La perdiĝinta krozŝipo

T R I A Ĉ A P I T R O

La membroj de la akcia societo evitas la sensacion. Rustulo divenas sekreton. Fred la Malpura vizitas iun sian amikon, ĝi kaŭzas komplikaĵojn, sed oni ne mortbatas ilin.

Poste ili ŝtelas malpli grandan militŝipon.

Antaŭtagmeze pluvegis. La membroj de la akcia societo kunvenis por fari lastan priparolon. La Granda ĉefo transdonis al la Bubo permesilon pri petroesplorado, valida je la nomo Harry Leven, kaj li deziris bonan vojaĝon. Bedaŭrinde la legitimilo de Rustulo estis osoplato, kovrita per celofano, valida nekorekteble je la nomo de d-ro Verhagen, kaj ĝi rajtigis lin ekloĝi en Birmo, kiel la specialisto de dormomalsano. La Ĉefkuracisto kaj Klabo ricevis ordinaran maristan legitimilon, alinoman, ĉar ili estis forstrekitaj el ĉiu loglibro de la mondo pro malnovaj krimfaroj. La Ĉefkuracisto iam soldatservis, kiel ŝipmekanikisto, Klabo, kiel telegrafisto. Sed ĝi jam okazis tre longe.

— Nun aŭskultu min! — diris la Granda Ĉefo. — Ĉar mi financas la kompanion, mi rajtas kontribui al la elspezoj per naturaĵoj. Mi povas kalkuli la vojaĝkoston ĝis Kolombo pro kvar personoj, cent kvindek pundoj… tial nun mi donos al vi cent kvindek pundojn malpli, kaj vi ĉiuj kvar ricevos po unu ŝipbileton kun provizo ĝis Kolombo. Ĉar nokte malsaniĝis societo, konsistanta el kvar personoj, ĉe iu mia konato, kaj hazarde ili havis kvar ŝipbiletojn. Tiuj kompatindaj, malsanaj homoj jam ne ĝenos vin, almenaŭ mia konato diris tiel, kiu estas tre fidinda homo. Li vendis al mi kvar biletojn, validajn ĝuste al Kolombo, por la ŝipo Vulkania, kiu ekveturos tagmeze. Du biletoj estas unuaklasaj, kaj du triaklasaj por servistoj. Rustulo kaj la Bubo vojaĝos per la du unuaklasaj biletoj, Klabo kaj la Ĉefkuracisto per la triaklasaj.

— Ni akceptos vian proponon en valoro kvidek pundoj — diris Rustulo.

— Cent dudek — lamentis la Granda Ĉefo.

Post mallonga piedbatado ili interkonsentis en naŭdek pundoj. Morbitzer transdonis la biletojn, la legitimilojn kaj kvarcent dek pundojn al Fred la Malpura, ke en Kolombo, kie li atendos ilin, li povu lui ŝipon.

— Alo! Sed ankaŭ vestaĵoj estas bezonataj al tio — diris Rustulo. — La Ĉefkuracisto kaj Klabo povas vojaĝi, kiel ili volas. Sed la Bubo kaj mi estos iom suspektindaj, se ni eksidos tiel tagmanĝi en la unuaklasa restoracio.

Tre malfacile ili akiris du grandegajn valizojn, kaj la konatoj de la Granda Ĉefo provizis ilin per la necesaj vestaĵoj. Troviĝis inter tiuj smokingo kaj tola vestaĵo, eĉ stria, verda golf-kostumo en la vestaĵaro de Rustulo. Poste Fred la Malpura priparolis kun ili, ke li atendos la kvar homojn en Kolombo, ĉar li ekveruros pli frue kun la kontrabandistoj.

— En Kolombo estos ŝipo kaj personaro, poste ni ekveturos al Ranguno per plena vaporo. Adiaŭ…

La Vulkanio estis vera luksa vaporŝipo. La ventoliloj, zumis konstante, la grumo kredencis la glaciajn trinkaĵojn, iliaj nigraj kruroj fervore kuradis supren kaj malsupren sur la ŝtuparo, glasoj tintadis, kaj la koro de la ŝipo, la moderna motoro preskaŭ senbrue funkciis en gumsidejo. Inĝeniero Leven iom malfrue alvenis por vespermanĝi, ĉar longe daŭris, dum li surprenis sian smokingon. En la grandega manĝo-salono kun brilanta pargedo ĉiu estis kune, la virinoj en silka kostumo, kaj la sinjoroj en smokingo. D-ro Verhagen vekis iom da sensacio, ankaŭ kiu bezonis multe da tempo por alivesti sin, fine li apeis en stria, verda golf-kostumo. La ĝeneralan konsterniĝon li prenis kiel rekonon. Leven (petrolesploristo) pro surprizo faligis kafkuleteron sur sian pantalonon, kun ia blanka saŭco.

Tiam enpaŝis en la ĉambron Earl of Sudessex, akompanate de angla kapitano. La princo, kiu flankbranĉe estis parenco de la angla dinastio, aspektis ne pli ol deknaŭ jarulo, kvankam efektive li jam havis pli ol dudek du jarojn. Li estis maldika, delikatvizaĝa junulo, kaj malgraŭ lia junaĝo li jam estas kolonelo en la kortega gvardio de lia reĝa moŝto. Al lia akompanantaro apartenis stab-kapitano Bradford. La kapitano aspektis ĉirkaŭ kvardek jarulo. Li estis malaltstatura, sed fortika viro kun saĝa vizaĝo. Li kondutis tiel al Earl of Sudessex, kvazaŭ li estus lia adjutanto. Lia ekscelenco persistis partopreni la komunajn manĝadojn. Neniu estus kredinta pri tiu delikata, knabineska sinjoro, ke li estas eminenta, ĝisosta soldato, kiu lastfoje pace aranĝis certe okazontan militon sude en Kenjo, kiel la komisiito de la koloniafera ministro. Oni mensiis lin, kiel estontan koloniaferan ŝtatsekretarion, kaj spite al lia junaĝo li estis sufiĉe sperta, ĉar li pasigis siajn kvin soldatjarojn parte en afrikaj, parte en hindaj kolonioj. Earl of Sudessex kapbalancinte prezentis sin al la gastoj, kiuj ekstaris kvazaŭ je komandvorto.

— Li estas interesa homo — flustris doktoro Verhagen al sia amiko, al la inĝeniero de tergasoj. Poste li aldonis: — Ankaŭ la uniformo estas tiel okulfrapa, kiel la golfkostumo.

La princo klopodis konversaĉii familiare kun la najbaroj, sed la etoso estis sufiĉe ĝenata. Bedaŭrinde ankaŭ doktoro Verhagen sidis en lia proksimo, kaj la princo, ĉar eble okulfrapis lin la golfkostumo, li alparolis ankaŭ Rustulon.

— Ĉu la unuan fojon vi vojaĝos al la tropiko, sinjoro?

— Ne, sinjoro — li respondis iom komfuzite. — Mi estas doktoro Verhagen, kaj la dormomalsano… la esplorado…

— Atendu nur! Doktoro Varhagen! Nu jes! Antaŭ du jaroj vi skribis interesan artikolon pri la dormomalsano de apud la rivero Kongo, al iu angala, kuracista fakrevuo.

— Ĉu tio okulfrapis al vi, sinjoro? — li balbutaĉis.

— Kompreneble. La dormomalsano estas serioza problemo por la kolonia armeo. Mi ĝojas, ke mi povis konatiĝi kun vi. Tre interese vi mencias en iu via artikolo la socian kaj moralan kunligon de la latenta tempo rilate la krimfaron de la indiĝenoj.

— Jes… Ĝi do okazis tiel… Mi opinias, ke estus pli bone paroli pri ĝi alifoje kun via ekscelenco. Eble troviĝas tiuloj inter la gastoj, kiuj ne simpatias kun la dormomalsano.

Li sukcesis elturniĝi. Lia konfuza konduto ne estis okulfrapa al la princo. Li alkutimiĝis, ke homoj, estimantaj reputacion, ne povas paroli kun li objektive.

La trankvila rigardo de la kapitano rigide direktiĝis al Rustulo. Li estis pli suspektema. „Diablo forportu Morbitzer-on” — pensis Rustulo pro ĝenateco, kaj li estis feliĉa, kiam la vespermanĝo finiĝis.

…Ili staris unu apud la alia ĉe la balustrado de la ferdeko. La Bubo estis tiel beleta en smokingo, kiel profesia dancisto. Li nur ne estus ĉiam malgaja. Rustulo estis klarvida pri tio, se li ne ŝatus tiun knabon, li eĉ ne pensis fondi la strangan akcian societon. Li neniam volis havi multe da mono. Li pensis pri tio, kiam li iris al sia kajuto. En la mezo de la ŝipo, senpere sub la komandponto, du kajutoj estus unu apud la alia: tiuj de la princo kaj la kapitano. La ondofrapado estis malpli sentebla sur tiu ĉi parto de la ferdeko, tiuj do estis la du plej bonaj apartamentoj. Lumo filtriĝis tra la fenestroj, kaj estis aŭdebla mallaŭta parolado.

Rustulo ekhaltis subite kaj restis staranta paraliziĝinte.

La voĉo de la princo estis bone kaj klare aŭdebla tra la fenestro:

— Ĉu vi estas certa pri tio, ke Tom Leven restadas en Birmo?

— Jes, mi estas certa, ekscelenco.

Tom Leven!

Duon nokton li ruliĝadis en la lito sendorme. Kia nekredebla ludo de la sorto? Kion volas tiuj du altrangaj soldatoj de Tom Leven? Li diris nenion al la Bubo. Kial maltrankviligi lin? Ĉiuokaze estus bone ekscii, kien ili vojaĝas, kaj kian rilaton ili havas al Tom Leven? La ŝipo ne veturos plu ol Kolombo. Kiel li povus subaŭskulti ilin? La du kajutoj staris meze de la ŝipo, tiuj ne kuntuŝiĝis kun aliaj kajutoj, kaj elektraj lampoj lumas ĉirkaŭe. La kapitano plej ofte estas sur la komandponto, kaj matroso konstante gardostaras antaŭ la kajuto de la granda sinjoro.

Hm… Estas evidente, ke li tamen devas subaŭskulti ilin morgaŭ. Jes, ĝuste morgaŭ.

Antaŭtagmeze, kvazaŭ li nur ĉirkaŭpromenus sur la ŝipo, li enrigardis la interferdekon laŭ sinjora kutimo. Ĉar li vidis, ke en iu angulo oni kartludas, li rapidis tien, kaj Sinjoro Ĉefkuracisto kaj Klabo vere sidis meze de homgrupo.

— Sinjoroj — ekparolis Rustulo, — ĉu hazarde troviĝas inter vi tajloro? Hieraŭ mia smokingo ŝiriĝis, mi volonte pagus la klopodon, se iu kudrus ĝin.

Sinjoro Ĉefkuracisto leviĝis:

— Mi estas tajloro, mi volonte riparos vian smokingon, sed mi ne akceptos monon pro ĝi.

— Eble bonan cigaron. Venu en la kajuton n-ro kvin, amiko mia, se vi enuos la kartludadon.

— Mi povas veni ankaŭ nun.

— Ĉu okazis io? — li demandis Rustulon, kiam ili iris duope al la unuaklasaj kajutoj.

— Ankoraŭ, sed okazos io. Ĉu vi vidas tiun kajuton? Vespere matroso kutimas staradi antaŭ ĝi. Ankaŭ nun li estas tie. Vi forportos la smokingon, kaj vi suprenvenos dum la vespermanĝo. Hodiaŭ mi ne malsupreniros vespermanĝi. Mi staros ĉi tie sub la komandponto… Sed malantaŭ la ventumtubo tiel, ke oni ne vidu min. Vi iros al tiu matroso kun mia smokingo kaj demandos, kien vi portu ĝin, ĉar vi ne trovas la kajuton n-ro kvin. Se la matroso akompanos vin ĝis la turniĝejo, metu la somkingon en mian kajuton.

— Mi komprenas. Dume vi enŝteliĝos en la negarditan kajuton, kaj vi ŝtelos ĉiuspecajn objektojn.

— Mi eniros tien por subaŭskulti, vi, bruto.

— Bone, bone… Tamen, se vi kunportus ion, mi esperas, ke vi ne tromos min…

— Nun estas la plej grava afero: noktomeze tranĉu la elektran konduktilon.

… Je la oka horo vespere, kiam ĉiu sidis ĉe la tabloj por vespermanĝi, escepte dorktoron Varhagen, la matroson, starigitan antaŭ la pordon de la kajuto de Earl, preskaŭ kaptis paroksismo de furiozo pro tiu ebria tajloro, kiu petis lin plorante kunkanti la ŝlagron „God Save the King” kaj montri la kajuton n-ro kvin. Dume li konstante falis al la kolo de la matroso kun la somokingo, fine li enuis tion, kaj kaptinte la kolumon de la Ĉefkuracisto, li trenis lin al la kajuto de doktoro Verhangen, poste li reiris al sia posteno spiregante. La ekscelenco kaj la kapitano ĵus suprenvenis el la restoracio…

Rustulo ŝteliris en la banĉambron de la kapitano. Li kalkulis tiel, ke same, kiel la antaŭan tagon, ili trinkos nigran kafon aŭ likvoron ĉe Earl. Se li ne invitos la kapitanon, tiam okazos granda problemo. Li estis bonŝanca. La kapitano trinkis nigran kafon kun sia superulo. Rustulo elŝteliĝis el la banĉambro kaj premis sian orelon sur la maldikan vandon de la kajuto. Li bone aŭdis la plej mallaŭtan vorton. Ili ne paroladis pri Tom Leven.

Tamen Rustulo ne bedaŭris, ke li subaŭskultis.

— Ĉu laŭ via opinio, tiu Kvang devenas el Ĉinio?

— Laŭ mi — respondis la kapitano — Kvang en neniu armeo soldatservis. Eble li estas ia ĉina bandaĉestro, kaj li nomumis sin mem generalo.

— Sed mi ne konsideras lin bandaĉestro. Unuavice ni intertraktos kun li. Se Kvang akceptos min reĝo, ankaŭ mi akceptos lin mia generalo. Tio certas, ke militiro ĉe la norda limo de Birmo kostus tre multe da mono kaj la vivon de multj homoj.

— Nek la francoj volas la militiron, sed eĉ koste de oferoj ĝi estus grava el tiu vidpunkto, ĉar oni kontrabandas la armilojn tra tiu tereno al Malantaŭa Hindio kaj al Birmo.

— Jes, jes… Estas esperige, se la anglaj kaj la francaj interesoj koincidas.

— Se ne sukcesus interkonsenti kun tiu Kvang, tiam la anglaj kaj la francaj taĉmentoj, koncentritaj el Malantaŭa Hindio kaj el Birmo, venkus la hordoj de la generalo.

— Mi nur en ekstrema okazo decidiĝus por tio. Unue okazu la „diplomatia tablo”. Per mono, per bela vorto, per rango eble ni povos influi tiun Kvang-on. Nur tiam mi dicidiĝus persvadi la francoj kaj kompreneble la anglojn por fari trupmovojn, se Kvang pruviĝus obstina — diris Earl.

— Ne forgesu via ekscelenco, ke oni intertraktadas kun generalo Kvang el aliaj landoj.

— Ĉu vi konas iun, kiu jam parolis kun tiu Kvang?

— Li estas saĝa homo. Li faras misteron el sia persono. Li bivakas en la ĝangalo kun ĉiuspecaj indiĝenoj. Kaj ĝis nun li parolis kun neniu. Tio certas, ke li estas plenpotenca sinjoro ĉe la limo, kaj se li volas, li permesos la liveron de tiu grandega armil-transportaĵo, kiu alvenos tra Ĉinio.

— Antaŭ ol tiu transportaĵo alvenus, aŭ ni interkonsentos kun li, aŭ ni ekmilitos kun la francoj kontraŭ li. Sed mi persite fidas la diplomatian tablon. Tial mi ŝatus ekveturi el Kolombo kiel eble plej baldaŭ.

— La krozŝipo „Radzeer” venos por ni la dek kvaran de la monato, kiam ni alvenos al Kolombo, ĝi jam atendos nin.

„Li babilaĉas pri enuaj aferoj” — pensis Rustulo. Kvankam eblas, ke li povos utiligi ĝin. Sed nun jam estus bone eliri el la kajuto de la kapitano. Estisi ĉirkaŭ noktomezo. Subite la lampoj mallumiĝis. Iu tranĉis la elektran konduktilon. Rustulo vidis la estingiĝantan lumon tra la fenestro. Li tuj elŝteliĝis el la kajuto.

Sekvan tagon antaŭtagmeze Rustulo rakontis ĉion al la Bubo. La juna Leven estis multe pli bone informita pri la altrangaj personoj.

— Mi memoras — li diris, — ke antaŭ nelonge la ĵurnaloj skribis pri la misio de Earl of Sudessex. Ekzistas disputata regiono en la norda parto de Birmo, kiu estos komuna angla-franca koncesia tereno sub la kontrolado de Earl of Sudessex.

— Kial ili menciis la nomon de Tom Leven?

— Nek mi scias tion — respondis la Bubo mediteme. — Multe da konfozaj aferoj povas esti ĉirkaŭ mia frato, kiujn mi ne konas. Mi sentas tiel, ke granda maljustaĵo okazis al li.

— Vidu… efektive li tamen murdis. Ankaŭ mi jam murdis homon, sed nur vidalvide, pro memdefendo. Ne koleru, sed kiu mortigis virinon…

— Rustulo… vi nun eble priridos min… sed mi… pensas, ke io enigma estas en tiu murdo, kiun mi ŝatus kompreni, antaŭ ol mi prijuĝus mian fraton. Kial li iris viziti sian amikon, post kiam li murdis. Kial li fuĝis nur tiam, kiam la ĵurnaloj jam publikis, ke li estas suspektata. Kial li lasis sian ĉapelon sur la okazejo de la murdo? Kial li eliris tra la ĉefeneirejo, kaj laŭ la aserto de la ĵurnaloj, li eĉ atendis iomete taksion kaj ekfumis cigaredon? Ĉio ĉi ŝajnas ridinda… Sed mia frato estas tre saĝa homo, kaj se li jam murdis, li ne faras tiom da misagoj.

— Hm… Jes, tiel ĝi ŝajnas iom stranga. Mi jam aŭdis tion, ke murdisto false donis sian honorvorton. Sed atendi taksion antaŭ la okazejo de la krimfaro kaj cigaredi… Sed kial li fuĝis, se li estas senkulpa?

— Ankaŭ vi estus fuĝinta en la sama situacio. Tiom da pruvaĵoj estis kontraŭ li, ke li estis nesavebla, malgraŭ tio, se li estas senkulpa.

— Nu, sed iu tamen mortigis la virinon?

— Ĉu vi volas aŭskulti analizon?

— Kion?… Ĉu ĝi estas tia, kiel la dormomalsano?

— La analizo estas diseriga esplorado de la konsisto de io, kion ne povas kompreni nur laŭ la detaloj. Iu tuj post la foririo de mia frato eniris al Helena Aldington. Li vidi la ĉapelon de Tom Leven tie, kaj li mortpikis la virinon, sciante, ke ĉiu supektos Tom-on. Kiel vi opinias pri tio?

— Laŭ mi, la analizo estas tia afero, kiun oni povas kapti anstataŭ la murdisto, sed ne eblas pendumi. Ankaŭ mi diras analizon: kiu havis la intereson suspektigi vian fraton, kaj mortigis la virinon? Eble tiu homo, kiu ŝtelis la inventaĵon de via frato pere de la virino.

— Brave! Ĝi estas tre bona analizo. Ĉiuokaze, se ni scius, kiu prezentis la saman inventaĵon, eble ni povus solvi la aferon pli facile. Se ne li mortigis Helena Aldington-on, eble iu, kiu havas ian rilaton kun li. Kiel vi opinias?

— Sufiĉe jam cerbumadi pri la analizo, prefere ni iru en la bufedon!

…Estis vespero. Kelkaj blanke saltetantaj flugfiŝoj ĵetis sin supren el la olekoloraj ondoj de la Hinda oceano. La Suda Kruco klare brilegis inter la miriado da fajrerantaj steloj, kiel ia grandega Signo Laŭda sur la mantelo de la senfina ĉielo. Lontane multaj lampoj aperis ĉiam pli akre, fine grandega slogantabulo lumis klare en la malproksimo, superante la brilegon de la haveno.

TEO LIPTON’S

Ili alvenis en Kolombon.

Rustulo diris al la du aliaj Konfesigantoj, ke ili serĉu Fred la Malpuran. Li kaj la Bubo tuj luis rikison kaj veturigis sin al la Fort. Fort estas belega, grandega urboparto, kie vivas riĉaj turistoj kaj elegantaj sinjoroj. Kompreneble ili loĝis en la hotelo Grand Oriental. Vespera alvenis la du aliaj membroj de la akcia societo el sia esplorvojo. Ili estis tre deprimitaj.

— Kio estas al Fred la Malpura? — demandis Rustulo nervoze.

— Li vizitis iun sian amikon — respondis Kablo malgaje.

— Nu kaj?

— Kial nu kaj? Lia amiko havas drinkejon en la suburbo, kie cetere oni ludas ruleton kaj fumas opion. Fred alvenis jam matene, de tiam li ludas kaj drinkas. Mi pensas, ke li jam ne havas pli multe el nia mono, ol kvindek pundojn.

La Bubo paliĝis.

— Ni provis venigi lin — daŭrigis Klabo.

— Kion li diris?

— Ke ni iru en la inferon.

— Konduku min tien — kriis Rustulo.

Ili ekiris al la suburbo de Kolombo en la sufoke varma vespero. Baldaŭ ili preterpasis la argilbrikajn domojn de la indiĝenoj, nigraj virinaj kapoj rikanis al ili el la lumigitaj fenestroj, kaj sonis fajfanta muzikaĉo.

Post unu horo ili povis ekvidis „sian kapitanon” en iu ludkazinaĉo de la kvartalo de la indiĝenoj. Li salutis siajn kamaradojn per kapmoveto kaj fiksirgardis la tablon kun intereso. La malaja krupiero turnis la ruleton, kaj kuris la ostoglobeto. Plata-fruntaj, koloraj vizaĝoj fiksrigardis antaŭen, brilantaj pro ŝvito. Gajnis la numero 34. Fred la Malpura denove enŝovis mezen multe da papermono. La tri Konfesigantoj kaj la Bubo konjektis, ke la kapitano ĝuste nun defraŭdas la monon por la elspezoj de la ekspedicio kaj de ilia provianto, sed kion fari? Fingrumante sian barbon, Fred rulumis tri samformajn, ĉinajn halplektaĵojn el sia kafbrunaj, grizaj haroj, poste li turniĝis ridetante:

— Kiel vi fartas?

Sed iliaj amikoj atentis la ostoglobeton, kiu devintus halti ĉe la numero dudek, por ke la sorto de la ekspedicio ne estu duba. En la matplanka ĉambreto ŝvebis sufoka, varmega malbonodoro, trampaj tamiloj, negroj kaj ĉinoj staris ĉirkaŭ la tablo premiĝinte unu al la aliaj, kaj la malaja krupiero kun nazumo rikanis konstante. El iom pli malproksima ejo sonis citro. La globeto haltis ĉe la numero dek. Fred la Malprua leviĝis de sur sia loko kun serena rideto, kaj li suprenigis sian pantalonon prenite ĝin je la rimenzono per unu tiro, poste li ekparolis jene:

— Pardono, sinjoro, sed mi opinias, ke ĉi tie oni trompas.

En la sekva momento tranĉilklingo ekbirlis en lia mano, ĝi kuris sur la drapo de la tablo, kaj tuj videbliĝis gumtubeto, kiu komenciĝis sub la aparato, kaj ĝi finiĝis en la mano de la krupiero, tiel ebligante, ke li eligu la kurantan globeton el tiu truo per la pumpita aero, kiu signifis la plej grandan gajnon.

La krupiero leviĝis rikanante, poste li eltiris sian revolveron, sed ĝi ankoraŭ ne estis duonvoje el lia poŝo, kiam Fred la Malpura ĵetis al lia kapo la argilpoton, metitan sub la lampon por kolekti la defalintajn moskitojn. La malajo falis surdorsen sangokovrite, dume li haste kolektis per sia alia mano la papermonojn, kiujn li ŝovis en sian ĉemizbrustumon. Ĉio ĉi okazis fulmrapide, kaj tuj poste eksplodis nepriskribebla perplekso. Iu saltis al la kapitano el dorsdirekto en la mano kun tranĉilo, tiun Sinjoro Ĉefkuracisto ĵetis trans la rulettablo per unu movo. Pafo knalis, en la mano de la ĉeestantoj aperis tranĉiloj, revolveroj. Fred la Malprua certe estus ŝirita je pecoj, se subite Rustulo ne estus tutkorpe streĉinta sin al la rulettablo, kiu renversiĝis kaj disigis la ĉirkaŭstarantojn. La danĝera dratŝnurego de Klabo frakasis la kapon de kolosa ĉino, kaj Sinoro Ĉefluracisto inspirita de ekideo, komencis pafadi blinde. Kelkaj homoj ŝrikadis.

La Bubo paraliziĝinte kaŭriĝis ĉe la muro. Oni mortigos ilin! Poste lia rigardo falis sur Rustulon. Li rigardis lin kun timiĝinta miro.

La ruĝhara junu staris kun disigitaj gamboj, lia gumbastono frapis dekstren-maldekstren, kaj kien li batis, karno ŝiriĝis, piedbatonta kruro rompiĝis je patelo, kvar fingroj de pikonta mano mueliĝis, paraliziĝintaj poreterne, se iu proksimiĝis al li, li denove ĵetis tiun al la aliaj, kaj fine, kiel ia furioza demono deŝiris la olelampon de sur la plafono, kaj li ĵetis ĝin komplete al la momente retiriĝintaj atakantoj. La vestaĵo de kelkaj homoj ekbrulis, kaj estingruliĝantaj ili hurlis. Ankaŭ la mato, la renversiĝinta tablo ekflamis, kaj fantomeske dancanta, flava lumo prilumis la interbatiĝantojn desube, deturniĝintajn de sia homa naturo. Sed konstante alvenis aliaj helpantoj tra la enirejo. Sinjoro Ĉefkuracisto en la mano kun disrompiĝinta seĝo terure bategis ĉirkaŭ si. Fred la Malpura kolektis monbiletojn el sub la plando de la luktantoj, ĝis iu batis lin je la nuko, tiam li salte leviĝis kaj ekiris al la elirejo. Kvazaŭ li estus disklinanta kanojn, tiel oni lasis vojon al li. Ĉar en trunk-alto li tenis du tranĉilojn en siaj manoj, kaj per trankvilaj, malrapidaj movoj li pikadis dekstren-maldekstren. Atinginte la malantaŭan pordon, li eklevis sian ĉapon kaj foriris. La ĉambro pleniĝis de fumo, la homoj iris ŝanceliĝante al la vitropordo de la drinkejo, kie neatendite Klabo malfermis la vojon, dank’ al okdek kilograma, negra, profesia batiĝanto, kiun li ĵetis tutkorpe al la pordo, ke li disrompis la vitron, kadron, kiel li falis en la drinkejon sangokovrita, kaj li restis kuŝanta. La Konfesigantoj retiriĝis ĝis la malantaŭa enirejo, ĵetante ĉiujn rubaĵojn ĉemanajn al la kontraŭuloj, kaj post nelonge ili estis ekstere en la nokto. La flamoj jam ekflagris el la argilbrika drinkejo, fajfado, kriegado, amaso de kuregantaj homoj estis videblaj ĉe la ĉefenirejo, kaj la kvar blankuloj komencis kuri.

— Haltu! — kriadis Rustulo. — Sankta Dio, la Bubo! Ni forgesis lin tie!

Ili kuregis reen. Sed Rustulo antaŭis ĉiun. Li neniam en la vivo sentis tian timzorgon. Kompatinda, malforta knabo! Li sentis nur nun, kiom li ŝatis lin. Li kuregis tra la malantaŭa enirejo. Sufoka fumkolono frapis en lian vizaĝon. Li ligis naztukon antaŭ sian buŝon kaj penetris la fumon. Fajro ekflamis el la ruletejo. Kiel trovi la knabon? Li ne vidis pro la densa fumo, kaj ĉiupaŝe li stumblis pro senmovaj korpoj. Ili faris vere bonan laboron ĉi tie.

Li sufokiĝadis kaj veriĝis. Fine li ekvidis Leven-on ĉe la brilo de ekflagranta flamo apud la muro. Li estis en sida pozicio, kiel li svene falis sur la plankon. Li ĵetis la knabon sur sian ŝultron, kiel ian sakon. Dume li sentis, ke li jam brulas, kaj lia haŭto krevadas pro la varmego. Li blinde palpadis ĉe la muro, flamanta trabo falis apud li, kaj la fajreroj bruletigis lin. Li sentis, ke li senkonsciigos… Poste li elvenis stumbletante tra iu aperturo kaj pene trenis sin plu…

Li estis malantaŭ la domo, denove sub la stelplena ĉielo, je kelkpaŝa distanco de la landvojo, sur kiu ili kuregis antaŭ nelonge. Li enspiris profunde kaj metis la knabon sur la teron. Li ekvidis siajn tri amikojn sur la vojo, prilumita de la flamoj. Ili luktegis ĉe la muro de la vidalvida domo proksimume kun kvindek indiĝenoj. Dorsapogiĝinte al la muro, ili ankoraŭ sukcesis teni sin malproksime de la malamikoj, sed ŝajnis, ke dum momentoj la furioza popolo venkos ilin. Rustulo elprenis sian gumbastonon, li denove enspiris profunde, poste li ekiris al la interbatiĝantoj singarde por malfermi vojon, atakante ilin el dorsdirekto. Tiam alvenis la polica aŭtomobilo kun granda sierenado el la direkto de la urboparto Fort.

Kaj la teatra ludo finiĝis.

Ĉiu kuregis.

Ĉar ĉi-regione vivis nek plendanto, nek procesanto, ĉiuj partoprenantoj de la okazaĵo, blankuloj kaj kolorhaŭtuloj, batfaligitoj kaj trompitoj, atakantoj kaj defendantoj apartenis al la vasta familio de la akuzitoj, bone kontataj laŭ kriminala kodo.

Ankaŭ Rustulo rapide kaŝiĝis en la fosaĵo apud la landvojo kaj kurbdorse kuris, dume sufiĉe maltakte, kiel ian ĉareton li trenis la Bubon malantaŭ si, preninte lin ĉe la pojnoj.

…Post duonhoro li haltis sur bruligita kotonkampo. Li ĝemis laŭte kaj demetis sian ŝarĝon. Ĉar li trenis la Bubon sur la tero nur ĝis li malproksimiĝis de la polico, poste li jam kunportis lin.

La knabo kuŝis senmove.

— Nu! — diris Rustulo kaj skuis lin. — Kial vi malsanetas, idioteto?

Li kaŭriĝis apud lin sur la teron, kaj kelkfoje li frapetis lian vizaĝon, poste li malbutonumis la mantelon de la knabo por froti lian bruston ĉe la koro. Poste li tuj butonumis ĝin.

La Bubo estis virino.

Cikadoj ĉirpis ĥore, kaj la langvoraj floroj de la bruliĝintaj kotonkampo iomete balancis sian kalikon en la delikata, vespera venteto, kiun la fluso kunportis. De sur la senmove brilanta firmamento malrapide ekmoviĝis stelo kaj tiris longan, blankan strion post sin subite sur la nigra fono de la ĉielo.

Rustulo ekfajfis, poste li gratis sian kapon. Nu, ĝi estas bela idiotaĵo. Mi tre dankas. Tamens se li pensis pri tio, kion entreprenis tiu knabino, kaj kion ŝi plenumis, nur de tiam, kiam li prenis ŝin el la manoj de Krokodilo, li rigardis sur la Bubon kun sincera estimo. Kiom da virinoj ekzistas en la mondo, kiu farus la samon por sia frato.

Li tuj decidis, ke li ne informos la knabinon pri tio, kion li eksciis. Ne estus oportune inicii siajn amikojn. La Bubo malfermis siajn okulojn. Ŝi laŭte ĝemis, poste side leviĝis.

— Ĉu vi fartas pli bone? — ekgrumblis Rustulo.

— Jes… Mi sentas tiel…

— Nu ek, ni iru!

Ili ekiris silente unu apud la alia al la urbo.

— Vi estis fripono, vi restas tio, kaj vi ĉiam estos tio.

— Ni lasu tiu eternan personan atakon — respondis Fred la Malpura. — La mono perdiĝis kaj fino.

Sinjoro Ĉefkuracisto surkraĉis lin.

— Estas neeble trakti kun nervozaj homoj — diris Fred kaj viŝis sian vizaĝon. — Kion vi volas? Mi ŝuldas al vi ekveturigi vin hodiaŭ vespere per bona ŝipo al Birmo, kaj reveturigi vin. Nun estas la kvina horo aŭrore, kaj vi rajtas diri malĝentilaĵojn, se la ŝipo ne estos je via dispono hodiaŭ vespere je la deka kaj duono.

— Kiel vi volas akiri monon sen mono?

— Mi ne ŝuldas vin, per klarigo nur per ŝipo, personaro kaj provizo. Estu de je la deka kaj duono vespere ĉe la suda parto de la insulo. Ĉe la digo Poin de Galle, ĉe la haveno de la fiŝistoj. Ĝi estas unu kaj duono da distanco de ĉi tie. Mi avertas vin, ke vi estu ĝustatempe tie, ĉar la ŝipo ekveturos akurate, kvazaŭ laŭhorare.

— Kia ŝipo ĝi estos? — demandis Rustulo.

— Nek mi scias tion — respondis Fred la Malpura, — ie mi akiros unu. Ĝis revido. — Kaj li iris. La aliaj postrigardis lin kun sincera estimo. Kiam li trankvile paŝadis, enpoŝiginte siajn manoj, kun balanciĝinta korpo super sia kurb-krura irmaniero, li mem estis la enkorpiĝinta memfido. Poste la societo disiĝis, kiam ili priparolis, kie ili renkontiĝos vespere. Klabo kaj Sinjoro Ĉefkuracisto vizitis malnovan amikon en la prizono, la Bubo reiris en la hotelon por ripozi ĝis vespero.

— Ĝis revido — li etendis sian manon al Rustulo. — Nun jam la duna fojon vi savis mian vivon, kaj mi tute ne scias…

— Ni lasu tiujn idiotaĵojn. Ne plu diru tiaĵojn, se vi volas, ke ni restu bonaj amikoj.

— Mi volas tion — respondis la Bubo fervore, kun sinceraj, grandaj, brilantaj okuloj, kaj Rustulo iom deturnis sian kapon, ĉar li embarasiĝis pro la rigardo de la knabino.

— Nun iru en la hotelon, vespere mi venos por vi. Ĝis revido. — Lasante la Bubon tie, li rapide foriris sen tio, ke li estus returninta sin. Kvankam returniĝinte li estus vidintea, ke sia amiko longe postrigardas lin.

Poste okazis tiaĵo al Rustulo, kio ne estis en lia familio cent jarojn retrospektive laŭ ascenda linio de antaŭuloj. Li vizitis bibliotekon. La urban bibliotekon de Kolombo!

Li enprofundiĝis en legado de volumo da jarkolektoj de malnovaj londonaj ĵurnaloj. Li legis longe, dume liaj vestaĵo, ŝuoj, la ĵurnalo, la tablo, la planko eĉ lia maldekstra orelo estis cindrokovrita pro la multe da fumo de cigaredoj.

Li legis la krimaferon de kapitano Tom Leven el ĉiu ĵurnalo. Iu ĵurnalo ekzemple priskribis la domon kun ĉiu flankenirejo. La alia menciis, ke Tom Leven suspektas Helena Aldington-on pri la ŝtelo de sia milita inventaĵo. Oni publikigis nur kelkajn liniojn pri tio, ĉar ĝi rilatis militistan aferon. Sed oni skribis pri la ĉapelo, kiun la kapitanon lasis tie, pri la nekropsia protokolo, en kiu oni konstatis, ke iu mortpikis ŝin brusten per pinta papertranĉilo, kuŝanta sur la skribotablo, kiu penetris en ŝian koron, kaŭzante tujan morton. Ankaŭ la revolvero de Tom Leven kuŝis sur la skribotablo. Poste sekvis la glorigo de la polico, kiel rapide, kiom da fotoj ili faris, kiel ili pridemandis la personaron. Ili trovis fingropremaĵojn sur la prenilo de la ponardo kaj serĉis ankaŭ la ŝoforon, kiun veturigis kapitanon Leven. La viktimo kuŝis apud la pordo vizaĝaltere, la farinto eltiris la kestojn de la skribotablo, evidente li serĉis ion. Rustulo memorigis ĉion bone.

Poste li iris en la internacian drinkejon, mendis brandon kaj pensadis tri horojn.

Baldaŭ la pordisto de la hotelo Grand Oriental raportis al stab-kaptano Bradford, ke sinjoro deziras paroli persone kun lia ekscelenco Earl of Sudessex. Oni povis atingi Earl of Sudessex-on nur pere de la kapitano.

— Kiu estas tiu sinjoro?

— Doktoro Verhagen.

— Diru al li, ke lia ekscelenco ne povas akcepti lin, nur tiam, se li skribe petas aŭdiencon, indikante la motivon.

Post duonhoro alvenis negra grumo kun kuverto, kiu estis adresita al la kapitano. Jen tio estis skribita en la letero:

„D-ro Verhagen respektoplene petas aŭdiencon de lia ekscelenco, rilate la aferon de Tom Leven, per tio mi finas mian leteron kun alta estimato.

Datiĝis, hodiaŭ.”

— Akompanu tiun homon al mi — diris la kapitano.

Baldaŭ alvenis Rustulo en sia verda golfkostumo, rezervita por solenaj okazaĵoj. La kapitano ne diris al li, ke li sidiĝu. Li senmove fiksrigardis sian vizitanton kun saĝaj, esploraj okuloj.

— Kion vi volas? — li ekparolis fine.

— Mi deziras paroli kun lia ekscelenco en la afero de Tom Leven.

— Ĉu vi pensas pri la soldato, mortkondamnita antaŭ du jaroj?

— Jes. Mi ekhavis surprizan ideon rilate tiun aferon.

— Mi ne komprenas, kian rilaton havus via ideo kaj lia ekscelenco al la afero?

— Mi scias tiel, ke la vojaĝo de lia ekscelenco certagrade kunligas kun tiu afero — li diris aplombe.

— De kie vi scias tion? — demandis tre severe.

— Mi petis la aŭdiencon ne laŭ la polica senco. De kie mi scias tion, ĝi estas mia privata afero.

— Atentu, sinjoro! Militaj aferoj tamen ne estas viaj privataj aferoj! Rakontu al mi, kion vi volas, kaj se mi trovos ĝin taŭga, mi interpretos tion al lia ekscelenco.

La sango iom post iom leviĝis en la kapo de Rustulo.

— Se mia direndo ne interesas lian ekscelencon, mi rakontos tiujn al alia, supera instanco, menciante vian rifuzan konduton.

— Ĉu vi minacas min per reprezalio?! Ĉu vi kuraĝas agresema konduti ĉi tie?

— Bone. Mi tuj foriras.

— Vi volas blufi ĉi tie — diris Bradford — laŭ aŭdacaj informoj. Mi ne scias kial, sed tiu cirkonstanco sufiĉas rifuzi vin, kaj mi atentigas vin, ke vi povos facile bruligi viajn fingrojn, sinjoro, se vi okupiĝos pri tiu afero.

— Mi opinias, se mi pruvus, ke Tom Leven estis senkulpa, kaj samtempe mi malkovrus la veran krimulon, mi povus venigi Anglion pli proksimen por akiri la inventaĵon.

La kapitano rigardis lin mallonge, kvazaŭ li hezitus, ĉu komenci interparolon pri la temo kun tiu fremdulo? Fine li diris:

— Anticipe vi plie okupiĝis pri la dormomalsano. Eble ni transiru al tiu temo. Dum la pasintaj tagoj mi ricevis kelkajn tripanosomozojn inter du kunpremitaj vitroj, ĉar mia pasio en mia privata vivo estas la mikroskopo. El ĉiu parto de l mondo mi petas sendi al mi infektajn sangogutojn inter vitirotabuletoj. Nu, mi vidis blankajn makuletojn ĉirkaŭ la tipanosomozoj. Ĉu vi povus klarigi al mi, kio ĝi estas?

— Mi venis en la afero de Tom Leven…

— Mi promesas al vi, ke mi plenumos ĉiun vian deziron, se vi diros al mi, kio estas la tripanosomozo — diris Bradford aplombe.

Sekvis granda silento.

— La tripanosomozo, amiko mia, pri kiu vi aŭdis neniam — diris la kapitano, — estas la bacilo de la dormomalsono. Kies fama esploristo vi estas. Mi jam suspektis vin sur la ŝipo, sed mi volis eviti la abomenindan senmaskigon. Mi ne scias, al kies ŝtato aŭ agentejo vi apartenas, mi scias nur tion, ke vi ne estas kuracisto kaj Verhagen. Sed vi estas spiono. Eblas, ke vi volas monon de la princo, eblas, ke vi estas komisiita per la efektivigo de ia intrigo. Mia lasta vorto estas al vi: forportu vin, antaŭ ol zorgos pri via elpelo el la angla imperio poreterne.

— Sinjoro Kapitano — respondis Rustulo regante sin, — venos tia tempo, kiam vi pentos vian nunan konduton.

— Ĉu vi foriros, aŭ vi deziras alian trakt-manieron?

— Mi volas nur unu aferon — diris Rustulo starante ĉe la pordo, — renkonti vin iam en tiu loko, kiu ne estas sub angla direktado.

Estas vere, ke poste li tre rapidis. Ankaŭ sur la strato li murmuris en si. Kiel orgojla homo estas tiu angla oficiro. Kiam ekregis lin la infana scivolemo, kaj li pensadis pri tio, kiel interesa afero estas tiu kun la vitrotabuletoj. Oni simple kunpremas tiujn forte, kaj ili konservas la sangoguteton aŭ la spiron pli bone, kio estas inter la du vitroj, ol la stan-skatolo la sardiniojn. Kaj oni metas ĝin sub la mikroskopon. Tiel oni transportas guton da sango tra kontinentoj, kaj ankaŭ la blankaj makuletoj restos sendifektaj. Bonege.

En alia drinkejo li mendis viskion kaj skribis lingan, amikeman leteron al la angla ministero pri militaj aferoj.

En la fru-posttagmezaj horoj Earl of Sudessex kaj la kapitano, post impona militista parado ekveturis sur la krozŝipo „Radzeer”.

Je la deka horo vepere la kvar samvojaĝanoj, Rustulo, Klabo, la Bubo kaj la Ĉefkuracisto malsupreniris sur la vojo, borderita per palmo-aleoj al Point de Galle. Gizaj nuboj kolektiĝis sur la ĉielo, estis malamika, netrapenetrebla, nigra nokto. Vera, antaŭtempesta, hinda depresio estis sentebla en la aero. En tiu haveno vivis nur kelkaj fiŝistoj, iliaj retoj sekiĝis tie, kaj ili eltiris siajn malplenajn boatojn sur la bordon. Malpli proksime videbliĝis vico de sporadaj lampoj, tie estis la kvaranteno de Kolombo. Ampleksa, izolita tereno, en kies haveno, etendiĝanta en la profundan maron stagnis kelkaj ŝipoj kun flava falago, ĉar dumvoje iu malsaniĝis je ĥolero aŭ psitakozo. Ĉiu devis pasigi ses semajnojn en la kvarantenaj domoj, konstruitaj en la suda parto de la insulo, kiuj veturis kun la malsanulo aŭ kun la malsanuloj. La sveltaj palmoj kliniĝadis susurante ĉirkaŭ la malamikaj, forlasitaj hospitalaj domoj pro la subite alvenanta, strida musono. Se Fred la Malpura kunlaboras kun iu sia kontrabandista kunulo, li trovis bonegan lokon por surŝipigi siajn amikojn. Post nelonge malgranda vaporŝipo proksimiĝis. Sed ili trompiĝis. Ĝi rapide fornavigis al Kolombo. Pasis la deka kaj duono, kie malfruas Fred? Sur la lontana horizonto ne videbliĝis lampo, nur proksimiĝanta, bela militŝipo. Nu, diablo forportu ĝin! Fred kaj liaj negocpartneroj ne ŝatis esti en la proksimo de militŝipoj. Kaj tiu bela kirasŝipo komencas manovradi ĝuste ĉi tie. Se Fred ekvidos ĝin demalproksime, li certe ne kuraĝos veni ĉi tien per sia vaporŝipo.

— Mi opinias, ke hodiaŭ ni ne ekveturos de tie ĉi — diris Klabo. — Se Fred ekvidos tiun kirasŝipon, li ne kuraĝos albordiĝi eĉ morgaŭ.

Subite ili aŭdis plaŭojn en la mallumo, granda boato haltis ĉe la bordo, kaj Fred la Malpura saltis el ĝi.

— Nu, ek, ni iru — li diris rapide, flustrante, — enboatiĝu!

— Kie estas la ŝipo? — demandis la Ĉefkuracisto mirante.

— Ĉu eble vi ne vidas? Jen ĝi staras. Ĉu ĝi konvenos? Ĝi veturas per cent mejla rapideco po horoj. Ĝi havas karbon, oleon kaj poker-ludkartojn por unu jaro. Nur iru rapide, ĉar ne estas bone restadi ĉi tie kun ŝtelita militŝipo.

Ili staris paraliziĝinte. En la mond-historio senekzempla okazaĵo konsternis ilin. Oni tamen ne rajtas simple ŝteli grandegan, belegan, modernan kirasŝipon. Tiu memkomprenebla, senpera simpleco faris la eventon eĉ pli timiga, kiel Fred la Malpura diris la aferon al ili, ne komprenante, kiel eblas miri pri tio, kvazaŭ li jam estintus multfoje punita pro ŝtelo de senmastraj ŝipoj.

— Homo! — kriis Rustulo. — Oni pendumos nin ĉiujn pro tio.

— Kiel bagatelema vi estas hodiaŭ! Kompreneble oni pendumos nin. Ĉu tamen oni ne donos Laŭd-Signon pro ŝtelo de militŝipo? Ĉu vi venos, aŭ vi restos, aŭ kion vi volas fari? Pasis jam la dekunu horo, kaj mi ne ŝatus ekveturi malfruiĝinte.

Klabo rigardis la belegan krozŝipon emociiĝinte, poste li diris per tremanta voĉo pro miro kaj estimo:

— Fred, vi estas grandioza…

Post dudek minutoj la linia militŝipo „Balmoral”, iu el la plej modernaj ŝipoj de la orienta floto de lia reĝa moŝto, ekveturis per plena vaporo al Kalikato kun la membroj de la akcia societo.