Возникновение феодальных отношений у франков VI–VII вв.

Приложение к главе IV

Incipit actuum vel constitutionem inclyti principis Chlotarii régis super omnem plebem in conventu episcoporum in sinodo Parisius adunata, sub die quintodecimo Kal. Novembris anno trecesimo primo supra scripti regis imperium. Felicitatem regni nostri in hoc magisque divinum intercedente fuffragium succrescere non dubium est, si qua in regno. Dec propicio nostro bene cecta statute atque décréta sunt, in violabiliter nostro studierimus tempore custodire, et quod contra rationis ordinem acta vel ordinata sunt, neinantea quod avertat divinitas, contingat disposuimus Christo praesole per huius edicti nostri tenorem generaliter emendare.

1. Ideoque definitonis nostrae est, ut canonum statuta in omnibus conserventur, et quod per tempore ex hoc praetermissum est vel dehaec perpetualiter conservetur ita ut episcopa decedente in loco ipsius, qui a metropolitano ordinare debeat cum provincialibus, a clero et populo eligatur; si persona condigna fuerit, per ordinationem principis ordinetur; certe si de palatio eligitur, per meritum personae et doctrinae ordinetur.

2. Ut nullus episcoporum se vievente eligat successorem, sed tunc alius et substituatur, cum taliter afficiretur, ut ecclesiam suam nec clerum regere possit. Idemque ut nullus vivente episcopo adoptare locum eius praesumat; quod si petierit, ei menime tribuatur.

3. Si quis clerecus, quolibet honore monitus, in contimtu episcopo suo vel praetermisso, ad principem aut ad potentioris quasque personas ambulare vel sibi patrocinia elegerit expetendum, non recipiatur, praeter si pro veniam vedetur expetere. Et si pro qualebit causa ad principem expetierit et cum ipsius principis epistola ad episcopo suo fuerit reversus, excusatus recipiatur. His qui ipsum post admonitionem pontefici suo retenere praesupsemrit, a sancto communio privetur.

4. Ut nullum iudicum de qualebit ordine clerecus de civilibus causis, praeter criminale negucia, per se distringere aut damnare praesumat, nisi conviditur manefestus expecto presbytero aut diacono. Qui convicti fuerint tie crimine capitali, iuxta canones distringantur et cum ponteîicibus examinentur.

5. Quod si causa inter personam publicam et hominibus ecclesiae steterit, pariter ab utraque partem praepositi ecclesiarum et iudex publicus in audientia publica positi eos debeant iudicare.

6. Cuiuscumque defunctu, si intestatibus decesserit, propinqui absque contrarietate iudicum in eius facultatem iuxta legem succédant.

7.Libertus cuiusquumque ingenuorum a sacerdotibus, iuxta textum cartarum ingenuetatis suae contenit defensandus nec absque praesentia episcopi aut praepositi aeclesiae esse iudicandus vel ad publicum revocundus.

8. Ut ubicumque Census novus impia addetus est et a populo reclamatur, iuxta inquaestione misericorditer emendetur.

9. De Toloneo ea loca debeat exegi vel de speciebus ipsis quae praecidentium principum, id est usque transitum bone memorie demnorum parentum nostrorum Guntramni, Chilperici, Sigeberti regum est exactum.

10. Iudaei super Christianus actionis publicus agere non debeant. Quicumque se tuos dine sociare praesumpserit, severis simam legem ex canonica incurrat sententia.

11. Ut pex et disciplina in regno nostro sit. Christo prepiciante, perpetus et ut revellus vel insuflentia melorum hominum severissime reprimatur.

12. Et nullus iudex de aliis porvinciis aut regionibus in alia loca ordinetur; ut si aliquid mali de quibuslibet conditionibus perpetraverit de suis рropriis rebus exinde quod male abstolerit iuxta legis ordine debeat restaurare.

13. Praeceptionis nostrae per omnia impleantur. Et quod per easdem fuerit ordinatum per subsequentia praecepti nullaterna a nullatur nec de palatio nostro tales praeceptionis aequirantur et sicuti…p. …audientia violatus statutum fuit.

14. Usque transitum bonae memoriae domnorum parentum nostrorum Guntramni, Chilperici, Sigeberti regum… si quis vero… die ingredi ille qui ingredere voluerit ubi domus possedit pontificium habeat usque audientiam defensare. Ecclesiarum res sacerdotum et pauperum qui se defensare non possunt a iudicibus publecis usque audientiam per iustitiam defensentur, salva emunitate praecidentium domnorum quod ecclesiae aut potentum vel cuicumque visi sunt induisisse pro pace, atque disciplina facienda.

15. Si homines ecclesiarum aut potentum de causis criminalibus fuerint accusati, agentes eorum ab agentibus publicis requisiti si ipsos in audientia pu… foris domus ipsorum ad institiam reddenda praesentare noluerint, et distringantur, quatenus eosdem debeant praesentare. Si tamen ab ipsis agentibus antea non fuerit emendatum itautse auctoritatem… qui debeant… perte proficiat.

16. Quidquid parentis nostri anterioris principis vel nos per iustitia visi fuemus coscessisse et confirmasse, in omnibus debeat confirmari.

17. Et quae unus fidelibus ae leodebus, sua fide servandum domino legitimo, interringna faciente visus est perdedisse, generaliter absque alico incommodo de rebus sibi iuste debetis praecepimus revestire.

18. De puellas et viduas religioras aut sanctae munialis qui se Deo voverant tarn que in proprias demus resedent quam qui in monestyria posete sunt, nullus nec per praeceptum nostrum conpetat nec tragere, nec sibi in conjugio sociare paenitus praesumat. Et si quis exinde praeceptum eleguerit, nullum sorciatur effectum. Et si quicumque aut per virtute, aut per quolibet ordino ipsas detrahere, aut sibi in conjugium praesumpserit sociare, capitale sententia ferietur. Et si in ecclesia conjugium fecerint et ilia rapta aut rapienda in hoc consentire videbitur. Sequestrati ab invicam in exilio deportentur, et iacultas ipsorum propria quis heredibus sociatur.

19. Episcopi vero vel parentes, qui in alias possèdent regionia, iudicis vel missus discursoris de alias provintias non instituant, nisi de loco, qui institia percipiant et aliis reddant.

20. Agentes igitur episcoporum aut potentum per potestatem nullus res collecta colacia nec anferant, nec cuiusqumque contemptum per se facere non praesumant.

21. Porcarii fescalis in silvas ecclesiarum aut privatorum absque voluntate possessoris in silvas eorum ingredere non praesumant.

22. Neque ingenuos neque servus, qui cum furto non depraehiaditur, ad iudicibus aut ad quemcumque interfici non debeat inauditus.

23. Et quandoquidem passio non fuerit, unde porci debeant sagmare, cellarinsis in publice non exegatur.

24. Quicumque vero haec deliberationem, quern cum pontificibus vel tam magnis viris optematibus aut fidelibus nostris in synodale conclisio instruemus, temerare praesumpserit, in ipso Capitale sententia iudicetur, qualiter alii non debeant similia perpetrare.

Quam auctoritatem vel edictum perpetuis temporibus valeturum manus nostrae subscriptionibus decrevimus rovo randum, Hamnigus, Chlotarius in Christi nomine rex hanc definitione subscripsi.

Data sui die 15. Kalendas Novembris, Anno XXXI, regni nostri. Parisius.