Фантамас

IV «Не, я не вар’ят!»

Мінуў дзень — сумны і змрочны. З раніцы Шарль Рамбэр з бацькам хадзілі па вялікіх маўклівых замкавых пакоях. Усю другую палову дня яны разам з Тэрэзай падпісвалі за круглым сталом адрасы сваякоў маркізы на вялікіх канвертах з жалобнай пячаткай. Пан Рамбэр застаўся ў замку да пахавання. Баранеса дэ Вібрэ ўгаворвала Тэрэзу паехаць начаваць да яе, але тая адмовіла.

Эцьен Рамбэр скончыў праглядаць газеты, дзе падрабязна апісвалася трагедыя ў Бале, падняўся на другі паверх і ўвайшоў у пакой да сына.

— Прызнайся мне,— глухім голасам загадаў ён,— прызнайся свайму бацьку!

— У чым? — Шарль адхінуўся ад яго.

— Гэта ж ты забіў!

Шарль хацеў запярэчыць, але голас не слухаўся:

— Я забіў? Мяне вінавацяць у забойстве маркізы? Але гэта жахлівае і гнюснае забойства!

— Вядома, і ты забойца!

— Не, клянуся, не!

— Так! — налягаў Эцьен Рамбэр.

— I гэта кажа мой бацька,— з дакорам сказаў Шарль.

— Супраць цябе ёсць сведчанні, і яны жахлівыя. У тую фатальную ноч ніхто не мог трапіць у замак, ты адзіны мужчына, які быў тут,— Эцьен Рамбэр павярнуўся і пайшоў у ванны пакой, узяў з ніжняй паліцы скамечаны ручнік.

— Глядзі,— прашаптаў ён і разгарнуў ручнік перад сынам.

Шарль убачыў на ручніку крывавыя плямы. Ён знерухомеў і хацеў нешта сказаць, але Эцьен спыніў яго:

— Вось яно, неаспрэчнае сведчанне твайго злачынства!

— Але я не вінаваты... Я нічога не разумею! — Шарль адступіў і сеў у крэсла.

— Бедны мой хлопчык! Бог ведае, мо ёсць абставіны, што аблегчаць тваю віну...

— Няўжо можна паверыць, што я забойца?

— Але ты не вінаваты. Я хацеў бы давесці, што ты не можаш адказваць за свае ўчынкі. Матчына хвароба не магла не адбіцца на сыне.

— Хвароба? — узрушана сказаў Шарль.

— Жахлівая і таямнічая хвароба, над якой ніхто з нас не мае ўлады!

— Божа літасцівы! — крыкнуў Шарль.— Няўжо мая маці вар’ятка?.. Але пры чым тут я?

— Магчыма, у цябе была страшная галюцынацыя, правал у свядомасці,— падказаў Эцьен Рамбэр.

— Не! Не! Я не вар’ят!..

Шарль крычаў і ўжо не стрымліваў сябе, ён кідаў словы ў начную цішыню, безуважны да ўсяго, што не тычылася жахлівай размовы з бацькам... Эцьен Рамбэр таксама забыўся на тое, каб прыцішыць свой голас:

— Калі ты не вар’ят, Шарль, то ты — забойца! Забойца!

Раптоўна яны змоўклі, бо пачулі на калідоры шоргат. Дзверы пакоя паволі адчыніліся, у чорным прагале з’явіўся беласнежны абрыс. Перад імі стаяла Тэрэза — у доўгай начной кашулі, з расплеценымі валасамі, з бясколернымі вуснамі, поўнымі жаху вачыма. Яе калаціла. Цераз сілу яна ўзняла руку і паказала на Шарля...

— Тэрэза, Тэрэза,— зашаптаў Эцьен Рамбэр, укленчыў і малітоўна склаў далоні,— Тэрэза, ты ўсё чула?

— Так...— уздыхнула яна. Вочы яе закаціліся, яна пахіснулася і самлела.