Маці Ветру

V

Прачнуўся ён таму, што нешта цёплае і мокрае ўпала на яго руку. Нехта нешта казаў, і словы яго былі як пяшчотнае шапаценне ветрыку ў сітнягах, як ціхі спеў зорак. Ён яшчэ не паспеў да канца зразумець, што гэта Агата цалуе яго рукі, як парыў нязнанага жаху кінуў яго ад зямлі. Ён стаў на ногі і ўвесь трымцеў ад яго. Першае, што ён падумаў, гэта тое, што няхай яго твар і жыццё сапсаваныя, але яна, яна...

— Агата! Ты чаго тут? Прэч! Дурная! Ты ведаеш, хто я?!

Ён толькі што зразумеў жах таго, што здарылася.

— А-ах! Ці ведаеш ты, на што сябе засудзіла? Прэч!

І, не памятаючы таго, што ён робіць, ён ударыў яе і збіў на зямлю.

У наступны момант ён зразумеў усё. Пякучы сорам наліў яго твар, нешта падступіла да глоткі, ён не мог дыхаць, ён амаль губляў прытомнасць.

“Зараз толькі ў пятлю”, — падумаў ён.

Але яна дацягнулася да яго на калеях, пряцягнула рукі і моцна, быццам нехта збіраўся адрываць яе ад Ветру, абхапіла яго ногі, падобная на падбітую белую птушку.

І голас яе быў таксама такі, як у падбітай маленькай птушкі, калі яна, захлынаючыся, з ледзь прыкметнай ноткаю страсці, упартасці, безнадзейнасці, трошкі сіплавата ад хвалявання, якое клекатала ў глотцы, пачала маліць яго:

— Ну, бі, бі мяне. Забі мяне сваёй рукою. Я ўсё адно не пайду ад цябе.

Залатое валоссе яе растрапалася, твар нават тут, у цемры, стаў непрыгожы, усхваляваны, і толькі вялізныя, такія любыя вочы былі ранейшымі. З каханнем, з адданасцю глядзелі яны на яго. І зноў яна сказала, толькі голас паспакайнеў (яна пабачыла, што Вецер слухае):

— Не гані мяне. Зараз усё адно. Гэта я выпадкова пачула, я свядома чакала, пакуль ты заснеш, бо ты ж бы прагнаў мяне. Гэта ж я цалавала твае рукі. Мне ўсё адно, якія яны, яны песцілі мяне ў добрую гадзіну. Я прыціскалася да тваіх грудзей — яны для мяне такія ж добрыя, як і раней, і тваё сэрца такое ж справядлівае і велікадушнае. Чаго б гэта я была вартая, пакінуўшы цябе, самотнага ў такой бядзе? Ты ж мой муж, заручаны. Я ж захавальніца хатняга агню. Каханы, не злуйся на мяне. Зараз усё адно.

І сапраўды, зараз было ўсё адно.

Гарачая хваля пяшчоты, удзячнасці, захаплення затапіла сэрца Ветру. Не маючы змогі ўтрымацца на нагах, ён паваліўся перад ёю, лавіў яе рукі, цалаваў іх, такія маленькія, халодныя ад расы, і голасам, перарывістым ад рыданняў, толькі і мог выціснуць:

— Любая! Даруй... даруй!

Яна заціснула яму далонню рот, але ён вызваліўся.

— Але як, як магла ты так рашуча пайсці на гэта?!

Яна не адказала. Яна проста апусцілася на траву, бліжэй да яго, узяла яго руку і абвіла яе вакол сваёй шыі.

Ён маўчаў, і яна сама, першая, пацалаваля яго ў вусны, і толькі тады ён адчуў, як перарывіста то прыціскаюцца, то ледзь аддаляюцца яе вусны, як запракінуўся яе стан, як вочы яе з небывалым, дзіўным выразам глядзяць на яго, зразумеў, што няма зараз і потым не будзе такой, як яна, — і прачнуўся да жыцця.

Усё бліжэй і бліжэй адны да адных былі іхнія вочы, усё бліжэй адчувалі яны адно аднаго і, урэшце, сталі адным, неразрыўным: вусны аднаго на вуснах другой, вочы аднаго ў вачах другой.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Калі лёгкі вецер зашапацеў у верхавінах дрэў, калі зоры пачалі стомлена мігаць і хмель стаміўся абвіваць дрэвы, яна заснула, прыпаўшы тварам да яго моцнай і цвёрдай рукі.

Яны ляжалі пад адным плашчом, і Агата, прытуліўшыся да яго (быццам баялася згубіць), уздрыгвала, нешта гаварыла і ледзь чутна стагнала ў сне.

Недзе спявалі жабы. Была ціша.

“Бервяно, жывёла, — думаў пра сябе Вецер, — увесь дзень так мучыў і абражаў маці і яе”.

З пяшчотай, удзячнасцю, здзіўленнем паглядзеў Вецер на надламаныя бровы, дрыжачыя доўгія веі, дзіцячы рот, пахучыя валасы, на ўвесь гэты мілы, зараз назаўсёды родны твар.