Değirmen

XVII. Yeni idare

Ertesi günden itibaren hükümet konağında garip bir idare kuruldu.

Halil Hilmi efendi ilk önce tası tarağı toplıyarak henüz tamiri bitmemiş olan evinin bir odasına çekilmeyi düşünmüştü. Çekiç ve keser gürültülerine rağmen orada başı daha dinç o-lacaktı. Fakat burada kalarak Eşrefle aşağıdan güreşmenin de faydaları inkâr edilemezdi. İnsanın işi ve itibarı yolunda olduğu müddetçe izzeti nefis güzel bir şeydi. Fakat zavallı Halil Hilmi efendinin bugünkü haline düştü mü- onun mânası kalmazdı.

Asıl makam odası yine yukarıdaki eski yerinde kurulmuştu. Tavanda artık dökülecek bir şey kalmadığı için sofa emin ve temizdi. Oda eskisinden de daha derli toplu bir hal almıştı. Eşref öğleden sonra kısa bir zaman buraya uğruyor, bir müddet de aşağıda Halil Hilmi efendinin yanında kalıyordu. da- L bu- I iöre, I

Kaymakam bu oğlan hakkında hâlâ hükmünü verememişti: Kendisine bir hürmet göstermesine, her meselede akıl danışmasına ve hele durmadan Sarıpmardan şikâyet ederek radan kurtuluş emrini dört gözle beklediğini söylemesine g zeki ve iyi çocuktu. Fakat arasıra hakikî bir ev sahibi tavrile memurlara sert emirler vermesine ve Halil Hümi efendinin ancak günlerce, haftalarca düşündükten sonra bir karara bağ-iıyabildiği bazı işleri bir çırpıda çıkarmasına göre de yaman bir hergele! Memurlara gelince, onlar şimdilik tam mânasile mavi boncuk oyunu oynuyorlardı.

Halil Hilmi efendi ile yalnız bulundukları müddetçe hakikî âmir onu, tanıdıklarını gösteren tavırlarla kaymakam vekilini hafiften tenkit ediyorlardı. Fakat hainlerin Eşrefle yalnız kaldıkları zaman da yine öyle yaptıklarını gösteren alâmetler Halil • Hilmi efendinin gözünden kaçmıyordu. Bununla beraber o yalnız Hurşidin kaymakam vekiline yakınlık göstermesine dayanamıyor, yalnız onu ortaklı kadınların ortaklarını kıskanmalarına benzer bir titizlikle rakibinden kıskanıyordu.

Eşrefi kuşkullandırmamak için resmî masayı ve koltuğu kaldırtmış, yatağını bir köşeye çekerek, döküntü eşyayı orta. dan kaldırarak kendisine bir misafir vaziyeti vermişti.

Mutsarrıfa yazdığı telgrafa cevap gelmiyeceğine yüzde yüz emindi. Bununla beraber gözleri daima telgrafçıyı bekliyor, geceleri bir kaç kere zil sesile uyanıyor ve başını yastığından kaldırarak telgrafçının tekrar kapıyı çalmasını bekliyordu.

Öteki meseleyi tamamile doktor Arif beye bırakmıştı. Doktor, şimdi bir gizli komite reisi vaziyetinde idi ve bu oyun kendisini eğlendirdiği için âdeta birkaç yaş gençleşmiş görünüyordu. Gözüne kestirdiği kimseleri birer birer arayıp buluyor ve her akşam ortalık kararınca kaymakama rapor yermiye geliyordu.

Halil Hilmi Efendi, doktorun işi şiddetle benimsediğini gör. düğü için «bırak doktor; ne ehemmiyeti: var; üzme o kadar tatlı canını; değmez; iş olacağına varır» gibi filozofça lâkırdılarla kendini ağıra çeker görünüyor; yalnız Arif Beyi bezgin yahu' yanlış yola sapmış gördüğü zaman harekete geliyordu...