Сказ пра залатое пёрка

І. 20 верасня 1939

Вільня.

Восень.

Луцкевіч.

Ён ходзіць і шэпча

Сярод Базыльянскіх муроў:

"О няўжо, Беларусь,

О няўжо нам вяртаюць

Калыску за волю тваю змагароў?

О няўжо сапраўды

Нам вяртаюць,

Няхай і пад сцягам нянаскім,

Святы наш агмень?

Беларусь!

Я малюся, малюся...

Бог сведка,

Як прагну я ўбачыць шчаслівым

Твой заўтрашні дзень!.."

II. 30 верасня 1939

Вільня,

Восень.

Луцкевіч.

Захмараны вечар.

Найчорны з яго вечароў.

Вось і ўсё!

Не паспеў і прыкленчыць

Яшчэ раз

Сярод Базыльянскіх муроў, -

Больш ніколі не ўбачыць ён іх,

Як не ўбачыць

Ні родных сваіх,

Ні сяброў.

У глухім "варанку"

Яго віленскім шляхам

У менскую "амэрыканку" вязуць,

Дзе,

Ён знае,

У лёхах сырых,

Пацукі

Беларускае сэрца грызуць.

Яму ведама ўжо:

Абманулі!

Цынічна і здзекліва

Брат-вызваленец накпіў.

Вільня ўжо старгавана.

Ужо за яе

Вызваленец

Пляцоўку для танкаў купіў.

Ён ад роспачы плача: "Кастусь!

Наш вялікі з вялікіх Кастусь!

Як далёка ты бачыў, калі заклінаў:

"Дык не вер ім,

Не вер ім,

Не вер ім,

Не вер, Беларусь!

Не дадуць табе волі яны,

Не дадуць!

I павек не дажджэшся,

Калі не здабудзеш сама!

Для цябе ў іх адно -

Аняменне ў няволі -

I смерць.

Для цябе ў іх другога няма".

III. 17 верасня 2004

Вільня.

Верасень.

Ноч -

У зіхценні раскошных рэклам,

У агнях ліхтароў.

Цень Луцкевіча

Ходзіць

Нябачны

Сярод Базыльянскіх муроў.

Каб прыслухаўся хто -

Чуйным сэрцам -

Пачуў бы,

Што кажа святы чалавек:

"Вось і ўсё!

Вось цяпер ужо ўсё!

Назаўсёды.

Навечна.

Навек.

Божа моцны!

Даруй і скажы:

Дзе ты быў?

Дзе ты, Госпадзе, быў,

Калі гэную змусту

Над воляй,

Над доляй,

Над лёсам народа рабіў

Змеявокі,

Рабы,

Сухарукі,

З смярдзючай душышчай

Вампір-людажэр?

Бачыш, Госпадзе, сам:

З той пары

Яшчэ больш занямог,

Яшчэ больш знедужэў -

I хварэе,

I чахне,

I не выздараўлівае

Пад апекай тваёй

Беларускі народ.

Дык не дай жа, не дай,

Каб заціх у душы яго

Спадчынны боль,

Каб сышла яго памяць на звод!

Бо як станецца так –

У яго, як і Вільню,

Суседзі, браты, сваякі адбяруць

Спрэс усе гарады,

Спрэс усё,

Што завецца яшчэ Беларусь!..

Беларусь...

Беларусь..."

Так ён ходзіць і ходзіць,

Нябачны,

I просіць і просіць -

Нячутнае просіць пачуць...

А тым часам у Менску,

У лёхах сырых.

Пацукі

Беларускае сэрца грызуць.

2004, травень-кастрычнік