Дрэва энталіпт

Дэтэктыў Вавёрчык

Аднойчы ранкам жоўтая мыш Іхка сядзела на кухні, паглядала ў акно, за якім падаў снег, і снедала кашай. Чамусьці не было апетыту, таму перад кожнай лыжкай яна падбадзёрвала сябе словамі «за маму», «за тату», «за дзядзьку Міколу», «за тое, каб французскі сыр у краму завезлі», «за хвост»… Тут мыш задумалася над тым, за што яшчэ можна з’есці лыжку кашы, і крыху пасядзела над талеркай, падпёршы твар лапай, павадзіла ў кашы пальцам, малюючы на яе паверхні колы. «За новую нару трэба з’есці», — прамармытала мыш і толькі паспела зачарпнуць кашы, як пазванілі ў дзверы.

Мыш здзіўлена — бо нікога не чакала раніцай у нядзелю — злезла з зэдліка і пайшла адчыніць дзверы. На парозе стаяў высокі чалавек у доўгім шэрым (мышынага колеру — падумала Іхка) паліто і капелюшы. Твар незнаёмца быў закрыты паласатым шалікам.

— Добры дзень, я дэтэктыў Маёр Вавёрчык, — адрэкамендаваўся госць. — Маёр — гэта імя. Дазвольце ўвайсці.

— Добры дзень. Праходзьце, дэтэктыў, — ветліва сказала Іхка. Яна пачувалася ўпэўнена, бо ведала, што нічога проціпраўнага не рабіла, і яе разбірала цікавасць, дзеля чаго завітаў такі дзіўны госць.

Мыш запрасіла яго на кухню і прапанавала зэдлік. Сама села з супрацьлеглага канца стала.

— Можа быць, кашы, гарбаты? — мыш пасунула дэтэктыву сваю талерку і кубак з чорнай гарбатай з цукрам. — Кашу я ела, але гарбату яшчэ не піла.

— Дзякуй, не. Я на заданні.

Дэтэктыў зняў капялюш і паклаў яго на стол. Шалік ён не стаў здымаць, таму былі бачныя толькі ягоныя пільныя вочы і ўскалмачаная саламяная макаўка.

— Справа ў тым, што здарылася загадкавае злачынства, і я праводжу яго таямнічае расследаванне.

— Ого! Сапраўднае злачынства?! — здзівілася Іхка.

— Так, вы нічога пра яго не ведаеце?

— Ммм… — Іхка наморшчыла лоб. Што з вядомага ёй магло мець дачыненне да злачынства?..

— Штосьці адметнае, незвычайнае, тое, што вас здзівіла. Не заўважалі апошнім часам чаго-небудзь такога?

Тут Іхка ўзрадавана ўскочыла з зэдліка, бо згадала, што бачыла незвычайнае!

— Валянцін Пятровіч з кватэры насупраць учора ўвечары пайшоў у краму па хлеб у цешчыным парыку! Ён кепска бачыць, а акуляры не носіць — вось і пераблытаў парык са сваёй зімовай шапкай!

— Ага, — Вавёрчык выцягнуў з кішэні нататнік і асадку і запісаў сведчанні. — Што-небудзь яшчэ?

Іхка ўзялася лапамі за галаву, спрабуючы прыгадаць што-небудзь яшчэ.

— Так, сёння зранку я знайшла ў шуфлядзе толькі адну шкарпэтку, хаця дакладна памятаю, што клала туды дзве. Потым я рабіла зарадку, і калі круціла хула-хуп, ён упаў! — Мыш узялася за кубак з гарбатай і прысёрбнула. — А звычайна не падае! — Тут яна эмацыйна грукнула кубкам па паверхні стала так, што гарбата крыху расплёскалася.

Дэтэктыў, які падрабязна запісваў усё ў нататнік, спыніўся і агледзеў кухню:

— Дарэчы, вось гэта выпадкова, не тая шкарпэтка, якую вы згубілі?

Вавёрчык паказаў на маленькую чырвоную шкарпэтку, якая вісела на столі, зачапіўшыся за лямпу.

— Тая! — узрадавалася Іхка і папрасіла выкрасліць з яе паказанняў пункт пра шкарпэтку.

— Ну, вось і ўсё. — Дэтэктыў Вавёрчык узняўся і надзеў капялюш. — Як бачыце, я не адняў у вас шмат часу.

— Спадзяюся, дапамагла, — шырока ўсміхнулася мыш.

— Вельмі, вельмі дапамаглі. Думаю, я ўжо ў кроку ад раскрыцця таямніцы загадкавага злачынства. Мяркую, яно раскрыецца не пазней… — тут Вавёрчык зірнуў на наручны гадзіннік. — …як хвілін праз дваццаць. Але калі згадаеце яшчэ нешта, абавязкова мне пазваніце.

Перад тым, як пайсці, дэтэктыў працягнуў Іхцы прыгожую візітоўку. Мыш паглядзела на яе з розных бакоў: з аднаго боку карткі былі каардынаты Маёра Вавёрчыка, з другога — ягоны партрэт з люлькай. На прасвет на візітоўцы выяўляўся арэх.

— І ўсё-ткі я таксама хачу падарыць вам што-небудзь на памяць. — Мыш дала нырца ў лядоўню і, пакорпаўшыся хвіліну, вынырнула адтуль са свежым гурком. — Вось, вазміце з сабой гурок. Я тут толькі крышку адкусіла збоку, але гэта зусім не заўважна, бачыце?

— Добра, гурок вазьму. Па шчырасці, я і сапраўды сёння яшчэ не снедаў. — Дэтэктыў паклаў падарунак у адну са шматлікіх унутраных кішэняў паліто. — Халодненькі!

Мыш заўважыла, што ў кішэнях ужо ляжалі шакаладка, пакет смятаны і сухарык, і падумала, што дэтэктыў апытаў яшчэ кагосьці з яе суседзяў.

Калі дзверы за госцем зачыніліся, Іхка пабегла да акна і, прыціснуўшы нос да шкла, глядзела, як Вавёрчык выйшаў з пад’езда і спрактыкаваным зайцам, блытаючы сляды, каб за ім ніхто не прычапіўся, крыху праскакаў па снезе ў бок парку, потым ён скочыў на дарогу і, трымаючыся годна, пакрочыў да аўтобуснага прыпынку.

— Самы сапраўдны дэтэктыў, як у кіно. Прафесіянал! — захоплена падумала мыш. — Усё-ткі добра, што я такая назіральная. Не кожны можа дапамагчы раскрыць сапраўднае загадкавае злачынства.

Вядома, ёй хацелася паглядзець, як праз дваццаць хвілін яно раскрыецца (тут ёй чамусьці бачыўся расколаты дэтэктывам арэх), але Вавёрчык быў ужо далёка, а на стале чакала недаедзеная каша.