Незалежнасьць

Краю мой!

Я не знаю,

Як трэба пісаць пра цябе.

Але ведаю-знаю,

Як трэба табой даражыць.

Знаю: мне

Без тваіх даляглядаў

У вечнай журбе —

Ні спяваць,

Ні кахаць,

Ні аб будучым марыць,

Ні жыць!

1965

Як цяжка,

Як душна

Ад фальшу і бруду!

Душа — як на катарзе,

Хоць і не ў ссылцы.

I бачу —

Па злобнай чыноўнай

Ухмылцы, —

Што катаргі гэтай

Я век не адбуду.

1971

Калі я жыў?

Адказ на гэта

Зусім не цяжка будзе даць,

Бо ёсьць дакладная прыкмета,

З усіх найверная, відаць.

О, невясёлыя гады

Майго жыцьця!

Я жыў тады,

Калі вучылі ў мове рускай

У нас і горад і сяло,

I на ангельскай, на французкай,

I на іспанскай — аж гуло,

На выкапнёвай стара-прускай,

На мове інкаў і этрускаў

Таксама хораша ішло,

I толькі роднай беларускай

У школах месца не было.

Ну, а калі не вучыць школа

I гоніць мову за парог —

То як жа ёй гучаць наўкола,

Ды так, каб сьвет прывеціць мог?

Калі пануюць запраданцы,

Што прадаюць свой родны край

За чужаземныя акрайцы, —

Ад іх спагады не чакай.

Даруе ўсё іх суд суровы —

Забойства, кражу, гвалт і зьдзек,

Адно любоў да роднай мовы

Вам не даруецца павек.

Такі — мой час!

Такім і ўзойдзе

Ён у гісторыю зямлі,

Дзе нашай мовай у стагодзьдзях

Калісь пісалі каралі.

1975

Каменьні ляцяць на дарогу.

Аднойчы якісь не міне.

Каму я паплачуся? Богу?

Дык ён... ці пачуе мяне?

Паклёпы з начынкаю яду

Кладуць і кладуць на чало.

Каму я паскарджуся? Д'яблу?

Яшчэ нехапала чаго!

Есьць добрыя людзі — я ім бы

Паплакаўся трохі, але ж —

У іх над галовамі німбы

Уласных накут. Ім не лепш!

Не волен я горкай гадзінай

Цяжар свой на іх ускладаць.

Дык што ж застаецца, Радзіма?

Ты можаш параду мне даць?

I чую я голас, надобны

На голас матулі маёй:

«Будзь дужы, будзь мужны і добры.

Не бойся натхнёных хлусьнёй.

Адрынь іх суды-перасуды.

I чорнай не вер варажбе.

Хай свеціць заўсёды і ўсюды

Маё блаславеньне табе!»

1985