Свята пчалы

Калі б усе вятры Беларусі

Курган намяталі,—

Ён быў бы пылінкай

Ля падножжа захмарнай вяршыні

Славы тваёй;

Калі б усе гаі Беларусі

Хацелі сцяжыны ўслаць,

Дзе ногі твае ступалі,—

У ix бы лістоў не хапала;

Калі б усе навальніцы плакалі,—

Іхныя слёзы

Была б драбнюткай расінкай

На вейцы тугі па Табе.

Іван Дамінікавіч,

Дзядзька Янка,

Купала...

Паплавы

цішынёй мурожнай стрыножаны

Учарашнія сны рака даганяе.

Нізіцца сонца.

Ад заходу трывожнага

Вочы бор засланіў даланямі.

Асмуглыя пальцы

праменнем прасвечвае.

Ноч недалёка.

Блізка да вечара.

Драчы неўзабаве кінуць жэрабя,

Каму рэзаць бляху

тупымі ножнамі.

Кружыць над борам чапля шэрая,

Над паплавамі,

цішынёй стрыножанымі.

Птушка трывожная,

як яе высачыш?

Недзе гняздо на яліне высока...

Цень мільгануў

над дрымотнымі плёсамі.

Шэрая чапля знікае сумна.

Пяро раняе перапялёсае

На сіні вечар,

На ціхія думы...

Мы ў гасцях у Наднямоння.

Наваколле як нямое.

Нашых пальцаў не расцяць!

Над нагамі храбусцяць

Леташнія жалуды.

Зараз пойдзем —

Хоць куды.

А паром на прывязі.

Толькі крыкні:

— Прывязі!

Прывязе на бераг той.

Стане,

Толькі скажаш:

— Стой!

Ён не кепскі бераг той —

Хата на тары крутой.

Там цябе чакае маці,

Там я звацца буду зяцем...

Дый на гэтым беразе

Хораша на верасе!..

Па канату — тапаром!

Хай адзін плыве паром,

Хай плыве між строгіх стром.

Потым неяк разбяром!..

Аб адным я цябе прашу:

Хоць гады у рады прысніся —

Спадзявання майго парашут

Хай раскрыецца хоць унізе.

Нецярпення скачок зацяжны.

Блізка дол, парашут не раскрыты.

Ходзяць незразумелыя сны.

Як старонкі старога санскрыту...

Чаканы міг спакою.

I — паварот ключа.

Світае у пакоі

Ад смуглага пляча.

Трывожнага дыхання

Трывожны сухавей,

Трывожныя ў тумане

Пагляды ласкавей...

Прачнулася світанне —

Пакінулі пакой

Пачэснымі сватамі

I цішыня й спакой.

Прыцішаныя крокі.

I — паварот ключа.

Нырае ў сон таропка

Маладзічок пляча...

...Жоўтае лісце чынары

Дол перасмяглы дзяўбе.

Начэй вераб'іных,

Ліўняў

Не ведаюць арыкі.

Просяць лісты-палахліўцы

Папіць у цябе з рукі.

Горы ношай цяжкою

Цягнуць вякоў тугу...

А я выводжу, як школьнік,

Імя тваё на снягу.

I ад яго, гарачага,

Снег растае.

У бары заінелым бачу

Вочы твае.

Успомніў песню раскосую

I развярэдзіў жуду:

«Калі астарэю, з посахам

Я да цябе не пайду,

Бо посах мой

першы прыйдзе.

Ссівеў маркоты сын — налын

На ўсіх шляхах расстайных.

Над Свіслаччу грукоча млын,

Аж берагі хістае.

Сем грозных колаў у млыне

(Хоць трохі сцішыў гул бы!),

Каменняў поле заглыне

Намеле пытлю гурбы.

Млынар сатрэ таропка пот.

У печы на валокі

З усходу да заходу под,

Чалеснік — пад аблокі.

І цеста — за гарой тара —

Займае кут пачэсны.

Гарыць вячэрняя зара,

Хлеб на лістах пячэцца.

З ног валіць дужы: хлебны пах,

З гаёў убор зрывае.

Ды чужакам не па зубах

Паўшар'і караваяў.

Млынар — асілак i вядзьмар,

Дыхне — шумяць прысады.

Ён ліўні i грымоты з хмар

Маланкай выкрасае.

Разлогі цемра захлыне,

Сцішэе над барамі —

Мянеск імчыцца на млыне,

Дружыну набірае.

А трэба, каб дружна

Са славаю дружыла,

Каб воляй даражыла

Мянескава дружына!..

На рэках чуюць асначы

Каменных колаў скрогат.

З-за сцен каменных уначы

Грыміць каменны рогат.

Трымаюцца музыкі ледзь,

Са зморай — сорам знацца!

Прыемна музыцы шалець,

А песням — захлынацца.

Стагні, каменне, ў забыцці

Падлогаю няроўнай.

Млынар з русалкай скача ці

З чароўнай млынароўнай?

Чакайце, рымар I ганчар,

Каменярам — павага!

Б'е ў берагі каменных чар

З мукі каменнай брага.

...Ідуць гады. Мянеска ў твар

Ніхто не можа ўбачыць.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Але аднойчы знік млынар,

Засумаваў, няйначай.

Куды, ў які падаўся бок,

Пра гэта хіба скажа

Ярыла, ўсемагутны бог,

Ды ноч чарней ад сажы.

...Нудліва Свіслачы ў трысці,

Русалкам проста гора.

На сонца гледзячы, расці

Пачаў вясёлы горад.

Сінеліся вачэй ільны,

Звінелі слоў крыніцы.

Запас Мяпескаў — валуны

Пайшлі на камяніцы.

Гарэла ціхая зара,

І задыхаўся горан.

Няма Мянеска-млынара —

Назваўся Менскам горад!

Менск гандляваў, мяняў — дармо!

Пястун нябёс i волі,

Ён гордай дзіды на ярмо

Не прамяняў ніколі.

Чужак ад жаху камянеў,

Дарэмна ў дзверы другаў.

Для ворага рос — Лютагнеў

I Мілагост — для друга.

І плавіліся камяні

У вогнішчах пякельных.

Была хвіліна цішыні —

Давалі слова кельме.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Пярун разлогі скалане,

Сцямнее над барамі.

Не навальніца гэта. Не!

Мянеск імчыцца на млыне —

Дружыну набірае!