Kroki w nieznane - 1971

SOBOWTÓR W DOMU

Maj wrócił do domu. Skrzypienie drzwi wej ściowych wydało mu się dalekie i na wpół zapomniane, jak gdyby od rana upłynął miesiąc. Przygotował kilka kanapek, nakrył do stołu na dwie osoby, zagotował wodę na kawę. Trochę już zmierzchało. Maj z przykrością stwierdził, że dzień minął bez sensu, że dopuścił się tego niepotrzebnego wyskoku, a później prowadził bezpłodne rozmowy. Przed nim tylko wieczór i noc… Nieoczekiwanie wszedł Sobowtór.

— Wiem, czym się martwisz. I to niepotrzebnie…

— No, pociesz mnie — rzekł Maj i nalał sobie i Sobowtórowi kawy.

— Jedz — Sobowtór odsunął kanapki. — Niedawno jadłem obiad, a ty cały dzień biegasz głodny.

— Tak jak ty wczoraj.

— Pocieszać cię nie zamierzam — Sobowtór pociągnął łyk kawy.

Zadzwonił telefon. Sobowtór podniósł słuchawkę.

— Dobry wieczór, Joss… — Maj ze zdumieniem usłyszał, jak Sobowtór nazwał rozmówcę szlachetnym człowiekiem, jak powiedział, że Klimow popełnił jakąś kradzież… Dopytywać się nie miał ochoty, wszystkiego dowie się później. Z pewnością. Taki jego los. Los…

Maj pogryzał kanapki z serem i rozmyślał, czymże ostatecznie jest los. W jakim stosunku do siebie pozostają prawidłowość i przypadek, fatalizm i twórczość?…

— W bardzo prostym stosunku — odezwał się Sobowtór. — Pamiętasz swoje myśli?

— A jakże! Teraz przypominasz sobie, że w lodówce masz pasztetową.

— A rzeczywiście! — Maj wyciągnął pasztetową, zdjął skórę, pokrajał i zaczął jeść bez chleba. — No, a jaki jest stosunek fatalizmu do twórczości?

— Głupie pytanie. Nie ma żadnego fatalizmu, jest wyłącznie twórczość. W przeciwnym razie my obaj nie mordowalibyśmy się z tą sprawą, tylko wylegiwali na tapczanie. — A może by rzeczywiście poleżeć?

— Ja ci poleżę! Kończże wreszcie swoj ą wątrobianą ucztę. — Mógłbyś się nie rządzić! — Maj lekko uderzył w kark Sobowtóra, który się natychmiast zrewanżował.

— Daj rękę! — rzekł Sobowtór.

Oparli łokcie na stole i sczepili dłonie. Ich twarze nabiegły krwią, mięśnie naprężyły się do ostateczności. Wreszcie i Maj nie wytrzymał, jego ręka powoli opadła na stół.

— Chłopaczku! — uśmiechnął się Sobowtór. — No dobrze.

Znowu,zadzwonił telefon. To Sasza Greczysznikow.

— Dlaczego nie dzwonisz? Zaraz będziemy, ja i Brigge. — Instytut Przestrzeni jest poruszony — szepnął Sobowtór do Maja i powiedział do telefonu: — Pędźcie do redakcji dziennika „Życie”, odbędzie się tam konferencja prasowa!… Tak, tak, będziemy obaj.

— Maj — rzekł Maj, kiedy Sobowtór położył słuchawkę — przecież nic nie udało mi się zorganizować. Lita nie uwierzyła, wiesz?

— Wiem. Ale mimo wszystko jest przygotowana i to wystarczy. Jedziemy.

Wstali niemal równocześnie, niemal równocześnie poprawili włosy rzucaj ąc takie same spojrzenia w lustro, skąd spojrzały na nich dwie identyczne pary oczu. Dwóch mężczyzn o dwóch jednakowych twarzach, jednakowych postaciach, w jednakowych ciemnoszarych garniturach. Pozy, jakie przybrali, także były jednakowe. Maj po raz pierwszy zobaczył to na własne oczy. Zrobiło mu się nieswojo.

— Okropne!… — Potrząsnął głową. — Koszmar!

— Nic okropnego — powiedział Sobowtór. — Wszystko normalnie.

Maj sięgnął po płaszcz.

— Zostaw — rzekł Sobowtór. — Ja nie mam palta. Albo raczej ty.

— Cholera!…

— Dobra. Bez palta bardziej efektownie.

Przed bramą stała taksówka. Siedział w niej Joss i rozliczał się z kierowcą.

— Poczekajcie! — krzyknął Sobowtór. — Zaraz pojedziemy dalej.

Joss odwrócił się i zamarł. Monety wypadły mu z rąk. — Nic, nic, panie Mikołaju — dodał mu otuchy Sobowtór. — Nie uległ pan halucynacji i nie było jej rano. Proszę nam wybaczyć. To wszystko bardzo proste: dziś rano wróciłem z dnia jutrzejszego…