Байкі

Здароў і дуж быў селянін Антось,

I рукі залатыя ў дзядзі,

I нават галава нішто,

Ды толькі лёс яго не гладзіў:

Дзве жонкі ўжо ляглі ў магілу,

А пасля іх дзяцей — як бобу,

I самых гэтакіх бубноў,

Што аднаму дагледзець не пад сілу.

Ну, што рабіць? Ён ажаніўся зноў

I ўзяў, браткі мае, аздобу:

Ні з твару цётка, ні з грудзей,

I ўсё не так, як у людзей,

Не надта вабіць і Антося,

Ды што ж, калі ўжо так прыйшлося…

Жыве Антось — бяда, дый годзе,

I не відаць канца бядзе:

Хоць жонка хараством — як пудзіла ў гародзе,

А што ні год малое прывядзе.

I пачалося тут сіротам пекла:

Не раз іх «мама» тая пугай секла.

Сваіх заўсёды вунь як песціць,

А тым шкадуе, бедным, есці;

Таго штурхне, таго рване за вушы,

Усіх без меры працай душыць.

Адзенне ж тое — лахманы!

Нікому й не паскардзяцца яны,

Бо і за скаргу гэтаксама

Не гладзіць іх ліхая «мама».

А языком яна перад людзьмі —

Не трэба й роднай лепшай мамы,

Хоць ты вось так яе вазьмі

Ды прылажы да раны:

— Я за сірот, здаецца б, аддала душу,—

Чуць на руках іх не нашу,—

Так распінаецца кабеціна ў мане,

Што ні канца, ні краю:

— Хаця б яны глядзелі так мяне,

Як буду я старая.

Яны ў мяне не пасынкі, не падчарыцы — госці.

А што ў іх толькі скура й косці,

Дык гэта ўжо завод такі,

Такія ж іх былі і мацяркі.

Ох, мачахі! I добрыя ж усе яны без меры,

Ды толькі чорт ім верыў.

Ёсць у мяне адзін знаёмы «заг»,—

Два скачуць у яго, а іншыя ў слязах.

Аднак я думаю, што хутка дзеткі самі

Прапішуць іжыцу такой вось «маме».