La perdiĝinta krozŝipo

O K A Ĉ A P I T R O

La societo denove kunvenas. La ludo daŭriĝas eĉ pli grandmezure. Rustulo spertas surprizan akcepton. Lia instruisto pravis. Ili perdas la ludon difinitive.

Estis ĉirkaŭ noktomezo. La tri kaptitoj sidis en la malluma kabano malesperiĝinte. Nokte oni starigis du gardistojn antaŭ la pordon. La Ĉefkuracisto kaj Rustulo jam fartis pli bone, rilate la ne tre gravan kapvundiĝon. La princo havis malaltan febron. Ili apenaŭ parolis.

— Kial vi revenis? — demandis Earl.

— Por Tom Leven, kiu restis en iu ĥmera vilaĝo. Ni trovis lian anstataŭanton en Mandalay — respondis la Ĉefkuracisto, Rustulo ne povis paroli.

— Sed kiel li troviĝas ĉe Snyder? — demandis la princo, kun klakantaj dentoj pro la febro.

— Ni vidis la postsignojn de la lukto sur la vojeto. Poste ni ekvidis tiun tendaron de sur la monteto. Kaj ni pensis, ke ni serĉos vian ekscelencon.

— Ĝi estis vere tre brava afero. Mi tute ne scias, ke kelkaj el vi, kiel povis subiĝi tiom profunden?

— Grandparte ĝi havas ekonomiajn kaŭzojn. Tiu dogan-afero. Aŭ la dogano ankoraŭ ne estus problemo, nur oni povus trankvile kontrabandi. Ekzemple Rustulo kaj mi ankoraŭ neniam faris alion. Ni kontrabandis. Estas vere, ke kelkfoje ni ekbatis iun. Sed iafoje oni devas amuziĝi. Ni neniam mortigis, rabis, murdis, ni nur ŝatis la liberan vivon.

Ili silentis. Ekstere en la nokto kvakis ĥoro de mult-mil ranoj. Apud la malantaŭa muro de la kabano aŭdiĝis ia mallaŭta ruliĝanta brueto, kvazaŭ terbuloj falus el ne tre granda alto.

— Nu, tuj estos dombesto ĉi tie — ekparolis la Ĉefkuracisto. Mirmeleono traboris sin ĉe la interna muro. Bedaŭrinde ĝi estas malbonodora bestio.

Ili vidis klare en la duonlumo, kiel la tero, desube elfosita disfalas, poste aperas du manteoj, kaj iu singarde engrimpas en la kabanon tra la aperturo de la facile loziĝema grundo de la ĝangalo. Evidente li skrapis kavaĵon sub la ekstera muro de la kabano, kiel la hundoj, ĝis ĝi atingis la internon de la kabano. Li engrimpis singarde kaj rampis al la kaptitoj surventre.

— Kiu vi estas? — flustris Rustulo.

Maldika korpo aperis:

— La Bubo! Ne koleru, ke mi ne obeis. Mi sekvis vin kaŝe. Mi vidis de malproksime, kek iu batfaligas vin. Mi ne kuraĝis moviĝi. Mi vidis, kiel oni kaptas ankaŭ la Ĉefkuraciston. Sentinelo sidis sur tiu ĉi granda arbo. Li rimarkis ĉiun, kiu trapasis la monteton, sed oni ne vidis lin. Mi nur tiam ekvidis lin, kiam li batfaligis la Ĉefkuraciston desupre, ĉar mi venis iom pli antaŭen. Mi atendis la nokton. Mi ŝteliris en la arbaron kaj rampis el la densejo ĝis ĉi tien. Mi elskrapis per tranĉilo la teron malantaŭ la muro.

Rustulo ne povis ekparoli. Se liaj manoj ne estus ligitaj, li ekbrakumus la Bubon tiel, ke ŝi frakasiĝus.

Ŝi rapide glitis de iu kaptito al la alia kaj tranĉis iliajn ŝnurojn.

— Ni povas fari nur unu aferon — diris Earl, — sur tiu vojo, sur kiu fraŭlino Leven venis, ni povas atingi la densejon singarde, kaj de tie la padon. La tendaro de Kvang troviĝas maksimume dek kilometrojn de tie ĉi. Se oni ne malkovros nian fuĝon, ni povos atingi ĝin matene.

— Ni devas trovi Thomas Leven-on…

— Eh! — diris la princo incitite. — La afero de Anglio estas pli grava. Fine ja vi povas iri, kien vi volas. Mi ekiros al Kvang. La armiloj morgaŭ estos ĉe la montpasejo. Kaj ni devas malhelpi, ke oni enportu tiujn en Birmaon.

— Ankaŭ mi samopinias… — diris la Bubo malgaje, — la afero de Anglio estas pli grava, ol mia frato kaj ni ĉiuj.

— Bone vi parolis, fraŭlino — diris la princo, kaj li elglitis la unua tra la kavaĵo.

Rampante centimetron post centimetro, ili sukcesis atingi la densejon. Irante duoncirkle, tiel evitante la tendaron, ili alvenis al la vojeto kaj rapidis. La princo havis altan febron. Li spiregis kaj apenaŭ povis treni sin. Tute ne la kapvundiĝo turmentis lin: lia malnova malario reaperis. Aŭroris. El la alto, de la supro de la krono de la praarboj, ĉirkaŭplektitaj de parazitaj floroj, dispersitaj sunradioj ŝteliĝis en la profundon de la ĝangalo. La princo falis vizaĝaltere. Ili kunportis lin kurpaŝante, preninte lin sub la akseloj. Nun ankoraŭ oni povas atingi ilin, se jam oni malkovris ilian fuĝon.

— Atentu min — diris la princo anhelante, — lasu min ĉi tie! Vi jam ludis tiun rolon. Ludi ĝin denove! Vi devas diri la sekvajn… Se Kvang entreprenas… morgaŭ… fermos la montpasejon… kaj pafas la armil-transporton, alvenanta el Ĉinio… li ricevos kvinmil pundojn… vi povas promesi al li pli multe… li povas esti la reĝo de la provinco… Iru… mi ne eltenos plu… lasu min ĉi tie…

— Ne diru idiotaĵojn, ekscelenco… — diris Rustulo, — ni ludu la infanludon „cikonio portas sian idon”.

— Silentu!.. Mi jam ne povas paroli longe… — li falsidiĝis sur stipon, — temas pri la vivo de mult-mil angloj… obeu, aŭ iru en la inferon… Ĉion… por Anglio…

— Sed sinjoro — interrompis la Ĉefkuracisto, — ni povas promesi kion ajn al Kvang, Anglio ne rekonas tion. Ni ne povas fari kontrakton, ĝi ja estas ĉarlatanismo…

— Jes… atendu… — li elprenis paperfolion el sia interna poŝo kaj skribis la sekvajn sur ties malsupran parton:

„Laŭ mia ordo kaj dispono ili faris ĉion, kio estas notita supre de tiu ĉi dokumento. Mi trovis ĝin bona same pro la intereso de la patrujo kaj same pro altaj militistaj vidpunktoj.

Earl of Sudessex.”

Antaŭ la okuloj de la princo falis la arboj, kaj sonorilego-sono tamburis sur liaj tempioj.

— Ĝi ne estas datumita… li spiregis rapide. — Datumu ĝin la tagon de la subskribo de la interkontrakto kun Kvang… iru knaboj… Dio helpu… vin kaj Ang…

Li falis.

Ili kuŝigis la svenintan princon. Rustulo enpoŝigis la dokumenton.

— Iru, Ĉefkuracisto, kunportu lin al la bordo de la rivero Irriwaddy, eble vi povas kuntreni lin ĝis la vilaĝo de fiŝistoj. Flosinte en boato vi atingos postmorgaŭ Mandalay-on. Ni ne povas lasi lin sola en la arbaro.

— Prave — respondis la Ĉefkuracisto, — kaj se ni ne plu renkontiĝus, adiaŭ.

La Ĉefkuracisto prenis la princon sur siajn brakojn, kaj Rustulo kun la Bubo kurpaŝante rapidis norden.

— Eble la Ĉefkuracisto sukcesas atingi la transan bordon de la rivero Irriwaddy per boato, kaj tiam Snyder kaj liaj homoj ne kaptos ilin. Vi do estas denove Sudessex, kaj mi kaiptano.

— Nia uniformo estas iom eluzita.

— Tiu tamen estas militista vestaĵo. Neniu alvenas ĉi tien tiel, kvazaŭ li estus montrofenestra modfiguro. Sed nokte, kiam mi aŭdis tion, ke oni ekspodigis nian bivakejon, mi tre timiĝis pro vi.

La Bubo haltis por momento kaj turniĝis vidalvide al la viro…

— Ĉu tre?

Rustulo rigardis ŝin, poste li diris mallaŭte:

— Treege…

Kaj tie, en la profundo de la ĝangalo ili fine la unuan fojon kisis unu la alian.

Poste ili rapidis plu al nordo. Ĉe la dua vojkurbiĝo, kvazaŭ miraklinde, ok homoj ekaperis kun pafpretaj fusiloj:

— Haltu!

Dikstarura, pajloĉapela ĉino rompis al si vojon inter ili, en la mano kun larĝklinga, kurba glavo:

— Kiuj vi estas, kaj kien vi iras?

— Mi estas Earl of Sudessex, li estas kapitano Bradford, kaj ni serĉas generalon Kvang.

— Venu! — diris la ĉino mallonge, poste la brunaj soldatoj ĉirkaŭis ilin laŭregule kaj ekiris.

Ili atingis la antaŭgvardion de generalo Kvang. Rustulo, kiel ni jam menciis tion, estis militservinta homo, kaj li mire rigardis tiun parton de la marĉa ĝangalo, kiu laŭ la mapo jam apartenas al la angloj, sed efektive ĝi estas la plej sovaĝa, la plej nekonata tereno de Birmo. Li miris, ĉar la regulle konstruitaj, kvadratformaj barakoj, prizorgitaj vojoj memorigis lin pri kolonia garnizono, establita laŭ vere eŭropa maniero. La soldatoj iradis laŭregule, egalritme, disciplinite, kiel bone ekzercitaj batalantoj. Ili kunfrapis siajn nudajn maleolojn antaŭ la suboficiro, la sentineloj postenis en la plej avantaĝe elektitaj lokoj, kaj el senŝeligita palmotrunko dratoj kondukis en la ĝangaloj. Ĝi povis esti konduktilo de telefono aŭ telegrafo. Oni akompanis ilin ambaŭ al la unua barako. Primitiva tablo, kelkaj seĝoj staris tie, sur la tablo estis telefono. Oni facile povis akiri kelkajn bezonatajn ekipaĵojn tra la ĉina landlimo. Malalta ĉino sidis malantaŭ la tablo, kiu estis viglaokula homo kun siluraj lipharoj.

— Eksidu! Kion vi deziras? — Li perfekte parolis angle.

— Antaŭ nelonge ni anoncis nian alvenon al la generalo. Ni estas Earl of Sudessex kaj kapitano Bradford.

— La generalo — diris la ĉino, akcentante tiun nomon kun estimo — restadas en la ĉefkomandejo, ĝi estas proksimume duonhara distanco de ĉi tie. Mi tuj vokos lin pertelefone. -Li telefonis. Rustulo rigardis tra la fenestro. La ĝangalo estis maldensa ĉi tie, ŝajnis, ke ĝi finiĝas. Tra proksima senarbejo li bone vidis la altenkrutantan, neĝkovritan montaron Luang, kies mallarĝa montpasejo kondukis preter la tendaro. Ŝajnas, ke ĝi estas same ankaŭ la limgardejo, pensis Rustulo. En la kontraŭa direkto ondruliĝis la larĝa, rapidflua rivero Irriwaddy, borderita de la ĝangalo.

Dum li rigardis tion, la ĉino parolis telefone en ia stranga lingvo, simila al birdo-ĉirpado, poste li demetis la aŭdilon kaj turnis sin al ili, ĝentile ridetante.

— La ĉefgeneralo ekiros por intertrakti kun vi, sinjoro princo. Bonvolu eniri la ĉambron de la komandanto.

— Ĉu mi? — demandis Rustulo.

— Vi estos pendumita eĉ hodiaŭ, laŭ la ordono de la generalo.

— Kiel ĝi okazis, mi petas vin? — demandis Rustulo. — Pardonu min, sed mi aŭdis tiel, kvazaŭ vi estus dirinta, ke oni pendumos min.

La ĉino ridetante, komplezeme kapjesis:

— Vi bonvolis aŭdi tion bone. Pardonon… — kaj li turnis sin al la soldatoj, — ŝnurligu, friponoj, la estimatan sinjoron kapitanon.

Rustulo ne luktis. Ok pafiltuboj drektiĝis al li. La Bubo staris tie timiĝinte, kun larĝe malfermita buŝo.

— Ĉu vi dirus al mi, ĉina sinjoro — demandis Rustulo, — kial persistas la generalo ĉe tiu ne tro originala ideo?

— Neniu scias, ke la grandsinjoroj kion, kial faras?

— La sinjoro kapitano estas mia oficir-kamarado — kriis la Bubo, — kaj mi protestas…

— Estimata ekscelenco. Ĉiu vorto estas superflua. Mi neniel povas ŝanĝi la ordonon de la potenca sinjoro. Oni pendumos vian estimatan oficir-kamaradon post duonhoro. La ĉefgeneralo volas nur tion, ke oni pendumu la alte estimatan sinjoron, kiam li alvenos, ĉar li estas scivola pri tiu spektaklo.

— Sinjoro — kriis Rustulo rapide al la Bubo. — Pensu pri via devo, kaj estu forta! Se oni pendumos min, vi ĉiumaniere devas paroli kun la generalo… — Li ne povis daŭrigi, ĉar oni kaptis lian brakon kaj fortrenis lin.

— Bonvolu tuj kontakti min kun la generalo — kriis la knabino. — Ĝi estas ia eraro…

— Tio estus superflua, kaj mi ne havas ordonon pri tio. La generalo estos ĉi tie post duonhoro. Bonvolu iri en la ĉambron de la komandanto, ĝi troviĝas dekstre.

Ŝi eniris la ĉambron kun vertiĝanta kapo kaj lace fal-sidis sur la seĝon, farita el kano. Ŝiaj nervoj definitive ĉesis ŝin servi. Ŝi tremis kaj sentis tiel, ke ŝi tuj svenos.

— Kiel turpaj vi estas — diris Rustulo al siaj akompanantoj. La indiĝenoj aŭskultis mirante la nekompreneblajn vortojn de la fremdulo. Li certe preĝas. Ili haltis sub arbo, kaj en la sekva sekundo la maŝo estis ĉirkaŭ lia kolo.

— He! — li kriis. — Kia friponaĵo ĝi estas?! La duonhoro ankoraŭ ne pasis! Ĉu vi trompas la kompatindan eksterlandanon?!.. Mia instruisto tamen pravis.

Sed ili ne ektiris la ŝnuron, kies fino estis ĵetita tra dika branĉo. Ili atendis kun pafpreta fusilo kaj lasis stari lin kun ŝnuro ĉirkaŭ lia kolo.

— Diablo forportu vian ĉefon — riproĉis Rustulo ilin plu. Hundo-vora bandaĉo.

La tempo pasis tiel. Dume Rustulo sciis, ke Kvang punas lin pro la perfido de Bradford.

Subite eksonis trumpeto. La personaro alviciĝis dum momentoj, rajdantoj alvenis, kaj ili desaltadis el la selo antaŭ la generalo. Avane staris pajloĉapela, larĝŝultra homo en verda kimono, al kiu oni rigardis mansalutante en streĉa atentopozo.

Li estis Kvang.

Li iris rekte al la pendingo kaj levis sian manon alten. „Ni, ĝis revido mondo.” Tio estis la adiaŭa penso de Rustulo. Li sentis fortegan ektirion ĉe sia mentono, la ŝnuro streĉiĝis ĉirkaŭ lia kolo…

La brako de Kvang subite moviĝis duoncirkle en la aero, kiel la dirigento dum la provo mansignas al la orkestro fini la muzikadon, kaj la ŝnuro tuj loziĝis. Rustulo falis sur siajn genuojn. Audiĝis ŝriko. La Bubo kuregis el la barako rekte al Kvang. Li turniĝis mirante kaj staris vidalvide al la knabino. Por momento ili rigardis paraliziĝinte unu al la alia, poste la Bubo ĵetis sin al lia kolo plorante:

— Tom! Kara Tom!

Ĉar Kvang estis blanka homo, li nomiĝis Thomas Leven kaj dizertis el la legio antaŭ unu kaj duonjaro.

La soldatoj ne povis kion pensi, kial la generalo brakumas kaj kisas la anglan kolonelon. Neniu scias, kiom longe ili estus ĝojantaj pro la revido, se riproĉa voĉo ne estus ekparolinta sub ili:

— Ankaŭ al mi devus okazi io.

Rustulo diris tion, kiu eĉ nun estis sur la tero, kiel li refalis surgenuen kun la ŝnuro ĉirkaŭ lia kolo.

Ili sidis kune en la ĉambro de la kamondanto.

— Se mi ne rekonas vin en la lasta momento, ke vi ne estas Bradford — diris Kvang, aŭ Tom Leven, — tiam okazintus tre bedaŭrinda afero. Ne koleru, mi petas vin…

— Ne gravas. Ĝi konsideras ĝin, kiel pasema malagrablaĵo. Sed kiel enigme vi fariĝis Kvang?

— Kara amiko- diris Leven ridetante, — ne unu eŭropana oficiro aŭ aventuristo troviĝas en tiu mistika lando sub pseŭdonomo. La alia soldato mortis, mi resaniĝis el mia malsano. Mi vidis, ke intertempe la tribo kiom ekamis min. Ankaŭ mi iris kun ili norden. Ĉar ili estis bonaj al mi, pro dankemo mi instruis ilin pri militarto. Ili estas batalema popolo, kaj tiel mi faris grandan servon al ili, rilate la ekzercadon. Poste ankoraŭ kelkaj triboj aliĝis al ili, tiel mi estigis mian libere vagantan trupon, kiu defendas la pacajn tribojn de la rabistoj kaj predakiristoj. Oni pagas imposton, donante gumon kaj eburon al ni. El tio ni povis aĉeti, kiel vi vidas, kelkajn modernajn instalaĵojn, armilojn, kablojn, telefonon en Ĉinio. — Li amplene karesis sian fratineton, poste li aŭskultis la mallonge rakontitan klarigon de Rustulo pri ilia kaptiteco, pri la princo, pri Bradford kaj pri la armil-transporto, kiu alvenos hodiaŭ nokte al la landlimo.

— Mi scias tion — diris Kvang serioze, — mi regalis la senditon de Snyder per promesoj. Mi faris tion por trompe venigi la armil-transporton al la landlimo. Unue mi fermos la vojon de la usonaj gerilanoj, poste mi kaptos la trupon de la armil-transporto, kaj fine mi neniigos la municion. Mi ne volas fariĝi reĝo pro tio, sed nek aliulo venu regi ĉi tien. Diru al Earl, ke sen ili mi povas gardi la ordon ĉi tie. Mi dankas, miaj amikoj, kion vi faris por mi kaj por mia fratineto. La du serĉataj desegnoj estas ĉe mi, mi kunportis tiujn de la loĝejo de Helena Aldington. Tiam mi jam sciis, ke Bradford estas fripono, sed mi ne havis pruvaĵon. Mia fratineto vendos mian inventaĵon, kaj vi ĉiuj ricevos la premion pro via mirinda servo.

— Se nur vivas iu el la societo — murmuris Rustulo. — La krozŝipo jam certe estas kaptita.

En tiu momento kot-kovrita, spireganta ĉino saltis en la ĉambron, preskaŭ de sur sia ĉevalo, sur kiu li radis ĝis la pordo. Li raportis ion, kaj Leven time kaptis liajn ŝultrojn.

— Kio okazis? — demandis la Bubo.

— Ĝranda problemo — diris Leven. — Oni eksplodigis la digon de la rivero Irriwaddy dudek kilemetrojn de ĉi tie. La akvo torentegas norden.

— Kion signifas tio? — demandis Rustulo.

— Tre malbonan aferon. La akvego inundis la valon, miaj soldatoj devis tiriĝi eĉ pli norden de sur la altaĵoj, tiel do mult-kilometra maro larĝas inter ni kaj mia armeo. Ni estas ĉi tie kun tiu malgranda pikedo, nur cent kvindek homoj, kaj miaj soldatoj ne povas veni ĉi tien. Snyder faris tion. Li fermis mian armeon de la montpasejo, poste li volas ataki nin kun granda superforto. He! G’Lisu! Blovsignalu alarmon!

La trumpeto eksonis.

— Nun kio okazos? — demandis la knabino.

— Unuavice ni prepariĝas, por ke la atako de hordo de Snyder ne trafu nin neatendite. Ŝajnas, ke li konjektis, ke mi intertraktas kun li nur por erarigi lin. Korme ni defendos la montpasejon ĝis nia lasta sangero. Bedaŭrinde ni havas malmulte da espero.

Estis vespero. Paca silento kovris la arbaron, kaj malproksime, sur la bordo de Irriwaddy pigre svarmantaj krokodiloj estis videblaj en la lunlumo. Iu parto de la soldatoj okupis lokon apud la montpasejo, la aliaj konstrus improvizitajn barikadojn ĉirkaŭ la tendaro el sablosakoj, lignotabuloj, ŝtonoj. Pasis du-tri horoj tiel en streĉa atendo. Poste alvenis indiĝena kuriero el la direkto de la suda pado.

— Generalo! — li raportis kun alta estimo. — Mia sinjoro, la nigrevestita generalo petas vian respondon, ĉar kiel nia esploristo informis nin, la unuaj armil-transportaj muloj nun turniĝis al Birmao ĉe la suprenirejo de la montpasejo.

— Diru al Snyder — respondis Leven, — ke miaj homoj atendas la armil-transporton en la intermonto, kaj ili neniigos ĝin.

— Sinjoro, tiam okazos batalo.

— Estos batalo, Hu-vej. Reiru al via sinjoro.

La sendito foriris. La sentinelo de Kvang, kiu kuŝis surventre sur iu alta rokplataĵo, raportis, ke karavano proksimiĝas al la landlimo sur la serpentvojo de la montpasejo.

— Se ili estos en trafdistanco: pafu! — kriis Leven.

— Cho! Sendu patrolon al sudo! Ili estu singardaj, ĉar la malamiko venas!

— Donu al mi fusilon, Leven — diris Rustulo, — mi ne estas fama celfapisto, sed mi valoras kvardek, kvidek tiajn bagariajn ulojn.

— Vi tuj ricevos fusilon, kara… eh, kiel vi nomiĝas?

— Rustulo.

— Kiel?

— Rustulo. Tio estas mia nomo.

— Ĝi ja estas moknomo.

— Ĉu ĝi vere estas turpa? Kelkfoje mi sentis tiel, ke oni estimas min. Ĝi estas tia afero, kiam oni nomas ekskapitanon Kvang. Cetere mia civitana nomo estas John Hallyburto.

— Ĉu Ĥallyburton?… John Hallyburton… Eh… Atendu! Hop! Mia aŭdis tiun nomon antaŭ jaroj. John Hallyburton flugis aviadile el Londono al Aŭstralio, atinginte mond-rekordon, kaj li ricevis la plej altan distingon. Poste la milit-aviadil-fabriko dungis lin, kiel altrangan oficiron.

— Jes, okazis tiel. Baldaŭ li batis per ŝutrotirilo la direktoron de la fabriko ĝis paraliziĝo, kaj li devis fuĝi. Mi estis tiu.

— Mi memoras. Bela futuro promesiĝis al vi… Atendu nur… Mi tuj donos fusilon al vi, sed ne lasu mian fratineton sola. Mi devas esti inter miaj homoj.

Soldato envenis spiregante:

— Sinjoro! La akvonivelo de la rivero Irriwaddy malaltiĝas!

— Mi scias — diris Leven ĝemante, poste li turnis sian al Rustulo, — ĝi signifas tion, ke la lando estas sub akvo ĝis la landlimo de Malantaŭ Hindio. Estas bonŝance, ke la akvo ne fluas ĉi-direkten, sed al nordo.

Alvenis alia soldato:

— Ili proksimiĝas! Ili estas ĉirkaŭ kvarcentope!

— Cho! — la ĉiona oficiro aperis, aŭdinte la krion de Leven. — Kvindek homoj pafu konstante la monteton, kiu estas malantaŭ la sankta arbo Bo, por ke ili ne povu ĉirkaŭigi nin el la direkto de la rivero. La homoj estantaj en la montpasejo, neniokaze forlasu sian postenon, kaj dudek homoj komencu fari dratbarilon malantaŭ la barikadoj. Vi, kiel mi diris, restu ĉi tie kun mia fratineto…

— Sed mi…

— John Hallyburton! En mia regno ĉiu viro estas soldato. Kaj li povas respondi al la ordono, ke jes. Ĉu vi komprenis?

— Jes, sed mi havas la kuraĝon…

— Ŝango de l’ front!

Ekstere jam estas aŭdeblaj la unuaj pafoj.

Oni atakis ilin per granda superforto. Snyder jam ne provadis per la ĉirkaŭfermo. Ili ĵetis sin sur la kvindek homojn, starantajn en la intermonto. Ĝi estis la celo! Ili plej granda forto konsistis en tio, ke ili sukceis akiri kelkajn mangrenadojn. El kvin grenadoj tri eksplodis malantaŭ la barikadoj, iu estis brulbombo.

La bone konstruita, primitiva pozicio de Leven ruiniĝis. La disŝpruciĝinta, etera flamo de la brulbombo ekbruligis du barakojn. La barikado flamis.

— Suboficiro! Dudek homoj konstante konstruu la barikadon! — kriis Leven, kiu jen tie, jen ĉi tie aperis inter la batalantoj. — Kvin homoj elportu la municion el la brulanta barako, liveru ĉion sur la monteton, kiu estas malantaŭ la Bo-arbo. Ni retiriĝos tien.

Nigra objekto falis apud lin. La suboficiro paraliziĝis pro timo: mangrenado! En la sekva sekundo Leven kaptis la grenadon, kaj reĵetis ĝin grandarke. Tio estas la sola defendo kontraŭ la falinta mangrenado. Kelkfoje ĝi sukcesas, ĉar ne ĉiam oni povas precize tempofiksi la frapfuzeon.

La reĵetita bombo eksplodis super la malamiko, en la aero, larĝe disŝprucigite flamantan eteron, brulantaj homoj kuradis ŝrikante. La pozicio de la kvindek soldatoj, starantaj en la intermonto malfortiĝis per dek kvin homoj, kaj ili estis repremitaj. Iuloke la malamiko jam penetris malantaŭ la barikadon de la tendaro, sed ili sukcesis mortigi la unuajn atakantojn, kaj denove rekonstrui la breĉon. Sed ili situacio ŝajnis malespera.

— Hallyburton! — kuregis Leven al la sendifekta barako. Lia fratineto kaj la ruĝhara junulo ankoraŭ estis tie.

— Jes! — diris Rustulo kaj provis malproksimiĝi de la fenestro, de kie malgraŭ la ordono li konstante pafadis al la malamikoj, estantaj antaŭ la barikado.

— Kunportu mian fratineton post la monteton kaj eĉ plu gardu ŝin. Ni retiriĝos tien. Bedaŭrinde nia afero statas malbone.

Kugloj siblis, sufoka fumodoro ŝvebis en la aero, kaj la oreltranĉa kriego de la indiĝenoj ne ĉesis eĉ por momento. Kiam la Bubo elpaŝis el la kabano, grenad-splito deŝiris la pordon apud ŝi. La knabino ekŝanceliĝis. Kugloj siblis ĉirkaŭ ŝi kaj frapiĝis en la muron de la barko. Rustulo kaptis la virinon rapide kaj kuris kun ŝi al la monteto, kie oni jam konstruis la novan barikadon.

— He! Kolektu cent homojn! — kriis Snyder, kiu dume vundiĝis sur la brako. — Ni sturmos la intermonton.

— Ni ne havas mangrenadon — raportis iu soldato. Ili ne estis milit-ekzercitaj, kiel la homoj de Leven. Ili estis nedisciplinita grupo de bandaĉo de gerilanoj.

— Ĝi ne gravas — diris Snyder, — ni forbalaos ilin. Arigu la batalantojn, kaj faru tiel, kvazaŭ vi volus ŝturmi la tendaron. Proksimiĝu tien sporade pafante. Deturnu la atenton de la homoj en la tendaro de la intermonto.

Dum la soldatoj de Leven pensis tion malantaŭ la barikado, ke oni atakos ilin, cen homoj neatendite ekkuregis al la intermonto, kaj maldensigitaj de du pafaroj, ili atingis la manplenon da pikedo de Kvang kaj masakris tiujn dum minutoj. Poste evitante la rokojn de la intermonto, ili volis ataki la tendaron el flanka direkto.

— Cho! — ordonis Leven. — Ni retiriĝos malantaŭ la monteton konstante pafante en kvaropaj grupoj, defendante nin el dorsdirekto. Kolektu ĉiun armilon! Verŝu petrolon sur la barikadon kaj ekbruligu ĝin!

La flamanta barikado malhelpis la ĝeneralan atakon. Dume Leven kolektis siajn kelkajn restintajn homojn malantaŭ la monteto apud la rivero. Estis noktomezo.

La unua mulo de la granda armil-transporto atingis la enirejon de la montoĉeno ĉe la limo de Birmo.