ЖНІВА, ЖЫТА

А я у полі жыта жала...


* * *

Ішоў Бог дарогаю,

Дарогаю шырокаю

I з вялікімі снапамі,

I з даўгімі каласамі.

А хто Бога пярэйміць,

У сваё гумно заверніць?

A пераняў Бога Іванька:

— А ка мне, Божа, ка мне.

У мяне гумно вялікае,

Пярэплаты вісокія,

Пераклады [2] шырокія.

Ёсь дзе Богу пасядзеці,

На пераклады паглядзеці.


* * *

Нанясі, Божа, абалынку [3],

Дай, Божа, нам адпачынку.

Дай, Божа, нам кугакала [4],

Каб часценька плакала.

А мы б селі скалыхнулі,

Сярэдзінкі б адпачнулі.


* * *

Жыта маё ядраное,

Калоссіка залатое.

За тое сонцу хвала, хвала!

У нас сягоння вайна была.

Усё поле зваявалі,

Усё жыта пажалі.

Змялі поле мяцёлкаю,

Дамоў прыйшлі з вясёлкаю.


* * *

Рада, рада шэра перапёлка,

Што лета даждала, рада, рада.

Надаелі вялікія снягі,

Лютыя марозы надаелі.

Рада, рада наша гаспадынька,

Што жыта дажала, рада, рада.

Надаела жаркота-пякота,

Цяжкая работа надаела.


* * *

Ha ўдоўчыным полі

Сабраліся работнічкі.

А мядзведзь карчом арэць,

A воўчанька барануіць,

A заінька дроўцы сячэць,

A лісічка бліны пячэць.

А за лес сонца, за лес.

А мядзведзь на ель палез,

A воўчанька ў лес пабег,

A заінька пад ёлачку,

A ўдовачка ў каморачку.


* * *

Закурыўся a дробненькі дожджык,

Ды па чыстым полю закурыўся.

Зажурыўся мой бедны татулька

Па майму бяздоллю, зажурыўся.

Не курыся, a дробненькі дожджык,

Ды па чыстым полю не курыся.

Не журыся, мой бедны татулька,

Па майму бяздоллю, не журыся.


* * *

На моры жабка красенцы ткала.

Рана-рана красенцы ткала.

Прыйшоў арачак

Да жабкі ў сваты.

Рана-рана, да жабкі ў сваты.

Даець ей ганьбу

Вірлун пуляты:

— A ў цябе, ў жабкі

Кароткі лапкі.

Рана-рана, кароткі лапкі.

— A ў цябе, рачак, у срачцы вочкі.

Рана-рана, у срачцы вочкі.

— Кароткі лапкі

Далёка скачуць.

Рана-рана, далёка скачуць.

— У срачцы вочкі

Далёка бачаць.

Рана-рана, далёка бачаць.


* * *

Перапёлка, ты не ві гняздзечка

Блізка ля дарожкі, перапёлка.

Пастушочкі каровак пагонюць,

Яечкі заберуць, пастушочкі.

Канюшочкі на начлег паедуць,

Гняздзечка распоруць, канюшочкі,

Перапёлка, ты не ві гняздзечка

Блізка ля дарожкі, перапёлка.


* * *

Божа мой!

А ель мая зялёная,

Свякроў мая шалёная,

Загадала мне работачку:

На моры бялілць,

На лесе сушыць,

На небе качаць,

У арэшак складаць.

Я ж не вутачка

Па мору плаваць,

Я ж не птушачка

Па лесу лётаць,

Я ж не соўнейка

Па небу хадзіць,

Я ж не вавёрка

У арэшак складаць.


* * *

А я ў полі жыта жала,

Дамоў прыйшла, бяда стала.

Звалілася свякроў з тыну

У зялёную крапіву,

Не жаль жа мне свякровачкі,

А жаль жа мне крапівачкі.

Кралівачку на нівачку,

Свякровачку ў магілачку.

Кранівачку жаці буду,

Свякровачку клясці буду.


* * *

Сама пайду дарогаю,

Голас пашлю дуброваю,

Няхай голас галасуіць,

Няхай мяне мамка чуіць,

Вячэрачку мне гатуіць,

Пасцелечку мне бушлуіць.

Вячэрачку смачненькую,

Пасцелечку мякчэнькую.

Вячэрачку медавую,

Пасцелечку пухавую.


* * *

A каліна-маліна,

Не стой над ракою,

He раўнуйся ca мною.

Было тады раўнавацца,

Як была я ў татулькі

Бялей твайго цвету,

А чырваней ягодачак.

А як у свёкаркі стала,

На рутаньку звяла,

Стала тонкая, як былінка,

Стала белая, як ліпінка.

A былінка стаптаная,

А рутанька сарваная,

A ліпінка здзяроная,

Я ў свёкаркі зажуроная.


* * *

Іду, бягу дарогаю,

Крышу, ламлю ляшчыннічак,

Трушчу, лушчу арэшачкі.

Ядзёрачкі ў рукавочак,

Шалупачкі ў прыпалочак.

Ядзёрачкі мамулечцы,

Шалупачкі свякровачцы.

I з свякроўкай пасваруся,

Мамулечцы пажалюся.

А шумён наш бор, шумён

Над усімі барамі.

А хвалён наш пан, хвалён

Над усімі панамі.

Яго пані майнейшая,

Яна за ўсіх ладнейшая.

Выкаціла бочку віна,

Другую — гарэлачкі.

Бочка віна для дзяўчат,

Гарэлачка для хлопцаў.

A хлопчыкі іграць будуць,

A дзяўчаткі спяваць будуць.


* * *

Звінелі пчолкі, па бару лятаючы,

Салодкі мёд збіраючы.

Плакала ўдоўка, вячэрку гатуючы:

— Вячэр мая сахарная,

З кім мне цябе спажываці?

Дзеткі мае драбненькія,

З кім мне вас гадаваці?

A i з Богам, удовачка,

Бедная галовачка.


* * *

A ў цёмным лесе мядзведзь рыкаіць

Раю-раю.

Мядзведзь рыкаіць, дзевак пужаіць.

Раю-раю.

— Рыкай, рыкай, мы не баімся.

Раю-раю.

Толькі баімся асенняй ночкі.

Раю-раю.

Асення ночка разлуку даець,

Раю-раю.

A адлучаіць ад таткі, мамкі,

Раю-раю.

A прылучаіць к свёкру,

к свякроўцы.


* * *

Кругло, мало балоцечка,

Там хадзіла малодачка,

Сеяла расу-красу:

— Расці, мая раса-краса,

I тонкая й вісокая,

На лісціка шырокая.

Kaлi буду ў мамулькі,

Тады буду паліваці,

Калі буду ў свёкаркі,

Тады буду забываці.

З каранём цябе вырву,

За тын цябе кіну.

Няхай цябе коні стопчуць,

Няхай цябе свінні сточуць.


* * *

А лятала шэра перапёлка

А па чыстым полі, а лятала.

А шукала шэра перапёлка

Сваіх дробных дзетак, а шукала.

А не знайшла шэра перапёлка

Сваіх дробных дзетак, ой

не знайшла.

Толькі знайшла ды яна

гняздзечка,

Цёплае мясцечка толькі знайшла.

А хадзіла горкая сіротка

Ды па чыстым полі, ой хадзіла.

А шукала сваіх татку з мамкай,

ай шукала.

Ды не знайшла сваіх татку з

мамкай,

Ды не знайшла.

Толькі знайшла сцюдзёну

крынічку,

Халодну вадзічку толькі знайшла.


* * *

Пара, жонкі, дамоў ісці,

Пагубляла зара ключы.

А хто мае ключы знойдзіць,

За караля замуж пойдзіць.

Адна дзеўка ключы знайшла,

За караля замуж зайшла.


* * *

А я жала да вечара,

Забалела сярэдзіна.

Забалела сярэдзіна,

I душу я звярэдзіла.

А мой свёкарка згадлівы,

А мой свёкарка спагадлівы.

Ён лазеньку выпаліў,

З душы смутак выпыліў.

I наламаў бярэзнічку,

Папарыў мне сярэдзінку.

Ой, белая бярэзіна,

Баліць мая сярэдзіна.

Загрузка...