Гары Потэр і Вязень Азкабана

— РАЗДЗЕЛ X — Мапа Паскуднікаў

Мадам Помфры настаяла на тым, каб Гары праляжаў у шпітальным крыле да канца тыдня. Ён не спрачаўся з ёй і не скардзілся, адзінае, што хлопчык не дазволіў ёй зрабіць – выкінуць рэшткі яго Німбуса 2000. Канечне Гары разумеў, што гэта поўная дурота, але нічога не мог з сабой зрабіць і Німбус немагчыма адрэмантаваць; хлопчыку папросту здавалася, што ён назаўжды згубіў аднаго са сваіх найлепшых сяброў.

Каб падбадзёрыць яго, да Гары ракою шлі новыя і новыя візітоўшчыкі. Хагрыд прывалок яму ахапку кветак-скуракрылак, а Джыні Візлі, страшэнна чырванеючы, падаравала яму паштовую картку з пажаданнем акрыяння, якая настолькі пранізліва нешта спявала, што хлопчык быў вымушаны пастаянна трымаць яе пад місай з садавінаю. У нядзелю ранніцай да яго другі раз завітала грыфіндорская квідытчная каманда, на гэты раз на чале з капітанам. Вуд, пустым, змярцвелым голасам супакоіў Гары, што вінаваціць яго за пройгрыш у апошнюю чаргу. Рон з Герміёнаю сядзелі ля яго ложку да самой ночы. Але аніўкога з іх не атрымлівалася словам ці ўчынкам прымусіць Гары адчуваць сябе лепш, бо аніхто акрамя яго ня ведаў і папловы таго што турбавала хлопца.

Ён нічога не паведаміў ім аб Грыме, бо ведаў што Рон пачне панікаваць, а Герміёна смехі правіць. Але было відавочна, Грым аб’яўляўся ўжо другі раз і ў абодвух выпадках, Гары ледзь не сканаў: у першы раз, амаль што трапіў пад Начны Омнібус, а ў другі зваліўся са сваёй мятлы з пяцідзесяціфутавай вышыні. Няўжо ён збіраецца пераследваць Гары, пакуль той насамрэч не памрэ? Няўжо яму прыйдзецца ўсё астатняе жыццё глядзець праз плячо, ці не наблізіцца гэты звер?

А дэментары. Гары адразу ж пачынаў сябе хворым і зняслаўленным, штораз, калі нават думаў аб іх. Усе іх вельмі жахаліся, але ніхто не губляў пры іх з’яўленні прытомнасці і... ня чуў у галаве галасы сваіх паміраючых бацькоў.

Так, цяпер ён дакладна ведаў каму належыў гэты голас. І што раз, калі ён ляжаў бяз сну ў сваім ложку ў шпітальным крыле і назіраў за палоскамі месяцовага святла на столі, ён зноў і зноў чуў яе словы. Калі дэментары наблізіліся да яго, ён пачуў тое, што тварылася ў апошнія хвіліны жыцця яго маці, яе спробы абараніць сына ад Лорда Вальдэморта і вальдэмортаў смех перад тым, як ён забіў Лілі Потэр... Гары драмаў ўрыўкамі, бо кожны раз калі ён паглыбляўся сон, яго пераследвалі халодныя ліпкія рукі працягнутыя ў яго бок і быццам застылыя ў маленні, а калі ён з жахам прачынаўся толькі праз некаторый час ён пераставаў чуць матчын голас.

Вяртанне ў панядзелак да шуму і мітусні школьнага жыцця, сапраўды дапамагло Гары, бо яму прыйшлося думаць аб іншых рэчах, нават, калі пры сустрэчы прыходзілася цярпець дражненні Малфоя. Той ледзь не з’ехаў з глузду ад радасці пры паразе Грыфіндору. Ён нарэшце пазбавіўся ад сваёй падвязкі і, святкуючы разам з астатнімі пры дапамозе абедзвюх рук імітаваў падзенне Гары з мятлы. Большую частку сумеснага занятку па Зеллеварстве Малфой імітаваў дэметнараў, а калі Рон не вытрымаўшы шпульнуў у яго склізкім кракадзілавым сэрцам, трапіўшы Драко ў твар, той гучна запатрабаваў у Снэйпа зняць з Грыфіндора пяцьдзесят балаў.

- Калі і ў гэты раз Абарону ад Цёмных Мастацтваў будзе весці Снэйп, я прыкінуся хворым, прамовіў Рон, калі пасля абеду яны ўтраіх ішлі да кабінэту прафесара Люпіна.- Герміёна, правер, хто там.

Дзяўчынка зірнула ў клас праз дзверы.

- Усё добра.

Прафесар Люпін вярнуўся да працы. Ён выглядаў моцна хворым, яго старая вопрадка вісела на ім больш свабодна, а пад вачыма былі цёмныя колы. Тым ня меньш, ён шчыра усміхнуўся, калі вучні нарэшце занялі свае месцы і адразу раздаўся выбух скаргаў на паводзіны Снэйпа падчас хваробы Люпіна.

- Гэта несправядліва, ён толькі замяшчаў вас, навошта ён паназадаваў нам хатняй работы?

- Мы нічога ня ведаем аб ваўкалаках...

- ... даў нам сачыненне на два скруткі пергаменту!

- Вы казалі яму, што мы іх пакуль не праходзілі?- крыху хмурачыся, спытаўся Люпін.

Гуд распачаўся ізноў.

- Так, а ён сказаў, што мы ані на што не здольныя...

-... ён нават не хацеў слухаць...

-... два скруткі пергаменту!

Прафесар Люпін усміхнуўся, гледзячы на абурэнне на тварах вучняў.

- Добра, не хвалюйцеся. Я пагаманю з прафесарам Снэйпам. І сачыненне не патрэбна.

- А, божачкі, не,- ледзь не плачучы, прамовіла Герміёна.- А я яго ужо скончыла!

Урок быў вельмі прыемным. Прафесар Люпін прынёс з сабою шкляначку у якой месціўся блукаючы агенчык. Гэта была невялічкая аднаногая істота, якая здавалася была зроблена з невялічкіх струменчыкаў дыму і выглядала вельмі далікатнай і бяскрыўднай.

- Ён прываблівае спадарожнікаў ў багну,- распавядаў прафесар, канспектуючым вучням.- вы бачыце ў яго руцэ нешта накшталт ліхтара? Ён скочыць па балотах трымаючы яго запаленым... людзі рушаць на святло... і тады...

Блукаючы агенчык выдаў са сваёй шклянцы жахлівы сёрбаючы гук.

Калі празвінеў званок, усе склалі свае рэчы і накіраваліся да выхаду, гэта ж зрабіў і Гары, але...

- Адну хвілінку, Гары,- паклікаў Люпін.- Мне трэба перакінуцца з табой парай слоў.

Гары вярнуўся ў кабінет і пачаў назіраць як прафесар закрываў тканінай шклянку з агенчыкам.

- Я чуў пра матч,- сказаў Люпін, збіраючы кнігі ў свой стары партфель,- і вельмі шкадую аб тваёй мятле. Ёсць якісь шанец яе адрэмантаваць?

- Ані,- адказаў Гары,- Вярба разкалаціла яе ўшчэнт.

Люпін уздыхнуў.

- Лупчуючую Вярбу пасадзілі ў тым жа годзе, у якім я паступіў у Хогвартс. Дзеці выдумалі гульню, па ўмовах якой, трэба было падбегчы як мага бліжэй і дакрануцца да ствала. У рэшце рэшт, хлопчык якога клікалі Дэйві Гаджэн ледзь не залішыўся аднаго вока і нам забаранілі набліжацца да яе. Так што ў мятлы небыло аніякага шанца.

- Пра дэментараў вы таксама чулі?- з цяжкасцю вымавіў Гары.

Люпін хутка зірнуў на яго.

- Так, зразумела. І мяркую мала хто не заўважыў як раззлаваўся прафесар Дамблдор. Занепакоенасць дэментараў расце... яны лютуюць з-за таго, што ім забаронен уваход на тэрыторыю школы... Часам не з-за ніх ты трапіў у аварыю?

- Так.- адказаў Гары і перш чым ён паспеў спыніць сябе ў хлопчыка вырвалася.- Але чаму? Чаму толькі на мяне яны гэдак ўплываюць? Чаму я...?

- Гэта ня мае нічога агульнага са слабасцю.- перарваў яго прафесар Люпін, быццам прачытаўшы яго думкі.- Дэментары маюць на цябе большы ўплыў таму, што ты ў сваім жыцці перажыў тое, чаго не здаралася з іншымі вучнямі – сапраўдны Жах.

Праменчык зімовага сонца ўварваўся у кабінет Люпіна, асвятліўшы яго сівые валасы і зрабіўшы палоскі на яго маладым твары.

- Дэментары – адны з самых гнюсных істот, якія толькі ходзяць па зямлі. Яны жывуць у цёмных і брудных месцах, яны шануюць толькі занядбанне і адчай. Дэментары спустошваюць супакой, надзею і шчасце вакол сябе. Нават маглы, якія ня ў стане іх бачыць, адчуваюць прысутнасць гэтых істот. Калі ты апынешся паблізу ад дэментара, ён высмактае з цябе ўсе добрыя пачуцці, усе шчаслівыя ўспаміны. Калі ў яго будзе магчымасць сілкавацца тваімі пачуццямі дастаткова доўга, ён ператварыць цябе на нешта падобнае самому сябе – бяздушную і злую істоту. Унутры цябе застануцца толькі пустата і самыя найгоршыя ўспаміны. Таго, што здарылася з табой ў маленстве дастаткова, каб каго заўгодна скінуць з мятлы. Так што цябе няма чаго сароміцца.

- Калі яны побач са мною...- прамовіў Гары, утаропіўшыся ў прафесарскі стол, у яго перахапіла горла,- я чую, як Вальдэморт забівае маю маці.

Люпін зрабіў рукою жэст, як быццам пажадаў схапіць хлопчыка за плячо, але перадумаў. Некаторы час ў пакоі панавала цішыня, але яе скасаваў Гары...

- Чаму яны аб’явіліся на матчы?- пакутліва спытаўся Гары.

- Яны вельмі згаладаліся,- халодна адказаў Люпін зачыняючы свой партфель.- Дамблдор не дае ім ўваходзіць ў школу і іх запасы чалавечых эмоцыяў вычарпаліся... Думаю, яны не выстаялі перад такой спакусай, як матч па квідытчу. Усе гэтыя хваляванні... эмоцыі... для іх гэта найфантастычнае свята.

- Азкабан, пэўна найжахлівейшае месца,- прамармытаў Гары. Люпін змрочна кіўнуў у адказ.

- Крэпасць знаходзіцца на маленькай выспе, з усіх бакоў аточанай вадою. Але насамрэч яна ня мае патрэбы ані ў сценах, ані ў вадзе, бо зняволеныя знаходзяцца ў пастцы, якая месціцца ў іх ўласнай галаве, ня здольныя ані на адну шчаслівую думку. Большасць іх вар’яцее праз колькі тыдняў.

- Але у Сірыюса Блэка гэта атрымалася,- павольна прамовіў Гары.- Ён збег адтуль...

Партфель Люпіна выслізнуў з яго рук і ён быў вымушаны нахіліца, каб падхапіць яго.

- Так,- адказаў ён, выпрастоўваючыся.- магчыма ён знайшоў нейкі спосаб змагацца з імі. Бо з майго пункту гледжання гэта наўрадці магчыма... Лічыцца, што дэментары высмактоўваюць з чараўніка, усю яго моц, калі той застаецца з імі працяглы час...

- Але ж вы нейяк прымусілі дэментара адступіць, там ў цягніку,- раптам прамовіў Гары.

- Існуюць сякія-такія метады абароны,- сказаў Люпін.- Але ў цягніку быў адзін дэментар. Калі іх больш змагацца нашмат цяжэй.

- А што за метад?- імгненна спытаўся Гары.- Ці вы не навучыце мяне яму?

- Ну, Гары не такі ўжо я і майстар у змаганні з дэментарамі... хутчэй наадварот...

- Але я павінен мець магчымасць змагацца з імі, калі яны аб’явяцца на чарговым матчы...

- Ну...- Люпін зірнуў на рашучы твар Гары і крыху павагаўшыся прамовіў,- добра. Я паспрабую табе дапамагчы. Але баюсь, што прыйдзецца пачакаць да наступнага семестра. Я павінен зрабіць столькі ўсяго пакуль не пачнуцца вакацыі. Я абраў самы незручны час, каб захварэць.

Чакаючы абяцаных антыдэменторскіх урокаў ад прафесара Люпіна, Гары спадзяваўся ніколі больш ня чуць перадсмяротных енкаў сваёй маці, а разгром Хафлпафа камандай Рэйвенкло напрыканцы лістапада канчаткова палепшыў яго настрой. Грыфіндор атрымаў шанец выйграць, але ж цяпер яны не маглі прайграць аніводнага матчу. Да Вуда вярнулася яго маніякальная энэргія і каманда ўпарта працавала, ня гледцячы на халодныя дробныя дажджы, якія захаваліся і ў снежні. Гары ня бачыў на зямле нават намёкаў на дэментараў. Здавалася, гнеў Дамблдора моцна стрымліваў іх на сваіх месцах ля ўваходу.

За два тыдні да канца семестра, неба афарбавалася ў апалава-белы колер, а брудная зямля з ранку пакрылася шацью. У замку ўсё гудзела ў прадчуванні Калядаў. Прафесар Флітвік, настаўнік чараўніцтва нават ўпрыгожыў свой кабінет зіготкімі агенчыкамі, якія насамрэч былі маленечкімі пархаючымі феямі. Навучэнцы радасна абмяркоўвалі свае планы на вакацыі. Рон з Герміёнаю вырашылі застаца ў Хогвартсе. І ня гледзячы на завярэнні Рона аб тым, што ён папросту жадае правесці два тыдні без Персі і паведамленне Герміёны пра то, што ёй неабходна шмат папрацаваць ў бібліятэцы, Гары ведаў, сябры на самой справе вырашылі саставіць яму кампанію і быў вельмі ўдзячны ім за гэта.

Да ўсеагульнага задавальнення аб’явілі, што ў апошнія выходныя перад вакацыямі адбудзеца чарговы паход у Хогсмід, куды адправяцца ўсе, за выключэннем Гары.

- Набудзем нашы калядныя падарункі там!- прапанавала Герміёна.- Мама з татам папросту закахаюцца ў мятную зубную ніць ад Мядовага Герцага!

Змірыўшыся з тым, што яму зноў прыйдзецца, як і заўжды бавіць час адному, Гары запазычыў у Вуда каталог “Мётлы на Любы густ” і вырашыў правесці гэты дзень у прагляданні разнастайных марак. Цяпер ён трэніяваўся на старажытным Метэоры, але ён быў занадта павольны ды дрыготкі, таму хлопцу дакладна была патрэбна новая мятла.

Суботнім ранкам Гары праводзіў накіраваўшыхся ў Хогсмід і апранутых у плашчы ды шалікі Рона з Герміёнай, да дзвярэй замку, а сам ціхінька вярнуўся па мармуровай лесвіцы ў Грыфіндорскую Вежу. За вакноў пачаў падаць снег, у замку было ціха і спакойна.

- Тссссс – Гары!

Хлопчык развярнуўся на палове дарогі да калідоры на чацьвёртым паверсе і ўбачыў Фрэда з Джорджам, якія выглядалі з-за статуі аднавокай гарбатай вядзьмаркі.

- Што вы тут робіце,- зацікавіўся Гары,- няўжо не збіраецеся ісці ў Хогсмід?

- Мы тут, каб падзяліцца з табою крышачкай святочнага настрою, перш чым ісці туды.- таямніча падміргнуўшы прамовіў Фрэд.- Ходзь сюды...

Ён штурхнуў галавою ў бок пустой класы, ля якой стаяла аднавокая статуя. Гары паследаваў у пакой разам з блізнятамі. Джордж зачыніў дзверы, павярнуўся і пасміхаючыся паглядзеў на Гары.

- Табе перадкалядны падарунак, Гары,- прамовіў ён.

Фрэд рухава выцягнуў нешта з пад сваёй мантыі і паклаў на адным са сталоў. Гэта быў квадратны і вельмі стары скрутак пергаменту на якім небыло анічога напісана. Гары, вырашыў, што гэта чарговы жарт блізнятаў тым ня меньш уважліва паглядзеў на скрутак.

- І што мне з ім рабіць?

- Гэта, Гары і ёсць галоўны сакрэт нашага поспеху,- прамовіў Джоррдж, далікатна паляпаўшы скрутак.

- Каб ты ведаў, гэта сапраўдная пакута з ёй развітвацца,- дадаў Фрэд,- але мы ўчора вырашылі, што табе гэта нашмат патрэбней чым нам.

- Тым больш мы ўжо вывучылі яе на памяць,- сказаў Джордж,- і таму перадаем табе ў спадчыну. Тым больш, што мы насамрэч не маем ў ёй патрэбы.

- Але ж тут толькі кавалак старога пергаменту, што мне з ім рабіць?- спытаўся Гары.

- Кавалак пергаменту!- прамовіў Фрэд звузіўшы вочы і скрывіўшы морду, як быццам Гары смяротна абразіў яго.- Растлумач яму, Джордж!’

- Ну... гэта адбылося, калі мы вучыліся ў Хогвартсе толькі першы год, Гары... мы былі юныя, бесклапотныя і беззаганныя...

Гары рохкнуш са смеху. Ён сумняваўся што блізняты увогуле колісь былі беззаганымі.

-... ува ўсялякім выпадку значна беззаганнейшыя чым зараз... і вось мы трапілі ў моцны швах з Філчам.

- Мы кінулі гноебомбу ў калідоры, а яму гэта чамусь не спадабалася...

- Ну ён завёў нас ў свой пакой і пачаў, як заўжды пагражаць што ён...

-... затрымае нас пасля заняткаў...

-... вытрыбушыць нам усе вантробы...

-... а мы не маглі не заўважыць у адной з шафаў скрынку адмаркіяваную, як “Канфіскавана і Асабліва небяспечна”

- Хіба я яе і сам ня бачыў,- усміхнуўшыся заўважыў Гары.

- І што тады зрабіў?- спытаўся Фрэд.- А вось Джордж тады адцягнуў яго ўвагу, кінуўшы другую гноебомбу, а я кутка падняў накрыўку і схапіў... гэта.

- Усё было не настолькі дрэнна, як гучыць,- працягваў Джордж.- І ўвогуле мяркуем, што Філч ўсё роўна не здагадался бы, як яна працуе, аднак ён падазраваў што гэта, інакш бы ён наурацці яе канфіскаваў.

- А вы здагадаліся?

- Вох, так,- ухмыльнуўся Фрэд.- І гэты маленечкі кавалачак прывабнасці навучыў нас большаму, чым усе настаўнікі разам.

- Вы мне галаву дурыце,- сказаў Гары, гледзячы на стары, крыху пакоцаны скрутак.

- Хто, мы?- спытаўся Джордж.

Ён злёгку крануўся пергаменту сваёй палачкай і прамовіў:

“Урачыста прысягаю рабіць выключна брыдоту і анічога больш.”

Ад таго месца да якога кранулася палачка Джорджа, імгненна папаўзлі быццам павуцінне тонкія лініі чарнілаў. Яны краналіся адна да адной, перакрыжоўваліся, распаўзаліся па кутках скрутку; нарэшце ў версе пачалі праступаць фігурныя словы напісаныя зялёнымі чарніламі, якія абвясцілі:

“Яснавельможныя паны Лунацік, Галахвост, Мягкалап і Рагач

Распаўсюднікі прыладаў дзеля магіннага шалапуцтва

З гонарам прэзэнтуюць

МАПУ ПАСКУДНІКАЎ”

Гэта была падрабязная мапа Хогвардса, як самога замку, так і фальварку. Але ж самым выдатнам было тое, што па мапе рухаліся чарнільныя кропкі з падпісаныя маленечкімі літаркамі імёнамі. Гары ўражана схіліўся над ёй. Кропка ў верхнім куце паказвала, што Альбус Дамблдор пакінуў свой кабінэт, другая паведамляла аб тым што па другім паверсе гойсала місіс Норыс, котка вартаўніка Філча. А полтэргейст Піўз валэндаўся па трафейным пакоі. А калі Гары прабег сюды-туды вачыма па знаёмых месцах, ён заўважыў штось іншае.

На мапе месцілася колькасць праходаў аб якіх Гары і не здагадваўся і частка з іх вяла...

- Да Хогсміду,- сказаў Фрэд, вядучы па мапе пальцам,- вядуць сем хадоў. Філч ведае аб гэтых чатырох, але мы упэўнены, што вось гэтыя, - ён крануў мапу ў колькіх месцах,- яму не знаёмы. Аб вось гэтым, за люстэркам на чацвёртым паверсе не думай, мы карысталіся ім мінулай зімой, але зараз ён прасеў і цалкам заблакаваны. Яшчэ над адным пасаджана Лупцуючая Вярба і ня думаю, што ім нехта будзе карыстацца. Аднак ёсць адзін, які вядзе адразу ў склеп Мядовага Герцага і мы праходзілі праз яго шмат разоў. Ён знаходзіцца адразу ж за гэтым пакоем у гарбе статуі аднавокай вядзьмаркі.

- Лунацік, Галахвост, Мягкалап і Рагач,- ўздыхнуў Джордж паляпваючы па загалоўку мапы.- мы перад імі ў непераважаным доўге.

- Яны найшляхетнейшыя асобы, што нястомна дапамагаюць новымі пакаленням свавольнікаў,- урачыста дадаў Фрэд.

- Добра,- бадзёра прамовіў Джордж,- самае галоўнае не забудзься знішчыць сляды, пасля скарыстання мапай...

-... каб хтось з чужынцаў яе не выявіў,- перасцярог Фрэд.

- Дакраніся да яе шчэ раз і вымаві: “Шалапутства здейснілася!” і яна зноў ператварыцца на чысты скрутак.

- Што ж, юны, Гары,- прамовіў Фрэд, карыкатурна строячы з сябе Персі,- паводзь сябе тут прыстойна!

- Сстрэнемся ў Мядовым Герцагу,- падміргнуў Джордж.

Блізняты ўсміхаючыся выйшлі з пакою, і з задаволенным выглядам рушылі прэч.

Гары зноўку зірнуў на чароўную мапу. Ён ўбачыў як чарнільная кропка місіс Норыс завярнула налева і супынілася, прынюхваючыся да нечага на падлозе.

Калі Філч сапраўды ня ведае аб гэтым праходзе... і калі ня трэба праходзіць праз дэментараў...

Але ня гледзячы на моцнае захапленне ахапіўшые хлопчыка, яму ў галаву прыйшлі перасцерагаючыя словы містэра Візлі:

“Ніколі не давярай таму што мае розум, калі не бачыш дзе знаходзіцца яго мозг.”

Мапа была адной з самых Асабліва небяспечных магічных прыладах і калі б містэр Візлі ведаў пра яе ён пэўна б дадаў... “І прыладамі дзеля магічнага шалапутства”..., але Гары спакушаў сябе тым, што толькі жадае трапіць у Хогсмід, а не скрасці штось, ці напасці на каго-небудзь... да таго ж Фрэд з Джорджам карысталіся ёй шмат год і анічога жудаснага з імі не здарылася...

Гары прасачыў па сакрэтнаму праходу ў Мядовага Герцага пальцам.

Пасля, ён хутка, быццам выконваючы нечый захад выпрастаўся, скруціў мапу і схаваў яе пад сваёй мантыяй і паспяшаў да дзвярэй. Ён прыадчыніў іх, каб упэўніцца, што звонку анікога няма і праслізнуў за статую аднавокай вядзьмаркі.

І што рабіць далей? Ён зноўку выцягнуў мапу і на сваё здзіўленне ўбачыў там новую невялічкую чарнільную кропачку, надпіс ля якой казаў “Гары Потэр”. Яго чарнільная копія стаяла менавіта там, дзе знаходзіўся і сам Гары, пасярэдзіне калідора на чацвёртым паверсе. Фігура на мапе рушыла да статуі і выцягнуўшы палачку дакранулася да яе гарба. Хлопчык хутка выцягнуў уласную палачку і зрабіў тое ж самае, але нічога не адбылося. Ён зноўку зірнуў на мапу. На той, побач з чарнільным Гары праступілі драбнюткія літары, якія абвяшчалі “Дысэндзіюм”.

- Дысэндзіюм!- прашаптаў хлопчык і зноў дакрануўся да статуі.

Адразу ж ў гарбе адчыніўся праход, дастаткова шырокі, каб праз яго мог прайсці даволі хударлявы чалавек. Гары хутка азірнуўся па баках, сунуў мапу пад мантыю і, праціснуўшы галаву ў праход, кульнуўся наперад.

Ён слізгануў па праходзе адчуваючы спачатку каменны схіл, а потым халодную сырую зямлю. Гары выпрастаўся і азірнуўся. Але вакол была адна толькі цемра. Хлопчык выцягнуў палачку і прашапатаў “Люмос!”. На кончыке яго палачкі ўзнікла святло і Гары ўбачыў, што знаходзіцца ў вельмі вузкім і нізкім земляным ходзе. Ён падняў мапу, дакранушся да яе сваёй палачкай і прамармытаў: “Шалапутства здейснілася!” і ўсе надпісы на мапе адразу ж зніклі. Хлопчык асцярожна склаў мапу, сунуў яе сабе пад мантыю і адчуваючы, як ад усхвалявання і неспакою б’ецца яго сэрца, рушыў наперад.

Праход віхляў, выкручваўся і больш нагадваў нару вязізарнага труса, чым на штось іншае. Гары спяшаўся наперад, штохвіліны спатыкаючыся на няроўнай падлозе, трымаючы палачку перад сабой.

Хлопчык рухаўся так даволі працяглы час, але яго падтрымлівалді думкі аб Мядовым Герцагу. Дзесь праз гадзіну праход пачаў расшырацца. Гары паскорыўся, яго твар ўзапрэў, а ногі моцна змерзлі.

Мінула яшчэ дзесяць хвілін калі Гары апынуўся ля падножжа даволі абвятшалай каменнай лесвіцы. Намагаючыся не шумець хлопчык пачаў падымацца. Сто, дзвесці прыступак... ён збіўся з ліку і проста рушыў наперад гледзячы на свае ногі... Раптам ён стукнуўся галавой аб нешта цвёрдае.

Уверсе быў люк. Гары стаяў паціраючы сваю патыліцу і ўважліва прыслухоўваючыся, але ня чуў аніякіх гукаў за ім. Вельмі асцярожна хлопчык прыпадняў люк і зірнуў праз край.

Гэта быў склеп да столі застаўлены ўсемагчымымі куфэрачкамі і скрынкамі. Гары вылез з люку і зачыніў яго, той выдатна зліўся з пыльнай падлогай і было немагчыма заўважыць ці быў ён там. Гары пачаў павольна красціся па драўляных сходах наверх. Цяпер ён выдатна чуў гукі галасоў і званочку над адчыняючыміся і зачыняючыміся дзвярмі.

Вагаючыся, што яму рабіць далей Гары раптоўна пачуў гук адчыняючыхся дзвярэй. Нехта спускаўся ў склеп.

- І захапі яшчэ каробку Мармеладавых смоўжняў, даражэнькі, а то яны амаль што скончыліся,- адчуўся жаночы голас.

Нечыя ногі пачалі спускацца па прыступках. Гары хутка схаваўся за вялізарным стосам скрынак і пачакаў пакуль гаспадар міне яго. Ён чуў, як той рушыў да куфэркаў, што стаялі ля супрацлеглай сцяны. Лепшага шанца ў яго не было...

Хутка і бясшумна хлопчык выскачыў са сваёй схованкі і пабег па сходах, азірнуўшыся назад, ён заўважыў нечую лысіну і зад вытыркаючыеся між стосаў каробак. Гары адчыніў дзверы і праслізнуў праз іх, апынуўшыся за прылаўкам Мядовага Герцага. Ён схіліўся, хутка адбег у бок і выпрастаўся.

Крама была ўшчэнт перапоўнена вучнямі Хогвартса і на Гары ніхто не звяртаў увагі. Хлопчык абмінаў іншых вучняў, азіраючыся навокал. Яго пачаў душыць смех, калі ён паспрабаваў уявіць сабе выраз на свінячым тварам Дадлі, калі б ён змог убачыць дзе цяпер знаходзіўся Гары.

Паўсюль на вочы трапляліся паліцы месціўшыя найсмачнейшыя з ласункаў, якія толькі мажліва ўявіць. Тут былі кавалкі сметанкавай нугі, пераліваючыеся квадраты ружовага какосавага лёду; тлустыя, мядовага колеру ірыскі; сотні відаў ўсемагчымага шакаладу складзенага ў роўныя радочкі; паблізу стаялі вялізная бочкі з цукеркамі ўсіх смакаў ды свісцячымі пчолкамі – шербетавымі шарамі, якія прымушаюць вас левітаваць, аб якіх некалі распавядаў Рон. На суседняй сцяне былі размешчаны Прысмакі са Спецэфэктамі: Найлепшая Гумка ад Дробла, бірузовыя бурбалкі ад якой ня лопаліся колькі дзён; дзіўныя, разлятаючыеся на аскепкі мятныя зубныя ніці; маленечкія чорныя перачныя шатанята (“Дыхні вагнём на свайго сябра!”); мышарозева (“Пачуйце ў сваім роце мітусню і піск!”); жабкі з мятнага крэму (“Сапраўдныя скокі ў вашым страўніку!”); далікатныя цукровыя пёры і выбухаючыя ляндрынкі.

Гары праціснуўся ў іншы бок крамы праз натоўп шасцігодак дзе месціўся ласункі “Незвычайных Смакаў”. Ля прылаўку стаялі Рон з Герміёнай і разглядалі латок ляндрынак са смакам крыві. Гары ціхенька падкраўся ззаду.

- Бррр, не, Гары напэўна не пажадае гэта есці, тым больш здаецца гэта тавары для упіроў,- прамовіла Герміёна.

- А вось гэта?- спытаўся Рон падсоўваючы пад нос Герміёне слоік Прусачыных Гронак.

- Вызначана, не,- прамовіў Гары.

Рон ледзве на выпусціў слоік з рук.

- ГАРЫ!- узвіскнула Герміёна.- Ты што тут робіш? Як... як ты тут..?

- Вох,- прамовіў Рон у моцным захапленні,- Ты навучыўся апарыяванню!

- Пэўна ж не,- адказаў Гары, а потым сцішыўшы голас, каб не пачуў хтось з шасцігодак распавёў ім аб Мапе Паскуднікаў.

- Цікава чаму Фрэд з Джорджам не перадалі яе МНЕ!- абурана сказаў Рон.- Я ж іх брат.

- Але ж Гары пэўна не збіраецца трымаць яе ў сябе!- выказала смяхотную думку Герміёна.- Ты ж аддаш яе прафесарке МакГонагал?

- Канечне ж, не,- адказаў Гары.

- Ці ты звар’яцела?- вытарапіўшыся на Герміёну, спытаўся Рон.- Аддаваць гэтую карысную рэч?

- Калі б я аддаў яе, мне прыйшося расказаць, адкуль яна ў мяне і тады б Філч даведался б, што Фрэд з Джорджам скралі яе.

- А як жа Сірыюс Блэк?- прашыпела яна.- Што калі ён скарыстаўся адным з праходаў, якія ёсць на мапе. Настаўнікі павінны аб гэтым ведаць!

- У яго гэта наўрацці б атрымалася,- хутка прамовіў Гары.- Глядзі. На мапе ёсць сем сакрэтных праходаў, так? Фрэд з Джорджам сказалі, што аб чатырох Філч ведае. Засталіся тры. Адзін прасеў і ім немагчыма скарыстацца. Яшчэ над адным пасадзілі Лупцуючую Вярбу і выйсці з яго будзе немагчыма. А той якім карыстаўся я... ну... гэта цяжка ўявіць, ён выходзіць у склеп Мядовага Герцага і калі ня ведаць, што ён там ёсць...

Гары завагаўся. А што калі Блэк ведае аб праходзе? Але тут Рон шматзначна кхекнуў і паказаў на аб’яву наклеенную на ўнутранным шкле кандытарскай.

“МІНІСТЭРСТВА МАГІІ ПАВЕДАМЛЯЕ:

Даводзім да звесткі пакупнікоў, што кожны вечар пасля заходу сонца вуліцы Хогсміда патрулююцца дэментарамі. Гэтая мера была ўведзена дзеля бяспекі жыхароў і гасцей Хогсміда і будзе скасавана пасля затрымання Сірыюса Блэка. Таму пажадана, каб усе гандлёвыя аперацыі былі завершаны задоўга да заходу сонца.

З Божым Нараджэннем!

- Бачыш?- ціха прамовіў Рон.- Хацеў бы я пабачыць, якім чынам Блэк паспрабуе пранікнуць у Мядовага Герцага праз вёску перапоўненную дэментарамі. Да таго ж, Герміёна, ці чула ты, каб гаспадары Мядовага Герцага скардзіліся на тое, што нехта пытаўся ўламіцца ў краму? А яны жывуць адразу панад ёй!

- Так, але... але...- Герміёна з усіх сілаў пыталася знайсці хоць якую прычыну.- Глядзі, Гары ўсё ткі забаронена знаходзіцца ў Хогсмідзе, бо ён ня мае падпісанага дазволу! І калі хто даведаецца ў яго будзе купа праблемаў! Да таго ж зараз не вечар... і што калі Сірыюс Блэк з’явіцца сёння? Зараз?

- Але ж цяжка яму будзе выявіць тут Гары,- сказаў Рон, ківаючы на густы снег, які падаў за ваконнай рамай.- Годзе, Герміёна, надыходзяць Каляды, Гары гэтага заслугоўвае.

Герміёна сціснула вусны, але працягвала глядзець з турботай.

- Ты мне хочаш нешта сказаць?- усміхнуўшыся спытаўся Гары.

- Вох... ня тое каб... але, шчыра кажучы, Гары...

- Набудзем свісцячых пчол, Гары?- сказаў Рон, схаіўшы яго за рукаў і пацягнуўшы да бочак.- А мармеладавых смоўжняў? Можа кіслотных цукерак? Фрэд неяк даў мне адну такую, калі мне было сем год... і яна пражгла мне дзірку ў языку. Я памятаю, як маці потым лупцавала яго сваёй мятлою.- Рон задумліва глядзеў на пакунак з кіслотнымі цукеркамі.- Як вы лічыце, ці з’ясі Фрэд крыху прусачыных гронак, калі я скажу яму, што гэта арахіс?

Рон з Герміёнай заплацілі за ўсе свае прысмакі і тройца пакінула Мядовага Герцага і выйшла на завейную вуліцу.

Хогсмід нагадваў калядную картку: маленечкія хаткі і крамкі былі ўкрытыя коўдраю свежага снега, на дзвярах віселі калядныя вяночкі, а між дрэвамі луналі гірлянды зачараваных свечак.

Гары калаціла ад холаду, бо ў адрозненні ад сваіх сяброў ён быў без плашчу. Яны ішлі па вуліцы схіліўшы галовы супраць ветру і Рон з Герміёнай штохвіліны крычалі праз свае шалікі.

- Вось мясцовая пошта...

- А там крама Зонкі...

- Давайце пойдзем да Лямантуючай халупы...

- Маю лепшую прапанову,- стукаючы зубамі прамовіў Рон.- А ці не пайсці нам у Тры Мятлы па вяршковае піва?

Гары быў больш чым згодны – яго рукі змерзлі пад шалёным ветрам, таму яны перайшлі праз дарогу і праз колькі хвілін апынуліся ля невялічкага шынку.

Усярэдзіне было вельмі цесна, шумна, горача і задымлена. За барнай стойкай стаяла пышнацелая жанчына з прыгожым тварам і абслугоўвала купу вядзмакоў.

- Гэта мадам Размерта,- паведаміў Рон.- Пайду набуду напой,- дадаў ён і пайшоў крыху чырванеючы.

Гары з Герміёнай прабраліся на задкі шынку, дзе між акном і елкай, стаялай ля коміна, быў невялічкі свабодны столік. Праз пяць хвілінаў да іх падыйшоў Рон, трымаючы ў руках тры пеністых куфлі гарачага вяршковага піва.

- Шчаслівых Калядаў!- прамовіў ён падымаючы свой куфаль.

Гары зрабіў вялізны глыток. Ён не спрабаваў у сваім жыцці анічога больш смачнага і здавалася, кожная клетачка яго цела напоўнілася цяплынёй.

Ратам лёгкі ветрык узварушыў яго чубок. Дзверы ў Тры Мятлы расчыніліся, Гары паглядзеў праз край свайго куфля і ледзве не захлынуўся.

У шынок, упусціўшы купу сняжынак завіталі прафесары МакГонагал і Флітвік, а за імі ўслед рушыў Хагрыд, пагружаны ў размову з мажным мужчынаю ў лаймава-зялёным кацялку і паласатай мантыі – Карнэліюсам Фаджам, міністрам па магічных справах.

Імгненна рукі Рона і Герміёны апынуліся на гарынай патыліцы і запхалі яго з крэсла пад стол. Узапрэўшы ад вяршковага піва, хлопчык прыпаў да зямлі, сціснуўшы пусты куфаль у руках. Ён убачыў як ногі Фаджа і настаўнікаў рушылі да бару, супыніліся, а затым накіраваліся за суседні з тройцай столік.

Дзесь панад ім Герміёна прашапатала “Мабілярбус!

Елка паднялася на колькі цаляў над зямлёю, абляцела столік і з мягкім стукам прызямлілася з іншага боку століка, хаваючы сяброў ад чужых вачэй. Гледзячы праз густыя ніжнія галінкі, Гары ўбачыў адсоўваючыеся ножкі чатырох крэслаў ля суседняга століку і пачуў кхеканне і уздыхі прысеўшых міністра і настаўнікаў.

Потым да століку падыйшла яшчэ пара ног абутых у бліскучыя бірузовыя чаравікі з высокімі абцасамі і пачуў жаночы голас.

- Шклянка джылевага напою...

- Мне,- прамовіў голас прафесаркі МакГонагал

- Чатыры пінты гарачага мядку...

- Дзяк, Размерта,- адказаў Хагрыд.

- Газаваная вада з вішнёвым сіропам, льдом і парасонікам...

- Ммм!- прамовіў прыцмокваючы Флітвік.

- Такім чынам парэчкавы ром вам, міністр.

- Дзякуй, Размерта, даражэнькая,- адказаў Фаджаў голас.- Прыемна табе зноўку пабачыць. А хіба сама нічога не жадаеш? Давай, далучайся да нас...

- Вялікі вам дзякуй, міністр.

Гары ўбачыў, як бліскучыя абцасы сыйшлі кудысь, а потым вярнуліся зноўку. Ад напружання да яго горла падкаціўся камяк. Чаму ён забыўся аб тым што ў настаўнікаў таксама апошнія выходныя ў гэтым семестры? І ці доўга яны збіраюцца тут сядзець? Яму быў патрэбен час, каб вярнуцца да Мядовага Герцага, калі ён жадае трапіць ў Хогвартс сённяшнім вечарам... Нага Герміёны нервова стукала аб падлогу побач з Гары.

- І які лёс прынёс вас да нашых глухменяў, міністр?- спытаўся голас мадам Размерты.

Гары ўбачыў, як тоўсты зад міністра павярнуўся сюды туды ў крэсле, бы той правяраў, ці не падслухоўваюць іх. Потым раздаўся яго ціхі голас:

- Што ж яшчэ, акрамя Сірыюса Блэка, даражэнечкая? Мяркую ты чула аб тым што здарылася ў школе на Хэлоўін?

- Нешта да мяне дайшло,- прызналася мадам Размерта.

- Ты распавёў аб гэтым усяму шынку, Хагрыд?- раздражнённа спыталася МакГонагал.

- І ці вы мяркуеце Блэк яшчэ тут паблізу?- шэптам пацікавілася мадам Размерта.

- Упэўнены ў гэтым,- не задумваючыся адказаў Фадж.

- Ці вы ведаеце,- з лёгкім надрывам ў голасе прамовіла мадам Размерта,- дэментары ўжо двойчы рабілі ператрус ў маім шынку? Мае кліенты вельмі спалоханы... а гэта надта дрэна ўплывае на бізнэс, міністр.

- Размерта, даражэнечкая, мне яны не даспадобы нават больш чым вам,- з няёмкасцю ў голасе паведаміў Фадж,- але гэта неабходныя меры засцярогі... шкада, але ж так склаўся лёс... Я толькі што сстракаўся з іх прадстаўнікамі. Яны страшэнна разлютаваны на Дамблдора, бо ён не пушчае іх у межы школы.

- І я з ім цалкам згодна,- рэзка заўважыла прафесарка МакГонагал.- Як нам вучыць дзяцей, калі паблізу слізгаюць гэтыя жахлівыя істоты?

- Слушна!- піскнуў маленечкі прафесар Флітвік, чые ногі боўталіся над падлогай.

- Але ж,- запратэставаў Фадж,- яны тут каб абараніць вас ад чагось нашмат горшага... мы ведаем што Блэк здольны...

- Ведаеце, мне дагэтуль цяжка паверыць,- задуліва прамовіла мадам Размерта.- З усіх хто мог перайсці на Цёмны Бок, Блэк самая неверагодная кандыдатура... У тым сэнсе што, я памятаю Сірыюса, калі ён шчэ вучыўся ў Хогвартсе. Калі б вы тады мне сказалі пра яго штось падобнае, я б вырашыла, што вы выпілі зашмат мядку.

- Вы ня ведаеце нават паловы з яго злачынстваў,- змрочна адказаў Фадж.- Самае горшае, не з’яўляецца агульнавядомым.

- Горшае?- спыталася мадам Размерта з моцным здзіўленнем.- Вы ведаеце нешта горшае за смерць тых нявінных людзей?

- Так, я ведаю.- адказаў Фадж.

- Не магу паверыць. І што ён шчэ зрабіў?

- Вы кажыце, што памятаеце яго яшчэ вучнем, Размерта,- прамармытала прафесарка МакГонагал.- А ці вы памятаеце, хто быў яго найлепшым сябрам?

- Вядома ж,- прамовіла шынкарка з лёгкай ўсмешкай.- Ці бычыў хто калісь аднаго без другога? Колькі разоў я бачыла іх тут... і кожны раз яны вызывалі ўва мне ўсмешку, бы які камічны дуэт - Сірыюс Блэй і Джэймс Потэр!

Гары з гучным стукам упусціў свой куфаль. Рон штурхнуў яго.

- Натуральна,- сказала прафесарка МакГонагал.- Блэк і Потэр. Завадатары іх мінібанды. Абодва вельмі яскравыя, выключна яскравыя асобы і гэта факт... Мяркую што наўрацці знойдзейцца яшчэ такая пара парушальнікаў спакою...

- Ды няўжо ж,- усміхнуўся Хагрыд.- Блізнят’ Візлі могуць даць ім перца з імберцам.

- Можна было б вырашыць, што яны былі роднымі братамі,- далучыўся да размовы Флітвік.- Неразлукі!

- Так, цалкам згодзен, былі,- прамовіў Фадж.- Потэр давяраў Блэку больш чым астатнім сябрам, так было ў школе і так было пасля яе заканчэння. Сірыюс быў шаферам на іх з Лілі вяселлі, а пасля таго, як нарадзіўся Гары, яго запрасілі ў якасці хроснага бацькі. Хлопчык вядома ж анічога ня ведае, уявіце сабе, як бы ён пакутаваў з гэтага.

- Таму што Блэк перайшоў на бок Самі-Ведаеце-Каго?- шэптам спыталася шынкарка.

- Яшчэ горш за гэта, даражэнечкая...- Фадж сцішыў свой голас настолькі, што ён больш нагадваў нізкі гуд.- Ня шмат хто ведае аб тым што Потэры здагадваліся аб тым, што Самі-Ведаеце-Хто палюе за імі. Дамблдор, які быў адным з нестомнейшых барацьбітаў з Самі-Ведаеце-Кім, меў шэраг карыснейшых шпіёнаў. Адзін з тых інфарматараў адразу ж папярэдзіў Джэймса з Лілі і параіў ім схавацца. Вядома ж ад Самі-Ведаеце-Каго ня надта лёгка ўкрыцца, тваму Дамблдор прапанаваў ім лепшае, што быў у стане зрабіць – замову Фідэліюс.

- І як яна дзейнічае?- задыхаючыся ад зацікаўленнасці спыталася мадам Размерта. Прафесар Флітвік адкашляўся.

- Гэта надзвычайна складаная замова,- павісківаючы прамовіў ён,- Сутнасць яе ў тым, што сакрэт аб нечым месцазнаходжанні захоўваецца ў душы жывой істоты. І калі гэты чалавек, называны яшчэ Сакрэтным ахоўцам дабрахвотна не выдасць яго, месцазнаходжанне немагчыма будзе выведаць. Калі б сакрэт не быў выдадзены, Лілі з Джэйсам маглі б гадамі жыць у той мясціне і Самі-Ведаеце-Хто ніколі б іх самастойна не знайшоў, нават калі б яны ўвесь час сядзелі прыціснуўшы насы да вокан!

- І Блэк быў Сакрэтным ахоўцам Потэраў?- прашапатала мадам Размерта.

- Натуральна ж,- сказала прафесарка МакГонагал.- Джэймс пераканаў Дамблдора, што Блэк аніколі не выдасць іх, нават пад пагрозай смерці, тым больш што ён сам збіраўся схавацца... але ж Дамблдор працягваў непакоіцца. Я памятаю, як ён прапаноўваў сабе на месца Сакрэтнага ахоўцы Потэраў.

- Ён падазраваў Блэка?- вохнула шынкарка.

- Ён быў ўпэўненны, што нехта надта блізкі да Потэраў паведамляе Самі-Ведаеце-Каму, аб іх рухах,- змрочна прамовіла МакГонагал.- Так, на працягу некаторага часу, ён меў падазрон, аб тым што нехта з нас перайшоў на бок Самі-Ведаеце-Каго і перадае яму шмат якую інфармацыю.

- Але Джэймс Потэр настаяў на ўдзеле Блэка?

- Так,- з цяжкасцю ў голасе адказаў Фадж.- І не прайшло тыдня, як Фідэліюс быў накладзены...

- І Блэк іх выдаў?- ледзь дыхаючы спыталася мадам Размерта.

- На самой справе, так. Блэк магчыма стаміўся ад ролі двайнога агента і планаваў адкрыта паведаміць аб сваёй падтрымцы Самі-Ведаеце-Каго пасля смерці Потэраў. Але як мы ведаем Самі-Ведаеце-Хто пацярпеў паразу ад малога Гары Потэра. Згубіўшы сваю моц і жудасна саслаблены ён збег і Блэк застаўся ў вельмі непрыемным становішчы. Яго гаспадар прайграў у той самы момант, калі той збіраўся паказаць сваё сапраўднае аблічча - аблічча здрадніка. І ўсё што яму заставалася, гэта бегчы за сваім гаспадаром...

- Брудны, смярдзючы здраднік!- раўкнуў Хагрыд так громка, што палова шынку сціхла.

- Шшш!- шыкнула прафесарка МакГонагал.

- Я тады ‘го і пабачыў!- бурчаў Хагрыд.- Гэт’ было’шчэ да таго як ён забіў тых людзей! Тольк’ я выцяг’ Гары з руінаў дому дзе з’білі яго бацькоў. Маленечкага з касым шнарам на ‘лбе - сірату... і тут зверху аб’явіўся Блэк на сваім матацыкле. Мне і ў г’лаву не пры’шло спытаць, што ён тут’ка робіць. І ня ведаў што ён Сакрэтны ‘хоўца Лілі і Джэймса. Думаў ён той давед’ся што іх хата была атакавана Сам’-Веда’це-Кім і пры’мчаўся, каб неч’ дапамагчы. Ён ‘весь збляднеў і кал’ціўся. А веда’це што рабіў я? С’ЦЯШАЎ ГЭТАГА ЗАБОЙЦУ І ЗДРАДНІКА!- праравеў Хагрыд.

- Хагрыд, май ласку!- прамовіла прафесарка МакГонагал.- Кажы цішэй!

- Калі я быў там, я не сумняваўся, што ён смуткуе аб Лілі і Джэймсе. А ён ж думаў толькі аб Сам’-Веда’це-Кім! Ён мне кажа: “Дай мне Гары, Хагрыд, я яго хросны і буду клапаціц’ аб ім...” Ха! Але ж я ‘трымаў загад ад Дамблдора, з’несці хлопца да яго цёткі з дзядзькам і адмовіў. Блэк настойваў, але нарэшт’ здаўся і на’т даў свой матацыкл, каб завесці Гары туды. Казаў, што ‘му ён больш ня ‘трэбнен.

- Я ‘вінен быў здагадац’, што тут нешта ня то’. Ён ж гэдак любіў свой матацыкл, а тут аддае, кажа ня ‘трэбны больш. Але, факт, яго была злёгк’ па ім злавіць. Дамблдор ведаў, што ён потэрскі Сакрэтны ‘хоўца. Блэк здагадваў’, што яму трэб’ бегчы менавіт’ ў тую ж ноч, што ‘куль за ім пусцяцяц’ людзі з міністэрства пройдзе кольк’ гадзінаў.

- А што было б, як я ‘ддаў яму Гары? Ён пэўн’ кінуў яго недзь’ на паўдароге праз мора. Сына сва’го лепшага сябра. Але калі чараўнік пера’шоў на Цёмны Бок, дзеля’го ўжо няма ан’чога больш важкага...

Пасля апавядання Хагрыда нейкі час панавала цішыня.

- Але ж,- з некаторым задавальненнем прамовіла шынкарка,- яму не ўдалося сыйсці далёк? Блэка ж на наступны ж дзень затрымалі людзі з міністэрства?

- Нажаль гэта зрабілі не мы,- горка заявіў Фадж.- Не мы знайшлі яго. Гэта быў маленькі Пітэр Пэцігру – яшчэ адзін з сяброў Потэраў. Звар’яцеўшы ад гора, ня сумняваючыся ані ў чым і ведаючы, што менавіта Блэк быў Сакрэтным ахоўцам Джэймса і Лілі, Пэцігру пайшоў па яго следу.

- Пэцігру... гэта той маленечкі тлусты хлопчык, што як той хвосцік бегаў за імі ў Хогвартсе?- спыталася шынкарка.

- Ён абагаўляў Блэка і Потэра,- прамовіла прафесарка МакГонагал.- І ён ніколі не выдзеляўся якімісь талентамі. Я даволі шмат разоў была рэзкай з ім. Ці вы ведаеце як я... як я зараз аб гэтым шкадую.

Прафесарка прамовіла гэта так, бы моцна застудзілася.

- Ну годзе, Міневра,- ласкава сказаў Фадж.- Пэцігру памёр смерцю героя. Відавочцы з ліку маглаў, мы вядома пазней сцерлі іх успаміны, казалі што ён загнаў Блэка ў кут. Пітэр стаяў і енчыў: “Лілі і Джэймс, Сірыюс! Як ты мог!” Ён выцягнуў сваю палачку, але Блэк быў хутчэй. Ён разнес Пэцігру ўшчэнт...

- Неразумны хлапчына...- высмаркаўшыся прамовіла МакГонагал ледзь варухаючымся языком.- Дурны... ён заўсёды цярпеў паразу падчас дуэляў... Трэба было пакінуць гэта міністэрству...

- Шкада, што ‘го знайшоў Пэцігру, а не я...- буркнуў Хагрыд,- кажу вам, я б не важдаўся з палачкамі... я б разарваў яго напалам.

- Ты ня ведаеш аб чым кажаш, Хагрыд,- рэзка перапыніў яго Фадж.- Ніхто акрамя спецназу з Атраду Магічнай Правааховы не ў стане былі зладзіць з Блэкам загнаным у кут. Я ў той час быў малойдшым міністрам у дэпартаменце катастроф і быў адным з першых, хто прыбыў на месца, пасля здарэння. Я... я ніколі не забудуся на гэта. Дагэтуль яшчэ бачу, тое, што там адбылося, у кашмарах. Пасярод вуліцы кратэр, глыбокі, ажно бачна разбітыя трубы каналізацыі. Паўсюль целы. Маглы крычаць. А Блэк стаіць і смяецца над тым, што засталося ад беднага Пэцігру... купка скрываўленнага адзення і колькі... колькі кавалачкаў цела...

Фадж рэзка спыніўся. Было чутна толькі дыханне пяці насоў.

- Што было далей, Размерта,- ледзь разборліва працягваў Фадж,- вы добра ведаеце. Блэк быў схоплены дванаццацю супрацоўнікамі патрулю Магічнай Правааховы, а Пэцігру атрымаў Ордэн Мэрліна першай ступені, гэта было хоць якім суцяшэннем для яго беднай маці. А Блэк быў у Азкабане, да апошняга часу.

Мадам Размерта выдала працяглы ўздых.

- А ці праўда, што ён вар’ят, міністр?

- Хутчэй сказаць быў вар’ятам,- павольна прамовіў Фадж.- Мяркую, што пасля паразы свайго гаспадара ён на некаторы час звар’яцеў. Забойства Пэцігру і маглаў гэткім жорсткім спосабам... было бессэнсоўным... і ажыцявіў яго чалавек у адчаі... загнаны ў кут. Падчас маёй апошняй інспекцыі ў Азкабане я сстрэў яго. Ці вы ведаеце, што большасць са зняволеных сядзяць і мармоча нешта сабе ў цемры... але я быў шакаваны наколькі НАРМАЛЁВЫМ выглядаў Блэк. Ён размаўляў са мной цалкам зразумела. Гэта занепакоіла мяне. Мажліва было б вырашыць, што ён папросту смуткуе... ён спытаў у мяне, ці не дачытаў я сваю газэту, ласкава папрасіў паглядзець, маўляў у яго з’явіліся сія-тыя праблемы ў вырашэнні крыжаванкі. Я быў ўраджанны, наколькі малае ўздзеянне аказваюць на яго дэментары... а ён быў адным з наймацней ахоўваючыхся злачынцаў, каб вы ведалі. Дэментары былі за яго дзвярмі ўдзень і ўночы.

- Але што ён будзе рабіць зараз, пасля ўцёкаў?- спыталася мадам Размерта.- Божачкі, міністр, ці не паспрабуе ён ўваскрасіць Самі-Ведаеце-Каго?

- Мяркую што... эээ... гэта яго канчатковы план,- няўпэўнена адказаў Фадж.- Але я спадзяюся мы зловім яго нашмат ранней. Тым больш, што адна справа паспрабаваць адрадзіць Самі-Ведаеце-Каго ў адзіноце... Аднак, калі да яго вярнуцца самыя яго адданыя слугі, я з дрогатам уяўляю, як хутка Самі-Ведаеце-Хто ўваскрэсне...

Адчуўся ціхі стук шкла па дрэве. Нехта паставіў на стол свой куфаль.

- Ведаеш, Карнэліюс,- прамовіла прафесарка МакГонагал,- калі ты жадаеш паспець на вячэру з дырэктарам, табе лепш паспяшацца назад у замак.

Адна за адной пары ног перад гарынымі вачыма пакінулі свае месцы, хістнуліся крысы плашчоў і абцасы мадам Размерты зноў схаваліся за барнай стойкай. Дзверы ў Тры Мятлы расчыніліся, пусціўшы ў шынок крышачку завірухі і настаўнікі зніклі.

- Гары?

Твары Рона і Герміёна імгненна апынуліся пад сталом. Яны разам глядзелі на свайго сябра страціўшы мову.