Гары Потэр і патаемная зала

РАЗДЗЕЛ V
Лупцуючая вярба

На погляд Гары, летнія вакацыі скончыліся занадта хутка. Як не чакаў ён вяртання ў Хогвартс, але той месяц, які хлопчык правёў у Логавішчы быў самым шчаслівым часам за ўсё яго жыццё. А разважаючы над тым, якая сустрэча чакае яго, калі ён ў наступны раз аб’явіцца на Прайвет Драйв, Гары пачынаў зайздросціць Рону.

У вечар перад іх ад’ездам, місіс Візлі прыгатавала сапраўды раскошную вячэру ў якую уваходзілі ўсе ўлюбёныя гарыны стравы, што скончылася апетытным патачным пудзінгам. А напрыканцы, Фрэд і Джордж запусцілі пару флібусцьераўскіх феерверкаў. Кухню запоўнілі купы чырвоных і блакітных зорак, якія яшчэ з поўгадзіны ляталі ў паветры адскокваючы ад столі і сцен. Потым усе выпілі па апошнім кубку гарачага шакаладу і накіраваліся ў ложкі.

Каб выехаць з дому на наступную ранніцу ўсім спатрэбілася даволі шмат часу. Ня гледзячы на тое, што ўсе падняліся разам з пеўнямі, здавалася што засталося яшчэ шмат чаго зрабіць. Місіс Візлі, прабываючы ў благім настроі кідалася паўсюль у пошуках запасных шкарпэтак і пёраў; сям-там на сходах сутыкаліся адно з адным паўапранутыя людзі з кавалкамі тостаў у руках; а містэр Візлі ледзь не зламаў сабе шыю, калі спатыкнуўся, пераносячы да машыны джыніну валізу, аб блукаючую па двары курыцу.

Гары аніяк не мог зразумець, якім чынам восем чалавек, шэсць валізаў, две савы і пацук змесцяцца ў адным невялічкім Фордзе Англія. Хаця, ён падазраваў, што тут не абыйшлося без спецыяльнай даробкі містэра Візлі.

— Толькі Молі анічога не кажы, — прашапатаў ён Гары, калі раскрыў багажнік і паказаў яму, што той быў магічным чынам пашыраны так, каб туды маглі з лёгкасцю быць пакладзены шэсць валізаў.

— Гэтыя маглы могуць больш, чым пра іх мажліва падумаць, — зірнуўшы на заднюю сядушку, дзе з лёгкасцю памясціліся Гары, Рон, Фрэд, Джордж і Персі, прамовіла місіс Візлі, калі ўсе нарэшце ўселіся. Яна сама, разам з Джыні села на пярэдняй сядучцы, магічна пашыранай да памераў паркавай лаўцы. — Я мела на ўвазе, звонку і не скажаш, што машына такая прасторная.

Містэр Візлі завёў матор і яны пакрысе выехалі са двара. Павярнуўшыся, Гары апошні раз зірнуў на дом, разважаючы, калі ў яго атрымаецца ўбачыць яго ў наступны раз. І тут ім прыйшлося вярнуцца, таму што Джордж забыў узяць скрыню з флібусцьераўскімі феерверкамі. Праз пяць хвілінаў, яны зноў супыніліся ў двары, таму што Фрэду трэба было бегчы дамоў па забытую ім мятлу. Яны ўжо амаль даехалі да шашы, калі Джыні завішчала, што забылася ўзяць свой дзённік. Калі яна нарэшце зноў села ў машыну, яны ўжо вельмі спазняліся і таму былі на ўзводзе.

Містэр Візлі зірнуў на гадзіннік, а потым на жонку.

— Молі, даражэнькая мая...

— АНІ, Артур.

— Нас ніхто не ўбачыць. Вось бачыш маленечкую кнопку — гэта я ўсталяваў у машыну прывад нябачнасці... ён дапаможа нам... мы зробімся нябачнымі, падымемся да аблокаў. На месцы мы будзем праз хвілінаў дзесяць і ніхто нас не ўбачыць...

— Я сказала НЕ, Артур, не сярод белага дня.

Калі яны дабраліся да вакзала Кінгс Крос было ўжо без чвэці адзінаццатая гадзіна. Містэр Візлі паімчаўся праз дарогу, каб здабыць вазочкі для ўсіх валізаў і яны ўсе паспяшалі да станцыі.

Гары ўжо ездзіў на Хогвартс Экспрэсе ў мінулым годзе. Было даволі складана трапіць на платформу дзевяць і тры чвэрці нябачную для маглаўскіх вачэй. Дзеля гэтага трэба было прайсці праз калону, якая раздзяляла платформы дзевяць і дзесяць. Гэта не было балючым, аднак прайсці трэба было так, каб ані адзін магл не замеціў вашага знікнення.

— Персі, ты ідзі першым, — загадала місіс Візлі, пазіраючы на наручны гадзіннік, які казаў, што ім засталося ня больш чым пяць хвілінаў, каб непаметна прайсці праз калону.

Персі бадзёра крочыў наперад і знік за бар’ерам. Гэтак жа зрабіў містэр Візлі, а следам за ім Фрэд і Джордж.

— Так, я іду разам з Джыні, — хапаючы дзяўчынку за руку прамовіла місіс Візлі, — а вы паспяшайце за намі. — яны вокаімгненна зніклі ў калоне.

— Хадзем разам, — прапанаваў Рон. — Ці то засталася адна хвіліна.

Гары пераканаўся, што клетка з Хэдвіг, надзейна замацавана на вяршыні яго валізы і накіраваў свой вазок на калону. Гары адчуваў сябе ўпэўненна, больш упэўненна чым пры выкарыстанні парашка фло. Абодва хлопца нахіліліся над ручкаў сваіх вазкоў, мэтанакіравана рухаючыся на калону. Да яе засталося колькі футаў, хлопцы перайшлі на бег і...

БАХ.

Абодва вазка стукнуліся аб калону і адкаціліся назад. Ронава валіза перакулілася з гучным стукам, Гары паваліўся на зямлю, а клетка з Хэдвіг, якая пачала з абурэннем галасіць, падскокваючы, пакацілася па брудным пероне. Людзі здзіўлена паглядзелі на Гары і Рона, а вакзальны службовец загаласіў:

— Што вы, дзяры вас халера, тут тварыце?

— Прабачце, мы страцілі кантроль над вазкам, — хапаючы ротам паветра і трымаючыся за рэбры, прамовіў Гары. А Рон пабег да клеткі з Хэдвіг, каб хутчэй яе падняць, бо сям там у натоўпе пачаліся размовы аб жорсткім абыходзе з жывёламі.

— Чаму ў нас не атрымалася прайсці праз бар’ер?— шэптам спытаўся Гары ў Рона.

— А я адкуль ведаю...

Рон дзікавата азірнуўся навокал. Тузін людзей усё яшчэ вытарапіўшыся глядзелі на іх.

— Мы можам спазніцца на цягнік, — прашапатаў Рон, — і я ня ведаю, чаму праход зачынены...

Гары зірнуў на гіганцкі гадзіннік і яго пачало муціць. Дзесяць секунд... дзевяць...

Ён асцярожна развярнуў вазок, накіраваў яго на калону і асцярожна штурхнуў. Калона па ранейшаму заставалася цвёрдай.

Тры секунды... дзве... адна....

— Ну ўсё, — ашаломлена прамовіў Рон, — цягнік адыйшоў са станцыі. А што калі мама з татам таксама не могуць да нас прабіцца? Ці ў цябе ёсць маглаўскія грошы?

— Дурслі, — слаба ўсмііхнуўся Гары, — ўжо шэсць год не давалі мне кішэнных грошаў.

Рон прыціснуўся вухам да халоднай калоны.

— Я анічога ня чую, — напружана прамовіў ён. — І што цяпер рабіць? Невядома колькі часу спатрэбіцца маме з татам, каб прабіцца да нас?

Сябры зноў азірнуліся. Людзі па ранейшаму працягвалі назіраць за імі, а яшчэ больш за працягваючай галасіць Хэдвіг.

— Я лічу, нам лепей пачакаць іх ля машыны, — прамовіў Гары. — Тут мы прыцягваем да сябе зашмат ува...

— Гары!— зіхоцячы вачыма ўсклікнуў Рон. — Машына!

— А што з ёй?

— Мы паляцім ў Хогвартс на машыне?

— Але...

— Мы спазніліся, так? Але мы павінны трапіць у школу, так? А ў сапраўды безвыходным становішчы нат непаўналетнім чараўнікам дазваляецца карыстацца магіяй. Пра гэта гаворыцца ў дзевятнаццатым артыкуле закона аб абмежавані чагосьці там...

Пачуццё панікі ў гарыным улонні ператварылася на моцнае хваляванне.

— А ці ты зможаш на ёй ляцець?

— Не сумнявайся, — адказаў Рон, развярнуўшы свой вазок. — Ходзьма. Калі паспяшаемся, зможам прасачыць за Хогвартс Экспрэсам.

І, скрозь натоўп здзіўленных маглаў, яны накіраваліся да выхаду са станцыі, а адтуль праз дарогу падыйшлі да аўтастаянкі дзе быў прыпаркаваны старэнькі Форд Англія.

Колькімі стукамі чароўнай палачкі, Рон адчыніў падобны на пячору багажнік і паклаў туды іх з Гары валізы. Клетку з Хэдвіг паставілі на заднюю сядушку, а самі хлопцы паселі на пярэдняй.

— Паглядзі, ці не назірае хто за намі?— спытаўся Рон. Чарговым стукам палачкі заводзячы матор. Гары высунуў галаву ў вакно — асноўная траса была перапоўнена машынамі, але ў іх завулку анікога не было.

— Усё, ОК, — сказаў ён Рону.

Рон націснуў маленечкую срэбную кнопку на прыборнай панэлі і машына знікла... з хлопцамі разам. Гары адчуваў як вібруе пад ім сядушка, чуў як працуе матор, адчуваў свае рукі на каленях і акуляры на носе, аднак сам ён, хутчэй за ўсё, ператварыўся на пару вачэй, што плылі цяпер у некалькіх футах панад бруднымі вуліцамі, поўнымі прыпаркаваных на іх аўтамабіляў.

— Паняслася, — прамовіў Ронаў голас з правага боку ад Гары.

Вуліцы і брудныя будынкі з абодвух бакоў ад іх зменшыліся, калі машына набрала вышыню і хутка ўвесь цмяны і бліскучы Лондан ляжаў пад імі бы на далоні.

Потым адчуўся нейкі хлапок і машына, разам з Ронам і Гары зноўку зрабілася бачнай.

— Аёй, — націскаючы на прывад нябачнасці, сказаў Рон. — Не працуе...

Хлопцы ў дваіх пачалі націскаць на кнопку. Машына знікла. Але праз імгненне зноў зрабілася бачнай.

— Трымайся!— прагаласіў, націскаючы на педаль газа, Рон; яны куляй заляцелі ў нізкія пухнатыя аблокі і вакол ўсё зрабілася панурым і цмяным.

— І што цяпер?— спытаўся Гары, пазіраючы прыжмурачыся на густую аблочную масу, што ахутала іх з усіх бакоў.

— Нам трэба бачыць цягнік, каб ведаць у якім кірунку ляцець, — прамовіў Рон.

— Тады крыху апусціся ўніз... толькі хутка...

Яны выслізнулі з аблокаў і пачалі крадком аглядаць зямлю...

— Я бачу яго!— загаласіў Гары. — Ён вось там... наперадзе нас!

Хогвартс Экспрэс поўз недзе далёка ўнізе, нагадваючы пунсовую змяю.

— Ляцім у паўночным кірунку, — зірнуўшы на компас на прыборнай панэлі, паведаміў Рон. — Добра... аднак нам трэба будзе правяраць напрамак недзе раз на поўгадзіны. Цяпер трымайся... — І яны зноў падняліся ў аблокі. Праз хвіліну яны апынуліся ўвярху сярод ззяння сонечнага прамення.

Гэта нагадвала зусім іншы свет. Колы машыны слізгалі па пухнатым воблачным моры, неба зрабілася яскравым, бясконца блакітным, а сонца — асляпляльна белым.

— Адзінае, што нас цяпер павінна непакоіць, — сказаў Рон, — гэта самалёты.

Хлопцы зірнулі адно на аднаго і прыняліся рагатаць, не спыняючыся даволі доўга.

Хлопцы быццам бы апынуліся ў казачным сне. Гары вырашыў, што гэта адзіны найгоднейшы спосаб вандраваць: панад воблачнымі вежамі і вірамі, у машыне, напоўненнай гарачым сонечным праменнем з тоўстым пакетам ірысак у бардачку і перспектывай бачыць зайздросныя твары Фрэда і Джорджа, калі яны мягка апусцяцца на траўніку ля хогвартскага замку.

Яны па ранейшаму ляцелі на поўнач, рэгулярна апускаючыся, каб правяраць накірунак цягніка і кожны раз перад іх вачыма ўзнікаў іншы краявід. Лондан неўзабаве хутка знік, змяніўшыся акуратнымі зялёнымі палямі, якія ў сваю чаргу сступілі месца шырокім барвяным балотам, вёскам з маленькімі цацачнымі цэркаўкамі і гарадкам з машынамі, нагадваючымі разнакаляровых мурашоў.

Прамінула колькі нудных гадзінаў і Гары прыйшлося прызнацца сябе самому, што задавальнення ад падобнай вандроўкі замала. Да таго ж пасля ірысак надыйшла страшэнная смага, а папіць ў іх анічога не было. Хлопцы сцягнулі з сябе джэмперы, але гарына тэніска ўсё адно прыліпла да сядушкі, а акуляры спаўзлі на самы кончык яго ўзапрэлага носа. Хлопчык перастаў заўважаць мудрагелістыя формы аблокаў і з тугой думаў аб цягніку, што поўз па зямлі колькімі мілямі ніжэй, дзе ў вядзьмаркі з вазочкам мажліва было набыць ільдзянога гарбузовага соку. І ўсё-ткі ЧАМУ ў іх не атрымалася трапіць на платформу дзевяць і тры чвэрці?

— Напэўна ўжо хутка прыедзем?— прабурчаў Рон, колькімі гадзінамі пазней, калі сонца пачало апускацца ў аблокі, афарбаваўшы іх у цёмна-ружовы колер. — Давай, трэба яшчэ раз праверыць дзе знаходзіцца цягнік.

У нізе, пад аблокамі было значна цямней. Цягнік па ранейшаму поўз пад імі. У дадзены момант ён адольваў заснежанную горную вяршыню.

Рон націснуў педаль газу і накіраваў машыну ўверх, але ў гэты момант у маторы нешта завыла.

Хлопцы занепакоенна перазірнуліся.

— Напэўна ён стаміўся, — выказаў здагадку Рон. — Ён яшчэ аніколі не залятаў так далёка...

Абодва хлопца быццам не заўважалі, што вой у маторы рабіўся ўсё гучней, а неба тым часам няўхільна цямнела. Сям-там паміж аблокаў заквітнелі зоркі. Гары зноў нацягнуў джэмпера, спрабуючы не звяртаць увагу, што машына пачала, быццам пратэстуючы слаба хістаць дворнікамі.

— Ужо недалёка, — сказаў Рон, больш машыны, чым Гары, — зусім недалёка засталося, — занепакоена паляпваючы яе па прыборнай панэлі паўтараў ён.

Калі колькімі хвілінамі пазней, яны зноў апусціліся пад аблокі ім прыйшлося прыжмурыцца, каб знайсці вядомы арыентыр.

— ТАМ!— прымусіўшы Рона і Хэдвіг падскочыць, залямантаваў Гары, — Глядзі наперад!

Недзе на даляглядзе на высокай скале на беразе возера ўзніклі сілуэты шматлікіх вежаў і вежачак хогвартскага замку.

У гэты момант машына ўздрыганулася і пачала губляць хуткасць.

— Ну, давай, — лісліва мовіў Рон, злёгку тузаючы стырно, — мы ўжо амаль на месцы, ну, давай...

Рухавік завыў. З пад капота павалілі струменчыкі пару. Гары, злавіў сябе на том, што моцна ўчапіўся за сядушку, бо яны пакрысе падляталі да возера.

Машына непрыемна хістнулася. Вызірнуўшы із вакна, Гары ўбачыў у міле пад імі чорную гладкую паверхню возера. Рон учапіўся за стырно так, што касцяшкі на пальцах зрабіліся белымі. Машына зноў хістнулася.

— Ну, ДАВАЙ, — мармытаў Рон.

Яны ляцелі над возерам... наперадзе іх узвышаўся Хогвартс... Рон націснуў на газ.

Адчуўся гучны ляск і матор перастаў працаваць.

— Аёй, — адчуўся ў цішыні Ронаў голас.

Нос машыны апусціўся. Набіраючы хуткасць яны імчалі ў замкавую сцяну.

— Нееееее!— залямантаваў Рон, і прыняўся шалёна круціць стырном. Яны праляцелі ў колькіх цалях панад сцяной. Машына зрабіла вялікую дугу. Працягваючы губляць вышыню, яны праляцелі панад цяпліцамі, гародамі і цёмным траўнікам.

Рон пусціў стырно і выцяг з задняй кішэні палачку.

— СТОЙ!— загаласіў ён і прыняўся біць палачкай па прыборнай панэлі і лабавым шкле. — СТОЙ!— аднак яны ўпарта працягвалі падаць...

— ТАМ ДРЭВА НАПЕРАДЗЕ!— закрычаў Гары, кінуўся да стырна, але было запозна...

ДЫНС.

З аглушальным бразгатам машына стукнулася аб тоўсты комель і з цяжкім грукатам павалілася на зямлю. З-пад памятага капота павалілі струмені пары; Хэдвіг перапужана лямантавала, на гарыным ілбе выраз гузак памерам з тэнісны мячык, а з правага ад яго боку, адчайна і ціха застагнаў Рон.

— Ты ЯК?— імгненна спытаўся Гары.

— Мая палачка, — дрыготкім голасам прамовіў Рон. — Зірні на маю палачку.

Ронава палачка раскалолася амаль што напалам, а яе кончык разляцеўся на колькі аскепкаў і вяла боўтаўся на аднарогавым валоссі.

Гары адкрыў было рота, каб сказаць Рону, што ён ўпэўнены ў тым, што палачку атрымаецца адрэмантаваць, калі яны трапяць ў школу, але не паспеў. У той жа момант ў левы бок машыны нешта стукнула быццам бы ў яе ўрэзаўся бык. Гары паваліла на Рона. Праз імгненне гэткі ж удар абрынуўся на дах машыны.

— Што зда...

Рон, вытарапіўшыся на ветравое шкло, вохнуў; Гары азірнуўся і вельмі сваечасова, бо праз секунду на шкло абрынулася тоўстая бы пітон галіна. Дрэва ў якое яны толькі што ўрэзаліся цяпер атакавала іх. Камель дрэва сагнуўся амаль ў два разы, а каржакаватае галлё, калаціла кожную цалю аўтамабіля да якой магло дацягнуцца.

— Аааааа!— ўсклікнуў Рон, калі закручаная галінка прабіла дзірку ў дзвяры; лабавое шкло дрыжала пад ударамі кулакападобных галін, астатнее ж галлё быццам таран люта грукатала па даху, які амаль што пачаў прагінацца...

— Уцякаем!— прагаласіў Рон. Ён абрынуў усю сваю вагу на дверцы, аднак праз імгненне быў кінуты на Гары, чарговым злосным аперкотам дрэва.

— Ну ўсё, нам гамон!— прастагнаў ён, калі пад чарговым ударам правіс дах. Але тут нечакана падлога аўтамабіля завібравала... рухавік зноўку дзейнічаў.

— ДАВАЙ ЗАДНІ ХОД!— пракрычаў Гары і машына рванула з места. Дрэва ўсё яшчэ спрабавала атакаваць іх, хлопцы чулі як рыпяць яго карані. Дрэва ледзь не вырвала само сябе, каб дацягнуцца да машыны, але хлопцы ўжо былі па-за межаю яго дасягальнасці.

— Фуф, — уздыхнуў Рон. — Яшчэ б крыху і... Малайчынка, машынка.

Але форд здаецца ўжо быў зведзены на пусты канец. Пачуліся два рэзкія ляскаючыя шчаўчкі, дзверы расчыніліся і Гары адчуў як сядушка пад ім выгнулася. У наступны момант хлопчык ўжо ляжаў на сырой зямлі. Гучны стук паведаў яму, што машына выкінула з багажніка валізы. Клетка з Хэдвіг ўзляцела ў паветра, расчынілася і сава вылецеўшы з яе вонкі, моцна ды раз’юшчана віскнула і, не азіраючыся, паляцела ў бок замка. У наступнае імгненне пагнутая, пакрытая драпінамі і парам машына з грукатам ад’ехала некуды ў цемру, раззлавана мыргаючы заднімі фарамі.

— Вярніся!— услед ёй, размахваючы паламанай палачкай, загаласіў Рон. — Тата мяне заб’е!

Але машына, у апошні раз пыхнуўшы выхлапнымі газамі, знікла з вачэй.

— Ну нам і ПАШАНСАВАЛА, — змрочна прамовіў Рон, нахіляючыся, каб падабраць з зямлі свайго пацука Скаберса. — З усіх дрэваў у якія мы маглі ўрэзацца мы абралі тое, якое вырашыла нас забіць.

Ён праз плячо зірнуў на старое дрэва, якое ўсё яшчэ пагрозліва махала галлём.

— Ну до ўжо, — стомлена сказаў Гары, — Пойдзем да школы...

Іх прыбыццё было ані не такім трыюмфальным, як хлопцы сябе ўяўлялі. Здубелыя, пакрытыя чарнякамі і гузакамі, хлопцы пацягнулі свае валізы па травяным схіле да вялізных дубовых дзвярэй замка.

— Думаю святкаванне ўжо пачалося, — апусціўшы валізу ля прыступак і ціха зірнуўшы на яскрава асветленныя вокны, прамовіў Рон. — Гэй, Гары, пайшлі паглядзім... ці пачалося ўжо сартаванне!

Разам з Гары яны паспяшалі да вокан, каб зазірнуць у галоўную залу.

Незлічоная колькасць свечак лунала ў паветры асвятляючы чатыры доўгіх перапоўненных вучнямі сталоў, застаўленных залатымі талеркамі і бліскучымі кубкамі. А столя панад галавой, што як заўжды адлюстроўвала неба знадворку, зіхацела зоркамі.

Праз лес востраканцовых капелюшэй, Гары ўбачыў, як ў залу ўвайшоў доўгі шэраг перапалоханых першагодак, сярод якіх, ён разглядзеў Джыні, якую было добра відаць з-за яе яскрава-рудых візлеўскіх валасоў. Між тым, прафесарка МакГонагал, вядзмарка ў акулярах і з валоссем сабраным у тугі пук, вынесла і паставіла перад першагодкамі зэдлік, на які паклала знакаміты хогвартскі Сартавальны капялюш.

Штогод гэты жудасна стары, зацыраваны, пацёрты і брудны капялюш, размяркоўвае новых вучняў па чатырох хогвартскіх Дамах — Грыфіндоры, Хафлпафе, Рэйвенкло і Слізэрыне. Гары добра памятаў, як сам ў мінулым годзе стаяў і, скамянеўшы, чакаў яго рашэння, а капялюш размаўляў з хлопчыкам, мармычучы яму на вуха. Колькі жудасных секундаў, Гары баяўся, што капялюш адправіць яго да слізэрынскага Дому ў якім вучылася большасць самых цёмных чараўнікоў і вядзьмарак чым дзе-небудзь яшчэ... аднак капялюш, нарэшце адправіў яго ў Грыфіндор, разам з Ронам, Герміёнаю і астатнімі Візлі. А потым, яны нарэшце дапамаглі Грыфіндору, у першы раз за апошнія сем год, перамагчы Слізэрын у Кубку Дамоў.

Наперад быў пакліканы вельмі малы хлопчык з мышынага колеру валасамі і на яго галаву быў апрануты капялюш. Між тым гарыны вочы прамінулі хлопчыка і пачалі глядзець на Дамблдора, які сядзеў, назіраючы за размеркаваннем, за настаўніцкім сталом, а яго акуляры ў форме паўмесяцаў і доўгая сівая барада зіхецелі ў святле свечак. У колькіх крэслах ад Дамблдора, апрануты ў аквамарынавую мантыю, сядзеў Гільдэрой Локхарт. А на самым краі стала, Гары заўважыў агромістага і кудлатага Хагрыда, які добра прыклаўся да свайго кубку.

— Чакай... — прамармытаў Гары Рону. — Адно крэсла пустое... Дзе Снэйп?

Прафесар Снэйп быў самым нелюбімым гарыным настаўнікам. А Гары быў самым нелюбімым яго вучнем. Жорсткі і з’едлівы Снэйп, якога не любілі ўсе вучні, акрамя тых, што апынуліся ў яго Доме (а Снэйп узначальваў Слізэрын), выкладаў зеллеварства.

— Мо захварэў!— з надзеяй выказаў здагадку Рон.

— Ці ЗВОЛЬНІЎСЯ, — заўважыў Гары, — калі яму ЗНОЎ адмовілі ў пасадзе настаўніка па Абароне ад Цёмных мастацтваў!

— Альбо яго ЗВОЛЬНІЛІ!— з захапленнем прамовіў Рон. — Яго ж аніхто не любіць...

— А можа, — адчуўся за спінамі хлопцаў халодны голас, — ён чакае, каб вы распавялі яму, чаму з’явіліся да школы не на цягніку.

Гары павярнуўся. За іх з Ронам спінамі, у чорнай мантыі хістаемай халодным ветрам стаяў прафесар Северус Снэйп. Ён быў хударлявым мужчынай з жаўтлявай скурай, кручкаватым носам і па плечы даўжынёй чорнымі лоевымі валасамі. На яго твары лунала непрыемная ўсмешка, казаўшая Гары і Рону, што ў дадзены момант яны знаходзяцца ў зацяжкім становішчы.

— Ідзіце за мной, — загадаў прафесар.

Нават не рызыкуючы глядзець адно на аднаго хлопцы ўслед за Снэйпам крочылі па сходах у асветлены палаючымі паходнямі вестыбюль. З галоўнай залы да іх даносіўся прыемны пах ежы, але прафесар павёў іх прэчкі ад святла і цеплыні — па вузенькай каменнай лесвіцы, яны спускаліся ў падзямелле.

— Сюды!— адчыніўшы дзверы пакою, які знаходзіўся недзе ў сярэдзіне калідора і кажучы пальцам, сказаў Снэйп.

Пакрытыя дрыжыкамі хлопцы ўвайшлі ў кабінэт прафесара. Ухутаныя змрокам сцены былі застаўлены паліцамі са шклянкамі ў якіх плавала нешта гідкае, але ў дадзены момант Гары не надта хацелася ведаць што. Комін не гарэў і ў ім здаецца нават не было дроў. Снэйп зачыніў за сабой дзверы і, павярнуўшыся да хлопцаў.

— Ну што, — ціха прамовіў ён, — цягнік не дастаткова добры транспарт для вялікага Гары Потэра і яго вернага паплечніка Візлі? Што, хацелі аб’явіцца з ШЫКАМ, хлопчыкі?

— Ані, сэр, гэта ўсё з-за прахода на Кінгс Крос, ён...

— Сціхні!— халодна загадаў Снэйп. — Што сталася з машынай?

Рон нервова зглынуў. А ў Гары чарговы раз склалася ўражанне, што прафесар можа чытаць іхныя думкі. Аднак, калі праз імгненне, Снэйп кінуў перад імі свежы нумар “Вячэрняга Вяшчуна”, ён крыху супакоіўся.

— Зірніце, — прасыкаў Снэйп, кажучы на загаловак артыкула — “ЛЯТАЮЧЫ ФОРД АНГЛІЯ ЗБЯНТЭЖЫЎ МАГЛАЎ”. Ён ўзяў газэту і ўголас прачытаў,-“Два лонданскіх магла ўпэўненны, што бачылі, як стары аўтамабіль пралятаў над вежаю офіса паштовай службы...”, “Па апоўдні, місіс Хэці Бэйліс з Норфалка, развешваючы бялізну...”, “Містэр Ангус Фліт з Піблса, распавёў паліцыі...”. Шэсць ці сем маглаў. Гэта ж ТВОЙ бацька працуе ў камітэце па барацьбе са злаўжываннем маглаўскімі артэфактамі?— ЗІРНУЎШЫ НА Рона і ўсміхнуўшыся яшчэ больш гідка, спытаўся прафесар. — Божа мой, божачкі... уласны сын...

Раптам Гары адчуў сябе так, бы па яго жываце трапіла адна з буйных галінаў таго шалёнага дрэва. Што калі нехта даведаецца пра тое, што містэр Візлі зачараваў машыну... Ён не падумаў што...

— А калі я прайшоўся па парку, я заўважыў, што значная шкода была нанесена вельмі каштоўнай Лупцуючай вярбе, — працягваў прафесар Снэйп.

— Яно НАМ нанесла значна больш шкоды... — вырвалася ў Рона.

— СЦІХНІ!— зноўку гыркнуў Снэйп. — Шкада, што вы не ў маім Доме, ці былі бы выкінуты са школы, нават не прысеўшы з дарогі. Аднак, зараз я пайду і паклічу людзей, якія НА ШЧАСЦЕ маюць такія паўнамоцтвы. Чакайце тут.

Збляднелыя Гары і Рон зірнулі адно на аднаго. Гары больш не адчуваў сябе галодным, цяпер яго моцна муціла, таму ён імкнуўся не глядзець на гідкія склізкія істоты, што плавалі ў зялёнкай вадкасці на снэйпавых паліцах. А калі Снэйп пайшоў за галавой грыфіндорскага Дому прафесаркай МакГонагал, ім ад гэтага будзе ані не лепш. Тая была больш справядлівай за Снэйпа, але ўсё ткі вельмі суровай.

Прафесар вярнуўся праз дзесяць хвілінаў і прафесарка МакГонагал, зразумела ж, была з ім. Гары колькі разоў бачыў прафесарку раззлаванай, але ці то забыўся, ці то не бачыў, каб яна злавалася настолькі моцна. Яе вусны зрабіліся танюткімі танюткімі. Увайшоўшы ў кабінэт яна падняла палачку, Гары і Рон у жаху зрабілі крок назад, але прафесарка толькі прымусіла запалаць пусты комін.

— Сядайце, — прамовіла яна так, што абодва хлопцы апынуліся ў фатэлях ля коміна.

— А цяпер, расказвайце, — злавесна пабісківаючы акулярамі, загадала прафесарка.

Рон прыняўся распавядаць аб тым, што з імі здарылася, пачынаючы з таго, што праход на вакзале адмовіўся іх прапускаць.

— ... мы ня мелі іншага выбару, бо не змаглі патрапіць на цягнік.

— А чаму вы не даслалі саву ў школу?— спыталася прафесарка пазіраючы на Гары. — Наколькі я памятаю ТЫ маеш саву.

Гары здзіўлена паглядзеў на МакГонагал. Гэта здавалася відавочным, але толькі пасля яе слоў.

— Я... я не падумаў...

— Гэта, — сказала прафесарка, — і так зразумела.

У дзверы снэйпаўскага кабінэта нехта пастукаў. Выглядаючы самым шчаслівым у свеце чалавекам, Снэйп адчыніў. За дзвярыма стаяў хогвартскі дырэктар, прафесар Дамблдор.

Гарына цела скамянела. Дамблдор выглядаў невярагодна змрочным. Яго вочы панад неверагодна скрыўленым носам так паглядзелі на хлопцаў, што Гары пажадаў, каб яго з Ронам працягвала збіваць Лупцуючая вярба. У кабінэце на доўгі час запанавала цішыня.

— Растлумачце мне калі ласка, — нарэшце спытаўся ён, — навоша вы гэта зрабілі?

Яго голас быў поўным расчаравання. І лепей бы ён накрычаў на хлопцаў, таму што Гары ненавідзеў, калі з ім размаўляюць расчараваным тонам. У Гары былі прычыны не глядзець дырэктару ў вочы, таму аб тым што з імі здарылася, ён распавядаў дамблдоравым каленкам. Ён зноўку распавёў дырэктару пра тое, што з імі здарылася, акрамя таго, што машына на якой яны ляцелі, належыла містэру Візлі, што гучала так, быццам яны з Ронам знайшлі лятаючы аўтамабіль, наўпрост прыпаркаваным звонку станцыі. Хлопчык ведаў, што Дамблдор навылет бачыць, што ён нешта не дасказаў, але той анічога не пытаўся аб машыне. Калі Гары скончыў, ён папросту працягваў стаяць і глядзець на хлопцаў, праз свае акуляры.

— Ну, мы пайшлі па нашы рэчы, — з безнадзейнасцю ў голасе, прамовіў Рон.

— Аб чым вы кажыце, Візлі?— гыркнула прафесарка МакГонагал.

— Хіба ж вы нас не выключаеце са школы?— спытаўся Рон.

Гары хутка зірнуў на дырэктара і зноў апусціў вочы.

— Не цяпер, містэр Візлі, не цяпер, — адказаў Дамблдор. — Аднак я павінен давесці да вас абодвух, што ваша правіна вельмі сур’ёзная. Сёння ж я напішу аб усім вашым сем’ям. І папярэджваю вас, калі вы зробіце штось падобнае, я буду вымушаны выключыць вас.

Цяпер Снэйп выглядаў так, быццам нехта скасаваў Хрыстова Нараджэнне. Ён пракхекаўся і сказаў:

— Прафесар Дамблдор, гэтыя хлопцы з пагардаю аднесліся да дэкрэта аб абмежаваннях для непаўналетніх чараўнікоў, нанеслі сур’ёзную шкоду старому, каштоўнаму дрэву... і безумоўна, дзеі падобнага роду...

— Як пакараць гэтых хлопцаў, Северус, няхай вырашае прафесарка МакГонагал, — перабіў яго спакойным тонам дырэктар. — Яны навучэнцы яе Дому і адказвае за іх, менавіта яна. — Дамблдор павярнуўся да прафесаркі. — Мне трэба вярнуцца на банкет, Міневра, я павінен зрабіць колькі аб’яваў. Пойдзем, Северус, там ёсць даволі смачныя на выгляд заварныя пірожныя, якія я б хацеў паспрабаваць.

Снэйп паглядзеў на хлопцаў з выразам чысцюткай нянавісці на твары, аднак прымусіў сябе найхутчэй пакінуць уласны кабінет, каб пакінуць Гары і Рона разам з МакГонагал, якая ўсё яшчэ глядзела на хлопцаў, як надта разлютаваны арол.

— Ці не пайсці вам ў шпітальнае крыло, Візлі? У вас кроў цячэ.

— Ані, дзякуй, — паспешліва, рукавом, выціраючы кроў з рассечанай раны пад вокам адказаў Рон, — Мадам прафесар, я бы хацеў прысутнічаць на размеркаванні маёй сястры...

— Цэрымонія сартавання ўжо скончылася, — адказала МакГонагал. — Ваша сястра трапіла ў Грыфіндор.

— О, выдатна, — прамовіў Рон.

— І калі казаць аб Грыфіндоры...

Як хутка не гаворыла прафесарка, але Гары прымудрыўся яе перабіць.

— Мадам прафессар, здарэнне з машынай адбылося, яшчэ да пачатку заняткаў... Грыфіндор жа не павінен страціць з-за гэтага балы?— скончыўшы, ён з трывогай паглядзеў на МакГонагал.

Прафесарка працяла яго вачыма, але Гары быў упэўнены, што яна ледзь стрымлівае ўсмешку. Ува ўсялякім выпадку яе вусны зрабіліся меньш тонкімі.

— Я не буду здымаць з Грыфіндора балы, — адказала яна і ў Гары палегчыла на сэрцы. — Але вы ўсё адно павінны будзеце панесці пакаранне.

Гэта было лепей за самыя смелыя спадзяванні Гары. А то што Дамблдор напіша Дурслі. Гары дакладна ведаў, што тыя ўсяго толькі пашкадуюць, што Вярба не зрабіла з яго аладку.

Прафесарка зноў падняла палачку і накіравала яе на снэйпаў стол. З гучным ХЛАПКОМ на ім аб’явіліся вялізная талерка з бутэрбродамі, два срэбных кубкі і збанок ільдзянога гарбузовага соку.

— Ешце тут, а потым адразу ж ідзіце ў грыфіндорскую гасцёўню, — прамовіла яна. — А я павінна вярнуцца на банкет.

Як толькі за прафесаркай зачыніліся дзверы, Рон працягла але ціха свіснуў.

— Уф, я вырашыў, што нас неадкладна пакараюць, — схапіўшы бутэрброд заявіў ён.

— І я, — адказаў яму Гары і таксама ўзяў сабе бутэрброда.

— Але ж як нам “пашчасціла”, — ротам, поўным кураціны і вяндліны, прамовіў Рон. Фрэд з Джорджам ляталі на машыне пяць ці шэсць разоў і ІХ не заўважыў аніводзін магл, — Рон праглынуў і зноўку добра кусіў ад бутэрброда. — І ўсё ткі, ЧАМУ ў нас не атрымалася прайсці праз бар’ер?

Гары паціснуў плячыма.

— Цяпер мы павінны сачыць за кожным сваім крокам, — прамовіў ён, з лагодаю робячы глыток гарбузовага соку. — Але, як шкада, што мы не можам прысутнічаць на банкеце...

— Напэўна прафесарка не хацела, каб мы паказаліся ў выгодным свеце, — мудра заўважыў Рон. — Каб аніхто не вырашыў, што прылятаць ў школу на аўтамабіле, гэта так крута.

Калі хлопцы з’елі столькі бутэрбродаў, сколькі ў іх магло памясціцца (а талерка напаўняла сама сябе), яны пакінулі кабінэт Снэйпа і знаёмым шляхам накіраваліся ў грыфіндорскую вежу. Прамінуўшы размаўляючыя адзін з адным партрэты і з рыпеннем рухаючыеся даспехі, яны падняліся вузкімі каменнымі сходамі і трапілі ў знаёмы калідор, што вёў да ўваходу ў грыфіндорскую гасцёўню, які быў схаваны за партрэтам вельмі тоўстай жанчыны ў шоўкавай ружовай сукенцы.

— Пароль?— спыталася Тлустая Пані ў падыйшоўшых да яе хлопцаў.

— Эмм... — толькі і змог сказаць Гары.

Яны ня ведалі пароля, бо пакуль не бачылі грыфіндорскага прэфекта. Аднак дапамога прыйшла да іх амаль адразу. Хлопчыкі адчулі за сваімі спінамі шпаркія крокі, а павярнуўшыся ўбачылі, як да іх нясецца Герміёна.

— ВОСЬ вы дзе! Што з вамі ЗДАРЫЛАСЯ? Па школе ходзяць самыя ДУРНЫЯ чуткі... быццам бы вас выкінулі са школы за тое, што вы разбілі лятаючы АЎТАМАБІЛЬ.

— Ані, нас не выгналі, — запэўніў яе Гары.

— Няўжо, вы НАСАМРЭЧ прыляцелі сюды?— прамовіла Герміёна, якая магла размаўляць ня меньш сурова за саму МакГонагал.

— Годзе ўжо лекцый, — перабіў яе Рон. — Лепей скажы нам новы пароль.

— “Новазеландскі шпак”, — раздражнённа адказала дзяўчынка, — спадзяюся вы не...

Герміёна не паспела дагаварыць, бо партрэт Тлустай Пані ад’ехаў, адчыніўшы праход у грыфіндорскую гасцёўню, адкуль пачулася бура апладысментаў. Здавалася аніхто з грыфіндорйцаў не думаў класціся спаць, гасцёўня была перапоўнена; сёй-той, чакаючы прыходу Гары і Рона, ускараскаўся на сталы і спінкі фатэляў. Як толькі праход адкрыўся ў адтуліну высунулася колькі рук, якія зацягнулі хлопцаў усярэдзіну, а Герміёна была вымушана караскацца самастойна.

— Выдатна!— пралямантаваў Лі Джордан. — Ну проста геніяльна! Якое аб’яўленне! Урэзацца на машыне ў Лупцуючую вярбу, народ будзе казаць аб гэтым яшчэ шмат год!

— Малайчына, — сказаў Гары нейкі пяцігодка з якім хлопчык дагэтуль нават не размаўляў аніразу; а хтосьці сяброўскі паляпаў яго па спіне, як быццам Гары толькі што выйграў марафон.

— Маглі б і нас паклікаць, — праціснуўшыся ў натоўпе да хлопцаў, у адзін голас заявілі Фрэд з Джорджам. Рон папунсавеў і збянтэжана ўсміхнуўся, але Гары заўважыў сярод натоўпу, чалавека, які ані ня быў у захапленні з іх учынка. Персі ўзвышаўся панад галовамі першагодак і здавалася, спрабаваў праціснуцца да Гары і Рона дастаткова блізка, каб даць ім дыхта. Гары штурхнуў сябра ў бок і кіўнуў галавою ў бок Персі і Рон яго намёк зразумеў.

— Добра, мы мабыць пойдзем... стаміліся, — прамовіў ён і хлопцы пачалі праціскацца да дзвярэй у процілеглым канцы пакоя, дзе былі вінтавыя сходы, якія вялі да спалень.

— Дабранач, — сказаў Гары Герміёне, якая была не меньш раззлаванай за Персі.

Праз натоўп, працягваючы ляпаць іх па спінах, у хлопцаў атрымалася дабрацца да вінтавых сходаў, дзе іх нарэшце чакала палёгка. Яны крочылі на самы верх да дзвярэй сваёй старой спальні, на якіх цяпер вісела шыльда з надпісам “Другі год”. Адчыніўшы дзверы, Гары і Рон увайшлі ў знаёмы круглы пакой з пяццю ложкамі пад балдахінамі з чырвонага аксаміта і высокімі вузкімі вокнамі. Там іх ужо чакалі іхныя валізы прыстаўленыя да ложкаў.

Рон вінавата ўсміхнуўся Гары..

— Я разумею, што я не павінен атрымліваць ад гэтага задавальненне, але ж...

Тут дзверы спальні зноў адчыніліся і ў пакой завіталі астатнія хлопцы-другагодкі — Шымас Фініган, Дын Томас і Нэвіл Лонгботам.

— НЕВЕРАГОДНА!— шырока ўсміхаючыся, сказаў Шымас.

— Крута, — дадаў Дын.

— Надзвычайна, — з глыбокай павагай, прамовіў Нэвіл.

І Гары ўжо не мог анічога з сабой зрабіць. Ён таксама ўсміхнуўся.