Сарочае радыё

10.

Паляцеў дзень. Паленаў пад беларускі рок выкручваў стырно, аўтамабільны рэмень нязвыкла ціснуў, і мяне моцна заносіла на паваротах то ўправа, то ўлева. Ніколі раней я не разумела, што значыць «дрыжаць каленкі», цяпер зразумела. Некалькі гадзін мы вышуквалі дазіметр, а пасля, заправіўшыся ўжо другі раз за дзень, з набраклай кардоннай скрынкай на заднім сядзенні парулілі да плошчы.

Там усё было заліта сонцам: плітка, мармур ваз і фантанаў. Ад пылу, які стаяў у паветры, было цяжка дыхаць, круглявасць ваз з кветкамі блішчала на сонцы, не пераліваючыся. На сіметрычна пастаўленых лавах ― людзі, усё больш студэнты. Іх трымалі ў аблозе мэрыя, міністэрства, два ўніверсітэты і Чырвоны касцёл, што месцяцца па баках плошчы. Павольная, бяздзейная атмасфера горада-рэтардацыі.

Я паглядзела на дазіметр. Прастадушны, яшчэ савецкіх часоў, ён чамусьці выклікаў у мяне давер: над ім не працавалі дызайнеры ― майстры кіравання ўспрыняццем, ён меў прамыя няскругленыя вуглы і матавую пластмасу самых някідкіх колераў.

Паленаў паклаў прыбор на плітку і электронныя лічбы далі свае паказанні. Акурат 63 мікрарэнтгены, як і ў экспертызе.

Па маёй скуры пабеглі мурашкі, мне больш не хацелася заставацца тут ані на хвіліну. Тое, што я не магла адчуваць радыяцыю фізічна, палохала мяне яшчэ больш.

― Ты ж паскуда, ― прамовіў Паленаў, гледзячы на плітку з кукішкаў. ― А і не скажаш!

― Можа, паедзем ужо? ― прыспешыла яго я.

Мы прайшлі каля лаўкі, дзе сядзелі, абняўшыся, хлопец і дзяўчына.

«Ідзіце адсюль!» ― карцела мне крыкнуць.

Я дыбала за шпаркай хадой Паленава, азіраючыся. Яны нарэшце заўважылі маю павернутую галаву, але не зразумелі майго непрамоўленага папярэджання.. Дзяўчына адвярнулася ад мяне, як ад недарэчнасці, абвіўшы рукамі шыю каханка.

І раптам я пачула дзіўны, гучны спеў. Голас ― звонкі, высокі і вясёлы, нішто не душыла яго, ён быў нават празмерна вольны ― настолькі, што здавалася, спявачка не ў сабе. «Расслабленая сківіца», ― пранеслася ў мяне ў галаве. З боку Нямігі міма музея гісторыі кіно ішла і спявала на поўны голас проставалосая жанчына сталага веку, яе хустка спала з галавы на круглыя плечы. Рукі яна крыху сагнула ў локцях і выцягнула наперад, як на сцэне. Крочыла, нікога не заўважаючы.

«Які жаноцкі, прыгожы голас, ― падумала я. ― Цікава, як бы ён гучаў па радыё?»

Кожны, хто жыў у Менску, сустракаў яе. Ля Камароўкі, у сотым аўтобусе, на Усходзе, на «Дружнай», ля Акадэміі навук… Не ведаю, ці спыняецца яна калі-небудзь. Магчыма, што яна заўсёды ідзе, ідзе, але чамусьці кружыць і застаецца ў Менску. Яе лічаць гарадской вар’яткай.