Песьня пра зубра

Шмат мог сказаць аб зуброх кожны ў нас паляўнічы.

Што ж да мяне — паляваць я ўжо, хіба, ня буду:

Час хваляваньняў мінуў і жыве толькі памяць

Сумнага сэрца… Вяртаюся думкай туды я,

Ўдзень і ўначы пасткі памяці зноў расстаўляю,

Сочачы пільна за кожным каштоўным імгненьнем,

Згубленым некалі, сяньня ж, на жаль, незваротным.

Што з тых спамінаў! Вярнуць даўніну немагчыма.

Гонішся сьледам за згубленым часам, сьмяротны,

І не здагоніш — забіты… Няхай сабе й гіне,

Часу бурліваму волі сваёй не накінеш…

Што ж я чакаю? Пара ўжо за працу мне брацца.

Вусьцішна ўсё-ткі: начытчыкаў чым ты задзівіш?

Зьведалі ўсё яны, столькі згарнулі бачынаў!

Хай сабе спраўдзяць па кнігах, які зь сябе зубар,

Але ды будзе вядомы й мой ім дадатак:

Тайніцу крыюць бары й напішу я пра справы,

Што не знайсьці вам ні ў кнігах, ні ў граматах даўных.

Нават і Паўлюс Дыякан, у Дзеяньнях тых Лянгабардзкіх,

Нам аб памерах зубровага цела ня кажа,

Піша адно, што на скуры забітага зьвера

Спалі — там дзесьці — пятнаццаць ажно паляўнічых!

Не захапляўся ніколі ні скураю я, ні рагамі,

Як разьбіралі на ловах у пушчы здабычу…

Я паляўнічыя сьцежкі разьведаў з маленства,

Зьведаў цяжары жыцьця, яго працу й турботы,

Собіла ж мне бо — із Рэчы пасполітай родам —

Край мой гушчарны, ня ў прыклад паэтам даўнейшым,

Крокам наважным з канца ў канец перамераць.

Змалку вучыўся я ў бацькі майго — зьвералоўцы —

Сьцішнай хадою прасочваць лясныя гушчары,

Зоркасьцяй вока у логаве зьвера высочваць…

Кемлівасьць, нюх — паляваньне бязь іх гэта кпіны:

Ступіш ізь ветрам, а зьвер ужо счуяў, схаваўся.

Колькі ж ён поту сагнаў зь мяне ўзімку, у сьцюжу,

Дзіды з пляча прымушаючы кідаць з разгону!

Колькі я сконаў зьлічыў, зграй браханьня начуўся

Дзіцем яшчэ, брыдучы сьледам лоўчага-бацькі!

Сьцяміў усё: скуль выходзіць мядзьведзь ізь сям'ёю,

Як і калі йдзе вяпрук на папас у дуброву,

Пасткі як трэба стаўляць на ласёў палахлівых,

Каб як пятлі не заўважыў і ў сетку ускочыў.

Бачыў і чуў, як ад стрэлаў трымцела паветра,

Цяжка, з бурчаньнем на сьнег асядала здабыча,

Бачыў, як коньнік мільгае ў гушчары, як пырскі

Зыркай крыві і яго й гурбы сьнегу чырвеняць.

Вось жа-ж у гэткіх прыгодах у нашай старонцы

Часта быў зь іншымі роўны я ў справах лавецкіх:

Рэкі лясныя, Дняпра паўнаводнага стрыжань

Конна з буланым адольваў у гоне за зьверам.

Што ж, прызнаюся: ахвотна ў баку б я застаўся,

Ды адставаць ад сяброў у нас ганьбай лічылі.

Колькі нягод паспытаць давялося мне ў пушчах літоўскіх,

А без хвальбы гавару, быў я і спрытны і лоўкі.

Творчасьць ляснога майстэрства, мой плод недасьпелы,

Ты, чытачу мой, сарві з кроны ягонай нястройнай.

Мэта мая — цябе ўзяць на прыроды улоньне,

Зь ёй пазнаёміць, і з норавам дзікага зьвера.