Удумайся толькі, Народ,
Калі думаць яшчэ не адвык:
Сем дзесяткаў гадоў і год
Вырывалі ў цябе язык -
Каб ты быў бязмоўны, як быдла,
Каб толькі мычаў - як бытта
Дзякуеш гаспадару за корм,
За чалавечны для быдла закон.
Сем дзесяткаў! Гэта без тых
Трох з палавінай вякоў,
Калі Мове тваёй пад дых
Білі з абодвух бакоў.
Сем дзесяткаў гадоў і год
Гэта толькі ад той пары,
Калі Мову гналі на звод
Не цары, а правадыры.
Пачуўшы - тут жа хапалі
За горла жывое слова.
Насмерць яго забівалі,
Каб не ўзрасло нанова.
Хапалі з хаты і з нівы -
Каб быў ты кругом шчаслівы,
Хапалі з завода, з цэху -
Каб быў ты багат на ўцеху,
З тэатра, з друкарні, з майстэрні -
Каб ты быў, як сабака, верны,
I з кожнай студэнцкай парты -
Каб быў Ацечаства варты...
Вось так тваю долю-мову
Знішчалі: спярша - па слову,
Затым - па пяць-шэсць адразу,
Затым - па цэламу сказу,
Па цэлай песні і казцы
Хапаў і глытаў ікласты!
А потым - па цэлай школе,
Па цэлым садку дзіцячым...
"Каб ты і не гаўкнуў болей
Сваім языком сабачым!!"
Такі быў табе прысуд.
Халэмус! Каюк! Капут!
Так святкавала ўбоства
Мовы тваёй забойства.
Так апаганьваў злыдзень
Духу твайго Вялікдзень.
Так пацяшаўся зброд
З гора твайго, Народ.
Прабег і яшчэ дзесятак
Гадоў - як па градах статак.
I што ты, Народзе, маеш?
Як ты жывеш-пажываеш?
На якога пана ішачыш?
Што чуеш наўкол і бачыш?
Таксама святкуе ўбоства
Высокай красы забойства.
Таксама руйнуюць хамы
Твайго дзеяслова храмы.
Таксама глуміцца зброд
З пакутаў тваіх, Народ.
Усё, як тады! Бо згодна
З усім, што табе прывычна.
Толькі яшчэ больш подла
I ягачэ больш цынічна.
Ціха (каб спалі дзеці),
Без груку і некрывава
Ідзе нечуваная ў свеце
Над мовай тваёй расправа.
Над тваёю душой расправа.
2003