Сказ пра Робін Гуда

Раздзел сёмы Малады музыка

Рычард паехаў сваёй дарогай, адчуваючы сябе самым шчаслівым чалавекам ва ўсёй Англіі. Калі Рычард Лi сеў на каня і паехаў, Робін Гуд узяў свой лук і пайшоў пагуляць па лесе. Ля куста пры дарозе, што злучала два маленькія гарадкі, ён спыніўся і раптам пачуў вясёлую песню. Нехта ішоў праз лес і весела спяваў звонкім прыгожым голасам пад мяккія, густыя гукі арфы.

«Во вясёлая душа! — падумаў атаман разбойнікаў.— Калі яго кашалёк звініць так, як голас, дык варта гэтага птаха абскубці».

Ён прытаіўся за кустом і неўзабаве ўбачыў спевака на лясной дарозе.

«Вандроўны паэт-музыкант, менестрэль, — прашаптаў Робін Гуд. — На яго прыемна глядзець, але я ўпэўнены, кашалёк у яго пусты».

Падарожнік быў прыгожы дзяцюк з доўгімі хвалістымі саламянымі валасамі, на якіх зухавата сядзеў квяцісты берэт з пяром пеўня. Апрануты ён быў ва ўсё пунсовае.

Робін Гуду вельмі спадабалася вясёлая песня бесклапотнага юнака, і ён прапусціў яго, не ўзяўшы «дарожнага збору».

«Сорам і ганьба трывожыць чалавека, які з такой радасцю спявае сярод зялёнага лесу», — падумаў Робін Гуд і застаўся ў сваім сховішчы, прыслухоўваючыся да песні, пакуль апошні яе гук не замёр недзе за густой сцяной дрэў.

Робін Гуд зірнуў на ўсход і ўбачыў, што вячэрні змрок ужо ахінае лясныя абшары.

«Хутка надыдзе ноч. Сёння ніхто ўжо тут не пройдзе», — падумаў Робін Гуд і вярнуўся да месца збору на глухой паляне, дзе вакол вялікага яркага вогнішча сядзелі лясныя стралкі — гутарылі і весела смяяліся.

Назаўтра раніцай Робін Гуд разам з Маленькім Джонам і Мачам зноў пайшлі паназіраць за лясной дарогай.

— Што з ім такое здарылася? — здзівіўся Робін Гуд. — Яшчэ ж учора весялейшага за яго чалавека, здавалася, на свеце не было. Лec аж звінеў ад яго радаснай песні, а цяпер ён выглядае так, быццам ідзе на хаўтуры. Мач, і ты, Джон, прывядзіце яго да мяне. Хачу даведацца, што за прычына такой раптоўнай перамены.

Маленькі Джон і Мач выйшлі з засады і загадалі менестрэлю спыніцца. Але юнак быў не з баязлівага дзесятка. Ён імгненна схапіўся за лук, гатовы даць адпор, калі на яго нападуць.

— Пакінь свой лук, — сказаў яму Маленькі Джон. — Няма патрэбы страляць. Мы зла табе не зробім. Наш атаман хоча пагаварыць з табой. Вунь ён, зірні, стаіць пад дрэвам.

Менестрэля падвялі да Робін Гуда, той ветліва прывітаўся з ім і спытаў:

— У цябе ёсць лішнія грошы?

— Грошай у мяне зусім мала, — адказаў сумны менестрэль. — Усяго пяць шылінгаў і вось гэты пярсцёнак.

Робін Гуд узяў у яго з рук пярсцёнак.

— Гэты ж пярсцёнак заручальны! — усклікнуў ён.

— Ага, заручальны, — пацвердзіў менестрэль. — Сем гадоў я бярог яго і думаў, што сёння нарэшце надзену на палец нявесты. Але нявесту ў мяне забралі, і цяпер ён мне без патрэбы. Бярыце, хто хоча.

— Раскажы мне ўсё, — сказаў Робін Гуд. — Ты ж учора пад вечар быў радасны і бесклапотны, як лясная птушка, а сёння змрочны і сумны.

— Вы бачылі мяне ўчора? Я сапраўды быў шчаслівы і радасны, бо павінен быў павянчацца з першай прыгажуняй ва ўсім Паўночным краі, а вось цяпер сэрца маё абліваецца крывёю. Яе выдаюць за старога багатага рыцара.

— Яна раптам перадумала? — пацікавіўся Робін Гуд.

— He! — усклікнуў менестрэль. — He перадумала!

Яна кахае мяне гэтак жа моцна, як і раней. Але яе родзічы не хочуць і чуць пра мяне: у мяне ні зямлі няма, ні багацця. Сёння яе павянчаюць са старым багацеем. — Юнак зноў цяжка ўздыхнуў, так цяжка, быццам у яго вось-вось разарвецца сэрца.

— Як цябе завуць? — спытаў Робін Гуд.

— Алан-а-Дэйл, — адказаў юнак.

— Вось што, Алан-а-Дэйл. Я — Робін Гуд, — сказаў славуты разбойнік, — і калі я памагу табе і тваёй вернай дзяўчыне, чым ты аддзячыш мне?

— Вось і добра, — сказаў Робін Гуд. — Сумленны і верны чалавек мне больш патрэбны, чым кашалёк, набіты золатам. Скажы, а дзе павінна адбыцца вянчанне?

— У царкве, што там, за лесам, — адказаў Алан-а-Дэйл. — Усяго за пяць міль адсюль.

— Гэту царкву я ведаю і буду там, — сказаў атаман разбойнікаў і, крыху падумаўшы, папрасіў: — Дай мне тваю арфу.

Менестрэль аддаў яму арфу. Робін Гуд перадаў усю сваю зброю Маленькаму Джону, нешта шапнуў яму на вуха і шпарка пайшоў па дарозе.

Нарэшце паказалася царква. Робін Гуд рушыў па дарожцы праз цвінтар, перабіраючы струны арфы. На звонкія гукі арфы ў дзвярах царквы вырасла мажная постаць у багатым убранні. Сам біскуп меўся справіць вянчальны абрад, бо ён з рыцарам былі прыяцелі яшчэ з маленства.

— Я падумаў, пачуўшы гукі арфы, што ўжо ідуць госці,— сказаў біскуп. — Хто ты і чаго прыйшоў?

Робін Гуд зняў шапку і нізка пакланіўся:

— Святы айцец, я вандроўны музыка. Кажуць, што ва ўсім Паўночным краі няма арфіста лепшага за мяне. Ядаведаўся, што сёння тут будзе вянчанне, і паспяшаўся сюды, каб упрыгожыць музыкай такі шчаслівы дзень.

— О, тады заходзь, калі ласка! — сказаў біскуп і павёў Робін Гуда ў царкву. — Музыку я люблю больш за ўсё на свеце. Сыграй мне што-небудзь.

— He, пане біскуп, — адказаў Робін Гуд, які мог толькі сяк-так брынкаць на струнах, — у тых мясцінах, дзе я вырас, людзі лічаць, што, пакуль не падыдзе вясельная працэсія, іграць нельга: можна наклікаць бяду.

— Добра, тады падрыхтуйся, — сказаў біскуп, — вунь яны ўжо ідуць.

Царква была поўная народу. Калі людзі ўбачылі жаніха і нявесту, усе пачалі пераглядвацца. Якая ганьба выдаваць такую прыгожую маладзенькую дзяўчыну за гэткага нягеглага старога! Рыцар быў вельмі стары, танканогі, нібы журавель, сляпы на адно вока і з вялікім гарбом на левым плячы. Дзяўчына ж была надзвычай прыгожая, як ружовая ранішняя зара, і такая свежая і пяшчотная, як майская кветка.

Але пры біскупе і пры рыцары, які славіўся сваім багаццем, ніхто не адважыўся ўголас сказаць, што думаў. Адзін Робін Гуд не змаўчаў.

— Што ж гэта такое? — закрычаў ён. — Шмат бачыў я жаніхоў і нявест, а такой няроўнай пары ніколі не было.

— Сціхні, хлопец! — сказаў яму біскуп. — Нявеста ўжо ў царкве, і зараз я іх павянчаю.

— Ваша праўда, пане біскуп, нявеста ўжо ў царкве. Але яна сама выбера таго, хто дарагі яе сэрцу.

— He вярзі лухты, хлопец! — узлаваўся біскуп. — Лепш зайграй, калі маладыя пойдуць да алтара.

— О, гэта я зраблю ахвотна, толькі павінен прызнацца, што лепш люблю іграць на ражку, чым на арфе, — усміхнуўся Робін Гуд і выняў з-пад плашча свой сігнальны ражок.

Цяжка апісаць, які ўзняўся гвалт і крык, калі дваццаць чатыры бравыя малайцы з лукамі ў руках уварваліся ў царкву. Біскуп пабарвавеў ад гневу, стары рыцар задрыжаў ад злосці і страху, калі нявеста кінулася на грудзі Алану-а-Дэйлу, за спінай якога стаяў цэлы атрад яго сяброў. Усе позіркі скіраваліся на таемнага музыку, які сваім ражком парушыў вянчанне.

Робін Гуд падняў руку, і ў царкве запанавала цішыня. Усе хацелі паслухаць, што скажа гэты чалавек.

— Алан-а-Дэйл, — сказаў ён, — я чуў, што гэта дзяўчына кахае цябе і ты кахаеш яе.

— Гэта праўда, — адказаў Алан-а-Дэйл.

— У такім разе, — гаварыў далей Робін Гуд, — калі яна згодна пайсці за цябе замуж, вянчанне працягваецца, толькі памяняем жаніхоў.

— Хто ты такі,— закрычаў біскуп, — што прыходзіш у божы храм пад выглядам музыкі, а распараджаешся, як кароль?

— Вы праўду кажаце, пане біскуп, — спакойна адказаў Робін, — я і ёсць кароль, кароль гэтых адважных стралкоў. А народ заве мяне Робін Гуд.

Робін Гуд! Пачуўшы гэта імя, усе знерухомелі ад здзіўлення і ўтаропіліся на атамана разбойнікаў. Знямелі ад нечаканасці і біскуп з рыцарам.

— А цяпер, пане біскуп, — сказаў Робін Гуд, — загадваю павянчаць гэтых маладых, якія далі адно аднаму клятву вернасці.

— Я не буду рабіць гэтага, — злосна агрызнуўся біскуп, — бо яны далі яе не ў царкве. Рабіць гэта трэба перад алтаром тры разы — такі ў нас закон, сам ведаеш, Робін Гуд.

— Праўду кажаце, — адказаў разбойнік, — так трэба рабіць, і так будзе зроблена. Запытайцеся ў іх тры разы.

— He буду! — гаркнуў біскуп.

— Раз вы адмаўляецеся, — спакойна сказаў Робін Гуд, — у мяне знойдзецца свой біскуп. Зніміце з яго мантыю! — загадаў ён, паказваючы пальцам на дзябёлага біскупа. Два дужыя стралкі ўмомант распранулі яго.

— Манаха робіць плашч з капюшонам, а біскупа — чырвоная мантыя, — засмяяўся Робін Гуд. — Ану, Маленькі Джон, накінь на плечы мантыю і стань на біскупава месца.

Маленькі Джон шырока ўсміхнуўся і нацягнуў на сябе мантыю. Усіх, хто быў у царкве, разабраў смех — вельмі ўжо быў пацешны выгляд у гэтага волата.

— Дык пачынай. Гучна абвясці імёны жаніха і нявесты, як заведзена, — загадаў Робін Гуд Маленькаму Джону.

Калі магутным крокам Маленькі Джон у чырвонай мантыі рушыў на біскупава месца і пачаў неяк смешна выкрыкваць імёны маладых, пад высокімі скляпеннямі царквы выбухнуў грамавы рогат.

Маленькі Джон паставіўся да свайго абавязку з вялікай адказнасцю і, баючыся, што трох разоў мала, усё паўтараў і паўтараў імёны, пакуль не зрабіў гэта ажно сем разоў. Тады Робін Гуд паклікаў яго назад і павярнуўся да біскупа:

— А цяпер, пане біскуп, выбірайце, што для вас лепш, і як мага хутчэй: альбо пажэніце гэтых маладых, якія шчыра кахаюць адно аднаго, альбо мы забяром вас у лес як палонніка.

Біскуп затросся ад страху. Гэтага яшчэ не хапала: быць палоннікам у Шэрвудскім лесе! I ён адразу згадзіўся павянчаць маладых. Калі ён спытаў: «Хто аддае пад вянец гэту дзяўчыну?» — Робін Гуд адказаў:

Хоць і не надта хацелася, але давялося біскупу павянчаць Алана-а-Дэйла і дзяўчыну, якія горача кахалі адно аднаго, на вачах у старога рыцара-багацея, што ажно шалеў ад злосці: з-пад самага носа ў яго забралі нявесту! Але ні ён, ні біскуп — ніхто не пасмеў і пальцам крануць атамана разбойнікаў і яго адборных стралкоў.