La morto de Ivan Iljiĉ

XII

Ekde tiu minuto komencigxis tiu krio, ne cxesanta dum tri tagoj, kiu estis tiel horora, ke ecx post du pordoj ne eblis auxdi gxin sen terurigxo. En la minuto, kiam li estis respondanta al la edzino, li komprenis, ke li estas perdita, ke reveno ne eblas, ke venis la fino, plena fino, sed la dubo ja ne estas solvita, gxi plu restas dubo. " U! Uu! U! " li kriadis kun diversaj intonacioj. Li komencis krii: Mi ne povas plu! " kaj tiel dauxre kriis je la sono u .

Dum la tutaj tri tagoj, en kies dauxro por li ne ekzistis tempo, li baraktadis en tiu nigra sako, en kiun lin sxovadis nevenkebla forto. Li konvulsiis, kiel konvulsias en manoj de ekzekutisto la mortkondamnito, sciante ke li ne povas sin savi; kaj kun cxiu minuto li sentis, ke malgraux cxiuj strecxoj de lukto, li igxas pli kaj pli proksima al tio, kio teruris lin. Li sentis, ke lia turmento estas ankaux en tio, ke li sxovigxas en tiun nigran truon, kaj ecx pli en tio, ke li ne povas trarampi en gxin. Kaj trarampi al li malhelpas la agnosko de tio, ke lia vivo estis bona. Gxuste tiu pravigo de sia vivo krocxis kaj ne lasis lin antauxen kaj pleje turmentis lin.

Subite ia forto pusxis lin en bruston, en flankon, ankoraux pli forte premis lian spiron, li trafalis en truon, kaj tie, fine de la truo, eklumis io. Al li estigxis tio, kion li iam spertis en fervoja vagono, kiam oni opinias, ke veturas antauxen, sed efektive veturas malantauxen, kaj subite ekscias la veran direkton.

"Jes, cxio estis ne tio, " li diris al si, " sed tio ne gravas. Eblas, eblas ja fari tion . Kion do tion ? " " li demandis sin kaj subite kvietigxis.

Tio okazis fine de la tria tago, unu horon antaux la morto. Gxuste en tiu tempo la gimnazianeto silente sxteliris al la patro kaj proksimigxis al lia lito. La agonianto plu kriadis despere kaj disjxetadis la manojn. Lia mano trafis la kapon de la gimnazianeto. La gimnazianeto kaptis gxin, premis al la lipoj kaj ekploris.

Gxuste en tiu tempo Ivan Iljicx trafalis, ekvidis lumon kaj al li riveligxis, ke lia vivo estis ne tio, kio necesis, sed ke tion ankoraux eblas korekti. Li demandis sin: kio do estas tio kaj kvietigxis, auxskultante. Tiam li eksentis, ke lian manon iu kisas. Li malfermis la okulojn kaj rigardis la filon. Li ekkompatis lin. La edzino venis al li. Li ekrigardis sxin. Sxi kun aperta busxo kaj nevisxitaj larmoj sur la nazo kaj vango, kun despera mieno observis lin. Li ekkompatis sxin. Jes, mi turmentas ilin, " li pensis. " Ili kompatas, sed al ili pli bonos, kiam mi mortos . Li volis diri tion, sed li ne havis fortojn por ekparoli. Tamen, por kio do paroli, necesas fari , " li pensis. Li per rigardo montris al la edzino la filon kaj diris: " Forkonduku mi kompatas ankaux vin " Li volis diri ankaux pardonu , sed diris donu , kaj ne plu havante fortojn por korekti sin li svingis permane sciante, ke komprenos tiu kiu bezonas.

Kaj subite al li igxis klare, ke tio, kio sopirigis lin kaj ne povis eliri, nun cxio cxi subite eliras, kaj de du flankoj, de dek flankoj, de cxiuj flankoj. Li kompatas ilin, do necesas fari ke ilin ne gxenu doloro. Liberigi ilin kaj mem liberigxi de tiuj suferoj. Kiel bone kaj simple, " li pensis. " Sed la doloro? " li demandis sin. " Kien gxin? Nu, kie vi estas, doloro?