciĝinta, sedimentiĝonta rubaĵo.
Tio okazis. Kaj vi ne sciis…
Kelkaj timemaj, demandaj kaj akuzaj ekrigardoj. Vanek la Dornhara, Roĉild la Malavara… Jimmy la Ĝisorela kaj Filipo la Diru-jam… Iliaj timide moviĝintaj rigadoj algluiĝas al la malgranda rubaĵ-amaso. La ŝipo Brigita. La teruro, la pesta ŝipo. Kaj nun sekvas mallonga, tragikomika epizodo. Venas sinjoro Wagner, ŝanceliĝante ankaŭ pro la malĝojo, kiel funebranta familiestro, antaŭ kiu disiĝas la grupo de la partoprenantoj por malfermi vojon silente. Sed kie estas tiu vojo, kiu estas sufiĉe larĝa por la pendolaj paŝoj de sinjoro Wagner? Lia vizaĝo estis serioza, liaj okuloj malsekaj, kaj li venis, aŭ li portis sin mem, kaptinte sin je la pantalono, mute kaj forkaŝante sian malĝojon kun vireca forto, eĉ li volis forkaŝi ankaŭ sian eksterordinaran ebriecon, sed li singultis subite, kaj pro tio la kandelo, fiksita apud lian ĉapelon falis sur la plankon klakante. Li haltis ĉe la balustrado, rigadis la akvon, kiu englutis la veturilon, nomitan pri li, kvazaŭ ĝi estintus glaseto da brando. Li etendis la manon en sian poŝon por ĵeti velkintan floron en la maron el sia stoko, kiel signon de sia funebro, kaj dum li vidis konsternite, ke or-kadraj olulvitroj falis en la akvon, li ekkonsciiĝis, ke eble li tamen ne en sian poŝon ŝovis sian manon.
Ĉi-foje ili ne batis sinjoron Wagner, konsiderante la situacion, ili lasis lin stari tie, kaj en la granda silento kvikado aŭdiĝis el lia interna poŝo.
– Ekveturo! Ni ĝiras la ŝipon!.. Per plena vaporo!.. – krakis la voĉo de Watson en la paroltubon.
Maxbell diris trankvile al sinjoro Theo, se ia subita malsano metus finon al sia vivo, pro kio li mortus, tiuokaze li petas balzamigi sin. Se li ne mortus, kompreneble ĝi estos superflue.
Sinjoro Theo promesis, ke ĝi okazos tiel, poste li iris en sian kajuton. Sinjoro Theo pensadis. Jen rigardu: La profesoro estas en la ŝranko, kaj la edzino ne scias pri tio. La edzino estas sur la ŝipo, kaj la profesoro ne scias pri tio. Li devus transdoni la sciigon pri ŝia morto, sed la virino ankoraŭ vivas. Li devus diri al li, ke lia edzino vivas, sed la porfesoro ne scias, ke ŝi mortis. Ŝi ja ne mortis…
Atendu iomete! Ni ne devas intermiksi ĉion… Kiel ĝi estas? Ekzemple la pik-damo estas la mort-sciigo de la virino, kaj tiu tref-bubo estas ŝranko…
– Vi havas tre bonan nervosistemon – diris Jimmy la Ĝisorela, – se nun vi faras tiun privatan kartludadon. Ĉar se veras, ke tiu Watson estas fripono, kion ni povas fari?
– Tio estas demando, kion li volas, antaŭ ol ni timus lin. Kaj tio estas la demando, ĉu je kies flanko staras la maristoj?
– La plimulto de maristoj konsistas el ĉiuspecaj fiuloj, kiujn Watson kolektis.
– Ĉu tiuj, kiujn vi varbis, estas honestaj homoj?
– Hm… Neniu el ili ŝtelis fontanon. Nek tion mi supozas, ke ili venus kontraŭ mi aŭ kontraŭ vi. Neniu povas aserti pri Vasiĉ, aŭ pri mi, ke ni forvendis tiun, kiu dungis nin. Vi aŭdos multe da fiaĵoj pri ni, kies iu parto tute ne estas vera. Sed tiaĵon neniam…
Milda skrapado aŭdiĝis sur la ŝranko. Sinjoro Theo iris tien kaj diris tra iu ventola aperturo el la du:
– Restu trankvila – li flustris, – vi povos elveni nur vespere!
– Laŭ mi eĉ tio estas multa – rimarkis Jimmy la Ĝisorela. Ĉar la skrapado ne ĉesis, ili tamen malfermis la pordon:
– Sinjoroj… – flustris la profesoro – mi sufokiĝos.
Li ankorŭ ŝatintus detali la aferon, sed la milionulo tuj repremegis lin en la ŝrankon per tenera movo, iomete kun la helpo de sia genuo, ĉar la profesoro grasiĝis. Plendinda voĉo estis aŭdebla tra la ventola aperturo:
– Mi petegas, sinjoroj… La tineoj manĝos min!
– Jam ankaŭ mi pensi pri tio – reflustris sinjor Theo, – jam morgaŭ ni ŝutos sur vin naftalinon.
Neniam plu li menciis la tineojn.
Sed kvazaŭ la ŝipo mem sentus, ke ili kuras de anataŭ la ne deskuebla fato, kiu estas sur ilia spuro plenvapore, kaj ĝi veturegis plu al sia malproksima celo sub nigra, funebrovual-simila nubo, eliĝanta el ties fumtubo, kaj la nevidebla sangohundo de la fato konstante bojadis malantaŭ ili…
Theo iradis tien-reen sur la ferdeko trankvile. Kie povas kaŝiĝi Lilian ĉi tie? Subite maldika, severa homo kun kuspita, mallarĝa liphararo paŝis antaŭ lin, kiu portis cilindran ĉapelon.
– Mi petas, ne eltiru vin de la priparoladoj! Ĉio havas limon! La anatomo infulas la futbaljuĝiston, ke ni veturu rekte al Tsiui! Tiel ne eblas fari ekspedicion!
– Pardonon – rimarkis Theo modeste, – al kiu mi havas la honoron?
– Ne koleru – respondis la homo indigne, havanta cilindran ĉapelon, pro kio li devis pintigi sian buŝon, tiel ambaŭ ekstremaĵoj de liaj lipharoj tuŝis liajn nazlobojn, kiel la tondilo de kankro, kiam tiuj palpe trovas la ĉasakiraĵon! – Vi devus koni viajn kolegojn en la faŭko de la morto! Almenaŭ ĝis nun mi sentis tiel, ke ni kunfandiĝis en la lukto!
– Mi komprena, ke mi kunfandiĝis kun vi, sed tio ankoraŭ ne ekskludas, ke ni prezentiĝu reciproke, ĉar je mia honorvorto, mi ne konas vin.
La alt-ĉapela, magralonga, sinjoro kun kuspitaj lipharoj diris dolore:
– Vi ne devus entrepreni ekspedicion, se vi ne rekonas min, ĉar mi tre ofte malfermis la pordon antaŭ vi. Mi estas la juna frato de la domprizorgisto. Vi kunveturigis min, kiel gas- akvodukt- kaj friduj-muntiston. Mi nomiĝas Brogles, mi devenis el Svedio, sed mia patro jam naskiĝis en Usono, kaj li estis komercisto de agrokulturaĵoj en la ŝtato Massachusetts.
– Estas superflue prezenti vin tiel precize.
– Mi ŝatus, se vi notus bone miajn indikojn, ke vi konu tiujn, kiam la verkistoj de leksikonoj informiĝos pri ĝi. Temas pri tio, ke laŭ mi kaj ankaŭ laŭ sinjoro Maxbell ni devus preterveturi la insularon Ĵaŭdo. Sed la anatomo asertas, ke ni devus veturi sen devojiĝo al Tsiuri.
Kiam Theo alvenis tien, la diskuto iom drastiĝis. Inter la oraĵisto, la anatomo kaj la mekanikistoj okazis incidento, tiel la futbaljuĝisto instinkte fajfis per sia fajfilo vidinte la tumultiĝon.
– Kiel vi opinias, sinjoro? – demandis Theo la profesoron, kiam la ribelo mildiĝis.
– Mi trovos la esploriston laŭ miaj observoj, mezuroj kaj laŭ la apenaŭ signifaj verkoj de Gustavo Bahr! Ĉar li en aŭgusto li ankoraŭ veturis al Tsiui, se li vivas, tiel post septembro li estis ĉe la insulo malgranda Tonga. Ĉar pro la eta holdo lia provizaĵo estis elĉerpiĝonta. La sola vojo estas atingi la Kabon Farrere helpe de la tre forta polusa marfluo, de kie li jam ne povis maltrafi la portugalan insularon Sambi-Sumbi.
– Kaj se… Se vi eraras…
La orgojlaj fulmoj de Zeuso, sidanta sur sia trono, zigzagis el liaj okuloj.
– Ĝi, sinjoro, estas pura ŝtalo, eĉ pli ŝtala: ĝi estas papero, kiel la ciferoj estas verkitaj helpe de la logiko kaj la majesta funkcio de la homa cerbo kun senmorta, tutcerta rekono, ke duoble du verŝajne estas kvar! Ni ne asertas tion tutcerte, ke ĝi estas kvar! Ĝi fontas el nia ekzakta dubo, devige rilatanta niajn perceptojn. Kaj ĝuste tiu, ĉion superanta, ekzakta kopodo nia faras netrompeble certa, ke duoble du vere kaj difinitive estas kvar.
Theo rapidis en sian kajuton nervoze. Malferminte la pordon de la ŝranko, li komencis flustadi.
– Diru al mi! Kio okazintus, se vi estus veturinta plu de Tsiuri al la inuslaro Tonga?
– Mi povas diri tion kun granda precizeco: miaj maristoj estintus tuj kaptintaj kaj ŝnurligintaj min kaj informintaj la mondon pere de S.O.S.-signaloj, ke Gustavo Bahr freneziĝis, krome, se eblas, oni savu niajn spiritojn. De kie vi akiris tiun grilon?
– Nu, nu… Ĝi ne tute estas grilo.
– Pardonon, sinjoro, sed ĝi ĉirpas! Tiaĵon povas diri nur stulta laikulo, se vi ne prenas ĝin, kiel ofendon. Mi estis sur la insulo Tsiui en aŭgusto, kaj se mi estus ekveturinta ĝis decembro al la direkto de la Kabo Farrere, tiam la malfluo estus drivinta min inter la glacimontojn, deiĝintaj laŭhorare disde la Suda poluso.
Sinjoro Theo rigardis longe Gustavon Bahr. Nun kiun kredi el inter la du scienculoj.
– Vi havis ŝipon kun eta holdo – li recitis sinjoron Maxbell. – Se vi forlasis la insulon Tsiui kaj preterveturante la insularon malgranda Tonga, vi devis konfidi vin al la marfluo ĝis la Kabo Farrere, por rekompletigi vian provizaĵon sur la insularo Sambi Sumbi.
– Nu ne!.. – li respondis ridegante. – Nun jam ankaŭ vi kredas tion, ke mi estas sur la insularo Sambi-Sumbi? Sinjoro, mi ĵuras, ĝi estas tiel absurdaĵo, kvazaŭ…
– Sankta Dio!.. Kio ĝi estas?!
Gustavo Bahr sekvis la rigardon de sinjor Theo, kaj liaj genuoj fleksiĝis.
Antaŭ la malgranda fenestro de la kajuto pendis ostokadra buŝharmoniko averte, ligita la ŝnuro, kun alfiksita papero.