Гары Потэр і Рэліквіі Смерці

XXIV. Стваральнік палачак

Гары на імгненне быццам пагрузіўся ў стары начны кашмар: яму здавалася, што ён стаіць на каленах перад целам Дамблдора, хоць на самай справе перад ім было далікатнае цельца, якое скурчылася ў траве, працятае срэбным кінжалам Белатрысы. Гары ўсё яшчэ паўтараў: “Добі… Добі…”, хоць ён ведаў, што эльф знаходзіўся там, адкуль няма звароту.

Прыкладна праз хвіліну, ён усвядоміў, што яны, нарэшце, прыбылі ў патрэбнае месца… Біл і Флёр, Дын і Луна атачылі яго. Ён ўсё яшчэ стаяў на каленах каля эльфа.

— Герміёна, — раптам спытаў Гары. — Дзе яна?

— Рон адвёў яе ў хату, — адказаў Біл. — З ёй усё будзе добра.

Гары зноў паглядзеў на Добі. Ён працягнуў руку, і выцягнуў вострае лязо з грудзей эльфа, пасля гэтага зняў з сябе куртку, і накрыў ёю цела, як коўдрай.

Дзесьці непадалёк марскія хвалі разбіваліся аб скалы. Гары прыслухваўся да гэтых гукаў, а ў гэты час астатнія абмяркоўвалі справы, якія не цікавілі яго зараз, прымалі нейкія рашэнні… Дын аднёс параненага Грыпхука ў хату, Флёр рушыла ўслед за ім… Потым Біл прапанаваў пахаваць Добі. Гары пагадзіўся, толкам не разумеючы, пра што ён кажа. Ён паглядзеў на худзенькае цельца і яго шнар пачаткаў паколваць і гарэць. Нейкай часткай сваёй прытомнасці, нібы гледзячы ў зваротны бок тэлескопа, дзесьці ў аддаленні, ён убачыў, як Вальдэморт карае пакінутых у Асабняку Малфоеў.

Боль, прычынены смерцю Добі, прытупіў ўспрыманне Гары, і жахлівы гнеў Цёмнага Лорда здаваўся яму толькі адгалоскам шторму, які даносіўся з іншага боку велізарнага спакойнага акіяна.

— Я жадаю зрабіць гэта, як патрэбна, — былі першыя ўсвядомленыя словы Гары. — Без дапамогі магіі. У вас ёсць рыдлёўка?

Біл паказаў яму месца ў канцы саду, паміж кустамі, і амаль адразу Гары прыняўся рыць магілу, сам. Ён капаў амаль з апантанасцю, атрымліваючы асалоду ад фізічнай працай, упіваючыся яго нечараўнічасцю, і кожная кропля поту, і кожны мазоль былі нібы данінай эльфу, які выратаваў іх жыцці.

Яго шнар гарэў, але ён кіраваў болем, ён адчуваў яго, але быў аддзелены ад яго. Ён нарэшце навучыўся таму, чаму Дамблдор жадаў, каб навучыў яго Снэйп: кантраляваць сваю прытомнасць, зачыняць яе ад Вальдэморта. Гэтак жа як Вальдэморт не мог авалодаць прытомнасцю Гары, калі той скарбіў па Сірыюсе, так і зараз яго думкі не маглі пранікаць у мозг Гары, пакуль ён сумаваў па Добі. Боль згубы быццам адганяла Вальдэморта, хоць, Дамблдор, вядома, назваў бы гэта каханнем.

Не звяртаючы ўвагі на боль у шнары, Гары працягваў капаць, усё глыбей і глыбей уразаючыся ў цвёрдую, халодную зямлю, топячы сваё гора ў поце. У цемры, акружаны толькі гукам свайго ўласнага дыхання і шумам хваль, Гары думаў пра тое, што здарылася ў Малфоеў, успамінаў, што чуў, і да яго прыйшло разуменне, нібы прамень святла які атачаў яго ў цемры…

Выразны рытм яго рухаў адмяраў час ва ўнісон з яго думкамі.

Рэліквіі... Хоркруксы... Рэліквіі... Хоркруксы... усё гэта больш не спальвала яго знутры з такой звышнатуральнай, вар’яцкай нудой. Страта і страх нібы загасілі гэта ў ім. Ён адчуваў, быццам ачуўся ад глыбокага сну.

Гары ўсё глыбей і глыбей апускаўся ў магілу. Ён ведаў, дзе быў Вальдэморт сёння, каго і завошта ён забіў у самой верхняй вязніцы Нурменгарда…

Ён падумаў пра Галахвоста, які памер з-за мімалётнага пробліску літасці. Дамблдор прадбачыў гэта… Што яшчэ было яму вядома?

Гары страціў рахунак часу. Ён заўважыў толькі, што трохі пасвятлела, калі падышлі Рон і Дын.

— Як Герміёна?

— Лепей, — адказаў Рон. — Флёр прыглядае за ёй.

Гары ўжо падрыхтаваў адказ на пытанне, чаму ён не захацеў зрабіць магілу адным узмахам палачкі, але ён яму не спатрэбіўся. Яны заскочылі ў яму са сваімі рыдлёўкамі, і ўтрох яны працягнулі капаць, пакуль магіла не дасягнула падыходных памераў.

Гары паўтульней загарнуў эльфа ў сваю куртку. Рон сеў на бок магілы, зняў шкарпэткі і чаравікі, і надзеў іх на босыя ногі эльфа. Дын дастаў ваўняны капялюшык, які Гары акуратна надзеў на галаву Добі, нацягнуўшы на вушы эльфа, якія нагадвалі крылы кажана...

— Трэба закрыць яму вочы.

Гары не чуў, як у цемры падышлі астатнія. Біл быў усё яшчэ ў дарожнай мантыі, Флёр — у вялікім белым фартуху, з кішэні якога віднелася бутэлечка, і Гары здагадаўся, што гэта быў Косткарос. Апранутая ў нечую мантыю Герміёна была вельмі бледная і з працай стаяла на нагах. Рон абняў яе, калі яна падышла да яго. Луна у плашчы Флёр прысела на кукішкі і, акуратна дакранаючыся кончыкамі пальцаў павекаў эльфа, апусціла іх.

— Ну вось, — мякка сказала яна, — зараз ён можа спаць.

Гары паклаў эльфа ў магілу, уладкаваўшы яго рукі і ногі так, быццам той адпачывае, затым вылез і ў апошні раз паглядзеў на маленькае цела. Ён з усіх сіл стрымліваўся, каб не заплакаць, успамінаючы пахаванні Дамблдора, шэрагі залатых крэслаў, Міністра Магіі ў першым шэрагу, пералік заслуг дырэктара і веліч белай мармуровай магільні. Ён адчуваў, што Добі заслугоўвае такіх жа раскошных пахаванняў, але эльф ляжаў тут паміж кустамі, у няўмела выкапанай магіле.

— Пэўна, трэба нешта сказаць, — вымавіла Луна. — Я пачну, добра?

Усё глядзелі на яе, пакуль яна казала, звяртаючыся да мёртвага эльфа на дні магілы:

— Дзякуй табе, Добі, за тое, што выратаваў мяне з таго склепа. Несправядліва, што ты памёр, быўшы такім добрым і адважным. Я заўсёды буду памятаць, што ты зрабіў для нас. Спадзяюся, цяпер ты шчаслівы.

Яна звярнулася і чакаючы паглядзела на Рона, які адкашляўся і вымавіў сеўшым голасам:

— Так, дзякуй, Добі.

— Дзякуй — прамармытаў Дын.

— Бывай, Добі, — вымавіў ён — гэта было ўсё, на што ён быў здольны, але Луна і так усё сказала за яго.

Біл падняў палачку і куча зямлі каля магілы паднялася ў паветра і мякка звалілася ў яе, утварыўшы маленькі, чырванаваты ўзгорак.

— Вы не супраць, калі я затрымаюся тут ненадоўга? — спытаў Гары астатніх.

Яму шапталі нейкія словы, але ён не разумеў іх сэнсу, хтосьці злёгеньку папляскаў яго па спіне, і затым усё павольна пайшлі ў хату, пакінуўшы Гары сам-насам з эльфам.

Ён агледзеўся — агароджа кветніка была выкладзеная з гладкіх белых камянёў, адшліфаванымі морам. Ён падняў адзін з самых буйных і паклаў яго, туды, дзе знаходзілася галава Добі. Ён палез у кішэнь за палачкай, там іх было дзве. Ён ніяк не мог успомніць, каму яны прыналежаць. Здаецца, ён вырваў іх з нечых рук. Ён абраў тую, што была карацей, якая лепш легла ў яго руку, і паказаў ёю на камень.

Павольна, падпарадкоўваючыся яго шэпту, глыбокія надрэзы з’яўляліся на камяні. Ён ведаў, што Герміёна зрабіла б гэта акуратней і, магчыма, хутчэй, але ён жадаў напісаць гэта сам гэтак жа, як сам жадаў вырыць магілу. Калі Гары падняўся на ногі, надпіс на камені абвяшчаў — "Тут пахаваны Добі, вольны эльф".

Гары разглядаў сваю працу яшчэ некалькі секунд, затым пайшоў прочкі. Яго шнар усё яшчэ паколвала, а ў галаве раіліся думкі, якія прыйшлі яму на розум, пакуль ён капаў магілу. Ідэя, якая нарадзілася ў цемры, была гэтак жа павабная, як і рызыкоўная.

Калі ён увайшоў у хату, усё сядзелі ў гасцінай, усеагульная ўвага была звернута на Біла, які гаварыў. Гэта быў светлы, утульны пакой, у каміне якога ярка палаў невялікі агонь. Гары не захацеў пэцкаць дыван, таму застаўся стаяць у дзвярах.

— Слава богу, Джыні на вакацыях, калі б яна была зараз у Хогвартсу, яны б схапілі б яе да таго, як мы яе забралі. Зараз мы ведаем, што яна ў бяспецы.

Ён абгарнуўся і ўбачыў Гары.

— Я забраў усіх з Нары, — растлумачыў ён, — Перавёз іх да Мюрыэль. Пажыральнікі Смерці ведаюць, што Рон з табой, і цяпер яны жадаюць знішчыць усю сям’ю — не перапрошвай, — дадаў Біл, убачыўшы выраз твару Гары. — Гэта заўсёды было толькі пытаннем часу — бацька казаў гэта ўжо на працягу апошніх некалькіх месяцаў. Мы з’яўляемся самой вялікай сям’ёй здраднікаў крыві.

— Як яны абароненыя? — спытаў Гары.

— Заклёнам Пэўнасці. Бацька — захавальнік тайны. На гэтую хату таксама дзейнічае гэты заклён. Тут захавальнік тайны — я. Ніхто з нас не можа хадзіць на працу, але наўрад ці гэта найважнейшае зараз. Як толькі Алівандэру і Грыпхуку стане лепш, мы перавязем іх да Мюрыэль, як і астатніх. Тут не вельмі шмат пакояў, а ў яе звышдастаткова. Ногі Грыпхука аднаўляюцца. Флёр дала яму Косткарос, мы зможам перавезці іх праз гадзіну або…

— Не, — сказаў Гары. Біл выглядаў здзіўленым. — Яны абодва патрэбныя мне тут. Мне трэба пагаварыць з імі. Гэта важна.

Ён пачуў у сваім голасе ўладарнасць і перакананасць, уласцівыя чалавеку, які рашыў ажыццявіць сваю задуму, задума, якая прыйшла да Гары, калі ён капаў дол Добі. Усё звярнулі да яго збянтэжаныя твары.

— Я вымыю рукі, — сказаў Гары Білу, гледзячы на свае далоні — усё ў брудзе і крыві Добі. — Затым мне адразу трэба будзе ўбачыць іх.

Ён увайшоў у маленькую кухню і схіліўся над ракавінай пад акном з выглядам на мора. Світанак з’яўляўся з-за гарызонту, афарбоўваючы яго ў перламутрава-чырвоныя і залатыя тоны. Гары мыў рукі, вынікаючы за чарадой думак, якія дашлі яму ў галаву ў цёмным садзе…

Добі ніколі не зможа сказаць ім, хто ж паслаў яго ў склеп, але Гары ведаў, што бачыў ён сам: пранізлівае блакітнае вока глядзела з аскепка люстэрка. А затым прыйшла дапамога. У Хогвартсу заўсёды пададуць дапамогу таму, хто ў ёй патрабуецца…

Гары выцер рукі, не звяртаючы ўвагі на прыгажосць, якая распасціраецца за акном і на галасы астатніх, якія данасіліся з гасцінай. Ён глядзеў удалячыню, за акіян, на світанак, адчуваючы, што ён вельмі блізкі, значна бліжэй да разгадкі, чым калі б то ні было.

Шнар дагэтуль паколвала, і ён ведаў, што Вальдэморт таксама блізкі да мэты. Гары разумеў, і ў той жа час не мог зразумець. Яго нюх падказваў яму адно, а розум — абсалютна процілеглае. Дамблдор у галаве Гары ўсміхаўся, назіраючы за ім па-над пальцамі, складзеных быццам у малітве.

Вы далі Рону Дэлюмінатар… Вы зразумелі яго… Вы далі яму магчымасць вярнуцца…

І вы зразумелі Галахвоста… Вы ведалі, што было нейкае раскаянне, дзесьці ў глыбіні душы…

І калі вы ведалі пра іх… Што вы ведалі пра мяне, Дамблдор?

Няўжо я павінен ведаць пра Рэліквіі, але не шукаць іх? Ці ўяўлялі вы, як гэта будзе цяжка? Ці таму вы так усё ўскладнілі? Каб у мяне быў час распрацаваць план?

Гары стаяў нерухома, ашклянелымі вачыма гледзячы туды, дзе залаты прамень асляпляльнага сонца паднімаўся з-за гарызонту. Затым ён паглядзеў на свае чыстыя далоні і на імгненне здзівіўся, што сціскае ў руках рушнік. Ён паклаў яго на месца і вярнуўся ў хол. У той жа момант яго шнар пачаткаў пульсаваць, і затым у яго галаве гэтак жа мімалётна, як адлюстраванне страказы на паверхні вады, успыхнулі абрысы добра знаёмага яму будынка.

Біл і Флёр стаялі ў падножжа лесвіцы.

— Мне трэба пагаварыць з Грыпхукам і Алівандэрам, — сказаў Гары.

— Не, — адказала Флёр, — табе прыйдзецца пачакаць, ‘Ары. Яны абодва вельмі стомлены.

— Мне шкада, — сказаў Гары спакойна, — але гэта не можа чакаць. Мне трэба пагаварыць з імі зараз. Асабіста і з кожным асобна. Гэта тэрмінова.

— Гары, што, халера дзяры, адбываецца? — спытаў Біл. — Ты з’яўляешся тут з мёртвым дамавым эльфам, і ледзь прытомным гоблінам, Герміёна выглядае так, быццам яе катавалі, а Рон проста адмаўляецца распавядаць нам штосьці…

— Мы не можам распавесці, што мы робім, — сказаў Гары рашуча. — Ты ў Ордэне, Біл, і ведаеш, што Дамблдор пакінуў нам заданне. Мы не можам нікому аб гэтым распавядаць.

Флёр раздражнёна чмыхнула, але Біл не паглядзеў на яе, ён глядзеў на Гары. Яго твар ў шнарах быў абыякавым. У выніку, ён вымавіў:

— Добра, з кім ты жадаеш пагаварыць спачатку?

Гары вагаўся. Ён ведаў, што залежыць ад гэтага рашэння. Часу засталося мала, і трэба было вырашыць: Хоркруксы або Рэліквіі?

— Грыпхук, — сказаў Гары. — Спачатку я пагутару з ім.

Яго сэрца стукала так, быццам ён толькі што прабег кароткую дыстанцыю і пераадолеў неверагодна складаны бар’ер.

— Сюды, наверх, — сказаў Біл, паказваючы дарогу.

Гары падняўся на некалькі прыступак, перад тым як спыніцца і паглядзець уніз.

— Вы абодва таксама мне патрэбныя! — паклікаў ён Рона і Герміёну, якія выглядалі з-за дзвярэй гасцінай. Яны вышлі на святло, на іх тварах чыталася дзіўнае палягчэнне.

— Як ты? — Гары спытаў Герміёну. — Ты была цудоўная — выдумаць такую гісторыю, калі гэтая ведзьма цябе так мучыла…

Герміёна слаба ўсміхнулася, калі Рон злёгку сціснуў яе руку.

— Што мы збіраемся рабіць, Гары? — спытаў ён.

— Убачыце. Пайдзем.

Гары, Рон і Герміёна рушылі ўслед за Білам наверх, на маленькую пляцоўку з трыма дзвярамі.

— Сюды, — сказаў Біл, адчыняючы дзверы ў іх з Флёр спальню, вокны якой таксама выходзілі на мора, якое пералівалася золатам у прамянях світанку. Гары падышоў да акна, звярнуўся спіной да выдатнага краявіду і чакаў, склаўшы рукі на грудзі, адчуваючы, як паколвае шнар. Герміёна ўзяла крэсла побач з туалетным столікам. Рон сеў на яго падлакотнік.

З’явіўся Біл з маленькім гоблінам на руках, і пасадзіў яго на ложак. Грыпхук прамармытаў "Дзякуй" і Біл сышоў, зачыніўшы за сабой дзверы.

— Прабачыце, што выцягнуў вас з ложку, — сказаў Гары. — Як вашы ногі?

— Баляць, — адказаў гоблін, — але ўжо лепш.

Ён усё яшчэ сціскаў у руках Меч Грыфіндора і выглядаў даволі дзіўна — збольшага люта, збольшага хітра. Гары звярнуў увагу на жаўтлявую скуру гобліна, яго доўгія пальцы, чорныя вочы. Флёр зняла з яго чаравікі: яго доўгія ступні былі бруднымі. Ён быў не нашмат буйней дамавога эльфа. Яго купалападобная галава была значна больш чалавечай.

— Вы, мабыць, не памятаеце… — пачаткаў Гары

— Што я быў тым, хто паказаў вам ваша сховішча, калі вы ўпершыню былі ў Грынгатсу? — сказаў Грыпхук. — Я памятаю, Гары Потэр. Нават сярод гоблінаў ты вельмі вядомы.

Гары і гоблін ацэньвальна паглядзелі адно на аднаго. Шнар усё яшчэ паколваў. Гары жадаў як мага хутчэй скончыць гэтую гутарку, але ў той жа час ён баяўся дапусціць памылку. Пакуль ён абдумваў, з чаго пачаць, гоблін загаварыў.

— Ты пахаваў эльфа, — сказаў ён нечакана рэзка. — Я назіраў за табой з акна суседняй спальні.

— Так, — адказаў Гары.

Грыпхук паглядзеў на яго з куткоў сваіх касых вачэй.

— Ты незвычайны чараўнік, Гары Потэр.

— У якім сэнсе? — спытаў Гары, безуважліва паціраючы шнар.

— Ты вырыў магілу.

— Ну і?..

Грыпхук не адказаў. Гары падумаў, што гоблін пагарджае яго за тое, што ён павёў сябе як магл, але яму было ўсё роўна, ухваліць Грыпхук магілу Добі або не. Ён падрыхтаваўся да нападу.

— Грыпхук, мне трэба спытаць…

— Яшчэ ты выратаваў гобліна.

— Што?..

— Ты прынёс мяне сюды. Спас мяне.

— Ну, мне здаецца, ты не супраць? — сказаў Гары злёгку нецярпліва.

— Не, Гары Потэр, — сказаў Грыпхук, і наматаў тонкую чорную бародку на палец. — Але ты вельмі дзіўны чараўнік.

— Выдатна, — сказаў Гары, — але мне патрэбна дапамога, і ты, Грыпхук, можаш мне яе аказаць.

Гоблін не выявіў ні цені гатовасці, і працягнуў глядзець на Гары так, быццам ніколі не бачыў нікога падобнага.

— Мне трэба праняцца ў падзямелле Грынгатсу.

Гары не жадаў казаць пра гэта настолькі прама, але шнар пранізаў востры боль, і слава выскачылі самі сабой. Ён ізноў убачыў абрысы Хогвартса. Ён наглуха зачыніў сваю прытомнасць. Спачатку трэба было разабрацца з Грыпхукам. Рон і Герміёна глядзелі на Гары так, быццам той здурэў.

— Гары, — пачала было Герміёна, але Грыпхук перапыніў яе.

— Прабрацца ў падзямелле Грынгатса? — перапытаў гоблін, прыўздымаючыся на ложку і моршчачыся ад болю. — Гэта немагчыма.

— Не, магчыма, — запярэчыў Рон. — Бо аднойчы гэта ўжо адбылося.

— Так, — сказаў Гары, — у той жа дзень, калі я сустрэў вас, Грыпхук. Мой дзень нараджэння, сем гадоў таму.

— Тое сховішча, пра якое ідзе размова, было тады пуста, — адрэзаў гоблін. Нягледзячы на тое, што Грыпхук пакінуў Грынгатс, яго абражала сама думка пра тое, што можна прабіць пралом у абароне банка. — Яго амаль не абаранялі.

— А тое, якое трэба нам — не, і, я думаю, што абарона будзе досыць моцнай, — сказаў Гары. — Яно прыналежыць Лестранжам.

Ён убачыў, што Рон і Герміёна здзіўлена пераглянуліся, але вырашыў, што будзе яшчэ досыць часу, каб усё ім растлумачыць, пасля таго, як Грыпхук адкажа.

— У цябе няма шанцаў, — спакойна заўважыў Грыпхук. — Ніводнага. Калі ты шукаеш у нашых падзямеллях скарб, які табе не прыналежыць…

— Злодзей, цябе папярэдзілі, беражыся, — так, я ведаю, я памятаю — сказаў Гары. — Але я не спрабую завалодаць нейкім скарбам, я не іду туды дзеля ўласнай выгады. Ці можаш ты мне паверыць?

Гоблін наперакос паглядзеў на Гары. Шнар у выглядзе маланкі на ілбу запульсаваў, але ён не звярнуў на гэта ўвагу, адмаўляючыся прымаць гэты боль і гэты кліч.

— Калі наогул ёсць чараўнік, якому я мог бы паверыць, што ён не пераследвае асабістай мэты, — нарэшце адказаў Грыпхук, — так гэта ты, Гары Потэр. Гобліны і эльфы не абвыклі да такога звароту і павазе, якія ты выявіў сёння. Толькі не з боку ўладальнікаў чарадзейных палачак.

— Уладальнікаў чарадзейных палачак, — паўтарыў Гары. Яму здалася дзіўнай гэтая фраза, і яго шнар хварэў, Вальдэморт накіраваў яго думкі да поўначы. Гары не трывалася пагаварыць з Алівандэрам у суседнім пакоі.

— Права мець чарадзейную палачку, — ціха сказаў гоблін, — было прадметам рознагалоссяў паміж чараўнікамі і гоблінамі.

— Але гобліны могуць вядзьмарыць без палачак, — сказаў Рон.

— Гэта няважна! Чараўнікі адмаўляюцца дзяліцца сакрэтамі мастацтва валодання чарадзейнай палачкай з іншымі магічнымі істотамі, яны пазбаўляюць нас магчымасці развіваць нашу магічную сілу.

— Ну, гобліны таксама ні з кім не дзеляць сакрэты сваёй магіі, — сказаў Рон. — Вы не дзеліцеся сакрэтамі выраба мяЦёў і зброі. Гобліны ўмеюць рабіць з металам такое, што ні аднаму чараўніку…

— Гэта няважна, — сказаў Гары, заўважыўшы, як фарба прылівае да твару Грыпхука. — Гаворка ідзе не пра супрацьстаянні чараўнікоў і гоблінаў або якіх-небудзь іншых магічных істот…

Грыпхук непрыемна хмыкнуў.

— Гаворка ідзе як раз пра гэта! Калі Цёмны Лорд стане магутней, чым калі-небудзь, то ваша раса канчаткова ўмацуецца ва ўлады над маёй. Грынгатс падпарадкуецца закону чараўнікоў, дамавыя эльфы будуць забітыя, і хто з уладальнікаў палачак запярэчыць?

— Мы! — сказала Герміёна. Яна села прама, яе вочы гарэлі. — Мы запярэчым! І мяне будуць пераследваць гэтак жа, як і любога гобліна або эльфа, Грыпхук! Я — бруднакроўка.

— Не заві сябе так, — прамармытаў Рон.

— Чаму не? — сказала Герміёна. — Бруднакроўка, і я ганаруся гэтым. Паводле новага парадку ў мяне не больш правоў, чым у вас, Грыпхук. Менавіта мяне яны абралі для катаванняў, там, у Малфоеў.

Кажучы гэта, Герміёна адкруціла каўнер і паказала тонкі парэз, які пунсавеў на яе горле, пакінуты Белатрысай.

— Вы ведалі, што менавіта Гары зрабіў Добі вольным? — спытала яна. — Вы ведалі, што на працягу шматлікіх гадоў мы жадалі, каб эльфаў вызвалілі? — Рон сцепануўся на падлакотніку крэсла. — Вы жадаеце паразы Самі-Ведаеце-Каго не менш нашага.

Гоблін паглядзеў на Герміёну з тым жа цікаўнасцю, што і на Гары.

— Што вам трэба ў сховішча Лестранжаў? — нечакана спытаў ён. — Меч, які знаходзіцца там — падробка. Вось сапраўдны — ён пільна паглядзеў на кожнага з іх. — Я думаю, вы ўжо ведалі аб гэтым. Вы прасілі мяне зманіць.

— Але падроблены меч гэта не адзінае, што ёсць у гэтым сховішчы, праўда? — спытаў Гары. — Магчыма, вы бачылі там і іншыя рэчы?

Яго сэрца білася так моцна, як ніколі. Ён падвоіў высілкі, каб не звяртаць увагі на то, як пульсаваў яго шнар.

Гоблін зноў накруціў бародку на палец.

— Гэта супраць нашага кодэкса — распавядаць аб таямніцах Грынгатса. Мы ахоўваем дзіўныя, фантастычныя скарбы. Мы выконваем абавязак перад тымі скарбамі, некаторыя з якіх мы стварылі сваімі рукамі.

Гоблін падняў меч, і яго цёмныя вочы па чарзе глядзелі на Гары, Рона, і Герміёну.

— Вы так маладыя, — вымавіў ён, нарэшце, — а процістаіце гэтулькім ворагам…

— Вы дапаможаце нам? — спытаў Гары. — Без дапамогі гобліна ў нас няма ні найменшай надзеі прабрацца туды. Вы — наш адзіны шанец.

— Так… я падумаю над гэтым, — раздражнёна адказаў Грыпхук.

— Але… — пачаў было Рон са злосцю, але Герміёна пхнула яго локцем.

— Дзякуй вам! — сказаў Гары.

Гоблін нахіліў сваю вялікую галаву ў знак удзячнасці і сагнуў свае кароткія ножкі.

— Я думаю, — сказаў ён, дэманстратыўна ўкладваючыся на ложак Біла і Флёр, — што дзеянне Косткароса ўжо скончана. І я, нарэшце, змагу заснуць. Прабачыце мяне…

— Так, вядома, — сказаў Гары, але перад тым як выйсці з пакоя, ён нахіліўся і ўзяў меч. Грыпхук не запярэчыў, але Гары здалося, што ён убачыў абурэнне ў вачах гобліна, калі зачыняў дзверы.

— Дробны гнюс, — прашаптаў Рон. — Яму падабаецца, што мы залежым ад яго.

— Гары, — прашаптала Герміёна, адштурхваючы іх абодвух ад дзвярэй, на сярэдзіну цёмнай пляцоўкі. — Ты кажаш пра тое, пра што я думаю? Ты лічыш, што Хоркрукс у сховішчы Лестранжаў?

— Так, — адказаў Гары. — Белатрыса жахнулася, калі вырашыла, што мы былі там. Чаму? Што мы маглі там ўбачыць і забраць адтуль? Відавочна, нейкі прадмет, згуба якога моцна раззлавала б Самі-Ведаеце-Каго.

— Але я думаў, што мы шукаем месца, дзе Самі-Ведаеце-Хто хадзіў, і дзе ён здзейсніў штосьці важнае… — сказаў Рон неразумеючы — Няўжо ён быў у сховішчы Лестранжаў?

— Я не ведаю, ці быў ён калі-небудзь у Грынгатсе, — сказаў Гары. — У маладосці ў яго не было золата, яму ніхто нічога не пакінуў. Магчыма, ён бачыў банк звонку, калі быў на Дыягон Алеі.

У шнары пульсаваў боль, але ён імкнуўся не адцягвацца на яго. Ён жадаў, каб Рон і Герміёна добра ўсё ўразумелі наконт Грынгатсу, перш чым яны пагавораць з Алівандэрам.

— Я думаю, што ён зайздросціў усякаму, у каго быў ключ да сховішчаў Грынгатсу. Думаю, што гэта здавалася яму знакам дачынення да міру чараўнікоў. І не забывайце, ён давяраў Белатрысе і яе мужу. Яны былі самымі адданымі яго служкамі да яго падзення і першымі сталі адшукваць яго, калі ён знік. Ён казаў пра гэта у ноч свайго вяртання, я чуў.

Гары пацёр шнар.

— Праўда, наўрад ці ён сказаў Белатрысе, што гэта Хоркрукс. Ён жа ўтаіў ад Люцыюса Малфоя праўду пра дзённік. Ён мог сказаць ёй, што гэта надзвычай каштоўная рэч, і папытаць пакласці яе ў сховішча. Самае бяспечнае месца для таго, што ты жадаеш схаваць, як сказаў мне Хагрыд… акрамя Хогвартсу.

Калі Гары скончыў, Рон пагушкаў галавой:

— Ты сапраўды разумееш яго.

— Збольшага, — сказаў Гары. — Жадаў бы я настолькі ж разумець Дамблдора. Але паглядзім. А цяпер — Алівандэр.

Рон і Герміёна былі ў замяшанні і пад уражаннем ад пачутага, ідучы следам за ім да пакоя насупраць спальні Біла і Флёр. Яны пастукалі, з-за дзвярэў раздалося ціхае "Увайдзіце!".

Майстар ляжаў на ложку аднаго з двайнят, той, што была бліжэй да акна. Ён быў у вязніцы больш года, і, прынамсі, адзін раз яго катавалі, Гары ведаў гэта напэўна. Алівандэр выглядаў знясіленым, косткі вытыркалі з-пад жаўтлявай скуры. Яго вялікія серабрыста-шэрыя вочы ўваліліся. Рукі, якія ляжалі па-над коўдрамі, маглі б прыналежаць шкілету.

Гары сеў на вольны ложак, побач з Ронам і Герміёнай. З гэтага пакоя не было відаць світанак. Вокны выходзілі на сад на боку абрыву і свежую магілу.

— Містэр Алівандэр, прабачыце, што прыйшлося вас патрывожыць, — сказаў Гары.

— Мой дарагі хлопчык, — голас Алівандэра быў слабы. — Ты выратаваў нас. Я думаў, мы памрэм там. Я ніколі не змагу аддзячыць цябе, ніколі не змагу аддзячыць за ўсё.

— Мы з радасцю зрабілі гэта.

Шнар Гары моцна пульсаваў. Ён ведаў, ён быў упэўнены, што наўрад ці застаўся час спыніць Вальдэморта на шляху да яго мэты. Ён адчуў укол панікі, але ўсёткі ён ужо зрабіў свой выбар, калі вырашыў пагаварыць спачатку з Грыпхукам. Імкнучыся выглядаць спакойным, ён дастаў з мяшочка на грудзі дзве палоўкі зламанай чарадзейнай палачкі.

— Містэр Алівандэр, мне патрэбна дапамога.

— Усё, што заўгодна, усё, што заўгодна, — адказаў той слабым голасам.

— Вы можаце яе паправіць? Гэта магчыма?

Аллівандэер працягнуў руку, якая калацілася і ўзяў у сваю далонь дзве ледзь змацаваных палоўкі палачкі.

— Востраліст і пяро фенікса — вымавіў Алівандэр дрыготкім голасам, — Адзінаццаць цаляў. Хупавая і гнуткая.

— Так, — сказаў Гары, — Маглі б вы?..

— Не, — прашаптаў Алівандэр. — Мне шкада, вельмі шкада, але палачку, якая пашкоджаная да такой ступені, немагчыма паправіць ні адным з вядомых мне спосабаў.

Гары быў гатоў гэта пачуць, але ўсё роўна словы майстра сталі для яго цяжкім ударам. Ён узяў палоўкі палачкі і прыбраў іх зваротна ў мяшочак у сябе на шыі. Алівандэр неадрыўна глядзеў на мяшочак, дзе знікла зламаная палачка, і не адарваў адтуль погляда, пакуль Гары не дастаў з кішэні дзве палачкі, якія ён прынёс ад Малфоеў.

— Вы можаце сказаць, чые яны? — спытаў ён.

Майстар палачак узяў першую і пільна паглядзеў на яе, паднясучы да самых вачэй, круцячы яе ў сваіх пальцах.

— Арэхавае дрэва і сэрца дракона — сказаў ён. — Дванаццаць і тры чвэрці цалі. Цвёрдая. Гэтая палачка прыналежыць Белатрысе Лестранж.

— А гэтая?

Алівандэр вырабіў тыя ж дзеянні.

— Глог і поўсць аднарога. Роўна дзесяць цаляў. Досыць гнуткая. Гэтая палачка прыналежыла Драка Малфою.

— Прыналежыла? — паўтарыў Гары. — Няўжо яна больш не яго?

— Думаю, не, калі ты яе забраў…

— Так, забраў…

— …тады яна, магчыма, твая. Вядома, усё залежыць ад таго, як гэта адбылося. Немалаважнае значэнне мае таксама палачка сама па сабе. Але звычайна, калі палачку захопліваюць, яна змяняе гаспадара.

У пакоі наступіла цішыня, якая парушалася толькі падаленым шумам прыбоя.

— Вы кажаце пра палачкі так, быццам у іх ёсць пачуцці, — сказаў Гары. — Быццам яны самі могуць нешта вырашаць.

— Палачка выбірае чараўніка, — сказаў Алівандэр. — Гэта заўсёды ведалі тыя з нас, хто прысвяціў сябе мастацтву іх вырабу.

— Але ж можна карыстацца палачкай, якая цябе не абрала?.. — спытаў Гары.

— Так, вядома, калі ты чараўнік, то ты можаш вядзьмарыць практычна любой палачкай. І, тым не менш, найлепшыя вынікі дасягаюцца, калі паміж чараўніком і палачкай ёсць сувязь. Гэта вельмі складаная сувязь, яна ўключае ў сябе той досвед, які палачка пераймае ў чараўніка і досвед, які чараўнік пераймае ў палачкі.

Хвалі біліся аб бераг. Гэта быў маркотны гук.

— Я адабраў гэтую палачку ў Драка Малфоя сілай, — сказаў Гары, — ці магу я спакойна ёю карыстацца?

— Думаю, так. Прыналежнасць чарадзейнай палачкі падпарадкоўваецца складаным законам, але захопленая палачка звычайна падпарадкоўваецца новаму гаспадару.

— Значыць, я магу выкарыстаць гэтую? — спытаў Рон, дастаючы з кішэні палачку Галахвоста і працягваючы яе Алівандэру.

— Каштанавае дрэва і сэрца дракона. Дзевяць з чвэрцю цаляў, далікатная. Мяне прымусілі зрабіць яе неўзабаве пасля таго, як выкралі, для Піцера Пэцігру. Так, калі ты атрымаў яе сілай, то яна будзе служыць табе лепш, чым любая іншая.

— І гэтае правіла распаўсюджваецца на ўсе палачкі? — спытаў Гары.

— Лічу, так, — адказаў Алівандэр, гледзячы ў твар Гары выпуклымі вачамі. — Вы задаеце глыбокія пытанні, містэр Потэр. Навука пра чарадзейныя палачкі вельмі складаная і заблытаная сфера магіі.

— Гэта значыць не абавязкова забіваць папярэдняга ўладальніка, каб выкарыстаць яго палачку? — спытаў Гары.

Алівандэр праглынуў.

— Абавязкова? Я б не сказаў, што трэба забіваць папярэдняга гаспадара.

— Але ёсць легенды, — сэрца Гары забілася яшчэ мацней, боль у шнары ўзмацніўся. Ён быў упэўнены, што Вальдэморт ужо вырашыў ажыццявіць свой план у жыццё. — Легенды пра чарадзейную палачку — або палачках — якія перадаваліся з рук у рукі пасродкам забойства.

Алівандэр збляднеў. Яго твар выглядаў шараватым на фоне беласнежнай падушкі, а вытарашчаныя вочы з чырвонымі прожылкамі сталі велізарнымі, быццам ад страху.

— Я лічу, толькі адна палачка, — прашаптаў ён.

— І яна патрэбна Самі-Ведаеце-Каму, ці не так? — спытаў Гары.

— Я… адкуль?.. — хрыплым голасам спытаў Алівандэр, гледзячы на Рона і Герміёну ў пошуках падтрымкі. — Адкуль вы пра гэта пазналі?..

— Ён жадаў ведаць, як пераадолець сувязь паміж нашымі палачкамі — працягваў Гары.

Алівандэр выглядаў спалоханым.

— Ён катаваў мяне, ты павінен зразумець! Ён выкарыстаў загавор Круцыё, і я… у мяне не было іншага выбару… мне прыйшлося распавесці яму, усё, што я ведаў, пра што я здагадваўся.

— Я разумею, — сказаў Гары. — Вы сказалі яму аб аднолькавых стрыжнях? І вы параілі яму проста запазычыць у каго-небудзь палачку?

Узрушаны дасведчанасцю Гары Алівандэр павольна кіўнуў.

— Але гэта не спрацавала — працягнуў Гары, — мая палачка ўсё роўна перамагла тую, запазычаную, палачку. Вы ведаеце, чаму?

Алівандэр пагушкаў галавой гэтак жа павольна, як толькі што кіўнуў.

— Я… я ніколі не чуў ні пра што падобнае. Твая палачка здзейсніла нешта ўнікальнае тым вечарам. Сувязь аднолькавых стрыжняў вельмі рэдкая, але, чаму твая палачка перамагла чужую, узятую на час, я не ведаю.

— Мы казалі пра іншую палачку. Тая, якая змяняе гаспадара пасля забойства. Калі Самі-Ведаеце-Хто зразумеў, што з маёй палачкай нешта не так, ён вярнуўся да вас і спытаў пра іншую палачку?

— Адкуль ты ведаеш?

Гары не адказаў.

— Так, ён спытаў, — прашаптаў Алівандэр, — ён жадаў ведаць ўсё, што я магу распавесці яму пра Палачку Смерці, Палачку Лёса… Старэйшую Палачку.

Гары паглядзеў на Герміёну, яна выглядала ашаломленай.

— Цёмнаму Лорду, — спалохана прашаптаў Алівандэр, — заўсёды падабалася тая палачка, якую я зрабіў для яго.. Ціс і пяро фенікса, трынаццаць з паловай цаляў… Датуль, пакуль ён не пазнаў пра аднолькавыя стрыжні. Цяпер ён шукае іншую, больш магутную палачку, таму што гэта адзіны спосаб перамагчы цябе.

— Але ён хутка пазнае, калі яшчэ не пазнаў, што мая зламаная, і яе немагчыма паправіць — сказаў Гары ціха.

— Не! — выклікнула Герміёна. — Ён не зможа гэта пазнаць, Гары, як ён...

— Прыёры Інкантатэм, — сказаў Гары. — Тваю і цярновую палачку мы пакінулі ў Малфоеў, Герміёна. Калі яны належным чынам іх даследуюць, прымусяць прайграць апошнія заклёны, яны ўбачаць, што твая палачка зламала маю, яны ўбачаць, што ты спрабавала паправіць яе, і што табе гэта не атрымалася, і яны зразумеюць, што з тых часоў я карыстаўся цярновай палачкай.

Тая слабая чырвань, якя вярнулася да Герміёны з моманту іх вяртання, зноў знікла з яе твару. Рон паглядзеў на Гары з дакорам і сказаў:

— Давайце зараз не будзем пра гэта турбавацца…

Але містэр Алівандэр перапыніў яго:

— Цёмны Лорд адшуквае Старэйшую Палачку не толькі для таго, каб знішчыць вас, містэр Потэр. Ён жадае завалодаць ёю, таму што лічыць, што яна зробіць яго непераможным.

— А яна зробіць?

— Уладальніку Старэйшай Палачкі заўсёды трэба асцерагацца нападу, — сказаў Алівандэр, — аднак, не магу ні прызнаць, ідэя пра тое, што Цёмны Лорд можа стаць гаспадаром Палачкі Смерці, здаецца мне… сапраўды жахлівай.

Гары раптам успомніў, як пры іх першай сустрэчы не мог зразумець, ці падабаецца яму Алівандэр. Нават зараз, пасля катаванняў і зняволення, думка пра Цёмнага Лорда, які завалодаў гэтай палачкай, адначасова зачароўвала і пужала Алівандэра.

— Вы… Вы сапраўды лічыце, што гэтая палачка існуе? — спытала Герміёна.

— О, так — адказаў Алівандэр, — шлях гэтай палачкі суцэль магчыма прасачыць скрозь гісторыю. Ёсць, вядома, прамежкі часу, на працягу якіх пра яе нічога не было вядома. Ёсць характэрныя прыкметы, па якіх яе адразу можа пазнаць любы, хто вывучаў Навуку пра Чарадзейныя Палачкі. Існуе шмат пісьмовых крыніц, некаторыя з іх з працай паддаюцца тлумачэнню, якія вывучылі я і іншыя вытворцы палачак. Пэўнасць іх бясспрэчная.

— Ну а вы… вы не думаеце, што гэта казка або міф? — з надзеяй спытала Герміёна.

— Не, — адказаў Алівандэр. — Ці трэба займець яе пасродкам забойства — я не ведаю. За палачкай цягнецца крывавы след у гісторыі, але, магчыма, справа проста ў тым, што жаданне завалодаць гэтай палачкай занадта вялікае, і яны здзяйсняюць страшныя ўчынкі, каб стаць яе гаспадаром. Яна надзвычай магутная, і стане небяспечнай, патрапіўшы не ў тыя рукі, але з’яўляецца аб’ектам захаплення для тых, хто вывучае сілу палачак.

— Містэр Алівандэр, — сказаў Гары, — вы сказалі Самі-Ведаеце-Каму, што Старэйшая палачка была ў Грыгаровіча?

Алівандэр збляднеў, яшчэ мацней. Ён нагадваў прывіда…

— Але адкуль, адкуль ты?..

— Усё роўна, як я пазнаў аб гэтым, — сказаў Гары, заплюшваючы вочы ад болю, які пранізаў шнар: на секунду ён убачыў галоўную вуліцу Хогсміда. Там ўсё яшчэ было цёмна, таму што Хогсмід размяшчаўся значна паўночней. — Вы сказалі Самі-Ведаеце-Каму, што палачка была ў Грыгаровіча?

— Гэта чутка, — прашаптаў Алівандэр. — Чутка, якая нарадзілася шмат гадоў таму, задаўга да таго, як нарадзіўся ты. Я думаю, што Грыгаровіч сам пусціў гэтую чутку. Вы ж разумееце, як гэта спрыяла росквіту яго бізнэсу: людзі думалі, быццам ён вывучыў якасці Старэйшай Палачкі і мог іх прайграць!

— Так, зразумела, — сказаў Гары і падняўся. — Містэр Алівандэр, апошняе пытанне, і вы зможаце адпачываць. Што вы ведаеце пра Рэліквіі Смерці?

— Пра што?.. — Алівандэр выглядаў збітым з таўку.

— Пра Рэліквіі Смерці.

— Баюся, я не разумею, пра што вы кажаце. Гэта неяк звязана з чарадзейнымі палачкамі?

Гары паглядзеў у змардаваны твар Алівандэра і зразумеў, што той не хлусіць. Ён нічога не ведаў пра Рэліквіі.

— Дзякуй, — падзякаваў Гары. — Дзякуй вам вялікі. Мы пайдзем, а вы адпачывайце.

Алівандэр выглядаў канчаткова зламаным.

— Ён катаваў мяне! — з працай прагаварыў ён. — Заклён Круцыё… вы не ўяўляеце сабе…

— Уяўляю, — адказаў Гары. — На самай справе ўяўляю. Калі ласка, адпачывайце. Дзякуй вам за ўсё тое, што распавялі нам.

Ён спусціўся з Ронам і Герміёнай па лесвіцы. Біл, Флёр, Луна і Дын сядзелі за сталом з кубкамі гарбаты. Яны ўсё паглядзелі на Гары, калі ён з’явіўся ў дзвярах, але той толькі кіўнуў і пайшоў далей у сад разам з Ронам і Герміёнай. Гары падышоў да ўзгорка зямлі які ўзвышаўся над магілай Добі, галава яго балела ўсё мацней і мацней. Станавілася ўсё цяжэй спраўляцца з бачаннямі, якія прарываліся ў яго прытомнасць, і ён разумеў, што яшчэ ледзь-ледзь, і ён не зможа ім супрацівіцца. Ён хутка саступіць, таму што яму трэба ведаць, ці дакладная яго тэорыя. Але зараз яму трэба зрабіць яшчэ адзін кароткі высілак, каб ён змог растлумачыць усё Рону і Герміёне.

— Даўным-даўно Старэйшая Палачка сапраўды прыналежыла Грыгаровічу. Калі Самі-Ведаеце-Хто асачыў яго, апынулася, што палачкі ў Грыгаровіча больш не было, яе выкраў Грындэльвальд. Адкуль Грындэльвальд пазнаў, што палачка ў Грыгаровіча, я не ведаю, хоць, калі ў Грыгаровіча хапіла розуму пускаць чуткі, знайсці палачку было нескладана.

Вальдэморт стаяў каля варот Хогвартса. Гары ўбачыў яго і ўбачыў, як ліхтар, разгойдваючыся з боку ў бок у перадсвітальным змярканні, рухаецца да яго ўсё бліжэй і бліжэй.

— І Грындэльвальд выкарыстаў Старэйшую Палачку, каб стаць магутным. На вышыні яго славы Дамблдор зразумеў, што ён адзіны, каму па сілах перамагчы Грындэльвальда, яны пазмагаліся на двубоі і Дамблдор забраў Старэйшую Палачку.

— Старэйшая Палачка была ў Дамблдора? — спытаў Рон. — Але тады дзе яна зараз?

— У Хогвартсу, — адказаў Гары, з працай утрымліваючыся ў рэальнасці, разам з Ронам і Герміёнай у садзе на боку ўцёса…

— Але тады трэба спяшацца, — сказаў Рон нецярпліва. — Гары, давай пайдзем і забярэм яе, пакуль ён не зрабіў гэтага.

— Ужо позна, — сказаў Гары. Ён не мог нічога парабіць, акрамя як здушыць галаву рукамі, каб хоць як-то процістаяць бачанням. — Ён ведае, дзе яна. Ён зараз там.

— Гары! — у лютасці закрычаў Рон. — І даўно ты аб гэтым ведаеш? Чаму мы марнуем час? Чаму ты спачатку пагаварыў з Грыпхукам? Мы маглі б адправіцца туды, мы ўсё яшчэ можам…

— Не, — адказаў Гары, і апусціўся на калены ў траву. — Герміёна права. Дамблдор не жадаў, каб я атрымаў гэтую палачку. Ён не жадаў, каб я забраў яе. Ён жадаў, каб я знайшоў Хоркруксы.

— Непераможная палачка, Гары! — праенчыў Рон.

— Я не павінен… Я павінен знайсці Хоркруксы.

Вакол было халодна і цёмна: краёчак сонца ледзь з’явіўся на даляглядзе. Ён слізгаў побач са Снэйпам, прама над зямлёй, у кірунку возера.

— Я хутка далучуся да цябе ў замку, — сказаў ён высокім, халодным голасам. — А цяпер, пакінь мяне.

Снэйп пакланіўся і пайшоў зваротна, цёмная мантыя развівалася за яго спіной. Гары ішоў павольна, чакаючы пакуль фігура Снэйпа знікне. Не трэба было Снэйпу, або каму-небудзь яшчэ, бачыць, куды ён ідзе. Але вокны замка не гарэлі, і ён мог замаскіравацца. Праз секунду ён накіраваў на сябе Маскіравалы Заклён, які схаваў яго нават ад яго ўласных вачэй.

І ён ішоў далей, уздоўж берага возера, разглядаючы абрысы свайго каханага замка, яго першай імперыі, якая належыла яму па праве нараджэння.

А вось і яна, за возерам, адлюстроўваецца ў цёмнай вадзе. Белая мармуровая магільня, лішняя пляма на знаёмым пейзажы. Яго ізноў ахапіла ледзь стрымваная эйфарыя, гэтае п’янлівае пачуццё, якое ахопвае яго кожны раз, калі ён знаходзіўся ў мэты. Ён падняў сваю старую цісавую палачку: яна вельмі падыходзіць для таго, каб апошнім для яе заклёнам здзейсніць гэтую вялікую дзею.

Магіла раскрылася ад узножжа да падгалоўя. Абгорнутае ў саван цела было такім жа доўгім і худым, як і пры жыцці. Ён зноў падняў палачку.

Тканіна саслізнула. Твар быў напаўпразрыстым, бледным, высмаглым, але ўсё жа выдатна захаваўся. Акуляры пакінулі на кручкаватым носу: ён зларадна ўсміхнуўся. Рукі Дамблдора былі складзеныя на грудзі, а пад імі — яна, пахаваная разам з ім.

Няўжо стары дурань думаў, што магіла абароніць палачку? Няўжо ён думаў, што Цёмны Лорд не адважыцца апаганіць яго магілу? Павукападобная рука накіравалася ўніз і выцягнула палачку з-пад рук Дамблдора, і яна выпусціла сноп іскраў, абсыпаючы імі магілу ранейшага гаспадара, гатовая служыць новаму.