Дзікія кошкі Барсума

Глава 3

Калі О’Ніл аддаваў апошнія загады сваёй збітай да крыві рабочай жонцы, у яго нават ценю сумнення не ўзнікала ў тым, што жанчына адразу ж пачне спраўна выконваць гэтыя загады мужа. Як жа інакш! Будзе выконваць старанна і добрасумленна, і выканае ўсё, што ад яе патрабуецца! Так было заўжды... для гэтага, урэшце рэшт, і прызначаліся рабочыя жонкі на Аграполісе!

Але на гэты раз фермер памыліўся.

Рабочая жонка О’Ніла не стала нічога прыбіраць на кухні... тым больш, не пайшла яна займацца гаспадаркай. Перазмагаючы боль, збітая, амаль знявечаная жанчына, хістаючыся,падыйшла да вялізнага белага крэсла ля сцяны, апусцілася ў гэтае крэсла ды так і застыла ў поўнай нерухомасці, абхапіўшы галаву рукамі.

Сядзець у белым крэсле было забаронена ўсім, акрамя гаспадара. Тым больш, забарона тычылася ягонай рабочай жонкі, і да сённяшняга дня жанчына ніколі не парушала гэтуюзабарону(як і многія іншыя забароны, дарэчы). Зараз жа яна, нібыта спецыяльна, апусцілася менавіта ў гэтае крэсла, зусім не думаючы аб тым, што заляпанае яе ўласнай крывёю накідка не прыбавіць рахманасці і памяркоўнасці і без таго надта ўжо раз’юшанаму гаспадару.

Імгненні складваліся ў хвіліны... хвіліны цяклі адна за адной, адлічваючыгадзіну... за ўвесь гэты час жанчына ў крэсле нават не паварушылася. Збоку магло падацца, што яна, ці то заснула, ці то страціла ўсё ж прытомнасць ад моцнага, нясцерпнага болю... але гэта было не зусім так. Жанчына не страціла прытомнасці, яна і не спала зараз – жанчына пакрысе ЎСПАМІНАЛА СВАЁМІНУЛАЕ...

Гэта было нялёгкім заняткам... нялёгкім і амаль безнадзейным. Мінулага ў жанчыны не існавала...мінулае пачыналася менавіта з той самайдэманстрацыйнай залы, дзе купіў яе калісьці муж... Усё, што было раней, калі яно і было, акутваў туман, шчыльны, непраніцальны... і разгледзіць хоць штосьці ў суцэльным гэтым тумане было амаль немагчыма...

Нічога, акрамя адной толькіфразы:

КАЛІСЬЦІ Я ЖЫЛА Ў ПАЛАЦЫ!

У думках жанчына зноў і зноў паўтарала выратавальную гэтую фразу... яна так баялася страціць яе, страціць і ніколі ўжо больш не знайсці. Бо гэта была не проста фраза – там, за ёй, за простым, будзёным яе гучаннем штосьці існавала... казачна-чароўнае штосьці, і жанчыне так трэба было, так неабходна было ўспомніць гэтае “штосьці”! Хоць часткова ўспомніць...

КАЛІСЬЦІ Я ЖЫЛА Ў ПАЛАЦЫ!

Невыразныя, цьмяныя вобразы ўсплывалі адзін за адным аднекуль з самых патаемных глыбінь падсвядомасці... сотні, тысячы нават вобразаў... і хоць большасць з іх не асацыіравалі літаральна ні з чым - некаторыя з вобразаў былі неяк дзіўна знаёмыя... але жанчына ніяк не паспявала хоць крыху, хоць з чымсьці асэнсаваць гэтую падманлівую іх знаёмасць. Вобразы знікалі гэтак жа нечакана, як і з’яўляліся... знікалі, каб саступіць месца наступным... і сярод гэтых новых вобразаў таксама праглядваліся нейкія дзіўна знаёмыя рысы... і зноў жанчына ўсё ніяк не паспявала з іх асэнсаваннем...

- Калісьці я жыла ў палацы! – з адчаем шапталі скрываўленыя вусны жанчыны. – Я жыла ў палацы! У палацы...

І раптам сярод хаатычнага перапляцення невядомых і незнаёмых ёй мудрагелістых вобразаў узнік... палац!

Той самы, у якім яна жыла калісьці...

Жанчына адразу ж пазнала яго, гэты палац. Вось вялізная пазалочаная зала на першым паверсе... а вось ужо яна ідзе па шырокай аметыставай лесвіцы... яна ўзнімаецца па ёй на другі паверх. Яна ідзе адна... а за ёй, пачціва як таго і патрабуе этыкет, адстаўшы на некалькі прыступак,ідзе яе світа. І самымі першымі ў свіце снаходзяцца яе баявыя сяброўкі, адданыя ёй душой і целам…бо ўсе яны, і яна ў тым ліку, усе яны…

Усе яны – ДЗІКІЯ КОШКІ БАРСУМА!

Фермер О’Ніл, неміласердна і без усялякай літасці збіўшы рабочую сваю жонку, сам таго не жадаючы, аказаў ёй вялікую паслугу.

Боль, нясцерпны, невыносны амаль боль гэты рэзка паскорыў працэс успаміну, здымаючы слой за слоем складаную сістэму гіпнаблакіроўкі. Яшчэ імгненне – і ён прабіў у ёй першую адтуліну...

Нібы няспраўны шлюз пад націскам шалёнай вясновай паводкі, разляцелася ўшчэнт мудрагелістая і, здавалася б, такая бездакорная сістэма гіпнаблакіроўкі, і цяжкі вадаспад успамінуў абрынуўся на жанчыну. Пад націскам неўтаймаванага гэтага вадаспаду жанчына звалілася на падлогу, цела яезабілася ў сударагах, на якія страшна было нават глядзець. То выгінаючыся дугой, так, што патыліца яе амаль што ўваходзіла ў судакрананне з пяткамі босых ног, то скручваючыся ў нейкі неверагодны вузел, жанчына бездапаможна і беспрытомна білася на падлозе, галава яе раз-пораз балюча стукалася аб масіўную металічную ножку крэсла, шырока разведзеныя пальцы адчайна скрэблі гладкую паверхню падлогі ў марнай спробе хоць за што-небудзь ухапіцца...

Гэта працягвалася даволі доўга і скончылася гэтак жа нечакана, як і пачалося. Нейкі час нерухомае цела жанчыны яшчэ ляжала на падлозе, потым яна слаба паварушылася і села. Вочы жанчыны былі заплюшчаны, тонкія прыгожыя пальцы яе з сілай прыціскаліся да скроняў. Прайшло яшчэ некалькі часу і жанчына, расплюшчыўшы вочы, абвяла недаўменным позіркам невялікае памяшканне кухні. Паступова недаўменне ў вачах жанчыны знікала, саступаючы месца гідлівасці і гневу.

Цяпер жанчына памятала і ведала ўсё. Дакладней, амаль ўсё.

Яна ведала, хто яна такая, і ведала, што ж ёй рабіць далей...

Да вушэй жанчыны данёсся раптам такі знаёмы гул электракара. Гул хутка набліжаўся... вось ён ужо побач з домам, потым гул неяк няўлоўна змяніўся і праз нейкі час сціх зусім. І адразу ж там, знадворку, пачулася гучная, раз’юшаная лаянка.

Фермер О’Ніл, яе ўладар, нічым не абмежаваны гаспадар яе жыцця і смерці, вярнуўся дадому.

На нейкае кароткае імгненне ў абуджанай душы жанчыны трывожна варухнуліся апошнія, знікаючыя ноткі былога страху, але гэта працягвалася ўсяго толькі адно імгненне. Цяпер душу жанчыны перапаўнялі зусім іншыя пачуцці... засмяглыя вусны яе скрывіла раптам нейкая дзіўная, злавесная нават усмешка. Потым жанчына павольна ўстала з падлогі і застыла ў чаканні...

* * *

Настрой О’Ніла, калі ён вылазіў з электракара, быў далёка не з лепшых. Ранішні інцыдэнт з жонкай, потым гэты зняважальны (іншага слова тут не падбярэш нават) прыём у загадчыка аддзялення. О’Ніл зарокся болей нават блізка падыходзіць да дзвярэй кабінета гэтага фанабэрыстага індыка, лепш ужо ён будзе вырашаць справы з ягоным першым намеснікам, Холіным, з якім даўно знаёмы. Ды і дзяжурны вёў сябе даволі нахабна... так што аддзяленне ФІРМЫ О’Ніл пакінуў у яшчэ больш кепскім настроі, чым туды ўвайшоў.

І вось цяпер, вярнуўшыся дадому, ён убачыў раптам такое, ад чаго ажно у вачах пацямнела ад злосці.

Рабочая жонка пасля ягонага ад’езду нават палец аб палец не ўдарыла! Хутчэй за ўсё, яна нават з дому не вылезла ані разу, лянівая дрэнь!

Галодныя ад самай раніцы каровы з глухім вантробным рыканнем грызлі ўласныя стойлы, ды так, што толькі трэск стаяў навокал. Але гэта было яшчэ не самае горшае – куды горш было тое, што прыёмная цыстэрна для малака была перапоўнена і перапоўнена ўжо даўно. Малако збягала праз яе край не струменьчыкамі, а цэлымі раўчукамі, знізу, пад цыстэрнай расплылася вялізная белая лужына, якая ўсё павялічвалася і павялічвалася ў памерах...

- Ты дзе там, дрэнь?! – перакрываючы рыканне галоднай жывёлы, зароў О’Ніл, увесь чырвоны ад шаленства і гневу. – Ідзі, паглядзі, што ты нарабіла, паскуда!

Рабочая жонка проста не можа не выканаць загад мужа... але хвіліна ішла за хвілінай, а рабочая жонка так і не з’яўлялася. Гэта магло азначаць толькі адно...

“Няўжо яна ўсё ж памерла? – занепакоена падумалася фермеру. – Гэтага яшчэ не хапала на маю галаву! Ды што ж сёння за дзень такі няўдалы – усё адно да аднаго! А можа... можа яна толькі страціла прытомнасць?”

Забыўшыся і аб каровах, і аб малацэ – гары яно гарам! – О’Ніл нібыта шалёны кінуўся да дзвярэй дома, убег у пярэднюю... ліхаманкава, рыхтуючы сябе да самага горшага, расхінуў дзверы на кухню...

І ажно аслупянеў ад нечаканасці.

Пасярод кухні стаяла ягоная рабочая жонка. Жывая і, здаецца, нават не вельмі пакалечаная. Яна стаяла моўчкі і нерухома, нібыта статуя... галава жанчыны была высока ўзнята, і нават калі недаўменна-суровы позірк фермера сутыкнуўся на імгненне з яе немігаючым позіркам, нават тады рабочая жонка не апусціла звыкла галаву, яна нават позірка ўбок не адвяла...

Кароткае пачуццё палёгкі з прычыны таго, што жонка ўсё ж засталася жывой, зноў змянілася ў О’Ніла новым прыступам гневу. Тым больш, што акінуўшы беглым позіркам кухню, ён убачыў, што гэтая лянівая дрэнь не пачала прыбіраць нават тут!

Ну, гэта ёй дарма не пройдзе!

Нейкі папераджальны ўнутраны голас нібыта шапнуў фермеру, што лепш бы яму зараз устрымацца ад крайніх мер, пачакаць рамонтную брыгаду – няхай спярша прывядуць жанчыну ў парадак. Тым больш, што ў ягоным цяперашнім раз’юшаным стане не так проста ўтрымаць сябе ў рамках дазволенага. А што, калі ён і на гэты раз не зможа стрымацца і зноў заб’е жонку да смерці! Забойства двух рабочых жонак на працягу такога кароткага тэрміну ФІРМА можа і не зразумець...

Магчыма, О’Ніл усё ж прыслухаўся б да пераканаўчых довадаў унутранага свайго голасу і, сцішыўшы гнеў, адклаў расправу на будучыню, але тут ягоны позірк нечакана спыніўся на крэсле, любімым ягоным крэсле з бялюткай палатнянай накідкай зверху. Накідка крэсла не выглядала зараз бялюткай: на яе пакамячанай паверхні бачны былі шматлікія крывавыя плямы, і гэта магло азначаць толькі адно...

- Ты сядзела ў маім крэсле?! – павольна, нібыта не верачы ўласным сваім вачам, прагаварыў О’Ніл, вялізныя кулакі фермера сціснуліся так, што пазногці глыбока ўпіліся ў далоні, чаго О’Ніл, здаецца, нават не заўважыў, настолькі ён быў раз’юшаны. – Як жа ты пасмела туды сесці, дрэнь?!

Калі адкінуць у бок інтанацыі, гэта ўсё ж было пытанне, а на любое з пытанняў рабочая жонка павінна хоць штосьці ды адказаць. У крайнім выпадку – упасці на калені і прасіць аб літасці. Але рабочая жонка О’Ніла і на гэты раз нічога не адказала мужу, яна нават не варухнулася... больш таго, жанчына ўсё працягвала і працягвала глядзець на О’Ніла сваім новым, дзіўна-незнаёмымнемігаючым позіркам.

Гэты яе позірк быў бадай што самай апошняй кропляй, якая ўсё ж перапоўніла чашу цярпення фермера. Люты гнеў, які ахапіў яго зараз, не даваў магчымасці ўжо ні думаць, ні цвяроза разлічваць наступствы сваіх учынкаў. Чорт з імі, з гэтымі цяльпухамі-рамонтнікамі, якія ўсё ніяк не могуць своечасова прыбыць... чорт з ёй, з іх занюханай ФІРМАЙ! Няхай гэтая паршывая кантора наложыць на яго буйны штраф за паўторнае забойства жонкі, няхай прымусіць купляць наступную жонку за яе поўны і нават завышаны кошт... няхай будзе, як будзе, але зараз ён прымецца збіваць гэтую лянівую дрэнь да таго часу, пакуль яна, енчучы ад болю і жаху, не запросіць аб літасьці! Толькі ў такім выпадку будзе ў яе шанц застацца жывой... ва ўсялякім жа іншым выпадку...

Што ж, тым горш для яе!

Цяжка ступаючы, О’Ніл падыйшоў да жонкі ўшчыльную.

- Ну, трымайся, паскуда! – прахрыпеў ён прама ў твар жанчыны, марна стараючыся адшукаць зараз на прыгожым гэтым твары хоць нейкі цень спалоху. – Зараз табе будзе вельмі кепска!

Пудовы кулак фермера са свістам прарэзаў паветра. О’Ніл кіраваў удар у сківіцу жанчыны, мяркуючы гэтым, першым жа ўдарам, зваліць яе з ног... ну а ўжо потым пусціць у справу цяжкія свае чаравікі. Удар амаль дасягнуў сваёй мэты, як раптам здарылася неспадзяванае.

Левая рука жанчыны імгненна ўзляцела ўверх, кулак фермера быў спынены ў нейкім міліметры ад яе твару. Больш таго: тонкія жаночыя пальцы з такой сілай сціснулі раптам запясце О’Ніла, быццам гэта былі сталёвыя абцугі, а ніяк не чалавечыя пальцы. У запясці нешта гучна хруснула, рука фермера імгненна анямела аж да самага пляча... тонка ўскрыкнуўшы ад нясцерпнага болю, ён нават прысеў. Затым жанчына зрабіла нейкіняўлоўны рух правай рукой, і О’Ніл, адарваўшыся ад падлогі і праляцеўшы амаль праз усё памяшканне, з грукатам урэзаўся спіной і патыліцай ў цвёрдую, мураваную кладку сцяну. Потым ён з яшчэ большым грукатам абрушыўся на падлогу. Праўда, амаль адразу ж зноў ускочыў на ногі.

Ногі дрыжэлі і падкошваліся, вельмі балела спіна, кружылася галава, перад вачыма ўсё плыло і раздвойвалася... правая, пашкоджаная рука амаль не слухалася О’Ніла. Затым яго рэзка павяло ўбок, ды й так, што, каб не ўпасці, фермер вымушаны быў абаперціся аб сцяну здаровай левай рукой. Гэтая дрэнь асмелілася падняць руку на свайго гаспадара... яна кінула яго праз увесь пакой... як яна магла зрабіць такое?! Гэта немагчыма... ніхто з мужчын не здольны на такое, нават асілак Том Каркозі, ягоны сусед-фермер, нават Каратышка Джон, знаёмы пілот ФІРМЫ! Дык што, выходзіць ягоная рабочая жонка мацнейшаяі за Каркозі, і за самога Каратышку Джона?!

Туман у вачах фермера паступова рассейваўся, ногі перасталі дрыжаць і падкошвацца, і О’Ніл, узняўшы галаву, паглядзеў у бок жонкі.

Жанчына стаяла, здаецца, на тым жа самым месцы, што і раней... яна не варушылася, і ўсё глядзела і глядзела на мужа дзіўным, незнаёмым сваім позіркам. Позірк гэты нічога не выражаў, зусім нічога: ні страху, ні гневу, ні, нават, цікаўнасці. Можа толькі было ў ім крыху гідлівасці – так глядзяць людзі на раструшчанага чарвяка пад сваімі нагамі...

Ад зневажальнага гэтага позірку сваёй рабочай жонкі О’Ніла на імгненне зноў ахапіў люты гнеў... але ахапіў на адно толькі кароткае імгненне, адразу ж саступіўшы месца нейкаму падсвядомаму, амаль жывёльнаму страху, тым больш, што ногі фермера ўсё яшчэ былі нібыта з ваты, запясце правай рукі, хутчэй за ўсё, было моцна пашкоджаным, так што О’Ніл, у выпадку чаго, мог бараніцца адной толькі левай рукой.

Гэта было штосьці неверагоднае:фермер думаў зараз не аб тым, як пакараць непаслухмяную сваю жонку – ён шукаў спосаб абараніцца ад новага яе нападу! Без усялякіх нават намаганняў шпульнула яна яго праз увесь пакой... шпульнула адной толькі рукой...

Але як жа яна магла такое зрабіць?!

“Яна ўспомніла сваё мінулае! – пранеслася ў галаве О’Ніла раптоўная здагадка, і ён нават пахаладзеў увесь ад ахапіўшага яго жаху. – Кім жа яна была ў мінулым сваім жыцці, гэтая жанчына?!”

О’Ніл зноў кінуў у бок жонкі хуткі позірк, і амаль адразу ж таропка адвёў вочы. Не трэба правакаваць яе на далейшыя дзеянні, пакуль сама яна не праяўляе ніякай агрэсіўнасці, застаючыся поўнасцю нерухомай. Магчыма, калі яе не чапаць першаму...

Гэтая думка крыху падбадзёрыла фермера. Зноў непрыкметна зірнуўшы на жонку, ён перавёў погляд на дзверы збоку ад яе.

Там быў уваход ва ўнутранныя пакоі. Туды неабходна было трапіць, жыццёва неабходна... бо менавіта там захоўваецца ягоная зброя. Божа, з якім задавальненнем узніме ён цяжкі своё пісталет і выпусціць у гэтую пачвару ўсю абойму! Гэта неабходна зрабіць, бо рабочая жонка стала небяспечнай і яе трэба спыніць! ФІРМА... яна ўсё зразумее, яна кампенсуе О’Нілу страты, а, можа, нават узнагародзіць яго за праяўленыя мужнасць і рашучасць, бо сітуацыя яўна выйшла з-пад кантролю...

Засталося толькі вырашыць, як лепш дабрацца да гэтых самых дзвярэй.

Першым памкненнем О’Ніла было зрабіць нечаканы моцны рывок наперад і, апярэдзіўшы жанчыну, зачыніць зверы знутры. Няхай нават яна выламае потым гэтыя дзверы... нічога страшнага, у ягонай руцэ ўжо будзе пісталет, і тады...

А што, калі ён не паспее дабрацца да дзвярэй першым?!

Такое было магчыма, і тады О’Ніл вырашыў пайсці на хітрасць. Фізічная моц ягонай рабочай жонкі несумненная, але, магчыма, розум яе ўсё яшчэ не абудзіўся цалком? Нездарма ж яна застыла зараз у нейкім здранцвенні, нездарма ж яна ўвесь час маўчыць...

- Схадзі, пакармі кароў! – нібыта ні ў чым ні бывала прагаварыў О’Ніл, стараючыся, каб голас ягоны гучаў цвёрда і пераканаўча. – І малако трэба пераліць з цыстэрны... яно там ужо праз край перацякае...

Ён не асабліва разлічваў, што гэта спрацуе, і таму не асабліва засмуціўся, калі яно і сапраўды не спрацавала. Рабочая жонка нават не зрушылася з месца... больш таго, невядома было - пачула яна загад мужа ці не...

Што ж, можа яно і да лепшага?

- Не хочаш – не трэба! – як мага больш лагодна прагаварыў О’Ніл і нават усміхнуўся, што каштавала яму нямалых намаганняў. – Ідзі, адпачні. Або ідзі, пагуляй на свежым паветры, калі хочаш...

І зноў аніякай рэакцыі. Жанчына стаяла нерухома, нібыта статуя, яна нават не мігала, здаецца, што яшчэ больш збліжала яе са статуяй.

- Ну... тады рабі, што пажадаеш! – прагаварыў О’Ніл, зноў, як мага больш лагодным і абыякавым голасам. – А я пайду да сябе, адпачну крыху. Нешта галава разбалелася…

І ён зрабіў крок у напрамку да жаданых дзвярэй. Сэрца моцна грукала ў грудзях... падсвядома фермер чакаў з боку жонкі нейкіх варожых дзеянняў у адказ, але яна нават не паварушылася. Падбадзёраны гэтай яе нерухомасцю, ён зрабіў другі крок... затым трэці, чацвёрты... Здаецца, О’Ніл усё ж меў рацыю наконт затарможанасці разумовых здольнасцяў жанчыны. Ужо спакойна, не спяшаючыся, фермерішоў да дзвярэй, а рабочая жонка ўсё яшчэ заставалася ў затарможаным сваім стане. Вось да дзвярэй засталося ўсяго нейкіх тры крокі... вось засталося толькі два...

І тут здарылася неверагоднае. Толькі што рабочая жонка фермера стаяла нерухома на ранейшым сваім месцы... і раптам яна апынулася якраз перадО’Нілам, перагароджваючы яму далейшы шлях.

Ашаломлены О’Ніл спыніўся, не верачы ўласным вачам. Ён не мог зразумець, якім чынам змагла жанчына перамясціцца з месца на месца так хутка, амаль імгненна. Такога быць не магло, ніяк не магло... і, тым не менш, зараз небяспечная гэтая жанчына стаяла паміж ім і такімі жаданымі дзвярыма. Яна зноў застыла ў поўнай нерухомасці, але шлях да зброі для фермера быў надзейнаперакрыты.

Ці ўсё ж паспрабаваць?

- Адыйдзі ўбок! – прагаварыў О’Ніл, зноў стараючыся гаварыць як мага больш цвёрда і пераканаўча. – Я загадваю табе зараз жа адыйсці ўбок! Адыйдзі і дай мне прайсці!

Моцны штуршок у грудзі прымусіў О’Ніла зноў праляцець праз усё памяшканне і балюча трэснуцца спіной аб процілеглую сцяну. І зноў ён нават не заўважыў, калі ж яна паспела нанесці ўдар, гэтая жанчына!

“Кепская справа!” – змагаючыся з нарастаючай панікай, О’Ніл ускочыў на ногі і, хістаючыся, кінуўся да ўваходных дзвярэй. Ён зашчэпіць іх знадворку, паспее ўскочыць у электракар... а там суседзі... яны абароняць яго... не дадуць у крыўду...

І зноў жанчына гэтая нейкім чынам паспела аказацца каля дзвярэй значна раней за яго. Яна нібыта гуляла з былым сваім мужам у кошкі-мышкі...

Пакуль што толькі гуляла…

- Што табе трэба?! – спалохана прахрыпеў О’Ніл, павольна адыходзячы да стала. – Пакінь мяне ў спакоі, чуеш! Рабі што хочаш, ідзі куды хочаш - але толькі пакінь мяне ў спакоі!

Блукаючы погляд фермера ўпаў раптам на стол. Там ляжаў нож, доўгі і даволі востры хлебны нож...

Ухапіўшы левай, працаздольнай яшчэ рукой, гэты нож і ўскінуўшы яго высока над галавой, О’Ніл зноў з адчаем асуджанага кінуўся да жанчыны.

- Прэч з дарогі! – што ёсць моцы закрычаў ён, размахваючы нажом ва усе бакі. – Прэч, а не тое – заб’ю!

І зноў О’Ніл не заўважыў самога моманту ўдару, ён не зразумеў нават, рукой ці нагой нанесла жанчына свой удар (здаецца, усё ж нагой). Адчуванне было такое, нібыта па левай руцэ ягонай ніжэй локця ўдарылі з усяго размаху вялізнай жалезнай кувалдай. Пачуўся кароткі сухі трэск зломаных касцей, па ўсёй руцэ, пачынаючы з пляча і закончваючы самымі кончыкамі пальцаў, палыхнуў раптам востры, несцярпіма-пякучы боль. Нож, адляцеўшы ўбок, жаласна дзінькнуўшы аб падлогу...

- Ты зламала мне руку?! – недаўменна, нібыта яшчэ не да канца паверыўшы ў гэта, прахрыпеў О’Ніл, ліхаманкава абмацваючы пашкоджаную сваю левую руку пашкоджанай правай. – Ты мне яе зламала! – закрычаў ён што ёсць моцы. – Як жа ты пасмела зрабіць гэта, паскуда!

Прыгожыя вусны жанчыны варухнула раптам злавесная нейкая ўсмешка.

- Ты – нябожчык! – прагаварыла яна... і голас жанчыны таксама падаўся фермеру нейкім іншым, зусім незнаёмым нават. – Ты што, яшчэ не зразумеў гэтага?!

Момант наступнага ўдару О’Ніл усё ж паспеў заўважыць. У жанчыны ледзь тарганулася левая нага і амаль адразу ж востры, пякучы боль палыхнуў ужо па правай руцэ фермера. Сухі трэск касцей. Адчайны ўскрык... і перабітая правая рука О’Ніла павісла такая ж нерухомая і бездапаможная, як і левая...

“Яна ж і сапраўды хоча забіць мяне! – маланкай пранеслася ў галаве фермера запозненая панічная думка. – Яна хоча забіць мяне і я нічым не магу перашкодзіць ёй у гэтым намеры!”

Пашкоджаныя рукі не дзейнічалі зусім, фермер не мог паварушыць нават кончыкамі пальцаў. Да таго ж ад нясцерпнага болю кружылася галава, яна толькі што не расколвалася на часткі. Павольна, ледзь стрымліваючыся, каб не залемантаваць благім голасам ад ахапіўшага яго жаху, О’Ніл павольна адыходзіў ад выратавальных дзвярэй усё далей і далей... а жанчына проста ішла следам і ўсё не зводзіла і не зводзіла з былога свайго гаспадара халоднага загадкавага позірку. Потым плечы фермера адчулі за сабой халодную шурпатасць сцяны. Ён вымушаны быў спыніцца... жанчына таксама спынілася, вялікія блакітна-зеленаватыя вочы яе нібыта пацямнелі разам, зрэнкі звузіліся.

- Не трэба! – прасіпеў О’Ніл, лязгаючы зубамі ад жаху. – Не забівай!

Востры, нясцерпна-пякучы агонь паласнуў на гэты раз па нагах фермера, адразу па абедзьвюх... Адчайна-звярыны роў О’Ніла зліўся ў адзінае цэлае з трэскам ягоных галёначных касцей і цалком заглушыў злавесны гэты трэск. Цяжкая туша фермера звалілася на падлогу, балюча тыцнуўшыся ў яе тварам. О’Ніл не адчуваў больш ні рук, ні ног... смерць стаяла побач з ім... хуткая, немінучая, бязлітасная смерць стаяла побач у выглядзе двух босых, прыгожых жаночых ног. Яшчэ ўчора вытанчаная бездакорнасць аголеных гэтых ног прыводзіла О’Ніла ў захапленне, узбуджала і нават ап’яняла яго... зараз жа ногі гэтыя неслі яму смерць, і толькі смерць, і нічога акрамя смерці...

Адным ударам босай ступні жанчына змагла перабіць яму косці абедзьвух ног адразу. Каб прабіць чэрап, ёй таксама дастаткова будзе адзінага толькі ўдару! Усяго толькі адзін удар... і ён...

Правая нага жанчыны раптам ледзь варухнулася.

- Не трэба! – губляючы ўжо апошнія рэшткі самавалодання, завішчэў фермер, заплюшчваючы вочы ад жаху. – Злітуйся, не забівай!

Тонкія бязлітасныя пальцы ўхапілі раптам О’Ніла за валасы сталёвай хваткай, ягоную галаву балюча тарганулі ўверх. ледзь не ламаючы шыйныя пазванкі.

- Паглядзі на мяне! – прамовіў каля самага вуха фермера ўсё той жа чужы, незнаёмы яму голас: - Паглядзі мне ў вочы!

Тонка енчачы ад болю, але баючыся пярэчыць, О’Ніл расплюшчыў вочы і дзіка ўтаропіўся ў прыгожы жаночы твар, такі знаёмы яму і, адначасова, такі незнаёмы зараз. На гэтым твары не засталося нават слядоў ад ранішніх ягоных пабояў... як магло стацца такое?

- Ведаеш, як мне хочацца забіць цябе зараз?! – прашаптала раптам жанчына, уважліва ўглядваючыся ў спалоханы і амаль што фіялетавы ад напругі твар мужа. – За ўсё тое, што ты рабіў са мной... пасмеў рабіць...І я б забіла цябе не задумваючыся, проста забіла б... але... – тут вусны жанчыны ўсміхнуліся амаль ласкава, і гэта было для О’Ніла жахлівей за ўсё, - але ты патрэбны мне для ачышчальнага абраду! Гэта не доўга... нейкія паўгадзіны, не болей... толькі яны, гэтыя паўгадзіны... – жанчына змоўкла на імгненне, зноў усміхнулася ласкава, - гэтыя паўгадзіны, самыя апошнія твае паўгадзіны жыцця, будуць адначасова і самымі пакутнымі для цябе! Гэтыя паўгадзіны ты сам будзеш жадаць смерці, і будзеш адчайна маліць аб ёй, як аб вялікай літасці... дарэмна маліць...– жанчына ўсміхнулася зноў, у трэці ўжо раз, але цяпер усмешка была злавеснай. – Ты ўсё зразумеў, мой былы гаспадар?!

- Забі! – асэнсаваўшы нарэшце ўсё пачутае, тонкім, пранізлівым голасам заверашчаў О’Ніл, адчаянна і бездапаможна торгаючыся ў бакі ўсім сваім знявечаным целам. – Забі лепш зараз! Забі, я прашу цябе... куды... куды ты мяне пацягнула?! Адпусці мае валасы, адпусці зараз жа! О, як мне балюча! Людзі! Хто-небудзь! Сюды! На дапамогу!

Не звяртаючы аніякай увагі на гэтыя дзікія і амаль што вар’яцкія крыкі былога свайго мужа, жанчына проста ішла па калідору, які вёў ва ўнутраныя пакоі дома. Левай рукой яна трымала мужа за валасы, і ён бездапаможна валачыўся ўслед за жонкай, тонка енчучы ад болю і жаху і ўсё яшчэ працягваючы адчайна і безнадзейна клікаць на дапамогу...