Хмары над Бацькаўшчынай

1

Арыгіналы лістоў захоўваюцца ў Беларускім Інстытуце Навукі й Мастацтва (Нью-Ёрк). Архіў Міколы Цэлеша.

2

Усевалад Ігнатоўскі. Гісторыя БССР. Менск, 1926, б. 233.

3

Аўген Калубовіч. На крыжавой дарозе. Успаміны. Кліўленд, 1986, б. 53-54

4

Практическое разрешение национального вопроса в БССР. Ч.1. Белоруссизация. По материалам Центральной Национальной Комиссии ЦИК БССР. Менск, 1927, б. 9.

5

Тамсама, б. 16.

6

Арт. 21. Усе грамадзяне Беларускае Сацыялістычнае Савецкае Рэспублікі маюць права вольна карыстацца роднаю моваю на зьездах, у судзе, у дзяржаўным кіраўніцтве і ў грамадскім жыцьці.

Нацыянальным меншасьцям забясьпечваецца права і рэальная магчымасьць вучыцца ў школе на роднай мове.

У дзяржаўных і грамадскіх установах і арганізацыях Беларускае Сацыялістычнае Савецкае Рэспублікі ўстанаўліваецца поўная раўнапраўнасьць беларускае, яўрэйскае, рускае і польскае моў.

Арт 22. Дзякуючы значнай перавазе ў Беларускае Сацыялістычнае Савецкае Рэспублікі насельніцтва беларускай нацыянальнасьці, беларуская мова выбіраецца, як мова пераважная для зносін паміж дзяржаўнымі, прафэсіянальнымі і грамадскімі ўстановамі і арганізацыямі.

Арт. 23. Важнейшыя заканадаўчыя акты публікуюцца на беларускай, яўрэйскай, рускай і польскай мовах.

Канстытуцыя (Асноўны закон) Беларускае Сацыялістычнае Савецкае Рэспублікі. Выд. ЦВК БССР. Менск, 1927.

7

А. П. Врублевски, Т. С. Протько. Из истории репрессий против белорусского крестьянства 1929-1934 гг. Минск, 1992, б. 10.

8

А. Зюзькоў. Крывавы шлях беларускай нацдэмократыі. Менск, 1931, б. 49.

9

Супроць контррэвалюцыйнага беларускага нацыянал-дэмократызму. Менск, 1931, б. 65.

10

Масей Сяднёў. Ахвяры бальшавізму. Выданьне Беларускага Аб’яднаньня ў Беластоку, 1944, б. 15.

11

А. П. Врублевский’ Т. С. Протько. Из истории репрессий против белорусского крестьянства 1929-1934 гг. Минск’ 1992’ с. 81.

12

Супроць контррэвалюцыйнага беларускага нацыянал-дэмократызму. Менск, 1931, б. 90.

13

Мікола Цэлеш. Дзесяць апавяданьняў. Выданьне аўтара. Нью-Ёрк, 1965, 95 б.

14

Стаяць!

15

Што ў іх?

16

Мука?

17

Назад!

18

Так, дрэнна!..

19

Хутчэй, хутчэй, чалавек!

20

Назва Беларусі ў часы нямецкай акупацыі 1941-1944 гг.

21

Праграма аднаўленьня і разьвіцьця Эўропы пасьля другой сусьветнай вайны на аснове амэрыканскай эканамічнай дапамогі; праграма прапанавана ў 1947 годзе Дж. К. Маршалам.

22

Сьвяты Мікалай, які прыносіць дзецям падарункі. Традыцыйны калядны падарунак -- пернікавы Nikolaus.

23

Без прадуктовых картак.

24

Невялікі гатэль з рэстаранам.

25

Як вы?

26

UNRRA (ЮНРРА) -- United Nations Relief and Rehabilitation Administration -- Адміністрацыя Аб’яднаных Нацый для Дапамогі й Адбудовы. Усе асобы, што карысталіся дапамогай ЮНРРА, называліся displaced persons -- ДП (даслоўна: перамешчаныя асобы).

27

Як цябе зваць?

28

Хуткі цягнік.

29

Гэта ён.

30

Ідзі! Ідзі!

31

«Повести временных лет». Цытуецца тут, як і ўсюды далей, паводле збору твораў і матар’ялаў «Беларусь у эпоху феадалізма», том 1, Мінск, 1959, б. 37.

32

«Повести временных лет». Цытуецца тут, як і ўсюды далей, паводле збору твораў і матар’ялаў «Беларусь у эпоху феадалізма», том 1, Мінск, 1959, б. 37.

33

Тамсама.

34

В. Тарасенка. Старажытны Менск. -- Матэрыялы па археалогіі БССР, Мінск 1957, б. 184.

35

В. Тарасенка. Старажытны Менск, б. 188.

36

В. Тарасенка. Старажытны Менск, б. 186. Заўвага: Раскопкі 1945-1949 гг., праведзеныя сэкцыяй архэалёгіі БАН, пацьвердзілі існаваньне старажытнага Менску (10-11 ст.) тыпу заходне-эўрапейскіх гарадоў.

37

Цытуецца па «Хрестоматии древней русской литаратуры». Москва, 1962, б. 68.

38

К. Кудрашоў. Палавецкі стэп, б. 79.

39

К. Кудрашоў. Палавецкі стэп, б. 80.

40

В. Тарасенка. Да гісторыі Мінска на падставе археалагічных раскопак мінскага замчышча. «Весці АН БССР», 6, 1948, б. 38.

41

Беларусь у эпоху феадалізму, т1, б. 37.

42

В. Тарасенка. Старажытны Менск, б. 189. Заўвага В. Тарасенкі: «Рэзюмэ рукапісу працы акадэміка А. Н. Ясінскага «Менск -- Няміга -- Дудуткі», зробленае К. Палікарповічам у 1937 г. Рукапіс захоўваўся ў Інстытуце гісторыі АН БССР і загінуў у часе нямецка-фашыстоўскай акупацыі 1941-1944 гг.»

43

Беларусь у эпоху феадалізму, том 1, б. 112.

44

Хрестоматия древней русской литаратуры, б. 3.

45

Тамсама.

46

Беларусь у эпоху феадалізму, том 1, б. 37.

47

Слова аб палку Ігаравым.