Romeo və Cülyetta

Beşinci səhnə

Cülyettanın otağı. Romeo ilə Cülyetta daxil olurlar.

Cülyetta.

Getmək istəyirsən? Hələ sübhə var,

Dəhşətlə dağlayan qulaqlarını

Torağay deyildi, o, bülbül idi.

Gecələr oxuyur nar ağacında,

İnan ki, sevgilim, o, bülbül idi.

Romeo.

O, sübhün carçısı torağay idi.

Bax, gülüm, yandırır qısqanc şəfəqlər

Şərqdə parçalanmış ağ buludları!

Gecənin şamları tamam sönübdür,

Dumanlı dağların zirvələriylə

Gəlir oğrunoğrun nəşəli gündüz.

Getmək mənə həyat, qalmaq ölümdür.

Cülyetta.

Dan şəfəqi deyil o nur, o ziya;

Günəşdən ayrılmış parlaq ulduzdur.

Bu gecə Mantuya sən gedən zaman

O sənin yolunda məşəl olacaq.

Tələsmə, əzizim, dayan bir az da.

Romeo.

Qoy məni tutsunlar, edam etsinlər,

Sən buna razısan, mən də razıyam.

Mən də deyirəm ki, orda gördüyüm

Səhərin gözünün şəfəqi deyil,

Ayın çöhrəsinin solğun əksidir.

Başımız üstdəki göy qübbəsini

Torağay titrətmir öz nəğməsiylə.

Qalmaq çox asandır mənə getməkdən.

Gəl, ölüm, xoş gördük, çək qəlbə dağı,

Gəl, belə istəyir Cülyetta, axı.

Elədirmi, ruhum? Sübhə hələ var.

Cülyetta.

Yox, yox, işıqlanır, tez ol, qaç qurtar.

Uğursuz səsiylə, nəhs nəğməsiylə

Qulaqları deşən bu torağaydır.

Deyirlər, torağay gözəl oxuyur,

Düz deyil, bu quş ki, ayırır bizi.

Belə deyirlər ki, qurbağa ilə

Torağay dəyişib öz gözlərini,

Gərək səsini də dəyişdirəydi.

Bu səs qəlbimizi hürküdür yaman,

Bizi öz mehriban ağuşumuzdan

Alıb ayrı salır. İndi qaç, tez ol.

Dan yeri getgedə işıqlanır, ah!

Romeo.

Dan yeri getgedə işıqlandıqca

Dərdimiz getgedə qaranlıqlaşır.

Dayə gəlir.

Dayə. Xamm!

Cülyetta.

Dayə!

Dayə.

Qızım, anan gəlir.

Səhər açılıb ha! Ehtiyatlı ol.

(Gedir)

Cülyetta.

Pəncərə gətirir səhəri mənə,

Pəncərə aparır həyatı məndən.

Romeo. Sağ ol! Bir öpüş də, mən getdim, gülüm.

(Pəncərədən düşür).

Cülyetta.

Gedirsən? Ah, dostum, ərim, sevgilim!

Xəber gözləyirəm mən səndən hər an;

Hər anda nə qədər əzablı gün var.

Ah, bu hesab ilə qocalaram mən

Bir də görənədək öz Romeomu.

Romeo.

Daha sağlıqla qal! Fürsət düşən dəm,

Quzum, sənə salam göndərəcəyəm.

Cülyetta.

Deyirsən, biz yenə görüşəcəyik?

Romeo.

Buna şübhəm yoxdur, bu acı qəmlər

Şirin xatirəyə dönəcək o vaxt.

Cülyetta.

Ya rəbb! Mənim qəlbim nəhs bir kahinmiş!

Mənə elə gəlir: sən aşağıda

Məzarın dibində yatan ölüsən.

Ya gözüm pis görür, ya rəngin qaçıb?

Romeo.

Solğun görünürsən gözümə sən də,

Bizim qanımızı içir qəm, kədər.

Əlvida, əlvida, sevimli dilbər.

(Gedir).

Cülyetta.

Ah, tale! Vəfasız deyirlər sənə.

İndi ki, belədir, sən insanların

Acı tənəsinə niyə dözürsən?

Vəfasız ol, tale, gəl, sən qürbətdə

Onu çox saxlama, tez geri qaytar.

Ledi Kapuletti (səhnə arxasından). Qızım, oyanmısan?

Cülyetta.

Kimdir? Anamdır?

O hələ yatmayıb, yoxsa tez durub?

Nə var ki, sübh tezdən gəlir buraya?

Ledi Kapuletti daxil olur.

Ledi Kapuletti. Necəsən, Cülyetta?

Cülyetta. Nasazam, ana.

Ledi Kapuletti.

Yenə ağlayırsan qohumun üçün?

Bu nədir? Sən onu göz yaşlarınla

Yuyub qəbirdənmi çıxaracaqsan?

Çıxarsan, dirildə bilməyəcəksən.

Di bəsdir, di qurtar göz yaşlarını!

Kədər öz həddində dərin sevgidir,

Həddini keçdimi, divanəlikdir.

Cülyetta. Bu ağır dərd üçün qoy ağlayım mən.

Ledi Kapuletti.

İnsan ağladıqca dərd ağırlaşar.

Göz yaşı ölünü diriltməz heç vaxt.

Cülyetta.

Bu ağır itkiyə dözə bilmirəm,

Yeganə çarəmdir göz yaşı tökmək.

Ledi Kapuletti.

Yəqin, ağlayırsan ona görə ki,

Tibaltı öpdürən o alçaq sağdır.

Cülyetta. Hansı alçaq, ana?

Ledi Kapuletti. Alçaq Romeo.

Cülyetta (kənara).

Alçaq və Romeo! Bu mümkün deyil,

Bu iki söz birgə deyilə bilməz!

Allah, əfv et onu! Hələ onuntək

Heç kəs ürəyimi yaralamayıb.

Mən onu ürəkdən bağışlayıram.

Ledi Kapuletti. Bu ona görədir, yaşayır qatil.

Cülyetta.

Bəli, əllərim də çatmayır ona,

Yoxsa intiqamı özüm alardım.

Ledi Kapuletti. Biz qisas alarıq, rahat ol, qızım.

Mantuya bir adam gönderərəm mən,

O sürgün sərsəri yaşayır orda.

Ona elə şərbət içirdərəm ki,

Tezliklə Tibaltın yanına gedər.

Onda inanıram, razı qalarsan.

Cülyetta.

Doğrudan, mən razı qalmaram heç vaxt

Onu görməyincə… ölmüş… qəlbimi

Tibaltm ölümü yaman dağlayıb.

Ana, sən adam tap göndərmək üçün,

Zəhəri mən özüm hazırlayaram.

Romeo tezliklə yatar rahatca.

Ah, onun adını eşidib, onun

Yanına getməmək nə dözülməzdir!

Könlümdə Tibalta olan sevgimi

Qatilin başmdan ayağınadək

Yağdıra bilməmək necə əzabdır!

Ledi Kapuletti.

Sən zəhər hazırla, mən adam tapım.

İndi bir şad xəbər deyərəm senə.

Cülyetta.

Şad xəbər yeridir bu qəm içində?

O necə xəbərdir bir danış, ana?

Ledi Kapuletti.

Sənin çox qayğıkeş atan var, qızım.

O sənin dərdini dağıtmaq üçün

Vaxt təyin etdi ki, şənlik keçirsin

Bu heç yuxumuza girmezdi bizim.

Cülyetta. Vaxt təyin elədi, o hansı gündür?

Ledi Kapuletti.

Mənim əziz balam, cümə axşamı

Səhər qəşəng, nəcib qraf Parislə

Pyotr kilsəsində təntənə ilə

Sizin kəbininiz kəsiləcəkdir.

Cülyetta.

Pyotr kilsəsinə, Pyotra da

Mən and içirəm ki, heç vaxt, heç zaman

Bizim kəbinimiz kəsilməyəcək.

Məəttəl qalmışam, elçi gəlməmiş

Tez kəbin kəsməyin mənası nədir?

Atama de, hələ ər vaxtı deyil,

Getsəm, mən gedərəm nifrət etdiyim

Romeoya, ancaq o Parisə yox!

Bu təzə xəbərdir, həqiqətən də!

Ledi Kapuletti.

Odur, atan gəlir, ona özün de,

Görək bu sözünə necə baxacaq.

Kapuletti ilə dayə daxil olurlar.

Kapuletti.

Gün qürub edəndə göydən şeh düşər,

Qardaşım oğlunun qürubu ancaq

Kədərli gözlərdən leysan yağdırır.

Bu nədir? Şəlalə olmusan, qızım?

Yenə də batmısan göz yaşlarına?

Sənin bu balaca vücudundaca

Həm gəmi, həm dəniz, həm də tufan var.

Dənizə bənzəyir sənin gözlərin,

Qabarır, çəkilir göz yaşlarınla.

Bədənin gəmidir bu duzlu suda,

Ahlarınsa tufan onu çağlayıb,

Axan göz yaşların şiddətləndirir.

Təcili sakitlik yaradılmasa,

Bədənin tufanda qərq olacaqdır.

Yaxşı, iş necədir, nə oldu, arvad?

Dedinmi sən ona qərarımızı?

Ledi Kapuletti.

Bəli, o istəmir fəqət heç kəsi,

Sənə qayğın üçün təşəkkür edir.

Bu səfeh məzara ərə gedəcək!

Kapuletti.

Dayan bir sən, arvad, məni başa sal.

Heç kəsi istəmir? Necə? Nə dedin?

Təşəkkür eləmir, fəxr eləmir o?

Bu dəyərsiz qıza belə dəyərli

Adaxlı tapmışıq, buna sevinmir?

Cülyetta.

Təşəkkür edirəm, fəxr eləmirəm.

Nifrət etdiyimlə necə fəxr edim?

Qayğmıza görə razıyam sizdən.

Kapuletti.

Nə? Nə? Bu dolaşıq müemma nədir?

Təşəkkür edirəm, fəxr eləyirəm,

Təşəkkür etmirəm, fəxr eləmirem!

Ey, ey anasmın sevimli qızı,

Sən nə eyləyirsən, nə eləmirsən,

Bunların mətləbə heç dəxli yoxdur.

Hazırlaş bu gələn cümə axşamı

Kilsəyə Parislə birgə getməyə,

Yoxsa səni güclə apararam mən.

Di rədd ol, çər dəymiş, sısqa, yaramaz!

Ledi Kapuletti. Tfu! Tfu! Ay qız dəli olubsan?

Cülyetta.

Sizə yalvarıram diz çöküb, ata,

Bircə söz deməyə icazə verin.

Kapuletti.

Di, sus! Cəhənnəm ol, sırtıq dikbaş qız!

Bax, budur, deyirəm, saxla yadında:

Ya sən kilsəyə get cümə axşamı,

Ya da gözlərimə görünmə bir də.

Danışma, dillənmə, mənə söz demə.

Əllərim gicişir. Arvad, biz hər vaxt

Səninlə dərd çəkib deyinirdik ki,

Tanrı bircə övlad veribdir bizə,

İndi görürəm ki, biri də çoxdur.

Bu qız bizim üçün bəlaymış, bəla.

Di itil həyasız, dəyərsiz məxluq!

Dayə.

Xudaya, sən özün ona kömək ol!

Belə qızı bu cür söyməzlər, ağa!

Kapuletti.

Ey ağıl dəryası, saxla dilini, Sən get arvadlarla qeybət qırmağa.

Dayə. Mən ki pis demirəm.

Kapuletti. Sən Allah, mumla!

Dayə. Danışmaq da olmaz?

Kapuletti.

Sus, gəvzək sarsaq,

Qeybət dostlannı, get, öyrət ancaq,

Burda gərək deyil ağlra heç kimə.

Ledi Kapuletti. Siz çox qızışdınız.

Kapuletti.

Aman, İlahi!

Bu məni, deyəsən, deli edəcək.

Hər vaxt, gecə, gündüz, işdə, oyunda,

Evdə, qonaqlıqda, bütün hər yerdə

Narahat edirdi bir fikir məni;

Bu qıza layiqli, yaxşı ər tapım.

Belə bir adamı yetirib Allah.

Nəsilli, dövlətli, həm gənc, həm gözəl,

Həm də tərbiyəli, necə deyərlər,

İnci mücrüsüdür zalımın oğlu.

Ah, bu cikkildəyən miskin bir axmaq,

Göz yaşlan töküb inləyən kukla

Xoşbəxt taleyinə, gör bir, nə deyir:

«Mən ərə getmirəm, sevə bilmirəm,

Hələ çox uşağam, məni əfv edin».

Sən ərə getmirsən? Onda zəhmət çək,

Harda istəyirsən, get, orda otla,

Sənə veriləsi çörəyim yoxdur.

Zarafat etmirəm, yaxşı qulaq as,

Cümə axşamına bir azca qalır.

Bir əməllibaşlı götürqoy elə.

Mənim qızımsansa, ona ərə get,

Qızım deyilsənsə, get, özünü as,

İstər dilən, ac qal, küçədə gəbər.

Mən and içirəm ki, baxmaram sənə.

Mən səni özümə övlad saymaram,

Varımı vermərəm sənə heç zaman.

Fikirləş, ağlını başına yığ, ha!

İnan, mən andımı pozan deyiləm. Gedir.

Cülyetta.

Məgər bu göylərdə mərhəmət yoxmu,

Axı, göyler görür mənim dərdimi?!

Ah, mehriban ana, qovmaym məni.

Siz vaxtı uzadın bir ay, bir həfte.

Ya da ki, Tibaltın sərdabəsində

Gəlinlik yatağı düzəldin mənə.

Ledi Kapuletti.

Danışma, səninlə qurtardım artıq,

İstəyin nədirsə, onu da elə.

Gedir.

Cülyetta.

Aman, ulu tanrı! Oh, əziz dayə!

Bu işə bir çarə tapmaq olmazmı?

Ərim yer üzündə, əhdim göylərdə,

Əhdimi mən yerə necə gətirim?

Ərim yer üzünü tərk etməyincə

Mən öz peymanımı necə sındınm?

Mənə yol göstərin, məsləhət verin,

Nə üçün o göylər hər cür məkrini

Mənimtək zəifin üstdə sınayır?!

Dayə, nə deyirsən? Təsəlli üçün

Bir sözün yoxdurmu?

Dayə.

Var, mənim balam. Romeo sürgünə gedibdir artıq.

Dünya dağılsa da, heç vaxt o gəlib

Səni istoməyə cəsarət etməz.

Qızım deyilsənsə, get, özünü as,

İstər dilən, ac qal, küçədə gəbər.

Mən and içirəm ki, baxmaram sənə.

Mən səni özümə övlad saymaram,

Varımı vermərəm sənə heç zaman.

Fikirləş, ağlını başına yığ, ha!

İnan, mən andımı pozan deyiləm.

Gedir.

Cülyetta.

Məgər bu göylərdə mərhəmət yoxmu,

Axı, göylər görür mənim dərdimi?!

Ah, mehriban ana, qovmayın məni.

Siz vaxtı uzadın bir ay, bir həftə.

Ya da ki, Tibaltın sərdabəsində

Gəlinlik yatağı düzəldin mənə.

Ledi Kapuletti.

Danışma, səninlə qurtardım artıq,

İstəyin nədirsə, onu da elə.

Gedir.

Cülyetta.

Aman, ulu tanrı! Oh, əziz dayə!

Bu işə bir çarə tapmaq olmazmı?

Ərim yer üzündə, əhdim göylərdə,

Əhdimi mən yerə necə gətirim?

Ərim yer üzünü tərk etməyincə

Mən öz peymanımı necə sındırım?

Mənə yol göstərin, məsləhət verin,

Nə üçün o göylər hər cür məkrini

Mənimtək zəifin üstdə sınayır?!

Dayə, nə deyirsən? Təsəlli üçün

Bir sözün yoxdurmu?

Dayə.

Var, mənim balam.

Romeo sürgünə gedibdir artıq.

Dünya dağılsa da, heç vaxt o gəlib

Səni istəməyə cəsarət etməz.

Rahibin yanına gedirəm indi.

Əgər tapılmasa bu dərdə dərman,

Ölməyə cürətim çatar o zaman.

Gedir.