Языческая оппозиция христианизации Римской империи (IV–VI вв.)

Список сокращений

Act. ― Acta Apostolorum.

Agath. ― Agathias, Historiarum libri V.

Amb. De Ob. Theod. ― Ambrosius, De obitu Theodosii.

Amb. De Ob. Val. ― Ambrosius, De obitu Valentiniani Iunioris.

Amb. Ep. ― Ambrosius, Epistulae.

Amb. De Virg. ― Ambrosius, De Virginitate.

Ambros. Comm. ― Ambrosiaster, Commentarius in Epistulas Paulinas.

Ambros. Quaest. ― Ambrosiaster, Quaestiones Veteris et Novi Testamenti

Amm. ― Ammianus Marcellinus, Res Gestae.

Ammon. ― Epistula Ammonis.

Anon. De Reb. Bell. ― Anonimus, De rebus bellicis.

Anon. Vales. ― Anonimus Valesianus.

Ant. Pal. ― Antologia Palatina.

Arnob. ― Arnobius, Disputationum adversus Gentes libri VII.

Ast. ― Asterius Amasenus, Homiliae.

Athan. Apol. ad. Const. ― Athanasius, Apologia ad Constantius.

Athan. Apol. cont. ar. ― Athanasius, Apologia contra Arianos.

Athan. Ep. Ency. ― Athanasius, Epistola Encyclica.

Athan. Hist. Ac. ― Athanasius, Historia Acephala.

Athan. Hist. Ar. ― Athanasius, Historia arianorum.

Athan. V. Ant. ― Athanasius, Vita Antonii.

Aug. Conf. ― Augustinus, Confessiones.

Aug. C. Petil. ― Augustinus, Contra Litteras Petiliani Donatistae.

Aug. De Civ. ― Augustinus, De Civitate Dei.

Aug. De Exc. ― Augustinus, De Excidio Urbis Romae.

Aug. Ep. ― Augustinus, Epistulae.

Aug. Retr. ― Augustinus, Retractationes.

Aug. Serm. ― Augustinus, Sermones.

Aur. Vict. Caes. ― Aurelius Victor, Liber de Caesaribus.

Aur. Vict. Epit. ― Aurelius Victor, Epitome de Caesaribus.

Aus. Ausonius. ― Gratiarum Actio dicta domino Gratiano.

Bars. ― Barsanuphius, Epistulae.

Bas. Ep. ― Basilius Caesariensis, Epistulae.

Bes. V. Sinuth. ― Besa, Sinuthii Vita Boairice.

С. Chalc. ― Consilium Chalcedonense.

С. Eph. II. ― The second synod of Ephesus together with certain extracts relating to it from Syriac mss. preserved in the British museum, trans. by S. G. F. Perry.

C. Laod. ― Consilium Laodicenum.

Candid. ― Candidus Isaurus, Fragmenta.

CAS. A― rgumentum Libri ad senatorem ex Christiana religione ad idolorum servitutem conversum.

Cass. Dio. ― Cassius Dio, Historia Romana.

Cic. De Harusp. Resp. ― Cicero. De haruspicum response.

CCP. ― Carmen contra Paganos.

Chron. Gall. 452. ― Chronica gallica a. CCCCLII.

Chron. Pasch. ― Chronicon Paschale.

CJ. ― Codex Iustiniani.

Claud. Cos. III Hon. ― Claudius Claudianus, De tertio consulatu Honorii.

Claud. Cos. IV Hon. ― Claudius Claudianus, De quarto consulatu Honorii.

Claud. Cos. Olybr. et Prob. ― Claudius Claudianus, De consulatu Probini et Olybrii.

Claud. Cos. Stil. ― Claudius Claudianus, De consulatu Stilichonis.

Claud. Cos. Theod. ― Claudius Claudianus, De consulatu Flavii Manlii Theodori.

Coll. Avell. ― Epistolae imperatorum pontificum aliorum inde ab a. CCCLXVII usque DLIII datae Avellana quae

dicitur Collectio.

Coll. Cas. ― Collectionis Casinensis sive synodici a Rustico diacono compositi pars altera.

Cons. Const. ― Consularia Constantinopolitana

CTh. ― Codex Theodosianus.

Dam. V. Isid. ― ― Damascius, Vita Isidori.

Egeria. Itin. ― Itinerarium Egeriae (Peregrinatio ad loca sancta saeculi IV exeuntis).

Epiph. Adv. Haer. ― Epiphanius, Adversus Haereses.

Eph. Nis. Poem. de Eccl. ― Ephraem Nisibeni, Poemata de Dei Ecclessia et in Iulianum Caesarem Impium.

Eunap. Hist. ― Eunapius, Historia (Fragmenta).

Eunap. V. Soph. ― Eunapius, Vitae Sophistarum.

Euseb. HE. ― Eusebius Pamphili Caesariensis, Historia Ecclesiastica.

Euseb. Laud. Const. ― Eusebius Pamphili Caesariensis, De laudibus Constantini.

Euseb. Mart. Pal. ― Eusebius Pamphili Caesariensis, Liber de martyribys Palaestinae.

Euseb. V. Const. ― Eusebius Pamphili Caesariensis, De vita Constantini,

Eutrop. ― Eutropius, Breviarum.

Evagr. HE. ― Evagrius, Historia Ecclesiastica.

Exp. ― Expositio totius mundi et gentium.

Firm. De Err. ― Firmicus Maternus, De errore profanarum religionum.

Georg. V. John. Chrys. ― Georgius Alexandrinus. Vita Iohannis Сhrysostomi.

Geron. V. Mel. (Gr.) ― ― Gerontius, Vita Melania Iunioris (Graeca).

Geron. V. Mel. (Lat.) Gerontius, Vita Melania Iunioris (Latina).

Greg. Dial. Ep. ― Gregorius Dialogus, Epistulae.

Greg. Naz. Ep. ― Gregorius Nazianzenus, Epostulae.

Greg. Naz. Or. ― Gregorius Nazianzenus, Orationes.

Greg. Nyss. V. Greg. ― Gregorius Nyssenus, De Vita Gregorii Thaumaturgi.

Greg. Tour. HF. ― Gregorius Turonensis. Libri Historiarum X.

Herod. ― Herodianus, Historiarum libri VIII.

Hesych. Mil. Fr. ― Hesychius Milesius, Fragmentae

Hydat. Chron. ― Hydatii episcopi Chronicon.

Hist. patr. Alex. ― History of the Patriarchs of the Coptic church of Alexandria, trans. by B. Evetts.

Himer. Or. ― Himerius, Orationes.

Isid. Pel. Ep. ― Isidorus Pelusiotus, Epistulae.

Jerom. Adv. Jovin. ― Hieronymus, Adversus Iovinianum.

Jerom. C. Iohan. ― Hieronymus, Contra Ioannem.

Jerom. Chron. ― Hieronymus, Chronicon.

Jerom. Comm. in Esaiam. ― Hieronymus, Commentariorum in Isaim Prophetam.

Jerom. De Vir. ― Hieronymus, Liber de Viris Illustribus.

Jerom. Ep. ― Hieronymus, Epistulae.

Jerom. V. Hilar. ― Hieronymus, Vita Hilarionis.

John. Ant. ― Ioannes Antiochensis, Fragmenta ex Historia Chronica.

John. Chrys. De Sac. ― Ioannes Chrysostomus, De Sacerdotio.

John. Chrys. De Stat. ― Ioannes Chrysostomus, Homiliae de Statuis.

John. Chrys. In Ep. I ― Ioannes Chrysostomus, Homiliae in Epistula I ad Corinthios.

John. Chrys. In Juvent. ― Ioannes Chrysostomus, In Juventinum et Maximum.

John. Chrys. In Matth.― Ioannes Chrysostomus, Homiliae in Matthaeum.

John. Eph. HE. ― Ioannes Ephesius, Historia Ecclesiastica pars tertia.

John. Eph. V. SS. Or. ― Ioannes Ephesius, Vitae Sanctorum Orientalium

John. Lyd. De Mag. ― Ioannes Lydus, De Magistratibus reipublicae Romanae.

John. Lyd. De Mens. ― Ioannes Lydus, De Mensibus.

John. Nik. ― The Chronicle of John, Bishop of Nikiu, trans. by R. H. Charles.

Josh. Styl. ― The Chronicle of Joshua the Stylite, trans. by W. Wright.

Jul. Ep. ― 1, Iulianus, Epistulae.

Jul. Ep., Ad. Ath. ― Iulianus. Epistola ad senatum populumque Atheniensem.

Jul. Misopog. ― Iulianus, Misogon.

Jul. C. Gal. ― Iulianus, Contra Galileos.

Jul. Or. ― Iulianus, Orationes.

Just. Mart. I Apol. ― Iustinus Martyr, Apologia Prima.

Just. Mart. Triph. ― Iustinus Martyr, Dialogus Cum Tryphone

Liv. ― Titus Livius, Ab urbe condita libri.

Lib. Ep. 2 ― Libanius, Epistulae.

Lib. Or ― Libanius, Orationes.

Liber. Brev. ― Liberatus, Breviarium causae Nestorianorum et Eutychianorum.

Macrob. Sat. ― Macrobius, Saturnalia.

Malal. ― Ioannes Malalas, Chronographia.

Malch. ― Malchus Philadelphensis, Fragmenta.

Marc. Com. ― Marcellinus Comes, Chronicon.

Marc. V. Porph. ― Marcus Diaconus, Vita S. Pophyrii.

Marin. V. Proc. ― Marinus, Vita Procli.

Mos. Chor. ― Moses Chorenensis.

Nag Ham. Cod. VI. Ascl. ― Nag Hammadi Codex VI, Asclepius.

Nil. Ep. ― Nilus Abbas, Epistulae.

NT. ― Novellae Theodosiani II

Olymp. ― Olympiodorus Thebanensis, Fragmenta.

Opt. ― Optatus Milevitanus. De Schismate Donatistarum.

Oros. ― Paulus Orosius, Historiae adversum Paganos.

Ovid. Fast. ― Ovidius. Fasti.

Pallad. Laus. ― Palladius, Historia Lausiaca.

Pallad. V. Chrys. ― Palladius, Dialogus de Vita S. Ioannis Chrysostomi.

Pan. Lat. ― Panegyrici Latini.

Paras. ― Parastaseis syntomoi chronikai.

Paul. Nol. Ep. ― Paulinus Nolanus, Epistulae.

Paul. Med. ― Paulinus Mediolanensis, Vita S. Ambrosii.

Philost. ― Philostorgius, Historia Ecclesiastica.

Phot. ― Photius, Bibliotheca.

Prisc. ― Priscus Panites, Fragmenta.

Procop. Aed. ― Procopius Caesarensis, De Aedificiis.

Procop. BP. ― Procopius Caesarensis, De Bello Persico.

Procop. BV. ― Procopius Caesarensis, De Bello Vandalico.

Procop. HA. ― Procopius Caesarensis, Historia Arcana.

Prosp. Chron. ― Prosperus Aquitanus, Chronicon.

Ps. Prosp. De Promiss. ― Pseudo-Prosperus Aquitanus, Liber promissionum et praedictorum Dei.

Prud. C. Symm. ― Prudentius, Contra Symmachum.

Prud. Carm. ― Prudentius, Carmina.

Prud. Apoth. ― Prudentius, Apotheosis.

Prud. Peris. ― Prudentius, Peristephanon.

Ps. Dionys. Chron. ― Chronicon anonymum Pseudo-Dionysianum vulgo dictum

Ps. Dios. ― Рассказы Диоскора о халкидонском соборе, пер. В. Болотов.

Rhet. ― Rhetorius the Egyptian, Astrological Compendium, trans. by J. H. Holden.

Ruf. HE. ― Rufinus, Historia Ecclesiastica.

Ruf. Hist. ― Mon. Rufinus, Historia Monachorum.

Rut. ― Rutilius Namatianus, De reditu suo.

Salv. De Gub. ― Salvianus, De gubernatione Dei.

Sid. Ap. Ep. ― Sidonius Apollinaris, Epistulae.

Sinuth. Adv. ― Saturnum. Sinuthius Archimandritus, Adversus Saturnum.

Sinuth. De idol. ― Sinuthius Archimandritus, De idolis vici Pneueit.

Sinuth. De Iniur. ― Sinuthius Archimandritus, De Iniuriis Sinuthii.

Sinuth. Let Our Eyes. ― Sinuthius Archimandritus, Let Our Eyes, trans. by S. Emmel.

Sir. Ep. ― Siriсius, Epistulae

Sirm. ― Constitutiones Sirmondianae.

SHA. ― Scriptores Historiae Augustae.

Soc. ― Socrates, Historia Ecclesiastica.

Soz. ― Sozomenus, Historia Ecclesiastica.

Strab. ― Strabo, Geographica.

Sud. ― Suda.

Sul. Sev. Chron. ― Sulpicius Severus, Chronicorum Libri duo.

Symm. Ep. ― Symmachus, Epistulae.

Symm. Or. ― Symmachus, Orationes.

Symm. Rel. ― Symmachus, Relationes.

Syn. De Reg. ― Synesius, De Regno

Syn. Ep. ― Synesius, Epistulae.

Syr. Chron. 1234. ― Anonymi auctoris Chronicon ad a. Christi 1234 ertinens.

Tertull. Idol. ― Tertullianus, Ad Idolatria.

Tertull. De Corona. ― Tertullianus, De Corona Militis.

Them. Or. ― Themistius, Orationes.

Theod. Ep. ― Theodoretus, Epistulae.

Theod. HE. ― Theodoretus, Historia Ecclesiastica.

Theod. HR. ― Theodoretus, Historia Religiosa.

Theoph. ― Theophanes, Chronographia.

V. Alex. Akoim. ― Vita Alexandri Acoemetae.

V. Bars. ― Vita Barsaumae.

V. Rabb. ― Сказание о славных делах Раббулы, епископа благословенного города Ургэй (Эдессы), пер. арх. Пимена (Беликова).

V. Sym. Styl. Iun. ― Vita Symeoni Styliti Iunioris.

V. Sym. Styl. (Syr.) ― Vita Symeoni Styliti (Syriaca).

Zach. Chron. ― Zacharias Rhetor, Chronicon.

Zach. V. Isaiae. ― Zacharias Rhetor, Vita Isaiae Monachi.

Zach. V. Sev. ― Zacharias Rhetor, Vita Severi.

Zon. ― Ioannes Zonaras, Epitome Historiarum.

Zos. ― Zosimus, Historia Nova.

AE. ― L’Annйe йpigraphique.

CIL. ― Corpus Inscriptionum Latinarum.

IAph 2007. ― Inscriptions of Aphrodisias

IG. ― Inscriptiones Graecae.

ILAlg. ― Inscriptions latines d’Algйrie

ILS. ― Inscriptiones Latinae Selectae.

I. Sardis ― Inschriften Griechischer Stдdte aus Kleinasien: Die Inschriften von Sardis

P. Ammon. ― The Archive of Ammon Scholasticus of Panopolis.

P. Oxy. ― The Oxyrhynchus Papyri.

RIC. ― The Roman Imperial Coinage.

АДСВ ― Античная древность и Средние века.

ВВ ― Византийский временник.

ВДИ ― Вестник древней истории.

CAH ― Сambridge Ancient History.

CE ― The Coptic Encyclopedia

FHG ― Fragmenta Historicorum Graecorum

PG ― Patrologiae cursus completus. Series Graeca.

PL ― Patrologiae cursus completus. Series Latina.

PLRE I ― Jones A. H. M., Martindale J. R., Morris J. The Prosopography of the Later Roman Empire. Volume I. A. D. 260–395;

PLRE II ― Martindale J. R. The Prosopography of the Later Roman Empire. Volume II. A. D. 395–527;

PLRE IIIa — b Martindale J. R. The Prosopography of the Later Roman Empire. Volume III. A. D. 527–641. Vol. I–II.