Gambit turecki

Epilog

„Moskowskije Gubiernskije Wiedomosti”, 19 lutego

(3 marca wg kalendarza zachodniego) 1878 roku

– No więc pokój został podpisany, i to w dodatku bardzo dobry. A pan krakał, panie pesymisto – powiedziała Waria, i znowu nie to, co chciała.

Z Pietią radca tytularny już się pożegnał; Piotr Jabłokow, wczorajszy podejrzany, a dzisiaj już wolny człowiek, wsiadł do wagonu, żeby zająć przedział i rozłożyć rzeczy. Z okazji zwycięskiego końca wojny Pieti całkowicie darowano winę, a nawet przyznano medal za gorliwą służbę.

Wyjechać można było już dwa tygodnie temu, Pietia zresztą naglił, ale Waria się ociągała, czekała nie wiadomo na co.

Szkoda, że rozstanie z Sobolewem nie wypadło ładnie, generał się nawet obraził. No cóż, Bóg z nim. Takiego bohatera szybko pocieszy kto inny.

W końcu nadszedł dzień, kiedy musiała się pożegnać z Erastem Pietrowiczem. Od rana była zdenerwowana, urządziła biednemu Pieti histeryczną awanturę o zgubioną broszkę, potem się rozpłakała.

Fandorin zostawał w San Stefano – po podpisaniu pokoju dyplomatyczne zabiegi bynajmniej się nie skończyły. Na stację przyszedł wprost z jakiegoś przyjęcia – we fraku, w cylindrze, białym jedwabnym halsztuku. Podarował Warii bukiet fiołków parmeńskich, powzdychał, poprzestępował z nogi na nogę, ale nie popisywał się dziś krasomówstwem.

– Pokój jest z-zbyt dobry – odpowiedział. – Europa go nie uzna. Anwar znakomicie r-rozegrał swój gambit, a ja przegrałem. Dali mi order, a zasłużyłem na proces.

– Jakiż pan jest niesprawiedliwy wobec siebie! Bardzo niesprawiedliwy! – zaczęła go zapewniać Waria, bojąc się, że nie zdoła powstrzymać łez. – Dlaczego cały czas się pan zadręcza? Gdyby nie pan, nie wiem, co by się z nami wszystkimi stało…

– Mniej więcej to samo powiedział mi Ławrientij Arkadjewicz – Fandorin się uśmiechnął. – N-no i obiecał dać każdą nagrodę, jaką dysponuje.

Waria się ucieszyła.

– Naprawdę? Bogu dzięki! I czego pan sobie zażyczył?

– Żeby mnie wysłano do pracy gdzieś za siódme morze, jak najdalej od tego wszystkiego. – Zrobił nieokreślony ruch ręką.

– Jakież to niemądre! A co Mizinow?

– Rozzłościł się. Ale słowo to słowo. K-kończą się rozmowy, pojadę z Konstantynopola do Port Saidu, a stamtąd parowcem do Japonii. Zostałem mianowany drugim sekretarzem ambasady w Tokio. Dalej już nie m-można.

– Do Japonii… – Łzy mimo wszystko popłynęły, a Waria ze złością otarła je rękawiczką.

Zadzwonił dzwonek, parowóz zagwizdał.

Z okna wagonu wysunął się Pietia.

– Warieńko, czas już. Zaraz odjeżdżamy.

Erast Pietrewicz stracił kontenans, spuścił oczy.

– D-do widzenia, Warwaro Andriejówno. Było mi bardzo przyjemnie… – i nie dokończył.

Waria gwałtownie złapała go za rękę, zaczęła szybko mrugać, strącając łezki z rzęs.

– Eraście… – wyrwało się jej nagle, ale słowa uwięzły w gardle i już się z niego nie wydostały.

Fandorin targnął podbródkiem i nic nie powiedział.

Zazgrzytały koła, wagon się zakołysał.

– Waria! Bo odjadę bez ciebie! – rozpaczliwie krzyknął Pietia. – Prędzej!

Obejrzała się, jeszcze sekundę zwlekała, po czym wskoczyła na oddalający się wzdłuż peronu stopień.

– …i przede wszystkim gorąca kąpiel. Potem do Filipowskiej po konfitury morelowe, które tak lubisz. I do księgarni po nowości, a potem na uniwersytet. Wyobrażasz sobie, ile będzie pytań, ile…

Waria stała przy oknie i kiwała ręką w takt paplania uszczęśliwionego Pieti. Nie mogła oderwać wzroku od czarnej postaci, która została na peronie, ale z postacią działy się dziwne rzeczy, ciągle się rozpływała. A może to z oczami Warii coś było nie w porządku?

„Times” 10 marca (26 lutego wg kalendarza rosyjskiego) 1878 roku