Тры жыцці княгіні Рагнеды

Рагнеда сканала ў 1000 годзе.

Праз год памёр князь Ізяслаў.

Яшчэ праз год памёр старэйшы ўнук Рагнеды Ўсяслаў. Полацкім князем стаў сямігадовы Брачыслаў Ізяславіч.

Князь Уладзімір перажыў Рагнеду на пятнаццаць гадоў. Яго змяніў Святаполк, які атрымаў ад манахаў-летапісцаў прозвішча Акаянны за вернасць дзедаўскай веры. Супроць Святаполка выступіў з Ноўгарада Яраслаў, другі сын Рагнеды, вядомы з гісторыі як Яраслаў Мудры.

У 1020 годзе ўзмацнелы Брачыслаў напаў на Ноўгарад. Яраславу давялося ваяваць з родным пляменнікам.

Сынам Брачыслава быў Усяслаў Чарадзей. Ён пражыў доўгі век, пяцьдзесят сем гадоў займаў княжацкі пасад, нарадзіў сем сыноў і скончыў свае дні адрадзіцелем незалежнага Полацкага княства. У 1067 годзе войска Ўсяслава «адчыніла вароты» Ноўгарада. У памяць пра перамогу Ўсяслаў перавёз званы ноўгарадскай Сафійскай царквы на Сафію полацкую. Помсціць сваяку прыйшлі сыны Яраслава. І здарылася знакамітая бітва на Нямізе. Аб ёй напісана ў «Слове пра паход Ігаравы». Засеялі тады касцьмі берагі Нямігі і Свіслачы...

Не вучыць унукаў дзедаўскі вопыт.

Не памятаюць яны крыві, ахвяр і пакутаў, якіх каштавала іхнае жыццё.