Mury Hebronu

OPOWIEŚĆ JEDNEJ NOCY

– Nie dygaj, nic nie dygaj, małolat. Puszka jak puszka, ani lepsza, ani gorsza. Nie dygaj, ale nie myśl sobie, że to pączki u cioci. Pączki u cioci się skończyły, tam, na sali, kiedy słuchałeś wyroku. Już tam powinieneś wiedzieć, że cię nie ma, że jest ktoś inny. Umarł król, niech żyje król jak nawijają Anglicy. Kumasz? Po nadziei i po świętach, i po herbacie, i po regatach, i po czym tam jeszcze. Wszystko w porządku, wszystko od nowa. Przyzwyczaisz się. To przychodzi szybko i bezboleśnie. Tylko nie licz, nie skreślaj jakichś głupich kurewskich dni w kalendarzu, nie bądź aż takim bezmózgiem. Odsiaduj swoje, każdy dzień od nowa, i myśl raczej o wczorajszym niż o jutrzejszym. Nie ma cię za murem, nie ma cię w przyszłości, nie ma cię na wolności. Jesteś tu i żyj tu. Ja ci to mówię. Możesz mi wierzyć. Pierwszy raz się powaliłem, jak miałem piętnaście lat. Stara historia. Prawie nie pamiętam. Wiesz, jak jest, kolesie stare zgredy, potrzebny im był jakiś obrotny dzieciak. Stanąć na obcince, jakiś lufcik w mieszkaniu, przynieś, wynieś, te sprawy. Jak był podział, to kopsali parę łyków gorzały, parę ramek szlugów, jakieś drobne fanty, trochę grosza. Dla mnie to było dużo. Same atrakcje mi wystarczały. Dorośli faceci, dziewczyny, noce na melinach, knajpy, skoki, miasto prawie portowe, prawie nadmorski kurort, to i życie było wesołe. Żyłem jak lord. Nawet z tego, co kopsali mi kolesie, miałem tyle, że byłem na podwórku krezus, poważanie u kumpli z zawodówki też miałem, chociaż do szkoły to śmigałem wtedy, jak było za zimno, żeby się bujać po świeżym lufcie. Matka klęła i próbowała napierdalać. Nie bardzo wiem, o co jej chodziło. Szmalu nie musiała mi dawać, w domu bywałem od przypadku do przypadku, nie przeszkadzałem jej w nocnych dymaniach z kolesiami, co ją wyjmowali z knajp. Ci kolesie zmieniali się tak często, że jak sobie przypomnę, to mi wychodzi z tego przynajmniej batalion jebaków. I będziesz zdrów, małolat?! To ona, ta stara kurwa i pijaczka, sprzedała mnie dzielnicowemu. Kolesie kazali mi skitrać jakiś gorący towar, nic szczególnego, jakaś skóra, jakiś kożuch, wszystko noszone. Bladź, moja matka rodzona, wyniuchała te szmaty i poleciała na komendę. Bo dymać się na okrętę i chlać gorzałę to tak, ale z pudłem to nic wspólnego mieć nie chciała. A co ja jej jeszcze bronię! Zwyczajnie jej przeszkadzałem, chciała mieć chałupę tylko dla siebie i swoich amantów. No i poleciała z jęzorem i towarem zapakowanym do swojej własnej walizki, mało tego, wyśpiewała, bladź, moja matka rodzona, o wszystkim, co kiedyś przynosiłem i nie przynosiłem. Skręcili mnie tego samego dnia. Pierwszy raz w życiu byłem na skowerni. Do tej pory jakoś mi się farciło. Pierwszy raz, ale kolesie wcześniej wyrobili mi pogląd na wymiar sprawiedliwości i organy pościgowe. Prowadził mnie przez miasto dzielnicowy, a ja mało się nie zesrałem ze strachu, ale wiedziałem, że nie wycisną ze mnie ani słowa, nic. Byłem tak spanikowany, że dałem w długą w ślepą bramę, bez przelotu. Najechał mnie dzielny sierżant na ostatnim piętrze, jak próbowałem wyrwać klapę i prysnąć na dach. Załatwił wszystko paroma kopami z jedną łapą w kieszeni. Nie wyjmował nawet loli. Wylecieli ludzie z mieszkań, ale ścigający organista uspokoił ich, że właśnie chwyta groźnego przestępcę na gorącym uczynku i za chwilę wszyscy będą bezpieczni. Niewiele brakowało, a do jego ciężkich buciorów przyłączyłyby się uczciwe, rozdeptane robotnicze kapcie. Darłem się wniebogłosy i słałem takie wiąchy, jakich na pewno żaden z tych kutasów w pidżamach w życiu nie słyszał. Dzielny glina prawie niósł mnie na komisariat, bo w oczach mi ciemniało i słaniałem się od tego jego gorliwego wykonywania obowiązków służbowych. Na posterunku dostałem jeszcze parę razy w ryj od oficera dyżurnego i dali mi spokój na całą noc. Pierwsza cela w życiu. Zapamiętałem ją dokładnie. Ile to już lat? Siedziałem na drewnianej skrzyni, a obok rzęził jakiś zarzygany oleander, w celi obok ktoś podnosił raban, potem otwierały się drzwi, kilka jęków i spokój na pół godziny, bo klient ledwo oprzytomniał, zaczynał od początku. Jakiś kozak albo wariat. Nic dziwnego, że nie zmrużyłem oka, myślałem, małolat, pierwszy raz w życiu tyle myślałem, w swojej pierwszej celi, po pierwszym milicyjnym łomocie. Starczyło parę godzin i nauki starszych kumpli stały się ciałem. Zawsze powtarzali – nigdy nie wierz kobietom, wszystkie to kurwy, myślą przez pizdę i sprzedadzą cię, jak tylko będzie okazja. Zawsze powtarzali – nie wierz milicjantom, bo wszystko, co mają dla ciebie, to lole, kopy i piachy, nie ufaj im nawet na odrobinkę, powiesz słowo, a namotają tak, że wsypiesz kumpli, siebie i jeszcze dostaniesz taką pajdę za grzechy nie popełnione, że aż cię zatelepie. – Wszystkie te nauki sprawdziły się jednego wieczoru. Sprzedała mnie własna matka. Po pierwszym spotkaniu z milicją miałem rozkwaszony nos i obolałe nery. W nocy odlewałem się krwią i słyszałem napierdalanie za ścianą. Jak na piętnastoletniego karakana to zupełnie wystarczy.

Rano próbowali mnie przesłuchiwać. Nic, ani słowa, nawet jednego słowa z tych, co chcieliby usłyszeć. Nie wiem, nie pamiętam, nie wiem, nie pamiętam, nie wiem, nie pamiętam. Myślałem, że wyrzygam własny żołądek. Napierdalali tylko w brzuch. Siedziałem na krześle, jeden pytał, czekał na odpowiedź i potem mrugał do tego drugiego stojącego pod ścianą. Ten drugi podchodził i walił pięścią w dołek, tylko raz, potem musiał mnie przysuwać z krzesłem, bo odjeżdżałem na dobre pół metra. Kiedy znudził mu się boks, chwytał mnie dwoma palcami za baczki, za włosy na skroniach, podrywał do góry i sadzał, podrywał do góry i sadzał. Jak go kiedyś spotkam, ożenię mu kosę. Na zimno.

Przez dwa dni nic nie mogłem jeść, żołądek tak mi się skurczył, że nie mieściło się nic, zupełnie nic. Wypuścili mnie. Nie wiem, dlaczego wróciłem do domu. Wróciłem spokojnie, jak baranek. Zamknąłem się w swoim pokoju i przez tydzień wychodziłem tylko do kuchni, żeby coś wrzucić na ruszta, jak nie było matki. W nocy śpiewy i postękiwanie za ścianą. Słuchałem tego, ale tak, jak się słucha radia.

Sprawę miałem na wiosnę. Sąd dla nieletnich. Cyrk. Świadkowie, moja była matka, kurewska jej pamięć, przyszła wysztafirowana, aż się lepiła od tej tapety, co ją sobie na mordę położyła. Kręciła zwiędłą dupą i dokładnie wyliczała, co znosiłem do domu i od kiedy. Wyliczyła wszystkie noce, kiedy mnie nie było. Skąd ta dziwka mogła wiedzieć, skoro zawsze wieczorem była nagrzana jak meserszmit, a jaja klientów przesłaniały jej widok. Potem nauczycielki ze szkoły, dyrektor, gadka o demoralizacji kolegów, jakbym ja najwięcej demoralizował tę bandę pijącą alpagi na przerwach w kotłowni u ciecia, starego wyrokowca. Potem gadka o zadawaniu się z elementem. Potem sąsiedzi, niektórych nigdy na oczy nie widziałem, poważni ojcowie rodzin – chuligan, przywódca podwórkowej bandy, pijany, agresywny, zaczepiał dziewczyny – w ich oczach odbijała się szubienica. Potem jeszcze dzielnicowy – opór władzy, złośliwe milczenie podczas śledztwa i wszystko, co możliwe. Czułem się jakbym miał czterdzieści lat i połowę z tego spędził w kazamatach.

Dostałem to, czego się spodziewałem. Poprawczak do pełnoletności, a wszystko, co mnie obciążało, to parę szmat z tego ostatniego skoku. Reszta to tylko opinie i zeznania. Ale miałem radochę, cała wyfiokowana i poważna jak garnitur woźnego sala nie usłyszała ode mnie ani słowa. Nic. Ani jednego mruknięcia. Myślałem, że zesrają się ze złości.

Masz fart, małolat, że nie gibałeś w zakładzie, masz skurwysyński fart, że nie siedziałeś w poprawczaku, tyle ci powiem. Ale ja też mam fart. Mnie już nic nie ruszy. Nawet zsyłka na białe misie. Nic. To, czego nauczyłem się w zakładzie, starczy mi na całe życie. Zresztą popatrz sam, kto najbardziej kozaczy w kryminale. Zakładowcy, małolat. Byli zakładowcy. Wolności zaznali tyle, co w przedszkolu, a potem to już tylko kraty i mury, mury i kraty. Sam kwiat złodziejstwa. Masz fart, małolat, masz fart. Złodziej nigdy nie byłeś, tyle że ci może milicja po pijaku gdzieś dokumenty sprawdziła i dali kopa, żebyś prędzej do łóżka trafił.

A ja ci powiem, małolat, że zakład to jest piekło, które ludzie wymyślili dla ludzi. Takie sobie nieduże piekiełko. Popatrz tutaj, stare diabły są zmęczone, zużyte, szczerbate. A tam, tam aż kipi, aż się kotłuje. Dzieciakom się wydaje, że im mocniej nienawidzą, tym są silniejsze.

Pierwszego dnia, jak tylko wszedłem na kilkudziesięcioosobową salę, zapadła taka cisza, że aż mnie w uszach zaświdrowało. Wiedziałem, że zaraz się coś stanie, i to coś takiego, od czego będzie zależało moje tam życie.

Naprzeciw mnie wyszedł klient, starszy ode mnie, przynajmniej wyglądał na takiego z tej bandyckiej mordy. Widać, że kozak trzymający tych wszystkich kolesi, i to tak, że na milimetr nie mieli prawa podskoczyć. Szedł prosto na mnie i wiedziałem, że nie mogę przypeniać, bo on nie przypenia na pewno. Zatrzymał się pół metra przede mną i słyszałem, jak płuca wszystkim dookoła przestają pracować. Upuściłem swoje klamoty na podłogę, bo wiedziałem, że obie ręce zaraz będą mi potrzebne. Chciał mnie trzasnąć z otwartej w czoło, cholera, małolatowska gierka – blacha. Przeliczył się, zrobiłem zwód, cholera nim zatrzęsła. Sprężył się cały i usłyszałem, jak cicho, cichuteńko wyszeptał „orient”, właściwie odczytałem to z ruchu jego ust. A może skumałem to jakoś bez słów. Kozaczek, żeby wszystko było niby prawilnie. Sekundę później wyprowadził taką krótką pigułę z prawej, od dołu. Gdyby mnie trafił, zaliczyłbym parkiet nieodwołalnie. Ale mnie nie trafił. Wtedy byłem szczuplejszy i na pewno szybszy niż dziś, a na podwórku nie było dla mnie zawodnika. Zrobiłem skręt w prawo z lekkim przysiadem i z tego przysiadu posłałem mu z prawej sierpa. Sam się na niego wpierdolił, efekt był podwójny. Zobaczyłem, jak mięknie trochę, więc skoczyłem do przodu i wyprowadziłem krótkiego lewego w żołąd. Zgiął się. Wtedy prawym hakiem go wyprostowałem. Popełnił największą głupotę, że mnie zlekceważył – świeżol i taki szczupły. Jak się załapał na te trzy szybkie, to był taki zdziwiony, że nawet gardy nie podniósł, i to był jego drugi błąd, to go zgubiło. Widzisz, małolat, że wysoki nie jestem, ot taki w sam raz, a wtedy jeszcze niższy. On był wyższy o pół baniaka, nie miałem innego wyjścia, jak tylko trzasnąć go z grzywki, i zrobiłem to, i to jak! Wyrwało go z butów i rzuciło między koja. Teraz ja byłem kozak. Przez trzy sekundy.

Potem długo nic nie pamiętam, tylko jego krzyk na początku – tylko kurwa jego mać bez glanowania.

Zbudził mnie lodowaty strumień wody. Dookoła był spokój. Nic się nie stało. Następnego dnia stanąłem do raportu za udział w bójce. Nawet ksiądz dobrodziej nie uwierzyłby, że spadłem z łóżka. Byłem fioletowy i nos zasłaniał mi oczy. Dostałem siedem dni twardego. W chlebie ktoś podał mi trzy pety, draskę i jedną zapałkę podzieloną na cztery. Wtedy poczułem, że wejście miałem nie najgorsze.

Stare dzieje, małolat, stare dzieje. Ten zakład wyglądał jak klasztor. Dookoła wysokie mury posypane tłuczonymi butelkami, a jeszcze wyżej kolczasty drut. Przy zakładzie było gospodarstwo, hektarów od nagłej śmierci. Ci, co mieli wyjść niedługo, pracowali wewnątrz. Obora, chlewnia, te rzeczy. Ta chlewnia to był dla niektórych rarytas, tylko dla wtajemniczonych. W jakieś sześć miesięcy po tym, jak mnie zapuszkowali, pracowałem właśnie w chlewni razem z tym kozakiem, co trzymał cały zakład. On do końca wyroku z niej nie wychodził. Zawsze powtarzał strażnikom i wychowawcom, że jak tylko będzie miał okazję, to się zerwie. Mógł sobie pozwolić na takie rozmowy, bo nagrabione miał tyle, że i tak nie poszedłby do pracy na zewnątrz. No więc, jak robiliśmy tam razem, wywalaliśmy gnój i czyściliśmy boksy, podszedł do mnie i powiedział: – Chodź, tobie też coś się od życia należy. – Klawisza akurat nie było. W oknach kraty, wrota zamknięte na zasuwy, więc mógł spokojnie iść do kantyny albo do biura macać cipy z administracji. Poszedłem za kozakiem. Zaprowadził mnie do takiej pakamery, gdzie leżały worki z żarciem dla świń, narzędzia i jakiś inny fajans. Było tam jeszcze dwóch kolesi. Jeden z nich wyjął poszarpany świerszczyk i podał mi. – Masz, luknij se, małolat – wziąłem i zacząłem przeglądać delikatesowy towar. To były jakieś kawałki, składanka z paru innych świerszczyków, niemożliwie zmaltretowana i pomięta. Dupy, kutasy, Murzynki z różowym miechem, strumienie spermy, lesbije, panienki posuwane przez księży, policjantów i owczarki alzackie. Przygrzało mi, małolat, oj, przygrzało, myślałem, że mi nogę oberwie. Z dupami na wolności miałem niewiele do czynienia. Czasami na melinie, jak starsi kolesie już nie chcieli albo nie mogli z przepicia, to pozwalali jakąś półprzytomną dziwę posunąć albo dać jej do obciągnięcia. Jak mnie zapudłowali, to zapomniałem o tych historiach. Ot, czasem ruszyłem skórą pod kocem albo w bardaszce. A tu nagle taki numer. Rozdziawione cipy gapią się na ciebie, dziury w dupach mrugają zachęcająco, panienki z cycami do ziemi czekają na parę łyków spermy. Nie ma się co dziwić, małolat, że mnie wzięło. Żeby nie kolesie, to pewnie rzuciłbym się na ten złachmaniony papier i lizał do upadu te ociekające brochy i ciasne dziury w dupach. Tak, kolesie mnie wyczuli. Jeden się uśmiechnął kpiąco i powiedział: – Co, małolat, zwaliłbyś gruchę? Weź te obrazki i idź do bardaszki. – Na to mój kozaczek: – Przyprowadźcie lepiej Bardotkę. – Dwóch kolesi wyszło, a ja zacząłem coś kumać, ale jeszcze nie za bardzo. Patrzyłem na te dymanie, ćmiłem peta i czekałem. Krótko. Za drzwiami coś zakwiczało i dwóch kolesi wrzuciło dorodną, ale jeszcze małoletnią świnię. Skumałem. – Spokojnie, małolat, jeszcze nie rodziła, a już bez cnoty. Dziwny przypadek u świń, nie, małolat? Pod prysznic Bardotkę, higiena najważniejsza! – Odkręcili kran, podłączyli gumowego węża do mycia wiader i zaczęli ryżową szczotką szorować maciorkę-małolatę, śmiejąc się niemożliwie. Zwierzątko wkrótce się zaróżowiło. Widok w sam raz apetyczny. Czekałem, co będzie dalej. Nic specjalnego. Kozaczek kazał jednemu kolesiowi przytrzymać kochankę za uszy, drugi przysiadł jej na grzbiecie, ścisnął nogami i unieruchomił. Kozaczek zwyczajnie rzucił jakąś szmatę na betonową posadzkę, ukląkł sobie wygodnie i wyjął kutasa. Przyjrzał mu się, pogładził, wyjął z kieszeni pudełko z jakimś kremem, natłuścił swoją dzidę, aż zalśniła, i najnormalniej w świecie nadział małolatkę-świnkę na rożen. Tylko raz kwiknęła na początku, potem tylko pochrząkiwała cicho, gdy już była pewna, że to żadne świniobicie czy jakieś drutowanie ryja. Była przyzwyczajona.

Nie mam pojęcia, dlaczego akurat ona wpadła kozakowi w oko, ona jedyna z całego chlewu. Traktował ją tak dobrze, jak traktowałby swoją kobietę na wolności.

Patrzyłem na to kozacze pompowanie i czułem, jak mi znowu staje, chociaż wcześniej zwinął się w trąbkę. Teraz widziałem, jak facet uwija się coraz bardziej i obejmuje dłońmi szczupłą, różową pupkę Bardotki. Skończył, zapiął spodnie i wstał. – Małolat! Teraz ty. Zanim dziewczyna ostygnie. – Co miałem robić. Nie chciałem przypeniać i czułem, że mi się chce. Rąbnąłem na kolana za Brygidą i wetknąłem jej. Uczucie było takie mniej więcej jak normalnie. I raz i dwa, i raz i dwa, i raz i dwa. Koleś siedzący na grzbiecie rozłożył na świńskich plecach ten wyświechtany świerszczyk i przewracał strony, zatrzymując się na ciekawszych układach dłużej, żebym się mógł lepiej przyjrzeć. Krótko to trwało, może z minutę i było po zawodach. Pozbierałem się. Bardotka wróciła do siebie, a my do pracy.

Później jeszcze kilka razy kozak zapraszał mnie do korzystania z usług jego kochanki. – Tylko, kurwa twoja mać, żebyś się nie ważył bez mojego pozwolenia, bo ci kosę ożenię. – Taka to była miłość kozaczka.

Zresztą z tą świnią, małolat, to robiłem ot tak, dla zbytów, może też dlatego, że się trochę waflowałem z tym kozakiem. Mnie świnie nie były potrzebne. Na każde skinienie mogłem mieć cwela albo dwu. Bo w zakładzie, małolat, przecwelić kogoś to było pięć minut. Tylko ludzie wyczuli, że jest ktoś, jakiś byle jaki, przestraszony, taki, co ze złodziejami nie miał nic wspólnego, albo przygłup, to go najpierw bajerowali, że to, że tamto, że będzie miał lepiej, że go będą bronić, a potem jak się zgodził, to króciutko – smaruj dupę! – i już była nowa panienka. Te wszystkie Marysie, Ziuty, Krysie, Gienie, ile tego było. Teraz jak trafi się jakaś parowa w normalnym kryminale, to najpewniej jeszcze z zakładu fama za nim przyszła. Sam widzisz, że tutaj się nie przecwela tak łatwo. No, chyba że ktoś się sam pcha na kutasa. A tam, w zakładzie, było tego barachła skolko ugodno. Na każdej sali przynajmniej ze dwu. To było życie. Panienki sprzątały, opierały całą salę. A w nocy obciągały wszystkim chłopakom po kolei, czasem to mi się ich żal robiło. Zawsze toto było brudne, niewyspane, poobijane. Tutaj jak nawet są, to mają spokojniej. Stare diabły są zmęczone. Czasami było tak, że jak się ożłopałeś czaju, to mogłeś do białego rana, dopóki ci stał. Tylko machnąć i już. To też zasługa kozaka była. Cwele bały się go jak ognia, chociaż tak naprawdę to on wolał swoją blondynkę. Ale kiedyś jakaś panienka się zbuntowała i nie chciała kolesiowi popuścić ciasnej. Kozak popatrzył, nic nie powiedział, tylko wstał, wziął taboret do ręki i zwyczajnie jej przypierdolił. Tylko raz. Połamał na niej fikoł. Dwa dni chodziła ze spuchniętym obojczykiem i na koniec poszła do lekarza. Lekarz stwierdził, że ma złamany obojczyk. Powiedziała, że spadła ze schodów. Od tamtej pory z cwelami był spokój.

Stare dzieje. Szkoda bajery. Wyszedłem w swoje osiemnaste urodziny. Trzysta kilometrów do domu. Bilet mi kupili. Nigdzie po drodze nie wstępowałem. Żadna gorzała czy inne takie rzeczy. Tylko w pociągu, jak już miałem wyskakiwać, skroiłem na zimno zegarek jakiemuś śpiącemu facetowi. Pamiętam, że jakiś szmelc, ruski chyba. Do domu zjechałem wieczorem. Matka była. Suka nie odwiedziła mnie ani razu, nie wysłała jednego listu, nawet byle jakiej paczki. Ale poszedłem do domu. Od czegoś musiałem zacząć. Otworzyła mi drzwi i od razu zobaczyłem, że się postarzała. Wychodziła powoli z obiegu. Jak mi otworzyła, to od razu zaszyła się z powrotem w skotłowane szmaty na tapczanie. Podszedłem do kredensu, znalazłem wódkę. Teraz mogłem się spokojnie napić. Usiadłem i nalałem sobie uczciwego sztagana, pierwszego od trzech lat. Wypiłem. Patrzyliśmy na siebie. Widziałem, że się boi. – I co, mamuśka. – Żadnej odpowiedzi. Wychyliłem drugą szklankę i wciąż się jej przyglądałem. Rozmamłana, w betach, w nocnej koszuli. Patrzyłem jak na jakąś obcą, nieznajomą dziwę na pijackiej melinie. Pomyślałem sobie: – Dobra, obca to obca. – Wstałem i przeniosłem się na tapczan. Usiadłem obok niej, zwlokłem powoli brudną kołdrę. Trzęsła się jak cholera. Musiało się z nią coś porobić przez ten czas, coś z głową, bo trzęsła się i patrzyła tak, że aż mnie ciarki przechodziły. Nie wiem, może miała kaca, wiesz, małolat, jakie kace potrafią być, można się zesrać ze strachu. Ale chyba nie, miała przecież wódkę. Nic, pomyślałem, jedziemy dalej. Zadarłem jej tę nocną koszulę. Miała zwiędłe uda, zwiędłe i grube. Wsadziłem jej łapę pod majtki i zdarłem. Poszły w strzępy. Patrzyłem na matczyne piździsko i czułem, jak mi się prostuje.

– No, mamuśka, dawałaś wszystkim, to dasz i synowi. W końcu on najpierwszy dla ciebie. Coś mu się należy za trzy lata, co mu obstukałaś – tak jej powiedziałem.

Rozrzuciłem jej nogi, ukląkłem między nimi i zmusiłem ją, żeby rozpięła mi rozporek i wyjęła synowskiego kutasa. Wsadziłem. Na początku się opierała, potem poszło. Przez całą noc żłopałem gorzałę i dymałem. Takiego filmu nigdy nie zobaczysz. Rano zostawiłem ją zjebaną w skotłowanej pościeli i poszedłem szukać koleżków. Dostała to, na co zasłużyła. Przez całe życie była kurwą. Wyrzekła się własnego syna, więc syn wrócił jako obcy facet, klient, i dostał to, co miała do dania. Proste.

Kumple przywitali mnie jak swojego. Wiedzieli, co się ze mną stało trzy lata temu. Wiedzieli, że nikogo nie wpierdoliłem na mukę. Wiedzieli, że na sprawie nie powiedziałem ani słowa. Byłem w porządku. Sprawdziłem się. Część koleżków kiblowała, przybyło kilku nowych, powychodzili akurat. Siedzieliśmy w brudnej knajpie i przepijaliśmy. Ta knajpa była znana. Obcy tutaj nie wchodzili. Czasem dziewczyny sprowadzały wieczorem jakiegoś zbłąkanego jelenia, żebyśmy się nim zaopiekowali. Przeważnie się opiekowaliśmy. Obok knajpy był taki ni to skwerek, ni to zagajnik, w okolicy nazywało się to laskiem nagusa. Tam zostawialiśmy klientów w bieliźnie, czasem w spodniach. Taki jeden z drugim nie szedł nawet na milicję, zadowolony, że tylko portfel, zegarek i marynarkę stracił. Czasami bywało gorzej. Milicja to się pojawiała, jak była jakaś grubsza afera, jakiś włam albo trup. To była spokojna dzielnica.

Żyło się z dnia na dzień. W domu bywałem od przypadku do przypadku, czasem sypiałem. Przeważnie koczowało się na melinach. Jak trafiała się jakaś większa forsa, to w taryfę i rajd po mieście. Już nie jakieś brudne speluny, tylko elegancja francja, czyli lokale w śródmieściu. Dbałem wtedy o siebie. Nie tankowałem tak oporowo, jak reszta kolesi, to i szmalu miałem więcej, ciuch, fryzur zadbany, wyglądałem na dwadzieścia parę lat.

Jak mnie znudziło przedmieście, to bujałem się trochę cynkami, w centrum, przy hotelach. Ale krótko. Nie dla mnie biznes. Tam zawsze jakieś afery, przewałki, każdy każdemu na ręce patrzył. Jak jest duży pieniądz i można go stracić, to nie ma zmiłuj się, brat brata sprzeda za parę papierów. Wycofałem się z tego interesu. Wolałem ferajnę ze swojej dzielnicy. Chłopaczyny obdarte i obdziargane, ale przynajmniej honorne. Złodziej powiedział, złodziej zrobił. Czułem się pewniej, wiadomo komu można było ufać, a komu lepiej nie. Pewnie, było i frajerstwo, ale oni nie mieli nic do gadania. Dzielnicą rządziły sztywne chłopaki. Jakoś szło. Były drobiazgi, jakiś bejc, jakiś kiosk, jakiś sklep w nocy, jak suszyło, a z forsą było cieniutko. Czasami ktoś nadał coś większego, jakiś kwadrat albo willę. Mnie się farciło. Na gorącym mnie nikt nie przypalił, a wspólasów miałem też niegłupich.

Czasami było też do śmiechu. Pamiętam taką jedną aferę, z której przez miesiąc całe osiedle się chachało. Dwu koleżków, może mieli po szesnaście lat, skasowało brykę, fiata kombi. Pojeździli trochę w nocy po mieście i przyczaszkowali, że dobrze tą bryczką zrobić jakoś skok. Zajechali do jednego z nich, wzięli z piwnicy łom, brechę i dalej na miasto. Spodobał im się sklep z futrami. Wzięli go od tylca. Pięć minut i ukręcili kłody od zaplecza, wyłamali drzwi i wskoczyli do środka. Zobaczyli szafę pancerną, taki sejf wpuszczony w podłogę. Podjarali się strasznie, że nic tylko ta szafa. Na futra i skóry nawet nie spojrzeli. Pewnie myśleli, że za dużo zachodu z takim towarem, trzeba szukać pasera, sprzedawać, cały młyn. A kasa to kasa, wiadomo, żywa gotówka. Przez pół nocy kuli beton dookoła sejfu, wyrywali z korzeniami, w końcu wyrwali. Ale kurwa jej mać szafa ważyła ze dwieście kilo. Następną godzinę taskali ją do fiata. Bryka aż jęknęła, jak rzucili ten złom z tyłu. Prawie na sygnale, zadowoleni jak dzieciaki po pierwszej komunii, polecieli z tym koksem do piwnicy tego kolesia od narzędzi. Znowu z godzinę im zeszło, zanim spuścili mebel po schodach. Fiata odstawili ulicę dalej, tak im się spieszyło do prucia. Cały dzień nie jedli, nie pili, tylko bebeszyli ten sejf. Wieczorem skończyli. W środku było pięćset złotych drobnymi, pół flaszki wódki i kilo jakichś kwitów.

Dostali poprawczak do pełnoletności. Zakład im dobrze zrobił. Myślę, że wyrośli na dobrych złodziei. Zawzięte chłopaki. Tak, zakład wyleczy ich ze złudzeń. Mnie też wyleczył. Jak wyszedłem, to wiedziałem, że będę kradł, a jakieś tam radiowozy, przesłuchania, komendy latają mi osiemdziesiątką dookoła kutasa. Po trzech latach zakładu człowiek przestaje być strachliwy. Zakład to podstawówka dla złodziei. I to podstawówka na wysokim poziomie. Słyszałeś, małolat, nawet w gazetach o tym pisali, o tych dwu chłopaczkach, co zrywali się z zakładu i przy okazji załatwili klawisza. Jakiś pismak biadolił, że to zezwierzęcenie, że takich to trzeba odpowiednio, wiesz, co miał na myśli ten skurwiel. A ja bym tych palantów z gazet i telewizji, tych uczciwych obywatelskich palantów zamknął w jakimś ostrym zakładzie na miesiąc, tylko na miesiąc. Jestem ciekaw, kogo wtedy chcieliby wieszać. A zresztą nie wiem. Taki obywatelski obywatel zawsze jest obywatelski i nawet w zakładzie czy kryminale by się urządził odpowiednio. Zostałby taki naczelnym kapusiem naczelnika i żaden klawisz by go nie ruszył. Wiesz, jak jest, małolat. Widzisz, jak jest w kryminale, jacy są klawisze. W zakładzie są gorsi. Tam siedzą prawie dzieci. Z piętnastoletnim dzieciakiem mogą zrobić wszystko. Co ci zresztą będę nawijał, zapytaj jakiegoś zakładowca, dla mnie to już historia.

Na wolności pobujałem się tak akurat w sam raz. Dzielnicowy łaził za mną i pierdolił, że jak nie pójdę do jakiejś roboty, to on coś na mnie znajdzie. Jakby się uparł, toby pewnie znalazł. Poszedłem do roboty. Co miałem robić? Ładować się na minę? Gdzie poszedłem? Do kotłowni, małolat, do kotłowni. Za pomocnika palacza w takim dużym szpitalu. To nie była zła robota. Ciepło i przytulnie. Palaczem był taki jeden stary złodziej, co połowę życia spędził w kryminale, a drugą przy piecach we wszystkich kotłowniach w mieście. Z palaczami zawsze tak jest. W kryminale, jak już robią jakiś kurs zawodowy, to najczęściej kurs palacza. Nawet tutaj. Słyszałeś, jak wczoraj gadali przez betoniarnię. Będzie kurs palacza co.

No i robiłem za diabła. Czasem wrzuciłem do pieca parę łopat. Czasem przywiozłem parę taczek, a przez resztę czasu miałem czas wolny. Zajęcia własne, małolat. W nocy to se spałem na waciakach, a w dzień przeważnie żłopałem gorzałę z palaczem. A co niby miałem robić? Języków się uczyć? Piliśmy wódkę i graliśmy w tysiąca. Czasem przychodził hydraulik, a czasem konserwator. Czasem przychodziła kucharka. Stara lampucera, z pięćdziesiątkę musiała mieć. Palacz wysyłał mnie wtedy na świeży luft i piłował ją na kupie koksu za piecem, aż fajery podskakiwały.

Czasami dorabiałem sobie do pensji. To mnie w końcu zgubiło. Myłem samochody lekarzom. To był wojewódzki szpital i tego tałatajstwa w białych fartuchach było w nim na pęczki, a co drugi miał samochód. Czasami wołał mnie taki jeden albo drugi: – Panie Waldeczku – kulturalnie do mnie – nie umyłby pan mojego fiata czy innej skody? – No to brałem węża, szmatę, szczotkę i pucowałem im te bryki. Zawsze coś tam odpalali. Przydawało się i parę stów, bo pensji to mi czasem na tydzień nawet nie starczało. Ten mój palacz gardło miał jak smok.

Do tego mycia to najbardziej paliła się taka jedna lekarka. Taka czterdziestka całkiem jeszcze zakonserwowana. Przyłaziła do mnie co tydzień. – Panie Waldeczku, takie błoto, samochodzik brudny. Nie rzuciłby pan okiem? – Patrzę, a jej wartburg świeci się jak psu jaja i ani śladu błota. Ale nic nie mówiłem. Chciała głupia płacić, jej sprawa.

To było tak bardziej na wiosnę. Wychodziłem akurat ze swojej zmiany. Już po trzeciej było, a ta leci do mnie i znów chce, żeby jej samochód do glansu doprowadzić. Przebrany już byłem i nie chciało mi się. Zacząłem, że to, że śmo, że późno. A ona, że bardzo prosi i że mnie potem podrzuci do domu, jak będę chciał. Pomarudziłem jeszcze trochę, ale w końcu włożyłem fartuch i ochlapałem pudło wodą. – Och, jak ślicznie, panie Waldeczku, błyszczy jak nowy – szczebiotała jak jaka głupia. Ona siada za fajerę i jedziemy. Trochę mnie zdziwiło, że nawet nie zapytała, gdzie mieszkam. Ale nic nie gadam, tylko łypię na nią jednym okiem. Nawet niczego sobie lalka. Odstawiona tak, że niejedna młódka przy niej wysiadała. A pachniała jak cała drogeria. Tak sobie myślę i patrzę, a ona nagle: – Panie Waldeczku, kran mi w domu przecieka. Pan taka złota rączka, nie przykręciłby pan co trzeba? – Kran ci przecieka, pomyślałem, a może jeszcze komin ci przeczyścić? Znowu zacząłem, że z czasem nie bardzo, że obiad, ale ostatecznie na pięć minut mogę wpaść i od powodzi uratować.

Zajechaliśmy na takie sobie przedmieście, gdzie same wille i jednorodzinne domki stały. Zatrzymała się przed jednym. Żywopłot, ogródek i w ogóle elegancko. Boazerie, drewno, wykładziny, dywany. Zaprosiła mnie do salonu, a tam meble takie, wiesz, małolat, bardziej nowoczesne. W sklepach takich nie widziałem. Rozglądam się dookoła. Czysto, porządnie, strach splunąć. Rozglądam się po ścianach, obrazach, półkach z jakimiś porcelanowymi pierdołami i pytam, gdzie ona ma ten kran, bo chyba nie tutaj. Na to ona, że spokojnie, nie ma pośpiechu.

– Pan sobie usiądzie, panie Waldeczku. Może kieliszeczek tak na początek. – Jaki początek, myślę sobie, ale kieliszeczek może być. – Pan to pewnie woli wódkę. – Wolę, wolę. A najlepiej, żeby czysta i mocna była. – Zakręciła się i przyniosła mi czyściochę, a sobie jakieś brązowe świństwo, co to je później popijała drobnymi łykami, jakby się brzydziła. Wódka była dobra. Zimna. Przechyliłem kieliszek i wyjąłem sporty. Poczęstowałem ją. Wiedziałem, że ona pewnie czegoś takiego nie pali, ale nie chciałem wyjść na czereśniaka. A ona, małolat, tylko się uśmiechnęła i zapaliła tego mojego schaboszczaka. Od razu mi też dolała. Od słowa do słowa zaczęła się rozmowa. Przestałem świrować głupa i o żaden kran już nie pytałem. Usiadła naprzeciwko mnie i zaczęła nadawać.

– Panie Waldeczku to, panie Waldeczku tamto. Pan w kotłowni, a tam pewnie ciężka praca. – O tak, cholernie ciężka i diabelnie niebezpieczna. – O mój Boże! Niebezpieczna? – A pewnie. Wie pani, jakby taki kocioł pie… no wie pani, to z całej tej budy tylko wióry by fruwały. Nie byłoby zmiłuj się. – Och, panie Waldeczku, nie wiedziałam, że to takie straszne. Pan taki odważny…

– Jasne. Jak tygrys. A silny jak słoń.

Powiem ci, że nawet nie zauważyłem, jak ta idiotka wylądowała mi na kolanach, a ona pewnie nie zauważyła, jak znalazła się pode mną. Na kanapie. Oj, dałem jej popalić, małolat. Rżnąłem jak burą sukę. Aż świstało. Wiła się i piszczała. Miło było popatrzeć. Ciało miała jeszcze całkiem, całkiem i lubiła tę robotę. Ostatni numer wykręciłem chyba o północy. Pozbierałem się i chodu, bo myślałem, że mnie na śmierć zajebie.

No i zaczęło się. Najpierw dwa, potem trzy i cztery razy w tygodniu. Nie zabierała mnie ze szpitala, tylko gdzieś z miasta, żeby jakiegoś obciachu nie było. Może i była walnięta, ale wolała, żeby lekarze jej z palaczem nie oglądali.

A w tym jej domku dolcze wita. Prawie tam zamieszkałem. Wychodziłem rano. Od razu do roboty. Ona była rozwódką. Jej były mąż był jakimś urzędasem gdzieś bardzo wysoko i zostawił jej całkiem ładny kawałek grosza. Czuło się ten szmal w każdym kącie. Mówiła, że to ona jego pogoniła. Że niby staruch i że ją strasznie zaniedbywał. Ja się nie dziwię, małolat. Ona była jak wiadro bez denka. Jak przychodziłem rano do roboty, to palacz kiwał tylko głową, kiwał i mówił: – Walnij się, synu, na waciak i pokomaruj ze dwie godzinki, bo widzę, że pożytku z ciebie dzisiaj nie będzie. – A potem szedł po hydraulika, bo nie lubił sam popijać. Rzeczywiście, były takie dni, że nogi się gięły pode mną. Męczyła mnie ta doktorowa zupełnie bez litości. A sama zrywała się rano jak ptaszek. Jakaś kanapka, kawa i do roboty. Skąd się w niej tyle pary brało? Nie mam pojęcia. Może taka wyposzczona była? Może rzeczywiście od rozwodu nie miała chłopa. Tak mi mówiła. Ale one zawsze tak gadają.

Z tego wszystkiego to przestałem nawet koleżków widywać. Nawet soboty i niedziele miałem zajęte. Jak tylko się cieplej zrobiło, ładowała mnie do bryki i lecieliśmy pięćdziesiąt kilometrów nad morze. Łaziliśmy po plaży albo opalaliśmy się. Czasami wynajmowała kwaterę. Ale jej kwatera nie była potrzebna. Targała mnie gdzieś na dziką plażę, do jakiegoś grajdoła i znów musiałem ją posuwać na wszystkie możliwe sposoby. W wodzie, na kocu, w piachu, w krzakach. Wszystko ona wymyślała. Ja to już nic nie musiałem robić. Wystarczało, że mi stał. A jak nie chciał, to tak go ciągnęła, cmokała i tarmosiła, że się prostował, chociaż ja nie miałem już najmniejszej ochoty. Wychudłem od tego dymania. Skóra i kości. Myślałem sobie, że jak tak dalej pójdzie, to przepadnę.

Któregoś dnia ona wcześniej wyszła do pracy. Ja szedłem akurat na drugą szychtę. Jak wyszła, poleżałem jeszcze trochę w betach i wstałem. Wyjąłem z szuflady dwadzieścia zielonych i poszedłem zobaczyć się z koleżkami. Ona wtedy traktowała mnie już jak męża albo jakoś podobnie. Cały dom był do mojej dyspozycji. Tylko jak przychodzili jej znajomi, rzadko zresztą to musiałem znikać albo kitrać się w sypialni na piętrze i się nie pokazywać.

No i jak wziąłem te zielone, to złapałem taryfę, podjechałem pod Pewex, nakupiłem gorzały, dobrych szlugów i pojechałem na swoją dzielnicę. Na jednej melinie nie było nikogo, na drugiej też pusto, bo trochę rano było. Dopiero na trzeciej, u takich dwóch sióstr kurewek, znalazłem jakieś zapijaczone i skacowane mordy. Wyjąłem gorzałkę, postawiłem na stole i zapytałem, gdzie można znaleźć moich kolesi. Jeden oleander, jak się już napił i przyszedł do siebie, to powiedział, że może skoczyć i zawołać kogo tylko zechcę. Powiedział też, kogo ostatnio posadzili, a kogo wypuścili. A potem poszedł i sprowadził moich koleżków. Trzech moich koleżków, z którymi bujałem się jeszcze w piaskownicy. Ze starymi złodziejami gadać mi się nie chciało. Jak taki jeden z drugim odsiedzi te swoje parę lat, to się od razu robi mądrzejszy od radia. Zaraz by było: – Co ty tam możesz wiedzieć, nie myśl za dużo, bo ci jaja posiwieją, no i w ogóle trzeba swoje odsiedzieć, żeby swoje wiedzieć. – A ja myślałem odwrotnie. Trzeba najpierw swoje wiedzieć, żeby swojego nie odsiedzieć. Dlatego wolałem pogadać z młodszymi, co jeszcze nie mieli poprzewracane pod kopułą. Ci moi kolesie to owszem, złodziejowali trochę. Jakieś drobiazgi. Jakąś gablotę oskubali, jakiś kiosk, pijanego ogłuszyli i takie tam numery z przedszkola. Żaden z nich nie siedział jeszcze. Tak sobie to wymyśliłem. Jeden miał kiedyś kuratora. Drugi jakieś kolegium. A trzeci był czysty jak łza niemowlaka.

Zamknęliśmy się w drugim pokoju. Siostrzyczkom kurewkom zostawiłem litr gołdy i zapowiedziałem, żeby nikogo nie wpuszczały, bo ważne sprawy są do obgadania. Jak już siedliśmy za stołem, to wyjąłem z torby, co ją miałem ze sobą, butelkę napoleona i zagraniczne szlugi. Rzuciłem to na blat, jakbym rzucał kaszankę i bałagany. Wszystko po to, żeby od razu zrobić wrażenie. – Chłopaki, jak będziecie dobrze myśleć i dobrze słuchać, to będziecie w tym mogli myć nogi. Sprawa jest prosta jak pierdolenie. Trzeba tylko pójść, zrobić, trochę odczekać, a potem się bawić. Idziecie na to?

Małolaci wypili już trochę tego napoleona i z długimi szlugami w zębach powiedzieli, że nie ma sprawy i nie pytali nawet o szczegóły. Przybiliśmy piątkę i zacząłem im nawijać, co i jak. Od razu im powiedziałem, że ja nie mogę brać w tym udziału, bo muszę mieć alibi. Wymyśliłem sobie, że najlepsze alibi będę miał, jak pojadę z moją doktorową na sobotę i niedzielę moczyć jaja w słonej wodzie. My pojedziemy, a chłopaki będą miały prawie dwa dni i jedną noc, żeby oskubać jej kwadrat ze wszystkiego, co tylko jest cokolwiek warte i da się łatwo wynieść i jeszcze łatwiej sprzedać.

Wcześniej miałem dużo czasu, żeby sobie dokładnie ten jej pałac obejrzeć, jak ona wychodziła rano do roboty. Nie powiem, zabezpieczony to on był ze wszystkich stron. Jej mąż musiał być przytomniak i pomyślał o wszystkim. Drzwi wejściowe na trzy patentowe zamki. W oknach na parterze kraty. Na piętrze to samo. Nie pomyślał tylko o jednym. Z tyłu domu, w ścianie pół metra nad ziemią, była taka stalowa klapa zamykana na kłódkę. A za klapą była dziura do wrzucania koksu do piwnicy. Chałupa miała własne centralne. To była wąska dziura i dzieciak mógł się przecisnąć. A jeden mój koleś był szczególnie zabiedzony. Wymyśliłem sobie, że on akurat się zmieści. On miał wejść pierwszy. Miał iść na parter, otworzyć okno od kuchni, a potem dwie kłódki od kraty. Jezu! Ile ja się tych kluczyków od kłódki naszukałem! Chyba z tydzień, dzień po dniu przekopałem cały dom. Wszystko oczywiście delikatnie i w jej rękawiczkach. W końcu znalazłem na strychu w stosach jakiegoś żelastwa. Byłem pewien, że ona dawno zapomniała, że one tam są. Nigdy nie otwierała tych krat, bo i po co? Okna otwierały się do środka. Klucz od włazu wisiał na widoku. W kuchni. No więc ten szczupły miał wejść przez piwnicę, a reszta zamknąć ten właz za nim i powiesić potem klucz na miejsce. Potem mieli wejść przez to otwarte okno i robić swoje. A jak kończyli i zbierali się do zrywki, to mieli wyjąć jedno kuchenne okno, położyć je na podłodze i po cichu, przez jakieś szmaty i koce delikatnie je stłuc, ramę wstawić na miejsce, a szkło rozsypać po parapecie i podłodze, tak żeby to wyglądało na robotę z zewnątrz. Szmaty dokładnie wytrzepać pod oknem i odłożyć na swoje miejsce. Potem mieli zamknąć kraty i po cichu, bez paniki ukręcić kłody, a klucze odnieść na strych. Chodziło o to, małolat, żeby ryzyko było jak najmniejsze, żeby z tą szybą nie robić hałasu w środku nocy. Jeden sąsiad był o jakieś pięćdziesiąt metrów z boku, przysłonięty trochę drzewkami, ale późno chodził spać. Drugi był trochę dalej, ale też mógł usłyszeć. W tej dzielnicy prawie każdy miał telefon.

No i chodziło o to, żeby gliniarzom namieszać w robocie tym włamaniem przez okno. Obliczałem sobie, że chłopaki będą mieć ze trzy, nawet cztery godziny na całą robotę. Spotykałem się z nimi jeszcze kilka razy i na trzeźwo nawijałem, jak chałupa wygląda w środku, gdzie co leży, co mają brać, co zostawiać. Wiedziałem, gdzie moja doktorowa trzyma pieniądze, gdzie trzyma złoto. Wiedziałem, ile ma pierścionków, kolczyków i innego fajansu. Miała też trochę sreber, łyżki, widelce. Futro, kożuch, magnetofon, radio. Tego było na ładnych kilkaset patyków.

Kolesie mieli na ten skok ukraść jakąś brykę. Mieli być w rękawiczkach i pierwsze, co mieli zrobić po wejściu, to zaciągnąć zasłony. I tylko latarki. Gadaliśmy o tym bez końca. Narysowałem im kawałek po kawałku, pokój po pokoju, szafę po szafie. To wyglądało jak w jakimś gangsterskim filmie. Naogląda się człowiek telewizji i potem myśli, że w życiu jest tak samo. I właściwie to jest, tyle że prędzej idzie się siedzieć.

Zrobiliśmy to jakoś pod koniec lipca albo na początku sierpnia. Doktorowa załadowała do bagażnika wałówę, flaszki, kostium kąpielowy i co tam jeszcze. Ja usiadłem obok niej i pojechaliśmy setką nad morze. Wszystko było ustalone. Mieli do niej zadzwonić koło północy, potem jeszcze raz i jeszcze, aż się upewnią, że chałupa jest pusta. I działać. Potem opowiadali mi wszystko po kolei. Jak już podzwonili, to poszli skasować bryczkę, którą sobie już wcześniej upatrzyli. Wybrali zresztą wartburga. Znali się akurat na wartburgach. Zostawili go dwie ulice dalej, wzięli ze sobą worki, latarki, rękawiczki, mały łom do kłódek i poszli jak na swoje. W żadnym oknie nie paliło się światło. Przeskoczyli płot i zaszli od tyłu. Kluczami, co im dałem, otworzyli kłódkę od włazu i ten najszczuplejszy już za minutę otwierał im okna od kuchni. Wskoczyli raz, dwa, pięć. Pozasłaniali okna i zaczęli kipiszować wszystko po kolei. Dwa razy obracali z workami do samochodu. Nikt ich nie widział. Jak już mieli wychodzić, to porozpierdalali, co się dało, żeby wszystko wyglądało na to, że złodziej nie wiedział, gdzie i czego szuka. Ale oni znaleźli wszystko. Wyczyścili kwadrat dokładnie. Zabrali nawet barek. Kupa flaszek, małolat, same zagraniczne. Pewnie przypomniało się im, jak nawijałem, że nogi w tym będą myli. Na koniec zrobili z szybą to, co mieli zrobić, porozrywali kłódki od krat, a klucze odnieśli na miejsce. I zwyczajnie odjechali, ucieszeni jak dzieciaki pierwszego września. Zanim się rozwidniło, odstawili towar do jednego pasera, co wcześniej był nagrany, że przechowa za procent. Szmal i biżuterię przykitrali w bezpiecznym miejscu.

I wszystko byłoby w najlepszym porządku, żeby jeden debil nie napalił się na zagranicznego kaseciaka. Zgłupiał, jak zobaczył błyszczącą maszynkę. Nie oddał jej paserowi, tylko zostawił w samochodzie, a potem, jak zgubił w mieście gablotę, zaniósł sobie gorący towar do domu. I to był ten nie karany. Jak sobie przypomnę, to aż mnie telepie.

Ale póki co, to nic nie było. Wróciłem z doktorową w niedzielę wieczorem. Znów ledwo trzymałem się na nogach. Ale tym razem to ja wywijałem najbardziej. Jak sobie myślałem, co chłopaki wyprawiają, to nachodziła mnie taka ochota, że doktorowa aż skowyczała z uciechy. Jak ją sunąłem w dupala, to darła się wniebogłosy, że takiego czegoś w życiu nie miała. Myślałem sobie, czekaj, jak wrócimy i otworzysz własne drzwi, to zaśpiewasz tak samo albo jeszcze cieniej. No i zaśpiewała. Jak tylko zapaliliśmy światło, to słowa nie mogła wyzipać. Nic, tylko Jezus Maria! Jezus Maria! – raptem się wierząca zrobiła. Łaziła po porozbijanym szkle, własnych majtkach, cukrze, książkach i trochę się bałem, że mi na zawał pierdolnie. Ale nic jej się nie stało. Złapała oddech i rzuciła się do telefonu. Chłopaki na szczęście rozwalili też telefon i miałem czas jej wytłumaczyć, że lepiej dla mnie, żebym się zerwał, bo nie lubię milicji, a milicja nie lubi mnie. Powiem ci, małolat, że trochę się wystraszyłem. Powinienem zostać i twardo lecieć w chamskie zaparte, że o niczym nie wiem. Karany? Co z tego, że karany? Cały czas byłem z tą panią i nie mam bladego pojęcia o całym tym bałaganie. Tak powinienem nawijać gliniarzom, co by przyjechali. Przypeniałem, małolat, przypeniałem i to mnie zgubiło.

Ona niczego się nie domyślała. Cała była w nerwach i też się zgodziła, że lepiej będzie, jak psy mnie nie zastaną u niej w domu. Suce chodziło o to, żeby ludzie się nie dowiedzieli, że pani doktor kręci z palaczem. Obciach by miała w szpitalu, że nie daj Boże. No i zerwałem się, a ona poszła dzwonić od sąsiadów.

Jeszcze tego samego wieczoru spotkałem się z chłopakami. Byli na lekkim drinku, ale szło się dogadać. Opowiedzieli mi wszystko z detalami, tylko o magnetofonie ten skurwysyn słowa nie wspomniał. A potem siedzieliśmy sobie przez jakiś czas i czekaliśmy. Zabroniłem ruszać forsę i towar. Słuchali się, bo wiedzieli, że ze mną nie ma żartów.

A po miesiącu wychodzę na miasto i słyszę, że wszystkich trzech zapudłowali. Zaczęło się od tego samograja. Koleś żłopał przez trzy dni pod rząd, aż skończyła się forsa jemu i kumplom. Wiesz, małolat, że po trzech dniach trudno jest wytrzeźwieć. Oni też mieli tę trudność i ten mój przygłupi wspólas wziął z chaty magnetofon i poleciał z nim na bazar. Pięciu minut nie stał, jak go tajniacy zholowali na komendę. I tak się zaczęło. Nawet nie chcieli słuchać gadania, że kupił ten magnetofon, a potem sam chciał sprzedać. Wyczuli, że jest z pierwszej łapanki. A takiego najłatwiej wystraszyć. No i go wystraszyli. Trzech bandytów wzięło się za niego i po godzinie przypucował dwóch wspólników. Myślę, że nie musieli go specjalnie napierdalać. Pewnie dostał parę razy w ryj, potem parę pał i się wystraszył, że go zakatują. Nie otrzaskany był chłopaczyna z mętownią.

Gliniarze na początku uwierzyli, że było ich trzech. Tylko trzech. Ten wystraszony powiedział, gdzie jest towar, i przy okazji wpierdolił na mukę pasera. I tak na zdrowy rozum, małolat, gliny powinny być zadowolone. Miały sprawców. Sprawcy się przyznali. Towar odzyskany. Każdy normalny pies zakończyłby sprawę i dał se siana. A tutaj, małolat, nie chcieli odpuścić. Śledztwo prowadził jakiś taki młody, napalony poruczniczyna zaraz po szkole i strasznie chciał zabłysnąć. I grzebał dalej w sprawie. Nie mógł zrozumieć, że chłopaki tak sobie, na wariata wybrali willę i ją oskubali. On czaszkował i całkiem nieźle. Czaszkował, że ten skok za łatwo im poszedł, za cicho i za dużo wzięli, jak na taką przypadkową i fajansiarską robotę. Ten łobuz cały czas podejrzewał, że skok ktoś musiał chłopakom nadać.

Ale oni przez te parę tygodni śledztwa trochę się pozbierali i jak gliniarze ich zaczęli przyciskać – a skąd wiedzieliście, że nie będzie nikogo, skąd wiedzieliście, że w tej chałupie jest gotówka, fanty, złoto? – to zamknęli dzioby i świrowali naiwnych, że niby ten dom im się spodobał, bo dobrze wyglądał, bogato, i w ogóle.

Tak, małolat, bali się mnie, to i mnie kryli. A może przyszło na nich opamiętanie po tej głupiej wpadce. Nie wiem, jak to było naprawdę. Gliny trochę ich straszyły, ale w końcu dały im na razie spokój. Zaczęli zabierać się do tego wszystkiego z innej strony. Wzięli w obroty doktorową. – A kto odwiedzał, kto przychodził, czy ktoś się nie kręcił, może był hydraulik, może kominiarz z życzeniami. – Doktorowa wiła się na początku, mówiła, że nikt, że czasami jej znajomi, ale to przyzwoici ludzie, też lekarze, i że w ogóle to ona samotna i raczej nietowarzyska. Chyba nie bardzo jej wierzyli, bo poszli szukać prawdy u sąsiadów. A sąsiedzi, małolat, jak to sąsiedzi, pilnują swoich interesów, ale oczy mają otwarte. I się zaczęło: – A ten młody człowiek, co to go pani przywoziła samochodem? – No i kobita nie miała wyjścia. Powiedziała.

Wzięli mnie z kotłowni. Tak jak stałem. Nawet się obmyć nie pozwolili. Stary palacz ledwo mi zdążył wcisnąć parę złotych i kilka ramek szlugów. I pojechaliśmy na miejską komendę. I od razu na przesłuchanie. Imię, nazwisko, adres, karalność, wszystkie te duperele. A potem z grubej rury: – Nadałeś skok temu, temu i tamtemu, nie wypieraj się, dobrze ich znasz, a oni znają ciebie. Wszystko już wyśpiewali. – Wtedy nie wiedziałem, że chłopaki nic o mnie nie powiedzieli, ale postanowiłem wypierać się wszystkiego. – Nic nie wiem, nikogo nie znam, jaki skok, co za skok, ja pomocnik palacza jestem, a nie włamywacz, dajcie mi spokój, co wy, jelenia szukacie? – A panią doktor znasz? – Nie znam żadnej pani doktor. Zdrowy, dzięki Bogu, jestem. – A wtedy weszła ona. Jak mnie zobaczyła, to w ryk od razu i mi ręce na szyję zarzuca, aż ją musieli siłą odciągać. – Co pani! Złodzieja pani żałuje? Z niego lepszy numer. Na drugi raz lepiej uważać, kogo się do domu wpuszcza. – I wyprowadzili ją. – No widzisz, ty nie znasz nikogo, a wszyscy znają ciebie. Gadaj wszystko po kolei.

Ale ja nie chciałem gadać. Było już po południu. Gliniarze kończyli robotę. Zaprowadzili mnie na dołek, cały fajans z kieszeni zabrali do depozytu, zabrali mi pasek, sznurowadła, zostawili tylko paczkę szlugów. Wrzucili mnie pod celę, gdzie siedział już jakiś koleś. Klapnąłem sobie na takiej skrzyni z dykty, na której się spało, jadło, siedziało. Jedyny mebel pod celą. Koleś siedział i nic nie nawijał. Ja też nic nie mówiłem, tylko myślałem o tym, co się stało. Najbardziej mnie wkurwiała niepewność, czy kumple mnie przypucowali, czy gliniarze szukają na ślepo. Bo tak na zdrowy rozum, to obciążyć mnie mogły tylko zeznania kumpli. Żadnych dowodów przeciwko mnie psy mieć nie mogły. A przynajmniej nic takiego nie przychodziło mi do głowy. Siedziałem i przygotowywałem się na najgorsze. Wiedziałem, że nie będą ze mną grzecznie gadać. Nie byłem dla nich żadną figurą. Mogli zrobić ze mną co tylko chcieli. Z tej strony to już ich poznałem. Wyjąłem szluga, podałem kolesiowi i podszedłem pod drzwi, żeby zastukać o ogień. Profos otworzył, przypalił mi zapalniczką i zapytał: – Często będziesz łomotał? Tak ci się chce palić? Trzeba było siedzieć w domu, to zapałki miałbyś pod ręką. – Panie sierżancie, wie pan, jak jest pod celą. Jarać się chce, jak nie wiem co. – Glina popatrzył na mnie, sięgnął do kieszeni i wyjął pudełko zapałek. – Masz. Ale schowaj dobrze. Pod celą nie można mieć ognia.

Jak drzwi się zamknęły, to wysypałem zapałki i powtykałem po jednej za listwy przy podłodze, w szpary koja, za siatkę w oknie. Z draską zrobiłem to samo. Jutro profos mógł się zmienić. Na miejsce tego dobrego frajerzyny mógł przyjść jakiś kutas na kaczych łapach. Koleś patrzył, co robię. – Co? Nie z pierwszej łapanki? – Nie z pierwszej. Nie z pierwszej.

Potem dali nie słodzoną zbożówkę, chleb ze smalcem, potem pozwolili się odlać i lulu. Nie spałem tej nocy. Myślałem. Nie pamiętam, o czym myślałem, ale myślałem tak, że mi czacha pękała. I koniec końców nic nie wymyśliłem. No bo co miałem wymyślić, jak nie wiedziałem, na czym stoję. Trochę się bałem. Zwyczajnie bałem się łomotu. Nie tego, że mnie posadzą, że dostanę wyrok. Jak się zaczyna kraść, to trzeba się pogodzić z tym, że prędzej czy później brama kryminału jebnie za plecami. Parę lat w tę stronę, parę w drugą. Młody byłem i kić mnie nie przerażał. Bałem się śledztwa. Wiedziałem, że chodzi tylko o mnie, że tylko osobiście będę walczył. Kolesie się sami pogrzebali. Ja tutaj nie miałem nic do roboty. Mogłem tylko zatroszczyć się o własną skórę. Ale nie miałem pomysłu, jak to zrobić. Mogłem się przyznać do wszystkiego i wtedy pewnie daliby mi spokój. Nie miałem zamiaru przyznawać się do czegokolwiek. Po pierwsze dlatego, że miałem trochę nadziei, że jednak wykręcę się jakoś z tego całego zamieszania. A po drugie, nie miałem zamiaru w żaden sposób ułatwiać roboty tym frajerom w mundurach. Nigdy w życiu nie przyznałem się psom do czegokolwiek. Dla samej zasady. To oni są od tego, żeby mi udowodnić wszystko, co zrobiłem. Udowodnić, małolat, mówię – udowodnić. Ale tego łobuzom się nigdy nie chce. Oni mają swoje metody. Szybsze i lepsze. Zwyczajnie, zmuszą cię do powiedzenia tego wszystkiego, co musieliby sami ustalać. Piącha, kopy, pała, kajdanki, przesłuchania w środku nocy, oszustwa, obiecanki, kapusie w celach. Dla nich każda metoda jest dobra. Dowody? Jakie dowody? Sam im przyniesiesz wszystkie dowody. W zębach! Jak ci wszystkich nie zdążą wybić. Po co oni mają łazić, szlajać się po mieście z wywieszonymi jęzorami, pytać, układać jakieś łamigłówki, jak w tych zasranych kryminałach, co leżą w każdym kiosku. No po co? Jak oni mogą to wszystko załatwić, nie wychodząc z komendy. Tak, małolat. Nigdy i nigdzie nie przyznawaj się do niczego. Kłam, kłam, wciskaj kit, choćbyś miał za to zapłacić odbitymi nerami. Bandyci i złodzieje piszą akty oskarżenia przeciwko bandytom i złodziejom. Tylko, że ci pierwsi są dwa razy gorsi. Zawsze się wykręcą, zawsze się obronią, bo dobrzy wujkowie z góry, z tych ich jebanych ministerstw, resortów i innego syfu zawsze podadzą im rączkę. Muszą dbać o swoją psiarnię. Bo tylko ta psiarnia może obronić stołki, na których siedzą. Ukochane pieski mogą wszystko. Nikt im złego słowa nie powie. Małolat, ja jestem zwykły złodziej, może i głupi, ale swoje wiem. Nikt mi nie wciśnie kitu o jakiejś tam sprawiedliwości. W tych wszystkich sądach, więzieniach, komendach wcale nie chodzi o sprawiedliwość. Chodzi o święty spokój i pełne koryto. Chodzi tylko o to, żeby zarobić i się nie narobić. I o zwykłe kurewstwo. Widziałeś, jak gliniarze biją? Widziałeś, jaką radochę im to sprawia? Mało ze skóry nie wyskoczą. Ślepia aż się im błyszczą. Nareszcie mogą sobie ulżyć. I nic nie ryzykują. Nic. Zupełnie nic. Słyszałeś, żeby glinę skazali za pobicie, wymuszenie zeznań? Słyszałeś? Raz na dziesięć lat. Żeby tym pierdzielom, co gapią się od rana do nocy w telewizor, wydawało się, że żyją w sprawiedliwym państwie. Cyrk, małolat. Cyrk.

Rano zabrali koce, dali zbożówkę bez cukru i chleb z dżemem. Dali się też odlać. Piłem kawę, ale chleba nie mogłem przełknąć. Rósł mi w gębie. Zupełnie jakbym był chory. Jak paliłem ostatniego papierosa, to otwarły się drzwi i mnie zawołali. Szedłem po schodach na pierwsze piętro i czułem, że kolana mam jak z waty. Bałem się, małolat, co ci będę nawijał, bałem się jak cholera. Ale im bardziej się bałem, tym bardziej byłem o ten strach wkurwiony na samego siebie i powtarzałem sobie, że nic ze mnie nie wycisną. Wszedłem do pokoju. Za biurkiem siedział elegancki frajer z wąsikiem, w marynareczce i bawił się zapalniczką. Gówniarz. Jakby go postawić przy mnie, to nie wiadomo, który z nas wyglądałby na więcej lat. Kazał mi usiąść naprzeciwko siebie. Glina, co mnie przyprowadził, wyszedł. Elegancik przyglądał mi się chyba z dobrą minutę i nic nie mówił. Cwaniaczek. Kryminałów się naoglądał. Ale wiedział, co robi, bo przez ten czas ze trzy tysiące myśli przeleciało mi przez głowę. Skołowany byłem zupełnie i nie wiedziałem, czego się trzymać. Wiesz, małolat, jak taki łobuz patrzy na ciebie i nic nie mówi, to normalnie głupiejesz. To takie uczucie, że już byś wszystko oddał, żeby zaczęła się gadka. Żeby zaczął pytać, drzeć się, wszystko jedno co. Różne myśli przychodzą do głowy, jak jest cisza. Nie wiem, czy nie myślałem wtedy: – Kurwa, przyznam się do wszystkiego. Sam. Co mi w końcu szkodzi. Gorzej już nie będzie. – Najgorzej jest wtedy, jak ci dają czas na myślenie. Niedużo czasu, tak trochę. Taki kołowrót się robi w mózgu, że największą bzdurę możesz zrobić. Ale on się w końcu odezwał. Tak jak zwykle. Imię, nazwisko, nazwisko matki, adres. Spytałem go, czemu nie zapisuje. A on, że zapisywał to będzie, jak mu jakieś rewelacje opowiem. Potem to już nie pytał, tylko powiedział: – Nadałeś skok swoim kolesiom. Najlepiej będzie, jak opowiesz wszystko ze szczegółami. Nie spiesz się, przypomnij sobie wszystko dokładnie, gdzie, kiedy, wszystko, co pamiętasz. – Panie śledczy, jaki skok? Ja nic nie nadawałem. Tu się ktoś pomylił! – Nikt się nie pomylił. Twoi kumple się nie pomylili. Kumple z tego samego podwórka mieliby się pomylić? – Nie wiem, o czym pan mówi. O jakich kolegach. Ja mam dużo kolegów. – Nie udawaj głupiego. Gadaj, jak było. Po kolei.

I tak było przez godzinę. On spokojnie pytał, a ja spokojnie kręciłem. Nic nie wiem. To jakaś pomyłka. Nic nie zrobiłem. Nic nie nadawałem. Pani doktor to moja znajoma i przecież nie mógłbym okraść własnej znajomej. I dalej w tym stylu. Glina siedział, powtarzał swoje, a ja powtarzałem swoje. Palić mi się chciało i gapiłem się na jego papierosy tak, że musiał to zauważyć, bo wyjął jednego, wsadził sobie do gęby i powoli przypalił, a potem dmuchał dymem w moją stronę. Zastanawiało mnie jedno. Jeśli moi kumple mnie wsypali, to dlaczego, do kurwy nędzy, gliny nie zrobią po prostu konfrontacji. Dlaczego nie pozwolą im powiedzieć mi w oczy, że nadałem im ten skok od początku do końca? Przecież normalne, że po czymś takim załamałbym się, przynajmniej trochę, i mogliby robić ze mną, co tylko by chcieli. Coś mi tu nie pasowało. Prawie byłem pewien, że kumple mnie nie przypucowali.

Przesłuchanie trwało jeszcze z pół godziny i nic z tego nie wynikło. Przyszedł glina i zaprowadził mnie na dołek. Profos dał mi z depozytu ramkę szlugów i poszedłem pod celę. Koleś siedział w kącie i nic nie mówił. Dałem mu szluga i jaraliśmy. Następnego dnia nic się nie działo. I następnego też nic. Następnego to samo. Już myślałem, że zapomnieli o mnie. 48 się skończyło. Przyszedł jakiś glina i pokazał mi papier, że dostałem sankcję. Póki co, trzy miesiące. No i zacząłem sobie życie układać.

Zacząłem siedzieć. Nudno było. Koleś się nie odzywał. Czasem dawałem mu papierosa. Nie dziękował. Palił, a pety chował na skręty. W końcu zapytałem go, za co go przypudłowali. – Morderstwo. – I dalej była cisza. Już go wolałem o nic więcej nie pytać. Trochę chodziłem po celi, trochę kimałem, ale nie za dużo, żeby w nocy nie leżeć i nie myśleć. Noce są najgorsze. Cisza. W dzień to jeszcze coś się działo. Wystarczyło stanąć przy drzwiach i słuchać. Tutaj kogoś prowadzą, tam jakieś wrzaski, ktoś pijany, kogoś lutują. Nasłuchiwałem, czy profos nie będzie z którejś celi wywoływał moich wspólasów po nazwisku. Ale nie wywoływał. Potem przestukałem do celi obok, spytałem, kto siedzi, przypucowałem się, jak się nazywam. Szukałem znajomków z wolności. Na komendzie zawsze można spotkać jakichś kolesi. Potem przez okno nawinąłem złodziejom, co siedziełi z jednej i drugiej strony, czy wiedzą, pod którą celą mogą być moi kolesie. Nikt nie wiedział. Musieli siedzieć po drugiej stronie korytarza albo wywieźli ich do kryminału na śledczak.

Po tygodniu wzięli mnie znów na górę. Szedłem już spokojniejszy. Tym razem do innego pokoju. Za biurkiem siedział grubas w mundurze. Porucznik. Tłusta gęba, prawie łysy i małe ślepia jak u świni. Ten zaczął od razu z grubej rury. Wrzaskiem.

– Siadaj, skurwysynu, bandyto, i gadaj wszystko po kolei! Nadałeś im ten skok! Wsypali cię kolesie! Pierwszego dnia cię wsypali! Trzeba było sobie obszczymurów nie brać za wspólników! Gadaj, jak to było! Długo planowaliście skok? – A ja na to całkiem spokojnie, bo im on się bardziej wściekał, tym ja jakiś pewniejszy się czułem. Czułem, że te głupie chuje nic o mnie nie wiedzą. Macają po ciemku. – A co mnie pan wypytujesz? Ich pan pytaj, jak tacy rozmowni. – Zerwał się zza biurka tak szybko, że nie zdążyłem nawet mrugnąć. Strzelił mnie pięścią w twarz. Aż się zakolebałem razem z krzesłem. Odsunął się trochę i wrzeszczał: – Pętaku, będziesz się wymądrzał! Będziesz sobie robił jaja! Zaraz przejdzie ci dobry humor. Gadaj! Kiedy ich namówiłeś do skoku? – Zlizałem krew, co ciekła z nosa, i wzruszyłem ramionami. – A dajcie mi święty spokój z jakimś skokiem. Jak był ten wasz cały skok, to ja sobie jaja moczyłem w Bałtyku. – Bandyto! Dobrze wiem, co robiłeś, jak był skok. Chciałeś być spryciarz! Ale tutaj nie ma spryciarzy! Tu się przyznaje do wszystkiego albo zdycha! Rozumiesz?! – Nic nie rozumiem. Nic nie zrobiłem. Nie wiem, czego ode mnie chcecie. – Podskoczył znowu, złapał mnie lewą łapą za włosy, a prawą znowu poczęstował. Miał łobuz parę. Chyba zemdlałem na parę sekund. Ale kondycji spaślak nie miał. Poczerwieniał i zaczął śmierdzieć jak spocony cap. Podszedł do drzwi, do drugiego pokoju. Nic nie powiedział i weszło dwóch byków z naszywkami sierżantów, rzucając barami. Wszystko było przygotowane. Złapali mnie za ramiona i jakbym nic nie ważył, odwrócili mnie na krześle twarzą do oparcia. Grubas przeciągnął kajdanki dookoła poprzeczki, co łączyła tylne nogi krzesła, i zatrzasnął mi je na rękach. Małolat, oni to zrobili w trzy sekundy! Fakt, że byłem ogłuszony. Rzucali mną jak manekinem z trocinami. 75 kilo mięsa i kości. Plecy miałem wypięte do góry, a brodę na oparciu. Cholera, chyba zacząłem się modlić. Grubas stanął przede mną i giął w łapach czarną pałę. – No i co? Pośpiewasz solo, czy mam ci zagrać? – Nic nie odpowiedziałem, tylko zacisnąłem zęby i pięści. – Kiedy ich namówiłeś? Ty wymyśliłeś ten plan? Opisałeś im ze szczegółami, jaki jest rozkład domu i gdzie co leży! Ten burdel zrobili, bo im kazałeś! – Wszystko się zgadza, gruba świnio, myślałem sobie, nie masz pojęcia, jak się zgadza. – Ty bandyto! Nie wstyd ci? Kobieta ci ufała! Spałeś z nią, ty nygusie! Nadstawiała ci dziury, a ty ją okradłeś. Bydlaku! – Darł się coraz głośniej. A ja czekałem, kiedy spadnie pierwsza pała. Widziałem, jak wisi nad moim grzbietem. Czekałem na pierwsze uderzenie, a tu nic, tylko wrzask. W końcu nie wytrzymałem tego wszystkiego, zwłaszcza tego czekania, i chciałem, żeby ten świniak zaczął swoją robotę, którą i tak musiał zacząć. Chciałem, żeby przestał mnie dręczyć tym pierdolonym czekaniem. I krzyknąłem: – A cmoknij mnie w koniec kutasa! Ty spasiona świnio! Ty eunuchu! Ty esesmanie! Ty wykastrowany wieprzu! – Podziałało, małolat, i to jak podziałało! Przez chwilę to nawet żałowałem, że otworzyłem dziób. Poczułem kilka pierwszych lol, a potem to już tylko jeden ból. Jakby mi ktoś na żywca skórę z mięsem zdejmował z pleców. Gruby się zaraz zmęczył i oddał lolę jednemu z sierżantów. Ten miał kondycję. Walił raz za razem, nie tak szybko jak grubas, ale za to mocniej. Na spokój to brał. Porucznik stał przede mną, podnosił mi za włosy głowę, jak tylko ją opuszczałem i stękałem. – Przyznasz się do wszystkiego. Nawet nie będziesz wiedział, kiedy. Przyznasz się. Tu nie tacy kozacy się przyznawali. Do wszystkiego się przyznawali. Jak Jezus Chrystus wszystkie grzechy świata brali na swoje sumienie. Ty też się przyznasz.

Nie wiem, ile to trwało. Ale trochę musiało trwać. Pod koniec film mi się już trochę rwał. Nic nie czułem i nic nie słyszałem. Jak się trochę przecknąłem, to znów byłem odwrócony do biurka, za którym siedział porucznik. Nikt mnie już nie bił. Bambry stały pod ścianą i nic nie mówiły. Lola leżała przed grubasem. Ale wciąż byłem skuty. Grubas się uśmiechał. – No co? Wróciła ci pamięć? No co? Teraz mowę, bandyto, straciłeś?! – Rzeczywiście nie chciało mi się gadać. To i nie gadałem. Śledczy powrzeszczał jeszcze trochę, potem spojrzał na zegarek. – Na dzisiaj, na pierwszy raz, wystarczy. Zabrać tego bydlaka.

Znów nie mogłem spać, małolat. Bicie to jest nic. Na początku to się jeszcze coś czuje. Potem robi się wszystko jedno. Najgorzej jest parę godzin później. W nocy czułem się tak, jakby mnie ktoś kroił na kawałki. Ani myśleć o spaniu. Leżałem plecami do góry i starałem się nie ruszać. Ten od mokrej roboty nic nie mówił, tylko brał czasem papierosa, przypalał go i wtykał mi do ust. Rano było jeszcze weselej. Poszedłem się odlać. Długo szedłem te parę metrów, a profos kiwał głową i mówił: – Trzeba było siedzieć w domu. Jak człowiek siedzi w domu, to zdrowszy jest. – Chciałem się odlać, ale nie mogłem. Stałem nad tą śmierdzącą, osraną i zakrwawioną dziurą, potrząsałem fiutem i nic. Ani kropli. Z bólu wszystko mi się jakoś pokurczyło. Nic nie działało jak trzeba. Na żarcie nie mogłem patrzeć. Mdliło mnie. Pić nie chciałem, chociaż miałem cholerne pragnienie. Nie chciałem pić, bo się nie odlewałem i myślałem, że mi pęcherz rozerwie. No męka, małolat, męka. Po tygodniu poczułem się trochę lepiej. Nawet jeść zacząłem. I jak tylko stanąłem na nogi, to oni mnie znów na górę. Znów ten spasiony sierżant. Nie będę ci opowiadał, małolat, jak było, bo było tak samo, tylko gorzej. Na dół mnie prawie nieśli. A jak mnie wezwali już następnego dnia, to myślałem, że się normalnie załamię. Szedłem na górę noga za nogą i naprawdę płakać mi się chciało. Przez te kilka minut kombinowałem, jak tu trafić jakąś szybę, wsadzić łapy, zamieszać i niech mnie wiozą do szpitala, tylko niech już nie napierdalają. Ale po drodze nic nie było. A siły miałem tyle, żeby bańką walnąć o ścianę i odwalić za nich całą robotę. Kląłem, że nie mam przy sobie głupiego kawałka żyletki. Dwa szybkie po strunach, krew sika na te ich mundury, a oni w panice, że im się wykrwawię. Na sygnale by mnie powieźli do szpitala. Chociaż na jeden dzień. A nic się nie dało zrobić, małolat. Ledwo stałem na nogach i jeszcze pies szedł obok mnie. Wszedłem do pokoju, a tu za biurkiem ten cywilniak, co mnie przesłuchiwał na samym początku. Siedzi, elegancik, i jak za pierwszym razem bawi się zapalniczką. Kazał mi siadać i tym razem zaczął rozmowę od razu. – Urządzili cię. No, no, dobrze nie wyglądasz. To rzeźnicy. Zabrali mi twoją sprawę. Chcieli być mądrzejsi. Rzeźnickie sposoby. Nie lubię takiego załatwiania sprawy. – Skrzywił się i podsunął mi paczkę carmenów. Zapaliłem i aż mi się w głowie zakotłowało. – No, ale widzisz, znów prowadzę śledztwo. – Nic nie mówiłem. Wystarczyło, że on gadał. Siedziałem i cieszyłem się, że mam wolne ręce, że mogę spokojnie palić carmena. – No to co? Pogadamy sobie o sprawie? Tak na spokojnie. Opowiedz mi wszystko po kolei. Jak było, kto miał co do zrobienia, jak przewieziony miał być towar. No, jednym słowem, całą historię. Mnie też zależy, żeby to wszystko już się skończyło. Myślisz, że mnie sprawia przyjemność oglądanie cię w takim stanie? Wszystko przez twój upór. Mogłeś przyznać się do wszystkiego. Sąd wziąłby to pod uwagę i dostałbyś mniejszy wyrok. Po co te wszystkie korowody? Koledzy przyznali się do wszystkiego. Obciążyli cię, powiedzieli prawdę i teraz spokojnie czekają na wyrok. Tylko ty stajesz okoniem. To nie ma sensu. – Trzeszczał, trzeszczał, a ja słuchałem go jak zepsutego radia i zastanawiałem się, czy da się wyrwać jeszcze jednego carmena, zanim straci cierpliwość. Gadał i gadał. Jak nakręcony. Pod koniec jego nawijki wychodziło na to, że właściwie to on mnie o nic nie obwinia, wszystko jest w porządku, on mnie rozumie, młodość musi się wyszumieć, ale czasem popełnia błędy i musi za nie zapłacić. On sam jest młody i to tylko przypadek, że on jest gliną, a ja przestępcą, bo równie dobrze mogłoby być odwrotnie.

Czekaj, frajerze, myślałem, czekaj, że będzie odwrotnie, parowo! Jeszcze brakowało tego, żebyśmy się mieli miejscami zamieniać. Trochę mnie ta jego gadanina zdenerwowała, ale spuściłem głowę i patrzyłem, jak carmen dopala mi się w palcach. Świrowałem deczko załamanego. Mizdrzył się jak sześćdziesięcioletnia lancpudra. Czekałem, kiedy wstanie i będzie chciał mnie uściskać. Frajer zabiedzony. Zaryzykowałem i bez pytania skasowałem papierosa z jego paczki. Nawet nie mrugnął. Podał mi ogień. Rozumiesz, małolat, zerwał się i przez biurko wyciągnął łapę z zapalniczką. – No to jak będzie? Dasz się przekonać do złożenia dokładnych zeznań? Zaprotokołujemy wszystko. Od razu. – I pokazał na maszynę do pisania, z wkręconym czystym formularzem, co stała na stoliku pod oknem. – Aleś ty pewien swego, koleś, myślałem sobie, aleś pewien. – A ja ci mogę solennie obiecać, że podłożę w sądzie wniosek, że pomagałeś nam w śledztwie. – Znów się we mnie zagotowało. Ale siedziałem cicho. Znowu nadawał i powoli zaczynał tracić cierpliwość. – Nie bądź głupi, bo tylko sobie zaszkodzisz. Wiem, że nie jesteś strachliwy, ale po co to wszystko powtarzać od nowa. Jak zobaczą, że nie potrafię cię przekonać, znowu zabiorą mi sprawę i przekażą tamtym. – W tym momencie nie wytrzymałem i pierwszy raz się odezwałem: – Panie śledczy, co pan mi tu za ciemnotę wciska? Co oni mają panu odbierać? I jakim tamtym przekazywać? Jacy tamci? Co za tamci? A pan to co, z milicji pan nie jesteś? Z opieki społecznej? A tamci to gestapo, nie? – Nie głosuj mi tutaj! Za mądry trochę jesteś. Ja tutaj do ciebie jak do człowieka, a ty podskakujesz. Chcesz kozaczyć? Nie radzę. – Głos mu się od razu zmienił i te wyskubane wąsy zaczęły się ruszać w jedną i w drugą stronę. No, pomyślałem, nie zapalisz ty już z jego paczki, nie zapalisz. No i się zaczęło. Jak zwykle. – Gadaj po kolei i nie trać pamięci! Szybko! Ty wszystko obmyśliłeś, ty ich namówiłeś, a sam chciałeś mieć czyste rączki? Chciałeś patrzeć, jak koledzy gniją w kryminale? A sam co? Chciałeś z dziwkami się bawić za pieniądze, które oni skubnęli… – Dobra, frajerze, kończ tę głupią gadkę i wołaj swoich goryli, bo mi się pod celę na obiad spieszy. – Tak go przystopowałem. Popatrzył na mnie tak, jakby mnie chciał wzrokiem zabić. – Sam tego chciałeś. – I sięgnął po telefon. – Panie poruczniku, nic z tego nie będzie. Musi pan tu przyjść.

Czekaliśmy ze dwie minuty. Przylazł ten wieprz w rozpiętym mundurze. Razem z nim przyszło dwóch znajomych sierżantów. Teraz mnie nawet nie kuli. We czterech wzięli mnie w kółeczko i potańczyliśmy sobie. Niedługo. Coś z pół godziny. Grubas napierdalał lolą, a reszta piachami. Elegancik na tę okazję wyjął z szuflady czarne, skórzane rękawiczki od munduru. Jestem pewien, że miał coś w łapie, jakiś kawałek ołowiu albo coś podobnego, bo za każdym razem, jak mnie dobrze trafił, to zaliczałem parkiet. Któryś kopnął mnie w żołądek, a potem w szczękę, jak byłem nachylony. Jak leciałem na podłogę, to specjalnie wystawiłem głowę do przodu. Poskutkowało.

Ocknąłem się pod celą. Koleś od mokrej roboty przecierał mi twarz ścierką zmoczoną w zimnej kawie. Nie mieliśmy już szlugów. Dał mi zapalonego skręta z tych petów, co je sobie odkładał. Miałem spokój. Jakoś nie wzywali mnie na przesłuchania. Przyszedł jakiś frajer i przyniósł mi akt oskarżenia. Nie przeczytałem go nawet. Był na cienkim papierze. Cały poszedł na skręty.

Sprawę miałem jakoś tak na początku listopada. Pamiętam, że tego dnia była ładna pogoda. Słońce i niebieskie niebo. Drzewa jeszcze trochę kolorowe. Wprowadzili mnie na salę. Kumple już byli. Swojego i ich adwokata zobaczyłem dopiero na sali. Zrobiliśmy do siebie oko. Ja i moi kumple, znaczy. Wszystko szło jak z płatka. Akt oskarżenia. Zeznania chłopaków. Że sami zrobili skok od początku do końca. Że mnie znają, bo dlaczego by mieli nie znać, skoro z tej samej ulicy jesteśmy. Zeznania świadków. Jasne, małolat, doktorowa też była i płakała. Zaklinała się na wszystko, że jestem niewinny i że to jakaś pomyłka, ale sędzia ją uciszył. Bidna kobita. Trochę mi jej żal było.

A ja? Ja, małolat, jak na swojej pierwszej sprawie. Zamknąłem dziób i siedziałem jak król na imieninach. Jakbym nie wiedział, gdzie i po co jestem. Za mnie gadał prokurator. Że w świetle znanych faktów moja wina jest bezsporna i w ogóle. Całe to prokuratorskie pierdolenie. A dowodów, małolat, dowodów żadnych nie było. Same poszlaki. Znałem chłopaków, znałem lekarkę i znałem willę. Byłem karany. To wszystko. Adwokat się nawet nie odzywał. Coś tam wymruczał o młodym wieku i daniu szansy poprawy. Wszystko. No, a potem był wyrok. Ten od magnetofonu dostał trzy lata. Tamtych dwóch dostało po cztery. Ja też dostałem cztery. Papuga coś tam mruczał, że wpływ środowiska, że z rozbitej rodziny, że prawie sierota. Takie tam pierdolenie adwokata z urzędu. To był jakiś sklerotyczny dziadek, chyba nawet nie wiedział, za co nas sądzą. Potem jeszcze mruczał, że niby się udało i że nas wyciągnął, mruczał i pakował do aktówki tę swoją wyszmelcowaną togę, czy jak to się tam nazywa.

A potem? Potem to już chyba wiesz, sam widziałeś. Ładnie i pięknie. Wychodzisz z tej pustawej sali, dwóch psów z konwoju zakłada ci bransoletki i ładują cię do suki, co aż się trzęsie z radości na wybojach.

Nie pojechaliśmy już na dołek, na komendę. Nie, małolat. Pierwszy raz w życiu miała trzasnąć za mną brama kryminału. Jechałem tą suką może z piętnaście minut, nie więcej. Miałem ze sobą trzy paczki szlugów. To wszystko. Rodzinne miasto patrzyło i nie grzmiało. Ja też nie grzmiałem. Byłem spokojny, małolat, zupełnie spokojny. Wiedziałem, że taki mój los i nic nie można zrobić. Bać się nie bałem, bo i niby czego. Te parę lat w zakładzie zrobiło swoje. Zresztą nie wiem, małolat, może żenię ci kit, może się i bałem. Przypuśćmy, że się bałem. W końcu miał to być prawdziwy kryminał. Zakład to zakład, a kryminał to kryminał. To było parę lat temu, małolat, i kryminał wyglądał trochę gorzej niż dzisiaj. Każdy kić wyglądał gorzej niż dzisiaj. Nasłuchałem się różnych historii, to może się i bałem. Przypomnij sobie, jak sam peniałeś przed bramą.

Brama była wielka, stalowa, pomalowana na szaro. Wszystkie więzienne bramy, jakie widziałem, pomalowane były na szaro. Oni tej farby muszą mieć do chuja i jeszcze trochę. Tej i jeszcze czerwonej. Pomyśl – cały kraj ciepnięty na dwa kolory.

Gliniarz zadzwonił i w maleńkim okienku pokazała się gęba klawisza. Obejrzał nas dokładnie i dopiero wtedy otworzył małą furtkę w wielkich wrotach. Gliniarze weszli ze mną. Dali klawiszowi na bramie kopertę z moimi papierami i cicho zniknęli. Pewnie pojechali po moich kolesi. Klawisze patrzyli na mnie bez słowa. Potem jeden z nich podniósł słuchawkę i coś zagadał. Zjawił się jakiś plutonowy i kazał mi iść za sobą. Wyszedłem z tej dyżurki. I wtedy psy rzuciły się jak oszalałe. Tam, zaraz obok tej ich budki, była taka zagroda ze stalowej siatki, tam trzymali swoje brytany. Owczarki alzackie, jeden w drugiego odpasione, tłuste i wściekłe. W nocy puszczali je na pas śmierci. Później się dowiedziałem, że taki bydlak zżera dziennie dwa razy tyle co zwykły złodziej, tyrający osiem godzin w jakiejś ciemnej i śmierdzącej sali.

Skoczyłem wystraszony do tyłu, a klawisz się śmiał, mało się nie udusił. – Spokojnie. Są za płotem, ale jak przyjdzie czas, jak podskoczysz, to ci jaja z korzeniami powyrywają – i wciąż się rechotał. Szliśmy dalej. Parę kroków za pierwszą bramą była druga, mniejsza, właściwie nie brama, tylko szeroka furtka w siatce ogradzającej pas śmierci. Klawisz coś krzyknął i z koguta nad wejściową bramą wychylił się strażnik. Popatrzył na nas, nacisnął guzik i elektryczny zamek odskoczył. Potem była jeszcze trzecia brama w trochę niższym niż zewnętrzny murze. Tę klawisz otworzył własnym kluczem.

Trzy razy żelastwo zatrzasnęło się za mną. Trzy razy usłyszałem zgrzyt zamka. Wtedy uświadomiłem sobie, że mnie mają. Ale wtedy też, małolat, powiedziałem sobie, że nie będą mnie mieli tak długo, jak długo się sam nie poddam.

Szliśmy przez pusty, wyasfaltowany plac. Przed nami był trzypiętrowy pawilon, a za nim drugi taki sam. Gdzieś z lewej widać było wysokie betonowe ogrodzenia. Później się dowiedziałem, że to spacerniaki. Stanęliśmy przy stalowych drzwiach i klawisz zadzwonił. Otwarły się i weszliśmy. – Co? Jeszcze jeden ptaszek? Na który go prowadzisz? – Na czwórkę, na nieroby. – Już trochę wiedziałem. Czwarty oddział, znaczy nieroby. Klawisz otwierał po kolei kraty oddzielające oddziały i piętra. Jakaś suterena, puste pomieszczenie i drewniane drzwiczki w ścianie, co zaraz się otwarły i zobaczyłem pierwszego w swoim życiu złodzieja, czyli skazanego. Całego w więziennych ciuchach. Od glanów aż po kaniołkę. – Rozbieraj się, do naga – powiedział gad. Zrzuciłem z siebie swój cywilny strój i podałem temu w okienku. Zapisał wszystko, sztuka po sztuce, na jakimś zielonym kartoniku. Wrzucił wszystko do worka i przyczepił numerek. Wtedy klawisz rozdarł się pierwszy raz: – Kurwa! Co jest! Cywilnych gaci się zachciewa? Wszystko zdejmuj. Skarpetki se zostaw. To jest, kurwa, kryminał, a nie ogródek jordanowski. – No to zdjąłem te nieszczęsne badeje i rzuciłem magazynierowi. A niby co? Miałem szukać zadymy przez głupie kalesony? Klawisz otworzył drzwi i machnął łapą, żebym przeszedł. Dalej było takie samo pomieszczenie, tylko że z boku miało wejście do kanciapy z prysznicami. – Pod natrysk! – warknął gad i stanął przy dwóch kurkach wystających ze ściany. No to wszedłem i targam za łańcuszek, coby woda popłynęła i wolnościowy brud spłukała ze mnie. Targam za ten sznurek i nic. Sucho. – Nic nie leci – krzyczę do gada.

– Zaraz poleci – odszczeknął i dalej bawić się tymi kranami. No i poleciała! Sam wrzątek! – Gorąca! – krzyczę i wylatuję z tego ukropu. – Jaka gorąca, właź z powrotem. – Za gorąca – powtarzam – sprawdź se pan. Chwili nie idzie wytrzymać. – Nie jest gorąca, wiem, co mówię, wpierdalaj się pod prysznic – i zaczął coś niby kręcić tymi kranami. Wsadziłem rękę. Leciała akurat. No to wszedłem i namydliłem się jak należy. Zabieram się do płukania i wtedy ten kutas na kaczych łapach poczęstował mnie zupełnie lodowatą. Wyskoczyłem i krzyczę: – Puść pan normalną wodę i zostaw pan ten kurki! – A co jest?

– udawał głupiego. – Znowu za gorąca? – Jak, co jest! Za zimna leci. Lodowata! – Dobra, zaraz poprawię. – Znów nastawił normalną i zacząłem się płukać. Wtedy znów chciał mnie ugotować. Myślałem, że skóra ze mnie zejdzie. Buchnęła para i znów musiałem się zrywać, ślepy od mydła i wkurwiony. – Co jest! Do kurwy nędzy! – Koniec kąpieli! – Jaki koniec, cały jestem w mydle! – Koniec. Regulaminowo jest pięć minut. Trzeba się było kąpać, a nie gadać cały czas. Za tydzień się opłuczesz. – Szturchnął mnie kluczami pod żebro i ustawił pod okienkiem z dykty. Otworzyło się zaraz i pokazał się ten sam szatniarz, co przyjmował moje ciuchy. Teraz zaczął mi rzucać skarbowy przyodziewek, koce, prześcieradło, ręczniki. Złapałem pierwszą z brzegu szmatę i przetarłem sobie oczy. Klawisz stał pod ścianą i ryj mu się cieszył jak prawiczce na widok kutasa. Bez słowa zacząłem się ubierać. Utonąłem w tym gajerku od razu. – Nie masz czegoś bardziej dopasowanego? – spytałem magazyniera. – Mam. Jedna ramka. – Spojrzałem na swoje nędzne trzy ramki szlugów. Raz się żyje, pomyślałem i rzuciłem mu jedną. Zabrał mój gajerek i poszedł szukać czegoś lepszego. Znalazł. Szlugi to najlepszy pieniądz w kryminale. Ubranie było przerobione i leżało całkiem całkiem. Zgarnąłem do koca cały mandżur i byłem gotów. Zadowolony z siebie klawisz ruszył przodem. Wdrapaliśmy się na trzecie piętro, stanęliśmy pod kratą. Pojawił się oddziałowy i otworzył. No i byłem na czwartym oddziale.

– Za co? – spytał oddziałowy, taki niewielki palant ze świńską mordą. – 208 – odpowiedziałem, nie patrząc nawet na niego. – No dobra, panie złodziej. Rzuć tutaj swoje rzeczy i w tamte drzwi. Na drzwiach było napisane „wychowawca”. Położyłem mandżur na posadzce i wknajam bez pukania. – Wyjść! Co, żłobie, kultury cię nie nauczyli!? – Nawet twarzy nie zdążyłem zobaczyć.

– No, uważaj, on nie lubi żartów – zamruczał oddziałowy i zabrzęczał pękiem kluczy. Zastukałem grzecznie i próbuję drugi raz. – Baczność! – No to stanąłem niby na baczność i nawijam, kto jestem i że z takiego i takiego artykułu. Na to on, żeby głośniej. Na to ja, że nie widzę potrzeby, chyba że jest głuchy. Myślałem, że go krew zaleje. Poczułem, że przegiąłem. – My tu z takimi to raz dwa, to jest kryminał, a nie jakiś kurnik. Tu nie są żarty i zaraz spoważniejesz! – Rozłożył moje akta, co je przyniósł klawisz. – I pewnie jeszcze grypsujesz! Z tej bandyckiej mordy ci to patrzy! – Myślę sobie, w zakładzie grypsowałem, a jak już zacząłem, to przecież całe życie, nie, małolat? – Jasne, że grypsuję i będę grypsował. – Tu go dopiero rzuciło. – I co? Pewnie dumny jesteś z tego, bandyckie nasienie. Mafii się w więzieniu zachciewa! Konspiracji! My cię wyleczymy! Tu już niejeden o litość na kolanach prosił. Zobaczysz ty te swoje grypsowanie jak świnia niebo! – I tu mnie, małolat, zatelepało, ale nic nie mówię, bo wiem, że on tylko na to czeka i chce mnie sprowokować. I tylko zacisnąłem pięści i słucham, co będzie dalej. – Tylko zacznij tu podskakiwać! Dostaniesz jeden wpierdol i drugi, to inaczej będziesz śpiewał. – Wtedy zobaczył moje zaciśnięte garście. – I co tak zaciskasz te łapska, frajerze! Kurwo męska! Cwelu! Spermopiju! – Tu nie wytrzymałem. Zrobiłem błąd. Nie ma sensu się odzywać, jak taki łobuz mówi sobie po imieniu. Ale ja chciałem przykozaczyć. I przykozaczyłem. Nabrałem powietrza i sypnąłem mu taką wiąchę, że z miejsca przycichł i tylko słuchał. Ja stałem, on siedział i obydwaj na coś czekaliśmy. On wiedział na co, a ja się domyślałem.

Weszło trzech. Wielkie chłopy. Jeden stanął naprzeciwko i zapytał: – No co? Stawiasz się? – I nim zdążyłem mrugnąć, pierdolnął mnie w żołąd tak, że niewiele brakowało, a przewróciłbym ścianę. Jeszcze zdążyłem tylko zobaczyć, jak wychowawca wstaje i wyjmuje z szuflady lolę. Potem już niewiele widziałem. Dwóch trzymało mnie za ręce, a trzeci grzał, gdzie popadło. Na plecach czułem blondynę wychowawcy. Jak mnie puścili, to padłem na parkiet jak podcięty. Dostałem jeszcze parę glanów i jeden z tych łobuzów rozgniótł mi mordę obcasem. I zrobiło się ciemno. Ciemno i cicho.

Oczy otworzyłem w kabarynie. Pod sufitem paliła się żarówka, dwudziestka piątka w drucianej siatce. Leżałem na cementowej posadzce. Obok była cementowa póła do spania i nic więcej. Nieźle, jak na początek, pomyślałem sobie. Najbardziej mnie wkurwiało to, że nie wiedziałem, czy jest dzień, czy noc. Nie wiem dlaczego, ale właśnie to. Nie wiedziałem, ile przeleżałem nieprzytomny. Moich rzeczy nie było, ale za to zimno było jak wszyscy diabli. Jak w lodówce.

Podczołgałem się do klapy i zacząłem nasłuchiwać. Ale tam była cisza. Obmacałem ryj. Pełno krwi, usta spuchnięte, noch wielki jak kartofel. Pomyślałem, że dobrze, że nie ma lustra. Jeden ząb z przodu się ruszał. Ruszał się, ale jakoś się trzymał. Trzyma się do dziś. Zobacz, to ten. Pociemniał tylko trochę.

Leżałem tam przy tych drzwiach i za wszelką cenę chciałem coś usłyszeć, ale nie usłyszałem nic. Później dowiedziałem się, że moja kabaryna miała podwójne drzwi i drugie z nich były wyciszone, wyłożone gąbką. Jakieś dźwięki było słychać, ale za skurwego syna nie można było załapać, co to za dźwięki.

Przeczołgałem się później na to betonowe kojo, pomalowane tą samą farbą co brama więzienna. Leżałem i w głowie mi się wszystko mieszało. Raz drzemałem, raz nie. Jakieś zwidy i zjawy wyłaziły z kątów. Próbowałem nawijać do siebie, ale morda bolała mnie jak nagła śmierć, a język ledwo się w niej mieścił. Jak pragnę wolności, nie wiem, ile czasu leżałem na tym cementowym katafalku i nie wiem, ile dni i nocy minęło, bo i skąd niby miałem wiedzieć. Nikt nie otwierał, nikt nie przynosił jedzenia. A nawet jakby przyniósł, to nie przełknąłbym ani kawałka. Tylko pić mi się chciało zajebiście. Po jakimś czasie wstałem, żeby się odlać do kibla, co stał w rogu celi. Smród był taki, że musiałem przytrzymać się ściany, żeby się nie obalić. Te łobuzy uprzyjemniały pobyt w kabarynie na wszelkie sposoby. Szczyny w bombie miały z pół roku. Była prawie pełna, jeszcze trochę, a syf wylałby się na podłogę. Na szczęście nie bardzo mogłem się odlać.

No i znów leżałem, patrzyłem w brudny sufit, czasem spałem, a czasem majaczyłem, jak w gorączce. Oni wiedzieli, co robią. To było gorsze od wpierdolu. Czasami myślałem, że zwariuję, a czasami, że już można mnie odwieźć do głupiejowa. I jeszcze to światło prosto w oczy. Cały czas. Nawet we śnie widziałem żarówę.

Z czasem próbowałem chodzić. Trzy kroki w jedną trzy kroki w drugą, taka to była cela. Byle jak mi szło, ale jakoś szło. Bolało mnie całe ciało, a najbardziej nery. Człapałem zgięty wpół i jęczałem przy każdym kroku, ale wiedziałem, że się muszę ruszać, żeby nie zgnić przy tym betonowym koju. I chciało się palić. Jezu! Małolat! Jak chciało się jarać! Przekipiszowałem całą celę. Wszystko, co było do przekipiszowania. Złodzieje zostawiają czasem jakiegoś skręta, przyhara, pół żarki, draskę. A tutaj nic. Sprawdziłem wszystkie miejsca. A było tylko, kurwa jego mać, tylko jedno takie miejsce, gdzie można było coś przykitrać, ten druciany telewizor z żarówką, nad samymi drzwiami. Wdrapałem się na kojo, ale było za nisko. Zdjąłem katanę, sztany, koszulę, glany, wszystko, co miałem na sobie, i złożyłem w kostkę, w stertę jak najwyższą, i stanąłem na niej. Telewizor był pusty. Myślałem, że zwariuję. Usiadłem goły na betonie i chyba się rozpłakałem. I chyba miałem ochotę napierdalać głową w ścianę. Jeszcze mnie trzęsie, jak sobie o tym przypomnę.

W końcu zabrzęczało coś za drzwiami. Otworzyła się klapa i zobaczyłem klawisza. Taki mały frajerzyna w wygniecionym mundurze i czapce, co mu coraz to spadała na oczy. Za nim widziałem te drugie dźwiękochłonne drzwi. Stał i w trzęsącej się ręce trzymał kubek. Rozejrzał się na boki, jakby bał się śmiertelnie. – Masz, pij. – Wziąłem kubek, wypiłem. To była ciepła i słodzona kawa, małolat. – Chcesz coś jeszcze? – Tak. Szluga. – Wyjął papierosy, dał mi jednego, przypalił i trzasnął drzwiami. Jarałem jak małpa dynamit. Zakręciło mi się w cabanie tak, że musiałem klapnąć na ten mój katafalk. Wypaliłem całego, nie zostało nic a nic. Nawet nie poczułem, jak przypalam sobie palce. Od razu zasnąłem głębokim snem. Zapamiętałem tego klawisza. Nazywali go Herod. To był po chuju gad, żaden złodziej złego słowa na niego nie powiedział. Ja bym go raczej nazwał Jezus Chrystus. Pewnie dlatego, że był taki, jaki był, na te swoje pięćdziesiąt lat miał tylko kaprala.

Potem znowu była cisza. Ani jednego dźwięku i znów myślałem, że dostanę świra. Zacząłem się więcej ruszać i to mnie jakoś trzymało.

W jakiś czas potem drzwi otworzyły się na dobre. Wypuścił mnie ten sam klawisz, co mnie zamykał. Ryj miał ucieszony od ucha do ucha. – No i co? Zmiękłeś? – Nie odpowiedziałem ani słowem, bo niby co na głupie gadanie miałem odpowiadać. Policzyłem sobie, że przesiedziałem trzy dni, myślałem, że trzy tygodnie. To jest najgorsze ze wszystkiego, małolat, taka cela, w której nie wiesz, czy jest dzień, czy noc. Teraz już nie robią takich rzeczy. Wtedy robili. Bunkier to przejebana sprawa. Czasem wpierdalali cię tam w samych gatkach i nie zawsze była póła do spania. To załamywało facetów. Bardziej niż łomot. Niektórzy wariowali ze wszystkim. Tam nawet nie było się jak pochlastać, bo niby czym? A jak który chciał się targnąć na linę i skręcił sobie postronek z własnej koszuli, to i tak nie miał go do czego przywiązać. Co sztywniejsze chłopaki napierdalały głową w ścianę tak, żeby stracić przytomność i wtedy była jakaś szansa, że ich powiozą na szpitalkę. Ale to trzeba mieć charakter, małolat, żeby rąbnąć głową w ścianę, aż film się urwie i krew poleje. A jak cię kręcili do takiego bunkra, to kipisz miałeś taki dokładny, że kawałka złamanej mojki nie przemyciłeś, nawet pod językiem. Kaplica, małolat.

No i zaprowadził mnie ten klawisz na dyżurkę, gdzie mój mandżur leżał na podłodze. Skopany i wywrócony do góry nogami, widać było od razu. – Bierz ten majdan. Pójdziesz pod celę. – No to wziąłem i poszedłem za nim. To była druga cela od dyżurki, sam początek korytarza, przejściówki zawsze są na początku. O tym wiedziałem od kolesi na wolności. Nawijali mi, że najpierw na parę dni idzie się pod taką bałaganiarską celę, gdzie nie wiadomo, co jest co. Nawijali mi o przejściówce, ale o tej celi, gdzie wylądowałem na dzień dobry, to mi nikt nie przybajerował. Potem to już wiedziałem, że nie każdy tam trafia. Tylko wariaci i kozacy. A ja chyba bardziej wariat byłem.

Gad otworzył klapę i wknaiłem pod celę. Z początku nie widziałem nic. Ciemno od dymu, a żarówka najwyżej sześćdziesiątka. Cela była spora. Jak sobie policzyłem później, to łóżek było osiemnaście, ustawione po trzy piętra, ale klientów było ze trzydziestu. Nie było gdzie nogi postawić. Siedzieli wszędzie, na kojach, na taboretach, na ułożonych pod ścianami materacach. Jakiś frajer posadził nawet dupę na stole, chociaż blat święta rzecz.

Stałem i patrzyłem na ten szary dym i szare mordy, i przyzwyczajałem oczy do tego mroku. Smród był taki, że zatykało. Śmierdziały skarpety, śmierdziała przerdzewiała bomba za blaszanym parawanem, śmierdziała cebula, śmierdziały skręty, śmierdziała pościel. Śmierdziało wszystko, dosłownie wszystko, małolat. Patrzyłem po tych ryjach i widziałem, że wszyscy tutaj to jakaś taka zbieranina, że ani jednej przyzwoitej bandyckiej facjaty nie widać. Zapytałem, czy ktoś grypsuje. Gdzie tam! Popatrzyli na mnie jak na idiotę i cisza. Pomyślałem sobie, że jak na początek to raczej niewesoło, i skitrałem się w kącie. Usiadłem na stercie brudnych materacy, wyjąłem szluga i zacząłem jarać, jarać i słuchać, co nawijają dookoła.

Tak, małolat. Jak się wpierdolisz do puszki, to pierwsza zasada – słuchać, jak najwięcej słuchać. Słuchać i uczyć się. Wszystko się przydaje. O kryminale, w którym się gibie, trzeba wiedzieć wszystko. Im ty więcej wiesz, tym klawisze wiedzą mniej. Szkoda bajery.

No to słuchałem tego rozhoworu dookoła. Niedługo się przekonałem, że wszyscy tutaj to przypadkowa zbieranina. Połowa siedziała za kury, za kaczki, jakaś drobna złodziejka, znęcanie się nad rodziną, kilku za kolegia za rzyganie na dworcu czy inne zbrodnie, jakiś żołnierz, co zapomniał wrócić do jednostki, jakiś czereśniak za nieuzasadnione użycie kłonicy, jakiś cynk. Najweselszy z tego towarzystwa był siedemdziesięcioletni dziadek, co próbował swoją pierdolichę, jak ją nazywał, znaczy swoją ślubną, rozerwać koniem. Przywiązał ją za jedną nogę do jabłonki na podwórku, do drugiej już zaprzęgał kopytniaka, ale sąsiedzi mu przeszkodzili, bo pierdolicha mordę piłowała tak, że w powiecie było słychać. Tak, on był najweselszy. Czasem, żeby zabawić kolesi, wyjmował sobie szklane oko. Palił skręty grube jak rolka papy i opowiadał o pięćdziesięcioletnim szczęśliwym pożyciu z małżonką.

Siedziałem, nic nie mówiłem, słuchałem. Oczywiście wszyscy ludkowie byli niewinni jak łzy niemowlęcia. Wszyscy siedzieli przez pomyłkę i na każde otwarcie klapy podrywali się na równe nogi, bo myśleli, że dobry klawisz przyniesie im dobrą nowinę, że wychodzą na wolność. Jak siedziałem tam tydzień – nikogo nie wypuścili. Zadym nie było żadnych. Wszyscy siedzieli pierwszy raz i wystraszeni byli jak dzieci przed klasówką. Gadali o swojej niewinności, ktoś tam nawet popłakiwał w kącie. Nigdy nie przyszło im do głowy, że znaleźli się tutaj po to, żeby statystyki się zgadzały, a gliniarze mogli się wykazać.

Przesiedziałem tam dwa dni, wyjarałem prawie wszystkie szlugi, zaczynałem już jarać skręty z petów, co je sobie odkładałem. Przeczytałem trzy razy „Trybunę” sprzed miesiąca, z grubsza dowiedziałem się, jak wygląda kryminał, gdzie są jakie oddziały i kto na nich siedzi. Dowiedziałem się, że świnia zdechłaby po tygodniu, gdyby dostawała takie żarcie jak my.

Z tym jedzeniem to była niewyróbka. Frajerstwo nie przestrzegało podstawowych zasad. Pierdzieli, otwierali bombę, zanim wszyscy zdążyli zjeść, srali, odlewali się bez pucowania. Myślałem, że mnie diabli wezmą. Próbowałem coś tłumaczyć, ale oni nie kumali nic albo nie chcieli kumać. Jeden taki, wielkie chłopisko granatem od pługa oderwane i zarośnięte jak małpa, mądrzył się najbardziej. Oddziałowy zrobił go starszym celi i duma rozpierała frajera straszliwie, bo myślał, że strasznie ważna funkcja go trafiła. Brąchał coś, że nie będę tutaj bandyckich zwyczajów wprowadzał, bo wszyscy chcą mieć spokój, i że klawisz go wyznaczył do tego, żeby trzymał porządek i dyscyplinę. No i trzymał. Jak dzielił rano porcje margaryny, to on i jego jakieś tam ziomki dostawali najwięcej, z chlebem było tak samo. Chciałem mu przypierdolić parę razy taboretem, tak dla przykładu, bo jedzenie, małolat, w kryminale rzecz święta, ale pomyślałem sobie, że jak te parobki runą na mnie, to tylko sznurowadła po mnie zostaną. A w dodatku znów mnie skręcą do tego bunkra albo gdzie indziej. No i siedziałem cicho, jak najdalej od schamiałego frajerstwa.

Trzeciego dnia klapa się otwarła i wszedł koleś. Jeszcze zanim zdążył otworzyć mordę, już wiedziałem, że to ktoś od nas. To się wyczuwa. To się ma wypisane na twarzy. A on miał dodatkowo wypisane na rękach, niebieskie od wzorków były. Postał przez chwilę z mandżurem na plecach, popatrzył wokoło i zapytał: – Grypsuje kto? – Ja grypsuję – krzyknąłem z kąta. Przeszedł przez całą celę, roztrącając czereśniaków. Nawet nie spojrzał w ich stronę. A roztrącać miał czym, bo w barach to był dwa razy taki jak ja. Usiadł obok mnie, wyjął ramkę i zajaraliśmy. Po dziesięciu minutach wiedzieliśmy, kto jest kto. Jaraliśmy szluga za szlugiem i bajerzyliśmy. On się dowiedział, że jestem zakładowiec, ja, że on zgniła recydywa i przyleciał z Wronek, bo będzie miał tutaj jakąś sprawę i spodziewa się sporej pajdy, a i tak gibie już dziewiętnastaka.

Patrzył na kłębiące się frajerstwo i wiedziałem, że niedługo zrobi tutaj porządek. Kiwał tylko głową, jak mu opowiadałem, co się dzieje pod celą, kiwał głową i słał im grube wiąchy, nie za głośno, ale tak, żeby mogli się domyślać. Nawinąłem mu o tym kmiotku, niby starszym celi. – Który to? Ten ogryzek? – zapytał specjalnie głośno i pokazał palcem. Kmiotek nic nie powiedział, ale było widać, że się w nim zagotowało i spokój. Siedzieliśmy sobie tak do wieczora. Zapalili światło, potem kolacja, zupa mleczna z wodą i gorzka kawa. Z taboretu zrobiliśmy elegancki stół przykryty białą ścierką. Mój nowy koleżka wstał i ryknął: – Szamie się! Niech tylko który spróbuje przykaleczyć powietrze! – Zrobił wrażenie, bo ucichło od razu i wszyscy wetknęli ryje w swoje michy.

Po kolacji apel. Starszy celi prężył się przed oficerem dyżurnym i darł mordę jak na wojskowej paradzie. Potem jeszcze wystawienie kostki i można było rozesłać materace i uwalić się w szmaty. Koleś ułożył się przy mnie i pyta: – No to co, dzieciak, przykirzymy czaju? – Morda mi się ucieszyła od ucha do ucha. – Masz! Jasne! – Zaczął czegoś szukać w swoim mandżurze i wytargał zaraz dwie mojki, ze cztery metry cienkiego przewodu i słoik. – Jak to przeniosłeś? – Nie interesuj się, dzieciak. Pogibiesz deczko, to się dowiesz.

Dwa pięć osiem i zrobił z mojek buzałę, podłączyliśmy antenę do fazy i za trzy minuty mieliśmy pół litra wrzątku. Jak wskakiwałem na kojo, żeby podłączyć się do oprawki od żarówki, to zerwał się starszy z mordą, że nie wolno, że jakiś w dupę jebany regulamin. Mój koleś nawet nie wstał z materaca. Uniósł się tylko na łokciu i powiedział: – Spierdalaj, frajerze! Ale już. – Tamten brąchnął coś niewyraźnie, ale wolał się wycofać między swoich kumpli. Poszeptali coś, poszeptali, ale się nie ruszyli.

Na ostro zaczęło się dopiero rano. Zaczęło się od tego, że koleś wystawił swój talerz za klapę. Do tej pory wystawkę po margarynę i chleb robił funkcyjny frajerzyna i teraz zaczął mieć za złe, że go ktoś wyślizgał z tego zajęcia. Coś tam krzyczał, że nie pozwoli, że pójdzie do wychowawcy. Mój koleś nic nie odpowiadał. Dopiero jak wniósł później swój plater z maryśką, a ja wniosłem chleb, frajer skoczył z łapami, żeby dzielić porcje, wtedy dopiero nie wytrzymał. – Odklep, frajerze, i to zaraz. Nie będziesz mi tutaj swoimi łapami dotykał platerów. – Ale tamten nic, tylko napiera. Wtedy strzelił go delikatnie z prawej w szczenę i klient poleciał gdzieś między swoich kumpli. Poleciał, ale zaraz wrócił i wystartował do mojego kolesia. Miał krzepę, bo kolesiowi aż caban odskoczył po jego prostackim cepie. Ale koleś zebrał się w sobie i w trzech ruchach położył go na podłodze. Wtedy ruszyła reszta odważnych. Może ze trzech ich było. Zdążyłem tylko krzyknąć „orient”, bo szli z tyłu i niewiele myśląc, chwyciłem za taboret i położyłem pierwszego z brzegu obok ich wodza. Z resztą zrobiliśmy porządek w pół minuty. Silni to oni byli, ale głupi za to nieprzytomnie. I zabraliśmy się do dzielenia margaryny. To był pierwszy sprawiedliwy podział od paru tygodni. Tamci podkulili ogony.

Przejściówka przejściówką, ale życie trzeba było sobie jakoś układać. Koleś przepukał do sąsiedniej celi, potem do następnej i jeszcze następnej, aż znalazł grypsujących i wypytał, co i jak w tym kryminale. Dowiedział się, że ludzi jest niewielu i siedzą w oddzielnych celach. Naczelnik tak zarządził, żeby zadym nie było. Na tym oddziale na trzydzieści sześć cel siedem było grypsujących. Nawinęli jeszcze, że frajerstwo czasem jest agresywne i że na całego trzyma z administracją, że w niektórych celach siedzą niezłe kurwy i próbują rozgrypsować ludzi. Czasami, jak administracja ma kaprys, to wrzuca pod taką celę grypsującego i wtedy nie ma zmiłuj się. Trzeba robić zadymę, aż lecą szyby, albo po tobie. To trzeszczące barachło na usługach naczelnika przecweliło nawet paru. Nawinęli nam też numery tych skurwionych cel. Spytali jeszcze, czy mamy szlugi i herbatę, bo u nich cienko, jak to na nierobach, ale te trochę to mogą nam podkopsać.

I tak przesiedzieliśmy jeszcze kilka dni, aż nas zabrali i wrzucili pod inną celę po drugiej stronie korytarza. Tam siedzieli sami od nas i było w porządku. Mafia działała i zawsze szlug i czaj były pod ręką. Dostawaliśmy przerzuty z dołu, z trzeciego oddziału. Tam siedzieli chłopaki, co wychodzili do pracy. Do pralni, do kuchni, wszystko na terenie kryminału, ale mieli możliwość skojarzenia towaru. Mieli układy z konwojentami, co przywozili jedzenie do magazynów, z niektórymi klawiszami, mieli też kontakty z grupami, co wychodziły do pracy poza kryminał.

Słodkie jest życie na nierobach, małolat, dolcze wita. Całe dnie można było grać w karty, a jak się talia wpierdoliła, to zaraz robiło się nową z tektury albo innego fajansu. Można było jeszcze w kości, w gazetach, co je czasami kopsali, były krzyżówki, książki też dawali. No i gniłem na tych nierobach. Gniłem i czekałem, aż mi się wyrok uprawomocni. A jak się uprawomocnił, to czekałem na transport, co miał mnie powieźć do jakiegoś przyzwoitego kryminału. Tak sobie myślałem, żeby to nie była od razu jakaś Iława albo inny Mielęcin, bo te małolatowskie, a ja przecież byłem jeszcze małolat, były wyjątkowo przejebane. Ciężko tam było, zwłaszcza grypsującym. Tutaj też nie było wesoło, frajerstwo współpracowało z administracją na całego, klawisze jak wściekłe psy, żarcie takie, że załamać się szło. Jak dostawałeś zupę z makaronem, to długo musiałeś grzebać łyżką, zanim ten makaron między takimi długimi jak kluski robakami znalazłeś. A zieleniny to nie widziałem przez całe trzy miesiące, jak tam siedziałem. Kasza, jakieś szare kartofle i rozgotowane liście kapusty, co się nazywały bigos. A, i jeszcze słynne białe szaleństwo. Kluchy z białym serem. Czasem na wypiskę można było trafić cebulę, jakąś rybną puchę. Ale ja nie miałem żadnego szmalu na koncie, bo i niby skąd miałem mieć. Jak mnie skręcili, to przy sobie miałem może dwieście złotych, a przysłać też nie miał kto.

Pofarciło mi się niedługo przedtem, jak poleciałem w transport. W niedzielę rano klawisz otworzył klapę i zawołał mnie po nazwisku. Co się stało? – myślę. W niedzielę są tylko widzenia, żadnych innych historii. Myślę i myślę, ale nic mądrego mi do głowy nie przychodzi. No bo kto niby miałby mnie odwiedzić? Jarecka na pewno nie, prędzej swojego śledczego z wałówką bym się spodziewał. Młyn mam w głowie, ale idę. Idę i widzę, że rzeczywiście idę na widzenie i w dodatku nie do tej sali, gdzie rozmawia się przez telefon i przez pleksę, ale do tej, gdzie patrzonka są przy stolikach. Ja miałem wtedy rygor zaostrzony i żadne tam widzenia przy stoliku mnie nie dotyczyły. Ale klawisz mnie prowadzi i pokazuje miejsce w samym rogu. A tam, no zgadnij, kto siedzi przy stoliku, no zgadnij. Nie zgadniesz. Ja sam nie mogłem uwierzyć. Za stołem wystraszona i blada siedziała moja kochana pani doktor. Ta sama. Przyszła za mną aż do kryminału. Normalnie mnie zamurowało. Podchodzę wystraszony chyba bardziej niż ona, siadam na brzegu krzesła, patrzę na nią i nic nie mówię, no bo co niby mam nawijać. Ona tak samo nic, tylko gapi się na mnie, a z oczu łzy jej lecą jak fasole. Łapie mnie w końcu za rękę, ściska i zaczyna nadawać. – Jak oni mogli, jak mogli… to jakieś straszne nieporozumienie… ciebie… do takiego miejsca… to podłe, niesprawiedliwe, okropne… to jakieś straszne nieporozumienie. – I tak w kółko. Ale dobrze jest, myślę sobie, kochająca kobieta nigdy nie uwierzy, że jesteś bandytą. Wszyscy dookoła to skurwysyny i złodzieje, ale ty jesteś niewinny jak łza.

Patrzę na nią i zaczynam bajerować: – No widzisz, tak to już jest i nic się na to nie poradzi. Tragiczna pomyłka wymiaru sprawiedliwości. Nic już się nie da zrobić. Jakoś to będzie. To tylko kilka lat. – I dalej wstawiam jej bajer, same miłe słówka, kochanie, najmilsza, zły los nas rozdzielił. Tak nawijam i czuję, że i mnie łzy do oczu napływają. Trochę się opamiętałem, ale nie za bardzo. Pozwoliłem, żeby kilka spadło na nasze splecione dłonie. To ją rozłożyło zupełnie. – I ty płaczesz, biedaku, nigdy nie myślałam, że zobaczę cię płaczącego. Jak oni musieli cię skrzywdzić, mój Boże. – No, pomyślałem, jest ugotowana. Okazja sama wpadała w moje złodziejskie ręce. Już widziałem te wszystkie paczki pełne żarcia i papierosów, zawijane jej pachnącymi łapkami. Już widziałem te listy pełne wyznań i obietnic. Już widziałem, jak wychodzę za parę lat i mam się gdzie zaczepić. Nic lepszego nie mogło mnie spotkać. Taki fart, małolat, taki fart!

Zacząłem ją wypytywać, kto jej załatwił to widzenie, bo przecież ani ona moja żona, ani inna rodzina. – Och wiesz, stukałam tu i tam, chodziłam, wypytywałam, sam wiesz, ilu ludzi przez moje ręce w szpitalu przeszło. Od człowieka do człowieka dotarłam do prokuratury i załatwiłam widzenie. Nie mogli się nadziwić, że chcę cię widzieć po tym wszystkim, co się stało. W głowie im się to nie mogło pomieścić. A ja przecież nawet na chwilę nie uwierzyłam, że mógłbyś z tym wszystkim mieć cokolwiek wspólnego. Kochanie…

No to ja świruję załamańca i nawijam: – Nie mówmy już o tym. Stało się. Koniec. Kropka. Nie chcę do tego wracać. To było okropne. Aresztowanie, potem śledztwo. – Bili cię, biedaku… – Eee, tyle o ile, trochę poszturchiwali. – To bydlęta. Jak oni mogli podnieść na ciebie rękę.

Idiotka, gdyby tylko mogła zobaczyć, jak chodziłem po ścianach podczas przesłuchań. Gdybym opowiedział jej to wszystko, rzuciłaby się na pierwszego z brzegu mundurowego i wydrapała mu oczy. Ale nie powiedziałem. Wystarczyło, że mogła się domyślać. To było znacznie lepsze.

Zacząłem świrować sercowego. – Myślę wciąż o tobie. To męczarnia. Wciąż myślę o tobie i nie mogę zapomnieć, jacy byliśmy szczęśliwi. Tylko we dwoje. – Tak jej nawijałem. Ja, co już dawno zapomniałem, jak wygląda jej twarz. To był kit nad kity, małolat. Prawie o niej nie myślałem. A jak myślałem, to byłem wkurwiony, że tak beznadziejnie się wpierdoliłem. Bardziej myślałem, żeby w łaźni wydymać jakiegoś cwela, niebrzydkiego i niestarego. Tak, małolat, jak się siedzi, to niezdrowo jest myśleć o dziwkach. Głupieje się od tego, a w nocy można sobie kutasa urwać. A w kryminale jak w kryminale, tylko cwel popuści ciasnej. Ale nie tylko.

Pamiętam raz, to już było sporo później, w zupełnie innym kryminale. Siedzieliśmy w siedmiu pod celą i strasznie chciało nam się ruchać. Nawijaliśmy o tym dzień i noc i kutas stał jak ułańska dzida, a cweli nie było na lekarstwo. Wtedy jeden z nas, taki całkiem pierdolnięty koleś, całe życie przesiedział we wszystkich możliwych kryminałach, przyczaszkował, że jak nie ma cwela, to trzeba posunąć coś innego. To było stare więzienie, takie baraki jeszcze z wojny. Niemcy tam mieli jakiś obóz pracy czy coś innego, no i zostawili nam to w prezencie. A jak baraki, to wiadomo, że wszystkie cele były na parterze. Między barakami były spacerniaki, takie prostokątne place, nawet trochę trawy tam rosło. Na tych placykach były wróble i wrony. Kupa dzikiego drobiu przylatywała, bo sypaliśmy okruchy. Przyłaziły też bezpańskie koty na polowania. Po jakimś czasie jeden z tych kotów zakolegował się z nami. Wskakiwał na parapet, potem nawet właził pod celę. Dostawał mleko, resztki z obiadu. Ten kot to była kotka, wielka szarobura kotka. Właśnie tę kotkę upatrzył sobie ten świr z naszej celi. Nikt mu na początku nie wierzył, ale on twardo upierał się, że kota da się wyruchać. Któregoś wieczoru przywołał ją i zapowiedział, że teraz będzie czas miłości. Wszyscy się śmiali, a część przestała, gdy okręcił jej łeb szmatą i zawołał dwu małolatów do pomocy. Podniósł się raban, bo wszyscy lubili zwierzaka. Ale on miał odgibane więcej niż my wszyscy razem i nie szło go przekonać. Zresztą penialiśmy trochę, bo to był prawdziwy wariat i jak ktoś go zdenerwował, to się robił niebezpieczny. W dodatku tym dwóm trzaśniętym małolatom spodobała się zabawa. Wsadzili kotce przednie łapki do drewnianego pudełka po szachach i mocno przytrzasnęli. Pisków prawie nie było słychać, bo szmata na łbie była grubo zawinięta. Patrzyłem na to wszystko, małolat, i myślałem, że chyba już nic na świecie mnie nie zdziwi. Wyrzucili potem zwierzaka za okno i przez pół nocy było słychać, jak zdycha. Wszystkie bebechy musiał mieć porozrywane. Nikt nie mógł spać i wszyscy byli wnerwieni, bo nie trzeba było półżywego wyrzucać, żeby się męczył. Rano był już sztywny.

Myślałem sobie, małolat, i myślałem o tym wszystkim, i dobrze wiedziałem, że takich rzeczy nie można nauczyć się na wolności. Ten idiota musiał sporo przesiedzieć, żeby wpaść na coś takiego. Wiesz, te moje świnie to była zupełnie inna sprawa, chociaż on być może zaczynał właśnie od czegoś takiego.

No dobra, małolat, miałem ci bajerować o miłości, a bajerze o trupach i dymaniu kotów. Która to może być godzina? Pierwsza, druga. Do rana jeszcze od cholery czasu. Nic się nie martw. Wyśpisz się. Grunt, że jest czaj i szlugi. Reszta jest nieważna. Jak posiedzisz dłużej, to się przekonasz, że tak jest. Reszta niewiele znaczy. Całkiem niewiele. No, liczą się jeszcze sztywne chłopaki, żeby żadnych afer nie było, żeby wszystko szło prawilno. Tak, tak, małolat, kryminał to takie samo życie jak na wolności, tyle tylko, że masz mniej miejsca do chodzenia i dziwek brak. Ale są cwele. Właśnie, małolat, widziałeś tego spod czternastki, przyleciał niedawno. Jeden człowieczyna mi nawinął, że gibał z nim w Sztumie i on tam nieźle naciągnął druta. Tylko tutaj jakoś nie chce się przypucować. Pewnie chce zapomnieć. Ale my mu przypomnimy. Jak został cwelem, to na całe życie. Fama idzie za nim od kryminału do kryminału. Tutaj nic się nie ukryje. Kolesie od nas już zadbają o prawidłowy przepływ informacji – elegancko się wysłowiłem, nie? Na tym wszystko polega. Trzeba wiedzieć, kto jest kurwą, a kto człowiekiem. Tu się nie siedzi dla zabawy. To nie pączki u cioci, nie możesz wyjść, jak ci się balanga nie podoba. Trzeba dbać o to, żeby nie było żadnego smrodu. Patrz, komu ufasz. Widziałeś, co mam wydziarzone na plecach. Vide cul fide, to po łacinie, małolat. Patrz i ucz się. Może i ty strzelisz sobie kiedyś taki wzorek. Ech, te wzorki. Kiedyś to jeszcze coś znaczyło. A teraz? Byle jaki pętak powali się teraz do puszki, ma odgibane trzy miesiące z przejściówką i już sobie dziabnie majora. Same skakańce. Och, niechby się powalili wtedy, gdy ja odsiadywałem pierwszy wyrok, wydziabaliby mu majora. Dechą z koja na szyi. Tydzień by nie mógł taki usiąść. Małolat, jak ja siedziałem swój pierwszy wyrok, to mnie nikt o te trzy lata zakładu nie pytał, chociaż to była niezła szkoła. Nikt mnie nie pytał. Wszystko zaczynałem od początku, od zera. Mordę miałem trzymać króciutko, przy samym parkiecie, nie odzywać się, tylko słuchać i uczyć się. Cała ta Ameryka zaczęła się, jak poleciałem do normalnego kryminału. Nikt mnie tam nie znał. Wszyscy mnie obserwowali. Myślisz, że pozwolili mi usiąść do blatu tylko dlatego, że się przypucowałem, że grypsuję. Nie świruj! Dwa miesiące obcinali mnie bez przerwy. W każdej sytuacji. Słuchali każdego słowa. Jak coś przykaleczyłem w bajerze albo zrobiłem coś nie tak, to dostawałem taką blachę, że mnie z glanów wyrywało. A wiesz, jak mnie przywitali, kiedy przyleciałem ze śledczaka? Posłuchaj. Więc przyleciałem z tego śledczaka dokładnie trzy dni po tym, jak mnie ta zakochana pizda odwiedziła. Wszystko tak jak zwykle: przejściówka, lekarz, komisja, przydzielenie do roboty i dopiero drugiego dnia poszedłem na swój oddział. Wknajam pod celę i się pytam, czy siedzą tutaj grypsujący. Patrzę, a tam siedzi ośmiu zakapiorów, mordy bandyckie, tydzień nie golone, sami twarzowcy. Siedzą i nic. Patrzą na mnie, obcinają mnie jak komornik szafę i nic nie nawijają. No to ja dalej swoje – czy siedzą tu grypsujący, bo ja grypsuję. Na to wstaje zza blatu taki jeden i podchodzi do mnie, i pyta: – Pewien jesteś, że grypsujesz? – Na to ja, że pewien, i nawet nie zdążyłem rąk podnieść, jak leżałem na betonce i czułem się, jakby mi ktoś pięciokilową pucką przypierdolił przez beret. Chciałem wstać, ale mi w oczach pociemniało. – No co, jeszcze grypsujesz? – Jasne, i będę grypsował. – No, rebiata, on jeszcze grypsuje. – Skoczyła reszta kolesi. Dwu mnie podniosło i trzymało, a reszta napierdalała: szczena, żołąd, szczena, żołąd. Myślałem, że tam ducha wyzionę i film mi się urwał, jak w objazdowym kinie. A już byłem w domu. Między jedną piąchopiryną a drugą wymyśliłem sobie, że gdyby to było frajerstwo, to już po pierwszym liczeniu wzięliby mnie na glany i odjazd. Kolesie zwyczajnie mnie sprawdzali. Człowiek człowieka nigdy pod obcas nie weźmie. A oni dalej lutowali i pytali, czy jeszcze grypsuję. W końcu się zmęczyli i jeden z nich powiedział: – No dobra, dzieciaki, zostawcie go, bo jemu chyba naprawdę się wydaje, że grypsuje. – I zostawili mnie. Pokazali mi kojo, powiedzieli, że na razie będę szamał oddzielnie i mam mieć uszy i oczy otwarte. Tak, tak, małolat, to nie jest kit, tak kiedyś było. Pierwszy raz przykirzyłem czaju, jak miałem pół roku odgibane.

No dobra, teraz będzie o miłości. Rzuć mi szluga. No więc tam, na tym widzeniu, świrowałem zakochanego do niemożliwości. Patrzyłem jej w oczy i trzymałem za rączkę, wzdychałem co chwilę, tak żeby widziała. W końcu przysunąłem się do niej i położyłem jej rękę na udzie, a potem wepchnąłem w majtki. Za chwilę była taka mokra, że myślałem, że spłynie z tego krzesła. I tak siedzieliśmy, małolat. Ona przewracała oczami i coś tam szeptała, a ja myślałem, że kutas urwie mi nogę. Na koniec przysięgliśmy sobie wierność, a ona zaklinała się, że przyjdzie, jak tylko załatwi następne widzenie. A ja myślałem tylko o tym, żeby doczekać nocy i zabranzlowac się na śmierć.

Na dyżurce u oddziałowego czekała na mnie paczka. Czego tam nie było, małolat. Ona musiała chyba dać dupy wojewódzkiemu prokuratorowi, żeby to wszystko przepuścili. Samych szlugów było ze trzydzieści ramek. I to nie byle jakich, były carmeny, były i zagraniczne. Wędlina, owoce, konserwy, ciasto i diabli wiedzą co jeszcze. Bałem się z taką rakietą iść pod celę, żeby chłopaki sobie czego nie pomyśleli. Chłopaków rzeczywiście zamurowało. Nijak nie mogło im się w cabanach pomieścić, że ofiara złodziejowi przynosi camele do pudła. Opowiadałem im, że ona mnie zajebiście kocha i w moją, niby przez sąd udowodnioną winę, nie wierzy. Kręcili głowami i pewnie se myśleli, że na wolności musiałem być jakaś straszna szycha. Ale te camele im mordy pozamykały i jaraliśmy do późnej nocy, a ja nie mogłem się doczekać chwili, kiedy będę mógł spokojnie zakręcić śmigłem.

Trzy dni później poleciałem w transport. Nowe więzienie i nowe układy.

O powitaniu już ci opowiadałem. A potem było zwyczajnie. Jak to w kryminale, od wypiski do wypiski.

Pracowaliśmy w takiej ogromnej hali. Przywozili nam odlewy kawałków silnika do żuka. Skrzynia biegów, głowica, gaźnik, a my je czyściliśmy pilnikami. Piłowaliśmy krawędzie, bo na takim odlewie zawsze zostają jakieś zadziory, nierówności, taki hutniczy fajans. Trzeba się było nieźle natyrać, żeby na szlugi przy wypisce stykło. Latem było w tej hali ze trzydzieści parę stopni i robić się nie chciało, ale zimą było coś koło zera i trzeba było zasuwać, żeby nie zamarznąć. Zimą wypiski zawsze były większe. To znaczy my mieliśmy więcej forsy, ale towaru prawie nie było. Szlugi, grzebienie i cebula. A latem odwrotnie. Ja tam zawsze byłem do przodu. Pani doktor dbała o mnie jak o rodzonego syna i zawsze podesłała parę groszy. Na widzenia przywoziła tyle żarcia, że przez tydzień nie braliśmy pod celę ani śniadań, ani kolacji. Tylko smutniak. Listy też dostawałem. Za każdym razem jak je czytałem, stawał mi niemiłosiernie. Bez przerwy wspominała nasze szczęście, to znaczy to, jak dmuchałem ją na wszystkie możliwe sposoby. Nie wiem, co w tym było, ale ona rzeczywiście dawała mi jak żadna. Jestem ciekaw, co się dzieje z nią teraz. Już się pewnie z niej trociny sypią – stara raszpla. To już tyle czasu, małolat, tyle czasu.

Jak wyszedłem z kicia, a odsiedziałem cały wyrok, to prowadzałem się z nią jeszcze przez jakiś czas. Zamieszkałem nawet u niej. Nie pamiętam, ile to trwało. Parę miesięcy. Zaczynałem mieć jej dość. Starzała się na potęgę i robiła się coraz bardziej namolna. Wydawało się jej, że świata poza nią nie powinienem widzieć. A ja miałem dwadzieścia parę lat i chciałem mieć wszystkie dziwki i wszystkie wieczory wolne. Ale z nią się nie dało. Pilnowała mnie jak milicyjny pies, śledziła, nie odstępowała na krok. Zaczęła mi robić awantury, a ja po pierdlu zrobiłem się ciut nerwowy.

Przyszedłem kiedyś nad ranem, a ona czekała na mnie. Widziała mnie tego dnia w knajpie z jakąś siksą. Rozdarła się strasznie, ale wszystko może by się skończyło na zwykłej kłótni, gdyby nie zaczęła mi wypominać, ile to dla mnie niby zrobiła. Te odwiedziny, te paczki, cała ta pierdolona troskliwość, te wszystkie dni, kiedy na mnie czekała. Tego nie mogłem znieść. Byłem trochę trącony i powiedziałem jej, żeby zamknęła mordę, bo ją strzelę. Na to ona w jeszcze większy krzyk, że mnie z rynsztoka wyciągnęła i tak dalej. Macnąłem ją raz i padła na fotel, ale nie przestała się rozdzierać. Wziąłem ją za wszarz i strzeliłem jeszcze parę razy z jednej i z drugiej. A ona wciąż to samo. Patrzyłem na nią, osmarkaną, zapłakaną, starszą o dwadzieścia lat, rozmamłaną, i krew mnie zalała. Tłukłem ją chyba z pół godziny, a ona już nic nie mówiła, tylko wyła jak opętana. Zdarłem z niej szmaty, zawlokłem do łóżka i zerżnąłem, aż poleciały wióry. Zaraz później zasnąłem.

Zbudziłem się koło południa. Nie było jej w domu. Myślałem, że chyba musiała zgłupieć do reszty, jeśli poszła do pracy ze ślipiami fachowo podzelowanymi moją ręką. Wstałem, ogoliłem się, wziąłem prysznic. Znalazłem jakąś torbę i wrzuciłem do niej swoje rzeczy, swoje, to znaczy te, które mi kupiła przez ostatnie miesiące, bo ja nie splamiłem się przez ten czas ani złodziejstwem, ani uczciwą pracą. Swoich kolesi też prawie nie widywałem. Odpoczywałem wtedy. Szmal brałem od niej. Cały był do mojej dyspozycji.

No więc wrzuciłem do torby maszynkę do golenia, szczoteczkę do zębów, parę jakichś ciuchów, ręcznik. Potem poszedłem na górę, do jej pokoju, otworzyłem biurko i skasowałem coś koło dziesięciu kawałków. Zostawiłem jej na papierosy. Chciałem zostawić jej jakąś kartkę, ale zapytałem sam siebie – po co? Na biurku położyłem swój komplet kluczy i wyszedłem.

A jak wyszedłem, to nie wiedziałem, dokąd mam pójść, i oczywiście poszedłem do rodzinnego domu. Zamknięte było na głucho. Stukałem i stukałem, aż otworzyły się drzwi do mieszkania sąsiadki. – Ooo, to pan już wrócił. – Kobiecina zdziwiła się, jakbym przynajmniej miał odsiadywać dożywocie. Zapytałem o matkę, na co szczęka babie opadła i ze smutkiem mi wyznała, że matuś moja, kurewska jej pamięć, od paru miesięcy siedzi w głupiejowie, bo jej się gorzała na mózg rzuciła. Tak jej się rzuciło, że ostatnio próbowała się rzucić z czwartego piętra, ale kiedy tłukła szyby, przylecieli sąsiedzi i nie pozwolili jej zrobić tego, co powinna zrobić już parę ładnych lat temu. Baba się trochę opierała, ale w końcu kopsnęła mi klucze od mieszkania. Rany boskie, małolat, jaki tam syf panował, nie do opisania. Wszystko się lepiło, mebli prawie niet, tylko flaszek tyle, że można by za nie przyjęcie na dwanaście osób urządzić. Łaziłem po moim rodzinnym domu i ledwo go poznawałem. Z przyzwyczajenia zajrzałem do kredensu, co stał na cegłach i oczywiście znalazłem flaszkę tylko co nadpitą. Grzdylnąłem sobie zdrowo, była trochę zwietrzała, ale zawsze. Usiadłem na krześle i pomyślałem trochę nad sobą, nad moją matulą i jeszcze nad światem w ogóle, ale z tego myślenia tylko wkurwienie wynikło i postanowiłem spierdalać z tego prawie portowego miasta, bo nic do roboty w nim nie miałem. Miałem jeszcze zapytać sąsiadkę, gdzie posadzili moją matkę, ale machnąłem ręką, bo i niby do czego by mi to mogło być potrzebne. Zamknąłem drzwi, klucz oddałem i wyszedłem. Poszedłem sobie do śródmieścia. Usiadłem w jakiejś knajpie, wypiłem piwo i rozłożyłem gazetę. Potem zaliczyłem kino i wciąż nie wiedziałem, co dalej. Musiałem się zerwać, to wiedziałem na pewno. Oskubałem moją lekarkę i mogłem podejrzewać, że poleci z mordą na skowernię. Chociażby przez babską zemstę. Chodziłem i chodziłem po mieście. Tak mnie zastał wieczór, a potem nocka. Przecknąłem się z tego czaszkowania gdzieś na jakimś nowym osiedlu. Zobaczyłem, jak do krawężnika podjeżdża biały fiat, wyskakuje z niego facet coś koło pięćdziesiątki i idzie w ciemne zaułki. Nawet nie zdążyłem pomyśleć, jak go najechałem w takim jakimś wąskim przejściu. Założyłem mu od tyłu krawat. Szarpał się może z pół minuty, a potem sflaczał. Przewróciłem mu karmany i skasowałem portfel i kluczyki. Na dobranoc dostał jeszcze kamieniem w czachę dla lepszego snu. Ukłoniłem się mu i hyc do bryki. Wyskoczyłem za miasto i grzałem równo sto dziesięć do samej Warszawy. Nie, nie mam prawka. A jeździć nauczyła mnie ta moja pinda. Dawała mi czasem poprowadzić, jak byliśmy gdzieś za miastem.

No i doleciałem do tej waszej Warszawy, jakby mnie kto gonił. Chyba tylko cudem nie rozbiłem siebie i gabloty. Ten fart, że była noc i ruch niewielki. Tuż przed miastem znalazłem jakąś boczną drogę i dojechałem do lasu. Potem na piechotę dotelepałem się do autobusu i bladym świtem wylądowałem w śródmieściu. Pierwszy raz byłem w Warszawie i czułem się, jakbym ze wsi przyjechał. No bo co ja, małolat, w swoim życiu oprócz swojego miasta i kryminału widziałem. Zacząłem czaszkować i przypomniałem sobie, że w Warszawie mieszka taki jeden mój kumpel, z którym prawie rok przesiedziałem w jednej celi i nawet się wariowaliśmy. Poszukałem w swoich rzeczach adresu i znalazłem. Ty, małolat, jesteś szemraniec, to pewnie wiesz, gdzie jest Stalowa. Ja szukałem ze dwie godziny. Chodziłem na piechotę, bo co tylko wsiadałem do jakiegoś tramwaju albo autobusu, to od razu wiózł gdzie indziej niż chciałem. No, ale w końcu dotelepałem się jakoś na tę waszą Pragę i znalazłem Stalową. Od razu mi się spodobało. Koleś mieszkał zaraz koło tramwajowej pętli. Wlazłem do takiej starej kamienicy i potem aż prawie na sam strych. Znałem takie domy i dzielnice, sam się w takiej wychowałem. Stukam w jakieś zasyfione drzwi z numerem 13, stukam i słucham. Cisza. Znowu stukam i słucham. Cisza, ale jakby coś się ruszyło. No to ja mocniej i jeszcze z glana w te drzwi. I otworzyły się nareszcie. Stoi jakiś zakapior, z mordy widać, że kaca ma jak stąd do Katowic, i patrzy, patrzy i nie poznaje. Jak zacząłem nawijać, to oprzytomniał, poznał mnie, morda mu się ucieszyła i mnie wpuścił na ten swój kwadrat. Obraz nędzy i rozpaczy, jakby granat w śmietnik pierdolnął, małolat. Jedno skopane wyro, na podłodze gazety zamiast dywanów, jeden stół nie sprzątany ze dwa lata i smród, jakby kto okno gwoździami pozabijał.

– Paker – mówię do niego, bo on miał w kryminale ksywę Paker, bo ważył ze czterdzieści kilo w zimowym ubraniu i podobny był do oskubanego koguta – nawijałeś, że ty taki król życia w tej swojej Warszawie, bajerzyłeś, że piękne kobiety, długie papierosy, szybkie samochody, a ja tu widzę, żeś zwykły oleander. – Patrzył na mnie oczami jak królik i coś tam zamruczał. – Dałbyś spokój, wafel, nie farci się ostatnio. Trzy dni temu wyszedłem. Przypierdolili mi trzy miesiące kolegium i wczasowałem na Białołęce, a teraz te wszystkie uroczystości powitalne nie mogą się skończyć. Ale dziś chyba się będą musiały, bo grosza niet. Nawet na browar. – Na to ja: – Nic nie dygaj, Paker. Mamy na browar i jeszcze na coś więcej. – Bo rzeczywiście mieliśmy. Oprócz tego co skubnąłem mojej damie, to miałem jeszcze prawie trzy kawałki od tego automobilisty.

Paker pozbierał się jakoś i w końcu poszliśmy. Zaczęliśmy od takiego baru, co się Wiktoria nazywa. Przy okazji się dowiedziałem, gdzie jest ten wasz Cyryl i metody jego, bo to akurat naprzeciwko było. Żłopaliśmy piwo i opowiadaliśmy sobie, co tam u którego przez ten czas się wydarzyło. Paker coś tam nawijał o skokach i górach szmalu, ale nie wierzyłem mu ani na słowo.

To był dobry chłopaczyna, ale chorował, jak nie pogonił jakiegoś kitu. Chciał być ważny. Taką już miał słabość. Chciał być wielki złodziej, tylko mu to nie wychodziło. Ja kiwałem głową, a on się rozkręcał z każdym kuflem. Słuchałem go jak zepsutego radia. Rozkleił się w końcu i zaczął wspominać nasze kryminalne czasy, a potem sam mi zaproponował, żebym u niego zamieszkał. Zgodziłem się, bo niby co miałem lepszego. Chciałem się zaczepić na dłużej w stolicy, bo gdyby mojej pani przyszło do głupiej głowy mnie zakablować, to myślałem sobie, że gdzie jak gdzie, ale w szemranowie nie będą mnie szukać. Zresztą dla tych paru tysięcy nie będzie im się chciało węszyć, tak sobie myślałem.

No i zacząłem sobie mieszkać na tej waszej Pradze. Trzeba przyznać, że Paker znał wszystkich albo prawie wszystkich. Targowa, bazar, Brzeska, Ząbkowska, wszyscy mówili mu dzień dobry. Nie, żeby był jakaś tam figura. Zwyczajnie, mieszkał tam od urodzenia, był złodziej, to i znał złodziei.

I tak sobie żyliśmy z dnia na dzień. Piwo, wódka, jakieś dupy. Raz był hajc, raz nie było. Paker nie był z tych strachliwych, więc czasem kręciliśmy drobną dziesionę na jakimś bejcu, co w ciemnych ulicach szukał drogi do domu. Takie tam groszowe sprawy. Czasem wpadaliśmy do jego jareckiej, co w dzień handlowała na bazarze, czym się dało, a w nocy na Brzeskiej trzymała metę. Patrzyłem na Pakera i widziałem, że kocha tę swoją mateńkę jak nikogo na świecie. Mamuśka to, Mamuśka tamto, złego słowa na nią nie dał powiedzieć. A Mamuśka rzeczywiście złota kobiecina była. Jak skasowaliśmy w nocy jakiś sikor, obrączkę czy jakieś drobne fanty, to bez słowa brała w komis albo od razu kopsała gotówkę. Spodobałem się Mamuśce i po miesiącu mówiła, że ma dwóch synów. Dobrze było. Ciepła micha wieczorem, koszule i skarpetki zawsze wyprane. Złota kobieta, małolat, złota kobieta. Handlowała gołdą, ale nikt jej nigdy z kieliszkiem nie widział. Mówiła, że do interesów trzeba mieć jasną głowę. Jak poczuła od nas gorzałę, to opierdalała nas niemiłosiernie. – Kurwa fiks kanada, dzieci moje, opamiętajcie się, bo do zguby was wódka doprowadzi. Kurwa fiks kanada, moje dzieci, dwu ślubnych miałam. Jeden się powiesił z nieumiarkowanego chlania, a drugi od dwunastu lat za ciężką zbrodnię po wypiciu w kryminale gnije. Opamiętajcie się, dzieci moje. Kurwa fiks kanada, na rany Chrystusa. Szanujcie swoje zdrowie i nie żłopcie gołdy, bo jak mnie kiedyś złość weźmie, to przepędzę na cztery wiatry i dopiero wtedy biedy zaznacie.

Taka była Mamuśka, małolat, najlepsza meciara na Brzeskiej. Gołębie serce, ale my jej nie słuchaliśmy. Tankowałem więcej i więcej. Wszystko przez Pakera. Ten to na oczy nie widział, jak dziennie połówki nie obalił. A jak się już napił, to robił się taki głupi, że strach z nim było wyjść na ulicę. Klientów chciał głuszyć w biały dzień, w środku miasta. Wariat zupełny.

Zaczynałem mieć tego dosyć. Tej gorzały i tego oleandrowania dzień po dniu. Myślałem, jak tu zrobić większe pieniądze i zerwać się w Polskę. Dość miałem tych met i melin, tych wiecznie pijanych i śmierdzących kurew, co to je tylko można było odpytywać z ustnego, bo między nogami nosiły syberyjską odmianę syfa. A to było towarzystwo Pakera. Patrzyłem na niego i widziałem, jak mu wódka rozum odbiera, i wiedziałem, że jeszcze rok albo dwa i zacznie przyprawiać dyktę jak jego sąsiad, co jak dostawa była z mydłami, to kupował skrzynkę od razu i zamykał się w mieszkaniu na tydzień, i słychać było, jak gada sam do siebie przez całe noce. To znaczy nie do siebie gadał, tylko do żony. Ta żona to dwa lata wcześniej gardło sobie chlasnęła kuchennym nożem. Delirka ją łapała i chlasnęła się ze strachu.

Tak sobie myślałem, że Paker spisuje się na straty. Rok, dwa i wpierdoli się do pudła, a tam będzie skończonym wrakiem i żadnego poważania mieć nie będzie. No bo jakie poważanie w kryminale może mieć dinksiarz. Wóda prędzej czy później z każdego zrobi szmatę. Będzie łaził brudny i obdarty, będzie żebrał o papierosy albo pety. Wiesz, jak jest, małolat. Wiesz, jacy są ludzie w kryminale, wiesz, jacy są grypsujący. Liczą się tylko sztywne chłopaki. Reszta to frajerstwo, które nie wie, za co siedzi, i na dodatek żałuje za grzechy i myśli o poprawie.

Jak zaczniesz grypsować, małolat, to jest albo wóz, albo przewóz. Musisz wiedzieć, gdzie jest twoje miejsce. Decydujesz się na to, że jesteś złodziej i bandzior, a więzienie jest twoim drugim domem i to jest cena za to, że robisz to, co ci się podoba. Prawdziwy złodziej prędzej czy później trafi za kraty, bo to jest jego zawód i jego wolność. Jego cena wolności. Złodziej, co grypsuje, dokładnie wie, kto jest jego wrogiem i z kim musi walczyć, żeby przeżyć. Cała administracja, całe to kurewstwo urzędasów, sędziów, kupionych i wystraszonych adwokatów, wściekłych prokuratorów, klawiszy – tych łańcuchowych psów, to wszystko, małolat, cały ten pierdolony burdel myślący tylko o tym, jak nas zamknąć, zagłodzić, zgnoić i jeszcze zmusić do poprawy, do tańczenia tak, jak nam zagrają. Wiesz, po co się grypsuje, małolat? Pewnie wiesz, bo już gibiesz te swoje parę miesięcy. Tylko razem jesteśmy silni. Tylko razem możemy przetrzymać jakoś ten cały syfilis. I oni wiedzą o tym, i boją się nas, i liczą się z nami. Wiedzą, że w kryminale się głupieje i złodzieje potrafią być nieobliczalni. Że są ześwirowani i stać ich na to, żeby wypruć sobie flaki i wrzucić w sprężyny od koja. Tak, małolat, są tacy kamikadze. Sam kiedyś widziałem, jak nieśli kolesia z jego własnym łóżkiem, bo go nie mogli wyplątać. Nieśli go do lekarza, a kiszki ciągnęły się po podłodze. To był gruby numer, małolat, i klient tego nie przeżył. Ale to są ostateczności, gdy nie ma już wyjścia, gdy chcą cię zgnoić albo zadręczyć na śmierć. Ale oni wiedzą, że jak pochlasta się dziesięciu, to nie będą mogli ich skrawcować na miejscu i będą musieli ich powieźć na wolnościową szpitalkę. I zrobi się dym, i prędzej czy później ludzie będą się pytać, co się dzieje. Dlaczego złodzieje robią sobie takie rzeczy. Bo wariują od tego, że są traktowani jak zwierzęta. Że jak dopominają się o swoje prawa, chociażby o żarcie, co się dałoby przełknąć, to dostają parę lol na grzbiet, kopa podkutym butem albo łomot od pięciu gadów naraz. Bo wariują dlatego, że są dręczeni i trzymani w ciemnościach, wpierdalani w słynne pasy, w których najwięksi kozacy po dziesięciu minutach srają pod siebie, bo są zamykani na pół roku w pojedynkach, w mrozie, z robactwem, ze szczurami, wariują, bo jak idą do lekarza, to są zamykani na twarde jako symulanci. Żyją w piekle, które zrobiono specjalnie dla nich, więc stali się diabłami. I żrą się między sobą, niszczą słabych, gwałcą wystraszonych, bo sami nie chcą być gwałceni, słabi i wystraszeni. Tak, małolat, bo więzienie to piekło i ściek, śmietnik i dżungla, i nikogo nie obchodzi, co się tutaj dzieje. Nikogo nie obchodzi, że morderca siedzi z dzieciakiem skazanym za kradzież roweru. Nikogo nie obchodzi, że klient raz zgwałcony będzie poniżany i dymany do końca swoich dni w kryminale. Oni są zadowoleni, że robią z nas zwierzęta, małolat, im potrzebne są zwierzęta, żeby mogły istnieć takie kryminały. Ale jak już zrobili z nas zwierzęta, to chociaż nie pozwólmy się zastraszyć. Niech się nas boją i niech się z nami liczą. Dlatego potrzebna jest mafia, o której oni wiedzą, ale nasza czaszka w tym, żeby wiedzieli jak najmniej. Oni mają swoich kapusiów, ale my wiemy, kto jest kapusiem i kiedy kapuje. Oni nie chcą, żebyśmy mieli kontakt z wolnością, ale my mamy swoje kominy. Oni nam dają wstrętne żarcie, ale my możemy pierdolnąć platerami i ogłosić głodówkę, a tego boją się najbardziej. Oni chcą mieć swoich zaufanych klawiszy, ale my tych klawiszy możemy kupić, bo wszystko można kupić.

To wszystkie nasze zasady, małolat, ja teraz będę nawijał tak między nami i może się zdziwisz, że kulawo bajeruję i w ogóle. Ale lubię cię i ci ufam, a przesiedziałeś deczko i trochę wiesz, i chcę, żebyś i ty głupi nie był. No więc te nasze wszystkie zasady, oddzielny blat, oddzielne platery, nie kopsać ręki frajerstwu, cała więzienna nawijka, jak popatrzysz na to z boku, to przecież jedna głupota i nic więcej. No bo co się w końcu stanie, jak frajer zje z twojego talerza albo przykira z twojego kubana. Nic, chyba że ma jakąś france. Ale jak spojrzysz na to z innej strony, to zobaczysz, że są potrzebne, bo muszą być jakieś zasady, żeby trzymały ten cały bałagan. I trzeba ich przestrzegać, i może dlatego, że są bez sensu, tym bardziej mi trzeba ich przestrzegać, bo tak się sprawdza ludzi. Będziesz zdychał bez szlugów, ale nie weźmiesz pojarki od frajera. Będą cię klawisze napierdalali, ale nie dotkniesz oszczanego kibla. Oddziałowy będzie cię zmuszał, żebyś szamał z frajerstwem, ale ty będziesz wolał łomot.

Myślisz, że mnie nie żal cweli? Ale będę ich dymał i poniżał. Małolat, jak pierwszy raz dałem jednemu obciągnąć, to myślałem, że się zrzygam, ale dałem, bo wiedziałem, że muszę być sztywny, bo tu trzeba być sztywnym. Myślisz, że ja nie wiem, że wśród frajerstwa są porządni faceci, czasami porządniejsi niż klienci od nas. Ale zawsze będę powtarzał i robił tak, jakby każdy frajer był od urodzenia zwykłym paparuchem. Musimy, przynajmniej od zewnątrz, wyglądać, że trzymamy się razem i obcym wstęp wzbroniony. Zresztą frajerstwo samo sobie jest winne. Widzisz, jacy są rozpierdoleni. Można z nimi zrobić co się chce. Żadnej jedności. Motają się i motają. Jak jakaś zadyma albo bunt, to tylko my. Nigdy się nie zdarzy, żeby frajerstwo coś wymyśliło i zadymiło. Duży fart, jeśli kilku z nich się wyłamie i pójdzie za nami.

Z nimi, małolat, jest taka sprawa, że oni przeważnie żałują za grzechy i myślą, że spotkała ich zasłużona kara, myślą o poprawie. Aż mnie telepie, jak o tym pomyślę. Jaka kara? Jaki sąd? Kto mnie sądził? Jakaś banda złodziei, co kradnie pod ochroną tego swojego prawa. Małolat, przecież to jest cyrk. Żeby bandyci, co napierdalali mnie przez tydzień na komisariacie, robili potem za uczciwych świadków. Złodziej skazujący złodzieja. I to złodziej, który nic nie ryzykuje. Ja jestem złodziej, ale płacę uczciwie, płacę wolnością, moim jedynym skarbem. Małolat, mordercy są uczciwi, dają życie za życie. A pomyśl, jakim zeszmaconym mordercą jest sędzia skazujący na krawat. Co go to kosztuje? Czym płaci? Bólem dupy na rozprawie. Patrzy taki kutas, jak huśtają człowieka, a potem idzie na obiad i myśli, jak wyhuśtać następnego. Trzymaj mnie, bo gołymi rękami wyrwę te kraty! I jak tu się dziwić, że ludzie dostają świra? Że podcinają sobie żyły, oślepiają się, łykają mojki i kotwice. Małolat, ja siedzę już trzeci raz i wiem, że będę z przerwami siedział do końca życia. Udało się im tylko jedno. Nauczyli mnie, jak być bandytą nie bać się kryminału i być dumnym z tego. To im się dobrze udało. I tylko to.

No dobra, małolat, to było tak między nami. Takich rzeczy lepiej nie nawijać głośno. Wiesz, jacy są złodzieje, nudzi im się i o każde słowo chcieliby kręcić aferę. Zapamiętaj, zapomnij i morda króciutko przy samym parkiecie.

A z Pakerem było coraz gorzej. Chłopak niknął w oczach. Z dnia na dzień. Nie trzeźwiał. W nocy łaziorował gdzieś po Wschodnim albo Wileńskim, a w dzień odsypiał albo leżał i nic nie mówił. Nawijałem jak komu dobremu: – Chłopaczyno, zrób coś ze sobą. Wytrzeźwiej na chwilę, ogarnij się. Weź się za jakieś przyzwoite złodziejstwo, bo tylko to w życiu potrafisz, i skończ nareszcie z tym głuszeniem klientów dla głupich pięćdziesięciu złotych. Znajdź sobie jakąś kobietę, żeby ci humor poprawiła, ubrała i nakarmiła. – Wszystkie to kurwy – tak mi odpowiadał, a ja czułem, że to nie takie tam zwykłe gadanie, czułem, że coś w tym jest i to go właśnie gryzie. Ale o nic go nie pytałem. I nie umiałem jakoś pomóc chłopaczynie.

Coraz rzadziej z nim wychodziłem, bo już strach się było z nim na ulicy pokazać. Głupiał z dnia na dzień. Kiedyś ledwo go przytrzymałem, bo w biały dzień na Targowej chciał się z gołymi rękami na milicyjny patrol rzucić. Ot tak, dla samej zadymy.

Wieczorami zostawałem na kwadracie. Trochę czytałem. Paker miał parę kryminałów, bo kiedyś czytał je bez przerwy. Te polskie to było takie gówno, że aż się rzygać chciało, i rzucałem je w kąt po paru kartkach. Paker pewnie robił z nimi to samo, bo ledwo się kupy trzymały. Czytałem te kryminały albo wskakiwałem w tramwaj i jechałem na te wasze Bródno, bo tam mieszkała taka jedna. Jej matka miała budę z ciuchami na Różyckiego. Zapoznałem ją kiedyś przypadkiem, właśnie na bazarze, jak Paker z jej matką załatwiał interesy swojej jareckiej. Laleczka z niej była, że daj Boże zdrowie, i aż mnie zdziwiło, że Paker na nią nawet nie spojrzał. Za to ja sobie popatrzyłem. I od razu było widać, że wpadłem jej w oko. Nic dziwnego, bo przy Pakerze wyglądałem jak Belmondo. Nieźle się wtedy nosiłem. Od mojej doktorowej nadostawałem trochę eleganckich ciuchów. Ogolony byłem zawsze, żeby nie wiadomo co się działo. O wygląd to ja dbałem zawsze. Wiedziałem, że wygląd i dobry bajer to połowa sukcesu. Od słowa do słowa zaczęła się rozmowa. Panienka nie była z tych, co wyżej srają niż dupę mają, i umówiłem się z nią od pierwszego podejścia. I to nie w jakiejś spelunce na tej waszej Pradze, bo tam same speluny, że bez noża nie wchodź, ale kulturalnie zaprosiłem dziewczynę do Krokodyla na Stare Miasto. Przyszła, a jakże, elegancja francja, w mankiet ją cmoknąłem, przysunąłem krzesło, wino, chociaż mnie skręca i nie lubię, zamówiłem i zacząłem ją bajerować. Że tak przejazdem w Warszawie, do kolegi z wojska, znaczy do Pakera wpadłem, a tak w ogóle to marynarz słonych wód jestem i pływam po Bałtyku, a Szwecja i Dania tajemnic dla mnie nie mają i w ogóle walka z żywiołem na pełnym morzu. To morze to ja z plaży i raz z wodolotu widziałem, ale jak się mieszka w takim prawie portowym mieście jak moje, to się człowiek deczko nasłucha i bajer ma obcykany. A ona słuchała i łykała ten kit bez niczego. Ładna to ona była. Taki niby niewinny aniołek, ale w ślepiach się jej jakieś kurestwo świeciło. Pewnie po matce miała. Na imię miała Kryśka, ale kazała mówić do siebie Monika. Odprowadziłem, co tam odprowadziłem, małolat, tak mi się podobała, że taryfą ją odwiozłem, bo akurat świeży grosz mi się po kieszeniach pętał. Umówiłem się z nią za dwa dni, też w Krokodylu. Przyszła. Znów bajer, znów patrzenie w oczy. Trzymałem ją za rączkę i świrowałem, że już świata poza nią nie widzę. Zacząłem narzekać, że knajp nie lubię, bo jak pływam, to wciąż jestem w towarzystwie, a w portach to też tylko knajpy i knajpy. A spragniony jestem życia domowego i rodzinnego, bo sierota jestem prawie od urodzenia. Rodzice przez nieuwagę zginęli mi w katastrofie lotniczej w dalekiej Ameryce. Rozczuliła się biedaczka albo udawała rozczuloną i zaraz coś tam wspomniała, że jej matula z piątku na sobotę jedzie do Białegostoku za interesami, i że jak chcę, to mogę wpaść wieczorem, to ona zrobi jakąś kolację.

Pomyślałem, że jestem w domu, i znowu odwiozłem ją taryfą. Do piątku było ze trzy dni i nie mogłem się doczekać. Chodziłem z kąta w kąt i liczyłem godziny. Tak mi się ta Kryska podobała. W piątek już po południu byłem gotów. Świeża koszula, gatki, skarpetki, golenie, uczes na mokro, kolońska woda i byłem gotów. Jak wyszedłem, to kupiłem jeszcze butelkę wermutu, bo to słodkie i kobitki lubią, no i mocne, bo z osiemnaście stopni. Kupiłem jeszcze trzy goździki. Jak kultura, to kultura, małolat. Wskoczyłem do tramwaju i dotelepałem się na to Bródno. Wysiadłem akurat pod jej blokiem i jadę windą gdzieś na dach, bo ona na ostatnim piętrze mieszkała. Dzwonię. Otwiera mi odpierdolona jak królowa, pół komisu na niej wisiało, a mnie aż miękko się w kolanach zrobiło, jak sobie pomyślałem o tym, jak te szmatki będę z niej zdejmował. Dałem jej kwiaty, bez papieru, rzecz jasna, bo tego obycia to się trochę ma. Wpuściła mnie do przedpokoju, a mój złodziejski nos od razu wyczuł pieniądze. Boazeria, małolat, i to dębowa, szafa w ścianie też dębowa, telefon, drzwi do łazienki, wszystko dąb. No, no – pomyślałem sobie. Walcuję się do stołowego, a tam regał pod sam sufit, mosiężne okucia, palma w rogu, mało dziury na dach nie przebije, stół i krzesła jak z desy. Nielichy hajc ta jej mamuśka na rozszerzanych sztanach i podrabianych wycieruchach musiała robić. Ale ona mnie dalej, do swojego pokoju zaprasza. Wchodzę, a tam biały dywan, puchaty taki, że po kostki, na tapczanie taki sam, znowu regał, i to nie taki jak w każdym domu, że się błyszczy jak psu jajca na wiosnę, tylko bajer, widać robiony na zamówienie. Puściła jakąś płytę, pamiętam, że to były włoskie kawałki, i mówi: – Zaczekaj tutaj chwilkę, a ja do stołu nakryję. Tutaj masz coś do picia. – No to ja patrzę na te flaszki do picia i aż mi w oczach zatańczyło, żadnej nalepki przeczytać nie mogłem, bo wszystkie nie nasze były. Nalałem sobie czegoś takiego, co najlepiej wyglądało. Okazało się, że jałowcówka, myśliwska, znaczy po angielsku dżin. Pół szklany sobie wkropiłem i od razu przechyliłem. Potem nasypałem sobie drugie pół, usiadłem w fotelu i trzymam szkło w ręku, żeby na chama nie wyjść, co to zagraniczne alkohole żłopie jak krajową czyściochę. Upijam po łyczku, przyjemnie grzeje, a ja sobie już dodaję w głowie, ile to wszystko może być warte i czy stara trzyma w domu pieniądze, a jak trzyma, to gdzie. I już czuję, że nie wyrobię i skubnę ten kwadrat, żeby nie wiem co, żeby z nieba żabami padało. Jeszcze nie wiem jak, ale skubnę. Jak sobie tak pomyślałem, to weszła ona i mówi: – Co ty? Sam dżin tak popijasz, bez niczego? – A wiesz, przyzwyczaiłem się na morzu. Często to pijemy. Taki marynarski trunek. – Dżin? Myślałam, że rum. – Nooo, rum też. I dżin też. Zależy, co podejdzie. – Jakoś się wykręciłem i idę za nią do stołowego, a tam obrus, małolat, świeczka się pali, jak do wigilii. Siadłem za stołem i czekałem, co będzie. A było, małolat, było. Aż mi oczy wyszły na wierzch, bo chyba z pół roku tak nie szamałem. Najpierw jakieś rybki, potem mięcho, ryż, ze trzy rodzaje zieleniny, jakieś słone śliwki, co się oliwki nazywały. Rzuciłem się na ten szamunek, ale nie za szybko, żeby na czereśniaka nie wyjść. Zresztą nie mogłem za szybko, bo walczyłem nożem i widelcem, a w tym nigdy za dobry nie byłem. Ona mi wina polewała, czerwone, wytrawne takie, że mordę wykręcało. Męczyłem się, męczyłem, aż nie wyrobiłem i zapytałem, czy nie ma gdzieś przypadkiem prostej wódki. Miała, jasne, że miała, i to wyborową prosto z lodówki. Jeden sztaganik, drugi sztaganik, język mi się rozwiązał i zacząłem nawijać o przygodach, sztormach i innych duperelach, o których bladego pojęcia nie miałem. Ona na szczęście też.

Na koniec posprzątała ze stołu i poszliśmy do niej. Słuchać muzyki, jak to powiedziała. Żeby nie katowała mnie tymi pewexami, zabrałem ze sobą flaszkę wyborowej. Ona też żłopała zdrowo, najpierw wino, a potem przerzuciła się na cięższe paliwo i jakieś kolorowe gorzałki zaczęło sobie w szklance mieszać. Wyszła na chwilę do łazienki, a jak wróciła, to te swoje blond długie włosy, co je wcześniej miała spięte z tyłu, miała teraz rozpuszczone. – Oho, coś się kroi – pomyślałem sobie. Siedzieliśmy tak na tym tapczanie, ale ona co wstała, to siadała coraz bliżej. No i w końcu nie wiadomo jak miałem ją na kolanach. A potem to już wiesz. Zasnęliśmy o siódmej rano. Zerżnąłem ją z pięć razy na wszystkie sposoby. Tak jej się podobało, że chciała jeszcze i jeszcze. Na koniec przepytałem ją z ustnego i zasnęliśmy jak dzieci po pierwszej komunii. Zbudziliśmy się po południu i trzeba się było żegnać. No to pożegnałem ją jeszcze ze dwa razy i jak wychodziłem, to czułem, że panienka bardzo mnie lubi. Dała mi numer telefonu i prosiła, żeby zadzwonić już jutro i że matka często wyjeżdża.

Było mi tak dobrze, że się mało pod tramwaj nie wpierdoliłem. Czego mi było więcej trzeba. Miałem dupę, pełny barek, a w planie niezły skok. Najbardziej to się chyba z tego skoku cieszyłem. Myślałem sobie, że kobitki to dobra rzecz. Kobitki i pieniądze zawsze mnie w życiu najbardziej interesowały. Pojechałem na Stalową. Wszedłem i już chciałem krzyknąć na Pakera, że trzeba się napić i obgadać robotę, bo z nim chciałem ten numer wykręcić, ale jak go zobaczyłem, to zesztywniałem od razu. Leżał w tym swoim barłogu i mordę miał taką, że nigdy bym go nie poznał. Siną i zakrwawioną. Przykląkłem przy nim i pytam: – Paker, dzieciaku, kto cię tak urządził? – Otworzył usta i zobaczyłem, że dwu zębów z przodu nie ma. – Spokojnie, wafelek. Na Cyryla mnie skręcili. Ze Wschodniego mnie skręcili. – I opowiada mi, że wczoraj wieczorem poszedł na Wschodni, bo tam zawsze łatwiej o pieniądze i kolesi, żeby jakąś flaszkę zrobić. No i zrobił flaszkę z jakimś znajomkiem z Grochowa. Jedną, a potem drugą. Na pierwszą mieli, a na drugą uzbierali. Trafili jakiegoś bejca w elektrycznym składzie z Pruszkowa, co na Wschodnim miał ostatnią stację. Ucieszyli się, bo tego grosza było przynajmniej na trzy flaszki. Klient się nawet nie obudził, jak mu skroili piter. U bagażowego, co trzymał metę, kupili gołdę i poszli ją rozpić w barze pod jakieś flaki czy inny bigos. Polewali elegancko, z rękawa, do szklanek po oranżadzie, i w pięć minut byli znokautowani. No i poszli połazić po dworcu i wrażeń poszukać. No i znaleźli. Patrol ich zwinął, trochę się szarpali, przyleciało jeszcze dwóch i skręcili ich na dołek na dworcu. Jak ich spisywali na dyżurce, to chłopaki chcieli przykozaczyć i wtedy dostali pierwszy wpierdol. Ot, taki sobie, parę lol na grzbiet i parę razy w ryj. Uspokoili się trochę i nawet nie pytali, za co ich zwinęli. Zamknęli ich w celi na komisariacie, a za godzinę przyjechała radiola z Cyryla, skuli ich i powieźli na komendę. Tam, na dole, pewnie wiesz, małolat, tam od podwórka od cerkwi zholowali ich do aresztu. Jak im wywracali kieszenie i spisywali depozyt, znów w ryj, w ryj i oddzielnie pod celę.

Paker walnął się na dechy, a że był wypity, przekomarował spokojnie do szóstej rano. Gdzieś o ósmej klapa się otworzyła i wzięli go na przesłuchanie, nie na górę, tylko właśnie tam na dole, do takiej kanciapy po lewej stronie korytarza. Pies spisywał go po kolei, nazwisko, imię i te wszystkie głupoty. A potem z grubej rury: – Dlaczego skopaliście wczoraj w kiblu na dworcu tego człowieka? Co zrobiłeś z pieniędzmi? Twój koleżka nam wszystko wyśpiewał. – Na to Paker, że on nikogo nie kopał i nic nie wie o żadnych pieniądzach. Na to pies, żeby Paker sobie przypomniał, bo on mu zaraz odświeży pamięć. Na to Paker, że nie ma co odświeżać i że się nie da za damski chuj ugotować. Wtedy dostał parę razy w ryj, ale pies się szybko zmęczył i znowu zaczął swoje. – Gdzie są pieniądze, gdzie jest zegarek? – Na to Paker znowu leci w zaparte, że nic nie wie o żadnym pobiciu, a że wóda mu jeszcze szumiała deczko w głowie, sypnął gliniarzowi wiązankę. Nic wielkiego, że jest końska pyta barchanowym kutasem w aksamitne podniebienie łaskotana i że szuka jelenia, bo nie może znaleźć winnego, a paru punktów mu do premii brakuje. Psa to chyba zdenerwowało, bo otworzył drzwi i coś krzyknął, i za minutę weszło dwu mundurowych, i Paker zaczął chodzić po ścianach. Chodził tak przez pół godziny, dopóki się łobuzeria nie zmęczyła, a Paker nie stracił przytomności. Nic nie powiedzieli, tylko rzucili go pod celę, gdzie nie było nikogo, i chłopaczyna pomyślał, że już po wszystkim. Ale nie było po wszystkim, bo za pół godziny przyszedł śledczy i zapytał, czy wróciła mu już pamięć. Paker coś tam odmruknął, że nic mu nie wróciło i że mogą go tu nawet zabić, bo mu wszystko jedno. I prawie mu było. Mógł się tylko pochlastać, żeby mu dali spokój, ale nie miał mojki, a szyba była za siatką, żarówka też. Pies zaczął go straszyć, że żywy stąd nie wyjdzie, a jak zechcą, to przypucuje się nawet do zabójstwa Kennedy’ego. Na to Paker nic nie powiedział, tylko wcisnął się głębiej w kąt i splunął własnym zębem w stronę śledczego. Na to śledczy do Pakera, że jak się przyzna po dobroci, to go puszczą, a jak nie, to przypomni im się jeszcze parę spraw i będą chcieli, żeby Pakerowi też się przypomniały. Na to Paker, że on dobrze wie, co oni potrafią, ale on nie ma zamiaru za grzechy nie popełnione cierpieć, więc jak są tacy mądrzy, to niech go pytają o te, co popełnił, a najlepiej niech spierdalają, bo on nie jest z pierwszej łapanki i swoje wie. Niech go katują, ale szkoda czasu. Ale im nie było szkoda. Wpadło trzech do celi. Rozłożyli go na tym tapczanie z dykty, gdzie czasem śpi i dziesięciu. Przewrócili go mordą w dół, zdjęli mu buty i zaczęli napierdalać lolą po piętach. Paker mówił, że nie krzyknął ani razu, bo prawie natychmiast zemdlał. Zawsze był sprytny… Jak się przecknął, to śledczy przystawiał mu do twarzy lufę tetetki i mówił, że teraz go rozwali i nawet pies z kulawą nogą o niego nie zapyta. Na to Paker przyświrował, że znowu mdleje. Dostał parę razy kopytem po ryju i go zostawili. Za godzinę przyszli i zabrali go do suki. Jak zapytał, dokąd teraz, może na Pawiak, to mu tak ścisnęli bransoletki, że pierwszy raz zawył. Wtedy ścisnęli mu jeszcze mocniej i zamknął mordę. Powiedzieli mu, że jadą na Rakowiecką, bo już wiedzą wszystko, co chcieli wiedzieć. Ale Paker skumał, że to kit, bo tak łatwo się nie jedzie na Rakowiecką, i już o nic nie pytał, tylko siedział i w trzy minuty byli pod jego kamienicą. Odczekali, aż ulica będzie pusta, weszli na górę, otworzyli jego kluczem, posadzili go na krześle i zaczęli rewizję, bo myśleli, że znajdą coś, co wpierdoli Pakera na mukę. Ale nic nie znaleźli, bo Paker prawie nic w mieszkaniu nie miał. Stół, dwa barłogi, szafę, trochę ubrań, radio sprzed pierwszej wojny i butelkę wódki na parapecie. Zabrali tę połówkę, dali mu jeszcze parę razy w ryj, rozkuli i powiedzieli, że jak go jeszcze raz spotkają na Wschodnim, to mamę jego widoki i już zadbają, żeby śpiewał tak, jak mu zagrają, bo dzisiaj im się nie chce i żeby lepiej nie opowiadał o tym, co go spotkało, bo i tak nikt mu nie uwierzy. Poszli sobie, a Paker obalił się w szmaty i leżał, bo nie bardzo wiedział, po co ma wstawać.

Popatrzyłem na niego, posłuchałem i płakać mi się chciało, małolat. Naprawdę chciało mi się płakać i chciałem z gołymi łapami lecieć na komendę i im flaki powypruwać. Ale co ja mogłem poradzić, biedny żuczek. Mogłem tylko zejść do sklepu po gorzałę, bo akurat tego Pakerowi było najbardziej potrzeba. Jak tam szedłem, to przypomniał mi się taki jeden koleś, z którym gibałem. Odsiedział w sumie z piętnastaka, a wszystkie wyroki miał za pobicia milicjantów. Takie miał hobby. Jak siedział ze mną, to był jego chyba szósty wyrok, jakaś grubsza pajda, bo psa ledwo odratowali. Wszystko było czarno na białym w akcie oskarżenia. Sam czytałem. To był spokojny człowieczyna, tylko gliniarze kiedyś skatowali mu brata tak, że został kaleką do końca życia. Dzieciak miał siedemnaście lat. Chcieli go wylegitymować na ulicy, a on głupi próbował się zerwać. No to go pogonili po ulicy. Ale nie zwyczajnie, tylko radiowozem. Zwyczajnie wzięli go pod koła. Przejechali. Ten koleś, z którym siedziałem, to nie był żaden złodziej. Żona, dzieci, dom, jakieś ogrodnictwo. Tylko czasem go brało, jak widział milicjanta. Ten ostatni to podszedł do niego w knajpie i coś nie tak się odezwał. No to wziął go za te niebieskie klapy, pozamiatał nim podłogę w lokalu, wyrzucił go przez witrynę na ulicę, potem odłamał od stołu nogę i wyszedł do niego na świeży luń. Ludzie go odtargali na bok, jak pies zaczynał rzęzić. Potem poszedł do domu i spokojnie czekał. Przyjechały po niego trzy radiowozy, a on jak małe dziecko pozwolił sobie włożyć bransoletki. Co później robili z nim na komendzie, nie chciał opowiadać.

Kupiłem litr gołdy i wróciłem do Pakera. Oczy mu się od razu ucieszyły. Wypiliśmy tego litra i poszliśmy spać.

Pomieszkałem z nim jeszcze miesiąc. Potem już sam, bo go nie było. Chcieli go kiedyś spisać w nocy na Wileńskim, bo był jak zwykle pijany i peron był dla niego za wąski. Myślał biedak, że się zerwie. Ale pewnie mu się na oczy rzuciło i nie zauważył, że wjeżdżał elektryczny z Tłuszcza. Jechał już wolno, ale wystarczyło. Poszatkowało go dokładnie. Musieli go zbierać do plastykowego worka. Jego Mamuśka przyszła następnego dnia i nożem zeskrobywała z podkładów kawałki zamarzniętego mięsa. – Mówiłam, mówiłam, że wódka go zgubi. Wszystkie chłopy w tej rodzinie źle kończyły przez gorzałkę.

Ale to nie przez gorzałkę tak wyszło, małolat, wcale nie przez gorzałkę, ale jego matka tak myślała i parę tygodni później zamknęła swoją metę. Mieszkałem jeszcze przez jakiś czas w jego norze, bo stara lubiła mnie bardzo i nie mogła odżałować, że mnie wtedy z nim nie było, bo myślała, że przy mnie nic by mu się nie stało. Może i tak.

Taka to historia Pakera, małolat. Nie farciło się facetowi przez całe życie. Na pogrzebie była tylko jarecka, jakieś dwie ciotki i ja. Myślę, małolat, że jak jest Bóg, to on na pewno wpuści Pakera do nieba. To byłoby coś nie tak, jakby go nie wpuścił. Takiego faceta, co to nigdy właściwie nikomu krzywdy nie zrobił. Takie tam parę kieszeni, parę portfeli jakichś pijaków, co i tak nie wiedzieli później, czy zgubili, czy przepili. Bo myślę sobie, że jak jest jakaś sprawiedliwość, to on musi być już w niebie. No bo kto inny? Powiedz, małolat. Gliniarze? To byłoby takie kurestwo, jakiego świat nie widział.

A ja sobie prządłem dalej. Gdyby nie ta Monika, to pewnie deczko bym się podłamał. Nawet myślałem, że ten Paker pod pociągiem to była przestroga. Myślałem, że to wszystko, co robiłem do tej pory, nic nie jest warte i trzeba się ustatkować. Ale to tylko tak przez chwilę. Potem pomyślałem sobie, że właśnie nie. Że akurat na odwrót. Że pierdolę to wszystko i dalej będę kradł, i cała milicja lata mi osiemdziesiątką dookoła chuja. Właśnie dlatego, że Paker nie żyje, na przekór wszystkiemu nie przypeniam i będę kradł tak, jak Paker chciał kraść i mu nie wychodziło. Myślałem, że będę walił same grube skoki i nie skończę tak jak on. Cały czas będę pamiętał o nim i nie dam się złapać. No wiesz, małolat, chciałem tak jakby za niego i dla niego. Bo to był porządny chłopaczyna, tylko mu się nie farciło.

Spotykałem się z tą moją Moniką czy Kryską, jak kto woli. Przeważnie u niej w domu, a jak matka była na miejscu, to gdzieś w kawiarni. Dziewczyna mówiła, że matka strasznie nie lubi obcych w domu. Oho, przyczaszkowałem, już wiem, dlaczego. Siedzi na niewąskim groszu, to i nie lubi. Monika odwrotnie. Lubiła mnie i lubiła coraz bardziej. Czasami spałem u niej ze dwie noce pod rząd i czasem zostawiała mnie na jakiś czas samego. Miałem czas, żeby dokładnie przekipiszować mieszkanie. Dziewczyna była tak ugotowana, że dawno zapomniała spytać, kto ja naprawdę jestem i skąd. Wierzyła mi. Rozkminiłem całe mieszkanie. Wiedziałem, że jarecka trzyma szmal w takiej sklepowej, metalowej kasetce w szafie za bielizną. Wszystkie baby trzymają pieniądze w czystej bieliźnie. Porządek lubią. Nie wiedziałem, ile tego jest, ale byłem pewien, że dużo. Oprócz tego po parę groszy było poutykane to tu, to tam. Nie denerwowałem się. Czekałem. Po trochu dowiadywałem się różnych rzeczy. Dowiadywałem się, po co matka jeździ, co przywozi, ile przywozi towaru. I tak sobie poskładałem, kiedy stara musi mieć najwięcej szmalu na te swoje szmaciane zakupy w Białymstoku czy innym Biłgoraju. Siedziałem cicho i czekałem na wiosnę. Jak jest ciepło, to łatwiej się bujać po Polsce.

Gdzieś tak pod koniec kwietnia postanowiłem to zrobić. Pora była akurat, a dupa już mi się znudziła. Wiosna zapowiadała się ładna, a ja w Warszawie nie miałem nic do roboty. Kupiłem paczkę plasteliny i przy okazji któregoś dymania zrobiłem odciski kluczy. Z odciskami poszedłem do takiego jednego ślusarza, co mnie Paker z nim zapoznał i powiedział, że on robi wszystko. Robi i nic nie mówi. Ślusarz zrobił i chciał dolę. To był uczciwy facet i powiedział, że weźmie tyle, ile mu dam. Po robocie. Spodobałem mu się albo liczył na jakiś procent od zysku.

Wyczaiłem moment na dzień przed wyjazdem handlary. Wiedziałem, że panienka jest w szkole. Poszedłem jeszcze na bazar, żeby się upewnić, czy starucha siedzi w swojej budzie. Potem złapałem taryfę, wrzuciłem do tyłu sporawą torbę i kazałem się wieźć.

Na wszelki wypadek nie pojechałem windą, tylko poszedłem schodami, żeby nikogo nie spotkać. Na ostatnim, tym moim, piętrze znalazłem drabinkę do klapy na dach. Klapa była zamknięta na taką fajansiarską kłódkę z blachy. Z kieszeni wyjąłem kawałek pręta, ukręciłem kłódkę, podniosłem klapę, rzuciłem kłódkę na dach i sam wyszedłem. Potem podszedłem na czworakach na krawędź dachu. Jak sobie popatrzyłem, małolat, to aż mi się żołądek ścisnął. Znalazłem jej balkon i nad tym balkonem powyginałem trochę rynnę. W kieszeni miałem kawałek materiału z marynarki Pakera. Zostawiłem parę nitek na cybancie od rynny i wróciłem. Wszystko w rękawiczkach. Kręcisz głową, małolat. Musiałem trochę zamotać sprawę. A co, miałem wywalać drzwi w biały dzień? Zawsze lubiłem zmyłki. Tak mi z tego pierwszego skoku zostało. Złodziej przyzwyczaja się do swoich sposobów. Podszedłem do drzwi i wtedy przypomniałem sobie, że nie sprawdziłem wcześniej, czy moje klucze pasują. Pasowały. Fart.

Wszedłem jak do siebie. Zamknąłem drzwi. Wziąłem kasetkę i do torby. To było wszystko, czego było mi potrzeba. Ale milicji trzeba było czegoś więcej. Zrobiłem w mieszkaniu taki kipisz, że sam je ledwo mogłem poznać. Po cichu wypierdoliłem wszystko z szaf. Wiedziałem, że sąsiedzi są w pracy, ale z przyzwyczajenia wszystko robiłem na paluszkach. Pościel, ciuchy, wszystko do góry nogami. Rozprułem nawet materac. Potem wziąłem się za pokój mojej Kryśki. Zastanawiałem się, co wziąć. Wybrałem magnetofon, bo się mieścił w torbie. Jeszcze jakiś łańcuszek ze srebra, jakiś cienki pierścionek i znowu burdel zrobiłem. Jak wywalałem z szuflad jej majtki, to pyta mi stanęła jak ułańska dzida. Pomyślałem, że mogłaby teraz wejść i zobaczyć, jak obrabiam jej mieszkanie. Wziąłbym ją za kok i wydymał tak, że miałaby co na starość wspominać. Ale nie przyszła. Rozwaliłem po cichu jakiś wazon i jeszcze jakieś szkło i wróciłem do stołowego. Otworzyłem drzwi od balkonu. Przyniosłem matczyną kołdrę i obłożyłem nią szybę na dole i wybiłem. Wytrzepałem dokładnie bety i zaniosłem na miejsce. A potem zrobiłem jeszcze jedną zmyłkę. W pudełku po zapałkach miałem trochę takiego syfu zebranego z autobusowej pętli. No wiesz, małolat, taka ziemia, piach zmieszany ze smarami, olejem i czym tam chcesz. Zostawiłem trochę tego towaru na poręcz balkonu i przeszedłem się po mieszkaniu. Potem wcisnąłem do torby jeszcze kożuch mojej miłej, rozgniotłem obcasem jakiś obraz, luknąłem przez wizjer i wyszedłem. Drzwi zostawiłem otwarte, bo wszystkie zamki dały się zamykać od wewnątrz. W tych usmarowanych butach wszedłem jeszcze na drabinkę i na dach. Trochę mi się popierdoliło, bo mogłem to zrobić na początku. Zszedłem schodami i znów mnie nikt nie widział. Potem w tramwaj i na Stalową.

Z tą pierdoloną kasetką mocowałem się ze dwie godziny. Meslem i młotkiem. Myślałem, że łomot słychać na Mostowskich. W końcu wieczko odskoczyło i miałem to, co chciałem. Ile było, małolat? Deczko. Na drobne wydatki. Trzysta pięćdziesiąt w naszych, prawie tysiąc w zielonych i jakieś drobne w markach. I blit, małolat, blit. Osiem obrączek, cztery ciężkie sygnety, łańcuszki, kolczyki. Sporo.

Nie kitrałem tego specjalnie, bo kwadrat był czysty. Po co do trupa miałaby przychodzić milicja.

Wieczorem wziąłem torbę i pojechałem nad Wisłę, na drugą stronę. Niedaleko Poniatoszczaka zebrałem trochę kamieni i wrzuciłem do torby, owinąłem cały koks paskiem od spodni Pakera i puściłem majdan w głębinę. I kożuch, i magnetofon, i te brudne buty, i inne duperele. Już raz wpadłem przez fanty. Wróciłem do chałupy, położyłem się i zacząłem myśleć, ile czasu będę się bawił za ten szmal. Ile wypiję, ile zarwę dziwek. Następnego dnia zadzwoniłem do mojej lali. Od razu wyczułem, że cała jest w nerwach. – Okradli nas, zabrali wszystko, mamy pieniądze, w ogóle wszystko. Musimy się zobaczyć.

No i zobaczyliśmy się. W Krokodylu. Cipcia była blada i roztrzęsiona. Opowiadała piąte przez dziesiąte, jak wróciła do domu ze szkoły. Zastała drzwi otwarte, burdel nie z tej ziemi. Podniosła raban na cały blok, zlecieli się sąsiedzi i dopiero oni wpadli na to, żeby zadzwonić na mętownię. Przyjechały gliny i zaczęły węszyć. Żeby ustalić, co naprawdę zginęło, musieli pojechać po matkę na bazar. Matka kręciła, kręciła, aż powiedziała, ile naprawdę było w kasetce. Bała się stara lampucera, bo te jej interesy nigdy za czyste nie były. A potem mi opowiedziała, jak gliniarze szczególnie dokładnie oglądali balkon. Jeden nawet polazł na dach, bo złodzieje prawdopodobnie tamtędy się dostali. Gadała, gadała i gadała, a ja minę miałem taką poważną, jakby to mnie ktoś rąbnął te miliony. Potem zacząłem ją pocieszać, że na pewno złapią bandziorów. Potem opowiedziała jeszcze, jak pytali o różne rzeczy. O to, kto bywał, kto odwiedzał. O mnie oczywiście nie wspomniała, bo matka by ją przecież zabiła, i trzeba mieć nadzieję, że sąsiedzi nigdy mnie nie widzieli. Powiedziałem jej, że dobrze i żeby tak dalej, bo jak milicja się do kogoś przyczepi, to potem tylko same kłopoty, a ja przecież pływam i kłopoty nie są mi potrzebne. Powiedziałem jej jeszcze, że niedługo muszę wrócić na morze i że mi przykro, że w takiej chwili. Ale jak wrócę z rejsu, to zaraz przyjadę do niej, bo już żyć bez niej nie mogę. Posmutniała, ale nic nie mówiła.

Nie wiem, jak to jest z tymi babami, małolat. Zawsze mi wierzyły. Może ja mam poczciwą mordę, a może one takie głupie.

Poszliśmy potem na spacer nad Wisłę i dymałem ja na stojąco, i było mi tak dobrze jak nigdy. Może dlatego, że wiedziałem, że to już ostatni raz. Jej chyba też, bo musiałem jej usta zatykać, żeby się nie darła.

Coś w tym jest, że im bardziej baba mi wierzyła, tym bardziej miałem ochotę ją przewalić na parę groszy. Jak nie chcesz być walnięty w rogi, to sam musisz walnąć pierwszy. Przewałki są wszędzie. Nawet tutaj w kryminale. Weź choćby herbatę. A bo to raz gotowało się czaj i suszyło fusy, żeby sprzedać frajerstwu? Nie ma to tamto. Od frajerstwa trzeba wyrywać, co się da. Frajer to nie człowiek. A jak już coś masz w ręku, to kopa w chuj i niech frajer spada. Nie ma miejsca na sentymenty.

Pamiętam raz, już za tym wyrokiem, pod celą mieliśmy takiego cwela nie-cwela. Wszyscy go gnębili, a on się cały czas buntował. Nie chciał obciągać, nie chciał prać nam gatek. Zresztą tak naprawdę to nie był cwel, nie wyglądał. Gdzieś ktoś przypadkiem dotknął go kutasem w łaźni i nie zostało nic innego jak wołać za nim – cwel. Ten, co go dotknął, to był chłopak od nas, człowiek, i musiał powiedzieć, że go przecwelił. Nieważne, czy przypadkiem, czy nie. Stało się. Wtedy było jakoś cienko ze szlugami. Przykręt. Nie było co jarać, a ceny były takie, że mózg stawał. No i zbajerowaliśmy tego cwela nie-cwela, że za dwadzieścia ramek to on przestanie być cwelem. Niby od cwela szlugów brać nie wolno, ale ustaliliśmy między sobą, że od niego wolno, bo on jest cwel, ale nie całkiem. Ucieszył się strasznie. Miał jakichś kolesi, zapożyczył się, ale nie wyszło tego więcej niż pięć ramek. Mało. W nocy ukradł swojemu waflowi trzy ramki. Osiem. Mało. Miał przemycony złoty łańcuszek z krzyżykiem. Jakoś mu się udało przemycić to przez wszystkie kipisze. Dopiero za ten blit kalifaktor załatwił mu dwanaście brakujących ramek. Wieczorem przyszedł do naszego kąta w celi i rzucił nam te dwadzieścia ramek. Ten, co trzymał celę, otworzył ramkę i rozdaje szlugi. Jaramy i nic nie mówimy. Jaramy i ani słowa. Nawet nikt nie spojrzy na niego. A on stoi i czeka, aż mu powiemy, że nie jest żaden cwel, tylko zwykły frajerzyna i niech sobie żyje i zdycha w spokoju, a nas to nie obchodzi. W końcu nie wytrzymał i pyta: – No to co będzie? – Z czym? – No ze mną. – Nic. Smaruj dupę! – I ktoś rzucił mu pudełko kremu, co już miał przygotowane w kieszeni. Tamten chciał jeszcze coś powiedzieć, ale mu mowę odebrało. A trzymający krzyknął: – No co, małolaci?! Na co czekacie? – Małolaci skoczyli na równe nogi, wykręcili klientowi ręce, zdarli mu z dupy sztany i wypięli odpowiednio. Trzymający wstał, wyjął kutasa, ruszył skórą i pyta się wyprostowała. Nasmarował ją tym rzuconym kremem i posunął tego cwela nie-cwela, co od tej pory był już najprawilniejszym cwelem. Parowa zaczął się drzeć, bo go pewnie bolało za pierwszym razem. Przy rozprawiczaniu zawsze boli. Małolaci wetknęli mu do ryja brudne gacie i był spokój. A potem sunęli go po kolei. Kto tylko chciał. Ja też się załapałem. Jak się próbował wyrywać, to dostawał w ryj i pokorniał. Jak skończyliśmy, to leżał jak szmata na podłodze.

Dostał potem pierdolca. Chciał się powiesić, ale go odcięli. Potem w nocy pod celą chlasnął się po przegubach i byłby się wykrwawił na śmierć, ale krew tak zasuwała, że zaczęła kapać na łóżko niżej. Klient, co na nim spał, obudził się usmarowany jak rzeźnik i podniósł raban. Potem powieźli go do psychiatrycznego kryminału.

A my mieliśmy co jarać. Widzę, że ci się to średnio podoba. Mnie też się za bardzo nie podobało, ale co było robić. Tutaj nie liczy się to, co ci się podoba, ale to, co postanowią ludzie. Nie mieliśmy szlugów i trzeba było je skołować. Zresztą nikt nie liczył, że on przyniesie te szlugi. Głupi był. Myślał, że za dwadzieścia ramek przestanie być cwelem. Mógł przynieść tysiąc, byłoby to samo. Zasady to są zasady. Jakby ich nie było, to i nas by nie było. Jasne, że mogliśmy wziąć te szlugi i go pogonić. Bez dymania. Mogliśmy. Ale jak posiedzisz dłużej, to zobaczysz gorsze rzeczy. Przestaniesz się dziwić. Tutaj wszystko jest proste. Żeby nie być cwelem, trzeba dymać cweli. Żeby nie być frajerem, trzeba gnębić frajerów. A przynajmniej nie wolno bać się tych spraw. Przypeniasz pierwszy raz, to możesz przypeniać i drugi. Przypeniasz w małej sprawie, to możesz przypeniać i w dużej. Nie ma litości. Litość to zbrodnia. Codziennie musisz sobie to powtarzać. Codziennie. Dwa razy dziennie. Rano i wieczorem. Kryminał jest dla sztywnych chłopaków. Kryminał dla sztywnych chłopaków jest jak drugi dom. Co ja gadam, drugi. Pierwszy. A w domu musi być porządek. Tyle ci powiem, małolat. Tylko tyle. Pozwól rządzić frajerstwu, a zobaczysz, co się będzie działo. Każdy będzie sprzedawał każdego. Za byle gówno. Za dodatkowe widzenie, za dodatkową paczkę, za pochwałę w raporcie jakiegoś pierdolonego oddziałowego. Tylko strach. Nic innego. Ta cała banda frajerów boi się administracji, ale boi się i nas. Nas boi się bardziej. Klawisza to oni widują trzy razy dziennie, a z nami muszą żyć na co dzień. Kryminał nie jest dla tych, którzy wpierdolili się do niego przez przypadek i żałują za grzechy. Kryminał jest dla tych, co wiedzieli, że do niego trafią. I nie płaczą po nocach w poduszkę. Kryminały zbudowali specjalnie dla nas i my sobie będziemy je urządzać. Powoli to zrozumiesz.

Która to może być, małolat? Do rana jeszcze trochę. Jak się śpi, to się nie siedzi, ale czasem można pobajerzyć. Rzuć mi szluga, małolat.

Wyniosłem się z tej waszej Pragi. To znaczy niezupełnie. Przestałem się bujać po dzielnicy. Przez Pakera miałem trochę znajomych. Zawsze kogoś można było spotkać na ulicy albo w jakiejś spelunie. Czasem nawet któryś ze znajomków Pakera wpadał na Stalową. Ot tak, pogadać, wypić coś, czasem przekomarować jedną czy dwie noce. Nie chciałem ryzykować. Wiesz, jak jest: tu się pójdzie, tam się pójdzie, z tym się spotkasz, z tamtym skoczysz na piwo albo staniesz na chwilkę na ulicy. A na tej waszej Pradze nikt nie ma czystego sumienia. Chwila nieuwagi i psy mnie mogły przypadkiem zhaltować, a potem po nitce do kłębka. Sam rozumiesz. A jakbym jeszcze, nie daj Boże, zaczął szastać groszem, o co bardzo łatwo, jak się ma kolesi. Przyczaiłem się. W mieszkaniu to tylko spałem. A rano na miasto, na drugą stronę Wisły. Uśmiałbyś się małolat, jakbyś mnie wtedy zobaczył. Grzeczny byłem, że aż strach. Jak szczawik z podstawówki na wagarach. Rano do kina na jakiś ekstra film. Potem do jakiejś knajpy wrzucić coś na ruszta, piwko jedno, drugie, ale zawsze bez przesady. Później spacerek to tu, to tam. I cały czas sam. A co miałem robić, jak znałem samych bandziorów? A w mojej sytuacji to było najgorsze towarzystwo. Ja naprawdę miałem zamiar pożyć za ten szmalec. Sporo go było i mogłem się trochę pobawić w zakonnika. Kino, spokojna knajpa, spacerek, ale czaszka mi cały czas pracowała. Co tu robić? Co tu robić? Od czego zacząć? Ostrożny się zrobiłem. Nic mi do głowy nie przychodziło. Na początek wymyśliłem, że szmal i złoto muszę gdzieś lepiej przykitrać, bo póki co, leżało wszystko na Stalowej, w szczurzej dziurze pod podłogą. Szmal to nawet w puszce po landrynkach, bo szczury rzeczywiście grasowały nocami.

Wytargałem się z tej nory. Popatrzyłem. Szmal podzieliłem mniej więcej na połowę. Jedną schowałem do kieszeni, a drugą wetknąłem do blaszanki razem ze złotem. Potem wziąłem tę najdroższą konserwę świata i poszedłem do Pakerowej Mamuśki. Jej akurat mogłem wierzyć. Tak czułem. Siedziała z różańcem w ręku i patrzyła w okno. Wysypałem cały towar na stół i powiedziałem: – Mamuśka. Chcę, żebyś to przechowała. Nie wiem, jak długo. Gliny nie powinny tego szukać akurat u ciebie. Mamuśka. Ten skok chciałem zrobić z Pakerem. Ale nie zdążyłem. Znaczy Paker nie zdążył. Tego wszystkiego jest grubo więcej niż za pół balona. W porządku? – Mamuśka nic nie powiedziała. Zgarnęła do puszki wszystkie błyskotki i wyniosła do drugiego pokoju. Mamuśka potrafiła rządzić i rozstawiać po kątach, ale w ważnych sprawach słuchała facetów. Jej obydwaj mężowie złodziejowali. Jak odchodziłem, to cmoknąłem Mamuśkę w mankiet, a ona pogłaskała mnie po głowie.

Od razu poczułem się lepiej, jak pomyślałem, że forsa jest w bezpiecznym miejscu. Pomyślałem, że w Warszawie nie mam nic do roboty. Poszedłem jeszcze do ślusarza. Pewnie już dawno stracił nadzieję, że mnie zobaczy. Dałem mu jedną cienką obrączkę. Patrzył na nią jakoś tak niewyraźnie. – Co? Mało? – Nie, nie o to biega. – No to o co, majster? – Słuchaj, koleżko, jak tu nie chcę żadnego gorącego towaru. – Spokojnie, majster. To fabryczny fajans. Tego jest miliony sztuk. Kto cię będzie pytał? Kawaler jesteś, czy co? – Pomarudził chwilę, pomarudził, ale dorzuciłem mu dwadzieścia zielonych i machnął ręką. – A jak obrobisz dworzec, to mi parowozu nie przynoś.

Na dworzec to ja pojechałem taksówką. Czego szukałem, małolat? Pociągu! Pociągu w rodzinne strony! Trzeba było od czegoś zacząć, nie? Ale pociągu nie było. To znaczy był, ale za pięć godzin. Ale ja chciałem już, bo bałem się rozmyślić. Trochę się wkurwiłem, ale jak pomacałem harmonię szmalu w kieszeni, to mi przeszło. Wyskoczyłem przed dworzec i chciałem złapać taryfę. Była skurwysyńska kolejka. Aleja stanąłem nie w kolejce, tylko trochę wcześniej. Tam taryfy zatrzymywały się i wysadzały klientów. Spokojnie czekałem na swoją. Co się patrzysz jak szpak w cipę? Co, miałem jechać jakąś tekturową gablotą? Małolat! Byłem bogaty i chciałem jechać mercem! Tylko mercem. Trochę poczekałem sobie, ale w końcu podjechał. Biały. Jak do ślubu. Z tyłu wygramolił się jakiś facet, a ja już siedziałem przy kierowcy. Już otwierał japę, żeby coś brąchać, ale jak zobaczył, że macham kopernikiem, to tylko zapytał – dokąd? Jak mu powiedziałem, to trochę dłużej na mnie popatrzył. Jak na lekko rozkręconego. Nie miałem przy sobie żadnej walizy, płaszcza, niczego. Rzeczywiście mogłem trochę na czuba wyglądać. – Co? Wykąpać się? – A ja nic nie powiedziałem, tylko tego tysiąca, co go miałem w garści, rzuciłem mu do pudełka z drobniakami. – No dobra. Ale żonie muszę powiedzieć. Będzie po drodze.

Jak już wylecieliśmy za miasto, to zaczął coś mruczeć, że musimy pogadać o cenie. Dałem mu jeszcze koło i powiedziałem, żeby się nie martwił. Morda mu się trochę ucieszyła. Pamiętaj, małolat, że to było parę lat temu i koło było parę razy więcej warte niż dzisiaj.

Lecieliśmy grubo ponad setkę. Powiedziałem taryfiarzowi, że płacę za mandaty. Postawiłem mu obiad w jakiejś knajpie przy drodze. On nie pił, ale jak wykirałem ze dwie setki i na drogę jeszcze wziąłem, żeby mi się nie nudziło, bo taryfiarz za bardzo rozmowny nie był.

Do mojego rodzinnego miasta dojechaliśmy wieczorem. Może dziesiąta była. Może dalej. Wyskoczyłem u siebie na dzielnicy. Taryfiarzowi kopsnąłem jeszcze dwa koła i pojechał zadowolony jak dziecko. Nic się nie zmieniło na dzielnicy. Brud, smród, kurestwo i syfilis.

Najpierw chciałem się dowiedzieć, czy mnie skowernia nie szukała. Poszedłem na melinę do sióstr kurewek. Zabawa na całego. Aż echo po ulicy waliło. Wszedłem i zacząłem szukać jakiegoś przytomnego kolesia. Ale gdzie tam. Na stole flaszek było od metra i widać, że zabawa już z kilka dni się kotłuje. Trzasnąłem drzwiami i poszedłem. Poszedłem do mojego wspólnika od tego skoku, za który siedziałem. Był w domu. Otworzyła mi jego jarecka. Popatrzyła na mnie jak na najgorszego oprycha, ale wpuściła.

Wspólas się ucieszył. Ja wyjąłem ledwo co nadpitą flaszkę i sobie pogadaliśmy. Mętownia o mnie nie pytała. Koleś był na bieżąco, bo prawie co dzień bujał się po melinach, a tam zawsze wiedzieli, kto siedzi, kto zaraz pójdzie siedzieć i kogo szukają. O mnie było cicho. Bardziej kumple mnie szukali, bo przepadłem przecież jak kamień w wodę. Wszyscy myśleli, że pewnie siedzę. Że wykręciłem w pojedynkę jakiś skok, o którym nikt nie wiedział. Spytałem go o moją jarecką. Machnął tylko ręką. Nawinąłem mu, że bujałem się po Polsce. Trochę tu, trochę tam, a konkretnie to nigdzie. Co mu miałem nawijać. Lepiej, żeby miał głowę spokojną. Dobrze jest nic nie wiedzieć. Pobajerzyliśmy jeszcze trochę i zacząłem się zbierać, że niby do domu mi się spieszy.

Wyszedłem na świeży luft i dobrze się poczułem. Nikt mnie nie szukał, czyli moja doktorowa nie poleciała z pyskiem na komendę.

Wódka mi trochę szumiała w cabanie i pomyślałem sobie – zrobię ci, suko, niespodziankę. I poszedłem do niej. Powoli, spacerkiem przez całe miasto. Była może pierwsza, jak zadzwoniłem do drzwi. W oknach było ciemno, ale się zaraz zapaliło. Jak usłyszała mój głos, to ucichła na dobrą minutę. Zadzwoniłem jeszcze raz i wtedy otworzyła. Stała w szlafroku i patrzyła. Ani słowa, tylko gapiła się na mnie, jakby mnie pierwszy raz widziała. A potem odwróciła się i weszła do środka. A ja za nią. Stała w salonie i nalewała sobie jakieś kolorowe świństwo do szklanki. Czekałem, aż się odezwie. Odezwała się, jak sobie golnęła. – Wróciłeś? – Nie. Przyjechałem. Przyjechałem, żeby ci oddać te pieniądze, co wziąłem. – A tamte kiedy oddasz? – Trochę mnie zatelepało, ale nic nie powiedziałem, tylko usiadłem i przyjarałem szluga. Patrzę na nią i widzę, że aż się gotuje. Trochę się bałem tej szklanki, co ją miała w ręce. Wyjąłem swoją harmonię i tak żeby dobrze widziała, ile tego wszystkiego jest, odliczyłem dziesięć kawałków i rzuciłem na stół. – Tamte już oddałem. Cztery lata oddawałem. Mało ci? – Patrzyła się tak, jakby chciała mnie wzrokiem zabić. A potem rzeczywiście pierdolnęła tą szklanką we mnie, ale nie trafiła. Ale za to rozdarła się na dobre. Małolat! Takich wiązanek nie usłyszysz nigdy. Nawet w kryminale. Myślałem, że mnie w końcu rozedrze na strzępy. Wrzeszczała, piekliła się, darła na sobie szmaty, no i w ogóle. Popatrzyłbyś – wariatka! Nawet przez chwilę zaczęła mi się znów podobać. Miała parę. Ale zaczęła mnie boleć głowa. Za dużo jazgotu i czułem, że ona może jeszcze długo. Wstałem i mówię – no to do widzenia – i do drzwi. A ona wtedy do mnie, że nigdzie nie pójdę. – Skurwysynu! Do widzenia! Teraz do widzenia? Bandyto! Ty bandyto! Chcesz mnie tak zostawić – i z łapami do mnie. Już ją chciałem pacnąć, bo nie chciałem mieć porysowanej facjaty, ale ona zamiast z pazurami, z uściskami leci. Ręce mi na szyję zarzuciła i skamle to swoje – nigdzie nie pójdziesz, nigdzie cię nie puszczę – w kółko. Jak przedwojenna płyta. Chciałem ją odepchnąć, ale przylepiła się tak mocno, że musiałbym walnąć ją z piąchy, a nie bardzo było za co. A pijany wcale nie byłem. Jak się tak przyciskała, to poczułem, że pod tym poszarpanym szlafrokiem jest zupełnie goła. No i mnie wzięło. Wzięło mnie, małolat. A jak jeszcze poczułem jej perfumy, to już było po ptokach. Zaczęliśmy już w przedpokoju. A potem w salonie na stole, potem w łazience, a dopiero na końcu w łóżku.

Nie miałeś takiego pierdolenia, małolat, i nie będziesz miał. A zresztą, daj ci Boże. Nie spaliśmy do białego rana. Robiliśmy wszystko, co ludzie wymyślili. Dymałem ją, lizałem jej cipę, lizałem jej dupę, a ona chciała być jeszcze lepsza. Piliśmy i kotłowaliśmy się. Nie miała czystej i musiałem kirać te jej koniaki. Jakoś mi to wcale nie przeszkadzało. Smakowały mi jak nigdy. Stękała i mówiła, że to wszystko nieważne, te pieniądze, to włamanie, i w ogóle to już mi wszystko przebaczyła i cieszy się, że wróciłem. Właściwie to nie ma mi czego przebaczać, bo nigdy nie mogła się na mnie złościć. Nawet wtedy, gdy zniknąłem, a ona zrozumiała, że to włamanie to moja robota, czekała na mnie codziennie, patrzyła w okno i czekała na telefon albo na dzwonek do drzwi.

Ja nic nie mówiłem, tylko piłowałem i piłowałem, i piłowałem, i chciałem, żeby to się nigdy nie skończyło. Rozkładała się tak ślicznie, że ubywało jej ze dwadzieścia lat. Wyglądała jak apetyczna dziewiętnastka. Małolat, nigdy z żadną tak nie miałem. Tak dobrze. Chciałem ją rozerwać na strzępy, a potem po kawałku łykać. Polewałem ją jakimś słodkim winem i oblizywałem. Wylałem jej całą flaszkę na cipę i wyssałem do sucha, aż krzyczała, żebym przestał, bo się zabije. I ciągłe powtarzała, żebym został, że będę mógł robić, co będę chciał, że będę mógł mieć sto dziwek, a ona nawet słowa nie powie, że mogę ją bić, że odda mi wszystkie pieniądze, a jak będę chciał, to mogę ją znowu okraść. Tak nawijała, jakby jej to rżnięcie całkiem rozum odebrało. Mnie też czacha dymiła i nie bardzo wiedziałem, co się ze mną dzieje. Gdzie góra, a gdzie dół, gdzie przód, gdzie tył, nic nie wiedziałem. Brała mojego kutasa do ust, a ja rzucałem się, żeby ślinić jej tyłek. Prawie się biliśmy o to, co kto komu ma robić. Jak jej słuchałem, to już, już godziłem się na wszystko i cały fart w tym, że nie bardzo mogłem mówić i niczego jej nie naobiecywałem.

Zasnąłem z głową między jej nogami, a ona przytulona do fiuta. Musieliśmy spać ze dwanaście godzin. Nawet przez sen spuściłem się ze dwa razy, a twarz miałem mokrą, jakbym się w kiślu kąpał. A potem się obudziliśmy. Na rany Chrystusa! Małolat! Jak ona wyglądała. Jak żona Frankensztajna! A ja pewnie jak jej mąż. A łóżko! Jedno bagno. Aż chlupało. Od wina i spermy.

No mówię ci! Sodoma i Gomora!

Zwlokła się do łazienki, a ja za nią. Zimny prysznic mnie trochę postawił na nogi. Zacząłem normalnie myśleć i kombinować, jak tu się zerwać jakoś w miarę elegancko. Ale nie musiałem. To ona się zrywała, bo miała nocny dyżur w szpitalu. Biedna, głupia cipa. Wbiła sobie w głowę, że ja zostanę. Uwierzyła we własne krzyki w nocy. Zaczęła do mnie gadać, jakbyśmy już wszystko obgadali i ustalili. Zmieniła pościel, dała mi moją starą piżamę, wypraną i wyprasowaną. – Słuchaj, kochany, muszę lecieć na dyżur, jedzenie jest w lodówce, wrócę rano, gdzieś o dziewiątej – i już jej nie było. Zapyrkotał wartburg. Małolat, ona zachowywała się tak, jakby się nic nie stało. Wkurwiła mnie ta jej pewność siebie. Nic z tego – pomyślałem sobie – nic z tego. To byłoby zbyt łatwe, małolat. Za łatwe. Jak coś się łatwo zaczyna, to kończy się piekłem. Doktorowa była pierdolnięta na moim punkcie. Całkiem pierdolnięta. Ja na jej punkcie też. Ale ja wiedziałem, że jestem pierdolnięty. I wiedziałem, że muszę palić zelówki, żeby nie władować się w jakąś awanturę, która mnie nic a nic nie obchodzi.

Ubrałem się. Przyczesałem włosy i poszedłem do kuchni. W lodówce znalazłem jakieś mięcho. Zjadłem. Popiłem resztką koniaku. Teraz aż mi mordę wykręcił. Poszedłem do salonu, żeby znaleźć jeszcze coś do picia. Na stole wciąż leżały te tysiące, co je rzuciłem wieczorem. Wetknąłem je do kieszeni. W barku stały same świństwa. Wybrałem flaszkę z białym koniem i grzdylnąłem sobie zdrowo. A potem jeszcze raz. I jeszcze, aż doszedłem do połowy butelki. Potem postawiłem flaszkę na stole, tam gdzie przedtem leżały pieniądze. Zatrzasnąłem drzwi i piechotą poszedłem na swoją dzielnicę. Maj, cieplutko, w lasku nagusa śpiewał słowik, a kolesie żłopali flejtuchy pod papierosa. Ktoś mnie zawołał, ale przyświrowałem, że nie słyszę. Szedłem do siebie, do chaty. Wszedłem po schodach i dzwonię, ale dzwonka za drzwiami nie słyszę. Pukam. Cisza. Wtedy pomyślałem, że stukam do własnych drzwi. Jak jakiś przygłup. Było otwarte. I smród taki, że prawie mnie obaliło. W przedpokoju nie było światła. Zaplątałem się w jakieś szmaty, fajans, flaszki, stare gazety. Na pamięć trafiłem do pokoju. A tam smród jeszcze większy. Patrzę, patrzę, co tak ciemno i nieciemno jednocześnie. A tu się pali jedna świeczka przylepiona do odwróconego słoika. Na parapecie. Jak gromnica w burzę. Jak już się przyzwyczaiłem do tego smrodu, to zobaczyłem kupę szmat na podłodze, czerwoną pierzynę i rozkudłany siwy łeb. Wziąłem świecę z parapetu i podszedłem do barłogu. Po szyję w gałganach siedziała moja matuś. Nie poznała mnie. Patrzyła, patrzyła i patrzyła. Takimi wielkimi ślepiami. Tylko te ślepia było widać w twarzy. Reszty nie było. Same plamy, zmarszczki, syf i parchy. Pochyliłem się nad nią, a ona – nie mam pieniędzy, idźcie stąd, nie mam pieniędzy, idźcie stąd, nie mam pieniędzy, nic nie dam, nie mam, nie mam pieniędzy, idźcie. – Tak mnie to zamurowało, że aż się odwróciłem, żeby zobaczyć, czy nie ma kogo drugiego. A ona wciąż jedno i to samo. I przyciska coś do wyschniętych cycków. Podnoszę świeczkę wyżej, a to flaszka po dynksie. Prawie pusta. Łyk został.

Popatrzyłem po rodzinnym moim domu. Nic nie było, Małolat. Nic. Tylko ta świeczka, parę flaszek po jagodziance, szmaty, skrzynka od kartofli i trzy stare buty. Poszedłem do kuchni. A tam zlew i gazowa kuchenka. Gaz wyłączony. Poszedłem do swojego pokoju, a tam gołe ściany i trochę gazet na podłodze. Wybita szyba i oprawka bez żarówki. Do łazienki już nie szedłem, chociaż chciało mi się rzygać. Wróciłem do niej. Usiadłem na skrzynce i patrzyłem. Czasem gadała to swoje o pieniądzach, a czasem nie mówiła nic, tylko gapiła się jakoś tak, że nie wiadomo na co. Musiałem przesiedzieć z godzinę albo więcej, bo wytrzeźwiałem zupełnie i trochę zmarzłem.

Przywykłem nawet do smrodu. Nie czułem go. Tylko duszno mi było. Matka przypomniała sobie o dynksie i wykończyła flaszkę, a potem wepchnęła ją pod siebie, między szmaty. Jak przełykała, to nie skrzywiła się ani trochę.

I wtedy pomyślałem, że powinienem ją udusić. Kumasz, małolat? Zwyczajnie udusić i skończyć całą tę sprawę. No bo co, do kurwy nędzy, mogłem zrobić, małolat? Co można było zrobić z tym całym koksem? Co, miałem gadać do niej, wziąć na ręce? Kurwa twoja, małolat! Tu nic się nie dało zrobić. Pokaż mi kozaka, co by mógł coś z tym zrobić. Coś, co byłoby w jakimś porządku.

Ukląkłem przy niej i pomyślałem, że zrobię to jedną ręką. Szyję miała jak kurczak. Pomarszczoną i cienką. Powoli zacisnąłem palce i poczułem, że jest zimna. Całkiem zimna. Zacisnąłem mocniej, a ona nawet nie podniosła rąk, tylko patrzyła na mnie tak jakoś, że aż ciarki mnie przechodziły. No to jeszcze mocniej ją przydusiłem. Wtedy się ruszyła. I razem z nią ruszyły się szmaty. I buchnął taki smród, że myślałem, że wykituję na miejscu. Chciałem zacisnąć łapę jeszcze mocniej, ale już nie mogłem, bo paw podchodził mi do gardła. Jeszcze próbowałem, ale nie dało rady. Rzygowiny trysnęły mi nosem. Miałeś kiedyś coś takiego, małolat? To gorsze od kopa w jaja. Puściłem jej szyję i rzygałem jak kot. Na czworakach, nad nią, nad tymi betami, rzygałem, tak jak nikt nie rzygał. Żołądek wisiał mi między zębami. Mogę przysiąc, że ona się śmiała. Śmiała się, jak zbierałem się z podłogi i rwałem do drzwi, jakby mnie diabli gonili. Dwa piętra przefrunąłem. Jak ptaszek, bez dotykania schodów. Jezu! Jak ja się wtedy bałem. Leciałem biegiem z kilometr albo więcej. Przecknąłem się w lasku.

Musiałem się napić. Poszedłem do siostrzyczek. A tam zabawa jak zwykle. Kolesie półprzytomni, ale mnie poznali. Wziąłem litra od sióstr i od razu ćwiartkę wsypałem sobie do przełyku. Pomogło. Przestałem się trząść. Ale co pomyślałem o tym trupim smrodzie, to gorzała podchodziła mi do góry i parzyła gardło. Jeszcze dzisiaj, jak mi się chce rzucić pawia, to wystarczy, że pomyślę o tamtym i już leci. Jak z hydrantu!

Po drugiej ćwiartce mogłem odsapnąć. Minęło. Piłem do białego rana. Piłem ze wszystkimi i każdemu stawiałem. Ściskałem jakieś flądry i cieszyłem się, że dookoła są jacyś ludzie. Starzy znajomi. Piłem i słuchałem. Cieszyłem się po pijacku, że znowu jestem na starych śmieciach. Musiałem mieć towarzystwo po tym spotkaniu z mamuśką. Na tej melinie to ze trzy dni przesiedziałem. Słuchałem gadek o wielkich skokach, pieniądzach, planach i o wielkim świecie. Patrzyłem na te mordy zapijaczone, nie golone, nie myte, poobijane i Paker mi się przypomniał. Żal mi było tych wszystkich oleandrów, łaziorów i drobnych złodziei. Tułali się z meliny na melinę, bez grosza, bez domu, kręcili groszowe sprawy, za każdym razem ryzykując parę lat. Co tydzień zamykani na czterdzieści osiem, bici i glanowani na komendach za grzechy nie swoje, za cichy chód po ulicy, tylko czasami za to, co zrobili naprawdę. Biedne obszczymury. I cały czas rozmowa o tym, kto jest jaki kozak, co to on nie wykręcił albo jeszcze wykręci. Zupełnie jak Paker nawijali. Nic nie mówiłem, tylko słuchałem. Co miałem im nawijać? Dobre rady dawać? Głupi to ja może jestem, ale nie aż taki głupi.

Na trzeci dzień wstałem z barłogu i powiedziałem sobie: – Basta, koleś. Przybastuj z tym menelowaniem i się trochę ogarnij. – Brudny byłem, nie ogolony, żadnych ciuchów na zmianę nie wziąłem. Wszystko zostało w Pakerowym mieszkaniu. Wyszedłem z tej meliny i zameldowałem się u takiej jednej. Sprzedawczynią w mięsnym sklepie była. Jej mąż siedział za jakąś gospodarczą aferę. Był jakimś kierownikiem hurtowni czy kimś takim i dostał chyba ósemaka. Jeszcze przed swoim wyrokiem czasami wpadałem do niej. Trochę ją szturchnąć, zjeść coś konkretnego, wyspać się. Porządna kobiecina. Taka zdrowa czterdziestka. Ciała miała aż za dużo przez tę robotę w mięsnym, ale złote serce jej pikało pod cycami jak wojskowe namioty. Lubiła mnie. A ja ją. Układ był czysty. Ja ją dmuchałem, a ona robiła mi wczasy. Obydwoje wiedzieliśmy, czego nam trzeba. Żadnym sentymentów. I wiesz, małolat, nigdy nie miałem ochoty jej okraść. A miała trochę grosza. Mąż był mądry i nie dał sobie skasować całego szmalu.

Ucieszyła się. – Ho, ho, gdzieżeś ty bywał, czarny baranie! – Zawsze była wesoła. Nigdy nie widziałem, żeby była smutna albo płakała. – Ale ty wyglądasz. Wypuścili cię? – Już dawno. Z pół roku. Piłem parę dni. – Pokręciła głową. – Pół roku, mówisz, i dopiero teraz się zjawiasz? Założę się, że czegoś ci trzeba. Jak trwoga, to do Boga? Mam rację? – Zrobiłem minę jakbym miał umrzeć. – Nie męcz mnie, Niuńka, nie męcz, bo zmęczony jestem. Daj się obmyć, daj coś na ruszta, coś na gardło i wtedy pogadamy. – Ech, chłopy, chłopy, jak dzieci, jak małe dzieci. A potem pewnie lulu, co? – Jakbyś zgadła. Tydzień białego prześcieradła nie oglądałem.

Poszedłem do łazienki i moczyłem się z godzinę. W pianie i zagranicznych mydłach. Niuńka weszła, popatrzyła na moje ciuchy. – Wyprać trzeba. Aż się lepią. Gdzie ty oleandrzyłeś? Z kanalarzami piłeś? – Prawie, Niuńka, prawie. Weź to, zwiń w tłumok i za okno. Tylko z kieszeni wszystko powyjmuj. – Popatrzyła na mnie jak na głupiego. Ale jak wyjęła z kieszeni sałatę, to ją trochę zamurowało. – Bank? – Prawie. Weź zieleniny, ile trzeba, i idź do Pewexu. Kup mi jakieś przyzwoite szmaty. Wszystko co trzeba facetowi. Eleganckiemu facetowi. Gatki i koszule też. I sprzęt do golenia też. Ty się na tym znasz. Sobie też kup, co ci tam się spodoba. Nic się nie bój. Za rękę cię nikt nie złapie. A ja tu będę leżał i moczył fiuta na wieczór. A, o flaszce nie zapomnij.

Nie trzeba jej było dwa razy powtarzać. Poleciała i wróciła za dwie godziny z tobołami. Miała gust, małolat.

Szmaty jak z zagranicznego serialu w telewizji. Zresztą na razie nie były mi potrzebne. Nie wychodziłem od niej z mieszkania. Po tej waszej Warszawie byłem trochę zagłodzony. Odkarmiała mnie, troszczyła się, jak powinna troszczyć się matka. Ale wieczorem nie robiła za mamuśkę. Oj, miała potrzeby. Żyłowała mnie strasznie. Gdyby nie to, że wysypiałem się po całych dniach, to pewnie bym nie dał rady. Lubiłem jej wielki tyłek. I cycki. Tyle mięsa, małolat. Można było się w tym pogubić. Była wielka jak słoń. Właziła na mnie, a ja musiałem tylko leżeć. No i musiał mi stać. A z tym nie było kłopotu. Jak widziałem te jej balony dyndające nade mną to prostował mi się jak dyszel. Cieszyła się, sapała jak lokomotywa i podskakiwała. Lubiła wtedy gadać. Pytała mnie o różne rzeczy. – No powiedz, kogo skubnąłeś na taką grubą forsę? – A ja mówiłem jej prawdę. – Taką jedną. – Ładna była? – Ładna. – Młoda? – Dwa razy młodsza od ciebie, babciu. I trzy razy szczuplejsza. Piczkę miała jak obrączkę. Nie taką jak twoja. – Śmiała się i jechaliśmy dalej. – Ale mnie nie oskubiesz? – Eee. Możesz spać spokojnie. Nie jestem głupi. Od razu byś poleciała na mentownię. – Jasne! A co sobie myślisz. – I jechaliśmy dalej. Powoli i na spokojnie. Bez szaleństw.

Kiedyś zbudziłem się w środku nocy. Było ciepło i spaliśmy nie przykryci. Leżała z tym swoim wielkim jak wierzeje kościoła zadem wypiętym do góry. Patrzyłem i czułem, że mi ślinka cieknie do ust. Po cichu ukląkłem nad nią i chciałem ją posunąć w dupala. Już, już jej wtykałem, jak się zbudziła. I z mordą do mnie: – Ty zboczeńcu! Z kryminału wylazłeś i chcesz mi tutaj twoje świńskie sztuczki pokazywać! Wstydu nie masz! Jak tak można? Grzech śmiertelny! Ty zboczeńcu! Jezu! Jak sobie pomyślę, co te chłopy w więzieniu muszą wyprawiać, to mi się włosy na głowie jeżą. W kryminale się tego nauczyłeś, świntuchu, gadaj, w kryminale? – Spokojnie, Niunia, nie denerwuj się. Zobaczysz, jak wyjdzie twój stary. Zobaczysz, jakie zachcianki będzie miał twój stary. A zresztą nie wiem. Może nie będzie miał żadnych. Pewnie wyjdzie zeszmacony i załamany. Ja, Niuńka, już trochę odsiedziałem i widziałem, jak sobie w pudle radzą ci od gospodarczych przestępstw. Im jest cholernie ciężko. Nigdy nie kradli tak naprawdę, nie złodziejowali. Nigdy z bandziorami nie mieli do czynienia i raptem ktoś ich puszkuje z kwiatem bandziorstwa. Z jednej strony mają się za coś lepszego, a z drugiej boją się nas jak jasna cholera, bo wiedzą, że nie mają szans i nie podskoczą. Bo za mało ich jest. Na stu złodziei wypadnie jeden albo dwóch gospodarczych. I to wszystko. I boją się, Niuńka. A nie ma tak, jak z jakimiś młodymi chłopakami, co przypadkiem trafili do puszki i przedtem nie mieli styczności z elementem. Młody, jak nawet na wolności był porządny, to w kryminale szybko się nauczy, jak być sztywny i nie pękać. Młodzi się uczą, i to szybko. Ci od gospodarczych przewałek nie są młodzi. To najczęściej jakieś zgredy, urzędasy, co im dupy do stołków poprzyrastały. Spokój i kupa szmalu. Miał taki tłuścioch na wolności żonę, dzieci, willę, dom, samochód, pełną lodówkę żarcia, w niedzielę zapierdalał pod rękę z kobitą do kościoła albo na spacer, na kolesi spod budy z piwem patrzył jak na jakieś śmiecie i myślał sobie, że on tu jest straszna figura, a tych wszystkich oleandrów to do kryminału najchętniej by zapuszkował. I raptem masz – sam siedzi. A dookoła sami złodzieje. I więcej ich, i nie boją się tak jak on. Panika, Niuńka, panika jak cholera. Ani lodówki, ani samochodu, ani szafy z garniturami. Kazionny gajerek i micha trzy razy dziennie. Grochowa. I żony nie ma, żeby się na niej wyżyć, i podwładnych nie ma, żeby się na nich wywrzeszczeć. I taki urzędas robi się malutki. Ooo, taki. Widzisz? A złodzieje wyczuwają, że on się boi. Wiedzą, że on jest porządny obywatel, co na wolności spluwał, jak widział wytatuowanego kolesia. Wiedzą, że teraz też by splunął, tylko że nachy ma ze strachu pełne. A złodzieje nie lubią, jak ktoś się czuje lepszy od nich. A zwłaszcza w kryminale. W kryminale to oni są najważniejsi i najlepsi. Nie straszę cię, Niuńka, ale ten twój stary to wcale nie ma lepszego życia w puszce. Chyba że i tam chce być takim cwaniakiem jak na wolności. Nie lubiłem gospodarczych w pudle. Rzadko trafiali się jacyś w miarę porządni. Prawie w ogóle nie było porządnych. Właśnie z gospodarczymi administracja najlepiej dawała sobie radę. Sami do niej leźli. Sami leźli do klawiszy i lizali im dupy, żeby tylko załapać się na jakąś ekstra fuchę. Żeby być bliżej korytarza. Zupełnie tak jak na wolności. I siedzieli za biurkami, w księgowości, w magazynach żywnościowych, w kuchni, w kantynie przy wypiskach. Tam też się tuczyli, kradli te nędzne ochłapy, co miały być uczciwie dzielone między złodziei. Pod rączkę z klawiszami. Państwowi złodzieje z państwowymi bandytami. Jak dobrze kapowali, to mieli wszystko. Siedzieli w oddzielnych celach, oddzielnie na dłuższe spacery, telewizor, dłuższe widzenie bez strażnika, paczki. Wszystko. Przegrani kolesie. Dla mnie całkiem przegrani. Gorsi od klawiszy. Módl się, Niunia, za tego swojego starego, żeby go tam dobrze pilnowali, jak sobie nagrabi u złodziei. Módl się i daj na mszę.

Wiesz, Niuńka. Siedziałem kiedyś z gliną. Na początku nikt nie wiedział, że to glina. Ot, taki wystraszony wąsaty szczurek. Siedział w kącie i nic nie mówił. I żarł bez przerwy. To było jeszcze na śledczaku, ze szlugami było kiepsko, a on nie palił i to, co kupował na wypiskę, zamieniał na żarcie. Wpierdalał dzień i noc, a chudy był jak pogrzebacz. Któregoś dnia pod celę wszedł koleś z majdanem. Od razu było widać, że swój człowiek. Usiadł z nami, szlug, bajera, a skąd go przywieźli, od razu pytania, czy nie ziomek przypadkiem. Jak to na śledczaku. Nawijamy, nawijamy, jakiś czaj się znalazł, to i się przykirało odrobinę, oko się zaszkliło i git.

Frajerstwo siedziało w swoim kącie i też rozmawiało. I było jakoś tak, że ten spasiony chudzielec zaczął jak nigdy coś komuś nadawać. W kolesia jakby piorun pierdolnął. Uszy mu się zrobiły wielkie jak sandały. Wstał powoli, jakby nie wierząc jeszcze albo jakby ducha usłyszał. I idzie do tego frajerskiego kąta, żeby lepiej się przyjrzeć. A potem: – A wy, panie sierżant, co tu robicie? Sami siebie posadziliście? – A potem do nas: – Chłopaki, to glina! Jak pragnę wolności! To padluch ode mnie z miasteczka. Znam kurwę, łobuza. A bo to raz mnie na posterunku przesłuchiwał. On najlepiej wie, jak te jego przesłuchania wyglądały. – Trzeba było kolesia trzymać, bo już się rwał, żeby psa wziąć pod obcasy. W milicjanta jakby piorun pierdolnął. Skulił się. Wcisnął w kąt i był taki mały, że go prawie nie było widać. Nam się mordy ucieszyły, bo to rozrywka, że daj Boże. Administracja popierdoliła sprawę, że pod tę samą celę dała kolesia z miasta, gdzie urzędował ten pies.

Ustaliliśmy, że działać trzeba szybko, bo palant długo z nami nie posiedzi. Na pewno go gdzieś przerzucą. Pod jakąś celę, gdzie siedzi frajerstwo podobne do niego. Na szczęście był już wieczór i cała administracja poszła do domu. Nikt nie mógł zatwierdzić żadnego przeniesienia. Na oddziale był tylko oddziałowy.

Przy kolacji glina wyskoczył z celi i zaczął coś nadawać klawiszowi. Ale źle trafił. Służbę miał akurat stary klawisz. Nie wiem, dlaczego nazywali go Wątroba. To był stary gad, prawie taki stary jak kryminał, w którym siedzieliśmy. Słuchał trzeszczenia tego psa, uśmiechał się krzywo i rozkładał ręce, że niby nic nie może zrobić bez polecenia z administracji. Stary klawisz dokładnie wiedział, co się będzie działo. Ale on taki już był. Przesiąkł tymi murami i już nie bardzo wiedział, po której jest stronie. Starzy klawisze, tacy rok przed emeryturą rozumieją że kryminał ma swoje życie i swoje prawa, i nic nie pomoże, że będą się wściekać jak policyjne psy.

Ustaliliśmy, że załatwimy glinę w nocy. A właściwie nad ranem. Gdzieś godzinę przed pobudką albo jeszcze później. Czaju było pod celą do oporu i nie baliśmy się, że zaśniemy do rana. Jak zgasili światło, to glina zaszył się w szmaty i tylko ślepia mu wystawały. A my normalnie, bajera, szlug, szlug, bajera, jakby nic się nie stało. Gadaliśmy, gadaliśmy, aż nas to zmęczyło. Niektórzy zasnęli, a czuwać miało dwu małolatów. Tak jak było obgadane, zbudzili wszystkich po cichu i przygotowali koc. Jak koty, na paluszkach podeszliśmy do kojka milicjanta. Spał albo udawał, że śpi. Ktoś szepnął: – Poszli, małolaci! – i jak nas tam było siedmiu, tak rzuciliśmy się na glinę. Owinęliśmy go kocem, na ryj dostał poduszkę. Mieliśmy przygotowany metrowy kawałek łaty czy deski. Kto by tam chciał sobie ręce padluchem brudzić. Brał wpierdol tą deską. Dwóch trzymało tłumok przy głowie i nogach, jeden poduchę, a reszta napierdalała bez litości. Chłopaki aż sobie tę dechę z rąk wyrywali. Cisza zupełna, tylko decha waliła głucho w gnaty psa. Najpierw to się szarpał, próbował wyleźć z worka, zrzucić z siebie ciężar, ale w końcu sflaczał i przestał się ruszać. Pewnie go ktoś pociągnął rympałem przez łeb. Małolaci chcieli go jeszcze przecwelić, ale ktoś powiedział – dajcie spokój, trupa będziecie dymać – i miał rację. Nieźle go najechaliśmy. Jak był apel, to oddziałowy od razu się doliczył, że jednego brakuje. Wszedł z dowódcą zmiany pod celę i od razu poszedł do kojka milicjanta. Podnieśli koc i zobaczyli rozkwaszony ryj i usta. Usta się ruszały, jakby pies chciał się poskarżyć albo płakać, ale było słychać tylko słabe eeeee, eeee, eeee. Dowódca zmiany poleciał na dyżurkę dzwonić po lekarza i nosze, a oddziałowy został w celi. Popatrzył po twarzach i w końcu powiedział:

– No, chłopaki, jednak lepiej by było dla was wszystkich, jakby on przeżył. – Potem zabrali psa. Najstarszy z nas podszedł do frajerskiego kąta i po cichutku nawinął:

– Dobrze się spało w nocy, nie? Tak dobrze jak nigdy? Kamiennym snem, nie?

Za pół godziny przyleciało z dziesięciu gadów z długimi pałami i w kaskach. Zholowali całą celę, piętnastu chłopa, na represyjny oddział. Ten, co poznał glinę, poszedł od razu na izolatkę, a nas posadzili na twardym. Po czterech w celi. Najgorsze było to, że rzeczywiście nie wiedzieliśmy, czy glina przeżyje, czy nie. Brali nas kolejno na przesłuchanie. Przesłuchiwał sam naczelnik i kierownik ochrony. Zresztą cała zgraja tam siedziała. Wszyscy wkurwieni niemiłosiernie, a połowa trzymała pały w rękach. Spałeś – łomot. Nie słyszałeś – łomot. Nie wiesz kto – łomot. Nie tam jakieś esesmańskie katowanie, nie. Za dużo nas było do obsłużenia, żeby bandyci mieli się wysilać. Najbardziej baliśmy się, że frajerstwo nas zakapuje. Nasz fart, że było wystraszone i dobrze widziało, jak wyglądał ten pies, kiedy go wynosili spod celi. Koniec końców wyszło na to, że nas trochę przypucowali. Wszystkich razem, ale nikogo w szczególności. Dostaliśmy po miesiącu izolatek, a ten, co poznał gliniarza, trzy miesiące. Nie opłacało się. Najlepiej wyszedł glina. Miesiąc leżał w wolnościowym szpitalu. Tak, Niuńka, przeżył. Wstrząs mózgu i parę połamanych żeber. Aha, nie powiedziałem ci, za co siedział. Za gwałt siedział, ciężki frajer. Zgarnęli z ulicy pijaną dziwę. I on z kumplem zgwałcili ją w celi na posterunku. Jej starzy nie popuścili. Ale nie wiem, czy łobuz dostał jakiś przyzwoity wyrok.

I tak nawijałem tej rzeźnickiej Niuni, małolat. Chciałem ją trochę postraszyć, żeby nie była taka do przodu.

Zresztą ja lubię nawijać. Sam widzisz.

Która to będzie? Już się powoli rozwidnia. Całą noc ci przebajerzyłem, małolat. A mógłbym i sto, i tysiąc nocy przegadać. Jak posiedzisz trochę, to zobaczysz, że wieczorem nie ma lepszej sprawy od dobrej bajery. Jak się słucha i jak się opowiada, to jest tak, jakby tego kryminału dookoła nie było. Wystarczy zamknąć oczy i jak ktoś dobrze nawija, to jest jak w kinie. Ile tych przegadanych nocy już było? Tysiące, małolat. Tysiące. Nie ma sensu liczyć. Czaszka pęka. A wszystkie te nawijki w gruncie rzeczy takie same. Prawie się nie różnią. Kryminał, trochę tej byle jakiej wolności i znów kryminał. Wszystko wychodzi na jedno. Jak jesteś na wolności, to nie masz czasu na myślenie. Jak siedzisz w kryminale, to myślisz o wolności i od razu masz i kryminał, i wolność, wszystko naraz. Niby siedzisz w murach, ale jak słuchasz dobrej gadki, to tak, jakbyś w ogóle nie siedział, tylko bujał się po świeżym lufcie, uciekał albo kradł, albo pił, albo dymał. Młyn taki, że na początku można od tego zwariować. Ale potem się człowiek przyzwyczaja i trochę jest tak, jakby żył we śnie, bo ja wiem, albo w kinie.

Kiedyś siedziałem z takim jednym kolesiem. Małolat! To było naprawdę żywe kino! Albo radio, co tam chcesz. Taki nieduży chłopaczyna. Żeby było śmieszniej, w okularach. Wpierdolił się za jakieś oszustwa. Wyłudzenia.

Coś w tym guście. Potem się przypucował, że jest student. Ale w porządku był. Grypsował. Sztywny chłopaczyna. Z wolności to on nie był żaden złodziej, ale w kryminale wolał trzymać ze złodziejami.

Jak on potrafił nawijać! Całe noce, małolat. Całe noce. Za co się nie wziął, to mu takie historie wychodziły, że w książkach nie przeczytasz. O wszystkim bajerzył. O sobie, o życiu, o filmach, o tych swoich farmazoństwach. Wszystko potrafił opowiedzieć. Jak gasili światło, to wszyscy przyłazili do niego na kojko. Nawet frajerstwo bliżej podchodziło i nikt ich nie gonił, bo wszyscy zasłuchani byli. A on nic, tylko nawijał. Lubił nawijać. Czasami to już go prosiliśmy: – Student, zamknij ty mordę chociaż dzisiaj. Chociaż dzisiaj daj się wyspać. To już trzecia noc z kolei, a do roboty trzeba o piątej wstawać.

Grafik prawie zrobiliśmy, kiedy student ma nawijać i co. Miał chłopaczyna caban na karku. Takie więcej wolnościowe historyjki opowiadał. Normalnie. Ze złodziejami się nie bujał, to i wspomnień nie miał. Ustaliliśmy nawet pod celą, że może bajerzyć tak jak chce. Normalnie. Jak opowiadał, to mógł uwagi nie zwracać, czy kulawo nawija, czy nie. No bo jak mieć pretensję do radia, że nie nawija prawilnie. Złodziejskiej bajery nie kuma. Głupota by była. Nie?

Pod inne cele chodził. Klawisze go na noc puszczali, żeby innym ponawijał. Sami stali w nocy przy drzwiach i słuchali, chociaż wiedzieli, że żadnych sensacji nie będzie. Dla przyjemności słuchali. Z czasem chłopaczyna obrotny się zrobił i jak szedł nawijać pod inną celę, to mówił: – Jak za dziękuję, to nic z tego. – Niby dla zbytu tak mówił, ale jak wracał rano, to przynosił i szlugi, i herbatę, i jakieś jedzenie. Wszystko dawał do podziału.

Taki jak on trafia się raz na sto lat.

Normalnie to słuchasz zwyczajnych złodziejskich historii. Wszystkie takie same. Tak samo się zaczynają i tak samo kończą. Puszka. Siedzisz w puszce i nawijasz też o puszce. Wszystko się miesza.

Zaraz będą dzwonić na pobudkę. Podaj mi szluga. Co? Posłuchałbyś jeszcze? Widzę, że byś posłuchał. Ciekawy bandyckiego życia. Nasłuchasz się jeszcze, nasłuchasz, małolat. Masz czas. Sam zaczniesz opowiadać, a inni będą słuchali. Mnie się już nie chce. Zwyczajnie nie chce. No i co, że nie dokończyłem? A co tu jest do kończenia? Koniec jest taki, jak widzisz. Zresztą, inni ci dokończą. Jak nie tak samo, to podobnie. Sam sobie dokończysz, jak trochę posiedzisz.

Dzwoni ten łobuz czy nie dzwoni? Zasnął? Człowieka wkurza, jak coś idzie nie tak. Najpierw cię przyzwyczajają, a potem coś popierdolą. Nerwówka. Od dzwonka do dzwonka życie.

Usłyszysz ty jeszcze trochę tych dzwonków. Oj, usłyszysz. Nie martw się, bo ci jaja posiwieją. Ja słyszałem ich z dziesięć razy tyle. A ile jeszcze usłyszę? I co z tego, że wychodzę? Naiwny jesteś jak dzieciak. Wychodzę. Małolat, ja te dzwonki słyszę każdego dnia na wolności. Obojętnie, gdzie i z kim śpię. Zawsze mnie budzą i przypominają, że trzeba się zbierać i iść. Wychodzę. Małolat, jakie to ma znaczenie? Że wsiądę dziś do pociągu, popatrzę na normalnych ludzi? A oni będą patrzeć na mnie jak na nie wiadomo co, bo w mróz się pałętam w marynarce? To wszystko betka.

Tu czy tam. Nie potrafię ci dobrze tego wytłumaczyć, ale to jest tak, jakby nie było różnicy. Żadnej. Ludzie z wolności myślą, że świat jest ciepnięty na pół. Tu więzienie, a tam wolność. Taki chuj jak słonia nos. Do więzienia idzie się tylko raz. Ten pierwszy. Potem już nie ma więzienia. Wolności też nie ma. Wszystko jest równo. Rozumiesz? Jasne, że nie rozumiesz. Jak masz rozumieć, jak nigdy nie wychodziłeś jeszcze na wolność. Ale zrozumiesz. Masz dużo czasu.

Słyszysz? Oddziałowy wyszedł z dyżurki. Będzie dzwonił.