Гары Потэр і патаемная зала

РАЗДЗЕЛ VI
Гільдэрой Локхарт

Аднак на працягу ўсяго наступнага дня, Гары ўсміхнуўся толькі аднойчы і то злёгку. Пачалося ўсё, як толькі яны ранніцай спусціліся ў галоўную залу на сняданак. Чатыры доўгіх сталы пад зачараванай (на гэты раз пахмурна шэрай) столлю, былі перапоўнены міскамі з кашай, вэнджаным селядцом, падносамі з горамі тостаў і талеркамі з яйкамі ды беконам. Гары і Рон прыселі паміж Герміёнаю, што прысланіўшы кнігу да збана з малаком, чытала “Угалоп з упірамі” і суха павіталася з хлопцамі, бо ўсё яшчэ злавалася на іх і Нэвілам, які наадварот сустрэў іх з радасцю.

— Хутка будзе пошта, — прамовіў Нэвіл, хлопчык які меў круглы твар, паталагічнае нешанцаванне і самую дзіравую памяць з усіх, каго колісь ведаў Гары. — Упэўнены, бабуля дашле мне купу рэчаў, якія я прымудрыўся забыцца.

Гары ледзь паспеў прыняцца за сваю аўсянку, калі панад іх галовамі, сапраўды адчуўся парывісты шыпячы гук і сотня соў струменем панесліся з-пад столі да балбочучых вучняў кідаючы перад імі лісты і паштоўкі. Нечакана ў Нэвіла трапіла нешта вялікае і камякаватае, адскочыўшы ад нэвілавай галавы ў збан з малаком, абпырскаўшы Герміёну і хлопчыкаў малаком і пер’ем.

— Эрал!— выцягваючы за ногі перапэцканую малаком саву прамовіў Рон. Той без прытомнасці паваліўся на стол, трымаючы ў дзюбе нешта чырвонае.

— Толькі не гэта... — ледзь дыхаючы прастагнаў хлопчык.

— З ім ўсё добра, — асцярожна паштурхаўшы Эрала пальцам сказала Герміёна. — Ён жывы.

— Ды не... я вось пра ШТО.

Рон паказаў на чырвоны канверт. З пункту гледжання Гары, у ім не было анічога незвычайнага, але Рон і Нэвіл глядзелі на канверт так, быццам той вось вось выбухне.

— Дык, а што здарылася та?— не разумеючы спытаўся Гары.

— Яна... — слабым голасам прамовіў Рон. — Яна даслала мне лямантоўку.

— Табе ўсё ткі лепш яе адкрыць, — слабым шэптам параіў Нэвіл. — Ці то будзе яшчэ горш. Неяк бабуля даслала мне такую, а я яе праігнараваў, — ён зглынуў. — Гэта было жудастна.

Гары ўбачыў скамянелыя твары сяброў, вытапарыўшыеся на канверт.

— А што за лямантоўка?— спытаўся ён.

Але ўся ўвага Рона цяпер была прыкавана да канверта, які пачаў дыміцца ў кутках.

— Адчыняй хутчэй, — заклікаў яго Нэвіл. — Праз колькі хвілінаў усё скончыцца...

Дрыготкай рукой, Рон выцягнуў канверт з эралавай дзюбы і адчыніў. Нэвіл імгненна заткнуў вушы пальцамі і праз імгненне Гары зразумеў навошта. Першы час яму здалося бы НЕШТА выбухнула, залу, абтрасаючы са столі пыл, напоўніла аглушальнае равенне.

— ...СКРАСЦІ МАШЫНУ, Я НЕ ЗДЗІВІЛАСЯ, КАЛІ Б ЦЯБЕ ВЫКІНУЛІ СА ШКОЛЫ; ПАЧАКАЙ, ВОСЬ Я ДА ЦЯБЕ ДАБЯРУСЯ; ЦІ ТЫ НЕ ПАДУМАЎ, ЯКІЯ ДУМКІ ПРЫЙШЛІ НАМ З БАЦЬКАМ ДА ГАЛАВЫ, КАЛІ МЫ ВЯРНУЛІСЯ ДА МАШЫНЫ І ЎБАЧЫЛІ ШТО ЯНА ЗНІКЛА...

Голас Місіс Візлі ўзмоцнены ў сто разоў лунаў пад столлю і рэхам адбіваўся ад каменных сценаў так, што на сталах бразгаталі талеркі. Усе згрудзіўшыеся ў галоўнай зале павярнулі галовы, каб паглядзець на таго хто атрымаў лямантоўку, а Рон у сваім крэсле апусціўся так нізка, што бачна было толькі яго, зрабіўшыйся малінавым лоб.

— КАЛІ ЎЧОРА ЎВЕЧАРЫ, — працягваў голас, — МЫ АТРЫМАЛІ ЛІСТА АД ДАМБЛДОРА, БАЦЬКА ЛЕДЗЬ НЕ ПАМЁР АД СОРАМУ; ЦІ Ж ГЭТАМУ МЫ З ІМ ЦЯБЕ ВУЧЫЛІ; ТЫ І ГАРЫ МАГЛІ ЗАГІНУЦЬ...

Гары было цікава, як хутка прагучыць яго імя. З ўсёй моцы, ён імкнуўся рабіць выгляд, што не чуе голасу, які прымушаў пульсаваць яго барабанныя перапонкі.

-... ГЭТА БОЛЬШ ЧЫМ ГАНЬБА. ТВАЙГО БАЦЬКУ ЦЯПЕР ЧАКАЕ СЛУЖБОВАЕ РАССЛЕДАВАННЕ І Ў ГЭТЫМ ЦАЛКАМ ТВАЯ ВІНА, КАЛІ ХОЦЬ РАЗ ТЫ ДАЗВОЛІШ СЯБЕ ВЫКІНУЦЬ ШТОСЬ ПАДОБНАЕ, МЫ НЕАДКЛАДНА ЗАБЯРЭМ ЦЯБЕ СА ШКОЛЫ.

Настала звінячая цішыня. Чырвоны канверт, які Рон выпусціў з саслабелых пальцаў, успыхнуў яскравым полымям і праз колькі секунд ператварыўся на попел. Гары і Рон сядзелі ашаломленыя, як быццам па ім толькі што прайшлася прыліўная хваля. Колькі чалавек засмяялася і паступова зноўку адчуўся звыклы гуд галасоў.

Зачыніўшы “Угалоп з упірамі”, Герміёна зірнула на Ронаву патыліцу.

— Ну, ня ведаю на што ты спадзяваўся, Рон, але...

— Толькі ня трэба казаць, што я гэта заслужыў, — адгыркнуўся Рон.

Гары адсунуў прэч талерку з аўсянкай. Яго ўлонне палала ад пачуцця сваёй віны. Містэра Візлі чакае службовае расследваванне. І гэта пасля ўсяго таго, што яны з місіс Візлі зрабілі для яго ўлетку...

Аднак, у хлопчыка было замала часу на развагі. Да іх стала наблізілася прафесарка МакГонагал і раздала ўсім лісткі з раскладам заняткаў. Зірнуўшы ў лісток Гары ўбачыў, што сёння, першым урокам у іх будзе падвоенае зёлазнаўства разам з хафлпафцамі.

Гары, Рон і Герміёна разам пакінулі замак і, прамінуўшы агароды, крочылі да цяпліцаў, дзе былі пасаджаны разнастайныя чароўныя расліны. Што не казаць, а адну добрую справу лямантоўка ўсё ткі зрабіла. Цяпер Герміёна вырашыла, што хлопцы былі дастаткова пакараны і зноў пачала адносіцца да іх з прыязнасцю.

Падыйдзя да цяпліцаў, сябры заўважылі згрудзіўшыхся там вучняў, што чакалі ля ўвахода прафесарку Спроўт, якая аб’явілася ў суправаджэнні Гільдэроя Локхарта. Яны крочылі па траўніку ад ўскрайка леса, Рукі прафесаркі былі перабінтаваны. Гары адчуў дакоры сумлення, бо заўважыў, што прафесары ішлі ад Лупцуючай вярбы, колькі з галінаў якой, цяпер былі перавязаны.

Прафесарка Спроўт была маленечкай прысадістай вядзьмаркаю ў зацыраваным старым капелюшы на непаслухмяным валоссі, а на яе вопрадцы і пад яе пазногцямі было столькі зямлі, што ўбачыўшы прафесарку, цётка Пятунья грымнула бы ў непрытомнасці. Гільдэрой жа Локхарт наадварот быў апрануты ў чысцюткую бірузовую мантыю, а яго ідэальна ўкладзенае залатое валоссе зіхацела з-пад бірузовага капелюша з залатой аблямоўкай.

— Вітаю ўсіх!— абдараваўшы дзяцей прамяністай усмешкай, усклікнуў ён.-Я тут проста дэманстраваў прафесарцы Спроўт, як лепей лекаваць Лупцуючую вярбу! Аднак я ані не жадаю, каб вы збеглі адсюль з думкаю, бы я ведаю зёлазнаўства лепш за вашу настаўніцу! Не, але ж я падчас сваіх падарожжаў, выпадкова сстрэў шмат разнастайных экзатычных раслін...

— Сёння, парнік нумар тры, дзеці!— мятаючы перуноў, прамовіла звычайна вясёлая прафесарка.

У натоўпе адчуўся зацікаўлены гоман. Раней яны звычайна працавалі толькі ў першым парніку... трэці знаходзіўся крыху далей і ў ім раслі больш небяспечныя і таму больш цікавыя расліны. Прафесарка Спроўт зняла са свайго паса ключ і адамкнула дзверы. У нос Гары кінула пахам вільготнай зямлі ды ўгнаенняў у змешку з цяжкім водарам агромістых, да столі вышынёй, парасонападобных кветак. Ён ужо збіраўся ўслед за Ронам і Герміёнаю прайсці ўсярэдзіну, як на поўдарозе яго локаць схапіла рука Локхарта.

— Гары! Я даўно хацеў сказаць табе сёе-тое... прафесарка Спроўт, ці вы не будзеце супраць, калі Гары на пару хвілін спазніцца?

Усім сваім разлютаваным выглядам прафесарка паказала, што будзе супраць...

— Вось і добра, дзякуй, — не звяртаючы на гэта ўвагі, сказаў Локхарт і зачыніў дзверы перад яе тварам.

— Гары, — прамовіў ён хістаючы галавой і сонечнае праменне адбівалася ад яго белых зубоў, — Гары, Гары, Гары.

Ушчэнт збянтэжаны Гары толькі маўчаў у адказ.

— Калі я пачуў... зразумела, гэта толькі мая віна. Не паверыш, як я злуюся на сябе самога.

Гары не разумеў аб чым той кажа. Ён ўжо збіраўся сказаць аб гэтым, але Локхарт працягваў.

— Ня памятаю, калі ў апошні раз я быў настолькі сшакаваным. Прыляцець ў школу на машыне! І вядома ж я зразумеў чаму ты так зрабіў. Гэта ж відавочна. Гары, Гары, ГАРЫ.

Гэта было даволі дзіўным, але Локхарт прымудраўся казаць кожны са сваіх бліскучых зубоў нават калі маўчаў.

— Я даў табе прагу да публічнасці?— працягваў прафесар. — Я заразіў цябе гэтай ХВАРОБАЙ. Ты аб’явіўся са мной на першай старонцы газэты і не змог дачакацца, каб трапіць туды зноў.

— Вох... ані, прафесар, справа ў тым...

— Гары, Гары, Гары, — моцна ухапіўшы хлопчыка за плячо, прамовіў Локхарт. — Я ЎСЁ РАЗУМЕЮ. Натуральна, паспрабаваўшы славы першы раз, заўсёды хочацца зведаць яе яшчэ і яшчэ... як я сябе за гэта вінавачу, бо гэта раней ці пазней захапіла б твой розум... але зразумей, мой хлопчык, нельга прымушаць МАШЫНЫ ЛЯТАЦЬ толькі дзеля таго, каб цябе заўважылі. І, супакойся калі ласка, добра? Вядомасць сама прыйдзе да цябе, калі ты будзеш крыху больш старэйшым. Так, так, я разумею пра што ты зараз думаеш! “Добра яму пра гэта казаць, ён ужо сусветна вядомы чараўнік!” Аднак, калі мне было дванаццаць год, я быў гэдак жа як і ты, анікім. Я быў анікім нават большым за цябе! Я маю на ўвазе, што пра цябе сёй-той усё ткі чуў. Я зараз аб тваіх сутычках з тым Чыё Імя Нельга Называць!— Локхарт зірнуў на маланкападобны шнар на гарыным ілбе. — Ведаю, ведаю, гэта зусім не тое, што пяць разоў запар атрымаць прыз “Вядзьмарскага тыднёвіка” за самую ачаравальную ўсмешку... але ж, Гары, гэта толькі ПАЧАТАК, разумееш, толькі ПАЧАТАК.

Локхарт па сяброўску падміргнуў хлопчыку і пайшоў прэчкі. Колькі секунд, Гары аслупянела стаяў на адным месцы, аднак прыпомніўшы, што павінен знаходзіцца на занятках, адчыніў дзверы цяпліцы і слізгануў усярэдзіну.

Прафесарка Спроўт стаяла ў цэнтры цяпліцы, ля паліцы з гаршкамі, па краі якой ляжала дванаццаць пар разнакаляровых навушнікаў. Калі Гары заняў сваё звычайнае месца між Ронам і Герміёнаю, прафесарка паведаміла.

— Сёння мы будзем займацца перасадкаю мандрагоры. Хто мне распавядзе пра яе ўласцівасці?

Анікога не дзівіла, што першай у паветра ўзнялася рука Герміёны.

— Мандрагора, ці як яе клічуць яшчэ — вядзмаркіна зёлка, мае наймацнейшыя ажыўляючыя магчымасці. — сваім звычайным тонам, быццам вызубрыла ўвесь падручнік, паведаміла дзяўчынка. — Яе выкарыстоўваюць дзеля таго, каб вярнуць першапачатковы выгляд людзям, якія былі некім ператвораны, альбо пракляты.

— Выдатна, — сказала прафесарка Спроўт, — Дзесяць балаў Грыфіндору. Так, мандрагоры з’яўляюцца найважлівейшым інгрэдыентам большасці з проціатрутаў. Аднак, яны таксама нясуць небяспеку. Хто раскажа чаму?

Ледзь не збіўшы па дарозе гарыны акуляры, рука Герміёны зноўку ўзнялася ў паветра.

— Галас мандрагоры, смяротна небяспечны для тых хто яго чуе, — выпаліла яна.

— Цалкам дакладна. — прамовіла прафесарка. — Яшчэ дзесяць балаў Грыфіндору. Так, аднак мандрагоры з якімі мы будзем працаваць зусім маленькія.

Прафесарка паказала ім на шэраг глыбокіх латкоў.авучэнцы наблізіліся да іх, каб лепей разглядзець. З латкоў у радочак тырчала каля сотні невялічкіх кусточкаў пурпурова зялёнага колеру, якія на гарыну думку былі цалкам звычайнымі і ён аніяк не мог зразумеў пра што мела на ўвазе Герміёна, калі штосьці казала пра іх “галас”.

— А зараз, няхай кожны возьме сабе па пары навушнікаў, — загадала Спроўт.

Між дзецьмі адразу ж пачалася невялічкая сутычка, бо аніхто не жадаў каб яго навушнікі былі ружовымі і пухнатымі.

— Цяпер, па маёй камандзе апраніце свае навушнікі і пераканайцеся, што яны НАДЗЕЙНА закрываюць вашыя вушкі. — папярэдзіла навучэнцаў прафесарка. — Калі зняць іх будзе небяспечна, я падыму ўгору вялікі палец. Гатовы? АПРАНУЦЬ навушнікі.

Па загадзе настаўніцы Гары начапіў навушнікі, яны надзейна прыхавалі яго слых ад усялякага гуку. Прафесарка Спроўт ўзяла ружовую і пухнатую пару, начапіла яе на галаву, падкасала рукавы, моцна схапіла адзін з кусточкаў і праз намаганне рванула ўгору.

Аніхто не пачуў, як Гары вохнуў ад здзіўлення.

Замест звычайнага кораня, з зямлі выцягнулася маленечкае, бруднае і надта выродлівае немаўля з пуком лістоты, што рос адразу ж з яго галавы. Немаўля мела бледна зялёную спярэшчаную крапінкамі скуру і было бачна, як яно раве ўва ўсю моц сваіх грудзяў.

Пасля гэтага, прафесарка выцягнула з-пад свайго стала вялізны кветкавы горшчык поўны кампоста і понасцю пагрузіла ў яго мандрагору, пакінуўшы на паверхні толькі пук лісця. Скончыўшы працу, яна абтрэсла рукі, узняла ўгору вялікага пальца і зняла ўласныя навушнікі.

— Нашыя мандрагоры цяпер толькі саджанцы і іх галас не здольны забіць вас, — спакойна, быццам зрабіла штосьці цалкам звычайнае, накшталт палівання бегоніі, паведаміла Спроўт, — аднак ён ЗДОЛЬНЫ накаўтаваць вас на колькі гадзін. А паколькі, як я разумею, вы не жадаеце згубіць свой першы школьны дзень, упэўніцеся, што вашы навушнікі находзяцца на патрэбным месцы. Я пакажу вам, калі надыйдзе час скончыць заняткі.

— Па чатыры чалавекі ў кожнага латка... вось тут будзе вялізны запас горшчыкаў... а вунь там ў мяшку вы знойдзеце кампост... і яшчэ, сцеражыцеся атрутных тэнтакулаў у іх пачалі прарэзвацца зубкі.

Кажучы гэта, Спроўт пляснула па калючай цёмна чырвонай расліне, якая ўпотай цягнула да яе пляча сваё доўгае шчупальца.

Ля латка да Гары, Рона і Герміёны далучыўся нейкі кучаравы хлопчык з Хафлпафу, якога Гары ведаў на твар, але ніколі з ім не меў стасункаў.

— Джасцін Фінч-Флечлі, — ззяючы назваўся ён і патрос гарыну руку. — А вас ўсіх я, зразумела ж, ведаю, ты наш вядомы Гары Потэр... ты — Герміёна Грэйнджэр... лепшая вучаніца па ўсіх дысцыплінах... — Герміёна заззяла, калі Джасцін трос яе руку... — А ты Рон Візлі. Гэта ж табе належыў той лятаючы аўтамабіль?

Рон нават не ўсміхнуўся. З яго галавы пэўна дагэтуль не знікла памяць аб лямантоўцы.

— Гэты Локхарт — ён супэр, згодны?— шчасліва прамовіў Джасцін, напаўняючы разам з тройцай горшыкі кампостам з драконавага гною. — Ён жахліва адважны дзядзька. Чыталі яго кнігі? Я б з жаху памёр, калі б мяне ваўкалак загнаў у тэлефонную будку, а ён ані, ён заставаўся хладнакроўным... а потым бац... гэта проста ФАНТАСТЫКА.

— Бацькі мяне ў Ітан жадалі накіраваць, але ж я так задаволен што замест Ітана трапіў у Хогвартс. Не, зразумела, маці была крыху расчаравана, аднак калі я даў ёй пачытаць кнігі Локхарта, думаю яна зразумела наколькі карысна, калі ў сям’і ёсць адукаваны чараўнік...

Аднак адказаць штосьці было немагчыма. Яны зноў начапілі навушнікі на галовы і засяродзіліся на перасадцы мандрагораў. У руках прафесарцы Спроўт гэта выглядала як вельмі лёгкі занятак, але на самой справе ўсё было даволі складана. Мандрагорам аднолькава не падабалася, і калі іх выцягвалі з зямлі, і калі спрабавалі пасадзіць ў горшык з кампостам. Яны круціліся, штурхаліся нагамі, махалі ў паветры маленечкімі кулачкамі і спрабавалі кусіць аб’явіўшыміся ўжо вострымі зубкамі; Гары згубіў хвілінаў дзесяць, запіхваючы ў горшык адну асабліва тлустую мандрагору.

Калі заняткі скончыліся, Гары, як і ўсе астатнія быў узапрэлым, яго цела балела, а сам ён з галавы да ног быў перапэцканы зямлёю. Па сігнале прафесарцы Спроўт, яны знялі навушнікі і накіраваліся да замку, каб хуценька абмыцца, пераапрануцца і паспяшаць разам з астатнімі грыфіндорцамі на заняткі па ператварэннях.

Заняткі ў прафесаркі МакГонагал аніколі не былі лёгкімі, але сёння праца была асабліва цяжкай. Усё, што Гары вывучыў у мінулым годзе за лета выветрылася з яго галавы. Замест таго, каб ператварыць жука на гузік, хлопчык толькі пазаймаўся з ім фізкультурай, бо той ўвесь час імкліва збягаў ад яго палачкі.

Але яшчэ горшыя праблемы былі ў Рона. Ён заматаў палачку запазычаным у кагосці чараскотчам, але яна здаецца ўжо не падлягала рэмонту. Увесь час яна трашчала і сыпала іскрамі, а калі Рон, усё ткі паспрабаваў ператварыць свайго жука, таго ахутаў густы шэры дым, пахлы стухлымі яйкамі. Нарэшце, Рон, выпаткова раздавіў свайго жука лакцём і быў вымушаны папрасіць у прафесаркі МакГонагал новага, ад чаго яна ані не была задаволена.

З палёгкаю Гары пачуў званочак запрашаўшы ўсіх на абед, яго мозг цяпер, больш нагадваў выціснутую губку. Усе навучэнцы пакінулі кабінэт у якім застаўся адзін толькі Рон, што працягваў апантана калаціць сваёй палачкай па парце.

— Дурная... анінашто не здольная... штука...

— Слухай, напішы дадому, каб цябе набылі новую, — прапанаваў Гары, калі палачка чарговы раз стрэліла ў паветра феервергам іскрынак.

— І атрымаць новую лямантоўку, — запіхаўшы, працягваючую шыпець палачку ў сваю торбу. — “ГЭТА ЦАЛКАМ ТВАЯ ВІНА, У ТЫМ ШТО ПАЛАЧКА БЫЛА ЗЛАМАНА...”

Ронаў настрой ані не палепшыўся і калі спусціўшыся на абед, яны сустрэлі Герміёну, якая паказала ім колькі ідэальных гузікаў для паліто, якія яна стварыла падчас заняткаў.

— А што ў нас пасля абеду?— паспешліва мянняючы тэму, спытаўся Гары.

— Абарона ад Цёмных мастацтваў, — імгненна выпаліла Герміёна.

— НАВОШТА, — схапіўшы яе графік, спытаўся Рон, — ты пазначыла ўсе локхартаўскія лекцыі маленечкімі сэрцанькамі?

Герміёна вырвала ў Рона свой графік, а яе тварык пачырванеў ад злосці.

Скончыўшы абедаць, сябры выйшлі надворак. Герміёна, прысеўшы на каменныя прыступкі, уткнула носа ўва “Угалоп з упірамі”, а Гары з Ронам прыняліся разважаць аб квідытчы. Прамінула колькі хвілінаў іхнай размовы, калі Гары адчуў, што за ім нехта пільна назірае. Аглядзеўшыся, Гары ўбачыў маленечкага хлопчыка з мышыннага колеру валасамі, якога ўчора бачыў праз вакно з Сартавальным капелюшом на галаве. У сваіх ручках малы сціскаў штось нагадваючае звычайную маглаўскую фатакамеру. Калі хлопчык зразумеў, што Гары заўважыў яго, твар малога імгненна зрабіўся яскрава чырвоным.

— Як маесся, Гары? Я... я — Колін Крыві, — ледзь дыхаючы прамовіў ён і зрабіў колькі крокаў наперад. — Я таксама з Грыфіндору. Ці ты не будзеш... супраць, калі я цябе... я цябе сфатаграфую?— вымавіў Колін і падняў камеру да вачэй.

— Сфатаграфуеш?— абыякава перапытаў у яго Гары.

— Ну, каб мне паверылі, што мы з табой сапраўды знаёмы, — з прагнасцю ў голасе прамовіў Колін, працягваючы набліжацца да Гары. — Я шмат пра цябе ведаю, а яшчэ больш мне расказалі іншыя. Аб тым як ты перажыў напад Сам Ведаеш Каго, як ён паспрабаваў цябе забіць, а знік сам, а ў цябе на ілбе застаўся шнар-маланка, — вочы малога стрэлілі кудысьці пад гарыну чэлку. — А хлопчык з майго пакою, расказаў, што калі апрацаваць здымак у адпаведным зеллі, людзі на ім будуць РУХАЦЦА. — дрыжачы ад узбуджэння, Колін набраў у грудзі пабольш паветра і забалбатаў, — Тут так ВЫДАТНА. Я ніколі не здагадваўся, што ўсе тыя дзівосы, што са мной дзеяцца — сапраўдная магія, ажно пакуль не атрымаў ліст з Хогвартса. Мой тата малочнік, ён таксама ня мог у гэта паверыць. Так што цяпер я раблю шмат фатаграфій, каб мажліва было адправіць іх дадому. Так цудоўна, што я магу быць адным з вас... — з мальбой у вачах ён паглядзеў на Гары... — а можа твой сябра сфатаграфуе нас разам? А потым ты падпішаш здымак.

— ПАДПІСАЦЬ ЗДЫМАК? Ты раздаеш ФОТКІ З АЎТОГРАФАМІ, Потэр?

Гучны і з’едлівы голас Драко Малфоя разнесся па ўсяму двары, ён устаў ззаду Коліна, а па баках ад Малфоя, як і заўсёды ў Хогвартсе, усталі яго паплечнікі Крэйб і Гойл.

— Усім ўстаць у чаргу!— крыкнуў Малфой згрудзіўшымся у двары навучэнцам, — Зараз Гары Потэр будзе раздаваць фоткі з аўтографамі!

— Нават не збіраўся, — сціскаючы кулакі, раззлавана прамовіў Гары. — Заткніся, Малфой.

— Ты папросту зайздросціш, — піснуў Колін, чыё цельца было таўшчынёй з шыю Крэйба.

— ЗАЙЗДРОШЧУ?— спытаўся Малфой, усе хто быў знадворку прыслухаліся да размовы, таму Драко больш ня трэба было крычаць. — Чаму зайздросціць? Я не хацеў бы мець шнар праз усю галаву. І не лічу, што калі цябе раскавялілі чэрап, ты павінен зрабіцца некім асаблівым.

Крэйб з Гойлам пачалі тупа гігікаць.

— Нажрыся смаўжоў, Малфой, — разлютавана сказаў Рон. Крэйб кінуў гігікаць і, паціраючы агромістыя косткі на сваіх кулаках, пагрозліва рушыў да хлопца.

— Асцеражыся, Візлі, — здзекліва ўсміхнуўся Малфой. — Ты не павінен трапляць у непрыемнасці, ці то твая матулька прыедзе і забярэ цябе са школы... — Малфой зрабіў свой голас высокім і пранізлівым, — КАЛІ ХОЦЬ РАЗ ТЫ ДАЗВОЛІШ СЯБЕ ВЫКІНУЦЬ ШТОСЬ ПАДОБНАЕ...

Гурток сізэрынскіх пяцігодак, стаялых непадалёк голасна зарагатаў.

— А ты жадаў бы, Візлі, мець потэраву фотку з аўтографам, — пахмыльнуўся Малфой. — Яна ж будзе каштаваць больш за ўсю вашу хату.

Рон выхапіў сваю замотаную чараскотчам палачку, але тут Герміёна гучна зачыніла “Угалоп з упірамі” і прашапатала яму:

— Ціха!

— Што тут тварыцца?— праз імгненне далунаў да іх голас Гільдэроя Локхарта, які хутка крочыў у іх бок, так што яго бірузовая мантыя развівалася ззаду. — Што тут тварыцца? Хто тут фота з аўтографамі раздае?

Гары хацеў ужо сказаць нешта, але Локхарт схапіў яго за плечы і вясёла прароў:

— Ня трэба было і пытацца! Гэта зноўку ты, Гары!

Сціснуты Локхартам і палаючы са знявагі, Гары ўбачыў як Мафой усміхаючыся слізнуў у натоўп.

— Хадзем сюды, містэр Крыві, — ззяючы, паклікаў Коліна Локхарт. — Падвойны партрэт, гэта будзе больш чым справядліва, і мы АБОДВА падпішам яго табе.

Колін няўмела падняў камеру, зрабіў здымак і тут адчуўся звон, заклікаючы ўсіх на працяг заняткаў.

— Ужо час, цяпер вам трэба быць там, — клікнуў Локхарт згрудзіўшымся навучэнцам і сам накіраваўся да замку, моцна прыціскаючы да сябе Гары, які цяпер вельмі хацеў добра ведаць якую-небудзь знікальную замову.

— Выслухай словы старэйшага сябра, Гары, — па бацькоўску прамовіў прафесар, калі яны ўваходзілі ў школу праз бакавы праход. — Сёння я абараніў цябе, перад юным Крыві... ён фатаграфаваў цябе разам са мной і цяпер твае школьныя сябрукі не будуць лічыць, што ты выбэндываешся...

Не слухаючы гарыны спробы апраўдацца, Локхарт, імкліва пацягнуў хлопчыка ўздоўж усыпанага, вытарапіўшыміся на іх, вучнямі калідора, а потым сходамі на наступны паверх.

— Раздаваць карткі з аўтографамі на даденым этапе тваёй кар’еры — сапраўднае глупства... і калі казаць шчыра, Гары, выглядае крыху па-позерску. Зразумела ж, прыйдзе час, калі ты, як і я сам, ані не будзеш у стане на вуліцу выйсці не маючы з сабой пачак-другі, але... — прафесар злёгку гігікнуў, — я не думаю, што у тваім жыцці гэты час прыйшоў.

Разам, яны падыйшлі да Локхартаўскай класы і толькі тады прафесар адпусціў Гары. Хлопчык, хістнуўшы мантыяй, адразу ж кінуўся ў самы канец аўдыторыі і імкліва адгарадзіўся ад сапраўднага Локхарта яго кнігамі.

Тым часам ў класу завіталі астатнія вучні і Рон з Герміёнаю далучыліся да Гары.

— На тваім твары можна яечню смажыць, — паведаміў Рон. — І для цябе будзе лепш, калі гэты Крыві не аб’яднаецца з Джыні, ці то разам яны створаць твой фан-клуб.

— Заткніся!— адгыркнуўся Гары. Ён спадзяваўся што, Локхарт аб фан-клубе не пачуў.

Калі нарэшце апошні вучань заняў свае месца, Локхарт адкашляўся і ў класе запанавала цішыня. Прафесар нахіліўся, ўзяў асобнік “Трывання з тролямі” у Нэвіла Лонгботама і паказаў усім прысутным сваю ўласную падміргіваючую выяву на вокладцы.

— Я, — кажучы на выяву і таксама падміргнуўшы, — Гільдэрой Локхарт, кавалер Ордэна Мерліна трэцяй ступені, ганаровы сябра Лігі Абароны ад Цёмных мастацтваў і пяціразовы прызёр прэміі “Вядзмарскага тыднёвіка” за самую ачаравальную ўсмешку... але пра гэта сёння гаворкі ня будзе. Тым больш што ані не сваёй ЎСМЕШКАЙ я перамог беншы з Бандана!

Локхарт чакаў пачуць гучны смех, але толькі ўбачыў колькі ўсміхаючыхся вучняў.

— Бачу, усе вы набылі мае кнігі... гэта добра. Таму сёння я прапаную распачаць заняткі з невялічкай віктарыны. Нічога цяжкага... я толькі праверу, наколькі добра вы іх чыталі і ці шмат зразумелі...

Ён раздаў прысутным лісткі з пытаннямі, потым зноў вярнуўся на сваё месца і сказаў:

— На выкананне працы вам даецца трыццаць хвілінаў. Увага... пачынаем!

Зірнуўшы ў свой лісток, Гары прачытаў наступныя пытанні:

І яшчэ тры старонкі падобных пытанняў, ажно да наступнага:

Прамінула поўгадзіны. Локхарт сабраў лісткі і пачаў хуценька праглядаць іх перад вучнямі.

— Ай-яй-яй... амаль ніхто з вас не прыпомніў, што мой любімы колер — бэзавы. А я пісаў аб гэтым у “Зімоўцы з Зюзям”. А калі б вы больш уважліва чыталі бы “Вандроўку з ваўкалакамі” вы б прыпомнілі, што ў дванаццатым раздзеля я кажу, што лепшым у свеце падарункам для мяне была бы гармонія паміж магічным і немагічным людам... хаця ад вялікай бутэлькі старога огдэнскага агневіскі я б таксама не адмовіўся!

Локхарт абдараваў іх чарговай круцельскай усмешкай. Цяпер Рон пачаў глядзець на яго з недаверам на твары, а Шымас Фініган і Дын Томас, што сядзелі наперадзе, пачалі трэсціся ад бязгучнага смеху. Герміёна ж наадварот слухала яго з яшчэ большай увагай і нават ўздрыганулася, калі Локхарт вымавіў яе імя.

— ... а вось міс Герміёна Грэйнджэр добра ведае, — Локхарт адняў і паказаў усім герміёнін лісток, — што мая запаветную мроя — пазбавіць свет ад зла і адкрыць крамку па продажу зелляў дзеля догляду за валоссем, майго ўласнага вынаходніцтва... малайчынка! Сапраўды так! Найвышэйшая адзнака! Хто з вас міс Герміёна Грэйнджэр?

У паветра ўзнялася дрыжачая рука Герміёны.

— Выдатна!— заззяў Локхарт. — Цалкам выдатна! Грыфіндор атрымлівае дзесяць балаў! А цяпер да справы...

Прафесар нахіліўся і ўзгруваздзіў на стол вялізную, пакрытую цёмнай тканінаю клетку.

— А заразх... будзьце вельмі асцярожнымі! Мая праца навучыць вас змагацца з самымі брыдотнымі істотамі ў чарадзейным свеце! Цяпер, у гэтым пакоі, вы воч-на-воч сутыкнецеся з самай вялізнай небяспекай за ўсё ваша жыццё. Аднак ведайце, анічога благога з вамі не здарыцца, пакуль з вамі я. Усё, аб чым я вас зараз папрашу — захоўвайце спакой.

Перасіліўшы сам сябе, Гары вызірнуў з-за стоса кніг, каб клетку было лепей бачна. Тым часам Локхарт паклаў руку на тканіну. Дын і Шымас кінулі рагатаць, а на першым радзе, Нэвіл сцяўся на сваім крэсле.

— А цяпер, я прашу вас не крычаць, — сцішыўшы голас, прамовіў прафесар. — Гэта можа справакаваць іх.

Згрудзіўшыеся нават кінулі дыхаць. Локхарт рыўцоў скінуў з клеткі покрыва.

— Такім чынам, — тэатральна прамовіў ён, — вось яны — СВЕЖАЗЛОЎЛЕНЫЯ КАРНУОЛЬСКІЯ ПІКСІ.

Шымас Фініган ня быў болей у стане стрымліваць сябе. Ён так пырснуў са смеху, што нават Локхарт не змог пераблытаць гэты гук з жахлівым крыкам.

— Нават так?— пасміхаючыся спытаўся ён у хлопца.

— Дык, гэта іх... вы лічыце для нас... НЕБЯСПЕЧНЫМІ?— працягваў рагатаць Шымас.

— Не трэба быць гэткім упартым!— раздражнённа хістнуўшы на Фінігана рукой, заявіў Локхарт. — Гэта па-чартоўску хітрыя маленькія паскуднікі!

Піксі, былі істотамі васьмі цаляў у вышыню і скурай колеру электрык. Яны мелі завостраныя твары і іх неверагодна пранізлівыя галасы нагадвалі сварку ў вялізнай зграі хвалістых папугайчыкаў. Як толькі покрыва з клеткі было знята, піксі імгненна паднялі гоман, прыняліся гойсаць па клетцы, бразгатаць кратамі і цягнуць сваі дзікія тварыкі да бліжэйшых людзей.

— А цяпер!— гучна прамовіў Локхарт і адчыніў клетку. — Паглядзім як вы з імі зладзіце!

Пачаўся сапраўдны гармідар. Піксі, з хуткасцю ракеты, разнесліся па класе. Два з іх схапілі Нэвіла за вушы і паднялі ў паветра. Колькі стрэлілі ў вакно асыпаўшы двор дажджом разбітага шкла. Астатнія ж прыняліся разбураць класу з моцаю большаю за ашалелага насарога. Піксі схапілі са сталоў чарніліцы і прыняліся распырсківаць іх паўсюль, пачалі рваць кнігі і пергаменты, сарвалі са сцен карціны, перавярнулі сметнік, схапіўшы кнігі і торбы вучняў прыняліся кідаць іх у разбітае вакно. Палова класа схавалася ад іх пад партамі, а Нэвіл гайдаўся пад столяй на кандэлябры

— Ну што ж вы, давайце, давайце, заганіце іх у клетку, — прароў Локхарт. — Гэта ж усяго толькі піксі...

Потым падкасаў рукавы, ўзняў палачку і ўскрыкнуў:

— Пэскіпіксі Пэстэрномі!

Аднак яго замова ані не падзейнічала на піксі. Адзін з іх падляцеў да Локхарта, выхапіў з яго рук палачку і выкінуў у вакно. Локхарт зглынуў і залез пад свой стол, ледзь пазбегнуўшы сутыкнення з Нэвілам, які праз імгненне паваліўся на падлогу разам з кандэлябрам.

Зазвінеў звон, што абвяшчаў заканчэнне заняткаў. Вучні ашалеўшы кінуліся да дзвярэй. Як толькі зрабілася адносна ціха, Локхарт вылез з-пад стала, выпрастаўся і заўважыўшы ля дзвярэй Гары, Рона і Герміёну сказаў.

— А вас трох я б папрасіў застацца і загнаць піксі ў клетку.

Прамовіўшы гэта, Локхарт кінуўся міма іх да дзвярэй і хутка зачыніў іх за сабой.

— І ці можна пасля гэтага ВЕРЫЦЬ яму?— зароў Рон, бо адзін з піксі кусіў яго за вуха.

— Ён толькі хацеў, каб мы атрымалі сёй-той практычны вопыт, — абязрушыўшы адразу двух піксі даволі разумнай замоваю замарозкі і накіраваўшы іх у клетку, прамовіла Герміёна.

— ПРАКТЫЧНЫ ВОПЫТ?— усклікнуў Гары, ён паспрабаваў схапіць аднаго з піксі, але той хутка адскочыў і паказаў хлопчыку языка. — Герміёна, ён сам ані ня ведаў, як іх адолець.

— Не гавары ерунды, — адказала Герміёна, — Ці ты не чытаў яго кнігі... бачыш, колькі дзівосных спраў ён зрабіў...

— Дакладней СКАЗАЎ, што зрабіў, — прамармытаў Рон.