La Eksterordinara Lando Oz

Ĉapitro XVIII En la Nesto de la Monedoj

“Ĉi tiu,” diris la Gumpo, kies voĉo estis grinca, tutene proporcia al la dimensio de ĝia granda korpo, “estasla plej eksterordinara sperto iam spertita de mi. Miaplejfreŝa klara memoro estas ke mi marŝadis tra laarbaro kaj aŭdis laŭtan bruon. Verŝajne io mortigismin tiam, kaj tio certe devus esti mia finiĝo. Tamen, jen mi denove viva, kun kvar grandegaj flugiloj kajkorpo kiu, mi aŭdacas deklari, larmigus pro hontoĉiun respektindan beston aŭ birdon. Kion ĉio ĉisignifas? Ĉu mi estas Gumpo, aŭ ĉu mi estasmonstro?” La besto, parolante, skuetis sianmentonbarbon tre komike.

“Vi estas nur Aĵo,” respondis Tip, “kun la kapo deGumpo. Kaj ni faris vin kaj vivigis vin por ke viportu nin tra la aero kien ajn ni volos flugi.”

“Tute bone!” diris la Aĵo. “Ĉar mi ne estasGumpo, mi ne povas posedi la fieron aŭ sendependanspiriton de Gumpo. Do mi fariĝu senproteste viaservisto. Nur kontentigas min ke ŝajne mi ne estastre fortika, do mi verŝajne ne longe vivos sklave.”

“Ne diru tion, mi petegas!” kriis la StanaLignohakisto, kies simpatiegan koron malfeliĉigis tiusenĝoja parolo. “Ĉu vi malbone fartas hodiaŭ?”

“Nu, pri tio,” respondis la Gumpo, “ĉar mi nurhodiaŭ komencis ekzisti; mi ne povas taksi ĉu aŭ nemi bone fartas.” Kaj ĝi skuis sian balavostonmediteme.

“Nu, nu!” diris la Birdotimigilo, afable; “strebu estipli gaja kaj akceptu la vivon kia vi spertas ĝin. Niestos kompatemaj mastroj, kaj ni strebos kiel eble plejplezurigi vian ekziston. Ĉu vi akceptas porti nin trala aero kien ajn ni volos?”

“Certe,” respondis la Gumpo. “Mi multe preferasnavigi tra la aero. Ĉar se mi veturus sur la tero kajrenkontus samspecanon, mi plenplene embarasiĝus!”

“Mi komprenas tion,” diris la Stana Lignohakisto, simpatie.

“Tamen,” pludiris la Aĵo, “kiam mi zorgeekzamenas vin, miaj mastroj, laŭaspekte neniu el viestas pli artisme konstruita ol mi.”

“Aspekto povas trompi,” diris la Ŝancel-Insektoserioze. “Mi estas kaj Multe Pligrandigita kaj PleneEdukita.”

“Ĉu?” murmuris la Gumpo, neimponite. “Kaj oni opinias mian cerbon rimarkinde maloftaspecimeno,” diris la Birdotimigilo, fiere. “Tio mirigas min!” komentis la Gumpo. “Kvankam mi konsistas el stano,” diris laLignohakisto, “mi posedas koron kiu estas la plejvarma kaj admirinda koro en la tuta mondo.”

“Plezurigas min aŭdi tion,” respondis la Gumpo, tusetante. “Mia rideto,” diris Joĉjo Kukurbokapo, “meritasvian plenan atenton. Ĝi estas senvaria.”

“Semper idem,” klarigis la Ŝancel-Insekto, pompe; kaj la Gumpo turnis sin por rigardi lin. “Kaj mi,” deklaris la Seg-Ĉevalo, plenigante iomĝenan paŭzon, “estas rimarkinda nur ĉar mi fariĝistia.”

“Mi vere fieras ricevi tiom neordinarajn mastrojn,” diris la Gumpo, per tono ne tre serioza. “Se mi povusakiri tiom intiman komprenon pri mi, mi pli olkontentiĝus.”

“Iam vi kapablos,” komentis la Birdotimigilo. “‘Koni sin’estas malfacila lertaĵo, kaj ni, viajpliaĝuloj, bezonis monatojn por perfektigi ĝin. Sednun,” li diris, “ni suriĝu kaj komencu nian veturon.”

“Kien ni iru?” demandis Tip, dum li grimpis alsidloko sur la sofoj kaj helpis la Kukurbokaponsekvi.

“En la Suda Lando regas vere ĉarma Reĝinonomata Glinda la Bona, kaj mi certas ke ŝi volontegastigos nin,” diris la Birdotimigilo, mallerte enirantela Aĵon. “Ni veturu al ŝi kaj petu ŝian konsilon.”

“Tre lerta plano,” deklaris Noĉjo Hakisto, helplevante la Ŝancel-Insekton kaj post tio ĵetante laSeg-Ĉevalon sur la malantaŭan parton de lakusenkovritaj seĝoj. “Mi konas Glindan la Bonan, kaj mi kredas ke ŝi montriĝos tre helpema amikino.”

“Ĉu ni pretas?” demandis la knabo.

“Jes,” anoncis la Stana Lignohakisto, sidigante sinapud la Birdotimigilo.

“Do,” diris Tip, parolante al la Gumpo, “bonvoluflugigi nin suden; kaj ne iru pli alten ol necesos pormaltra fila domojn kaj arbojn, ĉar mi kapturniĝaspro la alto.”

“Bone,” respondis la Gumpo, mallonge.

Ĝi skuis siajn kvar flugilegojn kaj leviĝis nerapideen la aeron; kaj post tio, nia grupeto de aventurantojkroĉis sin al la dorsoj kaj flankoj de la sofoj kaj laGumpo turnis sin suden kaj for flugis rapide kajmajeste.

“La pejzaĝo vidata el ĉi tiu alto estas belega,” komentis la edukita Ŝancel-Insekto, dum ili veturadis.

“Malatentu la pejzaĝon,” diris la Birdotimigilo. “Firme kroĉu vin, por ne fali. La Aĵo tre timigeskuiĝas.”

“Baldaŭ noktiĝos,” diris Tip, vidante ke la sunokuŝas malalte sur la horizonto. “Eble ni pli boneagintus atendante ĝis la mateno. Ĉu la Gumpo povosflugi dumnokte?”

“Ankaŭ mi demandas al mi tion,” respondis laGumpo mallaŭtavoĉe. “Ĉio ĉi estas nova sperto pormi. Dum la antaŭa vivo mi havis krurojn por portimin rapide trans la teron. Sed nun ŝajnas ke miajkruroj dormas.”

“Ili ja dormas,” diris Tip. “Ni ne vivigis ilin.”

“Vi devas flugi,” klarigis la Birdotimigilo; “nemarŝi.”

“Ni povas mem marŝi,” diris la Ŝancel-Insekto.

“Mi komencas kompreni kion vi postulas de mi,” komentis la Gumpo; “do mi penos kiel eble plej plaĉivin,” kaj li plu flugis silente dum kelka tempo.

Baldaŭ Joĉjo Kukurbokapo malkvietiĝis.

“Ĉu veturi tra la aero putrigas kukurbojn?” li diris. “Nur se vi senzorge faligos vian kapon sur lateron,” respondis la Ŝancel-Insekto. “Se tio okazos, via kapo ne plu estos ku-kurbo, ĝi estos ku-plato.”

“Ĉu mi ne petis vin ne plu fari tiajn stultajnŝercojn?” diris Tip, severe rigardante la Ŝancel-Insekto.

“Jes, kaj tre multajn mi ne faris,” respondis lainsekto. “Sed ekzistas oportunoj por multegaj bonegajvortludoj en nia lingvo, kaj edukita persono kia mine povas rezisti la tenton esprimi ilin.”

“Homoj pli-kaj malpli-edukitaj trovis tiujnvortludojn antaŭ tre longe,” diris Tip.

“Ĉu vi estas certa?” demandis la Ŝancel-Insekto, alarmite.

“Mi estas plene certa,” respondis la knabo.

“Edukita Ŝancel-Insekto eble estas novaĵo, sed laeduko ricevita de Ŝancel-Insekto estas malnovega, semi rajtas juĝi laŭ viaj ekzemploj.”

Ŝajne tre impresis la insekton tiu komento, kajdum kelka tempo li mildigite silentadis.

La Birdotimigilo, iom movinte sin, vidis sur lakusenoj la piproskatolon kiun Tip apudenĵetintis, kajkomencis ekzameni ĝin.

“Forĵetu ĝin,” diris la knabo; “ĝi estas tutemalplena nun, ne utilas konservi ĝin.”

“Ĉu vere malplena?” demandis la Birdotimigilo, interesate rigardante en la skatolon.

“Jes,” respondis Tip. “Mi elŝutis ĉiun grajnon dela pulvoro.”

“Do la skatolo havas du malsupraĵojn,” anoncis laBirdotimigilo; “ĉar la malsupraĵo interne de la skatoloestas almenaŭ du centimetrojn pli alta ol lamalsupraĵo de la ekstero de la skatolo.”

“Mi vidu,” diris la Stana Lignohakisto, prenante laskatolon de sia amiko. “Jes,” li deklaris, rigardinte ĝin, “ĝi nepre havas falsan malsupraĵon. Kial?”

“Ĉu vi ne povos dispecigi ĝin kaj trovi la kialon?” demandis Tip, nun tre interesata de la mistero.

“Nu, jes; eblas malŝraŭbi la eksteran malsupraĵon,” diris la Stana Lignohakisto. “Miaj fingroj estas iomrigidaj, bonvolu mem provi.”

Li transdonis la piproskatolon al Tip, kiu tre facilemalŝraŭbis la malsupran parton de la skatolo. En lamalsupra kavaĵo estis tri arĝentaj piloloj, kun zorgefaldita paperfolieto kuŝanta sub ili.

Tiun paperfolieton la knabo malfaldis, zorgante neelŝuti la pilolojn, kaj trovis pluraj liniojn klareskribitajn per ruĝa inko.

“Laŭtlegu ĝin,” diris la Birdotimigilo; do Tip legistion:

“LA FAMAJ DEZIRPILOLOJ DE D-RO NIKIDIKO.

Instrukcioj: Englutu unu pilolon; kalkulu per duoj ĝis deksep; esprimu Deziron.

— La Deziro tuj plenumiĝos.

AVERTO: Gardu en Seka Senluma Loko.”

“Nu, jen tre valora trovo!” kriis la Birdotimigilo. “Jes, vere,” respondis Tip, tre serioze. “Tiuj pilolojpovos esti tre utilaj al ni. Ĉu Mombaĉo sciis ke iliestas en la malsupra parto de la piproskatolo? Mimemoras ke ŝi diris ke ŝi akiris la Vivopulvoron detiu sama Nikidiko.”

“Certe li estas potenca Sorĉisto!” krietis la StanaLignohakisto; “kaj ĉar la pulvoro sukcesis, ni povasfidi la pilolojn.”

“Sed kiel,” demandis la Birdotimigilo, “oni povaskalkuli ĝis dek sep per duoj? Deksep estas malparanombro.”

“Vi pravas,” respondis Tip, tre malĝojigita. “Tutene eblas kalkuli ĝis dek sep per duoj.”

“Sekve la piloloj tute ne utilas al ni,” ploris laKukurbokapo; “kaj tiu fakto tre malplezurigas min. Ĉar mi intencis peti ke mia kapo neniam putru.”

“Absurde!” diris la Birdotimigilo, akre. “Se ni japovus uzi la pilolojn, ni petus multe pli gravajnaferojn.”

“Mi ne konas ion pli gravan,” protestis kompatindaJoĉjo. “Se vi ambaŭ ĉiumomente riskus putri, vikomprenus mian timon.”

“Nu mi,” diris la Stana Lignohakisto, “ĉiumaniere kunsentas kun vi. Sed ĉar ni ne povaskalkuli ĝis dek sep per duoj, nur kunsenton viakiros de mi.”

Jam mallumiĝis, kaj la veturantoj trovis super sinuboplenan ĉielon, tra kiun ne povis penetri la radiojde la luno.

La Gumpo plu flugadis senĉese, kaj ial la grandegasofokorpo skuiĝis pli kaj pli kapskue ĉiun horon. La Ŝancel-Insekto deklaris sin marmalsana; kaj Tipankaŭ estis pala kaj iom malsana. Sed la aliajfirmtenis la dorsojn de la sofoj kaj ŝajne ne ĝenis ilinla skuiĝo, kondiĉe ke ili ne elskuiĝos.

Pli kaj pli nigriĝis la nokto, kaj plu kaj plu rapidisla Gumpo tra la nigra ĉielo. La veturantoj eĉ ne povisvidi unu la alian, kaj subprema silento kuŝiĝis surilin.

Post longe, Tip, kiu profunde pensadis, parolis. “Kiel ni scios ke ni atingis la palacon de Glindala Bona?” li demandis.

“La vojo al la palaco de Glinda estas tre longa,” respondis la Stana Lignohakisto; “mi laŭiris ĝin.”

“Sed kiel ni scios la rapidon de la Gumpo?” persistis la knabo. “Ni tute nenion povas vidi sur latero, kaj antaŭ la mateniĝo ni eble estos longe preternia celo.”

“Vi plene pravas,” la Birdotimigilo respondis, iommalkviete. “Sed mi ne scias kiel ni povus halti ĝustenun; ĉar ni eble surteriĝus en rivero, aŭ sur la pintode spajro; kaj tio estus katastrofa.”

Do ili lasis la Gumpon plu flugadi, per regulaskuado de siaj flugilegoj, kaj atendis pacience lamateniĝon.

Kiam venis la mateno, la timoj de Tip montriĝisbone bazitaj. Ĉar kiam eklumis la grizajkrespukostrietoj, ili malsuprenrigardis trans laflankojn de la sofoj kaj trovis grandajn ebenaĵojn surkiuj estis strangaj vilaĝoj, kie la domoj, anstataŭkupolformaj — kiel ĉie en la Lando Oz — havisdeklivajn tegmentojn kiuj pintiĝis en la mezo.

Strangaspektaj bestoj ankaŭ moviĝadis sur lanekovritaj ebenaĵoj, kaj la lando estis nefamiliara kajpor la Stana Lignohakisto kaj por la Birdotimigilo, kiuj jam antaŭe vizitis la regnon de Glinda la Bonakaj bone konis ĝin.

“Ni perdiĝis!” diris la Birdotimigilo, malĝoje.

“Klare la Gumpo portis nin tute el la Lando Oz kajtrans la sablajn dezertojn kaj en tiun mondaĉon prikiu rakontis Doroteo.”

“Ni devas retreniri,” krietis la Stana Lignohakisto, tre serioze. “Ni devas retreniri kiel eble plej baldaŭ!” “Turnu vin!” kriis Tip al la Gumpo; “turnurapidege!”

“Se mi faros tion, mi renversiĝos,” respondis laGumpo. “Mi ne kutimiĝis al flugado, kaj estos plejbone ke mi surteriĝu ie. Tie mi povos turni min kajrekomenci.”

Ĝuste tie, tamen, ŝajne ne estis taŭga haltejo. Ilitrans flugis vilaĝon tiom grandan ke la Ŝancel-Insektoinsistis ke ĝi estas urbo; kaj ili atingis altanmontaron kun multaj profundaj valoj kaj krutajdeklivoj.

“Nun ni povas halti,” diris la knabo, trovante keili estas tre proksimaj al la montosuproj. Li turnis sinal la Gumpo kaj ordonis:“Haltu sur la unua ebenaloko kiun vi vidos!”

“Jes, bone,” respondis la Gumpo, kaj malleviĝis surebenan roktavolon kiu staris inter du deklivoj. Ĉar li estis nesperta pri tiaj agoj, la Gumpomistaksis sian rapidecon; kaj anstataŭ ekhalti sur laebena roko li maltra fis ĝin, estante duonon de sialarĝo for de la ebenaĵo, tiel ke ambaŭ dekstraj flugilojrompiĝis pro la akra rando de la roko, kaj la Gumpofalis daŭre renversiĝante kaj rerenversiĝante suben, flanke de la deklivaĵo.

Niaj amikoj firmtenis la sofojn laŭeble, sed kiamla Gumpo tra fis eletendiĝantan rokon, ĝi ekhaltis — renversite — kaj ĉiuj tuj elfalis.

Bonŝance ili falis nur metron; ĉar sub ili estisgiganta nesto, konstruita de grego de Monedoj enkava rokobreto; sekve neniu el ili — eĉ ne laKukurbokapo — estis damaĝita pro la falo. Ĉar Joĉjotrovis sian valoregan kapon kuŝanta sur la molabrusto de la Birdotimigilo, kiu estis bonega kuseno; kaj Tip falis sur amason da folioj kaj paperaĵoj, kajtio neebligis damaĝon al li. La Ŝancel-Insekto trovissian kapon batita kontraŭ la Seg-Ĉevalon, sed tio ne pli ol nur dummomente ĝenetis lin. La Stana Lignohakisto estis unuamomente multealarmita; sed trovinte ke li eskapis sen eĉ grateto sursia bela nikelkovraĵo, li tuj refariĝis laŭkutime gajakaj turnis sin por paroli al siaj kamaradoj.

“Nia veturo finiĝis iom subite,” diris li; “kaj ni neprave kulpigus nian amikon la Gumpon pri niaakcidento, ĉar li agis laŭ sia plejpovo, en malfacilacirkonstanco. Sed kiel ni eskapos el ĉi tiu nesto? Midevas lasi ke iu kun pli bona cerbo ol la mia informupri tio.”

Nun li rigardis al la Birdotimigilo, kiu rampis alla rando de la nesto kaj transrigardis. Sub ili estiskruta klifo kelkcent metrojn alta. Super ili estis ebenaklifo interrompita nur de la rokpinto de kiu ankoraŭpendis la rompita sofokorpo de la Gumpo. Ja vereŝajne ne estis eblo eskapi, kaj kiam ili ekkomprenissian senesperan staton, la grupeto de aventurantojcedis al perplekseco.

“Eĉ malpli favora karcero ol la palaco,” malgajekomentis la Ŝancel-Insekto.

“Kial ni ne restis tie?” ĝemis Joĉjo. “Mi suspektaske la montaero damaĝas kukurbojn.”

“Nu, damaĝos kiam revenos la Monedoj,” grumblisla Seg-Ĉevalo, kiu kuŝadis sur sia dorso, skuante siajnkrurojn pro vana strebado resurpiediĝi. “Monedojamegas manĝi kukurbojn.”

“Ĉu vi kredas ke la birdoj venos ĉi tien?” demandis Joĉjo, alarmite.

“Kompreneble ke jes,” diris Tip; “ni estas en ilianesto. Kaj certe ili estas plurcent,” li diris, “ĉarrimarku kiom da aĵoj ili jam alportis ĉi tien!” Prave; la nesto estis duone plena de tre kuriozakolekto da malgrandaĵoj kiuj tute ne utilus al labirdoj, sed kiujn la ŝtelemaj Monedoj ŝtelis dummultaj jaroj el la hejmoj de homoj. Kaj ĉar la nestoestis sekura, kaŝita kie neniu homo povus atingi ĝin, tiuj perdaĵoj neniam reakiriĝos.

La Ŝancel-Insekto, serĉante inter la rubaĵoj —ĉar laMonedoj ŝtelis senvaloraĵojn kiel ankaŭ valoraĵojn — frapis per sia piedo belan diamantan kolĉenon. Ĝintiom admiris la Stana Lignohakisto ke la Ŝancel-Insekto donacis ĝin al li, farante gracian prelegeton, kaj la Stana Lignohakisto ĉirkaŭkoligis ĝin tre fiere, tre ĝojante kiam la grandaj diamantoj brilis pro lasunradioj.

Sed nun ili aŭdis laŭtan grakadon kaj batadon deflugiloj, kaj dum la sono proksimiĝis Tip kriis:

“Venas la Monedoj! Kaj se ili trovos nin ĉi tie ilicerte mortigos nin pro sia kolero.”

“Mi anticipis tion!” ĝemis la Kukurbokapo. “Venismia fino!”

“Kaj ankaŭ la mia!” diris la Ŝancel-Insekto; “ĉarMonedoj estas la grandaj malamikoj de mia raso!” La aliaj tute ne timis; sed la Birdotimigilo tujdecidis savi la grupanojn kiujn eble damaĝus lakoleraj birdoj. Do li ordonis ke Tip deprenu la kaponde Joĉjo kaj kuŝu kun ĝi en la malsupro de la nesto, kaj kiam tio estis farita li ordonis ke la Ŝancel-Insektokuŝiĝu apud Tip. Noĉjo Hakisto, kiu sciis pro jamajspertoj precize kion fari, dispecigis la tutanBirdotimigilon — sed ne la kapon — kaj disŝutis lapajlon super Tipon kaj la Ŝancel-Insekton, tutekovrante iliajn korpojn.

Tio estis ĵus nur farita kiam la grego da Monedojatingis ilin. Rimarkinte la entrudiĝintojn en la nestola birdoj flugis al ili kolerege kriĉante.