Дзікія кошкі Барсума

Глава 7

Надыходзіў вечар, самы звычайны вечар на Аграполісе.Сонца ўжо паспела схавацца за небакрай, а першы з трох месяцаў яшчэ толькі выпаўзаў з процілеглага боку гэтага ж самага небакраю. На Аграполісе вечаровыя прыцемкі з’яўляліся самым цёмным часам сутак, і менавіта іх цярпліва чакала Маргана ўжо некалькі гадзін, менавіта яны найлепшым чынам падыходзілі для поспеху ўсёй задуманай ёй аперацыі.

Вартаўнікі змяняліся кожныя дзве гадзіны, і апошняя іх змена адбылася зусім нядаўна. Гэта было добра, знікшых вартаўнікоў не адразу хопяцца. Маргана добра сабе ўяўляла ўсю складанасць таго, што ёй неабходна было зрабіць. Кожная затрымка, кожны памылковы крок мог стаць для яе ракавым, тым больш, што не прайшоўшы абраду ачышчэння, Маргана ніяк не магла адчуваць сябе сапраўднай “дзікай кошкай”, хоць і была ёй на самой справе…

Чаму, ну, чаму яна так і не змагла забіць мужа?!

Гэта было памылкай з яе боку, вялікай, недаравальнай нават памылкай… апраўданнем для яе мог стаць хіба што недахоп часу і неабходнасць як мага хутчэй пакінуць тое месца, але…

Яна не забіла мужа не таму, што ёй не хапіла б на гэта часу. Яна проста не змагла забіць яго…

Проста нават забіць…тым больш, выкарыстаць для абраду ачышчэння…

Чаму так адбылося?

Маргана і сама не ведала гэтага. Магчыма, на гэта пытанне магла даць адказ… Мэры, але Мэры ўжо не існавала. Яна знікла, знікла назаўсёды…

Ці ўсё ж не знікла? Як магла знікнуць яна без свяшчэннага абраду ачышчэння?!

А, можа… можа, і сама Маргана не жадала, каб адбылося гэтае знікненне? Можа… можа ёй падабалася быць Мэры?

Гэта былі дзіўныя думкі, раней такое нават не магло прыйсці ў галаву Маргане, “дзікай кошцы” Маргане, баявой сяброўцы самой прынцэсы Ірумы! Гэта былі ганебныя думкі… той чалавек, былы яе муж, ён заслугоўваў пакаранне за тое ўжо, што пасмеў карыстацца “дзікай кошкай”, як сваёй ўласнасцю! Яна не павінна была пакідаць яго ў жывых, бо ён…

Бо ён так кахаў яе?

Вакол стала ўжо зусім цёмна і надыходзіў час дзейнічаць. Маргана матлянула галавой, нібыта адганяючы гэтым міжвольным жэстам усе недарэчныя думкі, потым, крыху прыўзняўшыся на локці, уважліва аглядзелася вакол. Ахоўнікоў нідзе не было відаць, але Маргана ведала, што зараз яны знаходзяцца па другі бок будынка. Іх усяго трое, для “дзікай кошкі” гэта дробязь… галоўнае, каб ніхто з ахоўнікоў не паспеў у самае апошняе імгненне крыкнуць альбо нейкім іншым чынам узняць трывогу.Ага, вось і яны!

Ахоўнікі, гучна размаўляючы паміж сабой, ішлі насустрач Маргане, яшчэ некалькі хвілін – і яны апынуцца ўсяго ў некалькіх кроках ад яе… ідэальнае становішча для нечаканага нападу.Вось яны падыйшлі ўжо зусім блізка, у вечаровым прыцемку твары ахоўнікаў былі амаль небачнымі для звычайнага чалавека, але Маргана не была звычайным чалавекам. Яна выразна бачыла ўсіх трох, распазнавала нават выразы іх твараў… адзін з ахоўнікаў, дарэчы, быў зусім яшчэмаладым, двое другіх -куды больш сталага ўзросту. Яшчэ хвіліна – і яны памруць, усе ўтрох … гэта было неабходна для выканання яе плана, і таму ні кроплі нават жалю ці шкадавання не было зараз у сэрцы Марганы…

Яна была “дзікай кошкай”, і гэтым было ўсё сказана…

* * *

- Ну, як? – спытаўся Холін у знаёмага чыноўніка з цэнтральнага офіса ФІРМЫ. – Што небудзь змянілася?

Той неяк кісла усміхнуўся ў адказ, паціснуў плячамі.

- Вядуцца перамовы.

-Чуеш? - Холін павярнуўся да Свенсана. – Што я табе казаў? З імі ўжо вядуцца перамовы! Наступным жа этапам, пэўна, будзе поўнае наша перад імі капітуляцыя!

Свенсан нічога не адказаў. Яны знаходзіліся зараз у прыёмнай начальніка касмапорту, які Том Ліўскі зрабіў часовай сваёй рэзідэнцыяй. Якраз у гэта самае імгненне ён выходзіў з кабінета і таму не мог не пачуць самых апошніх слоў Холіна.

-Капітуляцыі не будзе! – прамовіў ён гучна, не для аднаго толькіХоліна, а для ўсіх, хто ў гэты час знаходзіўся ў прыёмнай. – Гэта я заяўляю афіцыйна!

-Прыемна такое чуць, - сказаў Холін. – Бо мы ні ў якім разе не можам дазволіць ім пакінуць планету!

- А ахвяраваць жыццём без малога сотні чалавек…мы можам сабе гэта дазволіць? –выкрыкнуў чыйсьці абураны голасза спіной Холіна.

Холін адразу ж павярнуўся ў той бок.

- Можам! – сказаў ён рэзка. – Мы можам ахвяраваць нават жыццём тысячы чалавек, калі гэта будзе адпавядаць інтарэсам ФІРМЫ!

-Ну, ведаеце! – крыкнуў усё той жа голас. – Гэтак мы далёка зойдзем!

Холін зноў хацеў штосьці адказаць, але ў гэты час Том Ліўскі паклаў яму руку на плячо.

-Мы працягнем гэтую размову ў маім кабінеце, Максіміліян! – сказаў Ліўскі, звяртаючыся да Холіна. -Вы ж пачакайце тут! – звярнуўся ён ужо да Свенсана. – Астатніх прашу разыйсціся па сваіх рабочых месцах і заняцца справай!

Яны зайшлі ў кабінет, і Холін убачыў там яшчэ траіх. Па таму, як пачціва трымаўся з імі Ліўскі, ён здагадаўся, што гэта прадстаўнікі Цэнтра. Яшчэ ён зразумеў, што яны чулі ўсё, аб чым толькі што ішла размова ў прыёмнай.

-Вы сапраўды лічыце, што для ФІРМЫ больш выгадна ахвяраваць заложнікамі? –звярнуўся да Холіна адзін з прысутных, хударлявы, аскетычнага выгляду чалавек сярэдніх гадоў. – Вы і сапраўды так лічыце?

Холін моўчкі кіўнуў.

-Але чаму? – выкрыкнуў сусед хударлявага, занадта тоўсты для свайго сярэдняга росту, з чырванаватым азызлым тварам. – Чаму б нам проста не выканаць іхнія ўмовы?!

- Прабачце, сэр! – Холін павярнуўся да таўстуна. – Перш чым адказаць, я павінен ведаць, што менавіта яны ад нас патрабуюць?

- Ім патрэбны зоркалёт, - замест таўстуна адказаў Ліўскі. – І не проста пасажырскі лайнер, тым больш, грузавік – яны патрабуюць баявы крэйсер! А ў нас, на каляпланетнай арбіце, зараз усяго толькі адзін крэйсер…

- Той, на якім мы сюды прыляцелі, - змрочна дадаў хударлявы. – Цікава, адкуль яны пра яго даведаліся?

- А мне цікава, куды падзеліся тыя два крэйсеры, якія, згодна дамоўленасці, павінны патруліраваць гэты раён космасу?! – прабурчаў таўстун. – Іх няма!

- Таму, пэўна, яго і патрабуюць гэты крэйсер, - сказаў Холін, па-ранейшаму звяртаючыся да таўстуна. – Каб мы не змаглі іх дагнаць…

Нейкі час усе маўчалі, як бы абдумваючы сітуацыю.

-Колькі каштуе крэйсер? – спытаўся раптам трэці з прысутных, маленькі чалавечак з непрыкметным і нейкім бясколерным тварам. Таўстун з хударлявым адразу ж павярнуліся ў ягоны бок.

-Вы згодны ахвяраваць крэйсерам? – рэзка, нават агрэсіўна спытаў хударлявы. – Па мне, дык ужо лепш заложнікамі! Танней выйдзе!

-Танней не выйдзе! – неяк нервова выкрыкнуў таўстун. – Там, сярод заложнікаў, некалькі нашых патэнцыяльных пакупнікоў! А крэйсер… крэйсер можна потым і перахапіць!

-Ты зможашперахапіць баявы крэйсер у гіперпрасторы? – з’едліва звярнуўся да яго хударлявы. – Маўчаў б лепш, калі нічога ў гэтым не разумееш!

- Шмат ты разумееш! – агрызнуўся таўстун.

-Панове, панове! – маленькі ўмольна прыціснуў далоні да грудзей. – Супакойцеся! А вы, - ён звярнуўся да Холіна, - выкажыце нам свой пункт меркавання. Мы з калегамі яго з задавальненнем выслухаем.

* * *

Скін Скрайф, былы загадчык аддзялення ФІРМЫ, а зараз – ужо ніхто, павольна ішоў па доўгім вузкім калідоры былога свайго аддзялення. Не варта было яму з’яўляцца сюды, тым больш у такі позні час, ды яшчэ і ў такім стане… але што ж рабіць, калі ў кватэры не засталося ані кроплі спіртнога, а тут, у патаемным месцы ў Скрайфа меўся з былых яшчэ часоў даволі значны запас. Толькі б новае кіраўніцтва не дадумалася змяніць коды на замках.

Скін Скрайф у гэты вечар быў, не тое, каб моцна п’яны, але і цвярозым назваць яго было нельга. Яго хістала крыху ў бакі, але агульны напрамак ён трымаў цвёрда. Так, зараз налева, потым уніз па прыступках… вось і першыя дзверы…

Прыклаўшы ключ-код да электроннага замка Скрайф з палёгкай уздыхнуў: коды не змяніліся. Дзверы паслухмяна разыйшліся ў бакі, перад Скрайфам цягнуўся зараз нізкі, цьмяна асвечаны калідор ізалятара.

Самая небяспечная частка шляху была пераадолена, і Скрайф уздыхнуў з палёгкай. І толькі тут заўважыў, што за сталёвай рашоткай адной з камер знаходзіцца чалавек, які ўважліва на яго пазірае…

Гэта было так нечакана, што Скрайф нават уздрыгнуў. Нейкі час ён моўчкі глядзеў на незнаёмца, хударлявага маладога чалавека ў акулярах. Аднаго шкельцаакуляры не мелі наогул, другое было надтрэснутым.

-Не трэба пачынаць усё спачатку, - сказаў раптам чалавек за рашоткай. – Адказ будзе тым жа…

-Які адказ? – нічога не разумеючы, прагаварыў Скрайф. – Я ў вас, здаецца, ні аб чым такім не пытаўся!

Потым да яго дайшло.

-Вас арыштавалі? – спытаўся ён у маладога чалавека, хоць гэта і так было зразумела. – За што?

-Маёй жонкай была “дзікая кошка”, - ціха, без усялякага выразу адказаў той. – Я – Нікаля Сарджэн. А вы, калі я не памыляюся, Скін Скрайф, загадчык гэтага аддзялення?

-Загадчык гэтага аддзялення…– машынальна паўтарыў Скрайф. – Дакладней, былы загадчык… - ён змоўк, больш уважліва паглядзеў на Сарджэна. – Дык за што ўсё ж вас арыштавалі? Не за тое, напэўна,, што вы мелі няшчасце быць мужам “дзікай кошкі”, за гэта не арыштоўваюць… А ўрэшце рэшт, мне якая справа! Давайце, я вас вызвалю адсюль! Калі вы не супраць…

-Я не супраць! – хутка прагаварыў Сарджэн. – Я і сам хацеў прасіць вас аб гэтым! Бо мая жонка зараз у небяспецы, а я…

- А вы хочаце ёй дапамагчы… абараніць, так сказаць… - Скрайф насмешліва хмыкнуў. – Цікава было б на гэта паглядзець… шкада толькі, што я так спяшаюся…

- Дык вы адчынеце мне дзверы? – с трывогай спытаўся Сарджэн.

- З задавальненнем!

Скрайф прыклаў было да замка камеры ключ-код, але ў самы апошні момант чамусьціперадумаў.

-Мне трэба зараз наведацца ў… у адно месца, - хутка прагаварыў ён. – Я вызвалю вас на зваротным шляху. Дарэчы,дапамагу заадно непрыкметна пакінуць гэты будынак… ну а вы дапаможаце мне сёе-тое паднесці…

І, павярнуўшыся, Скін Скрайф хутка пайшоў далей па вузкім, цьмяна асвечаным калідоры. Паварот, яшчэ паварот… дзе ж яны, тыя дзверы? Ага, вось!

Дрыжачымі рукамі Скін прыставіў ключ-код і ўвайшоў у вялізную, цьмяна асветленную залу, больш падобную на ангар. На самой справе гэта быў склад усялякіх патрэбных і непатрэбных рэчаў, а дзесьці сярод іх павінны знаходзіцца і дзве скрыні з віскі.Вось толькі дзе?

* * *

- Таму я лічу, - закончыў сваю прамову Холін, - што ФІРМА павінна пайсці на крайнія меры. Шкада заложнікаў, але што ж зробіш… Скандал, які гэта выклікае – нішто, у параўнанні з тым скандалам, які адбудзецца, калі на Барсуме даведаюцца, што некалькі іх грамадзянак былі рабочымі жонкамі ФІРМЫ, прычым, двух з іх мы ўжо забілі…

Ён змоўк і з задавальненнем адзначыў, што ягоны даклад аказаў ураджанне на ўсіх без выключэнняпрысутных. Ніхто яму не запярэчыў.

-Як магло здарыцца, што піраты захапілі ў палон адразу пяць “дзікіх кошак”? – спытаў раптам хударлявы. – Адну… дзве – гэта я яшчэ магу зразумець, але пяць…

-А я не разумею, як яны маглі захапіць нават адну! – грамыхнуў таўстун. – Калі толькі гэтыя жанчыны не знаходзіліся ў анабіёзе…

-Яны і на самой справе знаходзіліся ў анабіёзе, - падцвердзіў Ліўскі. – Не ведаю чаму, гэта не характэрна для “дзікіх кошак”… тым не менш, гэта так! Я навёў спраўкі.

- Тады ўсё зразумела, - сказаў хударлявы. – Мне незразумела іншае…

- Чаму Барсум не стаў іх шукаць?

- Вось, вось! Чаму гэтыя іх, так званыя, баявыя сяброўкі, не арганізавалі пошук?

-Усё проста! – Ліўскі ўсміхнуўся. – піраты правялі гэтую… назавем яе аперацыяй… дык вось, яны правялі гэтую аперацыю выключна прафесійна. Пасля таго, як маладых жанчын перамясцілі з лайнера на іх карабль, а астатніх пасажыраў проста абрабавалі -пасажырскі лайнер быў…узарваны…

Ён змоўк і нейкі час усе маўчалі.

-Вы ведалі аб гэтым, калі прымалі жанчын? – спытаў, крыху нервова, хударлявы. – Аб лёсе астатніх пасажыраў, я маю на ўвазе?

-Ну, зразумела ж, не! – Том Ліўскі зноў усміхнуўся. – Будзем лічыць, што я і зараз нічога не ведаю. І вы таксама.

-Вось, вось! – хуценька прагаварыўхударлявы. – Будзем лічыць, што вынам нічога такога не казалі.

Прагаварыўшы гэта, ён раптам падазронна ўтаропіўся на Холіна. Ліўскі перахапіў гэты погляд.

- Максіміліяну я давяраю! – супакоіў ён хударлявага.

У гэты час у кабінет убег адзін з дзяжурных сакратароў рэзідэнта.

- Прабачце, сэр! – прагаварыў ён, усхвалявана і цяжка дыхаючы. – Але гэта вельмі важна!

- Што яшчэ? – спытаў Ліўскі. – Яны выставілі новыя ўмовы?

- Справа не ў іх, сэр! – дзяжурны ўсё яшчэ ніяк не мог аддыхацца. – Напад на адно з аддзяленняў! Зараз там ідзе бой…

- Якое аддзяленне? – спытаў Ліўскі, хутка падыходзячы да стала.

- Дваццаць першае!

- Дваццаць першае?! – Ліўскі недаўменна паглядзеў на дзяжурнага, потым перавёў погляд на Холіна. – Дык гэта ж…

- Так, гэта маё аддзяленне, - сказаў Холін. – І я ўпэўнены, што напад гэты здзейсніла“дзікая кошка”!

Нейкі час усе маўчалі і толькі моўчкі глядзелі на Холіна.

-Але ж вы, Ліўскі, заверылі нас, што надзейна іх блакіравалі! – нечакана тонкім, нават пісклявым голасам выкрыкнуўтаўстун.

Ліўскі паціснуў плячамі.

-Мы блакіравалі тут абодвух “кошак”, - сказаў ён. – Але ўсяго іх засталося трое… так што, хутчэй за ўсё гэтая трэцяя і вырашыла напасці на аддзяленне…

- Але з якой мэтай? – здзіўлена спытаў хударлявы. – Адпомсціць?

- Магчыма, - згадзіўся Ліўскі. – Спадзяюся, што яе ўжо прыкончылі!

- Наўрад! – сказаў Холін.

І зноў усе паглядзелі на яго.

- Вы сумняваецеся, што вашы людзі змогуць адбіць напад усяго толькі адной жанчыны? – спытаў холадна хударлявы.

- “Дзікай кошкі”! – паправіў яго Ліўскі. – Не жанчыны, а “дзікай кошкі”!

- Якая розніца! – хударлявы ўсё глядзеў на Холіна. – Вы сумняваецеся ў сваіх людзях?

-Так, сумняваюся! – сказаў Холін. – Але я меў на ўвазе зусім іншае. Я сказаў, што наўрад яна напала на аддзяленне толькі з мэтай адпомсціць. Тут нешта іншае…

- Што, іншае? – зацікаўлена спытаў маленькі.

Замест адказу Холін толькі паціснуў плячамі.

-Мы тэрмінова паслалі туды ўзвод космадэсантнікаў, - сказаў сакратар. – Спадзяюся, яны паспеюць…

* * *

- Гэта які па ліку? – пацікавіўся ў камандзіра дэсантнікаў Холін, праводзячы поглядам чарговыя насілкі закрытыя чорнай плёнкай.

- Сямнаццаты, сэр! – адказаў той. – І, здаецца, апошні…

- Ну што ж… - Холін уздыхнуў і, павярнуўшыся да Свенсана, дадаў: - Затое зараз я атрымаў некаторае ўяўленне, на што здольная ўсяго аднатолькі “дзікая кошка”. Хоць, калі шчыра, аб усім гэтым я ведаў і раней…А ты?

Свенсан нічога не адказаў, хоць мог адказаць, што таксама меў такое ўяўленне і да гэтага. У ранейшай сваёй кар’еры космадэсантніка ён некалькі сустракаўся з “дзікімі кошкамі”. У адных выпадках яны былі саюзнікамі, у другіх - праціўнікамі… Праўда, у самай апошняй сваёй баявой аперацыі ён так і не здолеў распазнаць “дзікую кошку” ўціхай абаяльнай жанчыне, побач з якой правёў два незабыўных тыдні. А потым… потым яна так нечакана знікла… і сустрэліся яны зноў толькі тут, на Аграполісе…

З будынку выбег адзін з дэсантнікаў, наблізіўся да начальства.

- Штосьці новае? – спытаўся Холін з цікаўнасцю.

- Мы знайшлі яшчэ аднаго… - дэсантнік змоўк на імгненне, паправіўся, - яшчэ адно цела. Унізе, там дзе ізалятар…

- Гэта фермер! – міжволі вырвалася ў Свенсана. – Яна… дык вось чаму яна зрабіла напад! Гэты іх вар’яцкі абрад ачышчэння… яна ж яго так і не выканала тады…

Холін нічога не адказаў, але ўвесь ягоны выгляд паказваў, што ён сумняваецца ў правільнасці выказанай Свенсанам здагадкі.

- Ва ўсялякім разе, трэба спусціцца ўніз, - сказаў ён, і першым накіраваўся да ўваходу.

- Пачакайце! – крыкнуў яму камандзір дэсантнікаў. – Магчыма, яна яшчэ тут!

Холін нібыта і не пачуў гэтых ягоных слоў. Ён ішоў хутка, амаль бег… і Свенсан з цяжкасцю за ім паспяваў. Вось яны ўжо каля камеры… яна пустая, два тоўстыя сталёвыя пруты выгнутыя ў процілеглыябакі…

- Дзе ён? – спытаўся Холін у дэсантніка.

Той моўчкі паказаў рукой напрамак.

-Там, дзе склады… - прамармытаў Холін, зноў паскараючы крок. – Чаму яна павалакла мужа туды, як лічыш?

Замест адказу Свенсан толькі паціснуў плячамі, хоць Холін быў наперадзе і не мог бачыць гэтага ягонага жэста.

Яшчэ здалёк яны заўважылі другога дэсантніка, які стаяў побач з расчыненымі дзвярыма аднаго з вялізных гэтых складоў. Убачыўшы Холіна і Свенсана, ён адыўшоў крыху ў бок, прапускаючы іх.

- Гэта тут? – крыху засопшыся ад хуткай хады спытаў Холін, але адразу ж спыніўся і з нейкім нават недаўменнем павярнуўся да Свенсана. – Але гэта ж не ён! Гэта… гэта…

Свенсан таксама зазірнуў у вялізнае памяшканне, з доўгімі радамі стэлажоў да самай столі запоўненых нейкімі скрынкамі. На падлозе, каля самага уваходу, ляжаў тварам уверх іх былы загадчык, Скін Скрайф…

-Як ён тут апынуўся? – спытаўся Свенсан. – Калі яна забіла яго там, наверсе - навошта было цягнуць сюды цела?

Холін загадкава ўсміхнуўся.

- Ты хочаш сказаць… - Свенсануважліва паглядзеў на Холіна, - хочаш сказаць, што ён сам прыйшоў сюды?

-У яго ж засталіся кодавыя ключы, - напомніў Холін.

-Я не аб тым. Што ён тут забыўся, мне б хацелася ведаць?

І зноў Холін усміхнуўся, калі і не загадкава, дык дастаткова шматзначна.

- Што ён тут забыўся, зразумець не цяжка. Куды цяжэй адказаць на іншае пытанне: што тут шукала яна? Бо зразумела ж, яна спусцілася сюды не дзеля Скрайфа – сустрэча з імадбылася зусім выпадкова.Ёй тут штосьці трэба было адшукаць… Вось толькі што?

- Дык ты лічыш, што увесь напад, забойства сямнац… васямнаццаці чалавек… - Свенсан змоўк на імгненне. – Што ўсё гэта толькі дзеля чагосьці, што ляжала тут, у складзе?

- Ва ўсялякім разе гэта адзінае разумнае тлумачэнне, - суха прагаварыў Холін. – Версія ж наконт мужа…

- Але яго няма! – напомніў Свенсан. – Ён знік!

- Знік, - не стаў спрачацца Холін. – І ўсё ж не ён быў галоўнай прычынай гэтай крывавай разборкі . Яна штосьці шукала тут, і гэта мяне вельмі непакоіць…

* * *

Прытомнасць вярталася да Сарджэна няроўна, штуршкамі. Да таго ж моцна балела галава, яна літаральна разрывалася знутры ад невыноснай болі. Астатняга ж свайго цела Нікаля нават не адчуваў…

“Што са мной? – неяквяла і абыякава падумалася яму. – Я захварэў?”

З цяжкасцю расплюшчыўшы вочы, Саржэн убачыў, што знаходзіцца ў нейкім невялікім паўцёмным памяшканні, дакладней, у адным з куткоў гэтага памяшкання. Ён ляжаў прама на падлозе, праўда, штосьці даволі мяккае там было ўсё ж падаслана знізу… яшчэ ў памяшканні быў стол і, чамусьці, крэсла-качалка. А ў крэсле сядзела маладая прыгожая жанчына ў форме ахоўніка ФІРМЫ…і гэта была…

- Мэры! – прашаптаў дрыготкімі вуснамі Сарджэн, раптам успамінаючы ўсё, што з ім адбылося. – Мэры, я…

Ён паспрабаваў паварушыцца, і гэта яму ўдалося з трэцяй спробы. Потым Нікаля Сарджэн сеў, прычым галава закружылася так моцна, што ён вымушаны быў знясілена прыхіліцца спіной да халоднай бетоннай сцяны памяшкання. Увесь гэты час ён глядзеў на былую сваю жонку… яна таксама моўчкі на яго глядзела…

-Мэры, я… - паўтарыў Сарджэн і зноў змоўк, уважліва азіраючыся вакол. – Дзе мы, Мэры?

Адзін няўлоўны рух… і жанчына раптам апынулася зусім побач з ім. Не паспеўшы нават здзівіцца таму, як гэта ёй удалося, Сарджэн раптам адчуў, што шыю ягоную нібыта сціснулі сталёвымі абцугамі.Галава фермера аказалася закінутай назад так, што яшчэ крыху – і не вытрымаюць шыйныя пазванкі. Блакітныя вочы жанчыны глядзелі цяпер Сарджэну прама ў твар… чужыя бязлітасныя вочы…

-Мэры! – толькі і змог прахрыпець Сарджэн, амаль губляючы прытомнасць ад дзікай нясцерпнай болі. – Не трэба, Мэры!

-Я не Мэры! – павольна, праз зубы працэдзіла жанчына. – Я – Маргана! Лепш будзе, калі ты гэта зразумееш! Для цябе лепш, я маю на ўвазе!

І, адкінуўшы былога мужа ўбок, жанчына зноў падыйшла да стала, апусцілася ў крэсла. Крэсла пачало павольна разгойдвацца, жанчына, заплюшчыўшы вочы, аб чымсьці напружана раздумвала. Аб чым былі яе думкі, гэтага Сарджэн не ведаў… але адно ён ведаў дакладна: яго ў гэтых думках не было…

Крыўдна было усведамляць гэта, вельмі крыўдна… тым больш, што ён усё яшчэ кахаў яе, зараз нават больш, чым раней.

І, адначасова, ён яе баяўся… і ўсведамленне гэтага было куды больш крыўдным, абразлівым нават для свабоднага грамадзяніна Аграполіса. Бо, як бы моцна не быў прывязаны малады фермер да сваёй рабочай жонкі, як бы ён не кахаў яе – падсвядома Сарджэн заўсёды ведаў, што гаспадар – менавіта, ён, ну, а жанчына, яна…

Яна была рабочай жонкай… так было заўсёды, і іншых адносін паміж мужчынамі і жанчынамі на Аграполісе проста не існавала…

А вось зараз іх ролі нечакана памяняліся.

Сарджэну ўспомніліся раптам словы Холіна аб незайздосным становішчы мужчын на Барсуме. Цікава, у якой якасці ўспрымае зараз Мэры, яна ж, Маргана, свайго былога гаспадара? У якасці слугі? А можа, у якасці, так званага,“рабочага” мужа? І што гэта: своеасаблівая помства за былое, ці тут няма нічога асабістага… і “дзікія кошкі” проста не могуць успрымаць мужчын, як асобін роўных сабе?

І, як бы ў адказ на гэты невясёлы ягоны роздум, жанчына ў крэсле расплюшчыла вочы і, паглядзеўшы на Сарджэна, прагаварыла нягучна і, тым не менш, вельмі ўладарна:

- Там, на кухні, прадукты і, наогул, усё неабходнае для падрыхтоўкі вячэры. Праз некалькі гадзін я вярнуся…лічу, што гэтага часу табе павінна хапіць.

Затым яна ўстала з крэсла і, не зірнуўшы нават у бок былога мужа, выйшла з памяшкання. І адразу ж з таго боку дзвярэй пачуўся характэрны бразгат засоўкі…

Праўда, калі праз нейкі час Сарджэн падыйшоў да дзвярэй, то ўбачыў, што засоўка гэтая гэтак жа лёгка адчыняецца знутры, як і знадворку. Выходзіць, Мэры і не думала зачыняць яго тут, хутчэй за ўсё, яна проста ўпэўнена ў тым, што ён самне зробіць аніякай спробы пакінуць месца свайго зняволення.

А ўрэшце рэшт, якое ж яно тады зняволенне, хацелася б ведаць! І ці захочацца яму сапраўды яго пакінуць?

Што ж, на ўсялякі выпадак, някепска было б аглядзецца вакол…

Уздыхнуўшы, Нікаля Сарджэн адсунуў засоўку. Потым, крыху павагаўшыся, рашучарасчыніў дзверы і… застыў у невысокім іх праёме нібы аслупянелы.

Вакол быў лес. Вялізны трапічны лес, самыя сапраўдныя джунглі…