ЕВАНГЕЛИЕ ОТ ЛОУКЫ
Глава 1
1Понэже оубо мънози начяшя чинити повэсть о извэстованыихъ въ насъ вещехъ. 2якоже прэдашя намъ бывъшеи искони самовидьци и слоугы словесе. зизволи ся и мънэ хождьшоу ис прьва по вьсэхъ въ истину по рядоу писати тебэ дрьжавьныи феофиле. 4да разоумээши о нихъже наоучилъ ся эси словесехъ оутврьждениэ.5бысть въ дьни ирода царя иоудеиска иереи эдинъ именемь захария по чрэдэ авияни и жена эго от дъщеръ ааронь. и имя эи елисавефь. 6бэасте же оба правьдьна прэдъ богъмь ходяща въ заповэдехъ вьсэхъ и оправьданиихъ господьниихъ бес порока. 7и не бэ има чяда. понэже бэ елисавефь неплоды и оба заматорэвъша въ дьньхъ своихъ бэасте. 8бысть же слоужящоу эмоу въ чиноу чрэды своэя прэдъ богъмь. 9по обычаю иереискоуоумоу прилоучи ся эмоу покадити въшьдъшоу въ црькъвь господьню. 10и вьсе мъножьство люди бэ молитву дэя вънэ въ годъ фумиана. 11яви же ся эмоу ангелъ господьнь стоя о десную алътаря кадильнааго. 12и съмяте ся захария видэвъ и страхъ нападе на нь. 1зрече же къ нэмоу ангелъ господьнь: не бои ся захариэ занэ оуслышана бысть молитва твоя и жена твоя елисавефь родить сынъ тебэ и наречеши имя эмоу иоанъ 14и будеть тебэ радость и веселиэ и мънози о рождьствэ эго въздрадоують ся. 15будеть бо великъ прэдъ господьмь и вина и сикера не имать пити и доуха святааго исплънить ся эще ис чрэва матере своэя. 16и мъногы сыновъ израилевъ обратить къ господоу богоу ихъ. 17и той прэдъидеть прэдъ нимь доухъмь и силою илииною обратити срьдьца отьць на чяда и противьныя въ мудрость правьдьныихъ оуготовати господеви люди съврьшены. 18и рече захария къ ангелоу: по чесомоу разоумэю се; азъ бо эсмь старъ и жена моя заматорэвъши въ дьньхъ своихъ. 19и отвэщавъ ангелъ рече эмоу: азъ эсмь гавриилъ прэстояи прэдъ богъмь и посъланъ эсмь глаголати къ тебэ и благовэстити тебэ се. 20и се будеши млъчя и не могы проглаголати до нэгоже дьне будеть се. занэ не вэрова словесемъ моимъ яже събудуть ся въ врэмя своэ. 21и бэшя людиэ жидуще захария и чоуждааху ся эже моуждааше той въ црькъви. 22ишьдъ же не можааше глаголати къ нимъ и разоумэшя яко видэниэ видэ въ црькъви и той бэ помавая имъ и прэбывааше нэмъ. 2зи бысть яко исплънишя ся дьниэ слоужбы эго иде въ домъ свои. 24по сихъ же дьнехъ зачятой елисавефь жена захариина и таяше ся пять мэсяць глаголющи 25яко тако сътвори мънэ господь въ дьни въ няже призрэ отяти поношениэ моэ въ чловэцэхъ. 26въ шестыи же мэсяць посъланъ бысть ангелъ гауриилъ от бога въ градъ галилеискъ эмоуже имя назарефъ 27къ дэвици обрученэ мужеви эмоуже имя иосифъ от домоу и отьчьства давидова и имя дэвици мария. 28и въшьдъ къ нэи ангелъ рече: радоуи ся благодатьная господь съ тобою благословлэна ты въ женахъ. 29она же видэвъши съмяте ся о словеси эго. и помышляаше каково се будеть цэлованиэ. з0и рече ангелъ эи: не бои ся мариэ обрэте бо благодать от бога. з1и се зачьнеши въ чрэвэ и родиши сынъ и наречеши имя эмоу iсоусь. з2сь будеть великъ и сынъ вышняаго наречеть ся и дасть эмоу господь богъ прэстолъ давида отьца эго. ззи въцарить ся въ домоу иаковли въ вэкы и царьствоу эго не будеть коньца. з4рече же мария къ ангелоу: како будеть се иде мужа не знаю; з5и отвэщавъ ангелъ рече эи: доухъ святыи наидеть на тя и сила вышьняаго осэнить тя. тэмьже и эже родить ся свято наречеть ся сынъ божии. з6и се елисавефь ужика твоя и та зачятой сынъ въ старость свою и се мэсяць шестыи эсть эи нарицаэмэи неплодъви. з7яко не изнеможеть от бога вьсякъ глаголъ. з8рече же мария: се раба господьня буди мънэ по глаголоу твоэмоу. и отиде от нэя ангелъ.з9въставъши же мария въ ты дьни иде въ горьиицу съ тойщаниэмь въ градъ иоудовъ 40и въниде въ домъ захариинъ и цэлова елисавефь. 41и бысть яко оуслыша елисавефь цэлованиэ мариино възигра ся младеньць радощами въ чрэвэ эя и исплъни ся доухъмь святыимь елисавефь 42и възъпи гласъмь великъмь и рече: благословлэна ты въ женахъ и благословлэнъ плодъ чрэва твоэго. 4зи откудоу се мънэ да придеть мати господа моэго къ мънэ; 44се бо яко бысть гласъ цэлования твоэго въ оушию моэю възигра ся младеньць радощами въ чрэвэ моэмь. 45и блажена яже вэрова яко будеть съврьшениэ глаголаныимъ эи от господа. 46и рече мария: величить доуша моя господа 47и въздрадова ся доухъ мои о бозэ съпасэ моэмь. 48яко призьрэ на съмэрениэ рабы своэя се бо отселэ блажять мя вьси роди. 49яко сътвори мънэ величиэ сильныи и свято имя эго 50и милость эго въ родъ и родъ боящиимъ ся эго. 51сътвори дрьжаву мышьцею своэю расточи гръдыя мыслию срьдьца ихъ. 52низъложи сильныя съ прэстолъ и възнесе съмэреныя. 5залчущяя исплъни благъ и богатящяя ся отпоусти тойщя. 54приятой израиля отрока своэго помянути милость 55якоже глагола къ отьцемъ нашимъ авраамоу и сэмени эго до вэка. 56прэбысть же мария съ нэю яко три мэсяця и възбрати ся въ домъ свои. 57елисавефи же исплъни ся врэмя родити эи и роди сынъ. 58и слышашя окрьстой живущеи и рождениэ эя яко възвеличилъ эсть господь милость свою съ нэю и радовааху ся съ нэю. 59и бысть въ осмыи дьнь придошя обрэзатой отрочяте и нарицааху э именьмь отьца своэго захария 60и отвэщавъши мати эго рече: ни нъ да наречеть ся имя эмоу иоанъ. 61и рекошя къ нэи яко ни къто же эсть от рождения твоэго иже нарицаэть ся именьмь тэмь. 62помавааху же отьцоу эго како бы хотэлъ нарещи эго. 6зи испрошь дъщицу написа имя эго глаголя: иоанъ эсть имя эмоу. и чоудишя ся вьси. 64отврьзошя же ся оуста эго абиэ и языкъ эго и глаголааше благословя бога. 65и бысть на вьсэхъ страхъ живущиихъ окрьстой ихъ и въ вьсеи горьнии иоудеистэи повэдаэми бэаху вьси глаголи си. 66и положишя вьси слышавъшеи на срьдьцихъ своихъ глаголюще: чьто оубо отрочя се будеть; и рука господьня бэ съ нимь. 67и захария отьць эго наплъни ся доухъмь святыимь и пророчьствова глаголя: 68благословлэнъ господь богъ израилэвъ яко посэти и сътвори избавлэниэ людемъ своимъ. 69и въздвиже рогъ съпасения нашего въ домоу давида отрока своэго. 70якоже глагола оусты святыихъ сущиихъ от вэка пророкъ эго. 71спасениэ от врагъ нашихъ и из рукъ вьсэхъ ненавидящиих насъ. 72сътворити милость съ отьци нашими и помянути завэтой святыи свои. 7зклятвою эюже клятой ся къ авраамоу отьцоу нашемоу. дати намъ 74без страха из рукы врагъ нашихъ избавльшемъ ся слоужити эмоу прэподобиэмь и правьдою прэдъ нимь вься дьни живота нашего. 76и ты отрочя пророкъ вышьняаго наречеши ся. прэдъидеши бо предъ лицьмь господьнэмь оуготовати путь эго. 77дати разоумъ съпасения людемъ эго въ отпоущениэ грэхъ ихъ. 78милосрьдии ради бога нашего въ нихъже посэтилъ эсть насъ въстокъ съвыше. 79просвэтити сэдящяя въ тьмэ и сэни съмрьтьнэ. направити ногы нашя на путь мирьнъ. 80отрочя же растяаше и крэпляаше ся доухъмь и бэ въ поустыняхъ до дьне явлэния своэго къ израилю.
Глава 2
1Бысть же въ дьни ты изиде повелэниэ от кесаря аугоуста написати вьсю въселэную. 2се написаниэ прьвоэ бысть владящоу суриэю куриниоу. зи идяаху вьси написатой ся къжьдо въ свои градъ. 4възиде же иосифъ от галилея из града назарефьска въ иоудею въ градъ давидовъ иже нарицаэть ся вифлеемъ. занэже вэаше от домоу и от отьчьствия давидова. 5написати ся съ мариэю обрученою эмоу женою сущею непраздьною. 6бысть же эгда бысте тоу исплънишя ся дьниэ родити эи 7и роди сынъ свои прьвэньць и повитой и и положи и въ ясльхъ занэ не бэ има мэста въ обитэли. 8и пастоуси бэаху въ тоиже странэ бъдяще и стрэгуще стражу нощьную о стадэ своэмь. 9и се ангелъ господьнь ста оу нихъ и слава господьня осия я и оубояшя ся страхъмь велиимь. 10и рече имъ ангелъ: не боите ся се бо благовэстоую вамъ радость велику яже будеть вьсэмъ людемъ. 11яко роди ся вамъ дьньсь съпасъ эже эсть христосъ господь въ градэ давидовэ. 12и се вамъ зиамениэ. обрящете младеньць повитой лежящь въ ясльхъ. и 1звънезаапу бысть съ ангелъмь мъножьство вои небесьныихъ хвалящиихъ бога и глаголющиихъ: 14слава въ вышьниихъ богоу и на земли миръ въ чловэцэхъ благоволэниэ. 15и бысть яко отидошя от нихъ на небо ангели и чловэци пастоуси рекошя дроугъ къ дроугоу: прэидемъ оубо до вифлеема и видимъ глаголъ сь бывъшии иже господь съказа намъ. 16и придошя подвигъше ся и обрэтошя марию же и иосифа и младеньць лежящь въ ясльхъ. 17видэвъше же съказашя о глаголэ глаголанээмь имъ о отрочяти семь. 18и вьси слышавъшеи дивишя ся о глаголаныихъ от пастоухъ къ нимъ. 19мария же съблюдааше вься глаголы си сълагающи въ срьдьци своэмь. 20и възвратишя ся пастоуси славяще и хваляще бога о вьсэхъ яже слышишя и видэшя якоже глаголано бысть къ нимъ. 21и эгда исплъни ся осмь дьнии да и обрэжуть наречено бысть имя эмоу iсоусь нареченоэ от ангела прэжде даже не зачятой ся въ чрэвэ. 22и эгда исплънишя ся дьниэ очищения эю по законоу моусеовоу възнесосте и въ иероусалимъ поставити прэдъ господьмь. 2зякоже эсть писано въ законэ господьни. яко вьсякъ младеньць мужьска полоу рлзврьзая ложесна свято господеви наречеть ся. 24и дати жрьтву по реченоуоумоу въ законэ господьни дъва гръличища или дъва пътеньца голубина. 25и се бэ чловэкъ въ иероусалимэ эмоуже имя сумеонъ. и чловэкъ сь правьдьнъ и чьстивъ чая оутэхы израилэвы и доухъ бэ святой въ нэмь. 26и бэ эмоу отвэщано доухъмь святыимь не видэти съмрьти прэжде даже видить христа господьня. 27и приде доухъмь въ црькъвь. и эгда въведосте родителя отрочя iсоуса сътворити има по обычаю законьноуоумоу о нэмь. 28и той приятой э на рукоу своэю и благослови бога и рече: 29нынэ отпоустиши раба твоэго владыко по глаголоу твоэмоу съ миръмь. з0яко видэсте очи мои съпасениэ твоэ. з1эже эси оуготовалъ прэдъ лицьмь вьсэхъ людии з2свэтой въ откръвениэ языкомъ и славу людии твоихъ израиля. ззи бэ иосифъ и мати эго чоудяща ся о глаголэмыихъ о нэмь. з4и благослови я сумеонъ и рече къ марии матери эго: се лежить сь на падениэ и на въстаниэ мъногомъ въ израили и въ знамениэ прэрочьно. з5и тебэ же самои доушу проидеть оружиэ. да открыють ся от мъногъ срьдьць помышлэния. з6и бэ анна пророчица дъщи фаноуилова от колэна асирова. си заматорэвъши въ дьньхъ мънозэхъ живъши съ мужьмь седмь лэтой от дэвьства своэго. з7и та въдова до осми десятой и четырь лэтой яже не отхождааше от црькъве постоймь и молитвами слоужящи нощь и дьнь. з8и та въ той часъ приставъши исповэдааше ся господеви и глаголааше о нэмь вьсэмъ чающиимъ избавлэния въ иероусалимэ. з9и яко съконьчашя ся вься по законоу господьню възвратишя ся въ галилею въ градъ свои назарефъ. 40отрочя же растяаше и крэпляаше ся доухъмь исплъняя ся прэмудрости и благодать божия бэ на нэмь. 41и хождаасте родителя эго по вься лэта въ иероусалимъ въ праздьникъ пасхы. 42и эгда бысть дъвою на десяте лэтоу въсходящемъ имъ въ иероусалимъ по обычаю праздьника 4зи коньчавъшемъ дьни възвращающемъ же ся имъ оста отрокъ въ иероусалимэ. и не чоу иосифъ и мати эго. 44мнэвъша же и въ дроужинэ сущь идосте дьне путь и искаасте эго въ рождении и въ знании. 45и не обрэтойша эго възвратисте ся въ иероусалимъ възискающа эго. 46и бысть по трьхъ дьньхъ обрэтосте и въ црькъви сэдящь по срэдэ оучитель и послоушающа ихъ и въпрашающа я. 47оужасааху же ся вьси послоушающеи эго о разоумэ и отвэтэхъ эго. 48и видэвъша и дивисте ся и къ нэмоу мати эго рече: чядо чьто сътвори нама тако; се отьць твои и азъ скръбяща искааховэ тебе. 49и рече къ нима: чьто яко искааста мене; не вэста ли яко яже суть отьца моэго въ тэхъ достоить ми быти; 50и та не разоумэсте глагола иже рече има. 51и съниде съ нима и приде въ назарефъ. и бэ повиноуя ся има. мати же эго съблюдааше вься глаголы сия сълагающи въ срьдьци своэмь. 52iсоусь же спэаше прэмудростию и тэлъмь и благодатию от бога и чловэкъ.
Глава 3
1Въ пятоэ же на десяте лэто владычьствия тиверия кесаря обладающоу понтьскоуоумоу пилатоу иоудеэю и четврьтовластьвоующоу галилеэю иродоу филипоу же братоу эго четврьтовластьвоующоу итоуриэю и трахонитьскою страною и лисанию четврьтовластьвоующоу авилиниэю. 2при архиереи аннэ и каиафэ бысть глаголъ божии къ иоаноу захарииноу сыноу въ поустыни. зи приде въ вьсю страна иорьданьску проповэдая крьщениэ покаяния въ отпоущениэ грэхомъ. 4якоже эсть писано въ кънигахъ словесъ исаия пророка глаголюща: гласъ въпиющааго въ поустыни оуготовите путь господьнь правы творите стьзя эго. 5вьсяка дьбрь наплънить ся и въсяка гора и хлъмъ съмэрить ся. и будуть стрьпътьная въ правая и острии въ пути гладъкы. 6и оузьрить вьсяка плъть съпасениэ божиэ. 7глаголааше же исходящиимъ народомъ крьститой ся от нэго: исчядия ехидьнова къто съказа вамъ бэжати от грядущааго гнэва; 8сътворите оубо плоды достоины покаянию и не начинаите глаголати въ себэ яко отьца имаамъ авраама. глаголю бо вамъ яко можеть богъ от камения сего въздвигнути чяда авраамоу. 9оуже бо секыра при корени дрэва лежить. вьсяко оубо дрэво не творящеэ плода добра посэкають и въ огнь въмэтають и съгараэть. 10и въпрашааху эго народи глаголюще: чьто оубо сътворимъ; 11отвэщавъ глаголааше имъ: имэяи дъвэ ризэ да подасть не имущоуоумоу и имэяи брашьна такожде да творить. 12придошя же и мытариэ крьститой ся и рекошя къ нэмоу: оучителю чьто сътворимъ; 1зонъ же рече къ нимъ: ни чьто же болэ повелэнааго вамъ творите. 14въпрашааху же и воини глаголюще: и мы чьто сътворимъ; и рече къ нимъ: ни кого же обидите ни оклеветаите и довъльни будэте оброкы вашими. 15чающемъ же людьмъ и помышляющемъ въ срьдьцихъ своихъ о иоанэ еда той эсть христосъ; 16отвэщевааше иоанъ вьсэмъ глаголя: азъ оубо водою крьщаю вы грядеть же крэплии мене эмоуже нэсмь достоинъ отрэшити ремене сапогъ эго. той вы крьстить доухъмь святыимь и огньмь. 17эмоуже лопата въ руцэ эго и потрэбить гоумьно своэ и събереть пъшеницу въ житьницу свою а плэвы съжежеть огньмь негасимыимъ. 18мънога же и ина оутэшая благовэстовааше людьмъ.19иродъ же четврьтовластьникъ обличаэмь имь о иродиядэ женэ брата своэго и о вьсемь зълэ эже сътвори иродъ 20приложи и се надъ вьсэми и заклепе иоана въ тьмьници. 21бысть же эгда крьстишя ся вьси людиэ iсоусоу крьщьшоу ся и молящоу ся отврьзе ся небо 22и съниде доухъ святыи тэлесьныимъ зракъмь яко голубь на нь. и гласъ съ небесе бысть глаголя: ты эси сынъ мои възлюблэныи. о тебэ благоволихъ.2зи той бэ iсоусь яко тремъ десятемъ лэтой начиная сынъ сы яко мьнимъ бэ иосифовъ илиэвъ 24матфатовъ леуиинъ мелхиэвъ ианнаэвъ иосифовъ 25маттафиэвъ амосовъ наоумовъ еслимовъ нагеовъ 26маафовъ матафиэвъ семеиэвъ иосифовъ иоудинъ 27иоанановъ рисаэвъ зоровавелэвъ салафиилэвъ нириэвъ 28мелхиэвъ аддиэвъ косамовъ елмодамовъ ировъ 29иосиовъ елиезеровъ иоримовъ матфатовъ леуиинъ з0сумеоновъ иоудовъ иосифовъ ионановъ елиакимовъ з1мелеаэвъ маинановъ маттафатвъ нафановъ давидовъ з2иесеовъ овидовъ воозовъ салмоновъ наасоновъ ззаминадавовъ арамовъ есромовъ фаресовъ иоудовъ з4иакововъ исаковъ авраамовъ фаринъ нахоровъ з5сероуховъ рагавовъ фалековъ еверовъ салань з6каинановъ арфаксадовъ симовъ нотвъ ламеховъ з7мафоусаль еноховъ иаредовъ малелеиловъ каинановъ з8еносовъ сифовъ адамовъ божии.
Глава 4
1Iсоусь же исплънь доуха свята възврати ся от иордана и вед яаше ся доухъмь въ поустыню. 2четыри десяти дьнии искоушаэмъ дияволъмь и не эсть ни чесо же въ ты дьни. и коньчавъшемъ ся имъ послэдь възалъка. зи рече эмоу дияволъ: аще сынъ эси божии рьци камению семоу да будеть хлэбъ. 4и отвэща iсоусь къ нэмоу глаголя: писано эсть яко не о хлэбэ эдиномь живъ будеть чловэкъ нъ о вьсякомь глаголэ божии. 5и възведъ и дияволъ на гору высоку показа эмоу вьсяка царьствия въселэныя въ часэ врэменьнэ. 6и рече эмоу дияволъ: тебэ дамь власть сию вьсю и славу ихъ. яко мънэ прэдана эсть и эмоуже аще хощу прэдамь ю. 7ты оубо аще поклониши ся прэдъ мъною будуть тебэ вься. 8и отвэщавъ iсоусь рече эмоу: иди за мъною сотоно. писано бо эсть: господеви богоу твоэмоу поклониши ся и томоу эдиномоу послоужиши. 9и веде и въ иероусалимъ и постави и на крилэ црькъвьнээмь и рече эмоу: аще сынъ эси божии врьзи ся от судоу низъ. 10писано бо эсть яко ангеломъ своимъ заповэсть о тебэ съхранити тя. 11и на рукахъ възьмуть тя да не о камень прэтойкнеши ногы твоэя. 12и отвэщавъ iсоусь рече эмоу яко речено эсть не искоусиши господа бога твоэго. 1зи сконьчавъ вьсяко искоушениэ дияволъ отиде от нэго до врэмене. 14и възврати ся iсоусь въ силэ доуховьнэи въ галилэю. и вэсть изиде по вьсеи странэ о нэмь. 15и той оучааше на съньмищихъ ихъ славимъ вьсэми. 16и приде въ назарефъ въ нэмьже бэ въспитанъ и въниде по обычаю своэмоу въ дьнь суботьнии въ съборище. и въста чистой. 17и въдашя эмоу кънигы исаия пророка. и разгънувъ кънигы обрэте мэсто и деже бэ написано: 18доухъ господьнь на мънэ. эгоже ради помаза мя. благовэститой нищиимъ посъла мя. ицэлитой съкроушеныя срьдьцьмь. проповэдатой плэньникомъ отпоущениэ и слэпыимъ прозьрэниэ. отпоуститой съкроушеныя въ отраду. 19проповэдати лэто господьне приятьно. 20и съгънувъ кънигы въдавъ слоузэ сэде. и вьсэмъ въ съборищи очи бэасте зьрящи на нь. 21начятой же глаголати къ нимъ яко дьньсь събысть ся писаниэ се въ оушию вашею. 22и вьси съвэдэтельствовааху эмоу и дивляаху ся о словесехъ благодати исходящиихъ из оустой эго и глаголааху: не сь ли эсть сынъ иосифовъ; 2зи рече къ нимъ: вьсяко речете ми притойчу сию врачоу исцэли ся самъ. элико слышахомъ бывъшиихъ въ капернаоумэ сътвори и сьде въ отьчьствии своэмь. 24рече же: аминь глаголю вамъ яко ни которыи же пророкъ приятой эсть въ отьчьствии своэмь. 25въ истину же глаголю вамъ яко мъногы въдовиця бэшя въ дьни илиины въ израили эгда заключи ся небо три лэта и шесть мэсяць яко бысть гладъ по вьсеи земли. 26и ни къ эдинои же ихъ посъланъ бысть илия тойкъмо въ сарефъфу судоньскую къ женэ въдовици. 27и мънози бэаху прокажени въ израили при елисеи пророцэ и ни единъ же от нихъ очисти ся тойкъмо нееманъ сурьскыи. 28наплънишя же ся вьси яростию на съборищи слышяще си. 29и въставъше изгънашя и вънъ из града и ведошя и до врьоху горы нэиже градъ ихъ сътворенъ бэаше да бышя и низъринули. з0онъ же прошьдъ по срэдэ ихъ идяаше.з1и въниде въ капернаоумъ въ градъ галилеискъ. и бэ оучя въ суботы з2и оужасааху ся о учении эго яко съ властию бэ слово эго. ззи въ съборищи бэ чловэкъ имы доухъ бэса нечиста. и възъпи гласъмь велиэмь з4глаголя: остани. чьто эсть намъ и тебэ iсоусе назарянине; пришьлъ эси погоубитой насъ. вэмь тя къто эси святыи божии. з5и запрэти эмоу iсоусь глаголя: прэмлъчи и изиди из нэго. и повергъ и бэсъ по срэдэ и изиде из нэго ни како же не врэждь эго. з6и бысть оужасъ на вьсэхъ. и сътязааху ся дроугъ къ дроугоу глаголюще: чьто эсть слово се яко властию и силою велить нечистыимъ доухомъ и исходять;з7и исхождааше шоумъ о нэмь въ вьсяко мэсто страны. з8въставъ же из съньмища въниде въ домъ симоновъ. тьща же симоня бэ одрьжима огньмь велиэмь и молишя и о нэи. з9и ставъ надъ нэю запрэти огню. и остави ю. абиэ же въставъши слоужааше имъ. 40заходящоу же слъньцоу вьси элико имэаху болящяя недугы различьны привождааху я къ нэмоу. онъ же на когожьдо ихъ руку възложь исцэляаше я. 41исхождааху же и бэси от мъногъ въпиюще и глаголюще яко ты эси христосъ сынъ божии. и запрэщая не даяаше имъ глаголати. яко вэдяаху христа самого суща. 42бывъшоу же дьни ишьдъ иде въ поусто мэсто и народи искааху эго и придошя до нэго. и дрьжааху и да не бы отшьлъ от нихъ. 4зонъ же рече имъ яко и дроугыимъ градомъ подобаэтой ми благовэстити царьствиэ божиэ. яко на се посъланъ эсмь. 44и бэ проповэдая на съньмищихъ галилеисцэхъ.
Глава 5
1Бысть же належящоу эмоу народоу да бышя слышали слово божиэ и той бэ стоя при эзерэ генисаретьсцэ. 2и видэ дъва корабица стояща при эзерэ. рыбари же отшдъше от нэю плакааху мрэжя своя. звълэзъ же въ эдинъ от корабицоу иже бэ симоновъ моли и от земля отступити мало. и сэдъ оучааше ис корабля народы. 4якоже прэста глаголя рече къ симоноу: възэди въ глубину и въметэте мрэжя вашя въ ловитву. 5и отвэщавъ симонъ рече эмоу: наставьниче об нощь вьсю троуждьше ся ни чесо же не яхомъ. по глаголоу же твоэмоу въврьжемъ мрэжу. 6и се сътворьше обяшя мъножьство рыбъ мъного. прэтрьзааху же ся мрэжя ихъ. 7и поманушя причястьникомъ иже бэаху въ дроузэмь корабли да пришьдъше помогуть имъ. и придошя и наплънишя оба корабля яко погружати ся има. 8видэвъ же симонъ петръ припаде къ колэнома iсоусовома глаголя: изиди от мене яко мужь грэшьнъ эсмь господи. 9оужасъ бо одрьжааше и и вься иже бэаху съ нимь о ловитвэ рыбъ яже яшя 10такожде же иакова и иоана сына зеведеова яже бэсте обьщьника симонови. и рече къ симоноу iсоусь: не бои ся от селэ чловэкы будеши ловя. 11и извезъше корабля на землю и оставльше вьсе въ слэдъ эго идошя.12и бысть эгда бысть въ эдиномь от градъ и се мужь исплънь прокажения. и видэвъ iсоуса падъ ниць моли ся эмоу глаголя: господи аще хощеши можеши мя очистити. 1зи простьръ руку косну и рекъ: хощу очистися. и абиэ проказа отиде от нэго. 14и той запрэти эмоу ни комоу же не глаголати. нъ шьдъ покажи ся иереови и принеси о очищении своэмь якоже повелэ моуси въ съвэдэтельство имъ. 15прохождааше же паче слово о нэмь. и сънимааху ся народи мънози слышати и цэлити ся от нэго от недугъ своихъ. 16той же бэ отходя въ поустыню и моля ся.17и бысть въ эдинъ от дьнии и той бэ оучя и бэаху сэдяще фарисеи и законооучителэ иже бэаху пришьли от вьсякоя вьси галилеискы и иоудеискы и от иероусалима. и сила господьня бэ цэлити я. 18и се мужи носяще на одрэ чловэка иже бэ ослаблэнъ. и искааху вънести и и положити прэдъ нимь. 19и не обрэтойше кудоу вънести и народа ради възлэзъше на храмъ сквозэ скуделъ низъвэсишя и съ ложьмь по срэдэ прэдъ iсоуса. 20и видэвъ вэру ихъ рече эмоу: чловэче отпоущають ти ся грэси твои. 21и начяшя помышляти кънижьници и фарисеи глаголюще: къто сь эсть иже глаголэть хоулу; къто можеть отпоущати грэхы тойкъмо эдинъ богъ; 22разоумэвъ же iсоусь помышлэния ихъ отвэщавъ рече имъ: чьто помышляэте въ срьдьцихъ вашихъ; 2зчьто эсть оудобээ рещи ослаблэноуоумоу отпоущають ти ся грэси твои ли рещи въстани и ходи; 24нъ да оувэсте яко власть имать сынъ чловэчьскыи на земли отпоущати грэхы рече ослаблэноуоумоу: тебэ глаголю въстани и възьми ложе твоэ и иди въ домъ твои. 25и абиэ въставъ прэдъ ними възьмъ на нэмьже лежааше и иде въ домъ свои славя бога. 26и оужасъ приятой вься и славлялху бога и наплънишя ся страхъмь глаголюще яко видэхомъ прэславьна дьньсь.27и по сихъ изиде и оузьрэ мьздоимьца именьмь леуию сэдящъ на мытьници. и рече эмоу: иди по мънэ. 28и оставль вься въставъ въ слэдъ эго иде. 29и сътвори чрэждениэ велико леуи эмоу въ домоу своэмь. и бэ народъ мъногъ мытарь и инэхъ иже бэаху съ ними възлежяще. з0и ръпътааху кънижьници ихъ и фарисеи къ оученикомъ эго глаголюще: по чьто съ мытари и грэшьникы эсте и пиэте; з1и отвэщавъ iсоусь рече къ нимъ: не трэбоують съдравии врача нъ болящеи. з2не придохъ призъватой правьдьникъ нъ грэшьникы въ покаяниэ. ззони же рекошя къ нэмоу: по чьто оученици иоанови постять ся чясто и молитвы творять такожде и фарисеистии а твои эдять и пиють; з4онъ же рече къ нимъ: еда можете сыны брачьныя доньдеже женихъ эсть съ ними сътворити постити ся; з5придуть же дьниэ эгда отятой будеть от нихъ женихъ тойгда постять ся въ ты дьни. з6глаголааше же и притойчу къ нимъ яко ни кто же приставлэния ризы новы не приставляэть на ризу ветойху. аще ли же ни и новую раздьреть и ветойсэи не приключить ся приставлэниэ эже от новааго. з7и ни кто же не въливаэть вина нова въ мэхы ветойхы. аще ли же ни просадить вино новоэ мэхы. и то пролээть ся и мэси погыбнуть. з8нъ вино новоэ въ мэхы новы въливати и обоэ съблюдеть ся. з9и ни кто же нивъ ветойха абиэ хощеть новоуоумоу. глаголеть бо: ветойхоэ лоуче эсть.
Глава 6
1Бысть же въ суботу въторопрьвую ити эмоу сквозэ сэяния и въстрьзааху оученици эго класы и эдяаху истирающе рукама. 2нэции же от фарисеи рекошя имъ: чьто творите эгоже не достоить творити въ суботы; зи отвэщавъ iсоусь рече къ нимъ: ни ли сего чьли эсте эже сътвори давидъ эгда възалка ся самъ и иже съ нимъ бэаху; 4како въниде въ домъ божии и хлэбы предложения приимъ эсть и дасть и сущиимъ съ нимъ ихъже не достояаше эсти тойкъмо иереомъ эдинэмъ. 5и глаголааше имъ яко господь эсть сынъ чловэчьскыи суботэ. 6бысть же и въ дроугую суботу вънити эмоу въ съборище и оучити. и бэ чловэкъ тоу и рука эмоу десная бэ соуха. 7и назирааху кънижьници и фарисеи аще въ суботу исцэлить и да обрящуть рэчь на нь. 8онъ же вэдэаше помышлэния ихъ и рече чловэкоу имущоуоумоу суху руку: въстани и стани по срэдэ. онъ же въставъ ста. 9рече же iсоусь къ нимъ: въпрошоу вы аще достоить въ суботы добро сътворити или зъло сътворити доушу съпасти или погоубити; 10и възьрэвъ на вься я рече эмоу: простри руку твою. онъ же прострэть и оутврьди ся рука эмоу яко и дроугая. 11они же исплънишя ся безоумия и глаголааху дроугъ къ дроугоу чьто бышя сътворили iсоусови.12бысть же въ дьни ты изиде въ гору молитой ся и бэ об нощь въ молитвэ божии. 1зи эгда бысть дьнь пригласи оученикы своя. и избьравъ от нихъ дъва на десяте яже и апостолы нарече. 14симона эгоже именова петра и андрэю брата эго. иакова и иоана. филипа и варфоломеа. 15матфеа и фому. иакова алфеова и симона нарицаэмааго зилота. 16иоуду иаковля и иоуду искариотьскааго иже бысть и прэдатель.17и съшьдъ съ ними ста на мэстэ равьнэ. и народъ оученикъ эго и мъножьство мъного людии от вьсея иоудея и иероусалима и помория турьска и сидоньска. 18иже придошя послоушатой эго и ицэлитой ся от недугъ своихъ и страждущеи от доухъ нечистыихъ и цэлэаху ся. 19и вьсь народъ искааше прикасати ся эмь. яко сила из нэго исхождааше и ицэляаше вься. 20и той възведъ очи свои на оученикы своя глаголааше: блажени нищии доухъмь яко ваше эсть царьствиэ божиэ. 21блажени алъчущеи нынэ яко насытите ся. блажени плачущеи нынэ яко въсмээте ся. 22блажени будете эгда възненавидять вы чловэци и эгда разлучять вы и поносять и пронесуть имя ваше яко зъло сына чловэчьскааго ради. 2звъздрадоуите ся въ той дьнь и възиграите ся. се бо мьзда ваша мънога на небесехъ. по сихъ бо творяаху пророкомъ отьци ихъ. 24обаче горе вамъ богатыимъ яко въсприясте оутэху вашу. горе вамъ насыщении яко възалъчете ся. 25горе вамъ смэющеи ся нынэ яко въздрыдаэте и въсплачете ся. 26горе эгда рекуть добрэ о васъ вьси чловэци. по семоу бо творяаху лъжиимъ пророкомъ отьци ихъ. 27нъ вамъ глаголю слышящиимъ: любите врагы вашя. добро творите ненавидящиимъ васъ. 28благословите кльнущяя вы. молите ся за творящяя вамъ обиду. 29биющоуоумоу тя въ ланиту подаи и дроугую. и отэмлющоуоумоу тебэ ризу и срачиця не възбрани. з0вьсякомоу же просящоуоумоу оу тебе даи и от отэмлющааго твоя не истязаи. з1и якоже хощете да творять вамъ чловэци и вы творите имъ такожде. з2и аще любите любящяя вы кая вамъ хвала эсть; ибо и грэшьници любящяя ихъ любять. ззи аще благо творите благо творящиимъ вамъ кая вамъ хвала эсть; ибо и грэшьници тожде творять. з4и аще възаимъ даэте от нихъже чаэте въсприяти кая вамъ хвала эсть; ибо и грэшьници грэшьникомъ възаимъ дають да въсприимуть равьно. з5обаче любите врагы вашя и добро творите и възаимъ даите ни чесо же не чающе. и будеть мьзда ваша мънога и будете сынове вышьняаго. яко той благъ эсть на невъзблагодатьныя и зълыя. з6будэте оубо милостиви якоже и отьць вашь милостивъ эсть. з7и не судите да не судять вамъ. не осуждаите да не осудять васъ. отпоущаите и отпоустять вы. з8даите и дасть ся вамъ. мэру добру натойкану и потрусьну и прэлияющу ся дадять на лоно ваше. тою бо мэроу эюже мэрите възмэрить ся вамъ. з9рече же притойчу имъ: еда можеть слэпьць слэпьца водити; не оба ли въ яму въпадете ся; 40нэсть оученикъ надъ оучительмь своимь. съврьшьнъ же вьсякъ будеть якоже оучитель эго. 41чьто же видиши сучьць иже эсть въ оцэ брата твоэго а брьвьна эже эсть въ оцэ твоэмь не чоуэши; 42ли како можеши рещи братоу твоэмоу: брате остави да изьму сучьць иже эсть въ оцэ твоэмь самъ брьвьна въ оцэ твоэмь не видя; лицемэре изьми прьвээ брьвьно из очесе твоэго и тойгда прозьриши изяти сучьць иже въ оцэ брата твоэго. 4знэсть бо дрэво добро творя плода зъла. ни дрэво зъло творя плода добра. 44вьсяко бо дрэво от плода своэго познаэть ся. не от трьния бо чешуть смокъви ни от купины грозда объэмлють. 45благыи чловэкъ от благааго съкровища срьдьца своэго износить благоэ. и зълыи чловэкъ от зълааго съкровища срьдьца своэго износить зълоэ. от избытойка бо срьдьца глаголють оуста эго.46чьто же мя зовете господи господи а не творите яже глаголю; 47вьсякъ грядыи къ мънэ и слышяи словеса моя и творя я съкажу вамъ комоу эсть подобьнъ. 48подобьнъ эсть чловэкоу зиждущоу храмину. иже ископа и оуглуби и положи основаниэ на камени. наводию же бывъшоу припаде рэка храминэ тои и не може двигнути эя. основана бо бэ на камени. 49а слышавыи и не сътворь подобьнъ эсть чловэкоу съзъдавъшоу храмину на земли без основания. эиже прирази ся рэка и абиэ разори ся. и бысть раздроушениэ храмины тоя велиэ.
Глава 7
1Эгда съконьча вься глаголы сия въ слоухы людемъ въниде въ капернаоумъ. 2сътьникоу же нэкоэмоу рабъ боля зълэ оумирааше иже бэ эмоу чьстьнъ. зслышавъ же о iсоусэ посъла къ нэмоу старьця иоудеискы моля и да пришьдъ съпасеть раба эго. 4они же пришьдъше къ iсоусоу моляаху и тойщьно глаголюще яко достоинъ эсть эже аще даси эмоу. 5любить бо языкъ нашь и съборище той съзъда намъ. 6iсоусь же идяаше съ ними. эще же эмоу не далече сущоу от домоу посъла къ нэмоу сътьникъ дроугы глаголя: господи не движи ся. нэсмь бо достоинъ да подъ кровъ мои вънидеши. 7тэмьже ни себе достоина сътворихъ прити къ тебэ. нъ рьци словъмь и исцэлээть отрокъ мои. 8ибо азъ чловэкъ эсмь подъ властели оучиненъ имэя подъ собою воины. и глаголю семоу: иди и идеть. и дроугоуоумоу: приди и придеть. и рабоу моэмоу: сътвори се и сътворить. 9и слышавъ се iсоусь чоуди ся эмоу и обращь ся послэдоующоуоумоу народоу рече: глаголю вамъ ни въ израили толикы вэры обрэтохъ. 10и възвращьше ся въ домъ посълании обрэтошя болящааго раба исцэлэвъша.11И бысть въ прочии идэаше iсоусь въ градъ нарицаэмыи наинъ и съ нимъ идяаху оученици эго и народъ мъногъ. 12якоже приближи ся къ вратомъ градоу и се изношааху оумеръшъ сынъ иночядъ матери своэи. и та бэ въдова. и народъ от града мъногъ бэ съ нэю. 1зи видэвъ ю господь милосрьдова ю и рече эи: не плачи ся. 14и приступль косну въ одръ. носящеи же сташя. и рече: юноше тебэ глаголю въстани. 15и сэде мрьтвыи и начятой глаголати. и дасть и матери эго. 16приятой же страхъ вься и славляаху бога глаголюще яко пророкъ великъ въста въ насъ и яко посэти богъ людии своихъ.17и изиде слово се по вьсеи иоудеи о нэмь и по вьсеи странэ. 18и възвэстишя иоаноу оученици эго о вьсэхъ сихъ. и призъвавъ дъва этера от оученикъ своихъ иоанъ 19посъла къ iсоусови глаголя: ты ли эси грядыи или иного чаэмь пришьдъша же къ нэмоу мужа рэсте: иоанъ крьститель посъла ны къ тебэ глаголя: ты ли эси грядыи ли иного чаэмь; 21въ той часъ исцэли мъногы от недугъ и ранъ и доухъ зълъ и мъногомъ слэпомъ дарова прозьрэниэ. 22и отвэщавъ iсоусь рече има: шьдъша възвэстита иоанови яже видэста и слышаста яко слэпии прозирають. хромии ходять. прокажении очищають ся. глоусии слышять. мрьтвии въстають. нищии благовэстоують. 2зи блаженъ эсть иже аще не съблазнить ся о мънэ. 24отшьдъшема же вэстьникома иоановома начятой глаголати о иоанэ: чесо изидосте въ поустыню видэтой; трьсти ли вэтръмь движемы; 25нъ чесо изидосте видэтой; чловэка ли мякъками ризами одэна; се иже въ одежди славьнэ и пищи суще въ царьскихъ суть. 26нъ чесо изидосте видэтой пророка ли; еи глаголю и лише пророка. 27сь эсть о нэмьже писано эсть: се азъ посылаю ангелъ мои прэдъ лицемь твоимь иже оуготоваэть путь твои прэдъ тобою. 28глаголю же вамъ: болии рожденыихъ женами пророкъ иоана крьстителя ни кто же нэсть. мьнии же въ царьствии божии болии эго эсть. 29и вьси людиэ слышавъше и мытаре оправъдишя бога крьщьше ся крьщениэмь иоановомъ. з0фарисеи же и законьници съвэтой божии отврьгошя въ себэ не крьщьше ся от нэго. з1рече же господь: комоу оуподоблю чловэкы рода сего и комоу суть подобьни; з2подобьни суть дэтищемъ сэдящемъ на тръжищихъ и приглашающемъ дроугъ дроуга и глаголющемъ: пискахомъ вамъ и не плясасте. рыдахомъ вамъ и не плакасте ся. ззприде бо иоанъ крьститель ни хлэба эды ни вина пия. и глаголете: бэсъ имать. з4приде сынъ чловэчьскыи эды и пия и глаголете: се чловэкъ ядьца и винопиица дроугъ мытаремъ и грэшьникомъ. з5и оправьди ся прэмудрость от чядъ своихъ.з6моляаше же и эдинъ от фарисеи да бы элъ съ нимь и въшьдъ въ домъ фарисеовъ възлеже. з7и се жена въ градэ яже бэ грэшьница и оувэдэвъши яко възлежить въ храминэ фарисеовэ. принесъши алавастръ мура з8и ставъши зади при ногоу эго плачущи ся начятой мочити нозэ эго сльзами и власы главы своэя отирааше и облобызааше нозэ эго и мазааше муромъ. з9видэвъ же фарисеи възъвавыи эго рече въ себэ глаголя: сь аще бы былъ пророкъ вэдэлъ оубо бы къто и какова жена яже прикасаэть ся эмь. яко грэшьница эсть. 40отвэщавъ же iсоусь рече къ нэмоу: симоне имамъ ти нэчьто рещи. онъ же рече: оучителю рьци. iсоусь же рече: 41дъва длъжьника бэсте заимодавьцоу нэкоэмоу. эдинъ длъжьнъ бэ пятию сътой динарии а дроугыи пятию десятой. 42не имущема же има въздати обэма отда. которыи оубо эю паче възлюбить и; 4зотвэщавъ же симонъ рече: непьщоую яко эмоуже вяще отда. онъ же рече эмоу: правэ соудилъ эси. 44и обращь ся къ женэ рече симоноу: видиши ли сию жену; вънидохъ въ домъ твои воды на нозэ мои не дасть. си же сльзами омочи нозэ мои и власы своими отре. 45лобъзания ми не дасть. си же отнэлиже вънидохъ не прэста облобызающи нозэ мои. 46елеэмь главы мотя не помаза. си же муръмь помаза нозэ мои. 47эго же ради глаголю ти: отпоущають ся эи грэси мънози яко възлюби мъного. а эмоуже мьне отпоущаэть ся мьньшьми любить. 48рече же эи: отпоущають ся тебэ грэси. 49и начяшя възлежящеи съ нимь глаголати въ себэ: къто сь эсть яко и грэхы отпоущаэть; 50рече же къ женэ: вэра твоя съпасе тя иди съ миръмь.
Глава 8
1Бысть же по томь и той прохождааше сквозэ грады и вьси проповэдоуя и благовэстоуя царьствиэ божиэ и оба на десяте съ нимь. 2и жены эдины яже бэаху исцэлены от доухъ зълъ и болэзнии мария нарицаэмая магдалыни из нэяже изиде седмь бэсъ. зи иоанна жена хоузаня приставьника иродова и соусана и ины мъногы яже слоужааху эмоу от имэнии своих. 4разоумэющоу же народоу мъногоу и грядущемъ от вьсэхъ градъ къ нэмоу рече господь притойчу сию къ нимъ. 5изиде сэяи сэятой сэмене своэго. и эгда сэяаше ово паде при пути и попьрано бысть и пътиця небесьныя позобашя э. 6а дроугоэ паде на камени и прозябъ оусъше занэ не имэаше влагы. 7а дроугоэ паде по срэдэ трьния и вздрасте трьниэ и подави э. 8а дроугоэ паде на земли добрэ и прозябъ сътвори плодъ съторицею. сия глаголя възгласи: имэяи оуши слышати да слышить. 9въпрашааху же и оученици эго глаголюще: чьто эсть притойча си; 10онъ же рече имъ: вамъ дано эсть вэдэти таины царьствия божия а прочиимъ въ притойчахъ. да видяще не видять и слышаще не разоумэють. 11эсть же притойча си. сэмя эсть слово божиэ. 12а иже при пути суть слышящеи. потомь же придеть диаволъ и възьметь слово от срьдьца ихъ да не вэры имъше съпасени будуть. 1за иже на камени иже эгда оуслышять съ радостию приэмлють слово. и сии корене не имуть. иже въ врэмя вэру эмлють и въ врэмя напасти оступають. 14а падъшеэ въ трьнии. си суть слышавъшеи и от печалии и богатьствия и сластьми житеискыими ходяще подавляють ся и не до врьха плода творять. 15а иже на добрэ земли сии суть иже добръмь срьдьцьмь и благъмь слышяще слово дрьжять и плодъ творять въ трьпэнии. си глаголя възгласи: имэяи оуши слышати да слышить. 16ни къто же оубо свэтильника въжегъ покрываэть эго съсудъмь ли подъ одръ подлагаэть. нъ на свэщьникъ възлагаэть да въходящеи видять свэтой. 17нэсть бо таино эже не явить ся ни оутаэно эже не будеть познано и въ явлэниэ придеть. 18блюдэте ся оубо како слышите. иже бо имаать дасть ся эмоу. и иже не имаать и эже мьнить ся имэя отиметь ся от нэго. 19придошя же къ нэмоу мати и братия эго и не можааху весэдовати народъмь. 20и възвэстишя эмоу глаголюще яко мати твоя и братия твоя вънэ стоять видэти тя хотяще. 21онъ же отвэщавъ рече къ нимъ: мати моя и братия моя си суть слышящеи слово божиэ и творяще э.22бысть же въ эдинъ от дьнии и той вълэзе въ корабль и оученици эго. и рече къ нимъ: прэядемъ на онъ полъ эзера. и вънидошя. 2зэдущемъ же имъ оусъпе iсоусь. и съниде боуря вэтрьня въ эзеро и исконьчавааху ся и вълааху ся. 24приступльше же възбоудишя и глаголюще: наставьниче наставьниче погыбнемъ. онъ же въставъ запрэти вэтроу и влънэнию водьноуоумоу и оулеже и бысть тишина. 25и рече имъ: къде эсть вэра ваша; оубоявъше же ся чоудишя ся глаголюще къ себэ: къто оубо сь эсть яко и вэтромъ велить и водэ и послушають эго;26и прэядошя на землю гадариньску яже эсть об онъ полъ галилея. 27ишедъшоу же эмоу на землю срэте и мужь нэкыи от града иже имэ бэсы от лэтой мъногъ и въ ризу не облачааше ся и въ храмэ не живяаше нъ въ гробэхъ. 28оузьрэвъ же iсоуса възъпивъ припаде къ нэмоу и гласъмь великъмь рече: чьто эсть мънэ и тебэ iсоусе сыноу бога вышьняаго; молю ти ся не мучи мене. 29прэщааше бо доухови нечистоуоумоу изити от чловэка. от мъногъ бо лэтой въсхыщааше и и вязааху и оужи желэзны и путы стрэгуще и и растрьгая узы гонимъ бывааше бэсъмь сквозэ поустыню. з0въпроси же и iсоусь: чьто ти имя эсть; онъ же рече: легеонъ яко бэси мънози вънидошя въ нь. з1и моляаху и да не повелить имъ въ бездьну ити. з2бэ же тоу стадо свинии мъного пасомо въ горэ. и молишя и да повелить имъ въ ты вънити и повелэ имъ. ззишьдъше же бэси от чловэка вънидошя въ свиния и оустрьми ся стадо по брэгоу въ эзеро и истопе. з4видэвъше же пасущеи бывъшеэ бэжашя и възвэстишя въ градэ и въ селэхъ. з5и изидошя видэти бывъшеэ. и придошя къ iсоусови. и обрэтошя сэдяща чловэка из нэгоже изидошя бэси облъчена и смысляща при ногоу iсоусовоу. и оубояшя ся. з6възвэстишя же имъ видэвъшеи како съпасе ся бэсьновавыи. з7и молишя и вьсь народъ области герьгесиньскыя отити от нихъ яко страхъмь великъмь одрьжими бэаху. онъ же вълэзъ въ корабль възврати ся. з8моляаше же ся эмоу мужь из нэгоже изидошя бэси да бы съ нимь былъ. отпоусти же и iсоусь глаголя: з9възврати ся въ домъ твои и повэдаи элико ти сътвори богъ. и иде по вьсемоу градоу проповэдая элико сътвори эмоу iсоусь.40бысть же эгда възврати ся iсоусь приятой и народъ. бэаху бо вьси чающе эго. 41и се приде мужь эмоуже бэ имя иаиръ и той кънязь съборищоу бэ. и падъ при ногоу iсоусовоу моляаше и вънити въ домъ свои. 42яко дъщи эдиночяда бэ эмоу яко дъвою на десяте лэтоу и та оумирааше. эгда же идэаше народи оугнэтааху и. 4зи жена сущи въ точении кръви от дъвою на десяте лэтоу яже врачемъ издаявъши вьсе имэниэ своэ ни от эдиного же може исцэлэти. 44приступльши съзади косну ся въскрилии ризы эго и абиэ ста токъ кръве эя. 45и рече iсоусь: къто эсть коснувыи ся мънэ; отмэтающемъ же ся вьсэмъ рече петръ и иже бэаху съ нимь: наставьниче народи оутэшьняють тя и гнэтуть. и глаголэши: къто эсть коснувыи ся мънэ; 46iсоусь же рече: прикосну ся мънэ нэкъто азъ бо чоухъ силу ишьдъшу из мене. 47видэвъши же жена яко не оутаи ся трепещущи приде и падъши прэдъ нимь за нюже вину косну ся эмь повэда прэдъ вьсэми людьми и яко ицэлэ абиэ. 48онъ же рече эи: дрьзаи дъщи вэра твоя съпасе тя иди въ миръ.49Еще же эмоу глаголющоу приде нэкыи от архисунагога глаголя эмоу яко оумрэть дъщи твоя не движи оучителя. 50iсоусь слышавъ отвэща эмоу глаголя: не бои ся тойкъмо вэроуи и съпасена будеть. 51пришьдъ же въ домъ не да вънити съ собою ни комоу же тойкъмо петроу и иоаноу и иаковоу и отьцоу отроковици и матери. 52рыдааху же вьси и плакааху ся эя. онъ же рече: не плачите ся. нэсть оумрьла дэвица нъ съпить. 5зи ругааху ся эмоу вэдяще яко оумрэть. 54онъ же изгънавъ вънъ вься и эмъ ю за руку възгласи глаголя: отроковице въстани. 55и възврати ся доухъ эя и въскресе абиэ. и повелэ дати эи эсти. 56и оужасосте ся родителя эя. онъ же запрэти има ни комоу же не повэдэти бывъшааго.
Глава 9
1Съзъвавъ же оба на десяте оученика дасть имъ силу и власть на вьсэхъ бэсэхъ и недугы цэлити. 2и посъла я проповэдати царьствиэ божиэ и цэлити болящяя. зи рече къ нимъ: ни чесо же не възьмэте на путь ни жьзла ни пиры ни хлэба ни съребра ни дъвою ризоу имэти. 4и въ ньже домъ вънидете тоу прэбываите и оттудоу исходите. 5и элико не приимуть васъ исходяще от града того и прахъ от ногъ вашихъ истрясэте въ съвэдэниэ на ня. 6исходяще же прохождааху сквозэ вьси благовэстоующе и цэляще вьсюдоу. 7слыша же иродъ четврьтовластьць бывающая от нэго вься и не домышляаше ся занэ глаголэмо бэ от этеръ яко иоанъ въста от мрьтвыихъ. 8от инэхъ же яко илия яви ся. от дроугыихъ же яко пророкъ нэкы от древьниихъ въскрьсе. 9и рече иродъ: иоана азъ оусэкнухъ. къто же эсть сь о нэмьже азъ слышу таковая; и искааше видэти и. 10и възвращьше ся апостоли повэдашя эмоу элико сътворишя. и поэмь я отиде эдинъ на мэсто поусто града нарицаэмааго вифъсаида. 11народи же разоумэвъше по нэмь идошя. и приимъ я глаголааше имъ о царьствии божии и трэбоующяя ицэлэния цэляаше.12дьнь же начятой прэкланяти ся. приступльша же оба на десяте рэсте эмоу: отпоусти народы да шьдъше въ окрьстьняя вьси и села витають и обрящуть брашьно яко сьде на поустэ мэстэ эсмъ. 1зрече же имъ: дадите имъ вы эсти. они же рэшя: не имамы сьде вяще пяти хлэбъ и рыбоу дъвою аще оубо не мы шьдъше въ вься люди сия коупимь брашьна. 14бэаше бо мужь яко пять тысящь. рече же къ оученикомъ своимъ: посадите я на споды по пяти десятой. 15и сътворишя тако и посадишя вься. 16приэмъ же пять хлэбъ и обэ рыбэ възьрэвъ на небо благослови я и съломи и даяаше оученикомъ прэдъложити народоу. 17и эдошя и насытишя ся вьси. и възяшя избывъшеэ имъ оукроухъ коша дъва на десяте.18и бысть эгда моляаше ся эдинь съ нимь бэаху оученици эго. и въпроси я глаголя: кого мя непьщоують народи быти; 19они же отвэщавъше рэшя: иоана крьстителя. ини же илию. ови же яко пророкъ эдинъ древьниихъ въскрьсе. 20рече же имъ: вы же кого мя глаголэте быти; отвэщавъ же петръ рече: христа божия. 21онъ же запрэщь имъ повелэ ни комоу же не глаголати сего 22рекъ яко подобаэть сыноу чловэчьскоуоумоу мъного пострадати и искоушеноу быти от старьць и архиереи и кънижьникъ и оубиэноу быти и третии дьнь въстати. 2зглаголааше же вьсэмъ: аще къто хощеть по мънэ ити да отврьжеть ся себе и да възьметь крьстой свои по вься дьни и ходить по мънэ. 24иже бо аще хощеть доушу свою съпасти погоубить ю а иже погоубить доушу свою мене ради съпасеть ю. 25кая бо польза чловэкоу аще приобрящеть вьсь миръ а себе погоубить ли отщетить; 26иже бо аще постыдить ся мене и моихъ словесъ сего сынъ чловэчьскыи постыдить ся эгда придеть въ славэ своэи и отьчи и святыихъ ангелъ. 27глаголю же вамъ въ истину: суть нэции от сьде стоящиихъ иже не имуть въкоусити съмрьти доньдеже оузьрять царьствиэ божиэ.28бысть же по словесехъ сихъ яко дьнии осмь и поэмъ петра и иоана и иакова възиде на гору помолитой ся. 29и бысть эгда моляаше ся видэниэ лица эго ино и одэниэ эго бэло блисцая ся. з0и се мужа дъва съ нимь глаголюща яже бэсте моусеи и илия з1явльша ся въ славэ глаголасте же исходъ эго иже хотэаше съконьчати въ иероусалимэ. з2петръ же и сущая съ нимь бэаху отягъчени сънъмь. оубоуждьше же ся видэшя славу эго и оба мужа стояща съ нимь. ззи бысть эгда разлучисте ся от нэго рече петръ къ iсоусови: наставьниче добро эсть намъ сьде быти и сътворимъ скиния три эдину тебэ и эдину моусеови и эдину илии. не вэды эже глаголааше. з4се же эмоу глаголющоу бысть облакъ и осэни я. оубояшя же ся въшедшема онэма въ облакъ. з5и гласъ бысть из облака глаголя: се эсть сынъ мои възлюблэныи: того послоушаите. з6и эгда бысть гласъ обрэте ся iсоусь эдинъ. и ти оумлъчашя и ни комоу же не възвэстишя въ ты дьни ни чесо же от тэхъ яже видэшя.з7бысть же въ прочии дьнь съшьдъшемъ имъ съ горы сърэте и народъ мъногъ. з8и се мужъ из народа възъпи глаголя: оучителю молю ти ся призьри на сынъ мои яко эдиночядъ ми эсть. з9и се доухъ эмлэть и и вънезаапу въпиэть и пружаэть ся съ пэнами и эдва отходить от нэго съкроушая и. 40и молихъ ся оученикомъ твоимъ да ижденуть и и не възмогошя. 41отвэщавъ же iсоусь рече: о роде невэрьнъ и развращенъ доколэ буду въ васъ и трьплю вы; приведи ми сынъ свои сэмо. 42эще же грядоущоу эмоу поврьже и бэсъ и сътрясе. запрэти же iсоусь доухоу нечистоуоумоу и ицэли отрока и въдасть и отьцоу эго. 4здивляаху же ся вьси о величьствии божии. вьсэмъ же чоудящемъ ся о вьсэхъ яже творяаше iсоусь рече ко оученикомъ своимъ: 44въложите вы въ оуши ваши словеса си. сынъ бо чловэчьскыи имать прэдати ся въ руцэ чловэчьсцэ. 45они же не разоумэшя глагола сего. бэ бо прикровенъ от нихъ да не ощоутять эго. и бояаху ся въпросити эго о глаголэ семь. 46въниде же помышлэниэ въ ня къто ихъ вящеи бы былъ. 47iсоусь же вэды помышлэниэ срьдьца ихъ приэмъ отрочя постави э оу себе 48и рече имъ: иже аще прииметь отрочя се въ имя моэ мя приэмлеть. и иже аще приэмлеть мя приэмлеть посълавъшааго мя. иже бо мьнии эсть въ вьсэхъ васъ сь эсть вящеи. 49отвэщавъ же иоанъ рече: наставьниче видэхомъ этера о имени твоэмь изгоняща бэсы и възбранихомь эмоу яко въ слэдъ не ходить съ нами. 50и рече къ нэмоу iсоусь: не браните нэсть бо на вы. иже бо нэсть на вы по васъ эсть.51бысть же эгда съконьчавааху ся дьниэ въсхождению эго и той оутврьди лице своэ въ иероусалимъ ити. 52и посъла вэстьникы прэдъ лицемь своимь. и шьдъше вънидошя въ вьсь самаряньску да оуготовають эмоу. 5зи не прияшя эго яко лице эго бэ гряды въ иероусалимъ. 54видэвъша же оученика эго иаковъ и иоанъ рэсте: господи хощеши ли и речевэ да огнь сънидеть съ небесе и поясть я якоже илия сътвори; 55обращь же ся запрэти има 56и рече: не вэста ся от коэго доуха эста. сынъ бо чловэчьскыи нэсть пришьлъ доушь чловэчьскъ погоубитой нъ съпастой. и идошя въ ину вьсь. 57бысть же идущемъ имъ по пути рече эдинъ къ нэмоу: иду по тебэ яможе колижьдо идеши господи. 58и рече эмоу iсоусь: лиси язвины имуть и пътиця небесьныя гнэзда. а сынъ чловэчьскыи не имать къде главы подъклонити. 59рече же къ дроугоуоумоу: ходи въ слэдъ мене. онъ же рече: господи повели ми древлэ шьдъшоу погрети отьца моэго. 60рече же эмоу iсоусь: остави мрьтвыя погрети своя мрьтвьця. ты же шьдъ възвэщаи царьствиэ божиэ. 61рече же и дроугыи: иду по тебэ господи древлэ же повели ми отвэщати ми ся иже суть въ домоу моэмь. 62рече же эмоу iсоусь: ни къто же възложь рукы своэя на рало и зьря въспять оуправлэнъ эсть въ царьствиэ божиэ.
Глава 10
1По сихъ же яви господь и инэхъ седмь десятой. и посъла я по дъвэма прэдъ лицьмь своимь въ вьсякъ градъ и мэсто яможе хотэаше самъ ити. 2глаголааше же къ нимъ: жятва оубо мънога а дэлатель мало. молите ся оубо господиноу жятвэ да изведеть дэлателя на жятву свою. зидэте. се азъ посылаю вы яко агньця по срэдэ влъкъ. 4не носите вълагалища ни врэтища ни сапогъ и ни кого же на пути не цэлоуите. 5въ ньже домъ вънидете колижьдо прьвээ глаголэте: миръ домоу семоу. 6и аще будеть тоу сынъ мира почиэть на нэмь миръ вашь. аще ли ни къ вамъ възвратить ся. 7въ томъ же домоу прэбываите эдуще и пиюще яже суть оу нихъ. достоинъ бо эсть дэлатель мьзды своэя. не прэходите из домоу въ домъ. 8и въ ньже градъ колижьдо въходите и приэмлють вы эдите прэдълагаэмая вамъ. 9и цэлите недужьныя иже суть въ нэмь. и глаголите имъ: приближи ся на вы царьствиэ божиэ. 10въ ньже колижьдо градъ въходите и не приэмлють васъ шьдъше на распутия эго рьцэте: 11и прахъ прилэпшеи насъ от града вашего оттрясаэмъ вамъ. обаче се вэдите яко приближи ся на вы царьствиэ божиэ. 12глаголю же вамъ яко содомлянемъ отрадьнээ будеть въ той дьнь неже градоу томоу. 1згоре тебэ хоразинъ. горе тебэ вифъсаида. яко аще въ турэ и сидонэ бышя силы былы бывъшяя въ ваю древлэ оубо въ врэтищи и попелэ сэдяще покаяли ся бышя. 14обаче туроу и сидоноу отрадьнээ будеть на судэ неже вама. 15и ты каперънаоуме до небесе възнесыи ся до ада низъведеши ся.16слоушаяи васъ мене слоушаэть. и отмэтаяи ся васъ мене ся отмэтаэть. а отмэтаяи ся мене отмэтаэть ся посълавъшааго мя. 17възвратишя же ся седмь десятой съ радостию глаголюще: господи и бэси повиноують ся намъ о имени твоэмь. 18рече же имъ: видэхъ сотону яко млънию съ небесе падъша. 19се дахъ вамъ власть наступати на змия и скорпия и на вьсю силу врага. и ни чьто же васъ не врэдить. 20обаче о семь не радоуите ся яко доуси вамъ повиноують ся. радоуите же ся яко имена ваша написана суть на небесехъ. 21въ той часъ въздрадова ся доухъмь iсоусь и рече: исповэдаю ти ся отьче господи небеси и земли яко оутаилъ эси се от прэмудръ и разоумьнъ и откры си младеньцемъ. еи отьче яко тако бысть благоволэние прэдъ тобою. 22и обращь ся къ оученикомъ рече: вься мънэ прэдана бышя от отьца моэго. и ни къто же не вэсть къто эсть сынъ тойкъмо отьцъ. и къто эсть отьцъ тойкъмо сынъ и эмоуже аще хощеть сынъ явити. 2зи обращь ся къ оученикомъ эдинэмъ рече: блажени очи видящии яже видите. 24глаголю бо вамъ яко мънози пророци и царе въсхотэшя видэти яже вы видите и не видэшя. и слышати яже слышите и не слышашя.25и се законьникъ нэкыи въста къ iсоусови искоушая и и глаголя: оучителю чьто сътворь живот вэчьныи наслэдьствоую; 26онъ же рече къ нэмоу: въ законэ чьто писано эсть; како чьтеши; 27онъ же отвэщавъ рече: възлюбиши господа бога своэго вьсэмъ срьдьцьмь своимь и вьсею доушею своэю и вьсею крэпостию своэю и вьсэмъ помышлэниэмь своимь и ближьняаго твоэго яко самъ ся. 28рече же эмоу: правэ отвэща. се твори и живъ будеши. 29онъ хотя оправдити ся самъ рече къ iсоусови: и къто эсть ближьнии мои; з0отвэщавъ же iсоусь рече: чловэкъ нэкыи съхождааше от иероусалима въ иерихонъ. и въ разбоиникы въпаде иже и съвлъкъше и язвы възложьше отидошя оставльше и элэ живъ сущъ. з1по приключаю же иереи нэкыи съхождааше путьмь тэмь и видэвъ и мимо иде. з2такожде и леуитой бывъ на томь мэстэ пришьдъ и видэвъ мимо иде. ззсамарянинъ же нэкыи гряды приде надъ нь и видэвъ и милосрьдова. з4и приступль обяза строупы эго възливая елеи и вино. въсаждь же и на свои скот приведе и въ гостиницу и прилежа эмь. з5и на оутрьнии ишьдъ изьмъ дъва сребрьника дасть гостиньникоу и рече эмоу: прилежи эмь. и эже аще прииждивеши азъ эгда възвращу ся въздамь ти. з6къто оубо от тэхъ трии ближьнии мьнить ти ся быти въпадъшоуоумоу въ разбоиникы; з7онъ же рече: сътворивыи милость съ нимь. рече же эмоу iсоусь: иди и ты твори такожде.з8бысть же ходящемъ имъ и той въниде въ вьсь эдину. жена же эдина именьмь марфа приятой и въ домъ свои. з9и сеи бэ сестра нарицаэмая мария яже и сэдъши при ногоу iсоусовоу слышааше слово эго. 40и марфа млъвляаше о мънозэ слоужбэ. ставъши же рече: господи не брежеши ли яко сестра моя эдину мя остави слоужити; рьци оубо эи да ми поможеть. 41отвэщавъ же рече эи iсоусь: марфа марфа печеши ся и млъвиши о мънозэ. 42эдино же эсть на потрэбу. мария бо благуя часть избьра яже не отиметь ся от нэя.
Глава 11
1И бысть сущоу эмоу на мэстэ эдиномь молящоу ся яко прэста рече эдинъ оученикъ эго къ нэмоу: господи наоучи ны молити ся якоже иоанъ наоучи оученикы своя. 2рече же имъ: эгда молите ся глаголите: отьче нашь иже эси на небесехъ. да святить ся имя твоэ. да придеть царьствиэ твоэ. да будеть воля твоя яко на небеси и на земли. зхлэбъ нашь насущьныи даждь намъ на вьсякъ дьнь. 4и остави намъ грэхы нашя. ибо и сами оставляэмъ вьсякомоу длъжьникоу нашемоу. и не въведи насъ въ напасть. нъ избави ны от неприязни. 5и рече къ нимъ: къто от васъ имать дроугъ и идеть къ нэмоу полоу нощи и речеть эмоу: дроуже даждь ми възаимъ три хлэбы 6эльмаже дроугъ ми приде съ пути къ мънэ и не имамь чесо положити прэдъ нимь. 7и той из оутрьюдоу отвэщавъ речеть: не твори ми троудъ. оуже двьри затворены суть и дэти моя съ мъною на ложи суть. не могу въстати датой тебэ. 8глаголю же вамъ: аще и не дасть эмоу въставъ занэ эсть дроугъ эмоу. нъ за безочьство эго въставъ дасть эмоу элико трэбоуэть. 9и азъ вамъ глаголю: просите и дасть ся вамъ. ищате и обрящете. тлъцэте и отврьзеть ся вамъ. 10вьсякъ бо просяи приэмлеть. и ищяи обрэтаэть. и тлъкущоуоумоу отврьзеть ся. 11которааго же от васъ отьца въспросить сынъ свои хлэба еда камень подасть эмоу; ли рыбы еда въ рыбы мэсто змию подасть эмоу; 12или аще проситой яица еда подасть эмоу скорпию; 1заще оубо вы зъли суще оумээте даяния блага даяти чядомъ вашимъ кольми паче отьць вашь съ небесе дасть доухъ святой просящиимъ оу нэго. 14и бэ изгоня бэсъ и той бэ нэмъи. бысть же бэсоу изгънаноу проглагола нэмыи. и дивляаху ся народи. 15эдини же от нихъ рэшя: о вельзэвоулэ кънязи бэсъ изгонить бэсы. 16дроузии же искоушающе знамения от нэго искааху съ небесе. 17онъ же вэды ихъ помышлэния рече имъ: вьсяко царьствиэ раздэль ся само въ себэ запоустээть и домъ на домъ падаэть. 18аще же и сотона самъ въ себэ раздэли ся како станеть царьство эго; яко глаголэте о вельзэвоулэ изгонящь мя бэсы. 19аще же азъ о вельзевоулэ изгоню бэсы сынове ваши о комь изгонять; сего ради ти будуть вамъ судия. 20аще ли же о прьстэ божии изгоню бэсы оубо постиже на васъ царьствиэ божиэ. 21эгда крэпъкыи оуоружь ся хранить свои дворъ въ мирэ суть имэния эго. 22а понэже крэплеи нашьдъ побэдить и вься оружия эго отьметь на няже оуповааше и користь эго раздаэть. 2зиже нэсть съ мъною на мя эсть. и иже не събираэть съ мъною растачаэть. 24эгда же нечистыи доухъ изидеть от чловэка прэходить сквозэ безводьная мэста ищя покоя и не обрэтая глаголеть: възвращу ся въ домъ мои отнюдуже изидохъ. 25и пришьдъ обрэтаэть и пометенъ и оукрашенъ. 26тойгда изидеть и поиметь дроугыихъ горьшь седмь доухъ и въшьдъше живуть тоу. и бывають послэдьняя чловэкоу томоу горьша прьвыихъ. 27бысть же эгда глаголааше се въздвигъши гласъ эдина жена от народа рече эмоу: блажено чрэво ношьшеэ тя и съсьца яже эси съсалъ. 28онъ же рече: тэмъже оубо блажени слышящеи слово божиэ и храняще э.29народомъ же събирающемъ ся начятой глаголати: родъ сь лукавъ эсть. знамения ищеть и знамениэ не дасть ся эмоу тойкъмо знамениэ ионы пророка. з0якоже бо бысть иона знамениэ ниневитомъ тако будеть и сынъ чловэчьскыи родоу семоу. з1царица южьская въстанеть на судъ съ мужи рода сего и осудить я. яко приде от коньцъ земля слышатой прэмудрости соломоня и се мъножаэ соломона сьде. з2мужи ниневитьсции въскрьснуть на судъ съ родъмь симъ и осудять и. яко покаяшя ся въ проповэдь ионину и се мъножаэ ионы сьде. ззни къто же оубо свэтильника въжегъ въ съкровэ полагаэть ни подъ спудъмь нъ на свэщьницэ да въходящеи видять свэтой. з4свэтильникъ тэлоу эсть око. эгда оубо око твоэ просто будеть и вьсе тэло твоэ свэтьло будеть. а по-нэже лукаво будеть и тэло твоэ тьмьно будеть. з5блюди оубо еда свэтой иже эсть въ тебэ тьма эсть. з6аще оубо тэло твоэ вьсе свэтьло будеть не имы чясти эдины тьмьны. будеть свэтьло вьсе. якоже эгда свэтильникъ блисцаниэмь просвэщаэть тя.з7эгда же глаголааше моляаше и фарисеи эдинъ да обэдоуэть оу нэго. въшьдъ же възлеже. з8фарисеи же видэвъ диви ся яко не прэжде крьсти ся прьвээ обэда. з9рече же господь къ нэмоу: нынэ вы фарисеи вънэшьнеэ стькляници и мисэ очищаэте. а вънутрьняя ваша плъна суть хыщения и зълобы 40безоумьни не иже ли эсть сътворилъ вънэшьнеэ и вънутрьнеэ сътвори; 41обаче сущая дадите милостыню. и се вься чиста вамъ суть. 42нъ горе вамъ фарисеомъ яко десятину даэте от мяты и пиганъ и вьсякого зелия и мимо ходите судъ и любъвь божию. си же подобааше сътворити и онэхъ не оставляти. 4згоре вамъ фарисеи яко любите прэдъсэдания на съньмищихъ и цэлования на тойржищихъ. 44горе вамъ кънижьници и фарисеи и лицемэри иде эсте яко гроби не вэдоми и чловэци ходящеи врьхоу не вэдять. 45отвэщавъ же эдинъ от законьникъ рече эмоу: оучителю се глаголя и намъ досаждаэши. 46онъ же рече: и вамъ законьникомъ горе яко накладаэте на чловэкы брэмена не оудобь носима а сами ни эдинэмь же прьстоймь прикасаэте ся брэменехъ. 47горе вамъ яко зиждете гробы пророкъ. отьци же ваши избишяя. 48оубо съвэдэтельствоуэте и волю имате дэломъ отьць вашихъ яко ти оубо избишя я вы же зиждете ихъ гробы. 49сего ради и прэмудрость божия рече: посълю въ ня пророкы и апостолы. и от нихъ оубиють и ижденуть. 50да мьстить ся кръвь вьсэхъ пророкъ проливаэмая от сложения вьсего мира от рода сего. 51от кръве авеля правьдьнааго до кръве захария погыбъшааго междоу олтарьмь и храмъмь. еи глаголю вамъ: възищеть ся от рода сего. 52горе вамъ законьникомъ яко възясте ключь разоумэнию. сами не вънидосте и въходящеимъ възбранисте. 5зглаголющоу же эмоу сице начяшя кънижьници и фарисеи лютэ яко гнэвати ся и прэстаяти и о мъножаишихъ. 54лающе эго и ищуще оуловити нэчьто от оустой эго да на нь възглаголють.
Глава 12
1О нихъже сънемъшемъ ся тьмамъ народа яко попирааху дроугъ дроуга начятой глаголати къ оученикомъ своимь прьвээ: вънемлэте себэ от кваса фарисеиска эже эсть лицемэриэ. 2ни чьто же бо покръвено эсть эже не открыэть ся и таино эже не разоумээть ся. ззанэ элико въ тьмэ рекосте въ свэтэ оуслышить ся и эже къ оухоу глаголасте въ таилищихъ проповэсть ся на кровэхъ. 4глаголю же вамъ дроугомъ своимъ: не оубоите ся от оубивающиихъ тэло и потомъ не имущемъ лиха чесо сътворити. 5съказаю же вамъ кого ся оубоите. оубоите ся имущааго власть по оубиэнии въврэщи въ геону. еи глаголу вамъ того оубоите ся. 6не пять ли пътиць цэнить ся пэнязема дъвэма и ни эдина от нихъ нэсть забъвена прэдъ богъмь. 7нъ и власи главы вашея вьси ищьтени суть. не оубоите ся оубо. мънозэхъ пътиць соулэише эсте. 8глаголю же вамъ: вьсякъ иже колижьдо исповэсть мя прэдъ чловэкы и сынъ чловэчьскыи исповэсть и прэдъ ангелы божиими. 9а отврьгыи ся мене прэдъ чловэкы отврьженъ будеть прэдъ ангелы божии. 10и вьсякъ иже речеть слово на сынъ чловэчьскыи отпоустить ся эмоу. а иже власфимисаэть на доухъ святыи не отпоустить ся эмоу. 11эгда же приведуть вы на съборища и власти и владычьствия не пьцэте ся како ли чьто отвэщаэте или чьто речете. 12святыи бо доухъ наоучить вы въ той часъ яже подобаэть глаголати.1зрече же эмоу эдинъ от народа: оучителю рьци братоу моэмоу да раздэлить съ мъною достояниэ. 14онъ же рече эмоу. чловэче къто мя постави судию ли дэлителя надъ вами; 15рече же къ нимъ: блюдэте ся и храните ся от вьсякого лихоимьствия. яко не от избытойка комоужьдо живот эго эсть от имэния эмоу. 16рече же притойчу къ нимъ глаголя: чловэкоу нэкоэмоу богатоу оугобьзи ся нива. 17и помышляаше въ себэ глаголя: чьто сътворю; яко не имамь къде събьрати плодъ моихъ. 18и рече: се сътворю. разорю житьниця моя и большя съзижду и съберу тоу вься жита моя и блага моя. 19и реку доуши моэи: доуше имааши мъного добро лежяще на мънога лэта. почиваи яждь пии весели ся. 20рече же эмоу богъ: безоумьне въ сию нощь доушу твою истязають от тебе. а яже оуготова комоу будуть; 21тако събираяи себэ а не въ богъ богатэяи. се глаголя възгласи: имэяи оуши слышати да слышить. 22рече же къ оученикомъ своимъ: сего ради глаголю вамъ не пьцэте ся доушею вашею чьто эсте ни тэлъмь въ чьто облъчете ся. 2здоуша больши эсть пищя и тэло одеждя. 24съмотрите вранъ яко не сэють ни жьнуть. имъже нэсть съкровища ни хранилища. и богъ питээть я. къльми паче вы эсте лоучьше пътиць. 25къто же от васъ пекы ся можеть приложити тэлэ своэмь лакъть эдинъ; 26аще оубо ни мала чесо можете чьто о прочиихъ печете ся; 27смотрите кринъ како растуть не троуждають су ни прядуть. глаголю же вамъ яко ни соломонъ въ вьсеи славэ своэи облэче ся яко эдинъ от сихъ. 28аще ли же трэву дьньсь на селэ сущу и оутрэ въ пещь въмэтаэму богъ тако одээть кольми паче васъ маловэри. 29и вы не ищате чьто имате ясти и чьто пити и не възносите ся. з0вьсэхъ бо сихъ языци мира сего ищуть. вашь же отьць вэсть яко трэбоуэте сихъ. з1обаче ищате царьствия божия и си вься приложять ся вамъ.ззне бои ся малоэ стадо. яко благоизволи отьць вашь дати вамъ царьствиэ. ззпродадите имэниня ваша и дадите милостыню. сътворите себэ вълагалища не ветойшающа съкровище не скудээмо на небесехъ. идеже тать не приближаэть ся ни тьмя тьлить. з4идеже бо эсть съкровище ваше тоу и срьдьце ваше будеть. з5да будуть чрэсла ваша прэпоясана и свэтильници горяще з6и вы подобьни чловэкомъ чающемъ господа своэго къгда възвратить ся от брака. да пришьдъшоу и тлъкнувъшоу абиэ отврьзуть эмоу. з7блажени раби ти яже пришьдъ господь обрящеть бъдящя. аминь глаголю вамъ яко прэпояшеть ся и посадить я и минувъ послоужить имъ. з8любо въ въторую любо въ третию стражу придеть и обрящеть тако блажени суть раби ти. з9се же вэдите яко аще бы вэдэлъ господинъ храмины въ кыи часъ тать придеть бъдэлъ оубо бы и не далъ бы подъкопати домоу своэго. 40и вы оубо будэте готови. яко въ ньже часъ не мьните сынъ чловэчьскыи придеть. 41рече же эмоу петръ: господи къ намъ ли притойчу сию глаголэши ли къ вьсэмъ; 42рече же господь: къто оубо эсть вэрьныи приставьникъ и мудрыи эгоже поставитой господь надъ челядию своэю даяти въ время житомэрениэ; 4зблаженъ рабъ той эгоже пришьдъ господь обрящеть творяща тако. 44въ истину глаголю вамъ яко надъ вьсэмь имэниэмь своимь поставить и. 45аще ли же речеть рабъ той въ срьдьци своэмь: коснить господь мои прити и начьнеть бити рабы и равыня эсти и пити и оупивати ся. 46придеть господинъ раба того въ ньже дьнь не чаэть и въ годину въ нюже не вэсть. и протешеть и и чясть эго съ невэрьныими положить. 47той же рабъ вэдэвыи волю господа своэго и не оуготовавъ ли не сътворь по воли эго биэнъ будеть мъного. 48не вэдэвыи же сътворь же достоиная ранамъ биэнъ будеть мало. вьсякомоу же эмоуже дано бысть мъного мъного изищеть ся от нэго. и эмоуже прэдашя мъного. лишьша просять от нэго. 49огня придохъ въврэщь въ землю чьто хощу аще оуже и възгорэ ся; 50крьщениэмь же имамъ крьстити ся и како оудрьжу ся доньдеже коньчаэть ся; 51мьните ли яко мира придохъ датой на землю; ни глаголю вамъ нъ раздэлэния. 52будеть бо отселэ пять въ эдиномь домоу раздэленъ триэ на дъва и дъва на три. 5зи раздэлять ся отьць на сынъ и сынъ на отьца. мати на дъщерь и дъщи на матерь. свекры на невэсту свою и невэста на свекровь свою. 54глаголааше же и народомъ: эгда оузьрите облакъ въсходящь от западъ абиэ глаголэте яко туча грядеть и бываэть тако. 55и эгда югъ дышущь глаголэте яко варъ будеть и вываэть. 56лицемэри лице небоу и земли оумээте искоушати а врэмене сего како не искоушаэте; 57чьто же и о себэ не судите правьды; 58эгда бо грядеши съ супьръмь твоимь къ кънязю на пути даждь дэланиэ избыти от нэго да не привлэчеть тебе къ судии и судия тя прэдасть слоузэ и слоуга тя въсадить въ тьмьницу. 59глаголю тебэ: не имаши изити оттудэ доньдеже и послэдьнии трьхътой въздаси.
Глава 13
1Прилоучишя же ся нэции въ то врэмя повэдающе эмоу о галилеихъ ихъже кръвь пилатой съмэси съ жрьтвами ихъ. 2и отвэщавъ iсоусь рече имъ: мьните ли яко галилеяне сии грэшьнэише паче вьсэхъ галилеянъ бэшя яко тако пострадашя; зни глаголю вамъ. нъ аще не покаэте ся вьси такожде погыбнете. 4ли они осмь на десяте на няже паде стлъпъ силоуамьскъ и поби я. мьните ли яко ти длъжьнэише бэшя паче вьсэхъ чловэкъ живущиихъ въ иероусалимэ; 5ни глаголю вамъ. но аще не покаэте ся вьси такожде погыбнете. 6глагола же сиу притойчу: смъкъвьницу имэаше нэкъто въ виноградэ своэмь въсаждену и приде ищя плода на нэи и не обрэте. 7рече же къ винареви: се три лэта прихожду ищя плода на смъкъвьници сеи и не обрэтаю. посэци ю въскую и землю опражнээть; 8онъ же отвэщавъ рече эмоу: господи остави ю и се лэто доньдеже ю окопаю окрьстой и осыплю гноимь. 9и аще оубо сътворить плодъ. аще ли же ни въ грядущеэ посэчеши ю.10бэ же оучя iсоусь на эдиномь от съборищь въ суботы. 11и се жена доухъ имущи недоужьнъ осмь на десяте лэтой и бэ сълука и не могущи въсклонити ся отинудъ. 12оузьрэвъ же ю iсоусь пригласи и рече эи: жено отпоущена эси от недуга твоэго. 1зи възложи на ню руцэ и абиэ прострэ ся и славляаше бога. 14отвэщавъ же архисунагогъ негодоуя занэ въ суботу исцэли iсоусь глаголааше народоу: шесть дьнии эсть въ няже достоить дэлати. въ ты оубо приходяще цэлите ся а не въ дьнь суботьныи. 15отвэща къ нэмоу господь и рече: лицемэре къждо васъ въ суботу не отрэшить ли волоу своэго ли осьла от яслии и ведъ напаяэть; 16сию же дъщерь авраамлю сущу юже съвяза сотона се осмоэ на десяте лэто не подобааше ли раздрэшити эя от язя сея въ дьнь суботьныи; 17и се глаголющоу эмоу стыдэаху ся вьси противляющии ся эмоу. и вьси людиэ радовааху ся о вьсэхъ славьныихъ бывающиихъ от нэго. 18глаголааше же: комоу подобьно эсть царьствиэ божиэ и комоу оуподоблю э; 19подобьно эсть зрьноу гороушьноу эже приимъ чловэкъ въврьже въ врьтоградъ свои и въздрасте и бысть дрэво велико и пътиця небесьныя въселишя ся въ вэтви эго. 20и пакы рече: комоу оуподоблю царьствиэ божиэ; 21подобьно эсть квасоу иже приимъши жена съкры въ муцэ трии полъ спудия доньдеже въскысе вьсе. 22и прохождааше сквозэ грады и вьси оучя и шьствиэ творя въ иероусалимъ. 2зрече же къ нэмоу нэкъто: господи аще мало эсть съпасающиихъ ся; онъ же рече къ нимъ: 24подвизаите ся вънити сквозэ тэсьная врата. яко мънози глаголю вамъ възищуть вънити и не възмогуть. 25отнэлиже оубо въстанеть господь домоу и затворить двьри и начьнете вънэ стояти и тлэщи въ двьри глаголюще: господи господи отврьзи намъ. и отвэщавъ речеть вамъ: не вэмь васъ откудоу эсте. 26тойгда начьнете глаголати: эхомъ прэдъ тобою и пихомъ. и на стойгнахъ нашихъ оучилъ эси. 27и речеть: глаголю вамъ не вэмь васъ откудоу эсте. отступите от мене вьси дэлателэ неправьды. 28тоу будеть плачь и скрьжьтой зубомъ эгда оузьрите авраама и исаака и иакова и вься пророкы въ царьствии божии вы же изгонимы вънъ. 29и придуть от въстокъ и западъ и сэвера и юга и възлягуть въ царьствии божии. з0и се суть послэдьнии иже будуть прэдьнии. и суть прэдьнии иже будуть послэдьнии.з1въ той дьнь приступишя эдини фарисеи глаголюще эмоу: изиди и иди отсудоу яко иродъ хощеть тя оубити. з2и рече имъ: шьдъше рьцэте лисоу томоу се изгоню бэсы и ицэлэния творю дьньсь и оутрэ и въ третии коньчаю. ззобаче подобаэть ми дьньсь и оутрэ и въ онъ дьнь ити. яко пророкоу не възможьно эсть погыбнути кромэ иероусалима. з4иероусалиме иероусалиме избивыи пророкы и камениэмь побивая посъланыя къ тебэ. коль краты въсхотэхъ събьрати чяда твоя яко кокошь гнэздо своэ подъ крилэ и не въсхотэсте. з5се оставляэть ся вамъ домъ вашь. глаголю же вамъ яко не имате видэти мене доньдеже придеть эгда речете благословлэнъ грядыи въ имя господьне.
Глава 14
1И бысть эгда въниде iсоусь въ домъ нэкоэго кънязя фарисеиска въ суботу хлэба эстой. и ти бэаху назирающе и. 2и се чловэкъ нэкы имы водьны трудъ бэ прэдъ нимъ. зи отвэщавъ iсоусь рече къ законьникамъ и фарисеомъ глаголю: аще достоить въ суботу цэлити; 4они же оумлъчашя. и приимъ исцэли и и отпоусти и. 5и отвэщавъ къ нимъ рече: которааго васъ осьлъ или волъ въ стоуденьць въпадеть и не абиэ истрьгнеть эго въ дьнь суботьныи; 6и не възмогошя эмоу отвэщати къ семоу. 7глаголаше же къ зъваныимъ притойчу одрьжя како прэдъсэдания избирааху глаголя къ нимъ: 8эгда зъванъ будеши нэкоторымь на бракъ не сяди на прэдьниимь мэстэ. еда къто чьстьнэи тебе будеть зъваныихъ. 9и пришьдъ зъвавыи тя и оного речеть ти: даждь семоу мэсто. и тойгда начьнеши съ студъмь по слэдьнээ мэсто дрьжати. 10нъ эгда зъванъ будеши шьдъ сяди на послэдъниимь мэстэ да эгда придеть зъвавыи тя речеть ти: дроуже посяди выше. тойгда будеть ти слава прэдъ вьсэми сэдящиими съ тобою. 11яко вьсякъ възносяи ся съмэрить ся и съмэряяи ся възнесеть ся.12глаголааше же и къ зъвавъшоуоумоу и: эгда твориши обэдъ ли вечерю не зови дроугъ твоихъ ни братия твоэя ни рождения твоэго ни сусэдъ богатой. еда коли и ти тя такожде възовуть и будеть ти въздаяниэ. 1знъ эгда твориши пиръ зови нищяя маломощи хромы слэпы. 14и блаженъ будеши яко не имуть ти чесо въздати ти. въздасть бо ти ся въ въскрэшениэ правьдьныихъ. 15слышавъ же эдинъ от възлежящиихъ съ нимь си рече эмоу: блаженъ иже сънэсть обэдъ въ царьствии божии. 16онъ же рече эмоу: чловэкъ нэкын сътвори вечерю велию и зъва мъногы. 17и посъла рабъ свои въ годъ вечеря рещи зъваныимъ: придэте яко оуже оуготована суть вься. 18и начяшя въкоупэ отрицати ся вьси. прьвыи рече эмоу: село коупихъ и имамъ ноужду изити и видэти э. молю тя имэи мя отрочьна. 19и дроугыи рече: супругъ воловьныихъ коупихъ пять и гряду искуситой ихъ. молю тя имэи мя отрочьна. 20и дроугыи рече: жену пояхъ и сего ради не могу прити. 21и пришьдъ рабъ той повэда господиноу своэмоу се. тойгда разгнэвавъ ся господь домоу рече рабоу своэмоу: изиди скоро на распутия и стьгны градоу и нищяя и бэдьныя и хромыя и слэпыя въведи сэмо. 22и рече рабъ: господи бысть эже повелэ и эще мэсто эсть. 2зи рече господь рабоу: изиди на пути и халугы и оубэди вънити да наплънить ся домъ мои. 24глаголю бо вамъ яко ни эдинъ же мужь тэхъ зъваныихъ не въкоусить моэя вечеря. мънози бо суть зъвани мало же избьраныихъ.25идэаху же съ нимь народи мънози и обращь ся рече къ нимъ: 26аще къто грядеть къ мънэ и не възненавидить отьца своэго и матере и жены и чядъ и братия и сестръ эще же и доушя своэя не можеть мои оученикъ быти. 27и иже не носить крьста своэго и въ слэдъ мене грядеть не можеть быти мои оученикъ. 28къто бо от васъ хотя стлъпъ съзьдати не прэжде ли сэдъ ращьтеть доволъ аще имать иже эсть на съврьшениэ; 29да не эгда положить основания и не можеть съврьшити вьси видящеи начьнуть ругати ся эмоу з0глаголюще яко сь чловэкъ начятой зьдати и не може съврьшити. з1ли кыи царь иды къ иномоу царю сънити ся на брань не сэдъ ли прэжде съвэщаваэть аще сильнъ эсть съ десятию тысящь сърэсти грядущааго съ дъвэма десятьма тысящь на нь; з2аще ли же ни эще далече эмоу сущоу молитву посълавъ молить ся о мирэ. ззтако оубо вьсякъ от васъ иже не отречеть ся вьсего своэго имэния не можеть мои быти оученикъ. з4добро эсть соль. аще же соль обоуяэть о чемь осолить ся. з5ни въ земли ни въ гнои трэбэ эсть. вънъ исыплють ю. имэяи оуши слышати да слышить.
Глава 15
1Бэаху же къ нэмоу приближающе ся вьси мытаре и грэшьници послоушатой эго. 2и роптааху фарисеи и кънижьници глаголюще яко сь грэшьникы приэмлеть и съ ними эсть. зрече же къ нимъ притойчу сию глаголя: 4кы чловэкъ от васъ имы съто овьць и погоубль эдину от нихъ не оставить ли девяти десятой и девяти въ поустыни и идеть въ слэдъ погыбъшяя доньдеже обрящеть ю; 5и обрэтой възлагаэть на рамэ свои радоуя ся. 6и пришьдъ въ домъ съзываэть дроугы и сусэды глаголя имъ: радоуите ся съ мъною яко обрэтохъ овьцу мою погыбъшую. 7глаголю вамъ яко тако радость будеть на небеси о эдиномь грэшьницэ кающемь ся неже о девяти десятой и девяти праведьникъ иже не требоують покаяния. 8ли кая жена имущи десять драхмъ аще погоубить драхму эдину не въжизаэть ли свэтильника и помететь храмины и ищеть прилежьно доньдеже обрящеть; 9и обрэтойши съзываэть дроугы и сусэдыня глаголющи: радоуите ся съ мъною яко обрэтохъ драхму юже погоубихъ. 10тако глаголю вамъ радость бываэть прэдъ ангелы божии о эдиномь грэшьницэ кающиимь ся.11рече же господь: чловэкъ нэкыи имэ дъва сына. 12и рече мьнии сынъ эю отьцоу: отьче даждь ми достоину часть имэния. и раздэли има имэниэ. 1зи не по мънозэхъ дьнехъ събьравъ вьсе мьнии сынъ отиде на страну далече и тоу расточи имэниэ своэ живы блудьно. 14иждивъшоу же эмоу вься бысть гладъ крэпъкъ на странэ тои и той начятой лишати ся. 15и шедъ прилэпи ся эдиномь от житель тоя страны. и посъла и на села своя пастой свинии. 16и желааше насытити чрэво своэ от рожьць яже ядэаху свиния и ни къто же не даяаше эмоу. 17въ себэ же пришьдъ рече: коликоу наэмьникъ отьца моэго избывають хлэби азъ же сьде гладъмь гыбну. 18въставъ иду къ отьцоу моэмоу и реку эмоу: отьче съгрэшихъ на небо и прэдъ тобою. 19оуже нэсмь достоинъ нарещи ся сынъ твои сътвори мя яко эдиного от наэмьникъ твоихъ. 20и въставъ иде къ отьцоу своэмоу. эще же эмоу далече сущоу оузьрэ и отьць эго и милъ эмоу бысть. и текъ паде на выю эго и облобыза и. 21рече же эмоу сынъ: отьче съгрэшихъ на небо и прэдъ тобою. оуже нэсмь достоинъ нарещи ся сынъ твои. 22рече же отьцъ къ рабомъ своимъ: изиесэте одежду прьвую и облэцэте и. и дадите прьстьнь на руку эго и сапогы на нозэ. 2зи привьдъше тельць оупитаныи заколэте. и эдъше да веселимъ ся. 24яко сынъ мои сь мрьтвъ бэ и оживе. изгыблъ бэ и обрэте ся. и начяшя веселити ся. 25бэ же сынъ эго старэи на селэ. и яко гряды приближи ся къ домоу слыша пэния и ликы. 26и призъвавъ эдиного от рабъ въпрошааше: чьто оубо си суть; 27онъ же рече эмоу яко братой твои приде и закла отьць твои тельць оупитаныи яко съдрава и приятой. 28разгнэвавъ же ся и не хотэаше вънити. отьць же эго ишьдъ моляаше и. 29онъ же отвэщавъ рече отьцоу своэмоу: се толико лэтой работаю тебэ и ни коли же заповэди твоэя не прэступихъ и мънэ ни коли же не далъ эси козьляте да съ дроугы моими възвеселилъ ся быхъ. з0эгда же сынъ твои сь изядыи твоэ имэниэ съ любодэицами приде закла эмоу тельць питомыи. з1онъ же рече эмоу: чядо ты вьсегда съ мъною эси и вься моя твоя суть. з2 възвеселити же ся и въздрадовати подобааше яко братой твои сь мрьтвъ бэ и оживе и изгыблъ бэ и обрэте ся.
Глава 16
1Глаголааше же и къ оученикомъ своимъ: чловэкъ нэкыи бэ богатой иже имэаше приставьникъ. и той оклеветанъ бысть къ нэмоу яко растачая имэниэ эго. 2и призъвавъ и рече эмоу: чьто се слышу о тебэ; въздаждь отвэтой о приставлэнии домъвьнээмь. не възможеши бо кътомоу домоу строити. зрече же въ себэ приставьникъ домоу: чьто сътворю яко господь мои отэмлеть строэниэ домоу от мене; копати не могу хлупати стыжду ся. 4разоумэю чьто сътворю. да эгда отставлэнъ буду от строэния домоу приимутой мя въ домы своя. 5и призъвавъ эдиного когожьдо должьникъ господина своэго глаголааше прьвоуоумоу: колицэмь длъжьнъ эси господиноу моэмоу; 6онъ же рече эмоу: сътомь мэръ масла. и рече эмоу: приими боукви твоя и сэдъ скоро напиши пять десятой. 7и потомь дроугоуоумоу рече: ты колицэмь длъжьнъ эси; онъ же рече: сътомь корьць пъшениця. и глагола эмоу: приими боукъви твоя и напиши осмь десятой. 8и похвали господь иконома неправьдьнааго яко мудрэ сътвори. яко сынове вэка сего мудрэише паче сыновъ свэта въ родэ своэмь суть. 9и азъ вамъ глаголю: сътворите севэ дроугы от мамонины неправьды да эгда оскоудээте приимуть вы въ вэчьныя кровы.10вэрьныи въ малэ и въ мънозэ вэрьнъ эсть. и неправьдьныи въ малэ и въ мънозэ неправьдьнъ эсть. 11аще бо въ неправьдьнээмь мамонэ вэрьни не бысте въ истиньнээмь къто вамъ вэру иметь; 12и аще въ щоуждемь вэрьни не бысте ваше къто дасть вамъ; 1зни кыи же рабъ не можеть дъвэма господинома работати. ли бо эдиного възненавидить а дроугааго възлюбить. ли эдиного дрьжить ся а о дроузээмь небрэщи начьнеть. не можете богоу работати и мамонэ. 14слышааху же си вься и фарисеи сребролюбьци суще и подражааху и. 15и рече имъ: вы эсте оправьдающе себе прэдъ чловэкы. богъ же вэсть срьдьца. яко эже эсть прэдъ чловэкы высоко мрьзость прэдъ богъмь эсть. 16законъ и пророци до иоана. оттоли царьствиэ божиэ благовэстоуэть ся. и вьсякъ въ нэ ноудить ся. 17оудобээ же эсть небоу и земли прэити неже от закона эдинои чрьтэ погыбнути. 18въсякъ поущаяи жену свою и приводя ину прэлюбы дээть. и женяи ся поущеною от мужа прэлюбы творить.19чловэкъ же нэкыи бэ богатой и облачааше ся въ порфуроу и въ вуссъ веселя ся на вьсякъ дьнь свэтьло. 20нищь же бэ этеръ именьмь лазарь иже лежааше при вратэхъ эго гноинъ 21и желая насытити ся от кроупиць падающиихъ от трапезы богатааго, но и пьси приходяще облизааху гнои эго. 22бысть же оумрэти нищоуоумоу и несеноу быти ангелы на лоно авраамле. оумрэть же и богатыи и погребошя и. 2зи въ адэ възведъ очи свои сы въ мукахъ оузьрэ авраама издалече и лазаря на лонэ эго. 24и той възглашь рече: отьче аврааме помилоуи мя и посъли лазаря да омочить коньць прьста своэго въ водэ и оустоудить языкъ мои яко стражду въ пламени семь. 25рече же авраамъ: чядо помяни яко въсприялъ эси ты благая твоя въ животэ твоэмь и лазарь такожде злая. нынэ же сьде оутэшаэть ся а ты страждеши. 26и надъ вьсэми сими междоу нами и вами пропасть велия оутврьди ся яко да хотящеи минути отсудоу къ вамъ не възмогуть ни иже оттудоу къ намъ прэходять. 27рече же: молю тя оубо отьче да и посълэши въ домъ отьца моэго. 28имамь бо пять братия. яко да засвэдэтельствоуэть имъ да не и ти придуть на мэсто се мучьноэ. 29глагола же эмоу авраамъ: имуть моусея и пророкы да послоушають ихъ. з0онъ же рече: ни отьче аврааме нъ аще къто от мрьтвыихъ идеть къ нимъ покають ся. з1рече же эмоу: аще моусеа и пророкъ не послоушають ни аще къто от мрьтвыихъ въскрьснеть не имуть вэры.
Глава17
1Рече же оученикомъ своимъ: не възможьно эсть да не придуть съблазии. горе же томоу имьже придуть. 2оунээ эмоу бы было аще бы камень жрьновьныи възложенъ на выю эго и въврьженъ въ море неже да съблажняэть малыихъ сихъ эдиного. звънемлэте себэ: аще съгрэшить тебэ братой твои запрэти эмоу. и аще покаэть ся отпоусти эмоу. 4и аще седмишьди дьньмь съгрэшить въ тя и седмишьди дьньмь обратить ся глаголя каю ся отпоусти эмоу. 5и рэшя апостоли господеви: приложи намъ вэру. 6рече же господь: аще бысте имэли вэру яко зрьно гороушьно глаголали бысте оубо сукаминэ сеи въздери ся и въсади ся въ море и послоушала бы васъ. 7которыи же от васъ рабъ имэя орющь ли пасущь иже пришьдъшоу эмоу от села речеть эмоу: абиэ минувъ възлязи; 8а не ли речеть эмоу: оуготоваи чьто вечеряю и прэпоясавъ ся слоужи ми доньдеже ямь и пию и потомь яси и пиэши ты; 9еда имать хвалу рабоу томоу яко сътвори повелэная; не мьню. 10тако и вы эгда сътворите вься повелэная вамъ глаголите яко раби недостоини эсмъ яко эже длъжьни бэхомъ сътворити сътворихомъ.11и бысть идущоу эмоу въ иероусалимъ и той прохождааше междоу самариэю и галилеэю. 12и въходящоу эмоу въвьсь нэкую сърэте и десять прокаженъ мужь иже сташя издалече 1зи ти възнесошя гласъ глаголюще: iсоусе наставьниче помилоуи ны. 14и видэвъ я рече имъ: шьдъше покажите ся иереомъ. и бысть идущемъ имъ исчистишя ся. 15эдинъ же от нихъ видэвъ яко исцэлэ възврати ся съ гласъмь великъмь славя бога 16и паде ницъ на ногоу эго хвалу эмоу въздая и той бэ самарянинъ. 17отвэщавъ же iсоусь рече: не десять ли исчистишя ся а девять къде; 18како не обрэтошя ся възвращьше ся дати славы богоу тойкъмо иноплеменьникъ сь; 19и рече эмоу: въставъ иди. вэра твоя съпасе тя. 20въпрошенъ же бывъ от фарисеи къгда придеть царьствиэ божиэ отвэща имъ и рече: не придеть царьствиэ божиэ съ сумьнэниэмь. 21ни рекуть: се сьде ли овъде. се бо царьствиэ божиэ вънутрьуду въ васъ эсть. 22рече же къ оученикомъ: придуть дниэ эгда въжделээте эдиного днии сына чловэчьскааго видэти и не оузьрите. 2зи рекуть вамъ: се сьде се овъде христосъ не изидэте ни поженэте. 24яко бо млънии блисцающи ся от подънебесныя на подънебесную свэтить ся тако будеть сынъ чловэчьскыи въ дьнь свои. 25прэжде же подобаэть эмоу мъного пострадати и искоушеноу быти от рода сего. 26и якоже бысть въ дьни ноэвы тако будеть и въ дьни сына чловэчьскааго. 27ядэаху пияху женэаху ся и иосягааху до нэгоже дьне въниде ное въ ковьчегъ и приде потопъ и погоуби вься. 28такожде и якоже бысть въ дьни лотовы ядэаху и пияху коуповааху и продаяаху саждааху зъдааху. 29бъ ньже дьнь изиде лот от содомлянъ одъжди жоупелъ и огнь съ небесе и погоуби вься. з0по томоужде будеть и дьнь въ ньже сынъ чловэчьскыи явить ся. з1въ той дьнь иже будеть на кровэ и съсуди эго въ домоу да не сълазить възятой ихъ. и иже на селэ такожде да не възвратить ся въспять. з2поминаите жену лотову. ззиже аще възищеть доушя своэя ю съпасти погоубить ю. и иже погоубить ю живить ю. з4глаголю вамъ: въ ту нощь будете дъва на ложи эдиномь. эдинъ поэмлють а дроугыи оставляють. з5будете дъвэ въкоупэ мелющи. эдину поэмлють а дроугую оставляють. з6дъва будете на селэ. эдинъ поэмлють а дроугыи оставляють. з7и отвэщавъше глаголашя эмоу: къде господи; онъ же рече имъ: идеже тэло тоу орьли сънемлють ся.
Глава 18
1Глаголааше же и притойчу къ нимъ како подобаэть вьсегда молити ся и не стоужати си 2глаголя: судия нэкыи бэ въ нэкоэмь градэ бога не боя ся и чловэкъ не срамляя ся. звъдовица же бэ въ градэ томь. и прихождааше къ нэмоу глаголющи: мьсти мене от супьра моэго. 4и не хотэаше на длъзэ времени. по сихъ же рече въ себэ: аще и бога не бою ся ни чловэкъ срамляю ся. 5но занэ творить ми трудъ въдовица си да мьщу эя да не до коньца приходящи застоить мене. 6рече же господь: слышите чьто судия неправьдьныи глаголэть. 7а богъ не имать ли сътворити мьсти избьраныихъ своихъ въпиющиихъ къ нэмоу дьнь и нощь и трьпить на нихъ; 8глаголю вамъ яко сътворить мьсть ихъ въскорэ. обаче сынъ чловэчьскыи пришьдъ обрящеть ли си вэру на земли; 9рече же и къ дроугыимъ оуповающиимъ собою яко суть правьдьници и хоулящеи прочяя притойчу сию. 10чловэка дъва вънидосте въ црькъвь помолитой ся эдинъ фарисеи а дроугыи мытарь. 11фарисеи же ставъ сице въ себэ молэаше ся: боже хвалу тебэ въздаю яко нэсмь яко и прочии чловэци хыщьници неправьдьници прэлюбодэи ли яко и сь мытарь. 12пощу ся дъва краты въ суботу. десятину даю вьсего элико притяжу. 1за мытарь издалече стоя не хотэаше ни очию възвести на небо. нъ бияаше прьси своя глаголя: боже милостивъ буди мънэ грэшьникоу. 14глаголю вамъ: съниде сь оправьданъ въ домъ свои паче оного. яко вьсякъ възносяи ся съмэрить ся и съмэрэяи ся възнесеть ся.15приношааху же къ нэмоу и младьньця да бы ся ихъ коснулъ. видэвъше же оученици прэщааху имъ. 16iсоусь же призъва я глаголя: не дэите дэтии приходити къ мънэ и не браните имъ таковыхъ бо эсть царьствиэ божиэ. 17аминь глаголю вамъ: иже аще не приметь царьствия божия яко отрочя не имать вънити въ нэ.18и въпроси и эдинъ кънязь глаголя: оучителю благыи чьто сътворь живот вэчьныи наслэдьствоую; 19рече же эмоу iсоусь: чьто мя глаголэши блага; ни къто же благъ тойкъмо эдинъ богъ. 20заповэди вэси не оубии. не прэлюбъ сътвори. не оукради. не лъжь съвэдэтель буди. чьти отьца твоэго и матерь твою. 21онъ же рече: вься си съхранихъ изъ юности моэя. 22слышавъ же iсоусь рече эмоу: эще эдиного не доконьчалъ эси. вься элико имааши продаждь и раздаи нищиимъ и имэти имааши съкровище на небесе. и иди по мънэ. 2зонъ же слышавъ си прискръбьнъ бысть. бэ бо богатой зэло. 24видэвъ же и iсоусь прискръбьнъ бывъшь рече: како не оудобь имущиимъ богатьствиэ въ царьствиэ божиэ вънити. 25оудобээ бо эсть вельбудоу сквозэ оуши иглинэ проити неже богатоу въ царьствиэ божиэ вънити. 26рекошя же слышавъшеи: къто можеть съпасенъ быти; 27онъ же рече: не възможьная от чловэкъ възможьна от бога суть. 28рече же петръ: се мы оставихомъ вься и по тебэ идохомъ. 29онъ рече имъ: аминь глаголю вамъ яко ни къто же эсть иже оставить домъ ли родителя ли братию ли сестры ли жену ли чяда царьствия божия ради з0иже не въсприиметь мъножицею въ врэмя се и въ вэкъ грядущии живот вэчьныи.з1поимъ же оба на десяте рече къ нимъ: се въсходимъ въ иероусалимъ и съконьчають ся вься писаная пророкы о сынэ чловэчьсцээмь. з2прэдадять бо и язъйкомъ и поругають ся эмоу и досадять эмоу и заплюють и ззи бивъше оубиють и третии дьнь въскрьснеть. з4и ти ни чесо же от сихъ не разоумэшя. и бэ глаголъ сь съкровенъ от нихъ и не разоумэвааху глаголэмыихъ.з5бысть же эгда приближи ся iсоусь въ ерихонъ слэпьць нэкыи сэдэаше при пути прося. з6слышавъ же народъ мимо ходящь въпрошааше: чьто оубо эсть се; з7повэдашя же эмоу яко iсоусь назарянинъ мимо ходить. з8и възопи глаголя: iсоусе сыноу давидовъ помилоуи мя. з9и прэдъидущеи прэщааху эмоу да оумлъчить. онъ же паче зэло въпияаше глаголя: сыноу давидовъ помилоуи мя. 40ставъ же iсоусь повелэ привести и къ себэ. приближьшоу же ся эмоу къ нэмоу въпроси и 41глаголя: чьто хощеши да ти сътворю; онъ же рече: господи да прозьрю. 42iсоусь же рече эмоу: прозьри. вэра твоя съпасе тя. 4зи абиэ прозьрэ и въ слэдъ эго идэаше славя бога. и вьси людиэ видэвъше въздашя хвалу богови.
Глава 19
1И въшьдъ прохождааше iсоусь въ ерихонъ. 2и се мужь именьмь нарицаэмъ закхеи. и сь бэ старэи мытаремъ. и той бэ богатой. зи искааше видэти iсоуса къто эсть. и не можааше народъмь яко тэлъмь малъ бэ. 4и прэди текъ възлэзе на сукоморию да видить iсоуса яко тудэ хотэаше минути. 5и яко приде на мэсто възьрэвъ iсоусь видэ и и рече къ нэмоу: закхее потщавъ ся сълэзи. дьньсь бо подобаэть ми въ домоу твоэмь быти. 6и потщавъ ся сълэзе и приятой и радоуя ся. 7и видэвъше вьси ръпътааху глаголюще яко къ грэшьноу мужоу въниде витатой. 8ставъ же закхеи рече къ господоу: се полъ имэния моэго господи дамь нищиимъ. и аще эсмь чимь кого обидэлъ възвращу четворицею. 9рече же къ нэмоу iсоусь яко дьньсь съпасениэ домоу семоу бысть занэ и сь сынъ авраамль эсть. 10приде бо сынъ чловэчьскыи възискатой и съпастой погыбъшааго. 11слышащемъ же имъ се приложь притойчу рече занэже той бэ близь иероусалима и мьняаху яко абиэ хощеть царьствиэ божиэ явити ся. 12рече же: чловэкъ нэкыи добра рода иде на страну далече приятой себэ царьствиэ и възвратитой ся. 1зпризъвавъ же десять рабъ своихъ и дасть имъ десять мънасъ и рече къ нимъ: коуплю дэите доньдеже приду. 14граждане же эго ненавидэаху эго и посълашя молитву въ слэдъ эго глаголюще: не хощемъ семоу да царьствоуэть надъ нами. 15и бысть эгда ся възврати приимъ царьствиэ и рече: да пригласять эмоу рабы ты имъже дасть съребро да оувэсть каку коуплю суть сътворили. 16приде же прьвыи глаголя: господи мънасъ твоя придэла десять мънасъ. 17и рече эмоу: благыи рабе и добрыи яко о малэ вэрьнъ бысть буди область имы надъ десятию градъ. 18и приде въторыи глаголя: господи мънасъ твоя сътвори пять мънасъ. 19рече же и томоу: и ты буди надъ пятию градъ. 20и дроугыи приде глаголя: господи се мънасъ твоя юже имэхъ положену въ оуброусэ. 21бояахъ бо ся тебе яко чловэкъ яръ эси. въземлэши эгоже не положь и жьнеши эгоже не сэвъ. 22глагола эмоу: от оустой твоихъ сужду ти зълыи рабе. вэдэаше яко азъ чловэкъ яръ эсмь въземлю эгоже не положихъ и жьну эгоже не сэхъ. 2зи по чьто не въдасть моэго съребра пэняжьникомъ; и азъ пришьдъ съ лихвою истязалъ э быхъ. 24и прэдъстоящиимъ рече: възмэте от нэго мънасу и дадите имущоуоумоу десять мънасъ. 25и рэшя эмоу: господи имать десять мънасъ. 26глаголю же вамъ яко вьсякомоу имущоуоумоу дадять а от неимущааго и эже имать отимуть от нэго. 27обаче врагы моя ты не хотэвъшяw мънэ да царь быхъ былъ надъ ними приведэте сэмо и исэцэте я прэдъ мъною.28и се рэкъ идэаше прэди въсходя въ иероусалимъ. 29и бысть яко приближи ся въ виффагию и вифанию къ горэ нарицаэмэи елеонъ посъла дъва оученикъ своихъ з0глаголя: идэта въ прямьнюю вьсь въ нюже въходяща обрящета жрэбя привязано на нэже ни къто же къде от чловэкъ не въсэде. отрэшьша э приведэта. з1и аще къто вы въпрашаэть почьто отрэшаэта э тако речета эмоу яко господь трэбоуэть эго. з2шьдъша же посъланая обрэтосте якоже рече има. ззотрэшающема же има жрэбя рэшя господиэ эго къ нима: чьто отрэшаэта жрэбя; з4она же рэсте яко господь трэбоуэть эго. з5и приведосте э къ iсоусови и възврьгъше ризы своw на жрэбя въсадишя iсоуса. з6идущоу же эмоу постилааху ризы своя по пути. з7приближающоу же ся эмоу абиэ къ нисхождению горэ елеоньсцэи начятой вьсе мъножество оученикъ радоующе ся хвалити бога гласъмь велиэмь о вьсэхъ силахъ яже видэшя з8глаголюще: благословенъ грядыи царь въ имя господьне миръ на небеси и слава въ вышниихъ. з9и эдини фарисеи от народа рэшя къ нэмоу: оучителю запрэти оученикомъ твоимъ. 40и отвэщавъ рече имъ: глаголю вамъ яко аще и си оумлъчять камениэ въпити имать. 41и яко приблизи ся видэвъ градъ плака ся о нэмь 42глаголя яко аще бы разоумэлъ въ дьнь сь твои и ты яже къ мироу твоэмоу. нынэ же оукры ся от очию твоэю. 4зяко придуть дниэ на тя и обложять врази твои острогъ о тебэ и обидуть тя и осядуть тя вьсуду 44и разбиють тя и чяда твоя въ тебэ и не оставять въ тебэ камене на камени понэже не разоумэ врэмене посэщению твоэмоу. 45и въшьдъ въ црькъвь начятой изгонити продающяя въ нэи и коупоующяя 46глаголя имъ: писано эсть храмъ мои храмъ молитвэ эсть. вы же сътвористе и врьтьпъ разбоиникомъ. 47и бэ оучя въ црькъви по вься дьни. архиереи же и кънижьници искааху эго погоубити и старэишины людемъ. 48и не обрэтааху чьто сътворять эмоу. людиэ бо вьси дрьжааху ся эго послоушающе.
Глава 20
1И бысть въ эдинъ от дьнии тэхъ оучящоу эмоу въ црькъви и благовэстоующоу сташя ся архиереи и кънижьници съ старьци 2и рэшя глаголюще къ нэмоу: рьци намъ коэю областию се твориши и къто эсть давыи тебэ область сию; зотвэщавъ же рече къ нимъ: въпрошу вы и азъ эдиного словесе и рьцэте ми: 4крьщениэ иоаново съ небесе ли бэ или от чловэкъ; 5они же помышляаху въ себэ глаголюще яко аще речемъ от небесе речеть по чьто не вэровасте эмоу; 6аще ли речемъ от чловэкъ людиэ вьси камениэмь побиють ны. извэстьно бо бэ людемъ яко иоанъ пророкъ бэ. 7и отвэщашя: не вэмъ откудоу. 8iсоусь же рече имъ: ни азъ глаголю вамъ коэю властию се творю.9начятой же къ людемъ глаголати притойчу сию. чловэкъ насади виноградъ и въдасть и дэлателемъ и отиде на лэта мънога. 10и въ врэмя посъла къ дэлателемъ рабъ да от плода винограда дадять эмоу. дэлателэ же бивъше и поустишя тойщь. 11и приложи дроугыи посълати рабъ. они же и того бивъше и досаждьше эмоу поустишя тойщь. 12и приложи третии посълати. они же и сего оуязвльше изгънашя. 1зрече же господь винограда: чьто сътворю; посълю сынъ мои възлюблэныи. негли сего видэвъши оусрамляють ся. 14видэвъше же и дэлателэ мышляаху дроугъ къ дроугоу глаголюще: сь эсть наслэдьникъ придэте оубиэмъ и да наше будеть достояниэ. 15и избедъше и вънъ из винограда оубишя. чьто оубо сътворить имъ господинъ винограда; 16придеть и погоубить дэлателя сия и въдасть виноградъ инэмъ. слышавъше же рэшя: да не будеть. 17онъ же възбрэвъ на ня рече: чьто оубо эсть писаноэ се камень эгоже не врэдоу сътворишя зиждущеи сь бысть въ главу угълоу; 18вьсякъ падыи на камени томь съкроушить ся. а на нэмьже падеть сътьреть и. 19и възискашя архиереи и кънижьници възложити на нь роуцэ въ той часъ и оубояшя ся люди. разоумэшя бо яко къ нимъ рече притойчу сиу. 20и съглядавъше посълашя засэдьникы творящя ся правьдьници суще да имуть и въ словеси да бышя и прэдали владычьствоу и области воэводы. 21и въпросишя и глаголюще: оучителю вэмъ яко право глаголэши и оучиши и не на лица зьриши нъ въ истину пути божию оучиши. 22достоить ли намъ кесареви дань дати ли ни; 2зразоумэвъ же льсть ихъ рече къ нимъ: чьто мя искоушаэте; 24покажите ми пэнязь. чии имать образъ и написаниэ; отвэщавъше рэшя: кесаревъ. 25онъ же рече къ нимъ: въздадите оубо яже суть кесарева кесареви. и яже суть божия богови. 26и не могошя зазьрэти глагола эго прэдъ людьми. и дивльше ся о отвэтэ эго оумлъчашя.27приступльше же нэции от садоукеи глаголющеи въскрэшению не быти въпрашааху и 28глаголюще: оучителю моуси написалъ эсть намъ аще комоу братой оумреть имы жену и той бес чядъ оумреть. да поиметь жену эго братой и въскрэсить сэмя брата своэго. 29седмь оубо братия бэ. и прьвыи поэмь жену оумрэть бесчядьнъ. з0и поятой въторыи жену и той оумрэть бесчядьнъ. з1и третии поятой ю. такожде и вьси седмь оумрэшя не оставльше чядъ. з2послэжде же вьсэхъ и жена оумрэть. ззвъ въскрэшениэ оубо которааго ихъ будеть жена; седмь бо имэшя ю жену. з4и отвэщавъ iсоусь рече имъ: сынове вэка сего женять ся и посагають. з5а съподобльшеи ся вэкъ той оулоучити и въскрэшениэ эже от мрьтвыихъ ни женять ся ни посагають з6ни оумрэти потомь могуть. равьни бо суть ангеломъ и сынове суть божии въскрэшению сынове суще. з7а яко въстають мрьтвии и моуси съказа при купинэ якоже глаголеть господа бога авраамля и бога исакова и бога иаковля. з8богъ же нэсть мрьтвыихъ нъ живыихъ вьси бо томоу живи суть. з9отвэщавъше эдини кънижьници рэшя: оучителю добрэ рече. 40кътомоу же не съмэаху эго въпрашати ни чьсо же. рече же къ нимъ: 41како глаголють нэции христа быти сына давидова; 42а самъ давидъ глаголеть въ кънигахъ псаломьскыихъ: рече господь господеви моэмоу сяди о десную мене 4здоньдеже положу врагы твоя подъножию ногама твоима. 44давидъ и оубо господь нарицаэть то како эмоу эсть сынъ; 45слышящемъ же вьсэмъ людемъ рече къ оученикомъ своимъ: 46вънемлэте от кънижьникъ хотящиихъ въ одеждахъ ходити и любящиихъ цэлования на тръжищихъ и прэдъсэдания на съньмищихъ и прэждевъзлежания на обэдэхъ и на вечеряхъ. 47иже сънэдають домы въдовиць и виною далече молять ся. сии приимуть осуждениэ больше.
Глава 21
1Възрэбъ же видэ въмэтающяя дары своя въ газофилакию богатыя. 2видэ же нэкую въдовицу оубогу въмэтающу тоу дъвэ лептэ зи рече: въ истину глаголю вамъ яко въдовица си оубогая болэ вьсэхъ въврьже. 4вьси бо си от избытойка своэго въврьгошя въ даръ богоу. а си от лишения своэго вьсе имэниэ своэ эже имэаше въврьже. 5и эдинэмъ глаголющемъ о црькъви яко камениэмь добръмь и сосуды оукрашена эсть рече: 6си яже видите придуть дьниэ въ няже не останеть камень на камени иже не разорить ся. 7въпросишя же и глаголюще: оучителю къгда оубо си будуть и чьто эсть знамениэ эгда хотять си быти; 8онъ же рече: блюдэте ся да не прэльщени будете. мънози во придуть въ имя моэ глаголюще яко азъ эсмь и врэмя приближи ся. не идэте оубо въ слэдъ ихъ. 9эгда же оуслышите брани и нестроэния не оубоите ся. подобаэть бо симъ прэжде быти нъ не оу абиэ коньчина. 10тойгда глаголаше имъ: въстанеть языкъ на языкъ и царьство на царьство. 11труси же велици по мэста и глади и мори будуть страхования же и знамения съ небесе велия будуть. 12прэжде же сихъ вьсэхъ възложять на вы рукы своя и ижденуть прэдающе на съборища и тьмьниця ведомы къ царемъ и владыкамъ имене моэго ради. 1зприлоучить же вамъ въ съвэдэтельство. 14положите оубо на срьдьцихъ вашихъ не прэжде поучати ся отвэщати. 15азъ бо дамь вамъ оуста и прэмудрость эиже не възмогуть противити ся ли отвэщати вьси противляющеи ся вамъ. 16прэдани же будете и родители и братиэю и родъмь и дроугы и оумрьтвять от васъ. 17и будете ненавидими вьсэми имене моэго ради. 18и власъ от главы вашея не погыбнеть. 19въ трьпэнии вашемь сътяжите доушя вашя. 20эгда же оузрите обстоимъ вои иероусалимъ тойгда разоумээте яко приближи ся запоустэниэ эмоу. 21тойгда сущеи въ иоудеи да бэгають въ горы. и иже посрэдэ эго да исходять. и иже въ странахъ да не въходять въ нь. 22яко дьниэ мьщению си суть. да исплънять ся вься написаная. 2згоре же непраздьныимъ и доящиимъ въ ты дьни. будеть бо бэда велия на земли и гнэвъ на людьхъ сихъ. 24и падуть въ остриэ меча. и плэнени будуть въ языкы вься. и иероусалимъ будеть попираэмъ языкы доньдеже съконьчають ся врэмена языкъ. 25и будуть знамения въ слъньци и лоунэ и звэздахъ и на земли туга языкомъ от нечаяния шоума морьскааго и възмущения. 26издыхающемъ чловэкомъ от страха и чаяния идущиихъ на вьселэную. силы бо небесьныя двигнуть ся. 27и тойгда оузьрять сынъ чловэчьскыи идущь на облацэхъ съ силою и славою мъногою. 28начинающемъ же симъ бывати въсклоните ся и въздвигнэте главы вашя. занэ приближи ся избавлэниэ ваше. 29и рече имъ притойчу. видите смокъвьницу и вься дрэва. з0эгда прошибають ся оуже. видяще о себэ вэсте яко оуже близъ жятва эсть. з1тако и вы эгда оузьрите си бывающа вэдите яко близъ эсть царьствиэ божиэ. з2аминь глаголю вамъ яко не имать прэити родъ сь доньдеже вься будуть. ззиебо и земля мимо идеть а словеса моя не имуть минути. з4вънемлэте же себэ еда къгда отяготэють срьдьца ваша обэдениэмь и пияньствиэмь и печальми житиискыими. и наидеть на вы вънезапу дьнь той. з5яко сэть бо придеть на вься сэдящяя на лици вьсея земля. з6бъдите оубо вьсяко врэмя моляще ся да съподобите ся оубэжати вьсэхъ сихъ хотящиихъ быти и стати прэдъ сынъмь чловэчьскыимъ. з7бэ же въ дьни оучя въ црькъви а нощию исходя въдворэаше ся въ горэ нарицаэмэи елеонъ. з8и вьси людиэ из оутра прихождааху къ нэмоу въ црькъвь послоушатой эго.
Глава 22
1Приближааше же ся праздьникъ опрэснокъ нарицаэмыи пасха 2и искааху архиереи и книжьници како и бышя оубили. бояаху бо ся людии. звъниде же сотона въ иоуду нарицаэмааго искариот суща от числа обою на десяте. 4и шьдъ глагола архиереомъ и воэводамъ како имъ прэдасть и. 5и въздрадовашя ся и съвэщашя дати эмоу съребро. 6и исповэдэ и искааше подобьна врэмене да и прэдасть имъ без народа.7приде же дьнь опрэснокъ въ ньже подобьно бэ жрьти пасху. 8и посъла петра и иоана рекъ: шьдъша оуготоваита намъ пасху да ямъ. 9она же рэсте эмоу: къде хощеши да оуготоваэвэ; 10онъ же рече има: се въшьдъшема вама въ градъ срящеть вы чловэкъ въ скудьльницэ воду нося. по нэмь идэта въ домъ въ ньже въходить. 11и рьцэта господиноу домоу: глаголеть ти оучитель къде эсть обитэль идеже пасху съ оученикы моими сънэмь; 12и той вама покажеть горьницу велию постойлану. и тоу оуготоваита. 1зшьдъша обрэтосте якоже рече има и оуготовасте пасху. 14и эда бысть година възлеже и оба на десяте апостола съ нимь. 15и рече къ нимъ: желэниэмь се въжделэхъ пасха ясти съ вами прэжде даже не приму мукы. 16глаголю бо вамъ яко отселэ не имамь ясти от нэго доньдеже коньчаэть ся въ царьствии божии. 17и приимъ чашу хвалу въздавъ рече: приимэте се и раздэлите себэ. 18глаголю бо вамъ: отселэ не имамь питии от плода лозьнааго доньдеже царьствиэ божиэ придеть. 19и приимъ хлэбъ хвалу въздавъ прэломи и дасть имъ глаголя: се эсть тэло моэ даэмоэ за вы. се творите въ мою память. 20и чашу такожде по вечеряиии глаголя: си чаша новыи завэтой моэю кръвию яже за вы проливаэть ся. 21обаче се рука прэдающааго мя съ мъною эсть на трапезэ. 22и сынъ оубо чловэчьскыи по нареченоуоумоу идеть. обаче горе чловэкоу томоу имьже прэданъ будеть. 2зи ти начашя искати въ себэ которыи будеть от нихъ хотяи сътворити се; 24бысть же и пьря въ нихъ кыи мьнить ся ихъ быти болэи. 25онъ же рече имъ: цариэ языкъ оустоять имъ и обладающе ими благодэтелэ нарицають ся. 26вы же не тако. нъ боли въ васъ да будеть яко мьнии и старэи яко слоужя. 27кыи бо болии възлежяи ли или слоужяи; не възлежяи ли; азъ же посрэдэ васъ эсмь яко слоужяи. 28вы эсте прэбывъшеи съ мъною въ напастехъ моих. 29и азъ завэщаваю вамъ якоже завэща мънэ отьць мои царьство. з0да ясте и пиэте на трапезэ моэи въ царьствии моэмь и сядете на прэстолэхъ соудяще обэма на десяте колэнома израилевома. з1рече же господь: симоне симоне се сотона просить васъ да бы сэялъ яко пъшеницу. з2азъ же молихъ ся о тебэ да не оскоудээть вэра твоя. и ты нэкъгда обращь ся оутврьди братию твою. ззонъ же рече эмоу: господи съ тобою готовъ эсмь и въ тьмьницу и въ съмрьть ити. з4онъ же рече: глаголю ти петре не възгласить кокот дьньсь доньдеже три краты отврьжеши ся от мене не вэдэти. з5и рече имъ: эгда посълахъ вы без влагалища и бес пиры и бес сапогъ еда чесо лишени бысте; они же рэшя: ни чесо же. з6рече же имъ: нъ нынэ иже имать влагалища да възметь такожде и пиру. и иже не имать да продасть ризу свою и коупить ножь. з7глаголю бо вамъ яко эще писаноэ се подобаэть да съконьчаэть ся о мънэ эже и съ безаконьникы въмэни ся. ибо эже о мънэ коньчину имать. з8они же рэшя: господи се ножа сьде дъва. онъ же рече имъ: довольно эсть. з9и ишьдъ иде по обычаю въ гору елеоньску. по нэмь же идошя оученици эго. 40бывъ же на мэстэ рече имъ: молите ся да не вънидете въ напасть. 41и самъ отступи от нихъ яко врьжениэ камене. и поклонь колэнэ моляаше ся 42глаголя: отьче аще волиши мимо неси чашу сию от мене. обаче не моя воля нъ твоя да будеть. 4зяви же ся эмоу ангелъ съ небесе оукрэпляя и. 44и бывъ въ подвизэ прилэжьнээ молэаше ся. и бысть пот эго яко и капля кръве каплющя на землю. 45и въставъ от молитвы пришьдъ къ оученикомъ обрэте я съпящя от печали. 46и рече имъ: чьто съпите; въставъше помолитеся да не вънидете въ напасть. 47эще же эмоу глаголющоу се народъ и нарицаэмыи иоуда эдинъ от обою на десяте прэдъ ними идэаше. и приступи къ iсоусови лобъзатой эго. се бо бэ зиамениэ далъ имъ. эгоже лобъжу той эсть. 48iсоусь же рече эмоу: иоудо лобъзаниэмь ли сына чловэчьскааго прэдаэши; 49видэвъше же иже бэаху о нэмь бываэмот рэшя эмоу: господи аще оударимъ ножьмь; 50и оудари эдинъ нэкыи от нихъ архиереова раба и отрэза эмоу оухо десноэ. 51отвэщавъ же iсоусь рече: оставите до сего. и коснувъ въ оухо эго исцэли и. 52рече же iсоусь къ пришьдъшиимъ на нь архиереомъ и стратигомъ црькъвьныимъ и старьцемъ: яко на разбоиника ли изидосте съ мечи и дрькольми ятой мене; 5зпо вься дьни сущоу ми съ вами въ црькъви не прострэсте рукы на мя. нъ се эсть ваша година и область тьмьная. 54имъшеи же и ведошя и въведошя и въ домъ архиереовъ. петръ же идэаше въ слэдъ издалече. 55възнэщьшемъ же имъ огнь посрэдэ двора и въкоупэ сэдъшемъ сэдэаше петръ по срэдэ ихъ. 56оузьрэвъши же и рабыни этера сэдящь при свэщи и възьрэвъши на нь рече: и сь съ нимь бэ. 57онъ же отврьже ся эго глаголя: не знаю эго жено. 58и не по мъногоу дроугыи видэвъ и рече: и ты от нихъ эси. петръ же рече: чловэче нэсмь. 59и мимошьдъши яко годинэ эдинои инъ этеръ крэпляаше ся глаголя: въ истину и сь съ нимь бэ. ибо галилеи эсть. 60рече же петръ: чловэче не вэмь эже глаголеши. и абиэ эще глаголющоу эмоу възгласи коуръ. 61и обращь ся господь възьрэ на петра. и помяну петръ слово господьне якоже рече эмоу яко прэжде даже не възгласить коуръ три краты отврьжеши ся мене. 62и ишьдъ вънъ плака ся горько. 6з и мужи дрьжящеи iсоуса ругааху ся эмоу биюще. 64и закръйвъше и бияаху и по лицоу. въпрашааху же и глаголюще: прорьци къто эсть оударии тя; 65и ина мънога хоуляще глаголааху на нь. 66и яко бысть дьнь събьрашя ся старьци людьсции и архиереи и кънижьници и ведошя и на съньмъ свои 67глаголюще: аще ты эси христосъ рьци намъ. рече же имъ: аще вамъ реку не имете вэры. 68аще же и въпрошу не отвэщаэте ми ни поустите. 69отселэ будеть сынъ чловэчьскыи сэдя о десную силы божия. 70рэшя же вьси: ты ли оубо эси сынъ божии; онъ же къ нимъ рече: вы глаголэте яко азъ эсмь. 71они же рэшя: чьто эще трэбоуэмъ съвэдэтельства; сами во слышахомъ от оустой эго.
Глава 23
1И въставъше вьсе мъножьство ихъ ведошя и къ пилатоу. 2начяшя же на нь вадити глаголюще: сего обрэтохомъ разбращающа языкъ нашь и възбраняюща даяти кесареви дань глаголюща себе христа царя быти. зпилатой же въпроси и глаголя: ты ли эси царь иоудеомъ; онъ же отвэщавъ рече эмоу: ты глаголэши. 4пилатой же рече къ архиереомъ и къ народоу: ни коэя же вины не обрэтаю въ чловэцэ семь. 5они же крэплэаху ся глаголюще яко развращаэть люди оучя по вьсеи иоудеи начьнъ от галилея досьде. 6пилатой же слышавъ галилею въпроси и: аще чловэкъ галилеискъ эсть; 7и разоумэвъ яко от области иродовы эсть посъла и къ иродоу сущоу и томоу въ иероусалимэ въ дьни ты. 8иродъ же видэвъ iсоуса радъ бысть зэло. бэ бо желэя от многъ врэменъ видэти и занэ слышааше мънога о нэмь и надэаше ся знамениэ этеро видэти от нэго бываэмо. 9въпрашааше же и словесы мъногы. онъ же ни чесо же не отвэщавааше эмоу. 10стоэаху же архиереи и кънижьници прилэжьно вадяще на нь. 11оукорь же и иродъ съ вои своими и поругавъ ся облькъ и въ ризу свэтьлу възврати и къ пилатови. 12бысте же си дроуга иродъ же и пилатой въ той дьнь съ собою. прэжде бо бэасте вражду имуща междоу собою. 1зпилатой съзъвавъ архиерея и кънязя и люди 14рече къ нимъ: приведосте ми чловэка сего яко развращающа люди. и се азъ истязавъ прэдъ вами не обрэтохъ ни эдиноя о чловэцэ семь вины яже на нь вадите. 15нъ ни иродъ. посълахъ бо и къ нэмоу и се ни чьто же достоино съмрьти сътворено эсть о нэмь. 16показавъ оубо отпоущу и. 17потрэбу же имэаше на вься празьдьникы отпоущати имъ эдиного. 18възъпишя же вьси народи глаголюще: възьми сего отпоусти же намъ вараву 19иже бэ за эдину крамолу бывъшую въ градэ и оубииство въврьженъ въ тьмьницу. 20пакы же пилатой възгласи хотя отпоустити iсоуса. 21они же въпияаху глаголюще: пропьни и пропьни. 22онъ же третиицею рече къ нимъ: чьто бо сътвори зъло; ни чесо же достоина съмрьти обрэтохъ о нэмь. показавъ и оубо отпоущу. 2зони же прилежааху гласы велии просяще эго на пропятиэ. и оустоэаху гласи ихъ и архиереистии. 24пилатой же посуди быти прошениэ ихъ. 25отпоусти же имъ въсажденааго въ тьмьницу за крамолу и оубииство эгоже прошааху а iсоуса прэдасть воли ихъ. 26и яко и поведошя эмъше симона эдиного куринея грядуща съ села задэшя эмоу крьстой носити по iсоусэ. 27идэаше же въ слэдъ эго мъногъ народъ людии и жены яже и бияаху ся и плакааху ся эго. 28обращь же ся iсоусь къ нимъ рече: дъщери иероусалимьскы не плачите ся о мънэ. обаче себе плачите ся и чядъ вашихъ. 29яко се дьниэ грядуть въ няже рекуть: блажени неплодъви и чрэва яже не родишя и съсьци иже не доишя. з0тойгда начьнуть глаголати горамъ: падэте на ны и хлъмомъ покрыите ны. з1занэ аще въ сырэ дрэвэ се творять въ соусэ чьто будеть; з2ведэаху же и ина дъва зълодэя съ нимь оубитой. ззи эгда придошя на мэсто нарицаэмоэ краниэво тоу пропяшя и и зълодэя ового оубо о десную а дроугааго о шуюю. з4iсоусь же глаголааше: отьче отпоусти имъ не вэдять бо ся чьто творять. раздэляюще же ризы эго метааху жрэбия. з5и стоэаху людиэ зьряще. подражааху же и и кънязи глаголюще съ ними: инэхъ эсть съпаслъ да съпасеть и ся аще эсть христосъ божии избьраныи. з6ругааху же ся эмоу и воини приступающе и оцьтой придэюще эмоу з7и глаголюще: аще ты эси царь иоудеискъ съпаси ся самъ. з8бэ же и написаниэ написано надъ нимь кънигами елиньсками и римьсками и евреисками се эсть царь иоудеискъ. з9эдинъ же от обэшеноую злодэю хоуляаше и глаголя: аще ты эси христосъ съпаси ся самъ и ны. 40отвэщавъ же дроугыи прэщааше эмоу глаголя: ни ли ты боиши ся бога; яко въ томьжде осужденъ эси. 41и вэ оубо въ правьду достоиная бо эже дэлаховэ въсприэмлэвэ. а сь ни чьсо же зъла не сътвори. 42и глаголааше iсоусови: помяни мя господи эгда придеши въ царьствии твоэмь. 4зрече же эмоу iсоусь: аминь глаголю тебэ дьньсь съ мъною будеши въ раи. 44бэ же яко година шестая. и тьма бысть по вьсеи земли до годины девятыя. 45и помрьче слъньце. и катапетазма црькъвьная раздра ся на дъвоэ. 46и възглашь гласъмь великъмь iсоусь рече: отьче въ руцэ твои прэдаю доухъ мои. и се рекъ издъше. 47видэвъ же сътьникъ бывъшеэ прослави бога глаголя: въ истину чловэкъ сь правьдьнъ бэ. 48и вьси пришьдъшеи народи на позоръ сь видяще бывъшая биюще прьси свои възвращааху ся. 49стояаху же вьси знаэмии эмоу издалече и жены въшьдъшяя съ нимь от галилея зьрящя сихъ.50И се мужь именьмъ иосифъ съвэтьникъ сы мужь благъ и правьдьнъ. 51сь не бэ присталъ съвэтэ и дэлэ ихъ. от аримафеа града иоудеиска. иже чаяше и той царьствия божия. 52сь приступль къ пилатоу испроси тэло iсоусово. 5зи сънемъ э обитой э плащаницею и положи э въ гробэ исэченэ въ нэмьже не бэ ни къто же ни когда же положенъ. 54и дьнь бэ параскеви и субота свитааше. 55въ слэдъ же шьдъшя жены яже бэаху пришьлы съ нимь от галилея видэшя гробъ и яко положено бысть тэло эго. 56възвращя же ся оуготовашя ароматы и муро и въ суботу оубо оумлъчашя по заповэди.
Глава 24
1Въ эдиныи же суботы зэло рано придошя на гробъ несущя яже оуготовашя ароматы и нэкыя съ ними. 2обрэтошя же камень отваленъ от гроба. зи въшьдъшя не обрэтошя тэлесе господа iсоуса. 4и бысть недомыслящамъ ся имъ о семь и се мужа дъва стасте въ нихъ въ ризахъ бльщящахъ ся. 5пристрашьнамъ же бывъшамъ имъ и поклоньшамъ лица на землю рекосте къ нимъ: чьто ищете живааго съ мрьтвыими; 6нэсть сьде нъ въста. помянэте якоже глагола вамъ эще сы въ галилеи 7глаголя яко подобаэть сыноу чловэчьскоуоумоу прэданоу быти въ руцэ чловэкъ грэшьникъ и распятоу быти и третии дьнь въскрьснути. 8и помянушя глаголы эго. 9и възвращьшя ся от гроба възвэстишя вься си эдиномоу на десяте и вьсэмъ прочиимъ. 10бэаше же магдалыни мария и иоана и мария иаковля и прочяя съ ними яже и глаголааху къ апостоломъ си. 11и явишя ся прэдъ ними яко бляди глаголи ихъ и не имэаху имъ вэры. 12петръ же въставъ тече къ гробоу и приникъ видэ ризы эдины лежящя и иде въ себэ дивя ся бывъшоуоумоу. 1зи се дъва от нихъ бэсте идуща въ тойжде дьнь въ вьсь отстоящую стадии шесть десятой от иероусалима эиже имя емаоусъ. 14и та бесэдовасте къ себэ о вьсэхъ приключьшиихъ ся сихъ. 15и бысть бесэдоующема има и сътязающема ся самъ iсоусь приближь ся идяаше съ нима. 16очи же эю дрьжасте ся да эго не познаэте. 17рече же има: чьто суть словеса си о нихъже сътязаэта ся къ себэ идуща и эста дряхла; 18отвэщавъ же эдинъ эмоуже имя клеопа рече къ нэмоу: ты ли эдинъ пришьльцъ эси въ иероусалимэ и нечоу бывъшиихъ въ нэмь въ дьни сия; 19и рече има: кыих; она же рэсте эмоу яже о iсоусэ назарянинэ иже бысть мужь пророкъ сильнъ дэлъмь и словъмь прэдъ богъмь и вьсэми людьми. 20како и прэдашя архиереи и кънязи наши на осуждениэ съмрьти и распяшя и. 21мы же надэяхомъ ся яко сь эсть хотяи избавити израиля. нъ и надъ вьсэми сими третии се дьнь имать дьньсь отнэлиже си бышя. 22нъ и жены этеры от насъ оужасишя ны бывъшя рано оу гроба 2зи не обрэтойшя тэлесе эго придошя глаголющя и явления ангела видэвъшя иже глаголють и жива. 24и идошя эдини от насъ къ гробоу и обрэтошя тако якоже и жены рекошя самого же не видэшя. 25и той рече има: о несъмысльна и мьдьльна срьдьцьмь вэровати о вьсэхъ яже глаголашя пророци. 26не тако ли подобааше пострадати христоу и вънити въ славу свою; 27и начьнъ от моусея и от вьсэхъ пророкъ съказааше има от въсэхъ кънигъ яже бэаху о нэмь. 28и приближишя ся въ вьсь въ нюже идэасте. и той творяаше ся далече ити. 29и нуждаасте и глаголюща облязи съ нама. яко при вечерэ эсть и прэклонилъ ся эсть дьнь. и въниде съ нима облещь. з0и бысть яко възлеже съ нима приимъ хлэбъ благослови и прэломль даяаше има. з1онэма же отврьзосте ся очи и познасте и. и той исчезе от нэю. з2и рэсте къ себэ: не срьдьце ли наю горя бэ въ наю эгда глаголааше къ нама на пути и яко съказааше нама писания. ззи въставъша въ той часъ възвратисте ся въ иероусалимъ и обрэтосте съвъкоупльшя ся эдиного на десяте и иже бэаху съ ними. з4глаголющя въ истину яко въста христосъ и яви ся симоноу. з5и та повэдаасте яже бышя на пути и яко ся позна има въ прэломлэнии хлэба з6си же имъ глаголющемъ самъ iсоусь ста по срэдэ ихъ и глагола имъ: миръ вамъ. з7оубоявъше же ся и пристрашьни бывъше мьняаху доухъ видяще. з8и рече имъ: чьто съмущени эсте и по чьто помышлэиия въходять въ срьдьца ваша; з9видите руцэ мои и нозэ мои яко самъ азъ эсмь. осяжите мя и видите яко доухъ плъти и кости не имать якоже мя видите имуща. 40и се рекъ показа имъ руцэ и нозэ. 41эще же не вэроующемъ имъ от радости и чоудящемъ ся рече имъ: имате ли чьто сънэдьно сьде; 42они же дашя эмоу рыбы печены чясть и от пъчелъ сътой. 4зи приимъ прэдъ ними ясть. 44рече же имъ: се суть словеса яже глаголахъ къ вамъ эще сы съ вами. яко подобаэть съконьчати ся вьсэмъ написаныимъ въ законэ моусеовэ и въ пророцэхъ и въ псалмэхъ о мънэ. 45тойгда отврьзе имъ оумъ да разоумэють писания. 46и рече имъ яко тако писано эсть и тако подобааше пострадати христоу и въскрьснути от мрьтвыихъ третии дьнь. 47и проповэдати ся въ имя эго покаанию и оставлэнию грэховъ въ вьсэхъ языцэхъ начьнъше от иероусалима. 48вы же эсте съвэдэтелэ симъ. 49и се азъ посълю обэтованиэ отьца моэго на вы. вы же сядэте въ градэ иероусалимьсцэ доньдеже облэчете ся силою съвыше. 50изведъ же я вънъ до вифания и въздвигъ руцэ свои благослови я. 51и бысть эгда благословляаше я отступи от нихъ и възношааше ся на небо. 52и ти поклоньше ся эмоу възвратишя ся въ иероусалимъ съ радостию великою. 5зи бэаху въину въ црькъви хваляще и благословяще бога. аминь.
ТЕЛЕГРАМКанал с обзорами, анонсами новинок и книжными подборками
Книжный Вестник
Бот для удобного поиска книг (если не нашлось на сайте)
Поиск книг
Свежие любовные романы в удобных форматах
Любовные романы
О психологии, саморазвитии и личностном росте
Саморазвитие
Детективы и триллеры, все новинки
Детективы
Фантастика и фэнтези, все новинки
Фантастика
Отборные классические книги
Классика
ВКОНТАКТЕБиблиотека с любовными романами, которая наверняка придётся по вкусу женской части аудитории
Любовные романы
Библиотека с фантастикой и фэнтези, а также смежных жанров
Фантастика
Самые популярные книги в формате фб2
Топ фб2
книги