Выкраданне Чарадзея

23

Першы чалавек, які трапіўся Ганне, быў стражнік ля ўвахода ў церам. Ён стаяў каля поручняў ганка, глядзеў на зарыва, што трапяталася за сцяною горада, прыслухоўваўся да далёкага шуму на сценах. Стражнік аглянуўся. Гэта быў пажылы мужчына, кальчуга яго была распорана на грудзях і сяк-так забэрсана скураным раменьчыкам.

— Што гарыць? — спыталася Ганна, не даючы яму абдумаць, дзеля чаго гэта польская князёўна шпацыруе па начах. Зрэшты, стражніку было не да яе: адчуванне навіслай пагрозы авалодала ўсімі гараджанамі.

— Стагі гараць — на балоце. Я так думаю. Дождж амаль сціх, але завулкі за пляцам патаналі ў цемры. Адсюль, з ганка, усё выглядала не так, як у шары, і Ганна засумнявалася, куды ісці. Можа, таму, што халодны і вільготны вецер, гукі і дыханне горада прымусілі ўсё ўспрымаць інакш. Перад ёю быў ужо не тэлевізар.

— Пачакай, — сказаў стражнік, толькі цяпер скеміўшы, што полька збіраецца ў горад. — Нядобры час гуляць.

— Я вярнуся, — сказала Ганна.

Яе цень, тонкі, гнуткі, доўгі, бег перад ёю па мокрай зямлі плошчы.

— Калі на сцяне будзеш, — крыкнуў услед ратнік, — паглядзі, гэта стагі гараць, ці што?

Ганна мінула калодзеж, плошча звузілася, — сабор здаваўся ружовым. Тут ад галоўнай вуліцы павінен адыходзіць завулак да Раманавай хаты. Ганна ткнулася

туды — спынілася. Яна больш не была назіральнікам і стала часткай гэтага свету.

Ууу — загуло наперадзе, нібы нейкі страшны звер высоўваўся з цемры. Ганна кінулася ўбок, стукнулася ў плот. Роў ці стогн нарастаў, і Ганна, не могучы больш таіцца, павярнула назад да церама — там быў стражнік.

З завулка паказаўся страшны абадраны чалавек, адну руку ён прыціскаў да вачэй, і паміж пальцамі лілася кроў, У Другой была сукаватая палка, якой ён размахваў, знясілена выючы — аднастайна, нібыта спяваў. Ганна пабегла да церама, коўзаючыся па гразі і баючыся крыкнуць, баючыся прыцягнуць да сябе ўвагу. П'яныя, няўпэўненыя, пагрозлівыя крыкі чалавека з дубінаю набліжаліся, да іх прымешваўся мерны грукат, тупат, крык, але не было дзе схавацца, і дзесьці знік, як у кашмары, стражнік каля ганка — ганак быў чорны і пусты, як і сам церам.

Роў даганятага раптам перайшоў у крык — віск — лямант — і абарваўся. Ветрам падхапіла, ледзь не збіла Ганну з ног — побач пранесліся ценямі з вогненнымі блікамі на тварах коннікі Апакаліпсіса — яцвягі, што акружалі князя Вячку, пярэднія былі з факеламі, ад якіх пырскамі ляцелі іскры.

Ганна аглянулася — невыразнаю плямаю, амаль не адрозніш, ляжаў забіты. Церам раптам ажыў, асвяціўся факеламі, выбеглі стражнікі. Князь саскочыў з каня. Яцвягі не спяшаліся, круціліся каля ганка,

— Хто там быў? — спытаўся князь.

— П'яны, — адказаў яцвяг.

— Добра. Не хапала яшчэ, каб па горадзе бегалі забойцы. Ты і ты, паклічце баярына Рамана. Калі не пойдзе, вядзіце сілай.

— Паклічам. — Ганне з ценю каля плота відаць была ўсмешка яцвяга.

Коннікі адначасова сцебанулі коней, прамільгнулі зусім блізка каля Ганны і зніклі. Значыць, там і ёсць патрэбны ёй завулак. Яна чула, як тупат капытоў абарваўся, прагучаў рэзкі гартанны голас, які, адбіўшыся ад платоў, пакаціўся назад на вуліцу, і Ганна ўявіла сабе, як замкнёныя ў хатах жыхары прыслухоўваюцца да гукаў з вуліцы, усёй скурай адчуваючы, што настала апошняя ноч…

Князь Вячка ўвайшоў у церам. Яцвягі пасаскоквалі з сёдлаў, вялі паіць коней.

Ганна сумнявалася — ісці ці не ісці. А раптам прымчацца назад яцвягі з Раманам? Але Раман мог не вярнуцца з падземнага хода. А калі ён вырашыць забіць Кіна? Час цёк, як пясок між пальцаў, беглі хвіліны. Не, чакаць больш нельга. Яна зрабіла крок за вугал, заглянула ў кароткі завулак. Вароты былі расчыненыя. Адзін з яцвягаў стаяў знадворку, ля варотаў, трымаў коней.

І тут жа ў варотах узнік водбліск пажару. Ішоў Раманаў стражнік з факелам. Раман ішоў следам. Ён спяшаўся. Яцвягі селі на коней і ехалі крыху ззаду, нібы сцераглі палонных. Раман быў такі бледны, што Ганне здалося — твар яго фасфарысцыруе. Ганна адхінулася — чалавек з факелам прабег побач. І тут жа — Раманавы вочы, блізка…

— Магда! Ты да мяне?

— Ага, — адказала Ганна, прыціскаючыся да сцяны.

— Дачакаўся, — сказаў Раман, — прыйшла, галубка.

— Спяшайся, баярын, — сказаў яцвяг. — Князь гневаецца.

— Явайла, правядзі князёўну да майго дома. Яна будзе чакаць мяне там. І калі хоць адзін волас упадзе з яе галавы, табе не жыць… Дачакайся мяне, Магдалена.

Яцвяг дакрануўся дзяржаннем нагайкі да спіны чарадзея.

— Мы стаміліся чакаць, — сказаў ён.

— Святло факела ўпала на труп вар'ята.

— Магда, я вярнуся, — сказаў Раман. — Ты пачакаеш?

— Ага, — адказала Ганна. — Пачакаю.

— Слава богу, — дадаў Раман. Адыходзячы, ён аглянуўся, каб упэўніцца, што стражнік падпарадкаваўся загаду. Стражнік, без аглядкі ідучы па вуліцы, крыкнуў:

— Вароты не зачыняйце, мяне назад паслалі. — І дадаў нешта па-літоўску. У варотах паказаўся твар другога стражніка.

«Няма ліха без дабра», — падумала Ганна. Не трэба думаць, як увайсці ў дом. Ён чакаў, ён быў гатовы ўбачыць князёўну. І ўбачыў.