Pjotr Ivanovicx klinis sin, ne permesante disigxi al la risortoj de la pufo, kiu tuj ekprancis sub li.
" Ahx, terure! Dum la lastaj horoj, ne minutoj, li sencxese kriadis. Tri tagnoktojn li kriadis sen ripozigi la vocxon. Tio estis neeltenebla. Mi ne povas kompreni, kiel mi sukcesis toleri tion; trans tri pordoj auxdeblis. Ahx! Kiom mi toleris! " Cxu li havis klaran konscion? " demandis Pjotr Ivanovicx. " Jes, " sxi flustris, " gxis la lasta minuto. Li adiauxis nin kvaronhoron antaux la morto kaj ankoraux petis forkonduki Vacxjon.
La penso pri suferado de la homo, kiun li konis tre proksime, komence kiel gajan knabon, lernanton, poste kiel adoltan partneron, spite la malagrablan konsciigxon de sia afekto kaj tiu de la virino, subite terurigis Pjotron Ivanovicx. Li ekvidis tiun frunton, la nazon premantan la lipon kaj li ektimis pri si. Tri tagnoktoj da teruraj suferoj kaj morto. Ja tio tuj, ajnminute povas trafi ankaux min , " li pensis, kaj por momento lin kaptis timo. Sed tuj, li mem ne sciis kiel, helpe al li venis ordinara penso, ke tio okazis al Ivan Iljicx, sed ne al li, kaj al li tiel okazi ne devas, kaj ne povas; ke pensante tiel li cedas al morna humoro, kio ne indas, ja tio evidentis laux la vizagxo de Sxvarc. Farinte tiun konkludon, Pjotr Ivanovicx trankviligxis kaj kun intereso komencis demandi pri detaloj de la forpaso de Ivan Iljicx, kvazaux morto estus aventuro, propra nur al Ivan Iljicx, sed tute ne al li.
Post diversaj interparoloj pri detaloj de vere teruraj fizikaj suferoj, travivitaj de Ivan Iljicx (tiujn detalojn Pjotr Ivanovicx ekkonis nur laux tio, kiel la turmentoj de Ivan Iljicx influis la nervojn de Praskovia Fjodorovna), la vidvino, evidente, opiniis necesa transiri al la afero. " Ahx, Pjotr Ivanovicx, kiom malfacilas, kiom terure malfacilas, kiom terure malfacilas, " kaj sxi ree ekploris.
Pjotr Ivanovicx suspiris kaj atendis, kiam sxi purigos la nazon. Poste li diris: " Kredu min " kaj sxi denove ekparolemis kaj eldiris tion, kio evidente estis sxia cxefa peto al li. La peto konsistis el demandoj pri tio, kiel eblas okaze de la edza morto akiri iom da mono de la sxtato. Sxi sxajnigis, kvazaux sxi demandus Pjotron Ivanovicx pri ricevebla pensio; sed li vidis, ke sxi jam scias gxis plej etaj detaloj ecx tion, kion li mem ne sciis; cxion, kion eblas eltiri el la fisko okaze de tiu morto; tamen sxi volis ekscii, cxu eblas iamaniere eltiri pli da mono. Pjotr Ivanovicx penis elpensi tian rimedon, sed iom cerbuminte kaj pro deco insultinte nian registaron pro la avareco, li diris, ke, sxajne, pli ne eblas. Tiam sxi suspiris kaj, evidente, penis trovi rimedon liberigxi de la vizitanto. Li komprenis tion, estingis la cigaredon, ekstaris, premis la manon kaj iris al la vestiblo.
En la mangxejo kun la horlogxo, pro kiu Ivan Iljicx tiel gxojis, acxetinte gxin brikabrake, Pjotr Ivanovicx renkontis pastron kaj kelkajn pliajn konatojn, venintajn por la rekviemo, kaj ekvidis ankaux konatan belan frauxlinon, la filinon de Ivan Iljicx. Sxi estis tute nigravesta. Sxia tre minca talio, sxajnis ecx pli maldika. Sxi aspektis moroze, decideme, preskaux kolere. Sxi klinsalutis al Pjotr Ivanovicx, kvazaux li pri io kulpus. Malantaux la filino kun same ofendita aspekto staris konata al Pjotr Ivanovicx ricxa junulo, jugxesploristo, onidire sxia fiancxo. Li enue klinsalutis ilin kaj volis trairi en la cxambron de la mortinto, kiam el sub la sxtuparo aperis figureto de la filo-gimnaziano, ege simila al Ivan Iljicx. Tiu estis malgranda Ivan Iljicx, kiun Pjotr Ivanovicx memoris en la jura lernejo. Liaj okuloj estis kaj larmozaj kaj tiaj, kiajn ofte havas malvirtaj 13-14-jaraj knaboj. La knabo, rimarkinte Pjotron Ivanovicx komencis severe kaj honteme sulkigi la vizagxon. Pjotr Ivanovicx kapsalutis lin kaj eniris la cxambron de la mortinto. Komencigxis la rekviemo " kandeloj, gxemoj, incenso, larmoj, singultoj. Pjotr Ivanovicx staris severmiene, rigardante al la piedoj antaux si. Li ecx unu rigardon ne jxetis al la mortinto, kaj gxis la fino li ne cedis al malfortigaj influoj kaj eliris inter la unuaj. En la vestiblo estis neniu. Bufedservisto Gerasim elkuris el la cxambro de la mortinto, per siaj fortaj manoj disjxetis cxiujn peltojn por trovi tiun de Pjotr Ivanovicx kaj donis gxin. " Kio do, frat' Gerasim? " diris Pjotr Ivanovicx simple por ion diri. " Cxu domagxe? " Dia volo. Cxiuj ni estos samtie, " diris Gerasim, vidigante siajn blankajn, densajn kampulajn dentojn, kaj, kiel homo dum kulmino de peza laboro, vigle malfermis la pordon, vokis kocxeron, helpis al Pjotr Ivanovicx sidigxi kaj saltis reen al la perono, kvazaux cerbumante, kion li povus fari plian.
Al Pjotr Ivanovicx precipe agrablis respiri fresxan aeron post odoroj de incenso, kadavro kaj karbola acido. " Kien vi ordonos, sinjoro? " demandis la kocxero. " Ne malfruas. Mi ankoraux venos al Fjodor Vasiljevicx.
Kaj Pjotr Ivanovicx ekveturis. Kaj vere, li trovis ilin cxe la fino de la unua robro, do por li oportunis aligxi kiel la kvina ludanto.