Ля будкі шаўца, дзе паўкругам тоўпіліся і з цікавасцю аглядалі Лупа людзі, з’явіўся аднекуль малады, зухаваты хлопец. Спачатку ён прыслухоўваўся. Гутарка навокал ішла шчырая, але бяссэнсавая. Хлопец быў апрануты ў цёплы спартыўны камбінезон. Вочы яго цупка ўглядаліся ў кожнага чарговага прамоўцу, але ўвесь час неяк кпліва. Асіметрычны твар са зрэзаным падбародкам і ямкай пасярэдзіне быў акуратна паголены. Даўгія рукі даставалі амаль да каленяў. Урэшце ён энергічна пасунуўся бліжэй да Карнюшкі і спытаў напаўголасу, але выдалася паўза і яго пачулі.
— Выліняў твой звер ці не? Памацаць я ж не магу.
Карнюшка няўцямна зірнуў на яго і адказаў няўпэўнена:
— Мусіць, ліняў.
Луп раптам захваляваўся, выскаліў іклы, поўсць на яго спіне стала дуба. Ланцуг нацягнуўся.
Хлопец адступіў на крок.
— Даю чацвяртак, і расход, — сказаў ён.
— Ага, уладальнік дачы з’явіўся. Так ці не? — спытаў хлопца Акцёр.
— Няма яшчэ дачы.
— А воўк навошта?
— Згадзіцца ў гаспадарцы. Немаўлятка і тое да сябе ўсё цягне. Чулі такую ісціну?
Мешчанін выступіў наперад. Ён прыкметна хваляваўся.
— Ведаю я тваю гаспадарку, — сказаў ён. — Злупіш шкуру і шапку пашыеш. Потым прадасі.
І ён звярнуўся да ўсіх, удакладніў:
— Сусед мой, па прозвішчу Шахоцька. Усіх сабак навокал пазводзіў, сабакар ты чортаў! Мой Пірат летась прапаў. Твая работа!
— Цьвэнькаеш абы-што, салавей стары! Надакучылі мне твае песні.
— Сабакар ты там ці хто, усё ж цішэй крыху, — уладна заўважыў яму Акцёр. — Бачыш, мы тут важную справу вырашаем. Замры!
І Шахоцька змоўк, хоць і не думаў пужацца. Ён не стаў пярэчыць, бо паважаў сілу, а Акцёр быў раза ў паўтара буйней за яго, да таго ж з ім былі ўсе гэтыя дзіўныя, на яго погляд, людзі: Студэнт, Філосаф, нават нягеглы сусед, якога тут празвалі Мешчанін.
— Мабыць, нешта не так? — спытаў ён. — Прадаюць, а я купляю. А ты, суседзе, яшчэ пашкадуеш.
— Грозен рак, ды вочы ў с… — буркнуў Студэнт.
Навокал засмяяліся.
Філосаф кіўнуў на Мешчаніна і паўшчуваў:
— Навошта суседа крыўдзіш?
— Ён паклёп на мяне ўзвёў!
— Годзе! — узвысіў голас Акцёр і махнуў капялюшам. — Хто яшчэ за свабоду?
Але грошай больш ніхто не ахвяраваў.
— О тэмпера, о морэс! — уздыхнуў Акцёр і зняў з рукі танны электронны гадзіннік.
— Прадаю!
— Колькі? — спытаў Шахоцька.
— Пятнаццаць!
— Чырвонец даю!
— Ну і таракан! — фыркнуў Студэнт. — І ён з майго пакалення?
— Забірай, — сказаў Акцёр. — Няхай звер жыве свабодны. За тое, што сына майго не крануў.
Ён кінуў у капялюш чырвонец.
Валерый Шахоцька паклаў гадзіннік у кішэню. Ён увогуле меў звычку прыбіраць да рук усё, што давала прыбытак. У яго сапраўды было своеасаблівае хобі, занятак, які прыносіў яму добрыя грошы. Ён лавіў беспрытульных сабак, забіваў іх, а з меху вырабляў кучумкі, унты, нават дублёнкі тыпу «аляска». Сабачы мех толькі дурням здаецца нічога не варты. У яго ж усё прыносіла грошы: сабакі, кошкі, тхары, краты, іншы раз і лясны звер. Але паляўнічым Шахоцька не быў. Дый навошта яму клопаты з ружжом, порахам, ліцэнзіямі? Цікуюць за паляўнічымі ўсе, нават піянеры, а за зверам трэба добра пабегаць. Час трэба. А час — гэта грошы. Куды зручней і мэтазгодней магутны матацыкл, добры мех, а ў кішэні дзесяцізарадны малакаліберны пісталет Марголіна з бязгучнай насадкай на ствале. Усё гэта ў яго было напагатове.
Сабакі з шэрай, карычневай ці рыжай поўсцю асабліва вабілі яго. Шкуру яму вырабляў сусед — стары інвалід, а вырабы з іх шыла жонка-краўчыха. Кожная шапка прыносіла яму не менш як сто рублёў, унты яшчэ больш, бо іх упадабалі жанчыны, а дублёнкі яны хапалі за любыя грошы. Жанчына ж нічога не пашкадуе, каб выглядаць лепш за сябровак. А што мех сабачы, хіба яна ведае? Кажы янотападобны сабака ці ўвогуле амерыканскі янот, і табе абавязкова павераць, бо хочуць верыць.
У кааператыў Шахоцька афармляцца не хацеў, баяўся падаткаў, таму «з понтам», як ён любіў гаварыць, уладкаваўся нарыхтоўшчыкам у прыгараднае сельпо. Ён меў не толькі матацыкл, а і дзевятую мадэль «Жыгулёў», кааператыўную кватэру і глядзеў далей. Яму яго хопіць. Убачыўшы ваўка, ён хутка сцяміў, што за ваўчыную шапку можна атрымаць не менш як дзве паперы — дзвесце рублёў.
Між тым у капялюш, які трымаў Акцёр, кінулі рубель, потым нехта яшчэ адзін. Акцёр патрос капялюш і пачаў лічыць.
— Сорак дзевяць рублёў, — сказаў ён і звярнуўся да Карнюшкі:
— Можа, досыць табе?
— Не. Шэсцьдзесят. Меней не аддам.
— Прагнасць цябе загубіць, — заўважыў Студэнт.
— Паменшацца статкі твае, і занядбае хата твая, — буркнуў Акцёр.
Мешчанін узняў руку, і вочкі яго бліснулі за шкельцамі акуляраў.
— Пачакайце, у мяне ідэя!
— Ну? — спытаў Філосаф паважліва.
— Я ж побач жыву. Зараз прынясу грошы. Вось і справа вырашыцца.
— Чуеш? — ціхенька сказаў Студэнт на вуха Карнюшку.
Той адсунуўся ад яго ўбок.
— Мне спяшацца няма куды.
— Бласлаўляю цябе! — узнёсла сказаў Акцёр Мешчаніну і жартоўна перахрысціў. — Ідзі, сын мой!
Радасны Мешчанін растварыўся ў натоўпе.
— А як сініца? — спытаў Акцёр у Філосафа. — Бадай, цяпер не купіш, — паспачуваў ён.
Той усміхнуўся.
— Каб тыя грошы! Скупіць усіх птушак ды на волю выпусціць! А дачцы пра ваўка раскажу — яна не пакрыўдзіцца. Кажуць, што дзеці жорсткія, але, мяркую, яны ўсё ж лепей за нас.
На кароткі час з-за хмары выслізнула сонца. Акцёр прыжмурыў вочы, Філосаф выпрастаў з-за каўняра няголеныя, з ранняй сівізной шчокі, Студэнт знерухомеў і задумаўся. Карнюшка зняў сваю «васьміклінку», і нават Луп уздрыгнуў, паварушыў вушамі — адчуў цяпло.
— Ідзе! — раптам сказаў Студэнт. — Я бачу.
Здалёк Мешчанін узняў руку. У яго кулаку былі заціснутыя грошы.
— Дзесяць. Больш няма, — сарамліва паведаміў ён.
Акцёр падставіў капялюш.
— Пяцьдзесят дзевяць.
— Чорт з вамі, — махнуў рукой Карнюшка. — Забірайце і рабіце з ім што хочаце. Давайце грошы!
Акцёр раптам задумаўся.
— Як забіраць? — спытаў ён. — А калі ён мяне пакусае? Куды, у які лес яго весці? Я ж не ведаю.
— Сапраўды, як нам яго прыдбаць, калі ён толькі свайго гаспадара прызнае? — разгубіўся і Філосаф.
— Няхай наморднік надзене, — параіў Студэнт.
— Адкуль той наморднік? — сказаў Карнюшка. — І ланцуг мне самому патрэбны! Давайце свой ці вяроўчыну якую.
— Чорт! — зазлаваў Акцёр. — Вось яшчэ не хапае клопату! Дзе мне ўзяць тут ланцуг і наморднік?
Усе пераглянуліся і паціснулі плячыма. Студэнт зашаптаў Карнюшку на вуха. Той зноў адхіснуўся.
Шахоцька, які ставіўся да Акцёра і асабліва да Студэнта варожа, тым не менш запабягаў і ліслівіў перад імі. Ён параіў Карнюшку:
— А ты прадай ім разам з аброжкам і ланцугом. Яны купяць.
— А за што? — спытаў Студэнт. — Купіла дзе? Купіў бы сяло, ды грошай гало. Узняць цябе дагары нагамі ды патрэсці як след, дык і грошы былі б.
Шахоцька не пакрыўдзіўся і не спужаўся.
— Грошы, як і вошы, — сказаў ён, — абы ў каго не заводзяцца.
Мешчанін усміхнуўся засмучана.
— У мяне сапраўды больш няма, — сказаў ён. — Хіба пазычыць у каго да пенсіі.
— Пяцёрку дабаўце, — не ўступаў Карнюшка.
— Пачакай, — прыгразіў яму Студэнт, — буду ў вашых месцах — я табе зраблю адведкі!
— Не падабаецца — ідзі. Я цябе не трымаю.
— Скнара! Тхор!
Філосаф, які задумліва смактаў чарговую цыгарэту, раптам узняў руку.
— Дарэчы, ёсць адна думка.
— Ну, гавары.
— Ён жа дамоў праз лес паедзе, — паказаў на Карнюшку Філосаф. — Няхай выпусціць жывёлу па дарозе. А нам слова дасць, што не падманіць, не схлусіць.
— Саламон! — крыкнуў Студэнт. — А я і не здагадаўся б ніколі!
Шахоцька скептычна ўсміхнуўся танкагубым шырокім ротам.
— А калі ён яго зноў дадому звязе?
— Не падумаў, — сказаў Філосаф і звярнуўся да Карнюшкі. — Што скажаш, чалавеча?
Карнюшка засоп.
— Мастаку б ваўка аддаць, ён жа ў запаведнік якраз кіраваў, — параіў Мешчанін, — няхай бы выпусціў у нерушы.
— Дзе ўжо той Мастак!
Акцёр пачухаў патыліцу.
— Вось грошы. Выпусціш яго ў лесе?
Карнюшка згодна кіўнуў галавой.
— Надакучыла ваша плявузгота, — сказаў ён. — Даю слова. Адпушчу. Вось толькі Рыгор мяне забярэ і вывезе адсюль.
— Які Рыгор? — спытаў Студэнт падазрона.
— Зямляк мой. Шафёр.
— Ну і добра, — сказаў Акцёр. — Чуеш, Ігар? Яго адпускаюць на волю!
— Ну, я пайшоў, — раптам сказаў Студэнт. — Бывайце!
Ён сарамяжліва ўсміхнуўся і паціснуў усім рукі. Следам за ім пачалі развітвацца і астатнія. Натоўп зноў парадзеў.
Рынак бачна пераступіў ужо свой пік, і людзі, якія з раніцы завіхаліся тут, нагледзелі, пэўна, тое, што ім было патрэбна, альбо разышліся да чарговага разу. Вецер адчувальна пачынаў працінаць плечы, халадзіў да чырвані твар. Карнюшка павярнуўся да яго спінай і ўтуліў галаву. Ён бачыў, як абыякава, амаль нерухома, толькі зрэдку пазвягваючы ланцугом, стаяў Луп, як поўсць на яго худой спіне калі-нікалі ўздымалася ад ветру, і ўпершыню нешта падобнае на слабае спачуванне варухнулася ў яго душы, але хутка знікла. Бо спачуваюць слабым, а Луп ніколі не быў такім.