Fabrykantka aniołków

[1] Słowa Stine Renate Haheims, która ocalała z masakry na Utaya (wszystkie przypisy tłumaczki).

[2] Svensson – bardzo popularne w Szwecji nazwisko, synonim przeciętności.

[3] Pierwowzorem Helgi Svensson była Hilda Nilsson, która w 1917 roku jako ostatnia „fabrykantka aniołków” została skazana na śmierć za zamordowanie przyjętych na wychowanie dzieci (według różnych źródeł ośmiorga lub siedemnaściorga). Wyroku nie wykonano, Hilda Nilsson powiesiła się w celi.

[4] A project for peace in our time – projekt pokojowy na miarę naszych czasów.

[5] Mojje, Morgan Johansson, muzyk i prezenter programu dla dzieci nadawanego w TV4, największej komercyjnej szwedzkiej stacji telewizyjnej.

[6] Undskyld – duń.: przepraszam.

[7] Skagenröra – sałatka, której głównymi składnikami są krewetki, majonez i koperek, a także siekana czerwona cebula, ikra i ryba. Często podaje się ją na toście.

[8] Morderstwa w Midsomer – brytyjski serial telewizyjny.

[9] W 2010 roku w wyborach parlamentarnych skrajnie prawicowa partia Szwedzkich Demokratów po raz pierwszy pokonała próg wyborczy i wprowadziła swoich posłów do Riksdagu.

[10] No pain, no gain – ang.: bez cierpienia, wyrzeczeń niczego się nie osiągnie.

[11] en garde – franc: po ostrzeżeniu.

[12] off-guard – ang.: bez ostrzeżenia.

[13] Srebro dla ubogich – tak nazywano przedmioty pokryte srebrną folią, którymi w latach siedemdziesiątych XIX wieku, zgodnie z ówczesną modą, dekorowano mieszkania w Szwecji.

[14] Lundsberg – prywatna szkoła z internatem w zachodniej Szwecji, założona w 1896 roku, wzorowana na angielskich szkołach Eton i Harrow. Uczniami Lundsbergu było m.in. kilku członków szwedzkiej rodziny królewskiej.

[15] Langbro – miejscowość pod Sztokholmem. Hermann Göring trzykrotnie (w latach 1925-1927) był hospitalizowany w tamtejszym szpitalu psychiatrycznym z powodu zaburzeń wynikających z uzależnienia od morfiny.

[16] Kalle Blomkvist – bohater trzech książek Astrid Lindgren.

[17] Pochody organizowane przez skrajną prawicę szwedzką 30 listopada, w rocznicę śmierci króla Karola XII, uważanego za ostatniego wielkiego króla wojownika.

[18] Ragnarök – w mitologii nordyckiej zmierzch bogów albo koniec świata.

[19] Lovart – raczej: loyart, w żeglarstwie: po nawietrznej.

[20] Białe autobusy – akcja Szwedzkiego Czerwonego Krzyża pod przewodu i hrabiego Folkego Bernadotte'a. W ciągu dwóch ostatnich miesięcy drugiej wojny światowej białymi autobusami z czerwonymi krzyżami na dachach i na bokach wywieziono z obozów koncentracyjnych w III Rzeszy ponad trzydzieści tysięcy więźniów ze Skandynawii (głównie Norwegów i Duńczyków), ale również prawie sześć tysięcy Polaków.

[21] Karlaplan – okrągły plac ze skwerem w dzielnicy Sztokholmu Óstermalm.

[22] „Mama” – szwedzki magazyn lifestyleowy.

[23] Follow the money – ang.: idź za pieniądzem.

[24] Lotta z ulicy Awanturników – film na podstawie książki Astrid Lindgren.

[25] Cajsa Warg – właśc. Anna Christina Warg, XVIII-wieczna autorka książki kucharskiej. Odegrała w szwedzkiej sztuce kulinarnej podobną rolę jak Lucyna Ćwierciakiewiczowa w polskiej.

[26] Malöga – potoczna nazwa lotniska Trollhattan-Yanersborg.

[27] „Sommarkrysset” – popularny szwedzki program rozrywkowy z konkursem dla telewidzów.

[28] Stureplan – duży plac w centrum Sztokholmu.

[29] Sapo – Sakerhetspolisen, Policja Bezpieczeństwa, której podlega kontrwywiad, zwalczanie terroryzmu, ochrona konstytucji, państwa i obywateli.

[30] Sturegallerian – galeria handlowa w ścisłym centrum Sztokholmu.

[31] Od 1 lipca 2010 roku według szwedzkiego prawa zabójstwo nie ulega przedawnieniu.