[1] Ma piu bella (wł.) – ale piękniejsza (ten i dalsze przypisy tłumacza).
[2] Menchu (hiszp.) – zdrobnienie od imienia Carmen.
[3] In dubio pro reo (łac.) – w razie wątpliwości rozstrzygać na korzyść oskarżonego.
[4] In pluvio (łac.) – w razie deszczu.
[5] Bien au vif (fr.) – [malowanego] z natury.
[6] Insignis pictor (łac.) – znakomity malarz.
[7] Opera buona… (wł.) – Przednie dzieło pędzla niejakiego Pietera van Huysa, sławnego malarza z Flandrii.
[8] A magistro… (wł.) – Został namalowany przez mistrza Pietera van Huysa, wielkiego i sławnego Flamanda.
[9] Vae victis! (łac.) – Biada zwyciężonym!
[10] Petrus van… (łac.) – Pieter van Huys mnie wykonał w roku 1471.
[11] Antrum amoris (łac.) – pieczara miłości.
[12] Condottiero mio (wł.) – mój kondotierze.
[13] Cave canem (łac.) – strzeż się psa (Petroniusz, Satyricon)
[14] Et tu, Brute (łac.) – I ty, Bruto? (parafraza słów mordowanego Juliusza Cezara: “I ty Brutusie, przeciw mnie?”).
[15] Condottiero feroce (wł.) – srogi kondotierze.
[16] Alla maniera ponentina (wł.) – na modłę zachodnią.
[17] Comme il faut (fr.) – jak się należy.
[18] Wg. Homera, Iliada, przeł. Ignacy Wieniewski
[19] Malgre lui (fr.) – mimo woli
[20] Jorge Luis Borges, Szachy, przekł. Krystyny Rodowskiej
[21] Rastro – duży jarmark staroci w Madrycie
[22] Chez les grecs – (fr.) do diabła.
[23] Dante Alighieri, Boska komedia, przeł. Edward Porębowicz.
[24] Caudillo (hiszp.) – wódz: tytuł przysługujący ówczesnemu szefowi państwa hiszpańskiego, generałowi Franciscowi Franco.
[25] Brouillez les pistes (fr.) – zatrzyjcie ślady.
[26] Tomasz Mann, Czarodziejska góra, przeł. Józef Kramsztyk.
[27] P.Vergilius Naso, Ekloga II, przeł. Zygmunt Kubiak