Гары Потэр і Таемны Пакой

— РАЗДЗЕЛ IX — Надпіс на сцяне

- У чым справа? Што здарылася?

Прыцягнуты, па-за ўсякім сумненнем, нічым іншым як крыкам Малфоя, Аргус Філч прабіраўся скрозь натоўп. Раптам ён убачыў місіс Норыс, ногі адмовіліся трымаць яго, і ён зваліўся на рукі якія стаяць ззаду дзяцей.

- Мая котачка! Мая котачка! Што з місіс Норыс? - завішчаў ён.

Звар'яцелы погляд спыніўся на Гары.

- Ты! - у істэрыцы выгукнуў ён. - Гэта ты забіў маю кошку! Ты забіў яе! Я цябе заб'ю! Я...

- Аргус!

Дамблдор прыбыў на месца злачынства, акружаны іншымі настаўнікамі. За нейкія дзелі секунды ён імкліва абмінуў Гары, Рона і Герміёну і зняў місіс Норыс з паходнетрымацеля.

- Хадземце са мной, Аргус, - сказаў ён Філчу. - І вы таксама, містэр Потэр, містэр Уізлі, міс Грэнджэр.

Локхард ахвотна ступіў наперад.

- Мой кабінет зусім побач, дырэктар - толькі па лесвіцы падняцца - я з задавальненнем падам....

- Дзякуй, Гілдэрой, - падзякаваў Дамблдор.

Натоўп моўчкі расступіўся і прапусціў іх. Локхард, з важным і ганарлівым выглядам, не адставаў ад Дамблдора, за імі прытрымліваліся прафесар МакГонагал і Снэйп.

Калі яны ўвайшлі ў неасветлены кабінет, па сценах прабегла хваля мітуслівых рухаў; Гары зазначыў адразу некалькіх Локхардаў, паспешліва хаваючыхся за рамкі фатаграфій, валасы ў іх былі накручаны на бігудзі. Сапраўдны Локхард запаліў свечкі на працоўным стале і адступіў. Дамблдор пасклаў місіс Норыс на паліраваную паверхню і стаў рабіць агляд. Гары, Рон і Герміёна абмяняліся напружанымі поглядамі, апусціліся ў крэслы, якія стаялі па-за асветленым колам і сталі назіраць.

Кончык доўгага, кручкаватага носу Дамблдора амаль што дакранаўся кацінай поўсці. Дырэктар аглядаў місіс Норыс вельмі падрабязна скрозь акуляры са шкламі ў форме паўмесяца, акуратна дакранаючыся да нерухомага цела доўгімі пальцамі. Прафесар МакГонагал нахілілася амаль гэтак жа нізка і стаяла, павузіўшы вочы. Снэйп навісаў над імі, напалову ўтоены ў цені. На твары ў яго застыў вельмі дзіўны выраз - нібы ён з працай стрымліваў ухмылку. А Локхард парыў панад ўсімі і сыпаў версіямі.

- Яе вызначана забіў злы праклён - магчыма Трансмагарэвальная Мука - я сустракаўся з гэтым мноства раз, які жаль, што мяне там не было, я як раз ведаю контрзаклён, які абавязкова выратаваў бы яе...

Прамова Локхарда, як пункцірам, была працятая рэгулярнымі всхліпываннямі Філча, сухімі, няўцешнымі. Ён бездапаможна ляжаў у крэсле, зачыніўшы твар далонямі, не ў сілах зірнуць на місіс Норыс. Хоць Філч і быў глыбока агідны Гары, усё жа хлопчык не мог не адчуць спачування. Сябе, праўда, яму стала яшчэ жаласней - калі Дамблдор паверыць Філчу, адважна можна лічыць сябе выключаным з школы.

Дамблдор прыняўся мармытаць пра сябе нейкія дзіўныя словы і пастукваць па целе місіс Норыс чароўнай палачкай, аднак гэта не дало ніякага выніку, кошка па-ранейшаму нагадвала свежаізгатаванае пудзіла.

- ... памятаю, аналагічны выпадак быў са мной на Квагадугу, - салаўём разліваўся Локхард, - там варочаў сапраўдны маньяк, я аб гэтым падрабязна напісаў у сваёй аўтабіяграфіі. Цэлая серыя злачынстваў... Аднак, мне атрымалася ўсё ўладзіць, я выдаў жыхарам мястэчка розныя кудмені, і...

Фатаграфічныя малюнкі Локхарда паводле ківалі. Адзін з іх забыўся зняць сетачку для валасоў.

Нарэшце Дамблдор выпрастаўся.

- Яна не памерла, Аргус, - мякка вымавіў ён.

Локхард замоўк, не паспеўшы пералічыць і паловы злачынстваў, якія яму атрымалася прадухіліць.

- Не памерла? - захлынуўся Філч і, асцярожна расхіліўшы пальцы, зірнуў на місіс Норыс. - А чаму жа яна тахкаючы... такая нерухомая, такая адубелая?

- Яе звярнулі ў камень, - растлумачыў Дамблдор, - яна Скамянела. ("А! Я так і думаў", - уставіў Локхард). - Але якім чынам, я не магу сказаць...

- Аб гэтым трэба яго спытаць! - закрычаў Філч, абгортваючы да Гары пакрыты чырвонымі плямамі, заплаканы твар.

- Другакласніку такое не пад сілу, - пераканана заявіў Дамблдор. - Для гэтага патрабуецца чорная магія высокага класа...

- Гэта ён, гэта ён, - выкрыкваў Філч, і яго мехаваты твар пабарвовела. - Вы жа бачылі, што ён напісаў на сцяне! Ён знайшоў у мяне ў кабінеце...ён ведае, што я... што я... - твар Філча пакутліва сказілася, - ён ведае, што я - сквіб, - скончыў ён.

- Я не чапаў місіс Норыс! - гучна сказаў Гары, пачуваючыся вельмі няўтульна пад усеагульнымі поглядамі, уключаючы погляды ўсіх насценных Локхардаў, - І я паняцці не маю, што такое сквіб.

- Хлусня! - абурыўся Філч. - Ты бачыў ліст з "Хуткачарамі"!

- Калі мне дазволена будзе сказаць, дырэктар, - раздаўся з цемры голас Снэйпа, і прадчуванне бяды, церзаўшае Гары, узмацнілася; ён не сумняваўся, што любое слова Снэйпа будзе не ў яго карысць.

- Потэр і яго сябры, па ўсёй бачнасці, апынуліся не ў тым месцы не ў той час, - сказаў Снэйп, і яго губы іранічна выгнуліся, як быццам ён сумняваўся ва ўласных словах. - Аднак, трэба прызнаць, што гэтае здарэнне выклікае масу падазронаў. Якім чынам Потэр апынуўся ў калідоры верхняга паверху? Чаму яго не было на святкаванні Хэлоўіна?

Гары, Рон і Герміёна тут жа пусціліся ў тлумачэнні з нагоды смерценін: "....там былі сотні ўсякіх прывідаў, яны могуць пацвердзіць..."

- Але чаму пасля смерценін вы не дашлі на бяседу? - спытаў Снэйп, і полымя свечкі злавесна адбілася ў яго вачах. - Навошта вам спатрэбілася паднімацца наверх?

Рон і Герміёна паглядзелі на Гары.

- Таму што... таму што... - замармытаў Гары. Сэрца грукатала ў яго ў грудзі; нешта падказвала: будзе ўжо занадта, калі ён прызнаецца, што ішоў на невядома каму належыўшы голас, які да таго ж ніхто акрамя яго не чуў, - таму што мы стаміліся і жадалі легчы спаць, - Урэшце рэшт сказаў ён.

- Без вячэры? - пераможная ўсмешка асвяціла змардаваны твар Снэйпа. - Не думаю, што на баляванні ў прывідаў знайшлася ежа, прыдатная для жывых людзей.

- Мы былі не галодныя, - выпаліў Рон гучна, каб заглушыць недарэчы раздаўшаяся бурчанне ў жываце.

Адваротная ўсмешка на твары ў Снэйпа стала яшчэ шырэй.

- Мяркую, дырэктар, Потэр не кажа нам усёй праўды, - прамовіў ён. - Думаю, будзе карысна пазбавіць яго некаторых прывілеяў датуль, пакуль ён не распавядзе ўсё як было. Мне асабіста падаецца, што яго варта выключыць з квідытчной каманды "Грыфіндора", пакуль ён не навучыцца быць сумленным.

- Злітуйцеся, Северус, - умяшалася прафесар МакГонагал, - Не бачу ніякіх падстаў пазбаўляць хлопчыка магчымасці гуляць у квідытч. Кошку ж не мятлой па галаве стукнулі. Да таго ж, супраць Потэра няма наогул ніякіх доказаў.

Дамблдор сузіраў Гары. Немігаюшчы погляд яго блакітных вачэй выклікаў у хлопчыка адчуванне, што ён стаіць пад рэнтгенаўскім промнем.

- Прэзумпцыя невінаватасці, Северус, - нагадаў Дамблдор.

Снэйп быў абураны. Філч таксама.

- Маю кошку звярнулі ў камень! - прагукаў ён, вытарэшчваючы вочы. - Я патрабую, каб кагосьці пакаралі!

- Мы зможам яе вылечыць, Аргус, - цярпліва сказаў Дамблдор. - Прафесару Спроўт нядаўна атрымалася здабыць некалькі высадкаў мандрагоры. Як толькі яны вырастуць, я загадаю вырабіць зелле, якое верне місіс Норыс да жыцця.

- Я сам яго прыгатую, - умяшаўся Локхард, - я рабіў гэта сотні раз. "Мандрагораў Тонік" я хоць у сне змяшаю...

- Прашу прабачэння, - працадзіў Снэйп ледзяным тонам, - мне падавалася, што ў гэтай установе зеллямі распараджаюся я.

Павісла вельмі няспраўнае маўчанне.

- Вы можаце ісці, - дазволіў Дамблдор Гары, Рону і Герміёне.

Яны сыйшлі, стрымліваючы крок, каб не пабегчы. Апынуўшыся на паверх вышэй кабінета Локхарда, яны зашлі ў пусты клас і акуратна прычынілі за сабою дзверы. Гары, прыжмурыўшыся, паглядзеў у вочы сябрам.

- Думаеце, трэба было сказаць ім пра голас?

- Не, - без ваганняў адказаў Рон. - Калі чалавек чуе галасы, якіх ніхто іншы не чуе, гэта дрэнная прыкмета, нават у чароўным свеце.

Нешта ў яго голасе прымусіла Гары спытаць:

- Але бо ты мне верыш, праўда?

- Вядома, веру, - паспяшаўся засведчыць яго Рон, - але... пагадзіся, гэта вельмі дзіўна...

- Ведаю, што дзіўна, - пагадзіўся Гары, - уся гэтая гісторыя вельмі дзіўная. Як там было напісана на сцяне? "Пакой зноў адчынен"... Што бы гэта значыла?

- Ведаеш, я нешта такое ўзгадваю... - павольна вымавіў Рон. - Падаецца, хтосьці мне распавядаў гісторыю пра нейкі Таемны пакой у "Хогвартсе"... быццам бы Біл...

- А што яшчэ за штука сквіб? - спытаў Гары.

Да яго здзіўлення, Рон падушыў смяшок.

- Ну... насамрэч гэта не смешна... але раз ужо прамова аб Філче, - не цалкам складна заказаў ён, - сквібом завуць таго, хто нарадзіўся ў чароўнай сям'і, а сам не мае ніякай магічнай сілы. Поўная супрацьлегласць магланароджаных ведзьмакам, толькі сквібі надзвычай рэдкія. Ведаеш, раз ужо Філч вучыць магію па "Хуткачарам", мабыць, ён і ёсць сквіб. І гэта шматшто тлумачыць. Напрыклад, чаму ён ненавідзіць вучняў. - Рон здаволена ўхмыльнуўся. - Яму зайздросна.

Аднекуль раздаўся бой гадзін.

- Апоўначы, - сказаў Гары. - Лепш нам пайсці спаць, пакуль нас Снэйп зноў не вылавіў. А то абвінаваціць у чым-небудзь яшчэ.

Некалькі дзён у школе не казалі ні аб чым іншым, акрамя як аб нападзе на місіс Норыс. Філч не даваў нікому забыць аб гэтым, ён з'яўляўся на тым месцы, дзе яе атакавалі, магчыма, ён лічыў, што злачынец вернецца. Гары бачыў, як ён з усіх сіл цёр надпіс на сцяне "універсальным брыдаздымальнікам місіс Шваберс", але без усякага эфекту; словы ззялі на камені як ні ў чым не хаджала. У хвіліны, вольныя ад патрулявання месца злачынства, Філч блукаў па калідорах з заплаканымі вачыма, кідаўся на ні ў чым не вінаватых школьнікаў і спрабаваў накласці на іх спагнанне за "гнюсную ўхмылку на твары" або за тое, што яны "занадта гучна дыхаюць".

Джыні Уізлі прыняла тое што здарылася з місіс Норыс вельмі блізка да сэрца. Па словах Рона, яна любіла кошак.

- Ты ж нават не была як след знаёмая з місіс Норыс, - суцяшаў яе Рон. - Сапраўды, без яе ўсім нашмат лепш. - Вусны ў Джыні задрыжалі. - У любым выпадку, такое ў "Хогвартсе" адбываецца нячаста, - засведчыў яе Рон. - Яны зловяць маньяка, які гэта зрабіў, і ён тут жа выляціць з школы. Спадзяюся толькі, што да гэтага ён паспее ператварыць у камень Філча. Жартую! - хутка дадаў Рон, бо Джыні збялела.

Гісторыя з кошкай падзейнічала таксама і на Герміёну. Зразумела, праводзіць час за кнігамі і раней было для яе цалкам звычайным заняткам, але зараз яна, падавалася, перастала рабіць штосьці іншае. Спробы даведацца, чым яна так зацікавілася, нязменна трывалі няўдачу, і так працягвалася аж да наступнай серады.

Гары затрымаўся на зеллеварэнні: Снэйп загадаў яму застацца і адшараваць са сталоў наліплых трубчастых чарвякоў. Потым, спехам паабедаўшы, ён пабег наверх у бібліятэку, дзе ў яго была прызначаная сустрэча з Ронам. Там ён убачыў Джасціна Фінч-Флетчы, хафлпафца, з якім аднойчы гутарыў на гербалогіі. Гары ўжо адкрыў рот, каб прывітацца, але Джасцін, заўважыўшы яго, рэзка разгарнуўся і уцёк.

Рон сядзеў у задняй частцы бібліятэкі і вымяраў сваю працу па гісторыі магіі. Прафесар Бінз загадаў, каб сачыненне на тэму "Сярэднявечная асамблея еўрапейскіх ведзьмакоў" было не меней трох футаў даўжынёй.

- Не магу паверыць, усё яшчэ бракуе васьмі цаляў... - люта сказаў Рон, кідаючы пергамент, які імгненна згарнуўся ў трубачку. - А Герміёна накатала чатыры фута сем цаляў мале-е-енькім почыркам.

- А дзе яна? - спытаў Гары, хапляючы сантыметр і разгортваючы ўласнае складанне.

- Дзесьці там, - Рон паказаў на кніжныя паліцы, - шукае чарговую кніжку. Па-мойму, яна задалася мэтай да Каляд прачытаць усю бібліятэку.

Гары распавёў Рону, што Джасцін Фінч-Флетчы уцёк ад яго.

- А табе-та што. Я заўсёды лічыў яго паўдуркам, - абыякава кінуў Рон, выводзячы літару за літарай і імкнучыся пісаць як мага буйней. - Ужо калі ён без розуму ад Локхарда...

Герміёна вынырнула аднекуль з-за паліц. Выгляд у яе быў раздражнёны, затое яна нарэшце зрабіла ласку паразмаўляць з імі.

- Уяўляеце, не засталося аніводной "Гісторыі "Хогвартса", усё разабралі, - паскардзілася яна, прысаджваючыся побач, - трэба запісвацца за дзве тыдня. Як шкада, што я сваю кніжку пакінула дома! Яна не залазіла ў куфар з-за Локхардаўскіх кніг...

- А навошта табе гэтая кніга? - спытаў Гары.

- Затым жа, навошта і ўсім астатнім, - адказала Герміёна, - прачытаць легенду аб Таемным Пакоі.

- А што гэта за легенда? - акругліў вочы Гары.

- Вось то і легенда. Не памятаю, - Герміёна прыкусіла губу. - І не магу яе знайсці нідзе ў іншым месцы...

- Герміёна, дай пачытаць тваё сачыненне, - адчайна праенчыў Рон, зірнуўшы на гадзіннік.

- Не дам, - адрэзала Герміёна, нечакана раз'юшыўшыся. - У цябе было дзесяць дзён, каб...

- Кінь, мне засталося ўсяго два цалі...

Зазваніў звон. І яны адправіліся на гісторыю магіі.

З усіх прадметаў гісторыя магіі была самой сумнай. Выкладаў яе прафесар Бінз, адзіны прывід сярод настаўнікаў. Найболей пацешным здарэннем, якое здарыліся ў яго на ўроку было то, калі ён увайшоў у класны пакой скрозь дошку. Прафесар Бінз быў вельмі старажытны і зморшчаны. Казалі, што ён нават не заўважыў, як памёр. Проста аднойчы ён устаў з крэсла і пайшоў на ўрок, а яго цела засталося сядзець перад камінам у настаўніцкай; і гэтая падзея ані не паўплывала на мерны ход яго існавання.

Сёння было таксама сумна, як і заўсёды. Прафесар Бінз адкрыў сшытак з запісамі і пачаў зачытваць іх роўным гудзяшчым - рыхт-у-рыхт пыласос - голасам, і паступова ўсё ў класе запалі ў стан глыбокага ступару і толькі эпізадычна прыходзілі ў сябе, запісвалі дату або імя, і тут жа адключаліся зноў. Прафесар казаў ужо больш паўгадзіны, і тут адбылося штосьці, ні разу да гэтага дня не адбывалася. Герміёна падняла руку.

Прафесар Бінз, выпадкова глянуўшы у клас падчас бясконца нуднага апавядання аб Сусветнай канвенцыі чарадзеяў 1289 года, вельмі здзівіўся.

- Міс...эээ...

- Грэнджэр, прафесар. Скажыце, не маглі бы вы распавесці нам што-небудзь аб Таемным Пакоі, - чыстым голасам папытала Герміёна.

Дын Томас, да гэтага моманту, з разяўленым ротам, глазеўшы ў акно, здрыгануўся і выйшаў з трансу; падбароддзе Лаванды Браўн паднялося са складзеных карзіначкай далоняў, а локаць Нэвіла Лонгбатама саслізнуў з боку парты.

Прафесар Бінз замігцеў.

- Я выкладаю гісторыю магіі, - паведаміў ён сухім, пазвяківаючым голасам, - Я маю справу з фактамі, міс Грэнджэр, а не з міфамі або легендамі. - Ён прачысціў горла з ціхім гукам, падобным на гук разламіўшагася напалову кавалачка крэйды і працягваў: - у верасні таго года аддзяленне камітэта сардынскіх мудрацоў...

Ён запнуўся і замоўк. Герміёна зноў размахвала рукой.

- Міс Грант?

- Калі ласка, сэр, скажыце, бо легенды заўсёды засноўваюцца на фактах?

Прафесар Бінз глядзеў на яе ў такім здзіўленні, што Гары выразна зразумеў - дагэтуль ніхто ніколі ні аб чым не пытаў яго, жывога або мёртвага, падчас уроку.

- Мяркую, - павольна прамовіў Бінз, - аб гэтым можна было бы паспрачацца. - Ён утаропіўся на Герміёну так, нібы ніколі раней не бачыў перад сабою школьніцы. - Аднак, легенда, аб якой вы пытаеце, уяўляе сабою дзіўную і вельмі дзіўную гісторыю.

Зараз увесь клас, затаіўшы дыханне, лавіў кожнае слова прафесара, які імглістым позіркам агледзеў звернутыя да яго твару. Гары зразумеў, што настаўнік цалкам узрушаны гэтак раптоўнай і гэтак безумоўнай увагай.

- Што жа, - працягнуў ён, - дайце ўспомніць... Таемны Пакой...

Вы ўсё, зразумела, ведаеце, што "Хогвартс" быў заснаваны каля тысячы гадоў таму - дакладная дата невядома - чатырма найвялікшымі людзьмі: двума ведзьмакамі і двума ведзьмамі. Чатыры каледжа "Хогвартса" носяць іх імёны. Гэтыя імёны - Годрык Грыфіндор, Хельга Хафлпаф, Равэна Равенкла і Салазар Слізэрын. Сумеснымі высілкамі яны пабудавалі замак, удалечыні ад цікаўных вачэй маглаў, бо ў тыя поры простыя людзі не давяралі магіі, і ведзьмакі і ведзьмы падвяргаліся пераследам.

Ён зрабіў паўзу, нябачна абвёў вачамі клас і працягнуў:

- Некаторы час заснавальнікі школы працавалі ў поўнай гармоніі, адшукваючы па ўсёй краіне дзяцей з чароўнымі здольнасцямі. Гэтых дзяцей збіралі ў замку і належнай выявай навучалі. Але затым паміж чатырма заснавальнікамі паўсталі рознагалоссі. Уласна, рознагалоссі паўсталі паміж Слізэрынам і астатнімі трыма. Слізэрын лічыў, што варта выяўляць вялікую выбіральнасць пры прыняцці вучняў у "Хогвартс". Ён лічыў, што магічнае навучанне павінна быць даступна толькі для дзяцей з чыстай чароўнай крывёй. Яму не падабалася, што ў школу прымаюцца дзеці з маглаўскіх сем'яў, ён лічыў, што ім нельга давяраць. Урэшце рэшт рознагалосся сталі непрымірымымі, і Слізэрын пакінуў школу.

Прафесар Бінз зноў памаўчаў, падціснуў вусны і стаў падобны на старую зморшчаную чарапаху.

- Вось што паведамляюць нам пэўныя гістарычныя крыніцы, - сказаў ён. - Але гэтыя факты затуманьвае адна дзіўная легенда, легенда аб Таемным Пакоі. Яна абвяшчае, што Слізэрын пабудаваў у замку таемны пакой, аб якім іншыя тры заснавальніка нічога не ведалі.

Слізэрын, паводле легенды, запячатаў гэты пакой такім чынам, што ніхто не мог адкрыць яе датуль, пакуль у школу не патрапіць яго праўдзівы нашчадак. Ён адзін будзе здольны зняць пячатку з Таёмнага Пакоя, вызваліць утоены ў ёй жах і выкарыстаць яго для таго, каб ачысціць школу ад нявартых.

Калі ён скончыў сваё апавяданне, наступіла маўчанне, але гэта было не звычайнае соннае маўчанне, напалняўшае заняткі прафесара Бінза. У паветры павісла напружанасць, нейкае чаканне. Прафесар Бінз злёгку раздражніўся.

- Усё гэта, зразумела, існае глупства, - падагульніў ён. - Памяшканне школы, вядома жа, неаднаразова даследавалі на прадмет наяўнасці падобнага пакоя, пошукі вяліся самымі дасведчанымі ведзьмакамі і ведзьмамі. Пакоя не існуе. Гэта казка, расказаная на застрашванне легкаверным.

Рука Герміёны зноў ускінулася ўверх.

- Сэр - а што пэўна вы мелі ў выгляду пад "утоеным у ёй жахам"?

- Лічыцца, што ў пакоі хаваецца нейкі монстар, зладзіцца з якім можа адзін толькі Нашчадак Слізэрына, - адказаў прафесар Бінз сваім сухенькім, тоненькім галаском.

Дзеці абмяняліся спалоханымі поглядамі.

- Кажу вам, Пакоя не існуе, - сказаў прафесар Бінз, варушачы свае запісы, - няма Пакоя і няма Нашчадака.

- Але, сэр, - умяшаўся Шэймас Фініган, - калі пакой можа быць рапячатаны толькі праўдзівым Нашчадакам Слізэрына, то ніхто іншы і не зможа знайсці яго, праўда?

- Лухта, О'Флаэрці, - адрэзаў прафесар Бінз сварлівым тонам, - раз шматлікія дырэктары і дырэктрысы "Хогвартса" не змаглі яго знайсці...

- Але, прафесар, - пропішчала Парваці Паціл, - можа быць, каб адкрыць пакой, патрабуецца выкарыстаць чорную магію...

- Некаторыя ведзьмакі не карыстаюцца чорнай магіяй зусім не таму, што не ўмеюць, міс Пенніфізер, - рэзка абарваў яе прафесар Бінз, - паўтараю, калі людзі, падобныя Дамблдору...

- Але, можа быць, трэба быць у сваяцтве са Слізэрынам, і таму Дамблдор не можа... - пачаў было Дын Томас, але прафесар Бінз вырашыў, што з яго годзе.

- Усё, хопіць, - цвёрда абарваў ён. - Гэта міф! Няма ніякага Пакоя! Няма ніякіх сведчанняў! Нічога Слізэрын у школе не будаваў! Нават шафкі для мёцел! Я шкадую, што распавёў вам гэтую дурацкую гісторыю! І зараз, калі вы рачыце паслухаць, мы вернемся да сапраўднай гісторыі, да пэўных, рэальных, правераных фактаў!

На працягу пяці хвілін клас вярнуўся ў звычайны стан найглыбокага здранцвення.

- Заўсёды падазраваў, што Салазар Слізэрын быў немагчымы паўдурак, - паведаміў Рон Герміёне і Гары, калі пасля ўроку яны прабіраліся па перапоўненым калідоры ў Грыфіндорскую вежу, каб кінуць заплечнікі перад вячэрай. - Але нават не здагадваўся, што менавіта ён паспачаў усю гэтую бузу з нагоды чыстай крыві. Я бы за сто мільёнаў не пайшоў у яго каледж. Сапраўды, калі бы шапка-размеркавальніца паспрабавала адправіць мяне ў "Слізэрын", я бы ўцёк! Сёў бы на цягнік і паехаў дахаты...

Герміёна ўзмоцнена заківала, згаджаючыся, а Гары прамаўчаў. Толькі ў страўніку ў яго паўстала вельмі прыкрае пачуццё.

Ён ніколі не распавядаў Рону з Герміёнай, што шапка-размеркавальніца сур'езна разглядала магчымасць залічыць яго ў "Слізэрын". Са ўсёй дакладнасцю, так, быццам гэта здарылася ўчора, памятаў Гары леташнюю працэдуру сартавання: як толькі ён надзеў капялюш, як ціхі голас зашаптаў на вуха: "Ты мог бы стаць вялікім, ведаеш, у цябе ўсё для гэтага ёсць, і "Слізэрын" вывядзе цябе прама да славы, у гэтым няма ніякіх сумненняў"...

Але Гары, быўшы да таго часу наслыхан аб благой рэпутацыі "Слізэрына", аб тым, што адтуль выйшла вялізную колькасць чорных чараўнікоў, адчайна ўзмаліўся: "Толькі не ў "Слізэрын"!, і тады капялюш сказала: "Што ж, калі ты ўпэўнены - пайдзеш у "Грыфіндор"!

Манеўруючы ў натоўпе, яны натыкнуліся на ішоўшага насустрач Коліна Крыві.

- Э-гей, Гары!

- Прывітанне, Колін! - аўтаматычна адказаў Гары.

- Гары! Гары! Адзін хлопчык з нашага класа кажа, што ты...

Але тут Коліна, занадта маленькага для таго, каб супрацівіцца струменю, панесла па кірунку да Вялікай Залы; ён толькі прагукаў напрыканцы: "Убачымся, Гары!" і знік.

- Цікава, а што кажа аб табе хлопчык з яго класа? - зацікавілася Герміёна.

- Што я Нашчадак Слізэрына, трэба думаць, - уздыхнуў Гары, і ў жываце стала яшчэ непрыемней: ён успомніў, з якім жахам уцёк ад яго Джасцін Фінч-Флетчы.

- Што за народ, гатовыя паверыць у любое глупства! - абурыўся Рон.

Натоўп трохі зрадзела, і па наступным лесвічным пралёце ім атрымалася прайсці без цяжкасцяў.

- Як ты думаеш, Таемны Пакой і праўда існуе? - спытаў Рон у Герміёны.

- Не ведаю, - нахмурылася яна, - Дамблдор не змог вызваліць ад чар місіс Норыс, і гэта наводзіць на думку, што той - або, хутчэй, то - што на яе напала, не было ... ммм... чалавекам.

У гэты час яны загарнулі за кут і апынуліся ў тым самім калідоры, дзе быў здзейснен напад. Яны спыніліся і агледзеліся. Усё было ў дакладнасці так, як у той вечар, хіба што адубелае цела кошкі не звісала з паходнетрымацеля, і поруч сцены са злавесным паведамленнем: "Таемны Пакой зноў адчынены" стаяла крэсла.

- Гэта пост назірання Філча, - прамармытаў Рон.

Хлопцы пераглянуліся. У калідоры нікога не было.

- Нічога страшнага, калі мы трошкі тут падаследуем, - сказаў Гары, кінуў заплечнік, апусціўся на карачкі і прыгатаваўся шукаць доказы.

- Сляды сажы! - выгукнуў ён. - Вось!... І вось...

- Ідзі-ка зірні! - паклікала Герміёна. - Як дзіўна...

Гары падняўся і падышоў да акна побач з надпісам. Герміёна паказвала на шкло на самім верху. Там назапасілася штук дваццаць павукоў, і кожны з іх, па ўсёй бачнасці, ваяваў за права першым пралезці ў маленькую шчыліну. Доўгая, серабрыстая павуціна звісала падобна вяроўцы, па якой усе яны ўскараскаліся, спяшаючыся патрапіць вонкі.

- Ты калі-небудзь бачыў, каб павукі так сябе вялі? - здзіўлена спытала Герміёна.

- Не, - адказаў Гары, - а ты, Рон? Рон?

Ён азірнуўся праз плячо. Рон адышоў далёка назад і, падобна, адчайна змагаўся з жаданнем уцячы.

- Ты што? - спалохаўся Гары.

- Я - не - люблю - павукоў, - напружана вымавіў Рон.

- Я не ведала, - сказала Герміёна, з здзіўленнем гледзячы на Рона, - ты жа столькі раз працаваў з імі на зеллеварэнні....

- Калі яны дохлыя - іншая справа, - сказаў Рон, які імкнуўся глядзець куды заўгодна, толькі не на шкло, - я не люблю, калі яны поўзаюць...

Герміёна хіхікнула.

- Нічога смешнага, - раззлаваўся Рон, - калі жадаеш ведаць, калі мне было тры года, Фрэд ператварыў майго... цацачнага мішку... у вялізнага гідкага павука... за тое, што я зламаў яго цацачную мятлу... Ты бы таксама іх ненавідзела, калі бы ў твайго мішкі раптам вырасла столькі ног і...

Ён абарваў сваю прамову і здрыгануўся. Герміёна з усіх сіл імкнулася не разрагатацца. Адчуваючы, што пара змяніць тэму, Гары спытаў:

- Памятаеце, колькі вады тут было на падлозе? Адкуль яна ўзялася? Хтосьці ўсё выцер.

- Яна вось дасюль даходзіла, - сказаў Рон, ачуняўшы настолькі, што смог абыйсці крэсла Філча і паказаць рукой: - Нараўне з гэтымі дзвярамі.

Ён узяўся было за медную ручку, але раптам адшмаргнуў пальцы як ад распаленага праса.

- Што яшчэ? - спытаў Гары.

- Я туды не пайду, - змрочна заявіў Рон.

- Гэта жаночы туалет.- паведаміла Герміёна,- Тут жыве Плакса Міртл. Давай паглядзім, што там.

І, праігнараваўшы вялікую шыльду "НЕ ПРАЦУЕ", яна адчыніла дзверы.

Гэта быў самы змрочны, самага прыгнятальнага выгляду туалетны пакой, які Гары калі-небудзь бачыў. Пад доўгім, трэснутым і абрынданым люстэркам ішоў шэраг абколатых ракавін. Падлога была вільготнай, у ёй адлюстроўвалася цьмянае святло некалькіх недагаркаў, крыва торчаўшых у падсвечніках; фарба на драўляных дзвярах кабінак аблупілася, адна з дзвярэй боўталася на верхняй завесе.

Герміёна прыклала палец да вуснаў і прайшла да самой далёкай кабінцы. Спыніўшыся перад ёй, яна спытала:

- Гэй, Міртл! Прывітанне! Ты тут?

Гары з Роном падышлі паглядзець. Плакса Міртл плавала ў паветры над унітазам і калупала вугор на падбароддзе.

- Гэта туалет для дзяўчынак, - заявіла яна, з падазронам паглядзеўшы на хлопчыкаў. - А яны не дзяўчынкі.

- Не дзяўчынкі, - пагадзілася Герміёна. - Я проста прывяла іх зірнуць, як тут... цікава.

Герміёна нявызначана абвяла рукой старое бруднае люстэрка і вільготны пол.

- Спытай яе, ці не бачыла яна чаго-небудзь, - аднымі вуснамі сказаў Гары Герміёне.

- Што гэта вы шэпчацеся? - патрабавальна спытала Міртл, утаропіўшыся на яго.

- Нічога, - паспяшаўся засведчыць яе Гары, - мы толькі жадалі спытаць...

- Як бы мне жадалася, каб людзі перасталі шаптацца за маёй спіной! - істэрычна выгукнула Міртл, відавочна душачыся слёзамі. - У мяне ёсць пачуцці, ці ведаеце, нягледзячы на тое, што я мёртвая...

- Міртл, ніхто не жадаў цябе пакрыўдзіць, - паспрабавала супакоіць яе Герміёна, - Гары ўсяго толькі...

- Ніхто не жадаў мяне пакрыўдзіць! Гэта мне падабаецца! - завыла Міртл. - Усё маё жыццё ў гэтай школе была суцэльным кашмарам, а зараз вы жадаеце сапсаваць мне смерць!

- Мы ўсяго толькі жадалі спытаць, не ці бачыла ты тут за апошні час чаго-небудзь дзіўнага, - хуткамоўкай выпаліла Герміёна. - Таму што ў Хэлоўін прама тут, у цябе за дзвярамі, было здзейснены напад на кошку.

- Ты бачыла каго-небудзь паблізу ў той вечар? - спытаў Гары.

- Я не звярнула ўвагі, - драматычна выгукнула Міртл, - Піўз мяне так пакрыўдзіў, што я прымчалася сюды і жадала пакончыць з сабою. Потым, зразумела, я апамяталася і зразумела, што я і так... што я...

- І так мёртвая, - з шчырым жаданнем дапамагчы дамовіў за яе Рон.

Міртл трагічна ўсхліпнула, паднялася вышэй, перавярнулася і ластаўкай нырнула ва ўнітаз, апырскаўшы хлопцаў вадой. Пасля гэтага яна знікла з выгляду, хоць, калі судзіць па прыглушаных, але не затіхавшім рыданнях, яна стаілася дзесьці ў выгіне трубы.

Гары і Рон застыглі расчыніўшы роты, а Герміёна стомлена паціснула плечамі і сказала:

- Для Міртл гэта амаль што вясёлая гутарка... Пайшлі адгэтуль.

Ледзь толькі Гары зачыніў дзверы, і всхліпываній не стала чуваць, як раздаўся гучны голас, які прымусіў усіх траіх прыскокнуць ад спалоху.

- РОН!

Персі Уізлі як укапаны спыніўся на лесвічнай пляцоўцы. Значок "СТАРАСТА" грозна зіхацеў, а на твары застыгла выраз найпоўнага шоку.

- Гэта для дзяўчынак! - бязгучна вытхнуўся ён. - Што вы там?...

- Жадалі паглядзець, - паціснуў плечамі Рон, - доказы, разумееш....

Ад абурэння Персі стаў раздзімацца і гэтым вельмі нагадаў місіс Уізлі.

- Хутка - прыбірайцеся - адгэтуль, - люта вымавіў Персі, падышоў і пачаў адштурхваць хлопцаў ад туалета сваім целам, шырока разводзячы рукі. - Вам што, абыякава, што аб вас могуць падумаць? Трэба жа здагадацца прыйсці сюды, калі ўсё астатнія на вячэры!...

- А чаму нам нельга быць тут? - заспрачаўся Рон, упіраючыся і абурана гледзячы на Персі. - Слухай, мы не чапалі гэтую кошку!

- І менавіта гэта мне прыйшлося тлумачыць Джыні, - выклікнуў Персі з абурэннем, - але яна ўсё роўна баіцца, што вас выключаць, я яшчэ ніколі не бачыў яе такой засмучанай, яна ўсе вочы выплакала, ты мог бы падумаць трохі і аб ёй, усе першакласнікі і так пад занадта моцным уражаннем ад гэтай гісторыі...

- На Джыні табе напляваць, - заявіў Рон. Вушы ў яго пачалі чырванець. - Ты проста баішся, што я сапсую табе кар'еру, што з-за мяне ты не станеш лепшым вучнем школы...

- Мінус пяць балаў! - сувора сказаў Персі, паказаўшы пальцам на значок "СТАРАСТА". - Спадзяюся, гэта паслужыць вам урокам! І больш ніякіх гульняў у шпікоў, а то напішу маці!...

І ён важна выдаліўся. Ззаду шыя ў яго была такая жа чырвоная, як вушы ў Рона.

Увечар Гары, Рон і Герміёна вылучылі сабе месцы ў агульнай гасцінай як мага далей ад Персі. Рон усё яшчэ знаходзіўся ў вельмі благім стане духу і таму стала саджаў кляксы на хатнюю працу па замовах. Урэшце рэшт ён безуважліва пацягнуўся за палачкай, каб выдаліць бруд, але тая чамусьці падпаліла пергамент. Дымячыся ад абурэння ані не менш, чым яго хатняя праца, Рон з сілай зачыніў "Зборнік замоваў (частка другая)". Да найвялікшага здзіўлення Гары, Герміёна рушыла ўслед яго прыкладу.

- Хто жа гэта мог быць? - задуменна прагаварыла яна, як быццам працягваючы даўно ідучы паміж імі гутарка. - Каму трэба напалохаць усіх сквібов і маглонароджаных, каб яны сыйшлі з "Хогвартса"?

- Давайце падумаем, - сказаў Рон, штукарска імітуючы крайняе здзіўленне. - Не ці ведаем мы выпадкова кагосьці такога, хто лічыць, што маглакроўкі - гэта бяка?

Ён скрыва паглядзеў на Герміёну. Герміёна ў адказ паглядзела на яго з сумненнем на твары.

- Калі ты аб Малфое...

- А аб кім жа яшчэ! - сказаў Рон. - Ты жа чула: "Бруднакроўкі - чарга за вамі!" - кінь, дастаткова зірнуць на яго гідкую пацучыную фізіяномію, і становіцца ясна, што гэта ён!

- Малфой? Нашчадак Слізэрына? - скептычна вымавіла Герміёна.

- А што? Паглядзі на яго сям'ю, - умяшаўся Гары, таксама захлопывая кніжку. - Усе вучыліся ў "Слізэрыне"; ён гэтым выхваляецца. Яны папросту могуць быць нашчадкамі Салазара. І татка Малфой вызначана здольны на любыя брыдоты.

- Ключ ад Таемнага Пакоя мог захоўвацца ў іх у сям'і стагоддзямі! - выклікнуў Рон. - І перадавацца ад бацькі да сына...

- Што ж, - задумалася Герміёна, - думаю, гэта магчыма...

- Толькі як гэта даказаць? - змрочна спытаў Гары.

- Спосаб, падаецца, ёсць, - павольна вымавіла Герміёна, неўзаметку кінуўшы погляд на Персі і яшчэ мацней панізіўшы голас, - хоць, вядома, гэта цяжка. Да таго ж небяспечна, вельмі небяспечна. Думаю, для гэтага прыйдзецца парушыць не менш пяцідзесяці школьных правіл...

- Калі калі-небудзь, ну, можа, праз месяц, ты нарэшце вырашыш нам усё растлумачыць, тады скажаш, добра? - раздражнёна сказаў Рон.

- Добра, - халодным тонам адказала Герміёна. - Нам трэба будзе пракрасціся ў агульную гасціную "Слізэрына" і задаць Малфою некалькі пытанняў, толькі так, каб ён не здагадаўся, што мы - гэта мы.

- Але гэта жа немагчыма, - сказаў Гары, а Рон засмяяўся.

- Не, магчыма, - запярэчыла Герміёна, - усё, што нам трэба - гэта Пераваротнае зелле.

- А што гэта? - хорам спыталі Гары і Рон.

- Снэйп распавядаў аб ёй пару тыдняў таму...

- Вось рабіць нам на зеллеварэнні больш няма чаго, толькі Снэйпа слухаць, - прабурчэў Рон.

- Перваротнае зеллея можа ператварыць цябе ў кагосьці іншага. Ну, думайце жа! Мы можам ператварыцца ў Слізэрынцаў. І ніхто не здагадаецца, што гэта мы. І Малфой можа нам усё распавесці. Можа быць, ён прама зараз выхваляецца гэтым у агульнай гасцінай "Слізэрына", вось было бы выдатна, калі бы мы маглі быць там і чуць яго!

- Нешта мне не вельмі падабаецца ідэя з гэтай Пераваротным зеллем, - нахмурыўся Рон. - А што, калі мы назаўжды застанемся Слізэрынцамі?

- Яе дзеянне паступова ветрыцца, - нецярпліва адмахнулася Герміёна. - Праўда, дастаць рэцэпт будзе цяжка. Снэйп сказаў, што яго можна знайсці ў кнізе, якая завецца "Всесільнейшыя зелля", яна напэўна ў Забароненым аддзеле.

Існаваў толькі адзін спосаб атрымаць кнігу з Забароненага аддзела бібліятэкі: трэба было мець дазвол, падпісаны кімсь з настаўнікаў.

- Цяжка прыдумаць прыназоўнік, для чаго нам патрэбна такая кніга, - сказаў Рон, - адразу стане ясна, што мы жадаем вырабіць нейкае зелле.

- Думаю, - працягнула Герміёна, - калі мы скажам, што цікавімся тэарэтычна, то, можа быць...

- Кінь! Ні адзін настаўнік на гэта не купіцца! - сказаў Рон. - Гэта ўжо трэба быць поўным ідыётам...