Een feestmaal voor kraaien

De profeet

De Profeet was bezig mensen te verdrinken op Groot Wyk toen hem verteld werd dat de koning dood was.

Het was een naargeestige, kille ochtend, en de zee was even loodkleurig als de lucht. De eerste drie mannen hadden hun leven onbevreesd aan de Verdronken God geofferd, maar de vierde was zwak in het geloof en begon te worstelen toen zijn longen om lucht schreeuwden. Aeron, die tot zijn middel in de branding stond, greep de naakte jongen bij de schouders en duwde diens hoofd weer onder toen hij probeerde naar adem te happen. ‘Houd moed,’ zei hij. ‘Wij zijn afkomstig uit de zee, en tot de zee moeten wij terugkeren. Open je mond en drink met diepe teugen de zegen van god in. Vul je longen met water, opdat je moogt sterven en herboren worden. Verzet is zinloos.’

Of de jongen hoorde hem niet met zijn hoofd onder de golven, of anders had zijn geloof hem volledig verlaten. Hij begon zo wild te schoppen en te spartelen dat Aeron om hulp moest roepen. Vier van zijn verdronken mannen waadden de zee in om de stumper te grijpen en hem onder te houden. ‘Here God die voor ons verdronken zijt,’ bad de priester met een stem, diep als de zee, ‘laat Emmond uw dienaar herboren worden uit de zee, gelijk gij dat waart. Zegen hem met zout, zegen hem met steen, zegen hem met staal.’

Ten slotte was het gebeurd. Er borrelde geen lucht meer uit zijn mond, en alle kracht was uit zijn leden geweken. Met zijn gezicht omlaag in de ondiepe zee dreef Emmond, bleek, koud en vredig.

Op dat moment zag Vochthaar dat drie ruiters zich bij zijn verdronken mannen op het kiezelstrand hadden gevoegd. Hij herkende Rondhout, een oude man met een scherp gesneden gezicht en waterige ogen, wiens beverige stem op dit gedeelte van Groot Wyk iedereen de wet voorschreef. Zijn zoon Steffarion vergezelde hem, samen met een andere jongeling wiens donkerrode, met bont afgezette mantel op de schouder was bevestigd met een sierspeld die de zwart-met-gouden krijgshoorn van de Goedenbroers vertoonde. Een van de zonen van de ouwe Gorold, concludeerde de priester na een enkele blik. Goedenbroers vrouw had na een tiental dochters nog laat in haar leven drie rijzige zonen gebaard, en men zei dat geen mens de ene zoon van de andere kon onderscheiden. Aeron Vochthaar verwaardigde zich niet het te proberen. Of dit nuGraudon, Gormond of Gran was, de priester had geen tijd voor hem.

Hij gromde een nors bevel, en zijn verdronken mannen grepen de dode jongen bij armen en benen om hem tot boven de vloedlijn te dragen. De priester volgde, naakt op een lendendoek van zeehondenvel na. Druipend en met kippenvel over zijn hele lijf liep hij spetterend naar het land, over koud nat zand en door de zee gladgeslepen kiezels. Een van zijn verdronken mannen reikte hem een gewaad van zwaar baai aan, geverfd in vervloeiende kleuren groen, blauw en grijs, de kleuren van de zee en de Verdronken God. Aeron trok het gewaad aan en bond zijn haar los. Zwart en nat was dat haar, en door geen lemmet aangeraakt sinds zijn wederopstanding uit zee. Het hing om zijn schouders als een rafelige mantel van touw en viel tot voorbij zijn middel. Aeron vlocht er strengen zeewier doorheen, en ook door zijn verwarde, ongeknipte baard.

Zijn verdronken mannen vormden een cirkel rond de dode jongen en baden. Norjen bewoog zijn armen heen en weer terwijl Rus over hem heen knielde en op zijn borst drukte, maar ze gingen allemaal opzij voor Aeron. Hij wurmde met zijn vingers de koude lippen van de jongen open en gaf Emmond de levenskus, en nogmaals, en nogmaals, totdat de zee uit zijn mond kwam golven. De jongen begon te hoesten, en spuwde, en zijn ogen gingen knipperend open, van vrees vervuld.

Opnieuw een die weerkeert. Dat was een teken dat de gunst van de Verdronken God op hem rustte, zeiden de mensen. Iedere andere priester verloor zo nu en dan een man, zelfs Tarl de Driewerf-Verdronkene, die eens zo heilig was geacht dat hij werd uitverkoren om een koning te kronen. Maar nimmer Aeron Grauwvreugd. Hij was Vochthaar, die de waterrijke zalen van de god zelf had gezien en was weergekeerd om ervan te vertellen. ‘Sta op,’ zei hij tegen de sputterende jongen terwijl hij hem op zijn naakte rug sloeg. ‘Je bent verdronken en bij ons weergekeerd. Wat dood is kan nooit meer sterven.’

‘Maar herrijst.’ De jongen hoestte hevig, waarbij hij nog meer water uitbraakte. ‘Herrijst.’ Ieder woord werd met pijn betaald, maar zo ging het in de wereld: een man moest vechten om te leven. ‘Herrijst.’ Wankelend stond Emmond op. ‘Harder. En sterker.’

‘Je behoort nu de god toe,’ zei Aeron. De overige verdronken mannen dromden om hem heen en gaven hem ieder een stomp en een kus om hem welkom te heten bij de broederschap. Een hielp hem een baaien gewaad van vervloeiend blauw; groen en grijs aan te trekken. Een ander bood hem een knuppel van drijfhout aan. ‘Je behoort nu aan de zee toe, en dus heeft de zee je bewapend,’ zei Aeron. ‘Wij bidden dat je je knuppel met felheid zult hanteren tegen alle vijanden van onze god.’

Toen pas wendde de priester zich tot de drie ruiters, die vanuit het zadel toekeken. ‘Bent u gekomen om verdronken te worden, heren?’

Rondhout kuchte. ‘Ik ben als jongen verdronken,’ zei hij, ‘en mijn zoon op zijn naamdag.’

Aeron snoof. Dat Steffarion Rondhout kort na zijn geboorte aan de Verdronken God was gegeven, daar twijfelde hij niet aan. Hij wist ook hoe: een snelle onderdompeling in een tobbe zeewater waar het hoofdje van de baby nauwelijks nat van was geworden. Geen wonder dat de ijzergeborenen overwonnen waren, zij die eens plachten te heersen op alle plaatsen waar het geluid van golven te horen was. ‘Dat is geen ware verdrinking,’ zei hij tegen de ruiters. ‘Hij die niet in waarheid sterft kan niet hopen uit de doden op te staan. Waarom bent u gekomen, als het niet is om uw geloof te bewijzen?’

‘Heer Gorolds zoon komt u opzoeken om nieuws te brengen.’ Rondhout wees naar de knaap met de rode mantel.

De jongen leek niet ouder dan zestien. ‘Ja, en wie van de drie ben jij?’ wilde Aeron weten.

‘Gormond. Gormond Goedenbroer, naar het mijn heer behaagt.’

‘Het is de Verdronken God die wij moeten behagen. Ben jij verdronken, Gormond Goedenbroer?’

‘Op mijn naamdag, Vochthaar. Mijn vader heeft mij gezonden om u op te zoeken en u bij hem te brengen. Hij moet u spreken.’

‘Hier sta ik. Laat heer Gorold komen en zich in mijn aanblik verlustigen.’ Aeron nam van Rus een leren zak aan, gevuld met vers zeewater. De priester trok de kurk eruit en nam een slok.

‘Ik moet u naar de burcht brengen,’ drong de jonge Gormond aan, hoog te paard gezeten.

Hij durft niet af te stijgen uit angst dat zijn laarzen nat worden. ‘Ik moet het werk van de god uitvoeren.’ Aeron Grauwvreugd was een profeet. Hij nam het niet als mindere heren aan hem bevelen uitdeelden alsof hij een horige was.

‘Gorold heeft een vogel gekregen,’ zei Rondhout.

‘Een maestersvogel, van Piek,’ bevestigde Gormond.

‘Duistere wieken, duistere woorden. De raven vliegen over zee en steen. Als er berichten zijn die mij aangaan, spreek dan nu.’

‘De berichten die wij brengen zijn slechts voor uw oren bestemd, Vochthaar,’ zei Rondhout. ‘Het betreft geen zaken die ik ten overstaan van deze andere lieden zou bespreken.’

‘Die andere lieden zijn mijn verdronken mannen, dienaren van god, zoals ik. Ik heb geen geheimen voor hen, noch voor onze god, aan wiens heilige zee ik sta.’

De ruiters wisselden een blik. ‘Zeg het hem,’ zei Hondhout, en de jongen in de rode mantel raapte zijn moed bijeen. ‘De koning is dood,’ zei hij plompverloren. Vier woorden maar, en niettemin sidderde de zee zelve toen hij ze uitsprak.

Vier koningen waren er in Westeros, maar toch hoefde Aeron niet te vragen welke er bedoeld werd. Balon Grauwvreugd heerste over de IJzereilanden, en geen ander. De koning is dood Hoe is dat nu mogelijk? Aeron had zijn oudste broer nog geen maan geleden gezien, toen hij was teruggekeerd van zijn rooftocht langs de Steenkust. Tijdens de afwezigheid van de priester was Balons grijze haar half wit geworden en zijn schouders waren dieper gebogen dan toen de langschepen waren uitgevaren. Toch had de koning al met al niet ziek geleken.

Aeron Grauwvreugd had zijn leven gebouwd op twee machtige zuilen. Die vier woorden hadden er een omvergeworpen. Nu rest mij nog slechts de Verdronken God Moge hij mij Zo sterk en onvermoeibaar als de zee maken. ‘Vertel me hoe mijn broer gestorven is.’

‘Zijne genade was in Piek een brug aan het oversteken toen hij viel en op de rotsen beneden te pletter sloeg.’

De sterkte van de Grauwvreugds stond op een afgebrokkelde klip, de burchten en torens opgetrokken op massieve rotsblokken die uit zee opstaken. Bruggen vormden de schakels van Piek; boogbruggen van bewerkte steen, en deinende verbindingen van henneptouw en houten planken. ‘Woedde er een storm toen hij viel?’

‘Jawel,’ zei de jongeling, ‘inderdaad.’

‘De Stormgod heeft hem terneergeworpen,’ verklaarde de priester. De zee en de lucht waren al duizenden jaren in oorlog. De ijzergeborenen waren uit zee gekomen, evenals de vissen waar ze zelfs in het hart van de winter van leefden, maar stormen brachten slechts kommer en kwel. ‘Mijn broer Balon heeft ons weer groot gemaakt en zich daarmee de toorn van de Stormgod op de hals gehaald. Hij viert nu feest in de waterrijke zalen van de Verdronken God, waar zeemeerminnen al zijn wensen vervullen. Het is aan ons die in dit dorre dal van droefenis achterblijven om zijn grote werk te voltooien.’ Hij duwde de kurk terug in de waterzak. ‘Ik zal met je vader spreken. Hoe ver is het van hier naar Hamerhoorn?’

‘Achttien mijl. U kunt bij mij achterop rijden.’

‘Een rijdt sneller dan twee. Geef me je paard en de zegen van de Verdronken God zal op je rusten.’

‘Neem mijn paard, Vochthaar,’ bood Steffarion Rondhout aan.

‘Nee. Zijn rijdier is sterker. Je paard, jongen.’

De jongeling aarzelde een halve hartslag lang. Toen steeg hij af en hield de teugels voor Aeron vast. Aeron schoof een naakte, zwarte voet in een stijgbeugel en ging met een zwaai in het zadel zitten. Hij hield niet van paarden — dat waren schepselen van het groene land die ertoe bijdroegen de mensen zwak te maken — maar nu moest hij noodgedwongen rijden. Duistere wieken, duistere woorden. Er was storm op til, dat hoorde hij aan de golven, en stormen brachten niets dan kwaad. ‘Wij ontmoeten elkaar in Kiezelheem aan de voet van heer Merlijns toren,’ zei hij tegen zijn verdronken mannen terwijl hij het hoofd van het paard wendde.

Het was een moeizame tocht, heuvelopwaarts, door bossen en stenige engten, via een smal spoor dat vaak onder de hoeven van het paard leek te verdwijnen. Groot Wyk was het omvangrijkste van de IJzereilanden, zo uitgestrekt dat de landerijen van sommige van zijn heren niet aan de heilige zee grensden. Gorold Goedenbroer was er zo een. Zijn burcht stond in de Hardstenen heuvels, zo ver van het rijk van de Verdronken God als het op deze eilanden maar kon. Gorolds volk zwoegde beneden in Gorolds mijnen, in de stenige duisternis onder de aarde. Sommigen leefden en stierven zonder ooit zout water gezien te hebben. Geen wonder dat zulk volk nors en eigenaardig is.

Tijdens het rijden richtten Aerons gedachten zich op zijn broers.

Negen zonen waren geboren uit de lendenen van Quellon Grauwvreugd, de heer van de IJzereilanden. Harlon, Quenton and Doneel waren gebaard door heer Quellons eerste echtgenote, een vrouw uit het geslacht Steenboom. Balon, Euron, Victarion, Urrigon en Aeron waren de zonen van zijn tweede vrouw; een Zonderleij van Zoutklif. Als derde vrouw nam Quellon een meisje uit de groene landen, die hem een ziekelijke, achterlijke jongen genaamd Robin had gebaard, de broer die maar beter vergeten kon worden. Quenton of Doneel, die als zuigelingen gestorven waren, kon de priester zich niet herinneren. Harlon herinnerde hij zich slechts vaag, zoals hij met een grijs gezicht stil in een raamloze toren zat, sprekend op een fluistertoon die met de dag zwakker werd omdat de grauwschub zijn tong en lippen deed verstenen. Op een dag zullen wij ons samen te goed doen aan vis in de waterrijke zalen van de Verdronken God, wij vieren, en Urn ook.

Negen zonen waren geboren uit de lendenen van Quellon Grauwvreugd, maar slechts vier hadden de volwassen leeftijd bereikt. Zo ging het in deze kille wereld, waar de mensen vis vingen op zee en in de aarde groeven en stierven terwijl vrouwen in bedden vol bloed en pijn kinderen voortbrachten aan wie slechts een kort leven beschoren was. Aeron was de laatste en minste van de vier krakens geweest, Balon de oudste en stoutmoedigste, een felle, onvervaarde knaap die slechts leefde om de ijzergeborenen in hun oude glorie te herstellen. Op zijn tiende had hij de Vuursteenkliffen bedwongen om de spooktoren van de Blinde Heer te bereiken. Op zijn dertiende kon hij over de riemen van een langschip rennen en de vingerdans even goed dansen als ieder ander op de eilanden. Op zijn vijftiende was hij met Dagmer Splijtkaak naar de Stapstenen gevaren om een zomer lang te plunderen. Daar doodde hij zijn eerste man en nam hij zijn eerste twee zoutvrouwen. Op zijn zeventiende was Balon kapitein op zijn eigen schip geweest. Hij was alles wat een oudere broer hoorde te zijn, al had hij Aeron nooit anders dan minachting betoond. Ik was zwak en zondig, en minachting was meer dan ik verdiende. Beter geminacht te worden door Balon de Koene dan bemind door Euron Kraaienoog. En al hadden ouderdom en smart Balon mettertijd verbitterd doen raken, ze hadden hem ook vastberadener gemaakt dan wie ook onder de levenden. Hij werd geboren als zoon van een heer en stierf als koning, vermoord door een jaloerse god, dacht Aeron, en nu komt de storm, een storm zoals deze eilanden nog nimmer hebben meegemaakt.

Pas ruim na donker ontwaarde de priester de scherpgepunte ijzeren kantelen van de Hamerhoorn die hun klauwen naar de maan uitstaken. Gorolds burcht was een massieve bonk stenen, afkomstig uit de groeve in de klip die erachter oprees. Onder aan de muren gaapten de ingangen van grotten en oude mijnen als tandeloze zwarte monden. De ijzeren poort van Hamerhoorn was al gesloten en vergrendeld voor de nacht. Aeron sloeg erop met een steen totdat het gegalm een wachter wekte.

De jongeling die hem binnenliet was het evenbeeld van Gormond, wiens paard hij had genomen. ‘Wie van de drie ben jij?’ wilde Aeron weten.

‘Gran. Mijn vader wacht binnen op u.’

In de zaal was het klam en tochtig, en een en al schaduw: Een van Gorolds dochters bood de priester een hoorn bier aan. Een ander porde een dof gloeiend vuur op waar meer rook dan hitte van afkwam. Gorold Goedenbroer zelf was op zachte toon aan het praten met een slanke man in fijngeweven grijze gewaden met een keten van vele metalen om zijn nek die hem tot een maester uit de Citadel bestempelde.

‘Waar is Gormond?’ vroeg Gorold toen hij Aeron zag.

‘Die komt te voet terug. Stuur uw vrouwen weg, heer. En de maester ook.’ Hij hield niet van maesters. Hun raven waren schepselen van de Stormgod, en hij vertrouwde ook niet op hun geneeskunsten, niet sinds Urri. Een echte man streeft geen leven van onderdanigheid na en smeedt geen keten van slaafsheid voor om zijn nek.

‘Gysella, Gwyn, jullie kunnen gaan,’ zei Goedenbroer kortaf. Jij ook, Gran. Maester Murmul blijft.’

‘Hij moet gaan,’ hield Aeron vol.

‘Dit is mijn zaal, Vochthaar. Het is niet aan jou om te zeggen wie moet gaan en wie mag blijven. De maester blijft.’

De man woont te ver van de zee, zei Aeron in stilte. ‘Dan ga ik,’ zei hij tegen Goedenbroer. Droge biezen ritselden onder de gebarsten zolen van zijn zwarte, blote voeten toen hij zich omdraaide en wegbeende. Het zag ernaar uit dat hij een heel eind voor niets had gereden.

Aeron was bijna bij de deur toen de maester zijn keel schraapte en zei: ‘Euron Kraaienoog zit op de Zeestenen Zetel.’

Vochthaar keerde zich om. Het was plotseling killer geworden in de zaal. Kraaienoog is een halve wereld ver weg. Balon heeft hem twee jaar geleden heengezonden en gezworen dat het hem zijn leven Zou kosten als hij terugkwam. ‘Vertel,’ zei hij schor.

‘Hij is de dag na de dood van de koning ‘s-Herenpoort binnengekoerst en heeft als oudste broer van Balon het slot en de kroon opgeëist,’ zei Gorold Goedenbroer. ‘Nu stuurt hij raven uit om de kapiteins en de koningen van ieder eiland naar Piek te ontbieden om de knie voor hem te buigen en hem te eren als hun koning.’

‘Nee.’ Aeron Vochthaar woog zijn woorden niet. ‘Slechts een godvruchtig man mag de Zeestenen Zetel bezetten. Kraaienoog aanbidt niets dan zijn eigen trots.’

Jij bent nog onlangs op Piek geweest en hebt de koning gesproken,’ zei Goedenbroer. ‘Heeft Balon iets tegen je gezegd over de opvolging?’

Jawel. Ze hadden elkaar in de Zeetoren gesproken terwijl de wind om de ramen loeide en de golven beneden rusteloos druisten. Balon had wanhopig zijn hoofd geschud toen hij hoorde wat Aeron hem over zijn laatste overgebleven zoon te vertellen had. ‘Ik was er al bang voor. De wolven hebben een zwakkeling van hem gemaakt,’ zei de koning. ‘Ik bid tot god dat ze hem hebben gedood, zodat hij Asha niet in de weg zal staan.’ Op dat punt was Balon blind: hij herkende zichzelf in zijn wilde, koppige dochter en dacht dat zij hem zou kunnen opvolgen. Daarin had hij het mis, en Aeron had getracht hem dat aan zijn verstand te brengen. ‘Geen vrouw zal ooit over de ijzergeborenen heersen, zelfs geen vrouw als Asha,’ hield hij vol, maar Balon kon doof blijven voor dingen die hij niet wenste te horen.

Voordat de priester Gorold Goedenbroer antwoord kon geven, flapte de mond van de maester weer open. ‘De Zeestenen Zetel behoort rechtens aan Theon toe, of aan Asha, als de prins dood is. Aldus luidt de wet.’

‘Een wet van het groene land,’ zei Aeron vol verachting. ‘Wat hebben wij daarmee te maken? Wij zijn ijzergeboren, de zonen van de zee, uitverkorenen van de Verdronken God. Geen vrouw mag over ons heersen, noch een goddeloos man.’

‘En Victarion?’ vroeg Gorold Goedenbroer. ‘Hij heeft de IJzervloot. Zal Victarion aanspraak maken, Vochthaar?’

‘Euron is ouder…’ begon de maester.

Aeron legde hem met een enkele blik het zwijgen op. Zowel in kleine vissersplaatsjes als in grote stenen burchten placht een dergelijke blik van Vochthaar maagden te doen beven en kinderen gillend naar hun moeders te doen rennen, en de slaaf met zijn geketende nek had niet méér nodig om er het zwijgen toe te doen. ‘Euron is ouder,’ zei de priester, ‘maar Victarion is godvruchtiger.’

‘Zal het tot een oorlog tussen hen komen?’ vroeg de maester.

‘IJzergeboren mogen geen ijzergeboren bloed vergieten.’

‘Een vrome wens, Vochthaar,’ zei Goedenbroer, ‘maar je broer denkt er anders over. Hij heeft Sawein Bottelaar laten verdrinken omdat hij zei dat de Zeestenen Zetel rechtens aan Theon toekwam.’

‘Als hij verdronken is, is er geen bloed gevloeid,’ zei Aeron.

De maester en de heer wisselden een blik. ‘Ik moet bericht naar Piek sturen, en snel ook,’ zei Gorold Goedenbroer. ‘Vochthaar, ik heb je raad nodig. Wat wordt het, eerbetoon of verzet?’

Aeron plukte aan zijn baard en dacht na. Ik heb de storm gezien, en zijn naam is Euron Kraaienoog. ‘Stuur voorlopig slechts stilte,’ zei hij tegen de heer. ‘Ik moet hierover bidden.’

‘Bid wat u wilt,’ zei de maester, ‘het verandert niets aan de wet. Theon is de rechtmatige erfgenaam, en daarna Asha.’

‘Stilte!’ brulde Aeron. ‘Te lang hebben de ijzergeborenen geluisterd als jullie maesters met je geketende nekken over de groene landen en hun wetten leuterden. Het is tijd om weer naar de zee te luisteren. Het is tijd om naar de stem van de god te luisteren.’ Zijn eigen stem weerkaatste in die rokerige hal, zo machtig dat noch Gorold Goedenbroer, noch zijn maester het waagden iets terug te zeggen. De Verdronken God is met mij, dacht Aeron. Hij heeft mij de weg gewezen.

Goedenbroer bood hem voor die nacht het comfort van het kasteel aan, maar dat sloeg de priester af. Hij sliep zelden onder een kasteeldak en nooit zo ver van de zee. ‘Comfort zal ik hebben in de waterrijke zalen van de Verdronken God, onder de baren. Wij zijn geboren om te lijden, opdat het leed ons sterk zal maken. Al wat ik nodig heb, is een vers paard om me naar Kiezelheem te brengen.’

Dat verstrekte Goedenbroer met genoegen. Ook stuurde hij zijn zoon Graudon mee om de priester de kortste weg door de heuvels naar zee te wijzen. Het duurde nog een uur tot de dageraad toen ze zich op weg begaven, maar hun rijdieren waren onverschrokken en zeker van tred, en ondanks het donker schoten ze goed op. Aeron sloot zijn ogen en sprak een stil gebed en na een poosje begon hij in het zadel te dommelen.

Het geluid drong zachtjes tot hem door, het krijsen van een roestig scharnier. ‘Urri,’ prevelde hij, en werd vol vrees wakker. Er is hier geen scharnier, geen deur, geen Urri. Een werpbijl had de helft van Urri’s hand afgehouwen toen hij veertien was en de vingerdans danste, toen zijn vader en zijn oudere broers ten strijde waren getrokken. Heer Quellons derde vrouw was een Pijper van Slot Rozemaagd geweest, een meisje met grote, zachte borsten en reebruine ogen. In plaats van Urri’s hand op de Aloude Wijze te genezen, met vuur en zeewater, gaf ze hem aan haar maester van het groene land, die zwoer dat hij de ontbrekende vingers er weer aan kon naaien. Dat deed hij, en later gebruikte hij drankjes en kompressen en kruiden, maar de hand stierf af en Urri kreeg koorts. Tegen de tijd dat de maester zijn arm eraf zaagde was het te laat.

Heer Quellon keerde nimmer van zijn laatste reis terug; in zijn goedertierenheid schonk de Verdronken God hem een dood op zee. Het was heer Balon die terugkwam, met zijn broers Euron en Victarion. Toen Balon hoorde welk lot Urri beschoren was geweest had hij de maester drie vingers afgehakt met een keukenhakmes en zijn vaders Pijper-vrouw gestuurd om ze er weer aan te naaien. Kompressen en drankjes werkten bij de maester net zo goed als ze bij Urrigon hadden gedaan. Hij stierf ijlend van de koorts en heer Quellons derde vrouw volgde kort daarop toen de vroedvrouw een doodgeboren dochter uit haar schoot haalde. Aeron was blij geweest. Het was zijn bijl geweest die Urri’s hand had gekliefd terwijl ze samen de vingerdans dansten, zoals vrienden en broers dat doen.

Als hij dacht aan de jaren die op Urri’s dood volgden, schaamde hij zich nog steeds. Met zestien had hij zichzelf een man genoemd, maar in werkelijkheid was hij een wijnzak op pootjes geweest. Hij zong, hij danste (maar niet de vingerdans, dat nooit meer), hij grapte en kletste en spotte. Hij speelde fluit, hij goochelde, hij reed paard en hij kon meer drinken dan alle Windaschen en Bottelaars en de helft van de Harlangs erbij. De Verdronken God schenkt elke man een gave, zelfs hem; niemand kon langer of verder pissen dan Aeron Grauwvreugd, zoals hij op ieder feest bewees. Eens verwedde hij zijn nieuwe langschip tegen een kudde geiten dat hij een haardvuur met zijn pik alleen kon blussen. Aeron deed zich een jaar lang te goed aan geit en noemde het langschip de Gouden Storm, al dreigde Balon hem van de mast te hangen toen hij hoorde wat voor ram zijn broer van plan was op de voorsteven aan te brengen.

Uiteindelijk leed de Gouden Storm schipbreuk voor de kust van Schooneiland, tijdens de eerste opstand van Balon, doormidden geramd door een torenhoge oorlogsgalei genaamd de Furie toen Stannis Baratheon Victarion in de val liet lopen en de IJzervloot verpletterde’. Maar de god was nog niet klaar met Aeron en spoelde hem aan land. Hij werd door een paar vissers gevangengenomen en in ketenen naar Lannispoort gevoerd, en de rest van de oorlog bracht hij in de ingewanden van de Rots van Casterling door, waar hij bewees dat een kraken verder en langer kan pissen dan een leeuw; een ever of een angsthaas.

Die man is dood. Aeron was verdronken en uit zee herboren als profeet van de god zelf. Geen sterveling kon hem nog angst aanjagen, evenmin als het donker… of herinneringen, het gebeente van de ziel. Het geluid van een opengaande deur, het krijsen van een roestig ijzeren scharnier. Euron is teruggekeerd. Het deed er niet toe. Hij was Vochthaar, de priester, bemind door de god.

‘Komt er oorlog?’ vroeg Graudon Goedenbroer toen de zon haar licht op de heuvels wierp. ‘Een oorlog van broeder tegen broeder?’

‘Indien de Verdronken God het wil. Geen goddeloos man mag op de Zeestenen Zetel plaatsnemen.’ Kraaienoog zal vechten, dat staat vast. Een vrouw kon hem niet verslaan, zelfs Asha niet; vrouwen waren ervoor geschapen om hun strijd in het kraambed uit te vechten. En Theon, als hij nog leefde, was al even hopeloos, een knaap van pruilmondjes en glimlachjes. In Winterfel had hij bewezen wat hij waard was, maar Kraaienoog was geen manke jongen. De dekken van Eurons schepen waren roodgeverfd om het bloed waarmee ze doordrenkt waren beter te verhullen. Victarion. Victarion moet koning worden, of de storm zal ons allen vernietigen.

Graudon verliet hem toen de zon op was om zijn neven in hun torens in Duindelf, Kraainagelburg en Lijkmeer het nieuws van Balons dood te brengen. Aeron reed alleen verder, heuvel op en heuvel af, over een stenig pad dat steeds breder en drukker gebruikt werd naarmate hij dichter bij zee kwam. In ieder dorpje hield hij halt om te preken, en ook op de binnenplaatsen van mindere heren. ‘Wij zijn uit zee geboren, en tot de zee keren wij allen weer,’ zei hij tot hen. Zijn stem was diep als de oceaan en druiste als de golven. ‘De Stormgod heeft in zijn toorn Balon uit zijn kasteel gerukt en hem neergeworpen, en nu viert hij feest onder de baren in de waterrijke zalen van de Verdronken God.’ Hij hief zijn handen op. ‘Balon is dood! De koning is dood! Maar er zal opnieuw een koning komen. Want wat dood is moge nimmer sterven, maar harder en sterker herrijzen! Er zal een koning opstaan!

Sommige van zijn toehoorders wierpen hun schoffels en houwelen neer om hem te volgen, dus tegen de tijd dat hij de golven hoorde bruisen liepen er ruim tien man achter zijn paard aan, aangeraakt door god en verlangend om te verdrinken.

Kiezelheem werd bewoond door een paar duizend visserlieden wier kotten op een kluitje rond de voet van een vierkante woontoren met op elke hoek een pinakeltje stonden. Een veertigtal van Aerons verdronken mannen wachtte hem daar op. Ze hadden hun kamp opgeslagen langs een grauw zandstrand, tenten van zeehondenvel en schuilhutten van wrakhout. Hun handen waren geruwd door het zilte water, met de littekens van netten en lijnen en het eelt van riemen, houwelen en bijlen erop, maar nu hielden die handen ijzerharde knuppels van drijfhout omklemd, want de god had hen bewapend vanuit zijn onderzeese arsenaal.

Ze hadden voor de priester een schuilhut vlak boven de vloedlijn gebouwd. Hij kroop er met graagte in nadat hij zijn meest recente volgelingen had verdronken. Mijn god, bad hij, spreek tot mij uit het gedruis van de golven en zeg mij wat ik moet doen. De kapiteins en koningen wachten op uw woord. Wie moet onze koning worden in plaats van Balon? Zing tot mij in de taal van leviathan, opdat ik zijn naam moge weten. Zeg mij, O heer onder de baren, wie heeft de kracht om de storm op Piek te bestrijden?

Al had zijn rit naar Hamerhoorn hem vermoeid, Aeron Vochthaar had geen rust in zijn schuilhut van wrakhout, afgedekt met zwart wier uit zee. De wolken kwamen aandrijven om de maan en de sterren te verhullen, en de duisternis drukte even verstikkend op de zee als op zijn ziel. Balon gaf de voorkeur aan Asha, zijn eigen vlees en bloed, maar een vrouw kan niet over de ijzergeborenen heersen. Het moet Victarion worden.

Negen zonen waren er uit de lendenen van Quellon Grauwvreugd geboren, en Victarion was de sterkste van hen, een beer van een vent, onbevreesd en plichtsgetrouw; En daarin schuilt ons gevaar. Een jongere broer is een oudere gehoorzaamheid verschuldigd, en Victarion was er de man niet naar om tegen de traditie in te varen. Maar hij draagt Euron geen goed hart toe. Niet sinds de dood van die vrouw.

Buiten, door het gesnurk van zijn verdronken mannen en het gehuil van de wind heen kon hij het beuken van de golven horen, de hamer van de god die hem opriep tot de strijd. Aeron kroop vanuit zijn kleine schuilhut de kilte van de nacht in. Naakt en wel stond hij op, bleek, mager en rijzig, en naakt liep hij de zwarte zoute zee in. Het water was ijskoud, maar toch deinsde hij niet voor de streling van zijn god terug. Een golf sloeg tegen zijn borst en deed hem wankelen. De volgende brak boven zijn hoofd. Hij proefde het zout op zijn lippen en voelde de god rondom zich, en zijn oren weergalmden van de glorie van diens lied. Negen zonen zijn er uit de lendenen van Quellon Grauwvreugd geboren en ik was de minste van hen, zwak en bang als een meisje. Maar nu niet meer. Die man is verdronken, en de god heeft mij sterk gemaakt. De koude zoute zee omgaf hem, omhelsde hem, drong door zijn zwakke menselijke vlees heen en beroerde zijn beenderen. Beenderen, dacht hij. Debeenderen van de ziel. Balons gebeente, en dat van Urri. De waarheid schuilt in ons gebeente, want vlees vergaat en been blijft. En opde heuvel van Nagga, het gebeente van de zaal van de Grauwe Koning…

En mager en bleek en huiverend waadde Aeron Vochthaar moeizaam naar de kust terug, een wijzer man dan toen hij in zee gestapt was. Want hij had het antwoord in zijn beenderen gevonden, en zijn weg was hem duidelijk. De nacht was zo koud dat zijn lichaam leek te dampen toen hij naar zijn schuilhut terugschreed, maar in zijn hart brandde een vuur, en bij uitzondering vatte hij gemakkelijk de slaap, niet gestoord door het krijsen van ijzeren scharnieren.

Toen hij ontwaakte was het een heldere, winderige dag. Aeron ontbeet met mosselsoep en zeewier, gekookt boven een vuur van drijfhout. Hij was nog niet klaar of Merlijn daalde met een half dozijn wachters uit zijn torenwoning af om hem op te zoeken. ‘De koning is dood,’ zei Vochthaar tegen hem.

‘Ja. Ik heb een vogel gehad. En zojuist weer een.’ Merlijn was een kale, ronde, vlezige man die zichzelf in de trant van de groene landen als ‘heer’ betitelde en zich in bont en fluweel kleedde. ‘De ene raaf ontbiedt mij naar Piek, de tweede naar Tientorens. Jullie krakens hebben te veel armen, jullie trekken een man aan stukken. Wat is jouw mening, priester? Waarheen moet ik mijn langschepen zenden?’

Aeron fronste. ‘Tientorens, zeg je? Welke kraken roept je daarheen?’ Tientorens was de zetel van de heer van Harlang.

‘Prinses Asha. Ze heeft haar zeilen huiswaarts gekeerd. De Lezer zendt raven uit om al haar vrienden naar Harlang te roepen. Hij zegt dat het Balons bedoeling was dat zij op de Zetel van Zeesteen plaats zou nemen.’ ‘De Verdronken God zal bepalen wie er op de Zeestenen Zetel zal zitten,’ zei de priester. ‘Kniel neer, opdat ik je kan zegenen.’

Heer Merlijn zonk op zijn knieën en Aeron ontkurkte zijn waterzak en goot een stroom zeewater over zijn kale schedel uit. ‘Heer God die voor ons verdronken zijt, laat uw dienaar Meldred uit zee herboren worden. Zegen hem met zout, zegen hem met steen, zegen hem met staal.’ Het water liep Merlijn over zijn dikke wangen en doorweekte zijn baard en zijn mantel van vossenbont. ‘Wat dood is moge nimmer sterven,’ besloot Aeron, ‘maar harder en sterker herrijzen.’ Maar toen Merlijn oprees zei hij tegen hem: ‘Blijf luisteren, opdat je Gods woord moge verspreiden.’

Drie voet van de waterlijn braken de golven op een rond blok graniet. Daar stond Aeron Vochthaar op, opdat heel zijn school hem zou zien en de woorden zou horen die hij te zeggen had. ‘Wij zijn uit zee geboren, en tot de zee keren wij allen weer,’ begon hij, zoals hij al honderden keren had gedaan. ‘De Stormgod heeft in zijn toorn Balon uit zijn kasteel gerukt en terneergeworpen, en nu viert hij feest onder de baren.’ Hij hief zijn handen op. ‘De ijzerkoning is dood! Maar er zal opnieuw een koning komen. Want wat dood is moge nimmer sterven, maar harder en sterker herrijzen!’

‘Er zal een koning opstaan!’ riepen de verdronken mannen.

‘Dat zal gebeuren. Dat moet gebeuren. Maar wie?’ Vochthaar luisterde een ogenblik, maar slechts de golven gaven antwoord. ‘Wie zal onze koning zijn?’

De verdronken mannen begonnen hun knuppels van drijfhout tegen elkaar te slaan. ‘Vochthaar!’ riepen ze. ‘Koning Vochthaar! Koning Aeron! Geef ons Vochthaar!’

Aeron schudde zijn hoofd. ‘Als een vader twee zonen heeft en hij geeft de één een bijl en de ander een net, wie wil hij dan dat de krijgsman zal worden?’

‘De bijl is voor de krijgsman!’ schreeuwde Rus terug, ‘het net voor een visser op zee.’

‘Jawel,’ zei Aeron. ‘De god heeft mij tot diep onder de baren gevoerd en het waardeloze geval dat ik was verdronken. Toen hij mij weer uitwierp gaf hij mij ogen om te zien, oren om te horen, en een stem om zijn woord te verspreiden, opdat ik zijn profeet zou zijn en zijn waarheid zou onderwijzen aan hen die haar vergeten zijn. Ik ben niet gemaakt om op de Zeestenen Zetel te zitten… evenmin als Euron Kraaienoog. Want ik heb de god vernomen die zegt: Geen goddeloos man mag op mijn Zeestenen zetel zitten!’

Merlijn kruiste zijn armen over zijn borst. ‘Is het dan Asha? Of Victarion? Zeg het ons, priester!’

‘De Verdronken God zal het jullie zeggen, maar niet hier.’ Aeron wees naar het dikke witte gezicht van Merlijn. ‘Zie niet naar mij, noch naar de wetten van de mensen, maar naar de zee. Hijs je zeilen en steek je riemen uit, en begeef je naar Oud Wyk. Jullie, en alle kapiteins en koningen. Ga niet naar Piek om je voor de goddeloze neer te buigen, noch naar Harlang om met konkelende wijven te verkeren. Wend je steven naar Oud Wyk, waar de zaal van de Grauwe Koning heeft gestaan. In naam van de Verdronken God roep ik jullie op. Ik roep jullie allen op! Verlaat je zalen en hutten, je kastelen en burchten, en keerweer naar Nagga’s heuvel voor een koningsmoet!’

Merlijn gaapte hem aan. ‘Een koningsmoet? Er is al geen echte koningsmoet meer geweest sinds…’

‘…veel te lang geleden!’ riep Aeron gekweld uit. ‘Toch kozen in de dageraad der tijden de ijzergeboren hun eigen koningen, door de waardigste onder hen te verheffen. Het is tijd om tot de Aloude Weg weer te keren, want slechts dat zal ons weer groot maken. Het waseen koningsmoet die Urras IJzervoet tot Hoge Koning uitverkoos en hem een kroon van drijfhout om zijn slapen plaatste. Sylas Platneus, Harrag de Berijpte, de Oude Kraak: de koningsmoet verhief hen allen. En uit deze koningsmoet zal een man voortkomen die het werk dat koning Balon begonnen is, zal voltooien en onze vrijheden voor ons zal heroveren. Ga niet naar Piek, noch naar de Tien Torens van Harlang, maar naar Oud Wyk, zeg ik nogmaals. Zoek de heuvel van Nagga op, en het gebeente van de Zaal van de Grauwe Koning, want als de maan is verdronken en weergekeerd zullen wij op die heilige plaats een waardig koning voor onszelf maken, een godvruchtig koning.’ Opnieuw hief hij zijn benige handen hoog op. ‘Luister! Luister naar de golven! Luister naar de god! Hij spreekt tot ons en hij zegt: Wij zullen geen koning hebben dan door de koningsmoet!’

Daarop steeg een gebrul op, en de verdronken mannen sloegen hun knuppels tegen elkaar. ‘Een koningsmoet!’ riepen ze. ‘Een koningsmoet, een koningsmoet! Geen koning dan door de koningsmoet!’ En het lawaai dat ze maakten was zo donderend dat het niet anders kon of Kraaienoog hoorde de kreten op Piek, en de euvele Stormgod in zijn wolkenzaal. En Aeron Vochthaar wist: ik heb wel gedaan.