Аповесць пра князёўну Рагнеду

«НА ДЗВІНЕ СЕЛІ ПАЛАЧАНЕ...»

Было гэта вельмі даўно — больш за тысячу гадоў назад. З таго далёкага, амаль казачнага часу шмат адбылося змен і падзей на нашай зямлі. Нязменным, бадай, засталося хіба вечнае. Як і цяпер, сонечныя дні тады чаргаваліся з пахмурнымі. Уночы карагодзілі зоркі, за імі цікаваў месяц. На змену восені віхурыла зіма, а вясна абдымалася з летам. А яшчэ дзесяць стагоддзяў таму ў нас, на Беларусі, паўсюдна гаманілі з ветрам непраходныя пушчы, багатыя зверам і птушкай. Праз нетры лясныя, на захад і поўдзень, цяклі хуткаплынныя рэкі, якія ажно кішэлі рыбаю.

Не дзіўна, што тут здаўна пасяліліся людзі. I сёння відаць сляды іх жыцця — маўклівыя курганы-валатоўкі ды гарадзішчы.

Шанавалі нашы далёкія продкі і пісьмовае слова. Сведчаць пра тое надзвычай цікавыя летапісы, што зберагліся да сённяшніх дзён. У самым даўнім летапісе, складзеным манахам Нестарам і названым «Аповесцю мінулых гадоў», расказваецца:

«Славяне прыйшлі і селі на Дняпры. I назваліся яны палянамі, а тыя, што сярод лясоў сталі жыць, драўлянамі. Славяне, якія рассяліліся паміж Прыпяццю і Дзвіною, завуцца дрыгавічамі. На Дзвіне селі палачане, а назваліся яны так па рэчцы Палаце, што ўпадае ў Дзвіну...»