Песьня пра зубра

Слаўнае гэта прызнаньне ня вырасла ў пушчы:

Шырыўся пошчак аб ім і усьцяж і усюдых,

Станам ваяцкім было тады кожнае поле,

Дні супакою — спачынкам між войнаў кароткім.

Конскія ў коле сусьцігі, стральба на дакладнасьць,

Скрозь, дзе ні глянеш — спаборніцтвы, лукаў трымценьне:

Моцы адзнака, і пэўнай рукі, і адвагі.

Лучнік, спакойна пацэліўшы ў клін жураўліны,

Правадыра у крыло патрапляў, не даткнуўшы

Цела птушынага. Ў небе, на дрэве, у хвалях —

Птушка — найлепшая мэта для стрэлаў, і білі

Ў пушчах яе, балатох, а тады ў падарунак

Князю давалі, ад сэрца, не для ўзнагароды.

Ў ловах нястомных жыцьцё — людзі мелі за гонар.

Зь першай парошай чароды лавецкія князя

Зьвера сьціскалі у пушчы і, поўнячы нетры

Гоманам, крыкамі, гналі пад стрэлы ды дзіды.

Спрытна высочваць зьвяра у мярлогу лічылі

Справай штодзённай, а вырыне з логава, густа

Стрэламі ўкрыты ды рыне на сьмелага з рыкам,

Лоўкім ударам падняць яго трэба й асядзе.

Гульні былі й прыямнейшыя — гонкі на спрытнасьць,

Слаўная справа, калі мо за сотняю стадый

Мэта ўсталявалася: конна пакрыўшы адлегласьць,

Перамажы ў хутчыні ды ва ўменьні, спаборнік!

Толькі ў грамадах вось гэткія ўцехі бываюць!

Зь месца імкнуць скакуны чарадой, табунамі,

Ў лёце чуваць адно тупат ды коняў хрыпеньне,

Вось, вось дапялі пярэдніх, зраўняліся ў гоне!

Зрок гаспадарскі злавіўшы, скакун падстаўляе

Пану сьпіну і з налёту ў імгненьне мяняюць

Коньнікі месцы на конях, адно ізьлятаюць

Плоймай птушын калчаны ў пёрх стрэлаў, крыж-на-крыж!

Цёмнаю ночай ізноў выдумляліся гульні,

Дзе пасароміць бы мог баязьліўца адважны.

Ўсім пераможцам давалі заўжды ўзнагароды,

Ну, а хто сьхібіў, заслужваў і сорам і кпіны.

Часам ішлі аб заклад, што было шмат цяжэйшым:

Рэкі адолець шырокія ўплынь, хай чакаюць

Гушчы чаротаў плаўца, і віры, і глыбіні,

Б'ецца рака белагрываю хваляй у строму,

Рвецца з шаленствам дзікім і драпежным на бераг.

Звычай у коньнікаў быў свае лукі ды стрэлы

Ўкручваць у клунак з адзежай і гэтак сухімі

Потым выносіць на бераг… Вось рынулі коні,

Пырханьне чуеш адно, бачыш вушы ды храпы,

А на стырне, упіліўшыся ў грывы, мільгаюць

Конных галовы. Свабоднаю левай рукою

Кожны грабе, памагае каню выбірацца.

Ўсім нагароды давалі: вышэйшыя — лепшым,

Рэшце ж, як хто заслужыў. Не міналі нікога.