Сказ пра Лысую гару

БУДАЎНІЦТВА

І грады ёсць, і прыбіральні,

I ўжо на градах узышло,

Але і ў позні час, і ў ранні

Спакою творцам не было.

Ну, скажам, вырасце радыска,

А дзе гарантый плот і дрот,

Што сам з'ясі? Сусед жа блізка:

Залезе ў творчы агарод!

Ці ж прывыкаць да плагіяту

Хапугам розным уначы?

I калі ты не зробіш хату,

Дык як жа грады сцерагчы?

Сабаку й то патрэбна будка,

Каб ён не мок і не калеў.

I вось на ўчастку кожным хутка

Закрасаваў часовы хлеў.

Але ў часовым — надта ж мулка!

Вунь колісь быў Часовы ўрад —

I той застаўся без прытулка,

Як далі выспятка пад зад.

Наш век суровы пэўнасць любіць,

А пэўнасць — гэта не хляўчук.

I дом з бярвенняў тут не зрубіш,

Бо адбяруць сякеру з рук.

Таму і кожны лысагорац

Пачаў мазгамі варушыць,

Каб як аполкаў дзе агораць,

Зляпіць хаціну і зажыць.

I неўзабаве стала ясна,

Што ўсе цюхцяі-цельпукі,

Калі датычыць справы ўласнай —

Ого, якія спрытнякі!

Здзівіла ўсіх актыўнасць Цвіркі:

Займеўшы ўласны чарназём,

Адолеў лёгка закавыркі

I самы першы згрукаў дом.

За ім услед маўчун Арочка

Падважваў плашкі пакрысе.

О, як ён важна, без сарочкі,

Выглёндаў з кульбай на страсе!

Няхай з Кірэенкам глядзелі

На гэтых выскачак маўчком,

I ў Няхая душонка ў целе

Аж закруцілася ваўчком.

I ён, як зух-ініцыятар

Ва ўсякай "творчай" барацьбе,

Зусім аднолькавыя хаты

Дастаў суседу і сабе.

Але сусед падумаў сціпла:

"Зраўняцца хатай — проста жах!"

I набакір, у стылі "сцірта",

Ён заламаў фацэтна дах.

Тым часам Хомчанка змікіціў,

Што маху даў, не ўзяўшы град.

Адзеў свой пракурорскі кіцель —

I зразу ўсё пайшло на лад.

Ён прыхапіў дзялянку хмызу

(Някепска знаць законаў дух!)

I дом — з падмурка да карнізу —

Урваў па часці бытпаслуг.

Здаўна не любячы дарэмшчын,

Рукамі ўласнымі, як маг,

Стары сталяр-чырвонадрэўшчык,

Адляскаў Звонак звонкі гмах.

Александровіч дом, як пуню,

Зрабіў з паветкай заадно,

А каб выходзіў дым — прасунуў

Трубу, як гаўбіцу, ў акно.

I Бугаёў, хоць быў вядомы

Як апантаны кнігаед,

Аднак не меншую стадолу

На ўскрайку выстукаў услед.

А Куляшоў, мудрэц-прафесар,

Каб сотку лішнюю займець,

Прыгарадзіў кавалак лесу

I ў ім паставіў дом і клець.

Ды ўсе прафесары й дацэнты

Перад Навуменкам адным

Былі, як дробязныя цэнты

Перад далярам залатым.

Другі маштаб — другая марка:

Калі яму стаўлялі дом —

Тры дні вішчэла цыркулярка,

Чатыры дні звінела чарка,

I цэлых пяць сквірчэла скварка,

I кожны дзень вялася сварка —

Былі Гамора і Садом!

Астрэйка, той, што ў сотнях песняў

Уславіў некалі будан,

За кожнай кроквай клікаў цесляў:

— Ну, злазьце, хлопцы, кроплю дам!

Стары празаік Аляксееў —

Ён генерал сапраўдны быў:

Не ставіў хаты, град не сеяў —

Склеп-бомбасховішча зрабіў.

Святоша-праведнік Аўрамчык

Якіхсьці хлопцаў прывалок —

Яны не дом яму, а храмчык

За тыдзень склалі да аблок.

Будаўнікоў тых незнаёмых —

Без намаганняў і турбот —

Ён адкрываў пасля імёны

У "Маладосці" цэлы год.

Калі свой церам Жычка ставіў,

Дык, як нявольнікі-рабы,

Цягалі дошкі Чэрня й Ставер,

У крук згінаючы гарбы.

А Семяжон, прыдбаўшы ўчастак,

Апошні ўзяўся будаваць:

"Мая ж такая доля-шчасце:

Я ж і жаніўся ў сорак пяць..."

Ва ўсіх дамы, ва ўсіх палеткі,

I толькі ў беднай Палтаран

Стаяў хляўчук, сядзелі кветкі,

Ляжаў нявораны дзірван.