Фантамас

XXVII Гурн вярнуўся ў турму

Да турэмнай брамы Нібэ набліжаўся з хваляваннем. Што скажа яму вартавы?

Але вартавы Марэн павітаўся з ім.

«Неверагодна!» — падумаў Нібэ.

Ані слова не сказаў яму начальнік аховы!

Як магло здарыцца, што ўцёкі забойцы лорда Белсома засталіся незаўважанымі?

Не выклікаючы падазрэнняў, Нібэ падняўся на свой паверх якраз у той час, калі гадзіннік пачаў біць дванаццаць.

— Калá,— Нібэ звярнуўся да зменшчыка,— можаш ісці.

— Усё добра! — адказаў ахоўнік.— Да шасці вечара.— Кала павярнуўся, каб пайсці.

— Што новага? — спытаў Нібэ, ён імкнуўся, каб голас гучаў абыякава.

— Нічога,— спакойна адказаў Кала.

Праз тры хвіліны, як сышоў ахоўнік Кала, Нібэ не вытрымаў і падышоў да камеры Гурна. Расхінуўшы дзверы, ён аслупянеў ад здзіўлення: Гурн спакойна сядзеў на сваім ложку.

Забойца лорда Белсома сядзеў, закінуўшы нагу на нагу, і, не заўважаючы ахоўніка Нібэ, засяроджана нешта натаваў.

— Ах вось як? — пакрыўджана закрычаў Нібэ.— Ты застаўся тут?

Гурн узняў галаву і пасля паўзы адказаў:

— Як бачыш!

Нібэ збялеў і абапёрся аб сцяну.

Гурн усміхнуўся.

— Што ты так расхваляваўся, дарма! Я, сапраўды, застаўся тут. Усё добра. Давай лічыць, быццам мы ні пра што не гаварылі.

— Ты застаўся... — прамармытаў Нібэ.

— Так,— кіўнуў Гурн.— I калі цябе гэта цікавіць, то скажу праўду: у апошні момант я спалохаўся і адмовіўся ад таго, што задумаў.

Вопытным вокам Нібэ агледзеў камеру і заўважыў пад рукамыйнікам пакунак з вопраткаю, які ён учора прынёс зняволенаму. Нібэ вырашыў найперш пазбавіцца ад гэтых небяспечных рэчаў: раптам хто іншы знойдзе пакунак у камеры? Ён схаваў пакунак пад фрэнч. Гурн спакойна сядзеў на ложку, а Нібэ раптам адчуў, што праз паперу, у якую загорнута вопратка, выступіла халодная вільгаць. Абмацаўшы адзежу, Нібэ пераканаўся, што яна наскрозь вільготная.

— Гурн, не дуры мне галавы,— закрычаў ён.— Адзежа змокла, значыцца, ты недзе быў гэтай ноччу.

Гурн кіўнуў і ўсміхнуўся.

— Няблага для звычайнага ахоўніка! Ты маеш рацыю, учора ўвечары я спрабаваў уцячы, аднак у самы апошні момант спалохаўся, зноў залез на дах і праседзеў там цэлую ноч. А да сябе ў камеру вярнуўся толькі раніцою, калі прыйшлі рабочыя...

Нібэ слухаў, што казаў Гурн, і адначасова разважаў. Наогул яго задавальняў такі вынік, аднак ён не ведаў, што скажа таямнічая пані, якая так добра плаціць. I Нібэ шчыра выказаў свае сумненні Гурну. Гурн зарагатаў і супакоіў Нібэ:

— Не хвалюйся, у цябе яшчэ ўсё наперадзе. Мы рашылі выпрабаваць цябе, паглядзець, да чаго ты здатны. Магу запэўніць: калі я зараз у турме, то на гэта ёсць падставы.

У Палацы Правасуддзя судовы следчы Фузілье размаўляў з камісарам Жувам.

— Паўтараю, пан следчы,— казаў камісар,— я лічу, што карта Тарыда, якую знайшлі на кватэры ў Гурна, мае вялікае значэнне.

— Нават так? — іранічна спытаў следчы.

— Калі я не памыляюся, летась, калі я займаўся расследваннем забойства маркізы дэ Лангрун у замку Бале, я знайшоў кавалак ад карты, карты Тарыда, на якой быў той самы кавалак мясцовасці, дзе знаходзіцца замак. Я аддаў карту следчаму дэ Прэлю, упаўнаважанаму весці тую справу, аднак ён не звярнуў на яе ўвагі. Ды і я сам не ведаў, да чаго яна прыдасца.

— Сапраўды,— кіўнуў следчы Фузілье,— што дзіўнага ў тым, калі ў нейкім раёне знаходзяць карту гэтага ж раёна?

Жуў усміхнуўся.

— Вы разважаеце дакладна так, як у свой час разважаў дэ Прэль. Тым не менш я паўтару вам тое ж, што адказаў дэ Прэлю: калі дзе-небудзь раптам знойдзецца карта, з якой выразалі гэты кавалак, і мы даведаемся імя гаспадара, то гэта падштурхне нас на пэўныя думкі.

— Якія?

— Карту знайшлі ў замку Бале, а ў Парыжы на кватэры Гурна я знайшоў тую самую карту, з якой выразалі гэты кавалак. Калі мае думкі пацвердзяцца і гэты кавалак падыдзе да карты Гурна, то можна будзе зрабіць лагічны вывад, што менавіта Гурн быў у замку Бале і мае дачыненне да забойства маркізы дэ Лангрун.

— Як вы гэта даведзяце?

— Каб гэта давесці,— заўважыў Жуў,— мы выклікалі сюды Далона. Ён дапамагаў весці следства дэ Прэлю, і ў яго павінен захавацца кавалак той карты. Мы параўнаем яго з картай Гурна.

— Добра,— сказаў Фузілье,— нават калі абрывак падыдзе да карты Гурна, ці зможам мы давесці і катэгарычна сцвярджаць, што Гурн — забойца маркізы дэ Лангрун? Вы хочаце пераканаць мяне, што Гурн — гэта Фантамас?

Фузілье яшчэ хацеў абмеркаваць з камісарам Жувам іншыя судовыя справы, але яго перапыніў сакратар:

— Пан Фузілье, вы мусіце яшчэ распытаць дваіх чалавек, — і паклаў перад судовым следчым дзве поўныя папераў папкі.

На верхнім дасье камісар Жуў прачытаў назву: «Справа «Раяль-Палацж

— Па рабаўніцтву ў гатэлі няма нічога новага?

Следчы адмоўна пахітаў галавою.

— А цяпер пан выкліча Мюлера, дзяжурнага парцье, ці не так? — спытаў камісар?

— Але.

— Тады папрашу дапамагчы мне. Пасля Мюлера вы будзеце дапытваць Гурна па справе Белсома?

— Так.

— Трэба зрабіць, каб яны сустрэліся тут на маіх вачах.

— Нашто?

— Я згадаў пра шнар на далоні,— усміхнуўся Жуў.— Памятаеце, невядомага рабаўніка ў «Раяль-Палацы» ляснула токам, калі ён перацінаў дрот у ванным пакоі Соф’і Данідавай. А такі ж самы шнар-апёк ёсць на далоні Гурна!

— Я дапамагу! Але пачнем з Мюлера?

— Вы ўсё яшчэ сцвярджаеце, што загадалі выпусціць з гатэля рудога злодзея памылкова? — знарок сурова звярнуўся Фузілье да Мюлера.

— Так,— умольна сказаў той.— Напярэдадні ў гатэльным штаце адбыліся змены, і я падумаў, што гэта новы калідорны, да таго ж на ім была уніформа.

— Вы яшчэ казалі,— прамовіў Ламісар Жуў,— што здолееце пазнаць таго чалавека.

— Вядома!

Двое вартавых увялі Гурна ў пакой.

Мюлер, нічога не разумеючы, абыякава глядзеў на ўладны твар забойцы лорда Белсома, на ягоную моцную паставу.

— Хто гэты чалавек? — спытаў судовы следчы.

— Не ведаю,— адказаў Мюлер.

— Гурн, пакажыце яму правую далонь! — загадаў камісар.— А вы, Мюлер, пастарайцеся згадаць, ці не сутыкаліся вы з ім у «Раяль-Палацы».

— Я разумею, што каб я яго пазнаў, то ўсе абвінавачванні з мяне знялі б, але, на жаль, я сапраўды бачу яго ўпершыню...

— Дзякуй за шчырасць. Можаце ісці,— сказаў Фузілье.

Калі за Мюлерам зачыніліся дзверы, следчы звярнуўся да Гурна:

— Дзе вы былі летась у другой палове снежня?

Гурн няпэўна паціснуў плячыма. Па ўсім было відаць, што ён разгубіўся ад такога пытання. Следчы, які і разлічваў на такі эфект, нахіліўся да сакратара і шэптам загадаў яму запрасіць у кабінет мажардома Далона, які, па ўсіх разліках, мусіў ужо быць у пачакальні. Але сакратар вярнуўся адзін і разгублена падаў следчаму Фузілье ліст, надрукаваны на службовым бланку:

«Сёння раніцай на чыгуначных рэйках, у пяці кіламетрах каля Вер’ера, знойдзены труп мужчыны, які, відаць, скінулі з цягніка, што ехаў у Парыж. Ідэнтыфікаваць знявечаны сустрэчным цягніком труп практычна немагчыма, але пры ім знойдзены дакументы на прозвішча Далона і ліст, паводле якога можна меркаваць, што ён кіраваўся ў Парыж на сустрэчу з судовым следчым Фузілье.

Спецыяльны камісар Аўстэрліцкага вакзала».

Следчы перадаў ліст камісару. Жуў прабег яго вачыма і ціха сказаў:

— Я мушу неадкладна ехаць у Вер’ер...

Гурн спакойна сачыў за размовай следчага і камісара.